Goede nachtrust
flink net meisje
Houtverkoping te Leersum
Dc Laatste Brug
WITTE
VEENENDAAL
RHENEIS
Firma A, van Ingen en Zn.
jonge
werkkrachten
Houtverkoping van de Sijsselt
WINKELJUFFROUW
enkele MEISJES
LIXOR Veenendaal
Theater
TWEEDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1959
Nr. 14
Wat hangt de huurder zonder
woonvergunning boven
het hoofd?
door Zenuwrust
Mijnhardt's Zenuwtabletten
VOLLEYBAL
Ook Zeister politie geen
partij voor VW
WATERPOLO
V.Z.C. II wint ondanks gemis
van doelman
Bevolking van Nederland
op 1 januari 1959
Geen roest meer in de melkbussen
De Coöperatie te Rhenen
Tricotfabriek D. A. J. KIEVIET
Ritmeester Sigarenfabrieken N.V.
OPENBARE LAGERE SCHOOL
te De Klomp
Aangifte van leerlingen
Tarzan vecht voor
zyn leven
Wat gebeurde met
Julie
Mogambo
(Vervolg van pagina 1)
vergunning van burgemeester en wethou
ders, ongeacht krachtens welk recht men
overigens die woongelegenheid mag ge
bruiken, ongeacht ook of men daartoe
door vererving, dan wel krachtens een
bijzondere overeenkomst het recht heeft
verkregen.
De zoon behoefde dus wel degelijk een
schriftelijke vergunning van burgemees
ter en wethouders. Door zonder vergun
ning de woning ingebruik te nemen, han
delde hij in strijd met de „Woonruimte-
wet 1947", zodat de burgemeester ge
rechtigd was hem te bevelen de woning
te ontruimen.
RECHTER
EN GEMEENTEBESTUUR
Na het einde van een huurovereen
komst kan de verhuurder ontruiming
eisen wegens dringende benodigdheid
voor eigen gebruik. Op deze grond had
een verhuurster een ontruimingsproces
aanhangig gemaakt bij de kantonrechter
te Dordrecht.
De huurder bracht naar voren, dat aan
de verhuurster geen vestigingsvergun
ning zou worden gegeven. Doch deze be
wering vermocht de kantonrechter niet
te beïnvloeden, daar de rechter en niet
de administratie moet vaststellen, of de
ontruimingsvordering gegrond is. In deze
procedure doet niet ter zake, dat in de
„Woonruimtewet 1947" aan burgemeester
en wethouders bevoegdheden zijn ver
leend ten aanzien van het ingebruik ne
men van woonruimte, aldus de kanton
rechter.
Wij voegen hier nog aan toe, dat bur
gemeester en wethouders tot op zekere
hoogte gebonden zijn aan de beslissing
van de rechter. Ingevolge de ministeriële
richtlijnen mogen zij een woonvergunning
niet weigeren aan de eiser, wiens ont
ruimingsvordering op grond van drin
gende benodigdheid voor eigen gebruik
is toegewezen, indien en voor zover de
ontruimingseis betrekking heeft op het
ingebruik nemen van de betreffende
woongelegenheid als woonruimte.
De verhuurder die ontruiming eist,
moet daarbij een zeker belang hebben.
Dit is niet het geval, als de huurder
toegestemd heeft in de ontruiming en
metterdaad vertrekt. Dit ervoer een
chauffeur wie het kennelijk slechts om
een vertigingsvergunning te doen was.
Deze chauffeur woonde in de gemeente
Noordwijk, doch had zijn werk in Kat
wijk aan Zee. Daar hij in het huwelijk
wenste te treden en dicht bij zijn werk
wilde wonen, kocht hij een verhuurde
woning te Katwijk aan Zee en zegde na
enige maanden de huur van deze woning
op. De huurder beloofde het pand te zul
len ontruimen, aangezien hij een andere
woning in de nieuwbouw had gekregen.
Inmiddels was de chauffeur gebleken,
dat hij van Burgemeester en Wethouders
van Katwijk geen vergunning zou ver
krijgen voor het betrekken der woning,
omdat vele andere woningzoekenden
aanwezig waren, wier belang bij de wo
ning van veel urgentere aard was. De
woning zou worden gevorderd ten be
hoeve van een ander gezin.
Een kat in het nauw maakt rare sprongen.
Zo deed ook de chauffeur, die zijn hoop
op een eigen tehuis in rook zag vervlie
gen. Gelet op de Ministeriële Richtlijnen
zou hij na een ontruimingsvonnis een
woonvergunning kunnen verkrijgen, zo
dacht hij. En dus vorderde hij voor de
kantonrechter te Leiden ontruiming, of
schoon de woning binnen enkele weken
ontruimd zou worden. Tijdens het proces
verliet de huurder de woning dan ook
en stelde deze ter algehele beschikking
van de chufafeur.
De kantonrechter overwoog, dat de
chauffeur geen belang meer had bij zijn
ontruimingseis, weshalve die eis hem be
hoorde te worden ontzegd. De kanton
rechter merkte nog op, dat de chauffeur
kennelijk getracht had zich door middel
van deze procedure een vestigingsver
gunning te verschaffen. Doch deze om
standigheid kan buiten beschouwing
blijven, daar de doelmatige verdeling van
woonruimte niet tot Onze taak behoort
en het terzake door het gemeentebestuur
gevoerde beleid niet te Onzer beoorde
ling staat, aldus de kantonrechter.
GEEN WOONVERGUNNING,
TOCH HUURBESCHERMING
Zoals wij reeds gezien hebben, kan de
Burgemeester de ontruiming bevelen van
een woongelegenheid, welke zonder ver
gunning van Burgemeester en Wethou-
des in gebruik is genomen. Een andere
vraag is, of de huurder zonder vergun
ning recht heeft op huurbescherming te
genover de verhuurder, die na huurop-
zegging ontruiming eist. De kantonrech
ter beantwoordde deze vraag bevesti
gend.In hoger beroep oordeelde de recht
bank, dat de huurder geen huurbescher
ming toekwam. Hierop ging de huurder
in cassatie bij de Hoge Raad.
In zijn conclusie wees de Advocaat-
Generaal op de limitatieve (begrensde)
opsomming der in de Huurwet neerge
legde ontruimingsgronden. Aleen op de
gronden, die met name in de Huurwet
worden genoemd, kan ontruiming ver
kregen worden. Bij deze opsomming
wordt niet het geval genoemd, dat de
huurder niet in het bezit is van de ver
eiste woonvergunning.
Aan de huurovereenkomst mankeert
niets anders dan wellicht de op de ach
tergrond liggende bedoeling om het zon
der de vergunning te stellen. Aan het
wederrechtelijk betrekken van het ge
huurde een werking toe te kennen ten
nadele van de huurder en ten voordele
van de verhuurder, welke werking in
treedt op het moment, dat de huurbe
scherming aan de orde komt, scheen de
Adv.-Gen. allerminst een consequente
uitwerking toe van het stelsel van Huur
wet en Woonruimtewet.
De Hoge Raad overwoog, dat de „Woon
ruimtewet 1947" aan Burgemeester en
Wethouders niet de bevoegdheid ont
houdt om - ook al is een gebruik in
strijd met de wet aangevangen - alsnog
een vergunning te verlenen, wanneer de
aan Burgemeester en Wethouders ter be
hartiging toevertrouwde algemene be
langen zich met die van gebruiker der
woongelegenheid kunnen verdragen.
Hiermede strookt niet om reeds aan
het enkele feit, dat partijen het gebruik
zonder de voorgeschreven vergunning
hebben doen aanvangen, het gevolg te
verbinden, dat dit gebruik niet als huur-
genot zou mogen gelden. Alsdan bestaat
geen grond om aan de gebruiker bij be
ëindiging van de huur een beroep op
huurbescherming te onthouden. Met deze
motivering vernietigde de Hoge Raad het
vonnis van de rechtbank en bekrachtig
de het vonnis van de kantonrechter.
Mr. C. A. Baron Bentinck
Schouderpijn... maar ook
andere plagende pijnen raakt
u prompt kwijt met WITTE
KRUIS.
tabletten, poedert
of cachets!
Evenals vorige week heeft het heren
team van de Veenendaalse volleybalver
eniging een overwinnig behaald op een
team van de politie .Ditmaal was het de
Politie Sportver. Zeist, PSVZ, dat met
0-3 geen punten behaalde, want hun po
sitie op de ranglijst in de tweede klasse
A kon verbeteren.
Reeds het begin van de eerste game
was de grote tegenstelling te zien, die
hoewel ze in de score niet goed uit
kwam, er de gehele wedstrijd tussen de
beide teams bestond. Ondanks het grote
overwicht, was het echter PSVZ, dat
een voorsprong nam van 6-1. Onder lei
ding echter van mevrouw v. d. Meijden,
die werkelijk eminent coachte, was de
voorsprong spoedig veranderd in een
achterstand voor de PSVZ-ploeg. Via
goede smashes van Erris-Dok en Yoto
Slik, werd de eerste game een overwin
ning (10-15).
Ook in de tweede set namen de politie
agenten een voorsprong maar nu traden
er twee spelers van VVV op de voorgrond
door hun stuwende spel: Dick v. d. Meij
den en Franciscus Schoenmaker. Via 10-10
werd het tenslotte 13-15 voor VVV.
Hoewel VVV in de derde set even ver
slapte, kon PSVZ dit niet uitbuiten. Een
ommekeer kwam toen Dick Recter met
enkele geweldige services vele punten
scoorde en mede door het goede achter
veldspel van Dick Bovenschen kreeg
PSVZ geen voet aan de grond (7-15).
A.s. zaterdag staat er voor VVV de
thuiswedstrijd tegen VCM op de lijst. De
dames van de Veenendaalse volleybal
vereniging gaan naar een toernooi in
Doorn, waar ze een flinke kans hebben
op de beker, door de volleybalvereniging
„Unitas" beschikbaar gesteld.
SCHIETRESULTATEN
De Veenendaalse schutters schoten voor
de wekelijkse oefenavond de volgende
resultaten:
W. Kroesbergen 49 p.; C. Hardeveld
49 p.; J. Roks 48 p.; C. van Amerongen
45 p.; Jac. van Amerongen 44 p.; G. van
Beek 44 p.; H. v. d. Brandhof 44 p.; J.
Reede 44 p.; H. Rijks 43 p.; G. J. Bezemer
43 p.; C. Henken 43 p.; A. van Amerongen
42 p.; M. van Beek 41 p.; T. Heikamp 40
p. en H. G. van Schuppen 40 punten.
Het gemis van een keeper is geen han
dicap geweest voor V.Z.C. II (heren) in
de wedstrijd tegen Duinkikkers (Soest),
welke in het Amersfoortse Sportfondsen-
bad werd gespeeld. Zowel Suydendorp als
Sipkema waren verhinderd het Veenen
daalse doel te verdedigen en om die re
den zag Schoeman, anders midachter,
zich een goede meter teruggeplaatst, en-
der de lat. Hij deed het niet slecht als
invaller. Hij redde enkele malen door
snel uitzwemmen waardoor enkele Soes-
ter aanvallen konden worden onderschept.
De kanonharde schoten van de Duin-
kikkers-midvoor waren echter soms te
veel voor de Veenendaalse keeper. Hij
moest er vier laten gaan, doch daartegen
over stonden zes Veenendaalse doelpun
ten, gescoord door Rompes (3) en Cel
Slotboom, Evert van de Loosdrecht en
Hein van Schuppen, ieder één.
Reeds vóór de rust bleek V.Z.C. ster
ker. Toch kon men het tot de pauze niet
verder dan een gelijk spel brengen (3-3).
TAFELTENNIS IN RHENEN
In de afgelopen weken won RTTV 1 in
de eerste klasse der tafeltenniscompetitie
de thuiswedstrijd tegen Boemerang 2 (Nij
megen) met 8-2. Daarna volgden twee
nederlagen tegen Ritac 1 (Veenendaal)
met 8-2 en tegen OTTV 1 (Overasselt)
met 7-3. Tegen het sterke Climax 2 (Vee
nendaal) werd na spannende strijd een ge
lijk spel bevochten (5-5).
In de ttveede klasse behaalde RTTV 2
een 7-3 overwinning op RTC 1 (Ede). Van
Climax 3 (Veenendaal) werd daarentegen
met 9-1 verloren.
RTTV 3 leed twee nederlagen. Tegen
Swift 2 (Wageningen) werd het 8-2 en te
gen VSW (Veenendaal) 6-4.
In de wedstrijd RTTV 2—RTTV 3 had
het 3e team bijna revanche genomen voor
de begin januari j.L geleden nederlaag.
Het 2e team, dat met een invaller moest
uitkomen, wist echter op het laatste mo
ment nog een gelijk spel te bereiken (5-5).
In de 4e klasse week RTTV 4 van het
goede pad af en leed de eerste nederlagen
tegen VSW 3 bleef het nog gelijk (5-5),
maar zowel van Ritac 4 als van Swift 3
werd met 7-3 verloren.
Ook RTTV 5 kon het niet tot een over
winning brengen. Zij leden nederlagen
tegen Panter 3 (Veenendaal) met 9-1 en
tegen Kracht en Vriendschap 4 (Renkum)
met 8-2.
Het aantal inwoners van Nederland op
1-1-1959 is door het Centraal Bureau voor
de Statistiek voorlopig vastgesteld op
11.278.700. Dit betekent, dat de bevolking
van ons land in 1958 is toegenomen met
circa 183.000 personen, dit is ruim 44.000
meer dan in 1957, toen de groei circa
139.000 heeft bedragen.
Dit belangrijk hogere accres is groten
deels het gevolg van de buitenlandse mi
gratie, welke over 1957 een vertrekover-
schot heeft opgeleverd van ruim 12.000
personen, doch over 1958 een bijna even
groot vestigingssaldo. (Gevestigd: bijna
68.000, vertrokken bijna 56.000). Bedoeld
vestigingsoverschot van 12.000 is het ge
volg van de massale repatriëring uit In
donesië. Als resultaat daarvan zijn ge
durende 1958 bijna 38.000 landgenoten in
de Nederlandse bevolkingsregisters op
genomen. Voorts zijn aan het einde van
1958 ruim 19.000 in woonoorden verblij
vende Ambonezen in de Nederlandse be
volkingsregisters opgenomen en van 1
januari 1959 af is deze groep in het offi
ciële bevolkingscijfer begrepen.
Het aantal levendgeborenen bedroeg in
het afgelopen jaar bijna 237.000, het aantal
overledenen ruim 84.000, hetgeen een ge
boorte-overschot heeft opgeleverd van
circa 153.000 (in 1957 151.000).
De provincies vertonen over 1958 alle
een bevolkingstoeneming, doch uiteraard
loopt deze nogal uiteen. Limburg, Noord-
Brabant, Gelderland en Drenthe gaan met
een groeipercentage van resp. 2,3; 2,2 en
2,1 aan de spits, in Friesland was de
groei (0,8*/») het minst.
Op 1-1-1959 woonde bijna de helft der
Nederlandse bevolking in de provincies
Utrecht, Noord- en Zuid-Holland.
Eenderde gedeelte van de totale be
volking had zijn woonplaats in de grote
steden boven 100.000 inwoners, waartoe
in de loop van 1958 ook Apeldoorn en
Hilversum zijn komen te behoren. Het
totaal dezer gemeenten bedraagt thans 14.
Wij bieden u aan een product waarmede u alle roest
van uw bussen, emmers, wasketels, fietsvelgen en
autobumpers kunt halen. Een prachtig produkt in
tuben verpakking. Ook hebben wij een auto-wash,
met dit produkt maakt u de smerigste auto weer als
nieuw. Ook dit produkt in tuben verpakking.
VRAAGT NAAR ONZE RE JAN PRODUKTEN
Rijksstraatweg 32 - Eist (Utr.)
Aan de proeffabriek van het Nederlands Insti
tuut voor Zuivelonderzoek te Ede is plaats voor
enkele energieke
van 17 of 18 jaar, om opgeleid te worden in de
zuivelindustrie. Diploma lagere landbouwschool
strekt tot aanbeveling.
Brieven met volledige inlichtingen aan de af
deling Personeelszaken, postbus 20, Ede.
De Rentmeester van Kernhem is voornemens ten over
staan van notaris D. H. C. Neervoort, op donderdag
26 februari 1959, des namiddags om 12 uur, in de con
certzaal van „Buitenlust", Stationsweg 39 te EDE
a CONTANT PUBLIEK TE VERKOPEN:
56 percelen Inl. eik, geschikt voor gerief- en brand
hout;
9 percelen Am. eik, geschikt voor gerief- en brand
hout;
118 percelen Grove den, geschikt voor spanten, posten,
slieten, rekken, gordingen, balkslieten, klaver-
ruiters en bonenstokken;
55 percelen Jap. lariks geschikt voor spanten, posten
en slieten;
50 percelen Douglas geschikt voor spanten, slieten
enz.
Inlichtingen en aanwijzing bij de boswachter van
Kernhem, G. A. Ossenkoppele, Lunterseweg 7A te Ede,
(tel. 08380-9668), bij wie biljetten met opgave der per
celen verkrijgbaar zijn.
Aanwijzers zijn twee werkdagen vóór de verkoopdag
des ochtends om 8 uur en des namiddags om 1 uur,
alsmede op de verkoopdag des ochtends om 8 uur bij
de boswachterswoning aanwezig.
De rentmeester van Kernhem.
Herenstraat 35
VRAAGT
LEEFTIJD CIRCA 16-21 JAAR
Aanmeldingen op bovenstaand adres
RIJKSSTRAATWEG 35 ELST (Utr.)
In onze confectie-afdeling kunnen wij
plaatsen, ook leerlingen, voor verschil
lende werkzaamheden. Zo 'n werkkring
geeft u veel mee, waarvan u uw gehele
leven plezier hebt.
Loonregeling volgens de C.A.O.
Reiskosten worden vergoed.
Aanmelden dagelijks van 3 tot 7.30 uur.
VEENENDAAL
In ons bedrijf is plaats voor een
De te verrichten werkzaamheden
bestaan uit
schoonhouden der kantoren
serveren van koffie en thee
Gegadigden kunnen zich melden bij de afd. Personeels
zaken. Kerkewijk 115 Veenendaal.
voor de op 1 april a.s. aanvangende cursus kan
vanaf heden geschieden bij het hoofd der school,
de heer H. J. Scholten (telef. K 8387-417).
Toegelaten worden de kinderen die vóór 1 april
1959 de leeftijd van 6 jaren hebben bereikt.
Aan de school bestaat gelegenheid tot opleiding
voor u.l.o., h.b.s., gymnasium en andere inrich
tingen voor voortgezet onderwijs.
Verzocht wordt het trouwboekje mede te bren
gen.
Van vrijdag 20 tm. zondag 22 februari
Vrijdag 7.30 uur, zaterdag 7 en 9
uur, zondag 3 en 7.30 uur
GORDON SCOTT, EVE BRENT, en
RICKIE SORENSEN in
Verbijsterende nieuwe Tarzan-
avonturen in donker Afrika.
Cinemascope. Toegang 14 jaar.
Van maandag 23 t.m. woensdag 25 februari
Elke dag 7.30 uur.
DORIS DAY, LOUIS JOURDAN en
BARRY SULLIVAN in
Zij wist niet meer waarheen zij zich
kon wenden, steeds achtervolgd
door de man, die haar krankzinnig
van jalouzie, wilde doden.
Toegang 18 jaar.
Donderdag 26 februari, 7.30 uur
CLARK GABLE, AVA GARDNER,
GRACE KELLY in
Technicolor. Toegang 18 jaar.
Rijwielstalling naast het theater
Plaatsbespreken dagelijks van 1 tot 2 uur aan de
kassa, a 10 cent, ook telefonisch: 2376
VENDELSEWEG, VEENENDAAL, TELEF. 2376
Om contant geld
De FIRMA C. en H. G. VAN DAM te Wijk bij Duur
stede, zal op vrijdag 6 maart 1959, des voormiddags
tien uur, in hotel „Damlust", Rijksstraatweg 130 te
Leersum,
PUBLIEK VERKOPEN:
Voor de heer Mr. J. A. VAN DER LEE
Op het buitengoed „Dartheide" onder Leersum.
74 percelen grove dennen, geschikt voor boerengerief-
en paalhout, liggende tegenover café Meurs en
J. Maasdorf aan de Maarsbergseweg.
9 percelen zware grove dennen, geschikt voor paal
hout, liggende nabij het Lokhorsterbos.
2 percelen Douglassparren, liggende in de Beuken
laan nabij de Dartheidelaan.
3 percelen fijnsparren, geschikt voor daksparren en
steigermasten, liggende aldaar.
10 percelen zware grofsparren, geschikt voor paalhout,
liggende in de Beukenlaan nabij het weidje.
2 percelen eikepalen liggende aldaar.
2 percelen eikebrandhout liggende aldaar.
Alles zal acht dagen van tevoren uitgenummerd zijn.
Inlichtingen en aanwijzing bij de boswachter J. J. van
Hattem, Maarsbergseweg 13 te Leersum.
Voor de heer PROF. A. KRAAL:
3 percelen boerengeriefhout liggende aan de Scher-
penzeelseweg voorbij Bos- en Heidepark te Leer
sum.
Voor de heer W. H. VAN GLABBEEK:
1 perceel omgezaagde sparren liggende nabij zijn
huis Rijksstraatweg 224, naast hotel „De Donder-
berg" te Leersum.
FEUILLETON
door
NORBERT KUNZE
(25)
Sergeant Berger wilde onmiddellijk
een wagen laten komen, om de luite
nant naar het veldhospitaal te brengen,
maar Scherer wees dit van de hand.
Hij wilde bij de groep blijven, te meer
omdat zij opnieuw zou worden inge
zet. Bovendien was hij „daarginds" -
hij wees met de duim achter zich, in
de richting van de bergen - uitstekend
behandeld.
Allen waren verbijsterd.
„Ja", zei Scherer. „Die hebben daar
een arts. Een Duitse."
„Een Volksduitse," meende Hasi.
„Neen. Een echte Duitse dokteres.
Dat wil zeggen, eigenlijk is zij zieken
verpleegster. Rode-Kruiszuster."
„Dan is ze gedeserteerd. Zo'n stuk
vee!" zei Hasi.
Scherer werd ambtelijk. Hij zei:
„Houd uw mond, Haslinger, ik heb uw
mening niet gevraagd."
De stemming werd gedrukt.
Berger kon echter zijn opwinding
niet meer bedwingen.
Of de luitenant misschien de naam
van die verpleegster kende? Hij vroeg
het om een bepaalde reden.
Scherer schudde het hoofd.
„Nee, spijt me. Daarmee kan ik u
niet van dienst zijn", zei hij.
„Wij hadden niet veel gelegenheid
voor conversatie. Maar ik geloof, dat
de naam met een ,,H" begint."
„Helga?"
„Tja, dat kan zijn. Helga of Hertha,"
antwoordde de luitenant.
De tocht begon.
De sterke motoren van de pantser-
verspiedwagens sloegen aan en lang
zaam zette het convooi, dat Stolac on
der hun bescherming verliet, zich in
beweging.
Helga vernam eerst in de loop van
de namiddag, dat Miliza en zij naar
Poltewa moesten. Zij moest alles in
pakken dat zij nodig zou hebben om
de Engelsman medisch te verzorgen.
Men zei haar, dat alleen Miliza en zij.
dat alleen vrouwen konden gaan. Maar
dat er geen Duitsers beneden waren en
van de Oestasja zouden zij nauwelijks
iets te vrezen hebben.
Miliza liet een bundel achter, de
kleding van een mohammedaanse, die
Helga zou aantrekken.
De japon was zonder vorm, als een
zak en in plaats van een rok had zij
een wijde pofbroek, die om de enkels
sloot. Op het hoofd droeg men een
sjaalachtige doek, die ook het boven
lijf bedekte en waarvan een deel voor
het gelaat werd getrokken, zodat ook
dit bedekt was en alleen de ogen nog
vrij bleven.
Miliza had Helga alles uitgelegd en
wachtte nu op een toestemmend ant
woord.
Helga zweeg.
Miliza haalde de schouders op. Zij
meende, dat twee nu eenmaal meer
kansen hadden dan één, en één moest
er toch doorheen komen en het serum
brengen. Dat was alles. Een andere
verklaring scheen haar niet nodig te
zijn.
Miliza verliet de ziekenafdeling.
Helga zou na het invallen van de
duisternis worden afgehaald.
Zij trok haar verpleegsterskleding
uit.
Het was, alsof zij daarmede haar
laatste houvast aflegde. Alsof zij defi
nitief iedere herinnering aan haar ver
leden, aan haar herkomst uitwiste.
Maar daar, op deze nieuwe weg, die
zij zou moeten volgen, daar was het
onverschillig, wat men aan had. Maar
voor de nacht, voor de duisternis, die
zou intreden, om de hoop te begraven,
was er nog een lang, eenzaam uur. Zij
was bang voor haar gedachten.
De wereld was één enkele, grote
grafkuil geworden en temidden van
alle doden, die haar hadden willen ten
gronde richten of verlossen, zat een
eenzame vrouw zonder tranen. Zij was
de zuster van alle doden, zij was de
beminde van alle doden, zij was de
moeder van alle doden. En zij keek uit
de groeve naar de sterrenhemel, maar
de wolken verhulden de glans der eeu
wigheid. Slechts een enkele kleine glin
stering was nog te zien, van de verste
ster in het heelal. Doch ook die ver
wijderde zich steeds verder van de
aarde en tegelijk daarmede verzonk de
hoop. Het was koud in de groeve.
Ook de ster zou kouder worden.
En dan zouden de wachters rillend
ontwaken en zich hun opdracht her
inneren. Zij zouden de schouders tegen
de steen aandrukken en hem voor de
opening van het graf wentelen en de
groeve sluiten. En dan zouden zij na
hun arbeid drinken en in de roes zou
den zij het gemakkelijk vergeten.
Ook het graf zou in vergetelheid ge
raken en dan zou niemand meer we
ten, dat er eens een paradijs bestaan
had, dat er eens liefde op aarde was
geweest
Helga stond op.
Zij liep op en neer en wachtte. Zij
huiverde. Des zomers en des winters
lopen de boerinnen in deze dunne ka
toenen kleren rond, dacht zij. Nu on
derscheidde haar niets meer van deze
vrouwen. Wat zou zij zeggen, wanneer
zij zichzelf zo zou kunnen zien? Maar
het deed er niet toe, hoe zij er uitzag.
Wie kende haar nog?
Het kleine voorportaal was bijna
donker. De olielamp, die Helga voor
haar ziekenafdeling had gekregen,
brandde droefgeestig en walmend.
Plotseling flakkerde de kleine vlam op
en neer. Helga keek op.
Ja, er was toch iemand, die haar nog
kende.
Boro stond voor haar.
Hij had een Bosnische tas in de hand
en gaf haar die.
„Daar nemen, dokterr! Voor serum!"
Helga bedankte hem. Boro greep in
de zak van zijn uniformjas en haalde
er een flesje uit.
„Nemen ook dit, dokterrr. Jenever,
Rakja, wanneer is koud. Begrijp?"
„Dank, Boro", zei Helga.
Boro ging zitten. Hij nam een sigaret
en stak die aan de kleine vlam aan.
Het was stil in het vertrek. De rook
steeg uit de kleine kring van het licht
op en ging verloren in de duisternis,
zoals de woorden verloren gingen, die
zij elkaar nu nog konden zeggen.
„Zullen dadelijk komen chalen", zei
zei hij. „Gaan hele nacht. Verre weg
naar Poltewa. Maar moeten!"
„Ja", zei Helga. „Ik moet altijd. Al
tijd weer."
Boro knikte. „Ik weten", zei hij.
Helga tuurde in de walmende vlam.
„Ik spreken met Miliza", zei Boro.
„Ik spreken met Miliza", zei Boro. „Ik
spreken met Momcillo. Zeggen: Let
goed op dokterr, begrijp? Is goede dok
terr, jij, Chelga."
Hij had haar voor de eerste maal
met haar naam toegesproken, en zij
schrok er bijna van. Ja, zo heette zij
werkelijk: Chelga. Er bestond een we
reld, waar men haar zo riep, en in
deze wereld bestond ook Boro. Boro,
die een donkere zachte stem had en
daarmede pijn kon lenigen.
„Wanneer komt Miliza?" vroeg Helga.
„Komt", zei Boro. „Komt spoedig."
Hij zocht haar ogen, maar Helga ont
week hem en keek in de vlam. Het
deed pijn, zijn stem te horen. Het deed
pijn, hier te zitten.
Helga rilde.
Zij vouwde haar handen om het
kleine olielicht.
Het gaf warmte, slechts weinig, maar
zij was toch merkbaar.
De eenzaamheid was niet meer zo
alles overheersend als tevoren. Men
voelde het licht leven en al gaf het ook
slechts een gering schijnsel in de grote
duisternis van deze nacht, toch ge
schiedde dit onversaagd en vol ver
trouwen.
De vlam verwarmde en beschermde
tegelijk.
De stilte van het ogenblik werd op
eens hoorbaar. Helga bespeurde, dat
het haar de keel dichtsnoerde, er kwam
iets; het kondigde zich aan.
(Wordt vervolgd.)
