X
^rSABYDERM oucos»
Sarco-
globine
Amerongen herbergt een interessante
automobielindustrie
Enig in Nederland
Koop nü IVO ROL
WITTE
KRUIS
WITTE KRUIS
Vrouwelijke ijclellieid graaft diepe
gaten in de aarde
SPEEL „OPEN KAART', OOK OP DE WEG
VEENENDAAL
LVNTEREN
D. v. d. Meijd en
Fa. Lee wis
HBRDEVELD
„DE VALLET
uw blad
Singer Maatschappij N.V.
AGENTSCHAP
li E N A U I I
fa. J. Hogendoorn Zn.
DOE HET ZELF
JOH. BOS
TWEEDE BLAD „DE VALLEI'
VRIJDAG 4 MAART 1960
Nr. 18
Tweeduizend miniatuur-DAF-jes per dag
Dubbele tuben: Voordeliger prijs.
Uw tanden vragen het beste.
Kleurencombinaties
Op programma T-Ford
1919
300.000 schoten
MoCdCT VBaby4iiiidje
DE PCkte, PIJNSTILLER
Inderdaad, op Witte Kruis
kunt u zich rustig verlaten.
Witte Kruis de enige pijn
stiller In 3 vormen
verkrijgbaar
Tabletten, poeders, cachets I
Biljarten K.N.B.B.
#"^ZIMMERMAN
KERkEW IJK19 vtEMtND4^
1960
DUIVENVOER UN PD DE5
Fa. J. HERTOG
Caravan verhuur
Leersum
GARAGEBEDRIJF
„V I O L E T"
AUTORIJLES
«Het Centrum«
STOMERÜ
BEATRIXSTP.37TEL24I5
VEENENDAAL
Depot Amersfoort
L. T. SCHINKEL
Ferd. Bolsstraat 1 - Tel. 3417
Vraagt vrijblijvend folder aan!
Inlichtingen en demonstratie bij
Middellaan 89, Telefoon 3196, Veenendaal
In het meest stille en rustieke gedeelte van Amerongen, op enkele meters afstand
van de dromende kasteelmuur, kan men een oud en statig gebouw aantreffen, dat
op het eerste gezicht herinneringen oproept aan de tijd dat de edellieden geharnast
ten strijde trokken en de jonkvrouwen uit de kleine vierkante torenruitjes staarden
en wachtten op de terugkomst van hun geliefden.
Omstreeks die tijd klonken er in dat gebouw de blijde of misschien treurige ge
luiden van hardwerkende kaasmakers. Op geregelde tijden kwam de op het kasteel
wonende graaf hun een bezoek brengen. Of dit ook uit sociale belangstelling was,
weten we niet. Wel staat vast dat hij zich kwam vergewissen van de goede gang van
zaken in zijn kaasmakerij.
„Panta Rei" luidt de spreuk en zo ook hier. De kaasmakerij was opeens niet meer
en het pand ging dienst doen als werkplaats van een haardenbedrijf.
Ongeveer een half jaar geleden echter kwam het in handen van mannen met groot
scheepse ideeën. Dagenlang werd het historische interieur met zaag en verfkwast
behandeld en het resultaat was een ingerichte ruimte voor de vervaardiging van
automobielen, miniatuurautomobielen wel te verstaan!
Inplaats van kazen, rollen er nu duizenden autotootjes de deur uit, die hun weg in
en buiten Nederland vinden naar de jeugd. Men is nog steeds bezig de onvermijdelijke
kinderziekten in het bedrijf te overwinnen, maar de streefproduktie van 2000 wagen
tjes per dag zal niet lang meer op zich laten wachten.
Directeur van dit interssante bedrijf is
de heer Brouwer, afkomstig uit Voorburg
en sinds enkele maanden woonachtig te
Veenendaal.
Op de vraag of wij eens een kijkje
mochten nemen bij zijn miniatuur indus
trie, kregen wij direct een bereidwillig
antwoord. „Kom gerust kijken maar denk
er om we draaien nog niet volop", luidde
zijn bescheid.
Voordat we echter in het produktie-
proces doken, vertelde de joviale vijftiger
het een en ander over het ontstaan van
de Best-Box industrie, die in Nederland
uniek is. Met een zekere trots - en wie
zal hem dat kwalijk nemen? - verklaarde
hij: „Wij zijn het enige bedrijf in Neder
land dat volautomatisch en op deze schaal
miniatuur-speelgoed vervaardigt, maar",
volgt er direkt op „voordat het zo ver
was hebben we eerst de nodige oprich
tingsmoeilijkheden moeten overwinnen.
Zo was er bijvoorbeeld speciale toe
stemming van de DAF-fabrieken voor
nodig om hun types op kleine schaal in
de handel te brengen. En dan niet te
vergeten de technische problemen. Wan
neer, wij leken, zo'n stukje speelgoed in
handen hebben, hebben wij er geen weet
van wat voor toer het is bij volautoma
tische produktie de zogenaamde vorm
fabricage van de DAF-brandweerwagen-
alle modellen w.o. de DAF-600, de DAF-
Rolwagen, brandweerwagen, keepwagen
en openlaadvloer zijn voorzover technisch
mogelijk volledig nagebootst - bestond de
vorm (of matrijs) feitelijk uit twee delen
nl. de carosserie en de grondplaat. Beide
onderdelen komen aan elkaar vast uit de
machine. Wanneer een vorm goed is kan
men er een 300.000 schoten mee maken.
Van het spuitgieten gaat het ruwe pro-
dukt in steeds ronddraaiende trommels
voor het zgn. ontbramen. Wanneer de
ruwigheden op deze wijze weggeslepen
zijn gaan de autootjes naar de lakspuite-
rij.
In deze afdeling worden er circa dertig
stuks tegelijk op een draadraam gelegd
en met een revolverspuit gelakt. De kleu
rencombinaties van de speelgoedauto-
tjes wijkt vaak sterk af van de originele.
Dit doet men om het speelgoed voor de
kinderen aantrekkelijk te maken en de
praktijk heeft bewezen dat rood de meest
geeigende kleur is.
De gelakte wagentjes worden vervol
gens op een zeer langzaam lopende band
gelegd (inclusief het raam), die door een
droogtunnel voert met een temperatuur
van 120° C. Deze droging geschiedt met
infrarode keramische elementen.
De transportband brengt het produkt
na het moffelen naar de montageafdeling
waar een aantal charmante dames het
produktieproces tot een goed einde bren
gen.
Op deze eindafdeling verzorgt men de
afwerking, bestaande uit het aanbrengen
van koplampjes en achterlichten, plastic
kapjes asjes met wieltjes en de eventuele
montage van de grondplaatjes. Ontel
bare miniatuur-automobielen in diverse
kleuren staan hier gereed voor verzen
ding naar binnen- en buitenland.
De verkoop berust bij de firma Vanmin
in Voorburg. Als afzetgebied heeft men
op het ogenblik diverse Europese landen.
Volgens de heer Vanmin zijn de old
timers zeer populair. Op het programma
staat dan ook een T-Ford 1919, een stukje
antiek met spaakwielen, in drie types, de
bestel-, Sedan en coupéwagen.
Aan de boorden van de Rijn experimen
teert men met de modernste middelen,
maar toch is het weer het „ouderwetse"
dat de hedendaagse mens boeit of gaat
boeien.
Amerongen kan in ieder geval bogen
op een interessante automobielindustrie
die wat capaciteit betreft kan wedijveren
met bijvoorbeeld de Citroën uit Frankrijk.
BELANGSTELLING VOOR SPORT
BLIJFT STIJGEN
Uit de zojuist verschenen statistiek van
de vrije jeugdvorming 1959 van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek blijkt, dat
673.000 jongeren (20 van de 8-25 jarigen
der bevolking) bij jeugdorganisaties zijn
aangesloten en 1.329.000 (39®/.) bij sport
organisaties; voorts kunnen 96.000 (3
gerekend worden tot de min of meer re
gelmatige bezoekers der clubhuizen. In
totaal is 62 °/o der 8-25 jarigen van de be
volking, n.l. 2.097.000, lid van een jeugd-
of sportorganisatie of neemt deel aan
clubhuiswerk. Dit is tweemaal zoveel als
in 1940, toen het er 1.042.000 waren.
De leden der jeugdorganisaties blijken
voor 42 lid te zijn van protestants-
christelijke organisaties en voor 36 °/o van
rooms-katholieke.
Gelet op de doelstelling was 93 aan
gesloten bij organisaties met een alge
meen doel. Van de resterende 7 was
meer dan de helft aangesloten bij organi
saties, die de staatkundige en maatschap
pelijke vorming beogen.
Laten de jeugdorganisaties ten opzichte
van 1958 een achteruitgang zien van 9.000
leden, het clubhuiswerk ging met 7.000
vooruit en de sportorganisaties boekten
zelfs een winst van 92.000.
Bij de sport trekken, wat ledental be
treft, de meeste bèlangstelling: voetbal
(321/2%), turnen (23en hengelsport
(8*/.).
voor de machine geperfectioneerd te krij
gen. Juist omdat alles in miniatuur ge
beurt, luistert de technische apparatuur
tot op een honderdste milimeter nauw
keurig.
Vandaar dat er tijdens ons bezoek, drie
technici met de bril op het puntje van de
neus rond de kostbare machine slopen,
het inwendige van de staalmassa met
precisie-instrumenten bekeken en daarna
geheimzinnige tekens op grote vellen pa
pier zetten.
Wat ons het meest intersseerde was:
hoe wordt nu zo'n miniatuurautootje ver
vaardigd.
De grondstof bestaat uit een zinklege-
ring in de vorm van staven die in een
kuip op de automatische machine gesmol
ten worden. Via een ingewikkeld systeem
van draden, bouten en moeren wordt op
het moment dat de vorm het dichtst bij
de kuip is, een afgemeten hoeveelheid
van deze vloeibare massa door een spits
toelopende buis in de vorm „geschoten".
De zink-legering heeft de eigenschap
dat het, zodra het in de vorm geschoten
is, onmiddellijk afkoelt en hard wordt.
Zoals gezegd, de vorm of matrijs waar
in dit zink gespoten wordt moet op de
milimeter af uitgebalanceerd zijn. Bij de
Op een bepaalde dag, een keer per maand, is een onogelijk vervallen gebouw in een
voorstad van Londen het trefpunt van merkwaardige mensen, die uit alle delen van
de wereld komen. Elegante Fransen uit Parys en Marseille, baardige joden uit Tel-
Aviv en Tanger, bankiers uit Amerika, drukke Nederlanders en solide zakenlieden
uit Zwitserland, worden door een gemeenschappelijk belang hierheen gevoerd.
Het is de vrouwelijke ydelheid die ze drijft en welke door deze mannen wordt ge
diend, in een door hen hartstochtelijk geliefd beroep Het gaat in dat gebouw toe als
op een Oosterse markt. Hoe meer herrie, hoe groter de omzet. Op één dag wordt soms
voer 10 miljoen dollar aan diamanten omgezet.
Gaan deze mannen terug naar hun
woonsteden na hun inkopen te hebben
gedaan, dan hebben ze nauwelijks een
auto nodig om de gekochte waar te trans
porteren, want deze kan meestal wel in
een flinke binnenzak. Al deze diamanten
gaan door de handen van een monopolie
en in die, van buiten zo onooglijke, dia
mantencentrale worden de prijzen vast
gesteld en het omzetquotum bepaald. Dit
monopolie wordt beheerst door de firma
De Beer (zoals de naam reeds toont, van
Nederlandse herkomst), die in Zuid-Afri-
ka reusachtige en rijke diamantvelden
bezit. De firma produceert 90 van alle
diamanten die op de wereldmarkt komen.
Veel hiervan wordt voor industriële doel
einden gebruikt: saffiertjes voor gram
mofoonplaten, voor de gloeilampenfabri-
katie en zo meer. De meeste en uiteraard
kostbaarste diamanten dienen om de
vrouwelijke ijdelheid te strelen. „Het
grootste gat in onze diamantvelden werd
voor de vrouwen gegraven," zei een van
de directeuren van „De Beer".
Een van de beginselen van sportief samenspel is, dat de spelers weten wat zij aan
elkaar hebben. Dat geldt óók voor de weggebruikers. Want voor de eersten is het
figuurlijk, voor de laatsten letterlijk van belang van elkaar te weten „welke kant
men uit wil". Nu mag „rechts" of „links" bekennen in de politieke zin des woords
misschien een delicate zaak zijn, in het verkeer is dat geenszins het geval. Dóór is het
juist in ieders belang, duidelijk zijn voorkeur voor „rechts" of „links" te laten blijken.
Duidelijk laten zien waar men heen wil is plicht èn noodzaak voor iedere wegge
bruiker. „Open kaart spelen" dus. Of om met de wettelijke termen te spreken „tijdig
en op duidelijk zichtbare wijze je voornemen kenbaar maken".
Er zijn nog altijd hele slagorden auto
mobilisten, fietsers, bromfietsers en wat-
dies-meer-zij op de weg, die alles ken
baar maken behalve hun voornemen, of
die dat „tijdig" en „op duidelijk zicht
bare wijze" cum grano salis nemen. Hoe
veel (brom)fietsers zijn er niet, die er
eenvoudig niet aan dénken dat óók bij
afslaan naar rechts de bovengenoemde
verplichting geldt? Die zich niet reali
seren hoe belangrijk het bijv. voor een
„Verbond voor Veilig Verkeer"
Wie sportief is, houdt zich aan de spelregels. Dat geldt ook in het
verkeer. Ook daar zyn de elementaire regels in feite dezelfde die
w(j bij sport en spel óók accepteren en opvolgen: regels van be
leefdheid en menselijkheid in het samenspel. Die regels moet u
altijd en overal by de hand hebben. Doe daarom als het Veilig
Verkeersmannetje Wouter Wegwijs
NA GRIEP OF ZIEKBED
Met dit bloedvormend
krachttonicum bent u
vlug weer do oude.
In vloeibare- en
in drageevorm.
DUTIM N.V. - OEGSTGEEST
overstekende voetganger is te weten waar
een naderende fietser héén wil. En dan
dat automobilisten, scooter- en motor
rijders, bromfietsers en fietsers tijdig
hun voornemen openbaarmaken na eerst
in hun spiegel resp. over de linkerschou
der te hebben gekeken, of dat voornemen
wel strookt met de voornemens van an
deren. Ook hierbij weer: samen het spel
spelen.
Wij kunnen het technisch vernuft ze
genen, dat op het idee is gekomen om
auto's van apparaatjes te voorzien, die
voor ons het voornemen kenbaar maken.
Maar die - en dat vergeten velen - niet
eerst eens voor de automobilist kijken en
nadenken „of het wel kan".
Hoe dringend nodig is het ook dóórbij,
het voorsorteren en afslaan naar links.
„Pijltjesridders" heeft men wel oneer-
biediglijk de weggebruikers genoemd, die
niet zelf denken en kijken alvorens hun
„pijltje" uit te steken. Die uit gesorteer
de of stilstaande file's breken of afslaan
zonder eerst in de spiegel te kijken en
nóg eens te kijken. Dergelijke ridders zijn
gevaarlijk op de weg en weinig „ridder
lijk" in de ware zin des woords. Maar
even gevaarlijk zijn zij, die nalaten ge
bruik te maken van het gemak en de
extra veiligheid, die het pijltje als rij-
teken kan geven in situaties waar het
gebruik ervan zin kan hebben. Mits met
verstand en overleg gebruikt.
Aan zo'n verstandig gebruik van het
„pijltje", d.w.z. onafscheidelijk verbon
den met het kijken in de spiegel en al
léén dan, wanneer het pijltje geen aan
leiding tot misverstanden kan geven, ko
men veel automobilisten (nog) niet toe.
Dikwijls geeft de vraag „moet ik nu
richting aangeven ja of neen?" tot (ge
vaarlijke) onzekerheid aanleiding. Die on
zekerheid kan in vele opzichten worden
gereduceerd indien men bedenkt, dat op
de weg bij het veranderen van richting
altijd en overal de regel geldt „speel open
kaart". Wat betekent, dat u zich met een
gerust geweten „in uw kaart mag laten
kijken".
Waaruit alweer blijkt, dat het op de
weg géén (kaart) spelletje is
Publikatie van het Verbond
voor Veilig Verkeer.
DAMMEN
Maandag j.l. werden in ,,'t Trefpunt"
voor de onderlinge competitie de volgen
de partijen gespeeld:
W. de Gooijer B. Ruiswijk 2—0
G. van Dijk D. Leeuwenkamp 20
J. Vermeer W. van Manen 02
B. Valkenburg J. Roks 11
H. v. d. Brandhof H. Edink afg.
E. de Kleuver G. v. d. Weerd2—b
H. van Beek D. Hendriks1—1
A. Keijman W. Hor 2—0
De oppermachtige positie van het mo
nopolie is reeds vele malen bedreigd. Een
Canadees geoloog kreeg in Mwaduinin in
Zuid-Afrika een groot stuk land in zijn
bezit, waarin zich een rijke diamantmijn
bleek te bevinden. Hij exploiteerde die
mijn zelf, negeerde de enorme bedragen
die De Beer hem bood, bleef hard en
stelde zich als ideaal de almachtige po
sitie van het monopolie te breken. Maar
toen hij stierf gelukte het aan de firma
De Beer toch die aandelen in handen te
krijgen, tegen niet uit te spreken be
dragen om zo voor altijd het heft in
handen t ekunnen houden. Driehonderd
aandelen werden aan de regering van
Tangajika verkocht om voor altijd de
enige rechten op die gronden te houden
en 280 aandelen kreeg die regering ca
deau op voorwaarde dat alleen de
firma De Beer het reoht diamanten in
dat land te delven zou krijgen. De rege
ring werd kosteloos miljoenen rijker,
r-.vaar de firma De Beer had in 20 jaar
die enorme bedragen terugverdiend.
In de laatste jaren komt evenwel een
ander gevaar opzetten. Al honderden ja
ren werkten allerlei charlatans, alcimis-
ten en later ook wetenschapsmensen aan
het vervaardigen van valse of syntheti
sche diamanten, met weinig succes ove
rigens. Want als er enig succes werd ge
boekt, was de valse diamant duurder dan
de echte. Maar de laatste jaren „maakt"
men in Amerika die in ieder opzicht op
de echtelijken en dezelfde eigenschappen
bezitten. Men kan alleen tot nu toe niet
boven een bepaalde maat uitkomen, die
voor sierraden te klein is. En toch liepen
de prijzen op de diamantbeurs tot 60
terugDe Amerikaanse vrouw blijft
niettemin de beste klant van De Beer,
want zelfs de verlovingsring moet met
diamantjes bezet zijn.
De grootste zorgen, de zwartste wolken
voor De Beer komen uit het oosten. In
Rusland zijn grote diamantvelden en op
het geschiktste ogenblik zullen de Russen
hun enorme voorraden op de wereldmarkt
gooien. Ze deden het nog niet, maar als
straks dollars heel erg nodig zijn om be
paalde doelen te bereikenDe gedach
ten hieraan bezorgt de mannen van „De
Beer" slapeloze nachten.
GESLAAGD
Te Zwolle slaagden voor costumière
de dames G. Blotenburg, M. van Beek en
J. Druif. Zij werden opgeleid aan de er
kende modevakschool Dackaerts, direc
trice mevrouw M. W. Leeuwis-Schut.
Zij leidde ook Henny van de Stroet op,
die in Den Haag slaagde voor costumière
(met lof) en de dames S. Pol, G. Hoef,
T. van de Kuilen en H. Evers, die aldaar
het lingerie-coupeuse-examen met goed
gevolg aflegden.
Dinsdagavond speelde Taveerne I uit
Veenendaal een thuiswedstrijd voor de
competitie tegen Morgenster I uit Eist.
De eerste party ging tussen de heren
Litjens en Nellestijn Jr. De heer Litjens,
die in deze competitie maar niet zijn
vorm heeft kunnen vinden, slaagde er
thans in een ouderwetse party te spelen,
met een hoogste serie van 67.
Tegen deze vorm was de heer Nellestijn
niet opgewassen en toen Litjens de partij
uit had, stond Nellestijn, die tegen het
einde der partij enige kleine series maak
te, op precies 100 caramboles.
De tweede partij tussen de heer Loch-
tenberg en de heer Klomp was veel span
nender. Aanvankelijk nam Lochtenberg
een voorsprong, doch Klomp vocht voor
de kleine kampioenskans, die Morgenster
nog heeft en slaagde erin de partij ten
slotte in winst om te zetten, stand 2-2.
De laatste partij tussen de heren Drost
en Van Willigen moest de beslissing dus
brengen. De heer Drost van Taveerne was
er totaal uit en zodoende kreeg de heer
Van Willigen de kans de winst voor zijn
club zeker te stellen. Uitslag 4-2 in het
voordeel van Morgenster I uit Eist. De
gedetailleerde uitslagen zijn:
Hiervoor verhuren wij:
TROUWCOSTUUMS MET
ALLE TOEBEHOREN
BONTJASSEN EN
BONTSTOLA'S
WITTE BONTCAPE
voor bruid en bruidsmeisje
Pakje voor bruidsjonkers
Hoofdstraat 46
moderre behangsels
In onze Etalage
de nieuwste kollektie
TE HUUR
PLAKTAFELS
BEHANGAFSTOMER
SCHUURMACHINE
voor glad en strak behangwerk
Nieuwe weg 69
Nieuwe P.A.F. Caravans te
huur, type 1960. H. SLIJK
HUIS, Kon. Julianalaan 54,
Leersum, Telef. 0 3434-790
Veenendaal, Nieuweweg 41
Telefoon 2535
Ltykauto en begrafenis rijden
Dealer v. d. Wartburg
Taxi en autorijles
Bruidsauto en trouwrijden
Wij verzorgen
ALLE bloemen wensen
waar ook ter wereld
BLOEMENMAGAZIJN
Fr. Halslaan 22, tel. 3290
Voor
VEENENDAAL, ARNHEM,
AMERSFOORT
M. VAN BEEK
Kostverloren 8, Veenendaal
Tel. 3068
F. Litjens
D. Nellestijn Jr.
J. L. Lochtenberg
J. Klomp
H. Drost
E. van Willigen
195 (195) 20 67 9.75 2
100 (195) 20 22 5.— 0
101 (120) 27 13 3.74 0
130 (130) 27 13 4.81 2
79 (120) 44 10 1.79 0
120 (120) 44 14 2.72 2
Verdere uitslagen in de C-klasse zijn:
Excelsior I Leersum Excelsior II
Excelsior I Excelsior II (Leersum) 60
Sportlust I (Eist) Driehoek I (Rh.) 4—0
De Engel (Wijk bij Duurstede) was vrij.
Het programma voor a.s. maandag 7
maart is als volgt:
Driehoek I (Rh.) Morgenster I (Eist)
Taveerne I (V'daal) Excelsior I (Leers.)
De Engel I (W.b.D.) Sportlust I (Eist)
Excelsior II is vrij.
Verkrijgbaar bij:
Scherpenzeel:
Ant. de Ruiter
Veenendaal:
Fa. Ant. de Ruiter, Hoogstr. 12
Fa. Jac. van Schuppen, Gort-
straat 39
Deelt hierbij mede dat voor
Veenendaal en omstreken is
gevestigd
U KUNT OP DIT ADRES TERECHT VOOR:
aankoop van alle typen Singernaai-
machines, onderdelen en reparaties van
alle merken naaimachines
Beleefd aanbevelend: SINGER MAATSCH. N.V.
Benzineverbruik 1 17
Nieuweweg 155 - Tel. 2454
VERLAAG UW UITGAVEN! ONS MOTTO 18:
MET MATERIALEN VAN
KLEIN HOUTWERK: sjoelschijven en speelgoedwie-
Ien, gereedschapstelen, hechten en handvatten.
DAKBEDEKKING: rubberoid, asfalt, daklak, bitume,
dum-dum voor sponningdichting enz. enz.
KLEURENCARBOLINEUM (mat en glans), bruine
carbolineum, koolteer, bruine teer, vruchtboomcarbo-
lineum, paraffine (zwart en bruin), silolak. Buitenbyte
mat en glans in div. kleuren, houtbyts, waterbyts in
versch. kleuren. Verder hebben wij alle soorten iym
voor hout, board, plastic, steen, textiel, rubber, enz.
IJZERWAREN: spijkers, schroeven, scharnieren,
draad, enz.
RONDHOUT: zaaghout, steigermasten, kortellngen,
stempels, slieten, palen, klaverruiters, bonestaken.
HEKWERKEN In verschillende modellen kunt u bü
ons zeer voordelig terecht
KOMT ZELF EENS KIJKEN
wij dienen u gaarne van advies
