CDIEPEVEEN
„Rondom Sartre" voor de Volksuniversiteit
Rhenense middenstanders wensen
samenwerking
1365.-
SCHERPENZEEL
KORBAN
TUSSENHANDEL WURGT FRANKRIJK
BANKSTELLEN
Zeer mooi Bankstel
WONINGINRICHTING
De Joodse feesten en
hun achtergrond
Winstmarge is vaak 100
Te laat
Voor de
kantonrechter
^Qadio ^Hallecjovjen ótaat altijd voor klaar*
Jean-Paul Sartre was in het raam van de Volks Universiteit het gespreks
thema van dinsdagavond in ,,'t Trefpunt". De vorm van het betoog zal misschien
wel hier en daar onder het gehoor tot tegenspraak geprikkeld hebben. Dit neemt
niet weg dat wy dr. B. J. M. Delfgauw onze dankbaarheid dienen uit te spreken
voor zyn boeiende en actuele oratie.
Sartre bezet de linkervleugel van een groep van hedendaagse denkrichtingen,
die men gemeenlijk samenvat onder de naam existentialisme. Grote verschillen
bestaan er n.l. tussen Heidegger, Jaspers, Lavelle, Marcel, Sartre, c.a. Sartre is
b.v. atheïst, Marcel daarentegen is een R.K. christen. Het overeenkomstige echter
is: de atmosfeer, de „expériences particulières".
Deze filosofie komt pas korte tijd naar wordt negatief gewaardeerd en het fa-
voren. Tot 1925 heerste nog het idea
lisme, daarna de phaenomenologie en
nu eigenlijk pas goed: Heidegger en
Sartre c.s. In de 19e eeuw had men
groot vertrouwen in de rede en de re
delijkheid van de wereld. Irrationele
momenten werden gezien als „Schön-
heitsfehler". Men had vertrouwen in de
wereld en in zichzelf. De mens voelde
zich thuis in deze wereld, die redelijk,
ja, beheersbaar was. De 19e eeuw wordt
de Sint-Nicolaasavond van de mens
heid. Dan komt de grote ommekeer. De
dieptepsychologie maakt de mens „un-
heimisch". „Wie zichzelf leert kennen,
leert huiveren", zegt Bolland. Wereld
oorlogen slaan het vertrouwde beeld in
stukken en de wereld wordt raadselach
tig, absurd. Angst voor wereld en kos
mos bespringt de mens en hij verliest 't
vertrouwen in zichzelf en in de rede. De
kennistheorie verliest aan waarde en
de existentiefilosofie komt op, positief
voorbereid door hen, die het optimisme
der 19e eeuw niet deelden, zoals Nietz
sche en Kierkegaard en latere baan
brekers als Husserl en Dilthey.
Het gaat in deze filosofie om de mens
in zijn onherleidbaarheid; de mens, die
op zichzelf is teruggeworpen en in de
crisis is gekomen. Dat wil niet zeggen:
een nieuwe anthropologic, neen, men
wil deze mens, in zijn totaliteit mens
doen zijn. Men wil hem oproepen tot
mens-zijn uit „das Man", waarin hij
pleegt te leven. Men wil dus appelle
rend zijn. Men stelt de mens dan ook in
de wereld: hij is vrij. Men wil vooral
concreet zijn. De mens is meer dan rede.
Vandaar dat men z'n gedachten uit in
romans, toneelstukken, films en essays.
Om b.v. een roman van Sartre te noe
men: „De wegen der vrijheid"; een es
say: „Portret van een anti-Semiet"; een
toneelstuk: „De lichtekooi" en een film:
„De teerling is geworpen". De mens
staat in de wereld, er is geen scheiding:
subject-object, d.w.z. de mens is altijd
in een bepaalde situatie; en deze wereld
ontsluit zich in de emotie (wroeging,
angst).
En in de wereld zijn betekent met
anderen zijn. In de echte communicatie
wordt de mens zichzelf. De kosmos
BENOEMINGEN „ARS MUSICA"
Aan de Veenendaalse muziekschool „Ars
Musica", dirigent de heer Kor Dijkstra,
zijn als nieuwe leerkrachten benoemd
voor piano en Algemeen Vormend Mu
ziekonderwijs: mej. Nettie Kordes uit
Amersfoort en voor viool: de heer Wim
Bercht uit Utrecht.
Mej. Kordes ontving haar opleiding o.a.
aan de Amersfoortse Muziekschool, ter
wijl de heer Bercht aan het Utrechts Con
servatorium studeerde.
len speelt een grote rol. De mens be
reikt zijn doel wel niet door de absur
diteit van dit leven, maar hij moet er
in stand houden, hij moet stand houden
in de vertwijfeling. Hier wordt een he
roïsche levenshouding gepredikt.
Sartre onderkent in zijn wijsgerige
opvattingen, neergelegd in zijn mees
terwerk „l'Etre et le Néant" (1943), dat
het zijn van de dingen anders is dan het
zijn van de mens. De mens immers is
een vrij wezen: hij kan iets doen de
dingen niet: zij zijn onveranderlijk, zo
lang ze zichzelf zijn (een tafel blijft, on
verschillig welke plaats hij heeft, een
tafel). De dingen zijn objecten zonder
eigen vrijheid: het is zijn „en soi". Het
menselijk zijn is het dat de dingen hun
plaats en hun zin geeft, dat de dingen
duidt, dat dus in tegenstelling met de
dingen niet gesloten, dat is: niet onver
anderlijk is, niet zelfgenoegzaam. Het
mens-zijn is het „pour soi". Dat dit
mens-zijn zichzelf niet genoeg is, open
is, blijkt uit het bewustzijn, dat niet
iets op zichzelf is, aangelegd op God bv.,
maar altijd bewustzijn van iets „con
science de", van de wereld. Ik ben mij
niet bewust zomaar, zonder meer, maar
ik ben mij altijd van iets bewust. Dit
open zijn, dit mens zijn geeft de din
gen dus hun zin, het ordent en regelt,
en door dit doen voert het ook het niet-
zijn in. Want in de ontdekking en on
dervraging wordt gevraagd: is dit het,
en daarmee is al de mogelijke ontken
ning, is het niet-zijn in de wereld bin-
Gemeenteraadsverkiezing
op televisie
Naast de radio heeft ook de tele
visie haar belangstelling getoond
voor de gemeenteraadsverkiezing
die vandaag plaats vindt. Van
morgen werd een t.v.-reportage
gemaakt. Onze mededeling, dat
ook de NCRV opnamen voor de
radio maakte, berust op een ver
gissing. Er is uitsluitend door de
VARA een reportage gemaakt.
nengebracht, dit niet „zijn", dat er moet
zijn omdat anders het „en soi" en het
„pour soi" in een ondoorzichtige waas
zouden samenvallen.
De mens draagt deze vreselijke moge
lijkheid dus in zich, hij alleen, en hij is
dan ook de enige die de verwoesting kent.
De mens is zich van dit „niet" in zijn
zijn, van deze breuk in de massiviteit be
wust in de angst. Angst is eigenlijk voor
„niets", voor het onbestemde.
Deze mens, „pour soi", die dus een
open zijn is, die vrij is, is dus niet als de
dingen verantwoordelijk; neen, hij kan
altijd weer anders. Hij is zichzelf dan
ook: opgave; hij moet zichzelf steeds op
nieuw kiezen, want hij kan altijd anders.
En hiervoor heeft de mens angst. Deze
mens „is" dan ook eigenlijk niets, maar
hij „heeft iets te zijn". Wij „zij" niet goed,
we zijn alleen niet al te gek uitgegleden.
Het is „kwade trouw" te geloven, dat
men iets „is", te leven in een schijn
wereld. En deze „kwade trouw" hebben
we te doorzien. Dit betekent mede, dat
gemeden moet worden: „1' esprit de se-
rieux", de ernst. Want ook deze ernst
houdt in, dat we denken zelf „iets" te zijn.
(Zie verder 6e kolom)
BELANGRIJKE GIFT VOOR DE
NED. ASTHMA-STICHTING
Ter gelegenheid van de officiële in
gebruikstelling door de Minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid van
de nieuwe confectioneerinrichting van
de N.V. Organon te Oss, heeft dr. Saai
van Zwanenberg een bedrag van
50.000,ter beschikking gesteld van
de onlangs opgerichte Nederlandse
Asthma Stichting.
De voorzitter van de Stichting, jhr.
mr. A. Feith, heeft dr. Van Zwanenberg
de dank van zijn organisatie voor dit
vorstelijke geschenk overgebracht.
Secretarie geopend op koopavond?
De afdeling Rhenen van de Koninklijke Nederlandse Middenstands Bond en de
Winkeliersvereniging Rhenen „W.V.R." hebben dinsdagavond gezamenlijk vergaderd
onder voorzitterschap van de heer G. v. d. Steeg, oud-wethouder der gemeente
Rhenen en als onpartijdig persoon daartoe aangezocht, teneinde te komen tot één
hechte winkeliersorganisatie voor de gemeente Rhenen.
De heer v. d. Steeg memoreerde in zijn openingswoord, dat iedere actie van de
winkeliers in eendracht moet worden gevoerd. Dit is de les uit het verleden, aldus de
voorzitter.
De vergadering was het hiermee roe
rend eens en de vele winkeliers en mid
denstanders die waren opgekomen waren
mét de nieuwe tijdelijke voorzitter van
mening, dat ten koste van alles die sa
menwerking zo spoedig mogelijk weer
moet terugkeren.
Het eerste resultaat op deze vergade
ring was het besluit, dat gezamenlijk St.
Nicolaas zal worden ingehaald en dat ge
zamenlijk een St. Nicolaasactie zal wor
den gevoerd.
Aan deze actie kunnen alle winkeliers
van Rhenen deelnemen, mits zij vóór
1 november lid zijn van één van beide
verenigingen.
Uitvoerig stond de vergadering stil bij
de fusieplannen. Het resultaat was uitein
delijk, dat de heer v. d. Steeg werd ge
machtigd contact op te nemen met het
hoofdbestuur van de Kon. Ned. Midden
stands Bond, ten einde na te gaan in hoe
verre het mogelijk zal zijn die fusie door
te voeren.
Tenslotte werd op voorstel van de tij
delijke voorzitter besloten een verzoek
te richten tot het gemeentebestuur om de
IN DE MODERNE VORMGEVING
MAAR DEGELIJK VAN CONSTRUCTIE
EN PERFECTE ZIT
DEZE MODELLEN KUNT U GEHEEL VRIJBLIJVEND
BINNEN KOMEN BEZICHTIGEN
WIJ GEVEN U ALLE GEWENSTE IN
LICHTINGEN HIEROVER
3 ZITS BANK
2 CLUBJES
MET APARTE WOLLEN
STOF REEDS VANAF
HOOFDSTRAAT 23
TELEFOON 2223
VEENENDAAL
Dini Sanders (Wilskr. Rhenen)
bij districtskampioenschappen
Mej. Dini Sanders, lid van de dames
afdeling van de gymnastiekvereniging
„Wilskracht", heeft deelgenomen aan
de districtskampioenschappen van het
Koninklijk Nederlands Gymnastiek Ver
bond, die te Enschede werden gehou
den. Het betroffen hier selectiewedstrij
den voor het kampioenschap van Ne
derland, waaraan door slechts acht da
mes werd deelgenomen.
Hoewel mej. Sanders zwaar gehan
dicapt was tengevolge van een motor
ongeluk, waardoor zij een week vóór
deze districts-selectiewedstrijden aan
het bed gekluisterd was, wist zij des
ondanks toch nog te eindigen op de
vierde plaats.
Dit mag een zeer fraai resultaat
worden genoemd, vooral omdat zij voor
de eerste maal in haar pas vierjarige
turncarrière uitkwam.
Bovendien een prachtig succes voor
de leider van „Wilskracht", de heer D.
W. de Jong, die mej. Sanders gedurende
de achterliggende jaren volledig heeft
opgeleid.
Ongetwijfeld zal de Nederlandse turn-
wereld in de naaste toekomst nog meer
over deze „Wilskracht'-turnster ver
nemen.
VERNIEUWDE WINKEL WERD
HEROPEND
De heer G. J. van de Vendel te Rens-
woude heeft vrijdagmiddag j.l. zijn
nieuwe en gemoderniseerde winkel in
elektrische apparaten en artikelen her
opend, waarbij van de zijde van het
publiek de nodige belangstelling werd
betoond.
In de aanzienlijk uitgebreide verkoop
ruimte was voor deze gelegenheid een
keur van radio- en televisietoestellen,
wasmachines en koelkasten uitgestald
en met de tientallen bloemstukken gaf
het geheel een fleurige en goed ver
zorgde indruk.
De winkelstand van Renswoude is
door deze uitbreiding wederom een
flinke stap vooruitgegaan en wij wen
sen speciaal de eigenaar hiermede
gaarne het verwachte succes toe.
In verband met deze heropening was
tevens een gratis stofzuiger beschikbaar
gesteld. Mevr. Vermeulen was zo ge
lukkig, deze vrijdagavond in ontvangst
te kunnen nemen.
gemeentesecretarie op de koopavond
(vrijdag) open te stellen voor het publiek.
Op de eerstvolgende vergadering van
beide verenigingen zal de heer v. d. Steeg
verslag uitbrengen van zijn onderhoud
met het hoofdbestuur van de K.N.M.B.,
waarna verwacht mag worden, dat beide
verenigingen weer onder één dak komen.
GEREFORMEERDE KERK KOMT MET
JAARBOEKJE
Een voorbeeld voor alle overige kerke
lijke gemeenschappen in Rhenen mag het
jaarboekje worden genoemd, dat voor de
eerste maal sinds de totstandkoming van
de Gereformeerde Kerk een dezer dagen
het licht zag.
De commissie, welke zich met de sa
menstelling heeft belast, schrijft in haar
voorwoord terecht, dat vooral voor hen,
die zich in Rhenen komen vestigen, als
ook voor degenen, die zich in de gemeen
te nog wat vreemd gevoelen, dit boekje
eer» vraagbaak mag zijn op het gebied
van het kerkelijk leven van de gerefor
meerde ingezetenen, zowel als van het
algemeen christelijk verenigingsleven in
de Grebbestad.
Het keurig uitgevoerde boekje telt ze
ven en veertig pagina's, waarin de meest
uiteenlopende gegevens op kerkelijk ge
bied, uiteraard uitsluitend de eigen pa
rochie betreffende, zijn opgenomen.
Na het voorwoord van de predikant
Ds. H. Volten vindt men er een korte
historische uiteenzetting over het ont
staan van de kerkgemeenschap en de
verdere groei, bijzonderheden over het
kerkgebouw, vroegere predikanten, wijk-
indeling voor ouderlingen, catechisaties,
contactadressen, commissie van beheer,
de zitplaatsenregeling, fondsen statistie
ken over het ledental, autodiensten, het
kerkblad, maatschappelijke zorg en ge
zinsverzorging, het christelijk onderwijs,
kortom een keur van gegevens. Dit alles
wordt nog gecompleteerd met een volle
dige alphabetische adreslijst van gezin
nen en personen behorende tot de Gere
formeerde Kerk van Rhenen.
Het boekje is keurig verzorgd en ook
het omslag ziet er gedistingeerd uit.
Jammer dat de binnenzijde van het om
slag, dus naast het titelblad, is benut voor
reclame.
EERSTE PRIJS VOOR RHENENSE
GORDON-SETTER
Op de te Blaricum gehouden Gordon-
Setter-dag behaalde de Gordon-Setter van
onze plaatsgenote, mej. I. Nijenhuis, de
eerste prijs in de afdeling teven.
Aanrijding bij „De Driehoek"
Op de Herenstraat in Rhenen, tussen
de Nieuwe Veenendaalseweg en de
Achterbergsestraatweg, vond vrijdag
middag een aanrijding plaats tussen
een wielrijdster en een motorrijder.
De 20-jarige mej. G. v. L., die met
haar fiets ter plaatse de weg overstak,
zwaaide tegen een bekende aan de kant
van de weg met het gevolg, dat zij de
uit de tegenovergestelde richting ko
mende 53-jarige motorrijder P., afkom
stig uit Amsterdam, over het hoofd zag
en een botsing volgde.
Mej. v. L. kwam behoudens enkele
lichte verwondingen, met de schrik vrij.
hoewel haar rijwiel aan de voorkant
zwaar beschadigd was.
De motorrijder had enkele schaaf
wonden, terwijl zijn 51-jarige duo-pas
sagier aan een elleboog werd gewond.
De motor was eveneens flink bescha
digd.
De politie maakte proces-verbaal op.
P., die op weg was naar Duitsland,
moest zijn reis afbreken.
H.M. DE KONINGIN BIJ JUBILEUM
CONCERT K.L.M. H.M. De Koningin
heeft woensdagavond in de Kurzaal te
Scheveningen het jphileumconcert bijge
woond, dat daar ter afsluiting van de
viering van het veertigjarig bestaan van
de K.L.M. werd gegeven door het Resi
dentie-orkest o.l.v. Willem van Otterlo.
In de pauze onderhield Hare Majesteit
zich o.m. met mevr., S. Plesman-van Eyk.
Over dit onderwerp zal de bekende
Amsterdamse rabbün J. Soetendorp
spreken op een conferentie van de Ne
derlandse Zondagsschool ereniging.
Voor vele (godsd-'enstige) opvoeders
zijn de Joodse hoo|tijdagen niet dui
delijk, de dienst die Israël daarmede
aan Jahwé betuigde, niet of nauwelijks
aanvaardbaar. Toch vormen ze een be
langrijk onderdeel van het bijbelver
haal, zijn dikwijls onderwerp van pro
fetische bewogenheid.
Deze conferentie wordt gehouden te
Utrecht op 31 oktober a.s. in de Marcus-
kerk, Wijnesteinlaan 2 (te bereiken met
buslijnen 6 en 8 vanaf Utrecht Centraal
Station). Aanvang 2.45 uur.
Bovendien wordt een tentoonstelling
ingericht van hulpmiddelen bij de
godsdienstige opvoeding naast een rijke
verscheidenheid van Bijbelse archeolo
gische voorwerpen.
De avondbijeenkomst wordt gewijd
aan de viering van het kerstfeest in
woord en beeld, onder het motto „En
het geschiedde in die dagen
De deelname aan deze conferentie be
hoeft niet beperkt te zijn tot leden-
zondagsschoolleiders(sters), maar staat
open voor allen, die enige belangstel
ling gevoelen voor de godsdienstige
vorming van het kind.
In het bijzonder wordt gedacht aan
ouders, onderwijzers, jeugdleiders, pre
dikanten etc.
Opgaven: Nederlandse Zondagsschool
vereniging, Bloemgracht 79, Amster
dam. Telefoon 44020.
Hierbij zij nog opgemerkt, dat de
N.Z.V. ongeveer 13.000 leiders en leid
sters telt, die gezamenlijk 400.000 kin
deren bereiken. Vele ouders sturen hun
kinderen maar naar de zondagsschool
maar weten eigenlijk niets van de be
zinning en studie, die dit werk behoeft
om op frisse wijze,1' nieuwe wegen niet
schuwend, de aloudewaarde van het
Evangelie binnen het bereik van het
kind te brengen. Wplnu, hier is een ge
legenheid een deel van de leiders uit
de provincie Utrecht in hun voorberei
ding gade te slaan, deel te nemen aan
de discussie en kennis te nemen van
de moderne hulpmiddelen, die de aan
dacht van het kind kunnen vangen.
Daarom zijn ouders wel zeer harte
lijk welkom op bovengenoemde con
ferentie.
Mr. Dr. A. Ai VAN RHIJN
(oud-Staatssecretaris)
SPRAK VOOR DE PvdA
Op uitnodiging van de Partij van de
Arbeid, afdeling Scherpenzeel, hield mr.
dr. A. A. van Rhijn, oud-Staatssecretaris
van Sociale Zaken, maandagavond in café
Marktzicht een inleiding in verband met
de a.s. gemeenteraadsverkiezingen. Na
een inleidend woord door de voorzitter
van de afdeling, de heer Jac. v. d. Weert,
deelde spreker mede dat gemeenteraads
verkiezingen uit een nationaal oogpunt
bezien, zeer belangrijk zijn. Deze zijn niet
alleen in de plaats belangrijk, doch voor
geheel Nederland, waaruit opgemaakt kan
worden uit welke hoek de wind waait.
Hieruit zijn conclusies te trekken. Uit de
eerst verkregen uitslagen blijkt meestal
hoe de verkiezingen verlopen. De ge
meenteraad is een belangrijk lichaam en
meet een vooruitstrevende politiek voe
ren. Veelal wordt de schuld gegeven aan
Den Haag. Uitvoerig ging spreker in op
wat de PvdA zoal had gedaan om het
levenspeil te verbeteren, de behoorlijke
ontwikkeling van financieel gedupeerden
en alles wat er op het gebied van de
landbouw was tot stand gebracht onder
het vorige bewind. Wie wil en kan wer
ken, aldus spreker, moet recht hebben op
een behoorlijk salaris. Wij stellen prijs op
een eerlijke politiek en geen beloften
doen die later toch niet uitgevoerd wor
den. In een goede democratie dient dui
delijk gesteld te worden wat men wil.
EINDUITSLAGEN „DE LUCHTPOST"
Einduitslagen van het vliegseizoen van
de postduivenvereniging „De Luchtpost"
te Scherpenzeel:
Hok Vitesse: A. Marcus 413 pnt. Duif
Vitesse: C. v. d. Wetering 184 pnt. Hok
Fond: C. v. d. Wetering 618 pnt. Duif
Fend: C. v. d. Wetering 374 pnt. Jonge
duiven hok: A. Marcus 410 pnt. Duifkam-
pioen: J. Voogt 142 pnt. Oud en jong na-
vlucht, hokkampioen: A. Marcus 268 pnt.
Damkampioen: A. Marcus 133 pnt. Gene
raal kampioen: A. Marcus met 1443 punten
de
verschrikkelijke
(53) Doch wanneer Aram de kleine man nader onder
zoekt, blijkt hem al gauw, dat Ramar slechts bewuste
loos is. Een ogenblik staat de jonge ridder in twee
strijd. Zal hij zijn bewaker aan zijn lot overlaten?
Doch wanneer hij alleen bij Korban terugkeert, zal
deze hem dan geloven? Of zal hij Arams leven voor
dat van Ramar eisen? En wat zal het lot zijn van Gru-
balt en Alessandra, wanneer Korban in woede ont
steekt? Plotseling neemt Aram een besluit. Uit de kruik
aan zijn zadelknop sprenkelt hij water in het gezicht
van de gewonde en na enkele ogenblikken slaat Ra
mar de ogen op. Verbaast dwalen zijn blikken in het
rond. Dan ziet hij de bewegingloze gestalte van de
beer. Vragend kijkt hij Aram aan. „Is dat uw werk?"
vraagt hij. Aram knikt en spottend gaat de gewonde
verder: „Waarom hebt ge dat gedaan? Wanneer ge
niet tussenbeide gekomen waart, zoudt ge me op een
gemakkelijke manier kwijt geweest zijn?!"
(Wordt vervolgd)
Enkel of retour
Nog hoeft men niet in de rij te staan
Voor een retourtje naar de maan
Ook nog niet voor een enkele reis
Zijn wij toe aan een plaatsbewijs
Waar men voorheen zelfs niet aan dacht
Beleeft misschien ons nageslacht
Vaak besluipt mij een bang vermoeden
Is al dat experimenteren wel ter goede
Als leek volg ik dat via de krant
Zo is de eerste vlag geplant (op de maan)
Nu is aan de beurt misschien een mens
Misschien blijft het een vrome wens
Zo was voor vijftig jaar de vliegerij
Zeg maar gerust waaghalzerij
Nu is een vliegtocht heel gewoon
In het tijdperk van de atoom
'k Sta met beide benen op de grond
Waarbij ik mij steeds goed bevond
Maar 't geeft je toch wel eens te denken
Er eens wat meer aandacht aan te
[schenken
Want de techniek, hoe men 't beziet
Gaat steeds vooruit en stuit men niet
Nog staat men niet in de rij voor plaats
bewijzen
Om eerstdaags naar de maan te reizen
Of 't in de toekomst zo zal worden
Blijve maar een punt van later orde
In alle gevallen ga ik niet mee
'k Ben hier beneden best tevree
M.
Pinay wachtte te lang met ingrijpen
(Van onze correspondent)
PARIJS, OKTOBER De oorlog tussen Pinay en de Franse kleinhandelaren is ein
delijk in volle hevigheid losgebarsten. Op zyn besluit om de winstmarge van de klein
handelaren in groenten en fruit vast te leggen op 10 fr. per kilogram hebben de be
trokkenen geantwoord met een 24-uur-staking. In miljoenen Paryse gezinnen moest
men het dinsdag zonder groenten zien te stellen en fruit was alleen hier en daar
op de zwarte markt te krijgen. Voorlopig betalen weer de huisvrouwen de kosten van
deze oorlog, want er is zelfs al een zwarte handel in melk ontstaan.
noegen nam met de toegestane winst
marge en twee op de drie overdreven: de
gemiddelde winkelierswinst op peren
bleek 51 te zijn, op prei 45 op sla
43 en op bloemkool 42
De handel heeft hierop geantwoord, dat
al deze cijfers vervalst zijn, maar de ver
tegenwoordigers van de tussenhandela
ren zijn niet in staat er betere voor in de
plaats te brengen. Ook bleek uit het on
derzoek, dat vele tussenhandelaren de ge
volgen van de droogte aanwenden om in
de kortste keren rijk te worden en er
zelfs een zwarte handel op nahouden, on
der andere al in suiker, bepaalde soorten
fruit en melk.
MELKTEKORT NEEMT NOG TOE
Ondanks de melkleveranties uit de Be
nelux neemt het tekort in Parijs nog toe.
Het bedraagt nu iedere dag al een goede
300.000 liter en volgens de deskundigen
zal het nog groter worden, zelfs al zou
het morgen gaan regenen. In Normandië
wordt het drinkwater verkocht voor 1000
fr. per 2000 liter. Hele kuddes moesten
er ver beneden de prijs worden verkocht.
De gemiddelde prijs van een goede melk
koe is gedaald van 170.000 fr. op 100.000 fr.
In het gunstigste geval zal het Parijse
melktekort pas in december zijn opge
heven. Dit is weer koren op de molen
van de tussenhandel, omdat het evenals
de stand van de wintergroente een blij
vende hausse-stemming geeft. Pinay, te
laat begonnen, moet nu keihard zijn om
te redden wat er nog te redden is. An
ders wordt Frankrijk wederom onbetaal
baar.
In zijn strijd om de kosten van levens
onderhoud zo laag mogelijk te houden
viel Pinay aanvankelijk uitsluitend de ar
beiders, fabrikanten en landbouwers aan.
De eerste categorie kreeg geen loonsver
hoging; de tweede mocht bepaalde, hoge
re kosten niet doorberekenen en de boe
renstand moest tegen lage prijzen blijven
produceren. De tussenhandel bleef echter
volkomen vrij om de prijzen op bijna mis
dadige manier de hoogte in te drijven met
als gevolg, dat ook nu nog een kilo drui
ven, aan de producent betaalt met tachtig
fr. twaalf uur later door de huisvrouw
moest worden gekocht voor 176 fr. Het
batig saldo van 96 fr. werd broederlijk
verdeeld tussen grossier en winkelier.
Dergelijke gevallen kunnen er tientallen
worden geciteerd en het erge is, dat ze
eerder regel dan uitzondering zijn gewor
den. De tussenhandel maakte op de drui
ven dus 120 winst, maar de handel zelf
heeft een andere berekening en ant
woordde, dat 96 fr. winst op 176 fr ,maar'
een winstje is van 54
Men kan er cm lachen. Maar de waar
heid is, dat de Franse tussenhandel in
derdaad vast houdt aan zijn eigen winst
berekening. Een winkelier, die iets in
koopt voor 100 fr. en het verkoopt voor
150 fr. heeft volgens de regering 50 V»
winst; volgens de winkeliers en hun syn
dicaten slechts 33.3 Indien Pinay een
jaar geleden deze heren duidelijk op de
vingers had getikt, had hij een daartoe
gunstig klimaat aangetroffen. Nu is de
sfeer van de hernieuwing, de geest van
het persoonlijke offer weer verdwenen.
Het pure eigenbelang dicteert. Het gevolg
was, dat hij nu plotseling heel hard moest
ingrijpen. Hij besloot, dat de winst nu pér
kilo zcu worden vastgesteld en niet meer
in percenten. Een winkelier, die peren
in koopt voor 170 fr. de kilo moet deze
verkopen voor 180 fr., maar als hij morgen
zelf 200 fr. moet betalen mag hij slechts
210 fr. door berekenen. Het prachtige van
alles is, dat de steenrijke groothandelaren
niet aan een winstmarge werden gebon
den.
Uit een onderzoek, dat de regeringsdes
kundigen hebben ingesteld is gebleken,
dat slechts op de drie winkeliers één ge-
Prins Bertil van Zweden opent tentoon
stelling „Zweedse vormgeving" in A'dam.
In tegenwoordigheid van H.M. Koningin
Juliana heeft Z.K.H. Prins Bertil van
Zweden maandagmiddag in de nieuwe
vleugel van het stedelijk museum in Am
sterdam de expositie „Zweedse vormge
ving" geopend. De foto geeft een beeld
van de rondgang over de tentoonstelling:
v.l.n.r.: H. M. de Koningin, Z.K.H. Prins
Bertil, de heer Sven Eric Skawonius, di
recteur van de vereniging Industriële
Vormgeving in Zweden en jhr. VV. J. H. B.
Sanoberg, directeur van het stedelijk mu
seum.
Rede J. G. Suurhoff
(Vervolg van pagina 1)
Scherpenzeel - toch worden beschouwd
als een soort graadmeter, waarin de
toekomstige landspolitiek zich zal be
wegen, afgezien natuurlijk van bepaal
de plaatselijke invloeden, die bij raads
verkiezingen altijd om de hoek komen
kijken.
Op verschillende punten viel spreker
het betoog aan van mr. H. van Riel, vice-
voorzitter van de WD, die vorige week
in Veenendaal heeft gesproken.
Is prof. De Quay wel sterk genoeg om
het kabinet te leiden? had de heer Van
Riel zich afgevraagd.
Voor de WD is het te laat om dit nu
te zeggen, aldus de heer Suurhoff, want
zij was mede-verantwoordelijk voor dit
kabinet.
De heer Van Riel had volgens de heer
Suurhoff nog een merkwaardige opmer
king laten vallen, n.l. dat er in het ka-
binet-Drees een aantal bekwame minis
ters zaten, technisch bekwame mensen.
Inderdaad, zei de heer Suurhoff en het
zou gek zijn als dit toeval was. Dat komt
voort uit de gezindheid om het algemeen
belang te stellen boven het eigen belang.
Anders dan de liberale theorie: ieder
een streeft zijn persoonlijk belang na en
dan komt er het meest van terecht.
De kwestie van de belastingen wordt
steeds meer het kernpunt van de politiek.
Van een verlaging van de progressie
profiteren het meest de mensen met de
grote inkomens, terwijl men er de toe
komst van het volk door schaadt.
Men heeft, zo vervolgde de heer Suur
hoff, de PvdA te ver doorgevoerde amb
tenarij en dirigisme verweten. Wat het
eerste betreft, dit was volgens spreker
een gevolg van de verregaande ont
wikkeling van het land. Men ontkomt
hieraan niet, hetgeen wel wordt bewezen
door het feit, dat er sedert het optreden
van het nieuwe kabinet weer bijna 1000
ambtenaren zijn bijgekomen.
Om het fabeltje „PvdA en dirigisme"
te weerspreken somde de heer Suurhoff
een grote lijst van wetten op, tot stand
gekomen onder het kabinet Drees. Slechts
enkele hiervan waren niet met algemene
stemmen aangenomen.
Er zijn mensen die zeggen: in het ka
binet De Quay wordt het beleid van
Drees voortgezet. Dat zegt men zelfs in
eigen kring, o.a. prof. Romme: een voort
zetting met accentverschuiving. De heer
Suurhoff kon dit evenwel niet zeggen.
Voor het kabinet Drees waren de om
standigheden veel moeilijker, o.a. beste
dingsbeperking, terwijl men nu weer in
een periode van hoogconjunctuur leeft.
Het was volgens de heer Suurhoff slechts
schijn, die voortzetting.
Onder al deze omstandigheden, besloot
de heer Suurhoff, is het uiterst belang
rijk, dat de kiezers in Veenendaal en
Scherpenzeel laten blijken wat zij van de
landspolitiek vinden. In 1958 zijn de so
cialisten buiten de regering gezet. De
prot. christelijke partijen CH en AR
hebben toen gezegd, we moeten een
christelijke sociale politiek gaan voeren.
Is dit met de VVD beter? was de vraag
van de heer Suurhoff.
Ons staat te wachten een beleid, dat
heen en weer zwalkt en dat komt het
land niet ten goede. Daarom drong spre
ker op een krachtige versterking van de
PvdA aan, ook bij deze gemeenteraads
verkiezingen.
(Vervolg van pagina 1)
G. R. van S., nertsenfokker te Eist, ver
scheen vrijdag voor het Wageningse kan
tongerecht omdat hij bij de beschermde
voetgangersoversteekplaats in de Utrecht-
seweg te Oosterbeek een voetganger ge
hinderd zou hebben.
De verbalisant heeft mijn kenteken
genoteerd en me pas verscheidene weken
later gehoord. Toen wist ik van het hele
geval natuurlijk niets meer af, maar ik
kan me toch niet goed voorstellen, dat ik
iemand werkelijk gehinderd heb, zei ver
dachte.
Ik weet, dat op dat punt door de
politie altijd streng opgelet wordt en
daarom rijd ik daar nooit harder dan
zo'n 20 tot 25 km, zodat ik als het nodig
is onmiddellijk kan stoppen. Die bewuste
dag heb ik dat stellig ook gedaan. Ver
moedelijk heeft een voetganger mij een
teken met de hand gegeven, dat ik door
ken rijden. Ik kan me tenminste niet
voorstellen, dat ik anders niet even ge
wacht zou hebben.
Het verweer van verdachte doet ver
trouwenwekkend aan en Van S. lijkt me
ook niet iemand, die bijzonder roekeloos
zal rijden.
Eis 25,of 5 dagen, zei de officier in
zijn requisitoir.
Rechter v. d. Brand vonniste conform.
Mevr. M. L. R.-van B. uit Wageningcn
zou de leerplichtwet overtreden hebben
door haar zoontje zonder noodzaak van
school thuis te houden en daarom ver
scheen zij vrijdag voor het Wageningse
kantongerecht.
De jongen kon niet naar school we
gens ziekte, zo verklaarde mevr. R., en
de dokter was verontwaardigd, dat het
schoolbestuur dit geval aangegeven had.
Hij zei: Waarom bellen die mensen mij
niet even op. Met de andere kinderen
hebben we op school nooit last gehad,
maar met deze jongen hebben we van
zijn geboorte af al getobt.
Het schoolbestuur zegt, dat uw zoon
bezig was een schilder te helpen op tij
den, dat hij eigenlijk naar school moest.
Hoe zit dat dan, informeerde rechter v. d.
Brand.
Dat klopt, bevestigde verdachte. Hij
heeft een vergroeiing aan zijn ruggegraat
en mag daarom niet in een bank zitten.
Verder is het echter goed voor hem om
zoveel mogelijk actief bezig te zijn.
Mevr. R. kon enkele schriftelijke ver
klaringen van haar huisdokter en van
een vrouwenarts, die de jongen onder
zocht had, overleggen en daaruit bleek,
dat de knaap inderdaad niet naar school
had kunnen gaan doch wel lichte kar
weitjes op mocht knappen.
De officier vond hierna geen enkele
schuld meer aanwezig en vroeg ontslag
van rechtsvervolging. Rechter v. d. Brand
ging hiermee akkoord.
Kinderpostzegels Nederland
1959
Op 16 november 1959 zullen op alle
postinrichtingen in Nederland de Kinder
zegels 1959 verkrijgbaar worden gesteld.
Zoals bekend, worden deze weldadig
heidszegels uitgegeven ten bate van het
misdeelde en hulpbehoevende kind.
De nieuwe kinderzegels zijn ontworpen
door de Amsterdamse kunstenaar Wim
v. d. Salm. De opdracht tot het vervaar
digen van de kinderzegels 1959 is de eer
ste opdracht op dit gebied, die hij gedu
rende zijn artistieke loopbaan heeft ont
vangen.
De vijf zegels tonen kinderen in situ
aties, die aan de dagelijkse werkelijkheid
zijn ontleend. De teksten en waarde-aan-
duidingen zijn eveneens van de hand van
Wim v. d. Salm.
Kleuren en voorstellingen zijn: 4 4
ct; rose en blauw, kind in box; 6 4 ct;
groen en bruin, „Indiaantje spelen"; 8 4
ct; rood en blauw, ganzen voeren; 12 9
ct; blauw en rood, „klaar-over"; 30 9
ct; geel en blauw, huiswerk maken.
Uitvoering in twee kleuren offset door
de N.V. Joh. Enschedé en Zonen, Gra
fische Inrichting te Haarlem.
Overige gegevens: grootte beeldrecht
hoek: 21,2 x 28,55 mm; grootte zegel
24,2 x 31,55 mm; kamtanding: 12Vt12;
vellen van: 10 x 10 100 zegels; gecou-
cheerd papier zonder watermerk; gom
ming: normaal.
De zegels zullen worden verkocht van
16 nov. 1959 t.e.m. 15 jan. 1960 en blijven
voor frankering geldig t.e.m. 31 dec. 1960.
„RONDOM SARTRE"
De mens is ook verantwoordelijk. Ver
antwoordelijk is hij voor dat, waarvan hij
zelf de auteur is en daarom is hij verant
woordelijk voor de wereld, want wij
scheppen de wereld, zoals hij daar ligt.
De tegenwerping: We kunnen toch niet
helpen dat we hier geboren zijn, geldt
hier niet, want in de situatie, waarin we
staan of leven, verwerken we onze ge
boorte en we zijn er dus - onontkoom
baar - voor verantwoordelijk. Deze ver
antwoordelijkheid is dan ook een „feite
lijkheid". Daarom is alles in deze wereld
„een kans" voor de vrije mens, die steeds
zichzelf moet kiezen, maar die dat ook,
omdat hij vrij is, zonder enig houvast
moet doen, en die ten volle verantwoor
delijk is. Vandaar dat de mens angst
heeft, want bij iedere beslissing geldt:
't kan ook anders. Meestal echter vlucht
de mens die kiezen moet in de „kwade
trouw", hij kiest zoals „men" dat doet.
Wat is nu eigenlijk het echte zijn? Een
nutteloze passie, want het echte zijn wil
oorzaak zijn van zichzelf, rechtvaardiging
van zichzelf, dat wil eigenlijk zeggen:
zijn als God. Hij wil dus eigenlijk het
volle zijn: pour soi en ensoi samen, hij
wil zijn: oorzaak van zichzelf en dat is
iets onmogelijks, want het is inzichzelf
contradictoir.
Wat is tijd? Tijd is daar waar de vrije,
veranderlijke open mens is. Tijd is niet
een verschijning „an sicht", maar de
mens, het „pour-soi" brengt tijd met zich,
want het pour-soi is dat, wat „zich tijdigt"
in verleden, heden en toekomst, de drie
„ex-stasen" van het „pour-soi". Het pour-
soi is hier niet zichzelf, maar altijd weer
buiten zichzelf staan (ex-sta-se). De mens
is dus „tijdig" en dit „tijdig zijn" van de
mens houdt ergens op door de dood. De
dood is door het mens-zijn niet te plaat
sen, is absurd, omdat de mens geen einde
kent. De dood is de vernietiging van het
menselijk leven, het einde van alle zin.
„La mort transforme la vie en destin"
zegt Malreaux. Is de mens dood, dan is
hij de prooi van de levenden, zij maken
zich meester van dat leven, dat gestorven
is: „als hij nog leefde, dan zou hij
Hier zien wij voor het eerst de ander
optreden. Wat is die ander eigenlijk? De
ander treffen wij aan in de ontmoeting.
Het wezen van het zijn met de ander is
het conflict, zegt Saitre (b.v. in „Huis
elos"), want de ander dringt met zijn
„pour soi" op mij in, ontneemt mij mijn
vrijheid door mij te classificeren. Hij
maakt mij tot „en soi", want de ander
zegt hoe of wat ik ben en hij moet dit
doen, dit ligt in zijn wezen, zijn „pour
soi" opgesloten; zijn „pour soi" immers
is open, is verwijzing naar, is op iets
anders (dit is op „en soi) aangewezen.
Aan deze stolling van mijn vrijheid door
de ander kan ik slechts ontkomen door
op mijn beurt de ander tot „en soi" te
maken.
Hier ligt de oorzaak van het conflict.
De oerzonde is dan ook, dat ik ben in een
wereld, waarin ook de ander is. Het res
pecteren van elkanders vrijheid is on
mogelijk. Daarom is dus ook de liefde
onmogelijk; deze is óf masochisme óf sa
disme. Steeds immers probeert de mens
in de liefde op sluwe wijze de ander als
een „en soi" te gebruiken door een in
strument van hem te maken, ter verkrij
ging van eigen zin, d.i. tot het bereiken
van eigen opgave. Wezenlijk een - zijn
van twee „pour soi's" is onmogelijk. Al
leen wanneer er geen relatie tussen hen
is en ze zonder „zijnseenheid" bij elkaar
zijn, dan is het conflict er niet, dan maak
ik de ander niet tot object, maar dan is
er ook geen enkele relatie, zoals al ge
zegd is. Eenheid met de ander is er alleen
in de onderdrukking, t.w. als men ge
zamenlijk met een derde in conflict is.
Deze eenheid als object „en soi" valt weg,
zodra de derde weg is.
En God? Wanneer God bestond, had de
mens geen vrijheid, maar een oorzaak.
God echter bestaat niet, want hij zou
moeten zijn: „en soi" en „pour soi" sa
men, „oorzaak van zichzelf" en dat is on
mogelijk. Daarom: „Dieu, c' est rene idéé
contradictoire". Als God bestond, dan zou
hij natuurlijk ook de hoogste waarde zijn:
,,c' est tres gênant, qie 'il n' existe pas".
En zou God, als hij bestond, de mens
hebben vrijgemaakt, dan zou hij er ook
geen zeggenschap meer over hebben.
Dies: ook al bestond hij: het zou niets
veranderen. De vraag is, en deze komt
vooral in „Les mouches" naar voren, zou
God iets kunnen doen als hij er was?
Het antwoord luidt: neen. Niets kan de
mens van zichzelf verlossen.
Voor werkelijk religie, voor een bijbelse
God, die waarlijk gemeenschap heeft met
de mens is bij Saitre geen plaats. Daarom
moet zijn filosofie door het christendom
worden afgewezen.
We hopen dat de rechtervleugel in deze
denkrichting ook eens aan het woord
komt bij monde van dr B. J. M. Delfgauw.
r
—J
