Sarco-
globine
HET TROTSE PRINSDOM
GEVAARLIJKE GEMAKZUCHT
X
U en uw voertuig
Doodgewoon DOEN
een loopjongen
Voor auto- en
scooterrijles
grote middenstandswoning
Meer dan 25 jaar in
gebruik bij de KLM
WITTE
KRUIS
WITTE KRUIS
TWEEDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 22 APRIL 1960
Nr. 32
„Thou most renowned Wales, thou famous ancient place
which still has been the Nurse of all the British race."
Skcht onderhoucj
komt op
uw eigen hoofcl
neer
DE £Ckte PIJNSTILLER
Speciale lijm voor gebroken benen
Patiënt kan drie dagen later weer werken
JEUGDVERHAAL
Het gietertje van
Annemarie
Jac. van Schuppen
KIJKEN EN VRAGEN KOST U HELEMAAL NIETS BIJ
KAPOK
D. van Bruggen
REPARATIES
KUNSTGEBITTEN
RITMEESTER Sigarenfabrieken N.V.
Veenendaal
vraagt
Adverteren doet verkopen!
G. VAN DE BERG
lï
att'n
A. W. de Haas
„De Houtspecialist"
Fa. F. E. Vrugte
„DE VALLEI"
UW BLAD
DOOR DAVID HUW JONES
Wales is een land van bergen, heuvels en dalen, waar leven en cultuur de
laatste 25 eeuwen weinig veranderd zijn. Op de kaart is het niet meer dan een
westelijk schiereiland van Engeland, maar degenen, die het land bezocht hebben
door de groene dalen en over de liefelijke heuvels gedwaald hebben, die gespro
ken hebben met de bevolking, weten dat dit beslist niet het geval is. Want
Wales is een zelfstandig land, waar de mensen een andere taal spreken en er
een andere denkwijze op na houden dan de bevolking van het naburige Engeland.
De bewoners van Wales zijn afstamme
lingen van de oorspronkelijke „oude Brit
ten", de Kelten, die zich moesten terug
trekken naar het westeni voor opeenvol
gende invasies van Romijnen, Saksen en
Denen. In de Hooglanden waren zij veilig
voor elke poging hen te onderdrukken. Dit
had als resultaat, dat zij hun eigen gebrui
ken enj zienswijze, hun eigen manier van
uitdrukken en zelfs hun eigen taal in stand
hielden - en hierin tot op heden geslaagd
zijn. Zij noemen zichzelf Cymry (hetgeen
kameraden betekent) en hun land heet
Cymru (het land van de kameraadschap).
De taal van Wales is die van de Brytho-
nic Kelten met donker haar, die zich on
geveer 400 jaar voor Christus in Groot-
Brittannië vestigden,. Van een bevolking
van 2>/2 miljoen spreekt meer dan 1 mil
joen deze taal als no. 1. Het grootste deel
van deze, de taal van Wales, sprekende
bevolking leeft in de landbouwgraafschap-
pen Anglesey, Caernarvon, Merioneth,
Cardigan en Carmarthen.
In de eerste eeuwen waren de indringers
verbijsterd over de levensopvattingen van
de bewoners van Wales. Daar zij kudden
bezaten en) van zomerweiden naar boerde
rijen in de valleien trokken, was een fa
milie niet bekend door zijn woonplaats,
maar door zijn afkomst.
De bewoners leefden niet in dorpen en
eeuwenlang woonden zij niet tezamen in
steden, doch leefden, zoals zij thans nog
doen, verspreid op de gronden, die zij ont
trokken hadden aan het bos, het moeras
en de dorre heuvels. Plunderaars vonden
geen steden om plat te branden; soldaten
geen citadel om te veroveren. Veroveraars
trokken zich in wanhoop terug, daar zij
geen waardevolle buit aantroffen en wer
den vaak vanuit hinderlagen in het ge
bergte overvallen en vermoord door de
bewoners.
Pas in 1485 gaven de bewoners van
Wales eindelijk hun lange strijd op door
Engeland te worden geregeerd. Henry
Tudor, geboren op Pembroke Castle, ver
sloeg de Plantagenet Richard III in de
Battle of Bosworth en betrad de troon als
Henry VII. Wales en Engeland waren ein
delijk verenigd onder de regering van de
Tudors en het huwelijk van Henry's doch
ter Margaret met een lid van het Schotse
Koninklijke Huis brachten de vereniging
van heel Groot-Brittannië tot één konink
rijk. Geen wonder dat de Engelse dichter
Michael Drayton schreef: „Thou most re-
nowed Wales, thou famous ancient place,
which still hast been the Nurse of all the
British race".
In vroeger eeuwen, tijdens het voort
durende gevecht tegen indringers, zochten
de bewoners van Wales troost en inspira
tie in de elementaire muziek van de rivie
ren en de zee, in de tijdloze poëzie van de
bergen en valleieit Hun eigen poëzie, wel
sprekendheid en zang kwamen voort uit
het land zelf en hun kracht kwam tot uit
drukking in religieuze gebruiken, samen
komsten van zangers en musici, historische
schouwspelen en culturele en| sportwed
strijden - manifestaties die thans nog tot
uiting komen in The Royal National
Eisteddfod en in de vele kleine eistedd-
fodau, welke jaarlijks worden gehouden
in steden en dorpen in alle delen van
Wales.
The Royal National Eisteddfod wordt
ieder jaar gehouden, het ene jaar in zuid
en het andere jaar noord-Wales. Deze
veis en heidevelden in het zuiden en grote
bergketenen in het midden en noorden.
Dit hoogland ligt op de route van de hef
tige stormen, afkomstig van de Atlantische
Oceaan, en de jaarlijkse regenval is zwaar.
Dit maakt het zeer moeilijk voor de boer
gewassen te verbouwen en hij is afhanke
lijk van schapen- en koeienteelt om in zijn
onderhoud te voorzien. Rund- en lams
vlees uit Wales zijn wereldberoemd en er
is een grote vraag naar mestvee bij boeren
en fokkers in andere deleni van Groot-
Brittannië, die ze vetmesten op de vrucht
bare weiden van het laagland.
Het is nog niet zo lang geleden, dat
Wales nog geen hoofdstad bezat en om te
zorgen voor de verspreid wonende bevol
king waren de nationale instellingen ver
deeld over verschillende districten. De
Universiteit van" Wales b.v. is niet in één
plaats gevestigd, maar is in vier afdelin
gen verdeeld, op vrij grote afstand van
elkaar n.l. te Bangor in het noorden, te
Aberystwyth in het midden en te Swansea
en Cardiff in het zuiden.
Cardiff, de tegenwoordige hoofdstad van
Wales, was honderdvijftig jaar geleden nog
maar een dorp. Er wordt wel beweerd dat
deze prachtige stad „geboren werd met de
helm". Cardiff heeft een mooie haven en
vormt de toeganspoort tot de vijf valleien
waar de beroemde rookloze kolen van
zuid-Wales worden gedolven. De uitste
kende kwaliteit van deze kolen en het ge
mak waarmee ze verscheept worden van
uit Cardiff en de grote havens van Barry,
Newport, Port Talbot en Swansea, heeft
er niet weinig toe bijgedragen, dat zich
niet veel industrie gebaseerd op kolen
heeft ontwikkeld in Wales zelf en dat de
nadruk is gelegd op de export. Dit be
tekent helaas dat het kolendistrict veel
meer bekendheid geniet dan de schilder
achtige schoonheid van de rest - een veel
groter deel - van Wales.
Een vijfde van het totale oppervlak van
Wales ligt binnen de grens van drie van
Groot-Brittannië's Nationale Parken, wel
ke alle drie zijn aangelegd in de laatste
tien jaar. Het zijn de Snowdonia, de Pem
brokeshire Coast en de Brecon Beacons
parken. Hierdoor blijft het prachtige en
karakteristieke landschap in al zijn
schoonheid voor toekomstige generaties
behouden.
„Liever een controle méér, dan een leven minder". Met deze veelzeggende
slagzin werd onlangs in de Zwitserse dagbladpers gepleit voor meer aandacht
bij de weggebruikers voor de staat waarin hun voertuig verkeert. Banaal en
treffend tegelijk. Banaal omdat er géén sprake is en kan zijn van een keuze
tussen „controle" en „leven", van een „liever" willen. Treffend omdat er niette
min een kern van waarheid in schuilt.
De tijd is weer aangebroken, waarin wij een extra beroep gaan doen op onze
vervoermiddelen. Om „veilig" aan het verkeer deel te nemen moeten wij
over een „veilig", d.w.z. goed onderhouden vervoermiddel beschikken. Wie
dat niet gelooft zal op een kwade dag aan den lijve (èn in de portemonnee)
ondervinden wat Veilig-Verkeersmannetje Wouter Wegwijs zegt: slecht on
derhoud komt op uw eigen hoofd neer.
Schouderpijn... maar ook
andere plagende pijnen raakt
u prompt kwijt met WITTE
KRUIS.
Tabletten, poeders
of cachets!
wordt gedurende een week bijgewoond
door duizenden, die of deelnemers of toe
schouwers zijn van de wedstrijden in
kunstnijverheid, vakbekwaamheid, muziek
en literatuur. Het Eisteddfod-paviljoen kan
10.000 mensen bevatten, maar is nooit ruim
genoeg om alle belangstellenden een plaats
te verschaffen. De periode tussen twee
eisteddfodau wordt door toekomstige deel
nemers goed benut met oefenen, compo
neren of wetenschappelijke onderzoekin
gen. Onderwerpen voor de competitie zijn
o.a. de kunstnijverheid van Wales, koraal
en orkestraal werk, poëzie en proza, to
neelspelen en het schrijven van toneel
stukken. De National Eisteddfod omvat
dus de meeste activiteiten, die tezamen het
hedendaagse rijke patroon vormen van de
cultuur van Wales.
Even beroemd als de Royal National
Eisteddfod, maar veel later ingesteld, is
de International Eisteddfod, welke ieder
jaar in juli plaats heeft in het lieflijke,
kleine dorpje Llangollen in Benbighshire.
Naar dit dorp aan de oevers van de Dee
komeni volksdansers en zangers uit alle
delen van de wereld om met elkaar op een
vriendschappelijke manier te wedijveren.
De deelnemers van Wales worden hier in
getal overtroffen door hun gasten, maar
toch is de hele gebeurtenis op een vreem
de manier typisch „Welsh".
Ofschoon in gedeelten van Zuid-Wales
grote hoeveelheden kolem worden gedol
ven is de landbouw de voornaamste indu
strie. Het grootste deel van Wales ligt
vele meters boven de zeespiegel, zoals heu-
Wie zich op de weg begeeft met wat-
voor-voertuig-ook en zich daarbij wei
nig of niets gelegen laat liggen aan de
staat waarin dat voertuig verkeert,
bedrijft een gevaarlijk soort gemak
zucht. Bovendien maakt hij een kwade
keuze. Immers, hij accepteert het risico
van eigen en andermans leven in de
waagschaal te stellen boven de (gerin
ge) overlast van geregelde en grondige-
controle van zijn voertuig.
De problematiek van de verkeerson
veiligheid is in wezen gelegen in de
„drie-eenheid' mens, voertuig, weg.
Met opzet wordt daarbij de mens voor
opgesteld. Want het is bekend, dat het
zwaartepunt van de onveiligheid op de
weg - helaas - nog altijd ligt bij de
mens, bij de individuele weggebruiker.
Is het in dit verband niet veelzeggend
èn beschamend dat - naar in binnen- en
buitenlandse literatuur wordt aange
nomen - 70 a 90 van de verkeers
ongevallen direct of indirect voort
vloeien uit menselijke fouten en tekort
komingen?
Niettemin is het goed, dat óók aan
enkele percentages ongevallen, die zijn
toe te schrijven aan technische onvol
komenheden van het voertuig ruime aan
dacht wordt geschonken. Hier immers
ligt een terrein, waar tijdig en afdoend
ingrijpen in negen van de tien gevallen
wèl mogelijk is. Nalatigheid is hier sy
noniem niet asociale zorgeloosheid, die
- zo het tot ongelukken komt - tot ver
strekkende consequenties voor de be
trokkene kan leiden.
Wie zich op de weg begeeft met een
auto, die evidente gebreken vertoont,
zal - nog daargelaten dat hij zich schul
dig maakt aan een strafbaar feit - in
vele gevallen geacht worden te hande
len in strijd met de zorgvuldigheid
die ons jegens onszelf en onze naasten
betaamt. Het zou niet de eerste maal
zijn dat kwade trouw in dit opzicht
heeft geleid tot financiële ondergang
van hen wier deplorabele voertuig een
ernstig verkeersongeval en vermogen
verslinde schadeposten veroorzaakte.
Er zijn nog té veel weggebruikers,
die zich dit blijkbaar niet of niet vol
doende bewust zijn. Die rustig in hun
wagen stappen, wetende dat de banden
vernieuwing behoeven. Die op de fiets
stappen, wetende dat de remmen on
voldoende functioneren. Of die de
bromfiets nemen, wetende dat er aan
de verlichting iets hapert. Zij allen ma
ken zich schuldig^, aan gevaarlijke zor
geloosheid.
Als er één front is in de strijd tegen
de opdringende verkeersmoloch, waar
daadwerkelijke aanpak mogelijk is en
van succes verzekerd schijnt, dan is het
het onderhoud van ons voertuig. Alge
hele paraatheid wordt hier gewettigd
omdat wij er wellicht één mensenleven
mee zullen weten te redden.
Publikatie van het
Verbond voor Veilig Verkeer
(BROOKS-PRESS). Binnenkort zal ook
in de Europese ziekenhuizen gebruik wor
den gemaakt van een speciale lym, uit
gevonden in de Verenigde Staten, die ge
broken mensenbeenderen in een omme
zien van tyd aan elkaar kleeft. Het is een
bepaald plastiekprodukt dat zeer snel
werkt.
De operatie, in het algemeen vrij een
voudig, duurt ongeveer een half uur. De
patiënt moet vervolgens twee etmalen
volledige rust houden, omdat het verhar
dingsproces ongeveer 48 uur nodig heeft.
Vervolgens krijgt hij nog een etmaal om
een beetje op verhaal te komen en zijn
gebroken ledematen weer te gebruiken,
maar de vierde dag dient hij - als alles
klopt - zeker weer te kunnen gaan wer
ken. Ondanks de aanwezigheid van de
plastiek kleefstof zet zich het normale
groeiproces van het betreffende been
voort, zodat naar verloop van tijd de lijm
eigenlijk geen dienst meer behoeft te
doen. Dan heeft zich immers rond de oor
spronkelijke breuk nieuw been gevormd.
Wc ontleenden dit nieuws aan de „U.S.
News and World Report".
Vanuit Frankrijk vernemen we in ver
band hiermee, dat men ook in Parijs een
dergelijke beenderenlijm aan het uitpro
beren is. De proefnemingen zijn nog niet
geëindigd, zodat men ook nog niet kan
zeggenI wanneer het Franse goedje ge
bruikt zal kunnen worden.
Tetracyline tegen bronchitis
Er is meer nieuws aan het medische
front onder andere voor de bronchitis-
lijders. Zij mogen nieuwe hoop koesteren.
In het Hopkins-hospitaal te Baltimore be
handelt men sedert enige tijd de lijders
aan cronische bronchitis met tetracyline.
De resultaten zouden verrassend gunstig
zijn. In de laboratoriums van de universi
teit van Lille heeft men! een gelijksoor
tige ontdekking gedaan. Men heeft er een
nieuwe anti-biotica ontdekt, de triace-
tyloleandomycine, het produkt reageert
zeer snel bij aandoeningen aan de longen
of de luchtpijpen.
In Japan vond men kort geleden de
colistine, een antibiotica, die zeer krach
tig reageert tegen de vaak op brandwon
den volgende infecties. Men heeft met
dit produkt ook al proeven genomen in
de U.S.A., Frankrijk en Zwitserland. Na
vele jaren van moeizame onderzoekingen
komt nu eindelijk ook de syntetische pe-
niciline op de markt, die voortaan syn-
ciline zal worden genoemd. De synciline
is sterker dan de peniciline en kan geen
negatieve uitwerking hebben.
De Amerikanen, die tegenwoordig met
hun zakken vol tabletten em tabletjes lo
pen, krijgen er weer een kokertje bij: ta
bletjes, die de eetlust wegnemen, maar
die tevens een kalmerend middel bevat
ten, dat onschadelijk zou zijn. Hiermee
zou men zelfs een streng dieet kunnen
volgen zonder de bekende irritatie en de
nervositeit.
Aan de Singel staat een mooi huis en
in dat huis woont Annemarie, een klein
meisje, met haar vader en moeder,
twee grote broers en een grote zus. Bij
dat mooie huis hoort ook een grote
tuin en die is prachtig aangelegd met
bloemperken "én struiken en een vij
vertje waarin vijf goudvissen zwem
men.
Het is alle dagen mooi weer met veel
zon en de struiken en bloemen staan
prachtig in de tuin. Maar het is wel erg
droog en dat is ook weer niet zo goed.
„We zouden best een flinke regenbui
kunnen gebruiken," had de vader van
Annemerie al een paar maal gezegd.
Maar die regenbui komt maar niet en
daarom pakt vader 's avonds de tuin
slang en gaat sproeien. Dat is wel niet
zo goed als een echte regenbui, maar
het helpt toch wel en de bloemen ver
drogen niet. Achter in de tuin, net ach
ter een paar struiken, zijn zo maar twee
viooltjes gaan groeien. Het vorig jaar
heeft de wind een paar zaadjes achter
de struiken geblazen en daar zijn nu
twee viooltjes uit gegroeid. Niemand
kijkt naar de violen, want ze staan in
een verborgen hoekje van de tuin,
waar haast nooit iemand komt. Maar
dag aan dag schijnt de zon op de beide
plantjes en ze willen helemaal niet
meer groeien. En ze hebben zo'n ver
schrikkelijke dorst. De bodem is hele
maal uitgedroogd en uit de grond kun
nen de viooltjes geen druppeltje water
meer krijgen. „Ai," klagen de viooltjes
tegen elkaar, „wat hebben we een dorst,
zou niemand ons een beetje water wil
len geven?" Maar niemand hoort het
geroep van de beide viooltjes, want de
stem van de bloemen is onverstaanbaar
voor de mensen. Elke avond sproeit de
vader van Annemarie de tuin, maar hij
ziet de viooltjes niet en kan met zijn
slang ook niet helemaal achter in de
tuin komen. De viooltjes horen het ge
ruis van het water wel, maar ze krijgen
er geen druppel van mee. En dan wor
den de blaadjes van de violen slap en
de bloemen laten hun kopjes hangen.
Als het niet gauw gaat regenen, zullen
ze helemaal verdrogen en niet verder
kunnen leven.
EEN VERJAARDAG
En dan komt de dag dat Annemarie
jarig is. Ze wordt zeven jaar en ze
krijgt van alles. Bij de geschenken is
ook een mooi, geel gelakt gietertje,
want Annemarie houdt veel van bloe
men. 's Middags komen er vijf vrien
dinnetjes op de verjaardag en het wordt
een groot feest. Ze eten 's avonds pan
nekoeken dan gaan de vriendinnetjes
naar huis. Annemarie mag nog een
poosje op blijven, omdat ze jarig is.
Ze besluit haar nieuwe gietertje eens
te proberen.
In de keuken laat ze de gieter vol
water lopen en dan gaat ze de tuin in.
Maar ze is te laat; vader heeft net
weer gesproeid en alles is al lekker
nat.
„Hè, wat jammer," zegt Annemarie,
„nu heb ik een gietertje en nu kan ik
niet eens bloemen gieten."
Ja, dat vindt vader ook wel naar,
maar er is niets aan te doen. „Dan
maar wachten tot morgenavond," zegt
vader, „of je moet eens achter in de
tuin kijken, daar staat wel niet veel
maar ik kan daar ook niet sproeien."
Dat lijkt Annemarie wel wat en met
haar gietertje loopt ze helemaal tot
achter in de tuin. En daar, in het ver
borgen hoekje, vindt ze de beide dorsti
ge viooltjes, die er helemaal niet mooi
meer uitzien en bijna verdroogd zijn.
HEERLIJK WATER
„O, kijk toch eens," roept Annemarie,
„die arme bloemen, wat zullen die een
dorst hebben."
Nu kan Annemarie helpen met haar
Is uw slaapkamer
ameublement hopeloos
ouderwets geworden?
Is uw woonkamer leuk
en modern, en uw slaap
kamer25 jaar ge
leden „modern" ge
weest? Zeg dan niet:
„Zullen weMaar
dóé het, doodgewoon
dóen.
heeft zóveel mooie,
degelijke slaapkamer
ameublementen in zijn
toonzaal staan - óók
moderne, waarin niet
meer zo piepjonge
mensen zich gelukkig
voelen. En in elk geval-
MflNUFRCTUREN BEDDEN&LEDIKRNTEN
VEENENDAAL GORTSTR.39 TELEF. 2321
is nu goedkoop
dus laat nu uw matrassen
bijvullen of vernieuwen
Reeds meer dan 25 jaar het
adres voor het repareren
van uw matrassen en
meubelen.
VRAAGT EENS PRIJS
Emmalaan 11 - Veenendaal
Telefoon 2552
BLEKE SNOETJES I
ook voor kinderen
Uw kinderen krijgen
weer kleur en zijn spoe
dig weer levenslustig als
voordien. Heerlijk van
smaak.
In vloeibare vorm
DUTIM N.V. - OEGSTGEEST
gietertje en ze giet al het water over de
beide viooltjes. In een ogenblik is de
gieter leeg en de grond zuigt al het
water op. Ze loopt hard naar de keu
ken en haalt nog een gieter vol water,
maar als ze terug is bij de bloemen,
hebben de viooltjes de kopjes al een
heel klein beetje opgetild. Met de wor
tels drinken ze het heerlijke water uit
de grond.
„Ik voel me al heel anders," fluis
tert het ene viooltje tegen het andere,
maar dat kan Annemarie niet horen.
Die giet nog een tweede gieter leeg en
ze zegt: „Zolang het niet regent kom ik
elke avond water bij jullie brengen."
Dat verstaan de viooltjes weer niet,
maar dat is niet erg, ze hebben nu een
kleine verzorgster gekregen.
De volgende morgen, als de zon op
komt, staan de beide viooltjes weer fier
achter in de tuin. Ze hebben de hele
nacht gedronken en ze hebben weer
kracht genoeg om de kopjes omhoog te
houden en het blad is weer stevig. Wat
zijn de viooltjes dankbaar.
Elke avond komt Annemarie met
haar gietertje en dan zeggen de viool
tjes tegen elkaar: „Daar komt de regen
weer aan." En Annemarie blijft gieten,
net zolang tot er werkelijk regen komt
en het gieten niet meer nodig is. Anne
marie is gaan houden van de beide
viooltjes met de fluwelen bloemhoofd-
jes in een prachtige diep-paarse kleur.
Het zijn haar eigen viooltjes geworden.
Sneller, beter en...
goedkoper!
ACHTERBERG
Pr. Bernhardt. 317, V'daal
Telefoon K 8385-2969
Persoonlijk aanmelden
op de afdeling Personeelszaken,
Kerkewijk 115 ('s zaterdags gesloten)
NAAR
Oude Veenendaalseweg 94
Rhenen - Telefoon 606
Wij gebruiken uitsluitend
nieuw materiaal
VOOR UW
WETEN
„Hoe meer men studeert hoe meer men
weet. Hoe meer men weet hoe meer men
vergeet. Hoe meer men vergeet hoe min
der mert weet. Hoe minder men weet
hoe minder men vergeet. Hoe minder men
vergeet hoe meer men weet. Dus: Waar
om studeren?" (Ernest Hemmingway)
met auto's zijn wij
SPECIAAL ingericht
4-8 pers. auto's disponibel
Tevens inlichtingen ver
krijgbaar (ook 's avonds)
Dr. Colijnstraat 47 en
J. P. C. Leinweberstraat 79
N.V. v/h Fa. Wed.
Kerkewijk 91, Telef. 2845
VEENENDAAL
Patrim.laan 55 - Tel. 3520
VEENENDAAL
TE KOOP AANGEBODEN
met eventueel garage erbij.
Te bevragen Leinweberstraat 59, Veenendaal
Verkrijgbaar bij:
Scherpenzeel:
Ant. de Ruiter
Veenendaal:
Fa. Ant. de Ruiter, Hoogstr. 12
Fa. Jac, van Schuppen, Gort-
straat 39
