HENDR1X VOEDERS
GEVEN DE
- DOORSLAG!
n\ö
Over auto en studie
MACHINES EN
MENSEN
TWEEDE BLAD „DE VALLEI"
WOENSDAG 6 APRIL 1960
Nr. 26
UIT DE RAAD VAN SCHERPENZEEL:
Voetbalvereniging krijgt geen subsidie
Toenemend schoolverzuim
Twee onvoldoendes:
geen recht op parkeerplaats
PLUIMVEE-EN VEEVOEDERFABRIEKEN N.V.
FEUILLETON
Donderdagmiddag kwam de voltallige
raad van Scherpenzeel in openbare ver
gadering bUeen. De voorstellen beliepen
in totaal een geldsbedrag van byna een
miljoen gulden. Het grootste gedeelte
hiervan was bestemd om plannen te ma
ken en verbeteringen nit te voeren voor
het Holevoetgebied, dat door de grens
wijziging Utrecht Gelderland by Scher-
penzeel is gekomen. Na de behandeling
van de ingekomen stukken vroeg het col
lege de raad een bedrag van 75.000,
beschikbaar te willen stellen voor restau
ratie van het Hoge Huis.
Een deel ervan is bestemd voor het po
litiebureau en 't resterende deel zal wor
den verhuurd aan de Nutsspaarbank te
Amersfoort, die er een filiaal wil vesti
gen.
Overeenkomstig het voorstel werd be
sloten. Het volgende voorstel behelsde een
bedrag van 30.000,beschikbaar te stel
len om het terrein gelegen tegenover de
gemeentelijke eierhallen als markt- en
parkeerterrein in te richten.
Wat eveneens verstrekt werd. Ook kon
de raad zich akkoord verklaren met het
voorstel een krediet van 7500,te ver
lenen voor het bestedingsgereedmaken
van de plannen tot het bouwrijpmaken
van de gronden, gelegen achter de ge
meentelijke eierhallen, inclusief het ver
harden en rioleren van de toegangswe
gen.
Met de uitvoering van dit plan is on
geveer 200.000,- gemoeid. De heer J. v. d.
Ham (CH) zag graag dat het gehele uit
breidingsplan door een deskundige van
de Planologische dienst voor de raad nog
eens uit de doeken wordt gedaan. De
voorzitter betoogde dat dit waarschijnlijk
nog de volgende maand zal plaats vinden.
De heer W. van Raay ontving hierna
5000,voor zijn woning met opstallen
aan de Willaerlaan.
Voor het uitvoeren van het uitbrei
dingsplan ten westen van de Willaerlaan
is het nodig dat deze woning met bijge
bouwen wordt gesloopt.
Hierna nam de gemeente twee com
plexen woningen over van de woning
bouwvereniging „De Vooruitgang" te
Woudenberg. Deze twaalf woningen staan
in het grenswijzigingsgebied, n.l. twee
woningen aan de Nieuwstraat en tien in
de Vierzinnen. Ook besloot de raad het
terrein, waarop thans nog de oude gasfa
briek staat, aan te kopen voor 5,per
m2. Hierop zullen dan enkele woningen
gebouwd worden. Hierna werden enkele
kredieten beschikbaar gesteld om plannen
op te stellen voor het Holevoetgebied.
Voorbereid zal worden het leggen van
een riool van de Glashorsterdijk via de
Holevoet en de Nieuwstraat naar het Val
leikanaal. Het leggen van een nieuwe weg
vanaf de Sociëteit via Schreiheuvel en de
Put naar de Nieuwstraat. Reconstructie
van de Brinkkanterweg, verbeteringen
aan de Holevoetschool en het leggen van
een riolering door de Vlieterweg en het
aanbrengen van een slijtlaag over deze
v/eg. De heer Harthoorn vroeg of het riool
water geloosd mocht worden in het Val
leikanaal. De voorzitter wees er op, dat
het riool hetzelfde gaat doen wat thans
door twee sloten gedaan wordt. Wethou
der B. Valkenburg (CH) kwam naar aan
leiding hiervan te spreken over de stank,
die 's zomers wordt verspreid door het
Valleikanaal. Hij wilde graag een samen-
spreking van alle belanghebbende ge
meenteraden, opdat men tegen de betrok
ken instanties een vuist kan maken. De
heer Blanken wilde graag zien dat in de
plannen werd opgenomen, dat de Nieuw
straat van een nieuwe slijtlaag wordt
voorzien. Het beschikbaar stellen van
35.000,voor verbeteringen aan de Ho
levoetschool deed de heer Blanken de
suggestie opperen of men niet tot samen
voeging van beide openbare lagere scho-
len kon overgaan en zo niet of men dan
niet beter een nieuwe school kon bouwen
dan 35.000,te spanderen aan het oude
schoolgebouw. De voorzitter vond het nog
wel waard dat er 35.000,aan besteed
werd en de schoolinspectie denkt in dit
opzicht niet aan centralisatie, temeer om
dat men in onderwijskringen denkt aan
verlaging van de leerlingenschaal. Ver
hoging van de algemene uitkering uit het
gemeentefonds zou worden aangevraagd.
Voor de feestviering op bevrijdingsdag
kreeg de Oranjevereniging 600,extra
toegewezen.
De hoofden der scholen klagen over het
toenemend aantal kinderen dat zonder
motivering van school wegblijft, zodat in
stelling van deze commissie noodzakelijk
werd geacht. De raad ging verder akkoord
met het aanwijzen van de Marktstraat als
vborrangsweg. De bewoners van de Vlie
terweg kunnen thans met behulp van een
regeling tussen de gemeente en de water
leidingmaatschappij te Veenendaal ge
makkelijk op het waterleidingnet worden
aangesloten.
HARING OF KUIT
Van de voetbalvereniging „Scherpen-
zeel" was een verzoek binnengekomen om
subsidiëring van het jeugdwerk. Dit was
aanleiding tot een politiek debat tussen
de heer Jac. van de Weert (PvdA) ener
zijds en de rechtse groeperingen ander
zijds. De heer Van de Weert diende een
voorstel in om de voetbalvereniging
„Scherpenzeel" ook 's zondags de beschik
king te geven over het gemeentelijk sport
veld aan de Willaerlaan. Hij wilde volgens
zijn zeggen nu wel eens haring of kuit
hebben van het standpunt van de raad in
dit opzicht. Spreker bepleitte met klem de
belangen van de voetbalvereniging Scher
penzeel, die al 42 jaar lang op een stuk
bouwland voetbalt en volgens spreker nu
wel eens recht heeft op een behoorlijk
sportveld. Bovendien achtte spreker het
veld langs de Willaerlaan veel te duur om
het renteloos te laten liggen. Hij kreeg de
wethouders niet mee en de heer Van
Kampen (AR) wees op de taak van de
overheid om de zondagsrust te beveiligen,
terwijl wethouder Valkenburg vond dat
de voetbalvereniging „Scherpenzeel" zich
moest schamen om bij de gemeente om
subsidie te vragen. De heer Blanken vond
het juister om het sportveld aan de Wil
laerlaan voor een zacht prijsje te verhu
ren, zodat hiermede een zekere subsidie
wordt verleend. Dokter J. H. Renken
(PvdA) stelde voor, dat geïnteresseerde
raadsleden, wethouders en bestuur van de
voetbalvereniging rond de tafel moeten
gaan zitten om te pogen tot overeenstem
ming te komen. De rondvraag leverde
geen bijzonderheden op.
Met de moed der wanhoop hebben de
autorydende studenten in de Verenigde
Staten zich op hun boeken en dictaten ge
worpen. Meer dan twee onvoldoendes be
tekent voortaan, dat ze geen recht meer
hebben op een parkeerplaats. Met weinig
woorden wil zulks zeggen dat ze dan niet
meer per auto naar school kunnen komen.
En waar alle andere middelen faalden
slaagde dit procedee: ze werken
AUTO EN STUDIE GAAN NIET
SAMEN
Niet alleen op de universiteiten, maar
ook op de colleges zijn de programma's
redelijk zwaar. De studenten moeten be
slist een inspanning leveren om er te kun
nen komen. De ervaring in de states nu
heeft geleerd, dat de inspanning in eerste
instantie wordt geleverd achter het stuur
rad. Een uitvoerig onderzoek bracht aan
het licht, dat 87 van de honderd studenten
met automobielen regelmatig meer dan
twee dikke onvoldoendes hebben. Het ini
tiatief van de nieuwe maatregel werd ge
nomen door de colleges in Methuen en
Cohasset (Massachusetts), die samen 1200
leerlingen hebben, maar onmiddellijk
overgenomen door vele tientallen andere
colleges. De cijfers zijn voor alle staten
ongeveer gelijk: meer dan de helft der ge
motoriseerde leerlingen zakte voor het
eindexamen. Nauwelijks een vierde deel
kwam op het nippertje in een hogere klas
en nog geen acht op de honderd slaagden
voor het toelatingsexamen voor een uni
versiteit.
Nu beschikken alle nieuw gebouwde
colleges in de U.S.A. over speciale par
keerterreinen voor de wagens der leraren
en leerlingen, die onder beheer van het
betreffende college staan. Men vond in het
parkeerverbod een nieuwe stok achter de
deur.
Zodra een gemotoriseerde leerling twee
onvoldoendes heeft krijgt hij de eerste
waarschuwing. Hij heeft tijd tot het vol
gende examen. Is er dan niet minstens één
onvoldoende weggewerkt dan wordt zijn
parkeerbewijs ingehouden en kan hij zijn
auto voortaan thuis laten.
OOK IN EUROPESE STEDEN?
Voor de Amerikaanse studenten is de
auto een pFestige-kwestie geworden: de
wagen immers bevestigt de volwassenheid
en bovendien dient de automobiel als sleu
tel voor het sentimentele succes. Voor de
zoontjes van minder gefortuneerde ouders
is de auto eveneens een bron van voort-
Omdat
het de beste voeders zijn,
die bij de huidige stand van
wetenschap en techniek op
de markt kunnen worden
gebracht.
Omdat
onze zeer deskundige voor
lichtingsdienst er voor zorgt
dat elke afnemer met deze
voeders de grootst moge
lijke winst maakt.
Omdat
dit factoren zijn, die vooral
nu bij de lagere eierprij-
zen bijvoorbeeld - veel
gewicht in de schaal leggen.
V
ft £N0R1>
n
J
HENDRIX
ONDER WETENSCHAPPELIJKE LEIDING MET EIGEN
LABORATORIA EN PROEFBEDRIJVEN
HOFLEVERANCIER VAN Z.K.H. DE PRINS DER NEDERLANDEN
DOOR WESSEL SMITTER
16
Hij pakte het onderste deel van de
kabine als wilde hij haar enteren. Hij
trok strak aan. Nog een paar rukken
en hij zou de kabine omkiepen. Maar
Russ was hem te vlug af. Hij sloeg zijn
boom tegen de stalen kabels en be
vrijdde zich. Een gegrom van staaldra
den weerklonk. Met een wilde zwaai
raakten Herman's haken de boven
kant van de oven. Het regende stenen,
het stof lag zo dik als een tapijt. Er
gens brak een stoomleiding. Het lawaai
was ontzettend.
Herman schoot achteruit en trok zijn
lijn op. Hij kwam er weer aan en ma
noeuvreerde zó, dat hij hem direct bo
ven Russ kon laten vallen en Russ in
de verdediging houden. Maar Russ
ging op hem af. Hij liet de boom uit
schieten, in zijn volle lengte, vanuit de
kooi. Herman stootte terug, geen se-
konde te vlug. Nog een halve meter
en Russ zou hem op de grond hebben
gehad. Herman liet de haken zakken.
Russ sloeg toe, terwijl ze naar bene
den kwamen, ze tolden rond en vielen
tegen de grote hamer aan. Maar ze
waren boven en bij 't terugslaan raak
ten zij het onderstuk van de kabine,
vielen dicht en grepen vast. Herman
gaf stoom, zoveel hij kon. Zijn lijnen
werden strakker. Russ zwaaide zijn
boom omhoog en omlaag, probeerde
ze door te snijden. Het vuur sprong uit
de kabels bij het op elkaar schaven
van het staal. Het hielp niet. De ka
bine kwam aan één kant omhoog. Hij
zou omvallen. Om zich te redden mikte
hij met zijn boom op de kraan, maakte
hem zo lang mogelijk, haakt in de brug
Het zat. Herman was niet in staat hem
te bewegen. De twee machines zaten
aan elkaar vast en er was geen bewe
gen aan.
Toen bedacht ik, dat ik wel eens de
stroom kon afsnijden, wat in geval van
nood mijn werk is. Terwijl ik door de
witte stofmist van de vernielde oven
rende, liep ik Johnson bijna omver.
„Wat is er aan de hand?" - schreeuw
de hij met wijd uitpuilende ogen. Ik
liep door.
Beide schakelborden waren op een
pilaar aan de muur; eerst sneed ik Her
man af en toen ik dat gedaan had
kwam Russ weer naar beneden.
Daarna ging ik weer aan het werk.
Overal liepen mannen rond, naar bo
ven kijkend, nog niet zeker, of het ge
bouw wel of niet naar beneden zou ko
men. Krabbers met steengruis op hun
kleren kwamen angstig kijkend weer
tevoorschijn.
Ik ging naar een paar van hen toe.
„Luister eens", zei ik. „Het kan me
niet schelen voor wie je bent. Maar als
een van de twee ontslagen wordt, gaan
ze er allebei uit We moeten doen of
het een ongeluk was. Ik zal het woord
wel doen."
En zo kwam het, dat ik er flink op
los moest liegen. Ik houd daar niet van.
Meneer Holt is tegen liegen. Maar wat
stond hij anders te doen? Johnson was
er en hij riep de twee mannen naar be
neden, Riley kwam ook met een hele
troep anderen en zij wilden er alles
van weten. Toen ik eenmaal begonnen
was, kon ik mijn verhaal niet meer
veranderen, kon ik niet ophouden en
maakte het steeds mooier en vertelde
hen, dat de twee machines per ongeluk
tegen elkaar gebotst waren en dat ze,
toen ze probeerden los te komen, erger
dan ooit verward raakten. Russ was
nog vechtlustig, maar naar zijn gezicht
te oordelen leek hij alleen maar angstig
en ik was ieder ogenblik bang, dat hij
Herman zou aanvliegen, terwijl ik aan
't praten was. Tja, er waren twee ma
chines, nog steeds in een strijd op le
ven en dood gewikkeld in een kompro-
mitterende stand, metaal voor de assen
en kapotte stenen over de hele grond
verspreid en de rook, die uit het gat
in de oven stroomde. Als Riley en John
son een greintje verstand hadden ge
had, zouden ze niets te vragen hebben,
maar de kwestie was waarschijnlijk
zoals ik tegen Russ zei, dat ze zich niet
konden indenken, dat er twee mensen
bestonden, die dom en opvliegend ge
noeg waren om met een portaalkraan
en een grijper te gaan vechten.
Het slot van het liedje was, dat ik
een standje van Johnson kreeg.. „Toen
je zag wat er gebeurde", zei hij, „waar
om deed je toen niets? Waarom heb je
de stroom niet direkt afgesneden, in
durende moeilijkheden. Het onderzoek
toonde aan, dat ze ook willen mee doen,
maar het automatisch moeten zoeken in
tweedehands wagentjes, die nogal duur
zijn in onderhoudskosten. Vaak moeten
ze ergens een paar uur per dag gaan wer
ken om hun wagentje te kunnen betalen,
belasting en verzekering te kunnen bevre
digen, herstellingen te kunnen doen ver
richten en benzine te kunnen kopen,
enz. Die paar uren verlies plus de extra
zorgen hinderen in ontstellende mate hun
studie. In de U.S.A. is bovendien de ver
zekeringspremie aanzienlijk hoger indien
de wagen bestuurd wordt door personen
beneden de 25 jaar, hetgeen begrijpelijk
is, want relatief is het aantal dodelijke on
gevallen, dat zij veroorzaken dubbel zo
groot. De drie voornaamste oorzaken er
van zijn: overdreven snelheid, dronken
schap en verlangen om te schitteren
in de ogen van hun „sweethaert".
Nu hebben de meeste Westeuropese
middelbare scholen en universiteiten he
laas geen eigen parkeerplaatsen, maar het
Amerikaanse voorbeeld begint toch ook
hier school te maken. In Parijs, Tours,
Versailles, Bordeaux, Nice, Grenoble,
Bonn, München, Hamburg en andere ste
den hebben de directies van middelbare
scholen en universiteiten onderhandelin
gen geopend met de plaatselijke verkeers-
autoriteiten. Men wil bereiken dat er langs
de straten vlak bij de onderwijsinrichting
een parkeerverbod wordt afgekondigd of
dat de auto's er slechts één uur mogen par
keren. Men hoopt in samenwerking met
de autoriteiten en de vereniging van
ouders de hand te kunnen leggen op eigen
parkeerplaatsen, niet te ver van de in
richting verwijderd, zodat men ook een
parkeerverbod kan uitvaardigen voor de
slechte leerlingen. Want de per auto naar
de school komende leerling is geen Ame
rikaans privilege meer
In Veenendaal komen wij gratis horen en bezorgen: Tel. 201 5
HOOFDSTRAAT 39 - VEENENDAAL
plaats van daar met je handen in je
zakken te blijven staan?"
ER DREIGT GEVAAR
In mei waren de tijden nog slecht
in Detroit en de zaken leefden niet op,
zoals iedereen in de winter had gezegd.
Fabrieken, die vier dagen per week
liepen, draaiden er nu nog maar drie
en die drie dagen werkten, zakten af
tot twee; sommige zelfs lagen helemaal
stil met de verontschuldiging, dat ze
de modellen moesten wijzigen of moes
ten inventariseren. Als de zaken slecht
gaan, kun je ervan op aan, dat een
inventarisatie een autofabriek een hele
tijd gesloten kan houden. Troepjes
mannen hingen rond op straathoeken
en in de kapperswinkels en er begon
nen weer ratten bij vol daglicht te
voorschijn te komen om naar afval te
zoeken, terwijl ze niet eens wachten op
de duisternis en de konkurrentie van
de werklozen. Meneer Holt publiceer
de een verklaring in de kranten: „We
zullen het rustigjes aan doen", zei hij,
„en ons gereed maken."
„Dat is een idee voor ons", zei ik op
een avond na tafel tegen Russ. „We
zullen rustig en wel ons gangetje gaan
en onze baantjes niet laten lopen."
„Jullie zijn nog allemaal nat achter
de oren", zei hij. Als de zaken er
slecht voor staan, neem dan de stier
bij de staart en wacht niet totdat hij
zijn horens in je lijf heeft geboort.
Ik wacht er juist op, Johnson eens
te pakken te krijgen met een zwaar
dagrooster. Volgens mij moeten wij
nog eens opslag krijgen."
En precies de dag erop, barstte de
bom al los. Die hele dag waren we net
als gewoonlijk aan het werk geweest
en niets wees erop, dat er iets anders
was of dat we niet lang meer het
zelfde baantje zouden hebben, maar
na de bel riep Johnson Russ en mij bij
zich en gaf ons een paar briefjes.
„Ga hiermee naar de overplaatsing,"
zei hij, „en zorg, dat jullie een paar
nieuwe baantjes krijgen. Ik kan jullie
niet meer gebruiken."
„Wat is er aan de hand?" vroeg Russ.
„Niks aan de hand", zei Johnson,
,,'t is krek eender als ik jullie zeg, ik
kan jullie niet meer gebruiken."
„Waarom niet?"
„Omdat 't niet gaat. We hebben een
nieuwe manier uitgekiend om pers-
blokken te maken. We smeden ze
voortaan niet meer."
Johnson hield zich een beetje bezig
met wat blauwdrukken; sommigen
gingen in mappen, andere in de prul-
Iemand.
„Wie werkt er dan met de kraan?"
vroeg Russ.
„Niemand."
„Wat gaat er dan mee gebeuren?"
„Ze zullen 'r te vreten geven aan de
open ovens. T Opsmelten en er een
stuk of wat nieuwe Holts uit maken.
In een paar dagen zul je d'r wel zien
staan bij het oudroest. De grote hamer
gaat er ook heen. 't Gaat niet aan om
in een beschaafde maatschappij op
zo'n manier persblokken te maken."
„Niet in een beschaafde maatschappij?
Hoe wil je dan persblokken maken, als
je ze niet smeedt?"
„We gaan ze gieten."
„Gieten dat klinkt idioot"
,,'t Kan zijn, dat het in jouw oren
idioot klinkt."
Johnson ging door met zijn werk.
„Maar hoor es, Johnson voor dat
gieten heb je toch ook gesmeed ijzer
nodig?"
„Wat doet dat er toe? Je hoeft er
tenminste niet van all^ kanten op te
slaan en te beuken en cirkusje te spe
len voor een troepje bezoekers met een
bonk staal om het hard te krijgen.
Voor mijn part mag jij er plezier in
hebben, maar het is ouderwets, 't Is
niet beschaafd, zeg ik je."
Maar hoe denk je persblokken te
maken zonder ze te smeden? Hoe denk
je ze taai en hard te maken, zodat ze
een tijd mee kunnen?"
„Wat moet er nu harder zijn dan een
kam-as voor een Holtwagen?"
„Weet ik niet."
„En wat steviger dan een krukas?"
„Weet ik niet; waarom vraag je dat?"
„Nou, ik vraag zo maar es, om te zien,
of je 't weet. Waarom letten jullie niet
beter op? Weten jullie wel, wat er
gaande is in de zaak? We smeden geen
kam-assen meer, ook geen krukassen;
we gieten ze. Nou, wat denk je daar
van? De eerste kwamen ongeveer twee
maanden geleden door. Ik zou je 't
toen al hebben kunnen vertellen - jul
lie baan hier was toen geen cent meer
waard."
(Wordt vervolgd)
