OCCASIONS
3 Renault Dauphines 1959
Service Station „Renswoude"
Kan een ontruimingsvonnis door woon-
ruimtevordering krachteloos
worden gemaakt?
Het juiste gebruik van kiemremmings-
middelen
Droomt u van een
mixer
„Makkers staakt uw wild geraas"
VRAAG EN
AANBOD J
A. M. de Jong: armoede en rijkdom
VOOR DE BOER
MODERNE AARDAPPELBEWARING
VOOR DE VROUW:
AL WEER EEN NEDERLANDSE SPEELFILM....
heeft kwaliteiten
Tevens: 1 Volkswagen de Luxe 1957,
met Amerikaanse bumpers. Volkswagen
de Luxe 1955/1956 en 1 Volkswagen de
Luxe 1956, met schuifdak.
Voor gedistilleerde dranken
WIJN SLIJTERIJ
BIER "DE ZWAAI"
diversen
DE OMNIBUS VAN DIT NAJAAR (II)
AUTGRIJLE5:
M. VAN BEEK
Kostverloren 8 - Jan Steenlaan 61'
2 Volkswagenbusjes
5 Renault Dauphines
G. van Wakeren
JONGEMAN,
zoekt werk
tandarts assistente
R. H. VAN DE LUSTGRAAF
Mag het gemeentebestuur een huis vorderen ten behoeve van de bewoner,
die door de rechter veroordeeld is dat huis te ontruimen? Kan degene, die na
een min of meer kostbaar proces een ontruimingsvonnis te zijnen gunste
heeft verkregen, voor het feit komen te staan, dat alle kosten en moeiten
te vergeefs blijken te zijn geweest, doordat het gemeentebestuur de woning
vordert ten behoeve van de persoon, die tot ontruiming veroordeeld is? Deze
vragen kunnen niet met een eenvoudig „ja" of „neen" worden beantwoord.
Het antwoord hangt namelijk af van de aard van het geval, waarmede wij te
doen hebben.
In 1957 heeft de minister van Maat
schappelijk Werk nieuwe richtlijnen
vastgesteld, welke burgemeester en
wethouders in acht moeten nemen bij
de vordering van woonruimte. Evenals
de oude verbieden de.nieuwe richtlijnen
een vordering ten behoeve van de per
soon, die door de rechter tot ontruiming
is veroordeeld, omdat hij een onbehoor
lijk gebruik van de woning heeft ge
maakt of wel schuldig is bevonden aan
het veroorzaken van ernstige overlast.
In deze gevallen is dus degene, wiens
ontruimingsvordering door de rechter
is toegewezen, in elk geval verlost van
de schuldige bewoner. Ten behoeve van
de persoon, die zich misdragen heeft,
mogen burgemeester en wethouders de
woning niet vorderen. De woning kan
echter wel gevorderd worden voor an
dere personen.
De ministeriële richtlijnen noemen
nog een derde geval, waarin het ge
meentebestuur niet vrij is om te vor
deren. Indien een ontruimingsvordering
door de rechter toegewezen is, omdat
de eiser de betreffende woning nodig
heeft voor eigen gebruik, mag het ge
meentebestuur niet de woonruimte vor
deren, welke de eiser (met zijn gezin)
op het tijdstip van het vonnis voor
eigen gebruik nodig had volgens de
gemeentelijke normen voor de verde
ling van woonruimte. Bedoelde woon
ruimte mag noch ten behoeve van de
tot ontruiming veroordeelde persoon,
noch voor een ander gevorderd worden.
De nieuwe richtlijnen hebben voor
het gemeentebestuur de mogelijkheid
geopend om de door het ontruimings
vonnis vrijgekomen woning te toetsen
aan de gemeentelijke normen. Indien
de woning volgens die norm ente groot
is voor degene, wiens ontruimingsvor
dering toegewezen is, kan het gemeen
tebestuur een deel van de woning vor
deren. Bovendien kan het gemeente
bestuur met machtiging van de minister
van Maatschappelijk Werk de gehele
woning vorderen en daarmede het ont
ruimingsvonnis volkomen illusior ma
ken. Vroeger mocht deze machtging al
leen verleend worden op grond van ge
wijzigde omstandigheden. Volgens de
nieuwe richtlijnen wordt de machtiging
alleen gegeven, indien naar het oordeel
van de minister, omstandigheden, die
buiten de rechtspositie van partijen lig
gen, de voorgenomen vordering nood
zakelijk maken. De nieuwe bepaling
geeft de minister volledige vrijheid
naar eigen inzicht tot machtiging over
te gaan.
Indien een ontruimingsvonnis ver
kregen is op andere dan de drie hier-
bovengenoemde gronden, kan het ge
meentebestuur wel tot vordering over
gaan. Als b.v. een huurder op grond
van wanbetaling tot ontruiming veroor
deeld is, kunnen b. en w. hem rustig
in zijn woning laten zitten door de wo
ning voor hem te vorderen. Dit behoeft
voor de eigenaar geen groot bezwaar
te zijn, omdat de gemeente door de vor
dering aansprakelijk wordt voor de be
taling der huurvergoeding.
DE ONDERHUURDER
De onderhuurder heeft tegenover de
eigenaar geen recht op huurbescher-
ming. Als de huurder - onderverhuur
der verhuist, blijft de onderhuurder
zonder enig recht achter. De eigenaar
kan dan ontruiming eisen, omdat de
onderhuurder zonder enig recht of titel
in de woning zit. De onderhuurder is
gedoemd dit proces te verliezen. Op de
zelfde grond zal ook een nieuwe huur
der een ontruimingsvonnis kunnen ver
krijgen tegen een onderhuurder van de
vorige huurder. In beide gevallen kun
nen b. en w. de veroordeelde onder
huurder te hulp komen door zijn wo
ning-gedeelte voor hem te vorderen.
DIENSTWONINGEN
Dienstwoningen worden vaak in ge
bruik gegeven in de vorm van een ar
beidsovereenkomst. Als beloning van
zijn arbeid ontvangt de werknemer dan
loon benevens vrij wonen in de dienst
woning. Bij het einde der arbeidsover
eenkomst neemt ook het recht van de
werknemer op de woning een einde.
Indien nu de werknemer de woning
niet vrijwillig verlaat, zal de werkgever
zich met succes tot de rechter kunnen
wenden ter verkrijging van een ontrui
mingsvonnis. Maar de kansen kunnen
verkeren, indien de werknemer op zijn
beurt een gewillig oor mocht vinden
bij het gemeentebestuur. Ter illustratie
laten wij hier het volgende voorbeeld
volgen:
Een tuindersknecht was in dienst van
een weduwe tegen het genot van loon
en vrij wonen in een dienstwoning. Op
een gegeven ogenblik kwamen de werk
geefster en de knecht overeen, dat de
arbeidsovereenkomst op een bepaald
tijdstip, dat ruim een half jaar later lag,
zou worden beëindigd. Kort na deze
afspraak wendde de tuindersknecht
zich tot het gemeentebestuur met het
verzoek hem een andere woning ter be
schikking te stellen, daar hij zijn dienst
woning na het beëindigen van zijn
dienstbetrekking zou moeten verlaten.
Maar de tuindersknecht kreeg geen an
dere woonruimte van het gemeentebe-
NED. CONFECTIE GENOOTSCHAP
Gedurende een vergadering in Amster
dam, werd door een aantal vooraanstaan
de zaken uit de confectie-detailhandel
gevestigd in alle delen van ons land, het
Nederlands Confectie Genootschap op
gericht. Dit Genootschap van detaillisten
op het gebied van dames-, heren-, jon
gens- en meisjesconfectie stelt zich ten
doel, de belangen te behartigen van de
detailhandel in deze branche o.a. door als
gesprekspartner op te treden van de fa
brikanten-organisaties. Het gemis aan
een dergelijke instantie, specifiek voor de
confectie, werd de laatste jaren steeds
sterker gevoeld, zowel van de zijde van
de betrokken zaken, als van de zijde van
de fabrikanten die niet tot een doeltref
fend overleg, de gehele bedrijfstak be
treffende, konden geraken, bij ontstente
nis van een duidelijke vertegenwoordi
ging van de detailhandel.
Naast het contact met de fabrikanten
stelt het Nederlands Confectie Genoot
schap zich nog ten doel de leden bij te
staan met technische, juridische en fis
cale adviezen, het vormen van fondsen
Tot onderlinge bijstand, het bemiddelen
bij aan- en verkoop van zaken en wat
dies meer zij. Het is de bedoeling de con
fectie-detailhandel in zijn geheel te or
ganiseren. Het voorlopig secretariaat is
gevestigd Deurlostraat 61, Amsterdam Z.
stuur en bleef in de dienstwoning zit
ten. De weduwe, die de dienstwoning
ter beschikking wilde stellen van de op
volger van de tuindersknecht, vroeg
aan de President van de Rechtbank te
Rotterdam, de tuindersknecht tot ont
ruiming te veroordelen, omdat deze zich
zonder recht of titel in de woning be
vond. In verband met de heersende wo-
ningschaarste gunde de President de
tuindersknecht nog een korte termijn
van ongeveer drie weken, teneinde hem
in de gelegenheid te stellen zich alsnog
van andere woonruimte te voorzien. De
tuindersknecht werd aldus veroordeeld
binnen die termijn de woning te ont
ruimen.
Naar aanleiding van dit vonnis wendde
de tuindersknecht zich opnieuw tot het
gemeentebestuur met het resultaat, dat
het gemeentebestuur de betreffende
woning ten behoeve van de tuinders
knecht vorderde.
De weduwe bracht de zaak voor de
President van de Rechtbank, wiens ont
ruimingsvonnis krachteloos was ge
maakt door de vordering van het ge
meentebestuur. De President overwoog,
dat het gemeentebestuur een onrede
lijk gebruik had gemaakt van zijn vor
deringsbevoegdheid. daar de vordering
in wezen de bedoeling had om de exe
cutie van het ontruimingsvonnis te ver
hinderen. De President beval het ge
meentebestuur zich te onthouden van
iedere maatregel, die de strekking heeft
uitvoering te geven aan de woonruim
tevordering. De President had niet de
overtuiging, dat dit gemeentebestuur
voldoende bereidheid had om zich aan
rechterlijke vonnissen te houden. Daar
om besliste de President tevens, dat het
gemeentebestuur bij niet-naleving van
het bevel een dwangsom zou verbeuren
van 5000,
Maar het gemeentebestuur nam geen
genoegen met deze uitspraak van de
vertoornde President en ging in hoger
beroep bij het Gerechtshof te 's-Graven-
hage. Het Gerechtshof oordeelde, dat,
zelfs al zou de woonruimtevordering
hebben plaats gehad naar aanleiding
van het ontruimingsvonnis, dit de vor
dering nog niet zou stempelen tot een
daad van willekeur. Hiervan zou im
mers eerst sprake kunnen zijn, wanneer
zou moeten worden aangenomen, dat
bij afweging der daarvoor in aanmer
king komende belangen, in redelijkheid
niet tot vordering zou kunnen zijn be
sloten, waaruit de conclusie getrokken
zou moeten worden, dat de door de Wet
voorgeschreven afweging der belangen
niet heeft plaatsgevonden.
Ten tijde van het ontruimingsvonnis
was er in de gemeente geen andere
woonruimte beschikbaar voor de tuin
dersknecht, die vrouw en kinderen had.
Hierbij kwam nog, dat de nieuwe
knecht, voor wie de weduwe de woning
bestemd had, toen nog ongehuwd was.
Van een daad van willekeur van de
zijde van het gemeentebestuur is hier
niets gebleken, daar immers niet gezegd
kan worden, dat een afweging der be
langen van de betrokkenen niet zou
hebben plaatsgevonden. Op deze gron
den stelde het Gerechtshof het gemeen
tebestuur in het gelijk en vernietigde
het vonnis van de President.
Mr. C. A. B. B.
Ons klimaat is helaasniet al te best
voor de aardappelbewaring. Deze gaat
dan ook met grote kwantitatieve- en
kwalitatieve verliezen gepaard. In het
algemeen zijn onze winters te zacht, zo
dat bij kuilbewaring de temperatuur
van de aardappelen te hoog oploopt. Dit
heeft tot gevolg dat de knollen gaan
spruiten, met alle nadelige gevolgen
vandien.
De massa-opslag van aardappelen, die
Zaterdagmiddag j.l. speldde de voorzitter van „Wilskracht", de heer A. J.
Bovenschen, mej. Sanders uit naam van het Kon. Nederlands Gymnastiek-
Verbond de medaille op de borst die zij in Hengelo had gewonnen. We zien
haar op het plaatje, temidden van vriendinnen, die ook tot de selectie
training van de heer De Jong (met bril) behoren. Wellicht zullen zij de
voetsporen van Dini in de toekomst nog eens drukken.
Voor de volgens het bevolkingsregis
ter „beroeploze" huisvrouw behoort het
iedere dag opnieuw klaarmaken van de
maaltijden tot de meest tijdrovende en
inspannende bezigheden in haar veel
omvattende taak. Wij mannen haasten
ons te zeggen dat het een zeer dankbare
taak is.
Een feit is het dat het werkelijk goed
klaarmaken van zowel „stevige kost"
als van de meer verfijnde etentjes
enorm veel tijd vraagt.
Een sedert Adam en Eva onmisbare
handeling voor het bereiden van allerlei
spijzen is het beruchte mengen, kloppen
en roeren. In feite gebruikt de huidge
vrouw daarbij nog precies dezelfde
hulpmiddelen als de trouwe gedienstige
van overgrootmoeders oud-tante Char
lotte haar grootmoeder al deed.
Deze omschrijving is misschien wat
ingewikkeld: wij willen er alleen maar
duidelijk mee maken dat er op dit ter
rein in eeuwen geen verandering is ge
komen. De traditie om room te kloppen
met twee tegen elkaar gedrukte vorken
kan daarom misschien zo moeilijk wor
den weggevaagd, hoewel steeds meer
huisvrouwen het nut van moderne
elektrische hulpmiddelen in het huis
houden inzien.
Dat de huisvrouw wel degelijk ver
langt om uit de sleur van gardes en
draadkloppers verlost te worden, toont
de grote belangstelling voor de vele de
monstraties met klop-, snij- en roer
toestellen, die men op overal in den
lande gehouden dames- en huishoud
beurzen kan bewonderen. Als goede
wereldburgers hebben wij Nederlanders
voor deze toestellen de naam „mixer"
aanvaard. Bij het horen of lezen van
dit woord krijgt menige huisvrouw vi
sioenen van Amerikaanse droomkeu-
kens waarbij koelkast, wasautomaat en
afwasmachine zijn ingebouwd in met
zachte pasteltinten geschilderde wan
den en waar men alleen maar een in
gewikkeld toetsenbord behoeft te leren
bespelen om het fornuis de meest fan
tastische maaltijden en lekkernijen te
laten klaarmaken. Nuchterlingen als
wij zijn, beseffen wij echter al gauw
dat dit soort droomkeukens voorlopig
alleen maar zijn weggelegd voor mil
jonairs en bouwers van luchtkastelen.
Ook de „mixers" moesten tot voor kort
voor velen nog een droomwens blijven
en wel zulks met het oog op de gezins-
kas, totdat wij ineens ergens een af
beelding zagen van een mixer van Ned.
fabrikaat voor nog geen vijftig gulden.
Met deze handmixer kan men slag
room, eieren en eiwitten kloppen, pud
dingen, gebonden soepen en sausen roe
ren en verder nog mayonaise, vruchten
dranken, milkshakes, beslag voor pan
nekoeken e.d. klaarmaken. Dit is meer
het lichtere werk dat deze mixer kan
verrichten; maar ook voor aardappel
puree, een voortreffelijk gemengde
stamppot e.d. schrikt dit handzame toe
stel niet terug. Ook voor het bereiden
van werkelijk goed geroerd en gemengd
babyvoedsel zal ze haar diensten be
wijzen. Ook het zwaardere klop- en
roerwerk, zoals het mengen en roeren
van deeg voor cakes e.d. wordt door
deze duizendkunstenares gedaan. In
huishoudens waar dit beslist niet lichte
werkje meestal wordt bewaard voor
manlief, is het zaak deze regels ook
eens onder zijn ogen te brengen: mis
schien dat het helpt om een droom
wens in vervulling te doen gaan.
Deze handmixer neemt - in tegenstel
ling met de duurdere soorten - weinig
plaats in en past met haar leuke kleu
rencombinatie van wit met zacht-grijs
in elke keuken. Het snoer is van een
extra mantel voorzien en wat het be
langrijkste is, de twee roestvrijstalen
en zuurbestendige kloppers kunnen
nooit „onder stroom" komen omdat de
overbrenging ook van isolerende kunst
hars is vervaardigd. De twee kloppers
(van onze correspondent)
Het jaar 1960 is voor de Nederlandse filmwereld een in vergelijking met
andere jaren drukke periode. Na het meesterwerk van Herman van der
Horst, „Faja Lobi", presenteerde eerst Bert Haanstra zijn „Zaak M. P."
en nu was het de beurt aan Fons Rademakers om dinsdagmorgen in een
speciale persvoorstelling in Du Midi te Amsterdam, zijn werk aan de
publiciteit prijs te geven. De rolbezetting deed de verwachtingen hoog
gespannen zijn, daar de bloem van het Nederlandse toneel op het doek
zou verschijnen. Wat dat betreft is men niet bedrogen uitgekomen: dit
maal geen ongeloofwaardige vertolkingen, doch uitstekend spel.
Dat men hiermede alleen nog geen
goede film maakt is duidelijk, temeer
daar het tempo in een film hoger ligt
en moet liggen dan op het toneel, wil
het geheel niet langdradig worden.
Vooral in het begin van deze film is
Rademakers in dit opzicht niet altijd
even goed geslaagd, temeer omdat het
verhaal van de film - enkele dagen uit
het leven van drie gezinnen - wat frag
mentarisch was, waardoor de aandacht
van de toeschouwers verslapte. De grote
faam van de Nederlandse cineast als
maker van documentaires, bewees Ra
demakers door het goede camerawerk,
vooral in het laatste deel van de film,
dat ook in ander eopzichten meer be
vredigde dan de te lange aanloop.
De grondgedachte van deze film is
eenvoudig: in de Sint Nicolaastijd en
vooral op de avond, die speculeert op
onze behoefte aan huiselijke gezellig
heid, willen wij allen meewerken om
deze sfeer te verwezenlijken, doch als
de avond voorbij is, herneemt het „ge
wone leven" zijn rechten en zijn alle
goede voornemens ineens verdwenen.
Zo ook bij deze drie families. Het eerste
gezin - Guus Hermes als de Directeur
van een reclamebureau, Ellen Vogel als
de fotografe - ligt uit elkaar omdat de
vrouw gelooft niet langer met haar
echtgenoot te kunnen samenleven, daar
zij zich geheel aan haar beroep wil
wijden.
Het twede gezin - Guus Oster en
Yoka Berrety - lijdt onder de Don Juan-
neigingen van de heer des huizes, die
het ene avontuurtje na het andere be
leeft.
Het derde echtpaar, gespeeld door
Ank van der Moer en Jan Teulings,
deed erg levensecht aan. Hun veel
moeilijkheden opleverende zoon wilde
graag voor vol worden aangezien door
zijn lotgenoten, cynische nozems. In
enkele aan „les Tricheurs" herinneren
de scenes leert de toeschouwer inzien,
dat de vaak onhebbelijke en pijndoende
manier, waarop kinderen hun ouders
behandelen, alleen maar een houding
is, die „later wel overgaat".
In alle drie gezinnen wordt de har
monie op de verjaarsavond van de goe
de Sint wat opgelapt, doch de vraag
blijft open of op 6 december de goede
voornemens zullen worden bestendigd,
de sterkste punten, die de ietwat te
lange inleiding en het onoverzichtelijk
door elkaar lopen van sommige frag
menten moeten compenseren.
Vooral het laatste deel van de film
was echter zo ongemeen knap, dat men
het te lage tempo van de eerste meters
ervoor zal willen vergeten. Kortom
deze film van Rademakers mag men
geen meesterwerk noemen, doch zij
verdient beslist de aandacht van de
bioscoopganger door haar eerder ge
noemde kwaliteiten. De muziek van Jan
Blok, die ook samen met Rademakers
het scenario maakte, verdient een extra
vermelding voor de sfeer, die zij op
roept.
In deze van Sinterklazen wemelende
film, is het goede spel van alle spelers
te noemen. Aardige regievondsten en
goede uitgesponnen scenes zijn daarbij
voor een tiental jaren in hoofdzaak in
kuilen plaats vonden, werd sterk ver
beterd door de invoer van buitenlucht-
koeling. De capaciteit van de ventila
toren bedraagt 100 kub. m. lucht/m3
aardappelen/uur. De ventilatoren wor
den aangezet als het buiten kouder is
dan binnen. Uitgaande van een geïso
leerd gebouw kan de koude in de be
waarplaats worden vastgehouden. Met
deze methode is het mogelijk aardappe
len tot begin mei, op een temperatuur
te houden die ligt tussen 0 en 4° C. Bij
deze lage bewaartemperatuur blijven de
aardappelen in kiemrust, waardoor er
geen spruiting optreedt. Bewaring in
met buitenluchtgekoelde gebouwen
heeft bovendien nog andere gunstige
perspectieven n.l. dat door het drogend
effect van de koeling de uitbreiding
van knolziekten zoveel mogelijk wordt
voorkomen en de aardappelen hun kwa
liteit behouden. Ook schept het de mo
gelijkheid, dat op elke gewenst tijdstip
kan worden gewerkt, omdat men niet
afhankelijk is van de weersomstandig
heden.
De bewaring van aardappelen in ge
bouwen met buitenluchtkoeling heeft
bewezen in de praktijk rendabel te zijn.
Waren er in 1951 nog slechts 81 aard
appelbewaarplaatsen met buitenlucht
koeling, thans zijn er 2300 luchtge-
koelde aardappelbewaarplaatsen met
een gezamenlijke opslagcapaciteit van
rond 600.000 ton.
OPGEPAST
Vooral deze herfst zal de luchtkoeling
weer zijn diensten kunnen bewijzen.
Aardappelen die onder vochtige om
standigheden worden gerooid, kunnen
n.l. met het ventilatiesysteem niet wor
den gedroogd. Dit heeft als grote voor
deel, dat fytoftora-aantasting. die ge
woonlijk gevolgd wordt door bacterie-
natrot, tot staan wordt gebracht en zich
niet uitbreidt op de gezonde knollen.
Gebruikt men kiemremmingsmidde-
len om de aardappelen kiemvrij te hou
den, dan dient men deze middelen pas
toe te passen als de aardappelen goed
opgedroogd zijn. Het is namelijk meer
malen gebleken, dat onder vochtige om
standigheden, kiemremmingsmiddelen
de uitbreiding van fytoftora bevorderen.
Bij gebruik van kiemremmingsmid
delen in een luchtgekoelde aardappel
bewaarplaats kan,men voldoen met de
halve dosering. Men kan de kiemrem
mingsmiddelen met het bestaande ven
tilatiesysteem tussen de aardappelen
brengen. De toediening kan het beste
geschieden als de ogen beginnen uit te
lopen. Als de knollen eenmaal gekiemd
zijn is het praktisch niet mogelijk het
spruitingsproces te stoppen.
Door verkoop van nieuwe Volkswagens ingeruild:
waarvan twee met radio.
Levering met garantie, financiering mogelijk.
Dorpsstraat 112, Telefoon 0 8387-254, Renswoude
-W 'W -w -W -
1,per advertentie
t.m. 10 woorden, elk
woord meer 10 cent
Te koop goudreinetten pluk
en moes stoof- en handpe
ren, giesse wildeman e.a. R.
v. Dijk, (bij de school) Ach
terberg.
Te koop bellefleur 10 cent kg
stoofperen 13 ct p. kg. giesse
wildeman. E. v. Roekei, Pak
huis, Maanderbuurtweg 84.
Ede.
Wil de bromfietser, welke op
25 oktober om pl. 18.15 uur
t.o.v. benzine-station De Haas
een meisje van 15 jaar heeft
aangereden en daarna infor
meerde naar de schade, zich
kenbaar maken aan A. de
Koning. Dr. Kuyperstraat 20,
Veenendaal. Tel. 3437.
Te koop i.g.st.z. wasmachine
motor. Oranjestraat 11, Vee
nendaal.
Woningruil: Enschede-Vee-
nendaal, aangeboden nette
arbeiderswoning huur 5,20.
Gevr. huis in Veenendaal on
verschillig waar. Brieven aan
J. Gerberink, Hofstedehoek-
weg 26, Enschede.
Fa. D. Hendriks Zonen, Pr.
Bernhardlaan 253, Veenen
daal vraagt werkster voor
het schoonhouden van kan
toren.
Te koop aangeboden commo
de en kinderwagen, kleur
zwart. Sav. Lohmanstraat 85,
Veenendaal.
-V pr_ Bernhardplein 1 62 - Telefoon 3610
Te koop Berini M 21, platen
speler met platen en een
Lambretta scooter 150 cc.
9000 km. gelopen. Als nieuw.
Julianastraat 22, Veenendaal.
Te koop een kinderwagen i.
pr.st.z. E. Diteweg, Hoofd
weg 6b, Ederveen.
Te koep 10 roeden bieten.
Valleistraat 96, Veenendaal.
Te koop Ford Thames bestel,
250 kg. 1956. Autoplaatwerke
rij Admiraal, Fluiterstraat 57,
Veenendaal. Tel. 2870.
Te koop goudreinetten, belle
fleur, jonathan, koningszuur
en peren. E. v. Oort, Wete-
ringsteeg 4, Achterberg.
Gevr. een werkster voor de
vrijdagmorgen. Kerkewijk 33,
Veenendaal.
Te koop beste biggen. Van
Nieuwamerongen, Buurt-
dwarsweg 3, Ederveen.
Te koop rima ringspoel naai
machine in pracht gothiek
salonkast 165,5 jaar ga
rantie. G. van der Garde,
Naaimachines, Cuneraw. 328,
Rhenen, Tel. 08385-2332.
De grote massa van A. M de Jong's lezers heeft altijd geweten dat hij als ver
teller grandioos was. Boeken als „Kruisende wegen" zijn nooit bijzonder popu
lair geworden. Naar zijn recenties en beschouwingen kijkt vrijwel niemand
meer om. Maar is er één lezer, ook vandaag, die niet onmiddellijk in de ban
raakt van een verhaal als Het verraad, de eerste „Merijntje Gijzen", waarin de
wonderlijke vriendschap tussen een dromerig kind en een ruige stroper met
zoveel tederheid en tegelijk zo onweerstaanbaar humoristisch wordt getekend?
Goed, laat De Jong dan later in zijn achtdelige Merijntje-cyclus boeken hebben
geschreven die deze ontroerende echtheid niet helemaal meer bezitten, omdat
de drang naar roem en geld hem misschien een beetje parten gingen spelen.
kunnen in een kommetje met heet
water of onder de kraan gemakkelijk
worden schoongemaakt.
Bijna nog gemakkelijker is het ze te
gelijk met de vorken en de lepels af te
wassen. Hiertoe worden ze even uit de
houder genomen en na afgedroogd te
zijn. met een speciale veerconstructie
weer stevig vastgezet.
- Deze handmixer is zeer goed uitge
balanceerd, ligt prettig in de hand en
kan, wanneer men het werk even on
derbreekt, gemakkelijk neergezet wor
den. De kleine - maar sterke - motor is
luchtgekoeld en ontstoord voor radio-
en televisieontvangst. De schakelaar is
boven op het handvat, dat uit één stuk
met het huis rond de motor vervaar
digd is, verzonken aangebracht. Met
een dergelijke handmixer (zowel voor
220 als voor 127 volt verkrijgbaar; op
genomen vermogen 100 W) in uw keu
ken heeft u dan misschien nog wel geen
droomkeuken maar in elk geval wel een
droom van een mixer.
Tot in lengte van dagen zal hij voor
het Nederlandse volk toch de geeste
lijke vader blijven van zulke onverge
telijke figuren als Merijntje Gijzen, de
Kruik, Flierefluiter, de oude dorps
pastoor, Frank van Wezel en Bul
letje en Bonestaak!
ARMOEDE EN RIJKDOM
Over de Jongs zucht naar roem en
geld is tijdens zijn leven wat te doen
geweest! Waarschijnlijk niet alleen in
de kring van politieke tegenstanders
veelbetekenend gesproken over zijn
ivoren schaakspel, zijn kostbare Per
zische tapijten, zijn vele buitenlandse
reizen, zijn dure liefhebberijen als
paardrijden, zijn exotische rashonden.
De Jong zélf heeft altijd royaal toe
gegeven dat hij van het goede der
aarde genoot als een opgetogen kind.
Had hij het vroeger niet arm genoeg
gehad? En had hij voor zijn „rijkdom"
niet hard genoeg moeten zwoegen?
Twee vragen die men slechts met
een volmondig „en of" kan beant
woorden.
Om maar met dat zwoegen te begin
nen: tweeëntwintig romans, zeven no
vellen, veertien toneelstukken, vijf
kinderboeken (waarvan één, Bulletje
en Bonestaak, in niet minder dan een
entwintig delen!) drie reisbeschrijvin
gen, zestien vertalingen, en dan nog
ontelbare artikelen schetsen, litteraire
kronieken, radiolezingen, essays, ver
halen, hoorspelen, revue-sketches
dat alles heeft de Jong in ongeveer
dertig jaar geschreven. Bovendien is
hij nog redacteur geweest van bladen
als „De nieuwe stem" en „Nu", terwijl
hij ook is opgetreden als filmregisseur
en filmacteur. Hij heeft gewerkt als
een dwangarbeider! Men stelt zich bij
een „rijkaard" bepaald iets anders
voor!
En wat die armoede van vroeger be
treft: Adriaan Michiel de Jong werd
geboren (in 1888 te Nieuw-Vosmeer,
onder de rook van Bergen op Zoom)
als zoon van de Brabantse borstelma
ker Mels de Jong.
Dat zegt eigenlijk al alles. Een Bra
bants arbeidersgezin had het in die
dagen onvoorstelbaar hard. Meestal
leidde het een zwervend bestaan altijd
op zoek naar werk en naar een hap
eten. Met het gezin van Mels de Jong
werk gevonden in Delft, dus ging A. M.
daar naar de Rijksnormaalschool. Hij
zou schoolmeester worden.
Op achttienjarige leeftijd, in 1906,
was A. M. de Jong onderwijzer. Na
tuurlijk was zijn schrijversaanleg al
in zijn kwekelingentijd aan de dag ge
treden. Nu, als jong onderwijzer, begon
hij dadelijk heftige stukken over on
wijstoestanden te schrijven in het
maandblad „De nieuwe school".
Het leverde hem de nodige conflicten
met zijn superieuren op. Als gevolg
werd voor hem een benoeming van
het platteland naar een grote stad on
mogelijk gemaakt. Maar A. M. de Jong
trok zich er niet al teveel van aan.
Hij droomde van een loopbaan als
schrijver, die hem meer aantrok dan
het onderwijszersambt. Dus schreef hij
stukjes, waarvan er sommige in Het
Vol k werden opgenomen en ook al
korte verhalen. Zijn carrière was be
gonnen. De tijd van de grootste armoe
de was voorbij.
FRANK VAN WEZEL...
Bekendheid en zelfs grote bekend
heid verwierf A. M. de Jong zich voor
het eerst tijdens de mobilisatie 1914-
1918. Ondanks alle tegenwerking was
hij in 1916 schoolmeester geworden in
Amsterdam. In juni 1917 moest hij als
landstormman in dienst.
Hij was getrouwd en liep al tegen
de dertig. Met zijn leeftijdgenoten van
de lichting Bosboom (genoemd naar de
minister van oorlog die het plannetje
had gemaakt) werd hij opgeroepen om
de grenzen van het vaderland te hel
pen beschermen. Zij voelden zich al
oude heren en gezeten burgers, die
mannen van de landstorm. En de
meesten ontpopten zich dan ook als
bijzonder merkwaardige soldaten
Gniffelend las Nederland hun dienst-
avonturen in de .Notities van een land-
stormman', waarvan iedere dag een af
levering in Het Volk verscheen. Soms
waren het alleen maar dwaze stukjes,
maar heel dikwijls ook werden be
krompen officieren in het zonnetje ge
zet, ergerlijke misstanden over de he
kel gehaald, belachelijke maatregelen
gehoond.
Ze keerden zich niet tegen het leger
zelf, maar des te sterker tegen macht-
misbruik en schijndiscipline. De popu-
Koopje 2 pits eerste klas mo
dern gascomfoor, bijna nieuw
crème met zwarte knoppen
gekost 68,— voor 25,—.
Prima petroleumkachel (reuk
loos) 10,Brieven onder
no. 5594 aan het bur. v. d. bl.
Dame wenst wegens omst.
haar 1ste klas veulen bont
mantel (kleine middenmaat)
practisch fonkelnieuw, haast
niet gedragen. Gekost 790,-
voor 100,— over doen. Br.
onder no. 5595 aan het bur.
v. d. blad.
Goed tehuis gezocht voor
leuk en lief klein hondje. Te
gen advertentiekosten. Al-
bers, Hoofdstraat 15, Veenen
daal.
Net meisje zoekt vlotte
vriendin 16 a 17 jaar. Brieven
onder no. 5593 aan het bur.
v. d. blad.
Wie kan verloofd paar dat
gaarne wil gaan trouwen te
gen 1 december helpen aan
kamers. Brieven onder no.
5594 aan het bur. v. d. blad.
Aangeboden z.g.a.n. centrifu
ge merk Ruton met garantie.
Middellaan 9, Veenendaal.
Te koop N.S.U. bromfiets 1958
Vicky. Gr. v. Prinstererstraat
26, Veenendaal.
Te koop 2 snelbrommers met
versn. Zündapp, een lange
lederen damesjas, grote maat
J. Stappenbelt, Hoofdstr. 30,
Veenendaal.
Te koop Sparta bromfiets. I.
g.st. Vendelseweg 42. Vee
nendaal.
Te koop knollen. E. v. Laar,
Dijk 37, Achterberg.
Te koop een toom biggen bij
Gebr. Baars, Geertesteeg 16,
Achterberg, Gem. Rhenen.
Gevr. een net meisje voor in
de huishouding. Zaterdag's
middags en zondags vrij.
Mevr. v. Eden, Hoofdstraat
58, Veenendaal.
was het niet anders. De vader deed lariteit van de stukjes steeg voortdu-
wat hij kon, maar toch bleven perio
den van werkloosheid en zelfs van
honger niet uit. Toen hij fabrieksar
beider in Rotterdam was geworden,
dreigde zijn gezin op een gegeven ogen
blik ronduit te verpauperen. Toch sloeg
het zich er doorheen. Dat dit kón,
dankte het ten dele aan een bijzonder
schokkende omstandigheid: van de
dertien kinderen waren er niet minder
dan tien gestorven voor zij twee jaar
oud waren. Hoe ongeloofwaardig het
ons ook in de oren moge klinken, voor
een Brabants arbeidersgezin was het
in die dagen helemaal zo ongewoon
niet.
Omdat dus maar drie kinderen in
leven waren gebleven (A. M. met een
jongere en oudere broer), behoefde de
jonge Adriaan niet naar de fabriek.
Hij kon goed leren en er werd weer
wat verdiend. Zijn vader had inmiddels
rend. Ook in het leger, waar ze wer
den gespeld door hoog en laag, ver
oorzaakten ze een enorme deining.
Officieren die eri^ voorkwamen, her
kenbaar voor iedere ingewijde, zochten
radeloos naar de auteur van deze ter
gende lectuur. Tevergeefs. Want al
werd A. M. de Jong vaak genoeg ver
dacht, het beslissende bewijs bleef al
tijd ontbreken. Zelfs toen hij veertien
dagen de cel was in gewerkt, zag hij
nog kans iedere dag in Het Volk pre
sent te zijn, met voorvallen die hij dus
niet zelf beleefd kon hebben.
Enfin, men leze het zelf in de nieuwe
Omnibus. Vele jaren na de mobilisatie
in 1928, heeft De Jong zijn notities om
gewerkt tot de roman „Frank van We
zels roemruchte jaren" die ook nu nog
bijzonder goed in staat is de golven
van vrolijkheid in beweging te zetten!
(Wordt vervolgd)
Te koop 300 prima 7 weekse
hennen. Dijkstraat 183, Vee
nendaal.
Woonhuis te koop gevr. in
Rhenen of omgeving. Huur
woning in ruil aangeboden.
G. H. Bijl, Dr. Wallerstraat
39, Rhenen.
Te koop pracht goudreinnet-
ten. Zandheuvelweg 2, Vee
nendaal.
Te koop grijze kinderwagen
(Riemersma) Laag model. 2
jaar oud. Rembrandtpark 28,
Veenendaal.
Te koop kinderwagen z.g.a.n.
Hoog model. C. J. v. Egdom,
De Groep 6a, Overberg.
Te ruil bungalow te Rhenen
tegen vrijstaand huis of boer
derij met ca. 1 ha. grond om
geving Rhenen. Ook genegen
te kopen Te bevr. Boekh.
Waiboer, Rhenen.
Te koop aangeboden gebruik
te Radio-toestellen in prima
staat. R. v. Laar, Cuneralaan
8, Rhenen.
Wegens emigratie te koop:
„Jawa" motor bj. 1956, .Lam
bretta' scooter bj. 1956 en
bandrecorder, moet snel weg.
Adr. v. Ostadelaan 74, Vee
nendaal.
Te koop prima 250 cc. Jawa
1954 en een 175 cc. DKW 1954
Cuneraweg 419, Rhenen.
Te koop hoogdrachtige geit,
rode en zwartbonte pinken
en sachs motor. Te bevragen
Brinkersteeg 32, Veenendaal.
Te koop moesappelen bü E.
Teunissen, Dijkstr. 181, Vee
nendaal.
Te koop prima noordelingen.
Cuneraweg 266, Achterberg.
Woningruil. Aangeb. nieuwe
flatwoning in Pendrecht Rot
terdam. Huur 17,50 per w.
Gevr. woning Veenendaal,
Rhenen, Ede, Amerongen,
Eist, Wageningen, Ederveen
of Renswoude. Aanbieding of
inlichtingen aan het bureau
van het Nieuwsblad „De Val
lei", Parallelweg 10, Veenen
daal. Tel. 08385-2022.
Wij slijpen uw bromfiets-
cylinder, in één dag ge
reed met bijlevering van
overmaatzuigers. Uw brom
fiets trekt weer als nieuw.
Waayenberg Motorenhan-
del, Dr. Slot. de Bruïne-
straat 3, Tel. 2771, Veenen
daal.
Sportrijwielen in kleur ge
heel compleet vanaf 125,
kinderrijwielen in kleur v.a.
55,—.wasmachines v.a. 150,
centrifuges 175,tevens
wasmachines en centrifuges
te huur N. van Ek, Pr. Bern
hardlaan 1 Rijwielhandel tel.
2533, Veenendaal.
Hoortoestellen en batterijen.
Melis Optiek, Hoofdstraat 51
Veenendaal. Tel. 3184.
Te koop Gritzner handnaai
machine als nieuw in koffer
125.5 jaar garantie. G.
van der Garde, Naaimacines,
Cuneraweg 328, Rhenen, Tel.
08385-2332.
Wist U dat wij voor U brei
en meisjes-, jongens-, da
mes- en herenwintertruien
in alle m. Tevens vermaken
wij al Uw truien en vesten.
Ook zetten wij nieuwe boor
den voor U aan. Wij werken
uitsluitend met industriega
ren. M. Heemskerkstraat 55,
Tel. 2431.
Vebotex levert 't 'm, Kerke
wijk 37, tel. 2730, Veenendaal.
Binnendeuren, liggen in
voorraad bij Vebotex, Ker
kewijk 37, Veenendaal, Tel.
2730.
Te koop prima trapnaaima-
chine merk Naumann. 5 jaar
garantie 50,—. G. van der
Garde, Naaimachines, Cune
raweg 328, Rhenen Tel. 08385-
2332.
Wist U het nog niet? In Vee
nendaal is 'n leesmap met
10 tijdschriften beschikbaar.
Bij de uitgever verkrijgbaar.
Pr. Bernhardlaan 153, Vee
nendaal. Tel. 3359.
Financieringen van auto's,
motoren, bromfietsen machi
nes enz. Verzorgt voor u
voordelig het Assurantiekan
toor Brouwer, Kanaalweg 2,
Veenendaal, tel. 2918.
Te koop prima handnaaima
chine Naumann 40,-. 5 jaar
garantie. G. van der Garde,
Naaimachines, Cuneraw. 328,
Rhenen, Tel. 08385-2332.
Blokfluiten, guitaren en uke-
leles vindt u in grote ver
scheidenheid bij muziekhan
del A. v. d. Weerd, Beatrix-
straat 60, Veenendaal. Tel.
2102.
II. A. Sol. steunzolen, breuk
banden, corsetten enz. Zit
ting iedere donderdag van
2 tot 5 uur in apotheek Zui-
dersma, Hoofdstraat 53, Vee
nendaal.
De grootste sortering vuren
hout vindt u bij L. van den
Bosch Geerseweg 38, tel. 3014
Veenendaal.
Te koop bijna nieuwe Pfaff
naaimachine in pracht sa
lonkast 250,5 jaar ga
rantie. G. van der Garde
Naaimachines, Cuneraw. 328,
Rhenen. Tel. 08385-2332.
Schoenen te klein? Dan moet
u bij Blankesteyn Zn zijn.
Schoenreparatiebedrijf D.
Blankesteyn Zn, Helling 14
Veenendaal.
Voor een goede mondorgel of
melodica naar muziekhandel
A. v. d. Weerd, Beatrixstraat
60. Veenendaal. Tel. 2102.
Zoekt u een goede crème
voor uw gevoelige huid, ga
dan naar een betere zaak.
Huize „Chic", Patrimonium
laan 13, Veenendaal.
Gramofoonplaten, platenkof-
fers en rekken hebben wij in
ruime mate voorhanden. Mu
ziekhandel A. v.d Weerd,
Beatrixstraat 60, Veenendaal.
Tel. 2102.
Asbest golfplaten en Asbest
board in alle maten uit voor
raad leverbaar of recht
streeks van de fabriek. Prij
zen ver beneden iedere con
currentie. Vraag niet hoe het
kan maar profiteer ervan. J.
Kool, Holleweg 4, Tel. 08385-
2463, Veenendaal.
Koenders voor verzekeringen
hypotheken en financieringen
Rembrandtlaan 63, Tel. 2392,
Veenendaal.
Een flinke voorraad meube-
belen waarvan veel als
nieuw vindt u steeds in
Veense Verkoophuis, Verlaat
1, Tel. 2209, Veenendaal.
Gewolmaniseerde palen heb
ben een levensduur van ca.
15 jaar, u koopt ze nergens
voordeliger dan bij L. van
den Bosch, Geerseweg 38,
tel. 3041, Veenendaal.
Een vertrouwd adres voor
„HET CENTRUM"
Veenendaal Telefoon 3068
GRATIS THEORIE
Autoverhuur met en zonder Chauffeur
Wij verhuren o.a.
in twee kleuren met radio. Verder ver
huren wij
(de nieuwste). Tevens de nieuwste brom
fietsen per uur, per dag, per week of
langer.
Beleefd aanbevelend,
AUTOVERHUUR- EN TAXIBEDRIJF
J. v. Goyenstraat 27, Veenendaal, Tel. 3700
17 JAAR
MET DIPLOMA MULO EN
TYPEN.
Brieven onder nr. 5596 aan het bureau van dit blad.
GEVRAAGD
Sollicitaties schriftelijk aan Tandarts
Parallelweg 1 - Veenendaal