DE VALLEI Franse arcliitekt moet zich verantwoorden Ede bouwt sport centrum Voor de Jeugd Hoe Piet weer knikkers kreeg Lekkernijen voor de decembermaand ARAM VOOR DE KERST DAGEN Terug tot de „ouwe sok" TWEEDE BLAD „DE VALLEI" WOENSDAG 14 DECEMBER 1960 Nr. 99 HONDERD FRANSE SCHOLEN STAAN OP INVALLEN 7 miljoen Zal blinde poema weer kunnen zien? SARCO GLOBINE De rode burcht van Iphanca PARIJS „Wilt u bij het minste gekraak uw leerlingen bevelen zo snel moge lijk onder hun banken te kruipen." Zo luidde de officiële nota van een in spect eur van het lager onderwijs, in een brief aan Monsieur Leduc, onder wijzer van het Frans dorpje Formentin. En om zeker te zijn, dat het snel zou gebeuren laat de onderwijzer nu zijn leerlingen de oefeningen één- of twee maal per dag doen, want de plafonds van de nieuwe school dreigen in elkaar te storten; men hoopt, dat de schoolbanken, de zestig leerlingen die in het gebouw hun wijsheid komen opdoen enige bescherming zullen bieden. Toen Formentin, klein dorpje van Normandië, in de buurt van Lisieux vijf jaar geleden een eigen onderwijzer kreeg, besloot men ook een nieuwe school te bouwen. De drie kamers in het gemeentehuis, die men voor dat doel had gebruikt waren niet meer voldoende om de jeugd te herbergen. De architect was een zekere Monsieur Serpuy uit Alengon, die reeds talrijke scholen bouwde volgens hetzelfde plan. De eeuwenoude eiken van het dorps- pleintje werden omver gehaald. Toen begon de ondernemer tot grote ver wondering van de inwoners een gat te graven. „Hierboven worden de klassen ge bouwd, die zodoende van de vochtig heid geïsoleerd zullen zijn door de lucht in het gat. Men kan er tegelijkertijd de' beerput in maken", zeiden de arbei ders. De inwoners van Formentin, die we ten dat hun grond vol water zit, schud den sceptisch het hoofd en zeiden: „Men zou evengoed boven een onder grondse vijver kunnen bouwen." De architect werd er bij geroepen maar vertelde, dat de ondernemers vol gens zijn instructies handelden en zo door moesten gaan. Een paar dagen later ontdekte de bur gemeester, dat het cement van de fun deringen van slechte kwaliteit was en afbrokkelde. Weer werd de architect geroepen. „Het is niet erg", zei hij tegen de burgemeester. „Maar als u het liever hebt kunnen we wel wat minder zand bij het cement doen." Na twintig maanden was de school klaar. Het gebouw, twee klaslokalen, een afdak en een appartement voor de on derwijzer kostte 7 miljoen frs. Madame Leduc betrok dolgelukkig haar nieuwe woning. Maar de vreugde was van korte duur. Ze zat er nog geen week in toen de verf begon af te blaren. Ze ontdekte, dat er in de badkamer geen raam zat en geen enkel ander ventilatiemiddel. Daar na verschenen de eerste scheuren, in bin nen- en buitenmuren, waar het vocht met dikke druppels afliep. In maart 1956 had de officiële receptie plaats. De dag ervoor was de onderne mer nog even de scheuren komen stop pen. Toen de architect aankwam vond hij tegenover zich een woedende gemeen teraad. „Wij tekenen de rekening niet", zei de burgemeester. „Het gebouw deugt niet". De architect antwoordde: „Die scheu ren hebben niets te betekenen. De school is te snel gebouwd." En zijn vrouw voegde er aan toe: „U hebt niet te klagen, Monsieur le Maire, in andere scholen, die wij bouwden is het nog veel erger". Doch de schade werd steeds groter. In sommige barsten kon men gemakkelijk de vuist steken. Muren en plafonds be gonnen af te brokkelen. Een onderzoek „Karei Doorman" drukte in de haven van Rio de Janeiro kraan omver. Het Ned. vliegdekschip „Karei Doorman" heeft zaterdag bij het verlaten van de haven van Rio de Janeiro een kraan omvergedrukt, welke op een pakhuis is gevallen. De foto toont de „Doorman" in de haven van Rio. Zal de blinde Surinaamse poema in Ouwehands Dierenpark straks weer kun nen zien? Die vraag overheerst momen teel in de dierentuin op de Grebbeberg, waar de heer Blonk, arts en hygiënist uit Geldermalsen, uit pure liefhebberij groot bewonderaar van alle katachtigen, bezig is aan een proefschrift over deze dierenfamilie, op welk proefschrift hij nog eens denkt te promoveren. De heer Blonk, die er thuis serval- katten, moeraskatten, angora's en siame zen op nahoudt en zelfs een klein soort poema, had al jaren gezocht naar een levensgezellin voor de laatste. In Ouwe hands Dierenpark vond hij onverwachts de kleine Surinaamse poema, die boven dien zo mak bleek te zijn als een lam metje. Toen de poema werd geïmporteerd uit Suriname, bleek bij aankomst op het park van de heer Ouwehand, dat zij blind was. Zij werd echter aangehouden en het piepjonge diertje groeide volko men tussen de mens op, waardoor alle schuwheid verdween. De heer Blonk vroeg de heer Ouwe hand hem deze poema ten geschenke te geven, deels voor studie-doeleinden, maar ook om haar in contact te brengen met zijn eigen exemplaar, waarin werd toe gestemd. Maar eerst zal dokter Blonk, samen met Dr. Verwer van de Diergeneeskun dige Faculteit te Utrecht, trachten het dier te genezen van haar staar. Gelukt dit, waarop volgens deskundi gen wel enige kans bestaat, dan zal dok ter Blonk de beide poema's bij elkaar brengen, in de hoop dat er een huwelijk uit voortkomt en dat er poema-kinder- tjes uit zullen worden geboren. Dokter Blonk heeft beloofd, dat het eerste poema-jong dan voor Ouwehands- Dierenpark zal zijn. Maar dit alles neemt niet weg, dat er grote spanning heerst rond die ene vraag: wordt de Surinaamse poema weer zien de. van regeringsexperts bracht aan het licht dat het gat onder de school vol water was gelopen. Door de funderingen kon men zonder veel moeite een ijzeren staaf steken Ongeveer een maand geleden gebeurde het eerste ernstige incident. Een stuk plafond kwam op de lessenaar van de onderwijzer terecht. De leerlingen vlucht ten naar buiten. Een kwartier later werd de les voortgezet. Sinds vier jaar had architect Serpuy het monopolie voor het bouwen van scho len in de departementen Calvados en Or- ne. Volgens het zeggen van andere ar chitecten waren zijn prijzen buiten iede re concurrentie. In totaal bouwde hij bijna allemaal in dezelfde toestand ver keren als die van Formentin. De prefecture van Caen heeft Serpuy zijn toelating tot bouwen ontnomen. De betreffende gemeenten hebben besloten hem voor het administratief gerecht te dagen. Zij denken aan hun kinderen, op wiens hoofden ieder ogenblik een pla fond kan vallen In een dorpje naast Formentin heeft het afdak het reeds be geven. Maar Serpuy staat niet zonder wapens: zijn plannen werden officieel goedgekeurd door het ministerie van on derwijs! In Ede worden ernstige pogingen in het werk gesteld om te komen tot de stichting van een sportcentrum op een terrein, gelegen achter het gebouw van het N.I.Z.O. aan de Kernhemscweg. Volgens een bericht in het plaatselijke blad zal dit centrum bestaan uit een overdekt en open zwembad, alsmede een üsbaan. Een comité dat de plannen heeft ont worpen, heeft aan de gemeente ver zocht een beginkapitaal te mogen ont vangen. B. en w. hebben op dit ver zoek een gunstig antwoord gegeven en menen dat, gezien de grote behoefte die er aan een dergelijk centrum be staat, het comité alle mogelijke mede werking moet worden verleend. KLEUR OP DE WANGEN MET het bloedvormend krachttonicum. Uw kind weer levensblij en ge zond omdat Sarco Glo- bine alle stoffen bevat die voor een goede op bouw van het bloed noodzakelijk zijn. Voor kinderen tot 12 jaar alleen In vloeibare vorm Verschijnt als bijlage van het streekblad „De Vallei" onder redactie v. tante Jos Correspondentie te richten aan tante Jos, per adres: Parallelweg 10 Veenendaal ONZE JARIGEN 16 dec. Woutje v. d. Bijl, Rhenen. 16 Tonnie Hootsen, Achterberg. 18 Ali v. d. Klift, Scherpenzeel 19 Wobke ter Hoeven. 19 Joke van Laar. 19 Peter Drost, Eist. 19 Gerrie Vendeloo, Rhenen. 20 Anneke Hazenboom. 20 Cobi v. d. Klift. 20 Peter de Ruiter. 21 Chris Septer. Hartelijk gefeliciteerd! OPLOSSING RAADSELS I. slak, lak. II. Frans, Ermelo, banaan, ruiter, Ui- rum, Amram, rijst, in, februari. III. hals, Aden, lego, snor. I. Gouda, Sneek, Leiden, IJlst, Veendam, Ommen. II. kuit, ruit, tuit, guit, luit. III. pit, ons, sla, til, bos, oog, dak, elf. Postbode. NIEUWE RAADSELS Voor ouderen. I. Wat is goed? 1.Een novelle is: a. een pas ingetreden kloosterling; b. een zuurtje; c. een register van een secretaris; d. een kort prozaverhaal. 2. Een herik is: a. een kruisbloemige plant; b. een soort mestvork; c. een kastanjebolster; d. een zeevis. 3. Een certificaat is: a. een sneldroger (voor de was); b. een getuigschrift, schriftelijke verklaring; c. een fijn ge kruide, gekookte worst; d. een gevan geniscel. 4. Een minstreel is: a. een ouderwetse ganzeveren pen; b. middeleeuws mu zikant; c. een strijkstok voor cello; d. een voorhistorisch dier. II. Welke tong zit in geen mond? Welke tong hoort men nooit praten? Welke tong moet sterven, als ze het water moet verlaten? III. Ik ben een verscheurend dier; zet een klinker achter mijn naam, dan word ik een plaats in Groningen. Voor jongeren. I. Kettingwoorden. Voorbeeld: regen - put - emmer koren ----- deur water - - - - vat brood - - - - dier voet - - - dier vis - - - - garen II. Schol, haring, zalm, paling. Kies uit elk der bovenstaande vissen- namen één letter. Als je de juiste let ter kiest vormen deze samen de naam van een andere vis, die je wel een arm of been af zou kunnen bijten. III. RAN ROO ER AN IE ARWAT OU AA Voor deze woorddelen moet telkens dezelfde letter gezet worden evenals achter de woorddelen, om goede woor den te krijgen, 't Is heus niet zo moei lijk. Probeer het maar eens met ver schillende letters. OOK KAASMERKEN IN BELGIE? België overweegt het invoeren van kwaliteits- en controlemerken voor de harde kaassoorten. De voorbereidingen daartoe zijn reeds vrij ver gevorderd. De kwaliteit van de in België bereide kaas maakt goede vorderingen. Duitsland be trekt de laatste tijd belangrijke hoeveel heden kaas uit België. Wanneer de mer ken voor de Belgische kaas zijn inge voerd, zal dit de toetreding van België tot de kaasconventie van Stresa kunnen vergemakkelijken. Toen de knikkertijd begon had Piet van zijn zakcenten 30 mooie knikkers gekocht. Moeder maakte voor hem een knikkerzak van blauw linnen en vol verwachting ging Pietje naar buiten. Hij zou eens een lekker potje gaan knikkeren met de jongens en proberen er een heleboel bij te winnen. Als hij een beetje handig was, zou dat best lukken en dan had hij vanavond een hele knikkerzak vol. Maar het ging anders dan ons Pietje gedacht had. Hij won helemaal niet. Integendeel, de andere jongens won nen en toen Piet een uurtje geknik kerd had, was zijn hele bezit verdwe nen. Hij had geen enkele knikker meer. En daar stond hij nu, met zijn lege knikkerzak. Nu zou hij weer een week moeten wachten voor hij weer zak geld kreeg om nieuwe knikkers te ko pen. Even dacht hij eraan een lening bij moeder te sluiten, maar dan zou hij moeder moeten vertellen dat hij alles verloren had en dan zou moeder hem misschien wel uitlachen omdat hij zo dom was geweest zijn hele bezit te verliezen. Mistroostig wandelde Piet naar huis. Wat moest hij nu doen? Alle jongens waren aan het knikkeren en hij voel de er niets voor er met de handen in de zakken bij te staan. Piet klom de trap op naar de zolder. Op die zolder was ook wel niets te beleven, maar onlangs had hij in een kist een stapel oude tijdschriften ontdekt. Die zou hij maar eens gaan bekijken. Knikkeren was natuurlijk veel leuker, maar als je zo dom bent alles te verspelen, kun je niets beter doen dan oude tijdschrif ten gaan bekijken. OP DE ZOLDER En zo zat ons Pietje op die mooie za terdagmiddag op de zolder. Het was stil in huis. Moeder was boodschappen doen en zijn zusje was naar de ver jaarsvisite van een vriendinnetje. Wat is zo'n middag lang als je niets te doen hebt. Steeds moest Piet maar aan zijn knikkers denken. Hij had toch zo goed zijn best gedaan om te winnen, maar hij had helemaal geen geluk gehad. Knikker na knikker was uit het zakje verdwenen. En de jongens hadden hem alles afgewonnen. Piet liep naar de kist - om de oude tijdschriften te voorschijn te halen. In die kist werd allerlei oude rommel be waard. Het was best leuk om eens in al dat oude spul te snuffelen. Kijk, daar was zelfs nog een oude hoed met een geweldige veer, die zijn moeder vroeger gedragen had. Wat zou ze een bekijks hebben als ze nu eens weer met die hoed op het hoofd ging wandelen. De tijdschriften in de kist waren ook heel oud. Het papier was helemaal geel geworden. Toch was het misschien wel eens aardig al die oude platen uit de tijdschriften te bekijken. Piet bukte zich om de stapel uit de kist te halen. En toen zag hij ineens in een hoek van de kist een zakje lig gen. Het was een grauw en verkleurd zakje, maar het leek wel een knikker zak. Hoe kwam zo'n knikkerzak nu in deze kist terecht? Zou er nog wat in zitten? Piet pakte de knikkerzak beet en meteen voelde hij dat er knikkers in zaten. Hij kreeg een kleur van ver rassing. Stel je eens voor, dat hij zo maar weer een voorraad knikkers kreeg, maar dat zou haast al te mooi zijn. Maar het wéren knikkers! Piet voel de het duidelijk. Gauw eens even kij ken. Zenuwachtig peuterde hij het touwtje los en toen liet hij van pure schrik de hele zak uit de handen val len. En ziedaar, een stroom van knik kers kletterde over de zolder. Dat was compleet een wonder. Het waren vast en zeker wel honderd knikkers. Piet liet zich op de knieën vallen en als een echte vrek begon hij de knikkers bij elkaar te graaien. Wat een weelde! PIET KON WEER KNIKKEREN Piet wierp al de knikkers in de oude hoed van zijn moeder. Nu eens even tellen. Eén, twee, drie, vier Hij telde maar door en toen hij uitgeteld was, lagen er precies 106 knikkers in de oude hoed. Van pure vreugde sprong hij een keer de zolder rond.Maar toen klonk er een stem van beneden: „Héla, wat is dat voor een spektakel op zol der?" Dat was de stem van vader, die intussen was thuisgekomen. „Ik ben het maar", zei Piet. „Wat doe je daar toch op de zolder", riep vader, „Indiaantje spelen?" Piet greep de oude hoed met knikkers en holde de trap af. „Vader", zei hij, „ik was op zolder en ik heb in de oude kist een hele zak met knikkers gevonden". Vader dacht eens even na. „Kerel, Piet", zei hij, „dat zijn nog knikkers van mij, daar heb ik vroe ger mee gespeeld. Nou, je mag ze alle maal hebben, want ik knikker toch niet meer". „Hoera", juichtte Piet, „ik had al mijn knikkers verloren en nu heb ik ineens een hele zak vol terug en nu zal ik beter oppassen". „Doe je best maar", zei vader lachend, „het zijn beste knikkers". En dat was waar, want toen Piet met een vrolijk gezicht weer de kameraden opzocht en hij weer mee kon doen, ging het alle maal van een leien dakje. De knikkers van vader rolden over de straat en Piet won telkens weer. Toen het etenstijd was en Pietje naar huis ging had hij 25 knikkers er bij gewonnen. Vader had wel gelijk gehad, het waren beste knik kers. PLASTIC GELD IN ENGELAND? De plaatsvervangend directeur van de Britse Koninklijke Munt heeft in het jaarrapport van deze instelling, dat dezer dagen is verschenen, voorgesteld om de suggestie om plastic muntstuk ken in te voeren ernstig in overweging te nemen. Hij zegt dat deze munten licht van gewicht zouden zijn, goed koop om te vervaardigen en dat ze in verschillende kleuren zouden kunnen worden gemaakt. Uit het rapport blijkt dat de Konin klijke Munt in 1959 een recordproduktie heeft gehad toen er 709.650.207 munten werden geslagen. Slechts ongeveer een puiajsaq sbm aij^npoad ap uba apjap voor gebruik in het Verenigd Konin krijk; 465.548.367 muntstukken werden voor buitenlandse regeringen, zowel binnen als buiten het Gemenebest, ge slagen. EGYPTE GAAT POPULIEREN PLANTEN Teneinde het grote tekort aan hout in Egypte wat aan te vullen en de import van hout in de toekomst wat te vermin deren hebben de Egyptische autoriteiten een zeer grote hoeveelheid populieren langs de kanalen laten planten. In 1941 is reeds een wet tot stand ge komen die het mogelijk maakt dat de land-eigenaren gratis plantmateriaal van de staat verkrijgen. Wanneer de bomen later verkocht wor den heeft de staat echter recht op 25 pro cent van de verkoopprijs. (8) „In elk geval is het hier beter dan buiten", zei Aram tot Iklas, toen Presto er op uit was getrokken om hout te zoeken. „Maar ik moet U bekennen, dat ik blij zal zijn, als wij morgenvroeg kunnen weggaan uit deze vreemde omgeving! En toch, aan de andere kant zou ik wel eens willen weten, wat dit allemaal te betekenen heeft! Ook deze burchtzaal is nog niet zo lang geleden regelmatig gebruikt. Dat kunt ge aan alles zien! Ik zou wel eens wat meer willen weten van de oude zonderling, die hier als gastheer op treedt!" Ongeveer hetzelfde dacht Presto op dat ogen blik. Inderdaad had hij in de werkplaats een stapel hout gevonden en juist toen hij met een arm vol de terugweg wilde aanvaarden, zag hij in de schemering iemand haastig het binnenplein oversteken. Onmid dellijk herkende hijn hun gastheer. De grijsaard keek een paar maal schichtig achterom en verdween toen met bekwame spoed door een zijpoortje. „Waar moet die nu naar toe in dit noodweer?" vroeg Presto zich nieuwsgierig af. KERSTKRANS ƒ2,20 met boter, 1,90 met margarine) De vulling bij voorkeur enkele weken tevoren ma ken. Voor de vulling: 200 gr. amandelen, 200 gr. V/s kopje) suiker, geraspte schil van 1 citroen, 1 ei; voor het deeg: 125 gr. (I'/j kopje) bloem, 125 gr. pakje) boter of margarine, zout, 4 eetlepels water, 50 gr. geconfijte vruchtjes, los geklopt ei, abrikozenjam. Voor de vulling de amandelen tot aan de kook brengen in ruim water, afgie ten en pellen. De amandelen drogen of laten uitdampen. De amandelen een paar keer malen en vermengen met suiker, geraspte citroenschil en zout. Het mengsel nogmaals malen en tot aan het gebruik afgedekt op een koele plaats laten staan. Voor het deeg uitgaan van zeer harde boter of margarine, koud water en wer ken in een koude omgeving. De bloem met het zout in een kom zeven. (Een gedeelte ervan achterhou den.) Hierop de boter of margarine leg gen en deze met 2 messen in stukjes snijden. Het water erbij doen en luchtig door de massa scheppen. Het aanrecht en de deegrol met bloem bestuiven en het deeg uitrollen tot een lap van V» cm dikte. De lap deeg in de lengte en in de breedte in drieën vouwen, in de andere richting leggen, weer uitrollen en opvouwen en deze bewerking nog eens herhalen. Het deeg t/s uur af gedekt op een koele plaats laten op stijven. Dan nogmaals 3 X uitrollen en opvouwen en weer laten rusten. Dit nog eens herhalen. Het deeg wordt 3X3 keer uitgerold en gevouwen en moet 2 keer rusten. Voor de verdere bereiding de deeglap uitrollen tot een lange reep van 8 cm breedte. Van de amandelspijs rolletjes maken. Deze rolletjes midden op de deeglap leggen; aan de ene zijde tot aan de rand, aan de andere kant een stukje van de rand af. In de rolletjes spijs overlangs een inkeping geven met een mes en in de gleuf de geconfijte vruch tjes leggen. De rolletjes spijs weer aan duwen. De lange kanten van de deeglap natmaken en op elkaar plakken. De twee uiteinden van de rol in elkaar schuiven, zodat een krans gevormd wordt. Daarbij gaat het lege „huisje" aan de ene kant over het andere uit einde. De krans op een koele plaats laten opstijven. De bakplaat natmaken. De kerstkrans op de plaat leggen met de naad naar beneden, met losgeklopt ei bestrijken en midden in de oven schuiven. De krans in een hete oven (200°220° C) in 30 minuten gaar- bakken. De krans, als hij uit de oven komt, bestrijken met een beetje warme abri kozenjam (zonodig met wat water ver dund) en laten afkoelen. Bij het opdoen kan men de schaal versieren met wat hulst en rood lint. MENU 1 8,voor 4 personen) gebonden groentesoep kalfslapje met rozijnen kropsla, doperwten aardappelen aardbeienvla GEBONDEN GROENTESOEP: V/t liter bouillon van een tablet of van soep beenderen met peper, zout, prei, wortel, ui, 30 gr. (3 eetlepels) boter of marga rine, 30 gr. (5 eetlepels) bloem, desge wenst citroensap, melk; voor de vulling: 100 gr. gehakt, nootmuskaat, peper, zout wat ei of melk, V» beschuit, 75 gr. wortel, 75 gr. bloemkool, peterselie. Het gehakt aanmaken met peper, zout nootmuskaat, wat ei of melk, een halve beschuit en hiervan zeer kleine balletjes draaien. De soepgroente schoonmaken. De wortel in blokjes snijden en van de bloemkool roosjes afbreken. De bouillon zeven. De boter of mar garine in de pan smelten en onder roe ren de bloem toevoegen. De bouillon in scheutjes erbij gieten en roeren tot een glad mengsel is verkregen. De soep aan de kook brengen. De gehaktballetjes, de wortel en de bloemkool bij de soep doen en het geheel 10 minuten zachtjes la ten doorkoken. Desgewenst de soep op smaak afmaken met wat citroensap en/of melk. Vlak voor het opdienen de fijngehakte peterselie erdoor roeren. KALFSLAPJES MET ROZIJNEN: vier kalfslapjes 100 gr., 100 gr. 1 kopje) rozijnen, zout, 100 gr. (ruim V» pakje) boter of margarine. De rozijnen wassen en in heet water laten wellen. De lapjes zouten en het zout laten intrekken. De boter of mar garine in de pan lichtbruin laten wor den. De lapjes aan beide kanten dicht schroeien en bruinbakken in 15 min. De rozijnen met het vocht toevoegen en het geheel nog 10 minuten laten sto ven. AARDBEIENVLA: 1 blik aardbeien van ongeveer 400 gr., 2 gr. (1 blaadje) rode gelatine, 3 gr. (l'/t blaadje) witte gela tine, liter slagroom, 15 gr. (IV* eet lepel) poedersuiker, driehoekige wafels. De vruchten op een zeef gieten. Het sap meten en zonodig met water aan vullen tot 2V* dl. De gelatine weken in ruim water tot hij zacht is. De gelatine uitknijpen. De helft van het sap aan de kook brengen en van het vuur afnemen. De gelatine erin oplossen. De rest van het sap met de aardbeien toevoegen. De massa drillig laten worden. De slag room met de poedersuiker stijfkloppen. Een deel van de room achterhouden en de rest luchtig vermengen met de pud dingmassa, zodat men een gemarmerd effect verkrijgt. De aarbeienvla opdoen in glazen en garneren met de wafels en de slagroom. MENU 2 10,zonder hors d'oeuvre en 16,50 met hors d'oeuvre voor 4 personen) (vis hors d'oeuvre) Jenny Lindsoep eend met sinaasappelsaus compote van cranberries aardappelen noisettepudding VIS HORS D'OEUVRE: 300 gr. aard appelen, zout, ui, 1 blikje tonijn, 1 blikje sardines, 1 blikje sardellenringen, uitjes en augurken uit het zuur, peterselie, mayonaise, 1 ei, ui, 1 krop sla; voor de saus: 2 eetlepels azijn, 4 eet lepels olie, V* theelepel suiker, V* teen tje knoflook, peper, zout. De aardappelen schillen, wassen en gaar koken in weinig water en zout. De aard appelen laten afkoelen en in plakjes snijden. De knoflook fijn snipperen. Een saus maken van azijn, olie, suiker, knof look, peper en zout en hierin de plakjes aardappelen gedurende V* uur laten liggen. Enkele augurkjes overlangs doorsnijden, uithollen en vullen met mayonaise. De tonijn vermengen met fijngesne den uitjes en augurken, fijngehakte pe terselie en een weinig mayonaise. De kropsla schoonmaken, wassen en laten uitlekken. De aardappelen uit de saus halen en laten uitdruipen. Het ei hard- koken, pellen en na afkoeling in plak jes snijden. Van de ui enkele ringen snijden. De bodem van een platte schaal beleggen met slablaadjes en er een wei nig olie en azijn op druppelen. In het midden de plakjes aardappel dakpans gewijze in twee rijtjes naast elkaar rangschikken en op elk plakje een sar- dellenring legen. Aan weerszijden van de aardappelen het slaatje van tonijn leggen. De schaal aan de uiteinden gar neren met de gevulde augurken en met een „bergje" sardines. Over de sardines een paar uienringen leggen. Voor de af werking hier en daar een paar plakjes ei leggen. JENNY LINDSOEP. l»/4 liter water, 250 gr. poelet, foelie, tijm, peperkorrels, zout, 30 gr. (4 eetlepels) rijstebloem, 1 eierdooier, 1 eetlepel slagroom, fijn gehakte peterselie. Het water opzetten met poelet, zout en de kruiden en van deze ingrediënten in 2 uur een geurige bouillon trek ken. De bouillon zeven en weer aan de kook brengen. De rijstebloem met koud water aanmengen en onder roeren in de kokende bouillon gieten. (Tot zover is de soep van tevoren te maken. Als de soep de volgende dag afgemaakt wordt, ze eerst weer aan de kook bren gen.) De eierdooier los roeren. Onder goed roeren enkele scheutjes soep erbij gie ten. De massa terugschenken in de pan en al roerende nog even verwarmen. De pan van het vuur nemen en de soep vlug op smaak afmaken met room en peterselie. EEND MET SINAASAPPELSAUS. 1 schoongemaakte, wilde eend van 1 kg, zout, peper, 100 a 150 gr. pak je) boter of margarine, sap van 2 grote sinaasappelen, sap van 1 citroen, aard appelmeel. De eend wassen, drogen, inwrijven met zout en peper en dit enige tijd la ten intrekken. De boter of margarine op een stukje na in een pan lichtbruin laten worden. De eend aan alle kanten dichtschroeien en met het deksel op de pan in V/s uur bruin- en gaarbraden. Af en toe een klontje van de achter gehouden boter of margarine toevoegen. De eend is gaar wanneer het vlees bij de poten gemakkelijk weg te duwen is. De eend uit de pan nemen en nazouten met een weinig zout. De jus afmaken met sinaasappel- en citroensap en wat water. De jus dun bijbinden met aard appelmeel en de eend hierin nog even nastoven. De eend opdoen op een platte schaal, overgoten met een weinig saus; de poten versieren met geknipte pa pieren manchetjes. De schaal garneren met getande schijven sinaasappel. NOISETTEPUDDING. Voor de noten paté: 100 gr. (10 eetlepels) suiker, 1 pak je vanillesuiker (of wat vanillemerg), 100 gr. hazelnoten; voor de pudding: 45 gr. (41/* eetlepel) suiker, V* pakje va nillesuiker (of wat vanillemerg) 21/* dl. melk, zout, 2 eieren, V/s eetlepel poe derkoffie, 8 gr. bladgelatine, 21/* dl. slagroom, 15 gr. (I1/* eetlepel) poeder suiker, enkele chocoladeflikken. Voor de notenpaté de noten in de oven of in de koekepan licht roosteren en door wrijven van de zaadhuidjes ontdoen. Een stukje aanrecht of vetvrij pa pier invetten. De suiker met de va nillesuiker (of het merg) zachtjes laten smelten en lichtbruin branden. Daarna de noten erdoor mengen en de massa op het ingevette aanrecht storten om te laten afkoelen. De hardgeworden massa zoveel mo gelijk in zeer kleine stukken rollen met een deegrol. De helft van deze massa achterhouden voor de garnering en de rest 3 4 keer fijnmalen. Voor de pudding de gelatine een kwar tiertje in ruim koud water weken. In een pan met dikke bodem de suiker met de vanillesuiker (of het merg) lichtbruin branden. De pan van het vuur nemen en de suikermassa voor zichtig iets afkoelen met een scheutje water. Daarna de melk (met het zout) erbij gieten en de massa aan de kook brengen om de karamel te doen op lossen. De eieren in een kom losroeren en hierbij langzaam en onder goed roe ren de karnemelk gieten. Het mengsel terugdoen in de pan en al roerende nog even verwarmen om de eieren te laten binden. Een eetlepel poederkoffie er door mengen. De gelatine uitknijpen en van het vuur af in de hete puddingmassa op lossen. Als de massa wat afgekoeld is, de notenpaté erdoor roeren. De helft van de slagroom stijfkloppen met poeder suiker en door het puddingmengsel scheppen als dit drillig begint te wor den. De massa overdoen in een met water omgespoelde rijstrand of een cakevorm met een „schoorsteen" en stijf laten worden. De pudding storten op een platte, ronde schaal. De overgebleven slag room stijfkloppen met poedersuiker. De helft van de room vermengen met een halve eetlepel poederkoffie. De ge hele pudding met deze iets gekleurde room bestrijken en de ruimte in het midden ermee vullen. De pudding bedekken met de ach tergehouden, gestampte noten. Op de slagroom in het midden wat chocolade raspen en de pudding verder garneren met de overgebleven witte slagroom en chocoladeflikken. OPBLAASBARE MELKTANK Op het ogenblik worden door twea Amerikaanse fabrieken opblaasbare rub ber- en plastic tanks op de markt ge bracht die geschikt zijn voor het ver voer van vloeistoffen op normale land- bouwwagens. Voor melkvervoer is het nodig, zo meldt „Landbouwdocumenta- tie" dat een stevige voering van plastic wordt aangebracht. Twee man kunnen in een kwartier een opvouwbare tank te voorschijn halen, in de vrachtauto uit leggen, opblazen, voorzien van de voering en laden. Het lossen van de melk uit een dergelijke tank, gebeurt door de melk er uit te pompen en de gehele tank op te rollen als een tube tandpasta. De voe ring wordt er uitgehaald en weggegooid. De kosten daarvan bedragen ongeveer evenveel als die van het schoonmaken van een metalen tank, aldus „American Milk Review". NIEUWE APPEL Een kweker in Queensland (Australië) heeft een nieuw appelras gekweekt en dit verkocht aan een Amerikaanse kwe kerij die er patent op heeft aangevraagd. Men zegt dat deze appel de grootste ont dekking is sinds die van Granny Smith. Hij behoort tot de vroege rode rassen, die, als hij rijp is, een zacht rode kleur heeft. De vrucht is stevig en goed houdbaar, evenals dit met Granny Smith het geval Lagere temperaturen dan van daag, wisselend bewolkt, met hier en daar een regenbuiDat is een van de steeds weer terugkerende regels uit het weerbericht van deze weken; en men is al blij wanneer het K.N.M.I. daarbij niet op een nat-koude winter zinspeelt. De overgang van herfst naar winter is eigenlijk de vervelendste periode die ons zeeklimaat kenmerkt. Een zondoor- stoomde zomer is heerlijk, een droge koude winter is ook nog wel te genie ten, maar die plenzige bedoening van kou en nattigheid, in de tijd dat de herfst op één oor gaat liggen, nee Vooral onze voeten hebben het dan hard te verduren. Tegenwoordig zorgt iedereen er wel voor, dat hij bij nat en koud weer ste vige, soldie schoenen draagt. Maar dat goede schoeisel voorkomt toch niet, dat tegenwoordig weer heel veel mensen zowel over koude als over natte voeten klagen. De koude en vochtigheid die wij hier bedoelen, ontstaan namelijk binnen in de schoen zelf. De oorzaak is een slech te huidademing van de voet en een ter plaatse gestoorde bloedcirculatie. Zelfs de beste schoen kan deze verschijnselen - bij het op het ogenblik heersende kli maat - niet voorkomen. Van groot be lang is echter wat men dirèct op de voethuid draagt: de sok. Medici zijn er de laatste tijd achter gekomen dat het allerminst onver schillig is uit welk textielmateriaal een sok is geweven. De zaak is name lijk deze: iedere voet scheidt meer of minder lichaamsvocht af; bij mensen met „zweetvoeten" is die afscheiding heel sterk. Wordt dit transpiratievocht nu niet door de sok geabsorbeerd, d.w.z. door de vezels zelf, dan vormt zich door de hele sok heen een (zweet) vochtlaag (nat), die alle door de voet ontwikkelde warmte veel te snel naar buiten afvoert. Koude voeten dus. Wol echter, het natuurlijke haardek van een warmbloedig dier, heeft de eigenschap aanzienlijke hoeveelheden vocht te absorberen, zónder daarbij vochtig te worden. Men noemt dit hygroscopie. Bijzonder interessant is, dat de wol bij het absorberen van dit vocht zélf warmte ontwikkelt. Door dit heel merkwaardige absorberende vermogen van wol ontstaat - indien het weefsel na verscheidene uren tóch met zweetvocht verzadigd zou raken - bovendien nog een zeer langzame af koeling. Langzaam genoeg om de voet op temperatuur te houden. Door de kroezige structuur van een wolweefsel, waardoor het tot meer dan 90°/o van zijn eigen volume aan lucht kan bevatten, wordt de voet omhult door een warme, donzige laag, die de „gezondheid van de voet" op een voortreffelijke wijze en men wijze beschermt. Wollen sokken zijn een tijdlang moeilijk verkrijgbaar geweest Sokken uit synthetisch materiaal hebben lan ge tijd de markt beheerst. Op het ogenblik zien wij echter dat de fabri kanten toch weer wol zijn gaan bij mengen. Een sok is dermate „functio neel", en de wol in dit opzicht zo pas klaar", dat wol eenvoudig niet uit de sok geweerd kón worden. Zeker, de nylon in „mengweefselsokken" ver hoogde de slijtage weerstand. Maar in het dagelijks gebruik voldeed (en vol doet) deze sok veel minder dan de wollen. En zo zien wij dan dat de wollen sok alom terrein herwint De rage van sokken uit synthetische vezels in de Verenigde Staten is al weer een hele tijd op zijn retour, en ook in West Duitsland zien wij de wollen sok weer in opmars. En om dit sokkerige verhaal te be sluiten: ook de Nederlander keert weer tot zijn „ouwe sok", de wollen, terug. Het predikaat „ouwe sok" stempelt hem in dit geval tot een verstandig mens

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1960 | | pagina 3