Bromfietsen....
WtóC ItfflHfött ittflJtWl tick
Appelmoes
09
SIMON
DEWIT
Goed en Gezellig
SLAPEN!
ALLE
ZATERDAGEN
VRIJ
AANGIFTE van leerlingen
Albert Heijn
MEISJE en JONGENS
Adverteren doet verkopen!
FLINKE PERSONEN
Werkkracht
ÏÏl&nóen ati do-o-pui-aaA
begrafenis
SOLEX - RAP - SPARTA
VICTORIA enz.
„TALMASCHOOL"
JAC. VAN SCHUPPEN
V««nd««I GORTSTR.39
N.V. VAN GEND EN LOOS
mnl./vrl. kantoorbediende
JONGSTE BEDIENDE (vr.)
mam
WERKSTERS
RECTER'S Fabrieken N.V.
MEISJES EN JONGENS
RECTER'S Fabrieken N.V.
DIVERSEN
A. ASSISTENTE
B. KANTOOREMPLOYE
Voor een
A. W. de H a a 8
aMachinezetter
b. Handzettcr
c. Jonggezel
handzetfer
Drukkerij
De Gelderse Vallei
N.V. CHEMISCHE FABRIEK „RHENUS"
Bij fa. Wed. L. N. van ESSEN
VOLWASSEN
MAGAZIJNBEDIENDE
EN FLINKE JONGENS
FLINKE
HARDEVELD
DE VALLEI UW BLAD!
Dat kan allemaal
met f 60.- schoon in handen
Bij aankoop van f 5.- aan
boodschappen, waaronder
S.d.W. thee, een pak
Santos koffie
89
Volvette belegen kaas
Erwten met wortelen
Makreel naturel aq
Pindakoekjes co
Agar 150 gram
Vruchtenblokjes 35
Stofdoeken 2 stuks
Kapucijners,
Boerenmetworst qo
Kinnebakspek qq
Boterhamworst qq
Bloedworst m spekrand
Grof gebroken rijst
Pruimen Pakè i^c
ballen
het betere goedkoper
In Veenendaal komen wij gratis horen en bezorgen. Telefoon 2015 - Hoofdstraat 93
FEUILLETON
Gebruikte, doch prima
diverse modellen en prijzen
Rembrandtpark 561"
Veenendaal
CHRISTELIJKE TECHNISCHE SCHOOL
VEENENDAAL
van 1 tot 15 april bestaat de gelegenheid tot het aan
geven van leerlingen voor de nieuwe cursus:
AFD. BOUWKUNDE:
Timmeren.
AFD. METAALBEWERKING:
Mach. Bankwerken, Smeden, Plaatwerken, Las
sen enz.
CURSUSDUUR:
drie jaar - le en 2e leerjaar geen schoolgeld
verschuldigd.
TOELATINGSEISEN
De leerlingen moeten zes klassen van de lagere
school met goede resultaten doorlopen hebben.
INSCHRIJVING EN INLICHTINGEN:
Dagelijks tijdens de schooluren in gebouw I,
Kerkewijk 69 en tijdens het spreekuur van de
directeur, 's-maandags van 19.30 - 20.00 uur.
HET BESTUUR
WU vragen
die belangstelling hebben voor een werkkring in het
levensmiddelenbedrijf. Wij bieden u een plaats in een
prettige omgeving en gunstige arbeidsvoorwaarden o.a.
naast de wekelijkse vrije middag één extra vrije
dag per 14 dagen, afwisselend op maandag en za
terdag;
bedrijfskleding in bruikleen;
vergoeding van eventuele reiskosten.
Voor nadere inlichtingen kunt u zich wenden tot de
bedrijfsleider van ons filiaal: Hoogstraat 40 te Wage-
ningen.
Een RONDA-corset geeft die steun
zonder dat u het merkt.
De speciale RONDA-baleinen hinde
ren u niet en zijn zodanig van vorm
dat zij niet kunnen steken.
Gortstraat 39
Telefoon 2321
Goede Nachtrust is de voorwaarde
voor een goede gezondheid!
Alles, wat voor een goede nachtrust
nodig is, vindt U te kust en te keur
in onze grote collectie.
Binnenveringsmatrassen v.a. 49,
Kapokmatrassen v.a. 44,50
Schuimrubbermatrassen v.a. 36,
Losse kussensv.a. 4,50
Stalen gezondheidsmatras
sen, vele bekende merken v.a. 32,
Moderne 1- en 2 persoons
ledikanten v.a. 28,50
Zuiver wollen dekens van
de beste fabrikanten v.a. 32,50
Halfwollen dekens v.a. 9,75
MANUFACTUREN BEDDEN&IEDIKANTEN
VEENENDAAL
vraagt een
Mulo-diploma strekt tot aanbeveling
Aanmelden of schriftelijke sollicitaties te rich
ten aan Stationsplein 4 - Veenendaal.
Fabriekskantoor vraagt voor spoedige indienst
treding
een flinke, pientere
bij voorkeur met enige jaren Mulo
of Handelsavondschool. Leeftijd 15 a
16 jaar.
■H-
Zaterdags vrij.
Brieven te richten aan Postbus 3 te Veenendaal.
Voor het schoonhnaken der fabriek op zaterdag
morgen vragen wij enkele
nette en handige
Hoog uurloon.
Aanmelden bij de Portier van
Parallelweg 50 Veenendaal.
Voor het verpakken van geneesmiddelen kunnen
wij nog enkele
nette en actieve
plaatsen.
•t> Gunstige arbeidsvoorwaarden.
Prettige en rustige werkzaamheden
Zaterdags vrij
Desnoods ook voor halve dagen.
Aanmelden bij de portier van
Parallelweg 50 Veenendaal.
Elk textielreparatieprobleem
lossen wij op. Tempo, Zand
straat 84, Veenendaal.
Hoge winsten worden er ge
maakt met de Chinchilla
pelsdierenfokkerij. Wilt u er
meer van weten? Inlichtin
gen en bezicht. bij J. Her
tog, Nieuweweg 110, Tel. 2139,
Veenendaal. 's Avonds na 7
Voor al uw timmer- en on
derhoudswerk D. de Moes.
Dr. Colijnstraat 38. Veenen
daal. Tel. 2871.
Stofknopen, gespen en cein
tuurs elk gewenst model en
breedte. Tempo, Zandstraat
84, Veenendaal.
Broekzomen, mouwzomen,
rokken inkorten. Tempo,
Zandstraat 84, Veenendaal.
Nieuwe boorden op overhem
den. Tempo, Zandstraat 84,
Veenendaal.
Nylons met en zonder naad in
modetinten vanaf 1,98 ook
in maat 8'/e. Tempo, Zand
straat 84, Veenendaal.
H A. Sol. steunzolen, breuk
banden, corsetten enz. Zit
ting Iedere donderdag van
2 tot 5 uur in apotheek Zui-
dersma, Hoofdstraat 53. Vee
nendaal
T« koop: glaskisten In alle
maten, steeds voorradig bij
Jansen „De Geerboer", Co
lijnstraat. Veenendaal.
N.V. NEDERLANDSCIIE MAATSCHAPPIJ
VAN KOGELLAGERS
te Veenendaal
vraagt voor spoedige indiensttreding in
verband met toename der werkzaam
heden:
voor de afdeling personeelszaken.
Gevraagd wordt een meisje van circa
20 jaar met Mulo-opleiding en kennis
van typen.
voor de voorraadadministratie.
Hiervoor wordt gevraagd een jongeman
van circa 22 jaar met Mulo-opleiding
c.q. Handelsavondschool.
Met vakantie-afspraken kan rekening
worden gehouden.
Sollicitaties met gegevens over opleiding, erva
ring, leeftijd, enz. te richten tot de afdeling Per
soneelszaken.
Festonneren, cordonneren,
knoopgaten. Tempo, Zand
straat 84, Veenendaal.
Uigebreid sortiment klein-
vakartikelen. Tempo, Zand
straat 84, Veenendaal.
met auto's zijn wij speciaal
ingericht
4-8 persoons auto's
disponibel
N.V. v/h Fa. Wed
Kerkewijk 91. Telef. 2845
Wegens uitbreiding en mo
dernisering voor zo spoe
dig mogelijk gevraagd:
(om op de duur opge
leid te worden tot ma
chinezetter).
Parallelweg 10
Veenendaal
Telefoon 08385-2022
RHENEN
Voor controle-werkzaamheden in de afdelingen
Vetsplitserij en Vetzuurdestillatie zoeken wij enkele
in de leeftijd van 25 tot 50 jaar
met technische kwaliteiten en verantwoordelijkheidsgevoel.
Interessante,
afwisselende, zelfstandige werkkring
met dienovereenkomstige hoge beloningen en
sociale voorzieningen.
Aanmelden: Kantoor Zwarteweg 3, Rhenen.
Klaas Katerstraat 36
VEENENDAAL
is plaats voor
voor het magazijn
GEVRAAGD
MET SPOED
Stomerij
Beatrixstraat 37, Tel. 2415
5 dagen per week werken in een
prettige moderne omgeving
een gunstige C.A.O.
muziek tijdens de arbeid
een goed loon
koffie tijdens de pauze
gezellige avondjes
een actieve personeelsvereniging
betaling van reiskosten voor
meisjes, die buiten Rhenen wonen
Dat is, wat Berends Tricotagefabriek N.V.
te Rhenen, aan flinke meisjes biedt I
Kom eens met ons praten 1
Rijk om eens een extra dagje
uit te kunnen gaan, rijk om eens
extra te kunnen 'tracteren, om
eens zélf een cadeau te kopen.
KUIS LJUIGSCHi: (,p
nZEUFl
Iedere gulden die u bij Simon de
Wit besteedt geeft u het recht om
een spaarzegei a 10 cent te kopen.
Een spaarboekje met 500 van deze
spaarzege/s waarvoor u in totaal
dus f 50.- hebt gespaard) geeft u
direct recht op f 50.- contant.
van 1.44 voor
naar keuze een pak Palmar
dessertkoffie van 1.68 voor 1.19
of S.d.W. poederkoffie van 1.68
voor 1.19
2 potten
3/4 liter
500 gram van 160 voor 149
O blikken 1 liter
van 98 voor
blik a 425 gram, van 59 voor «w
250 gram, van 63 voor ww
diverse smaken
van 1.20 voor
van 78 voor 65
Shampoo per flesje 55,
gezinsfles, 1/2 liter 110
Ei-shampoo per flesje 65
Wasknijpers
per pak a 24 stuks 40
Plastic drooglijn
streng a 10 meter 39
kant en klaar, literblik 59
Witte bonen
kant en klaar, literblik 69
van 78 voor
100 gram van 42 voor wfci
200 gram van 50 voor WW
200 gram van 50 voor wW
200 gram van 50 voor 39
pak a 500 gram 32
zongedroogd, 200 gr TU
C7 X
'9BHHHMMMWWe639
C ALEX WEISSBERG~~)
(26)
Niemand mag van deze ontmoeting
iets te weten komen. Ook Kastner niet.
Herr Klausnitzer zal je met de wagen
afhalen. Natuurlijk schonk ik geen aan
dacht aan zijn waarschuwing en bracht
ik Kastner terstond op de hoogte.
Wij reden een kilometer of dertig
naar buiten en stopten voor een alleen
staande boerenwoning. Destijds vlucht
ten vele joden uit de stad. Daarom werd
elke auto aan de grens van de stad
doorzocht. De politieman, die onze auto
aanhield, kende mij persoonlijk. Nog
voor Klausnitzer zijn papieren kon to
nen, gaf hij met een vriendelijk lachje
de weg vrij. Hij wilde mij kennelijk
helpen om de stad te ontvluchten.
Toen wij op onze plaats van bestem
ming waren aangekomen, werd ik voor
gesteld aan een langp, donkere man, in
de kracht van zijn leven. Hij noemde
zich Laufer. (Laufer was jood, oor
spronkelijk kellner in Praag, een heel
berucht individu, later agent van de
SD. Kort voor de afmars van de Duit
sers sloeg Laufer de SS voor om de
leiding van de Waada te laten execu
teren. Waarschijnlijk wilde hij belas
tende getuigen uit de weg ruimen. Het
hielp hem niets. Aan het eind van de
oorlog werd hij neergeschoten. Het
staat niet vast of zulks nog door Duitse
dan wel door binnenrukkende gealli
eerde soldaten is gebeurd). De vrouw
van Laufer bracht ons naar een ge
dekte tafel en vertelde meteen, dat zij
zelf halfjodin was. Toen deze Laufer
begon te spreken, herkende ik hem.
Hij had sinds jaren onder de naam van
Schroder een bureau op de Vörös-
Marthy-Platz in Budapest gehad.
Een van de koeriers had ons uit Kon-
stantinopel een brief voor deze von
Schroder meegebracht en ons gevraagd
hem ongeopend door te geven. Mijn
vrouw had deze bodedienst op zich ge
nomen, maar aangezien hij op reis was,
had zij de opdracht niet kunnen uit
voeren. Welke relaties onze delegatie
in Konstantinopel met hem had, weet
ik niet. Toen ik daar na de oorlog naar
informeerde kreeg ik ten antwoord,
dat de Engelsen deze brief gestuurd
hadden.
We dronken veel. Klausnitzer was
een beroepsdrinker en ikzelf had des
tijds alcohol nodig om mijn gespannen
zenuwen te kalmeren. Het echtpaar
Laufer alias Schroder ging er prat op
veel te hebben gedaan om de joden te
helpen. Toen kwam het gesprek op de
groep Schmidt.
U moet één ding goed begrijpen,
Herr Brand. Het is juist, dat deze men
sen veel voor u gedaan hebben. Maar
zij hebben zich daarvoor zwaar laten
betalen. Het lot van de joden zelf liet
deze bandieten volkomen onverschillig.
Nu is er verandering in de situatie ge
komen. Er komen nieuwe voorschrif
ten. De leiding van de SS zoekt zelf
naar een nieuwe gedragslijn inzake het
jodenvraagstuk. Dat is uw enige en
laatste kans.
De Schmidt-mensen moeten uitge
schakeld worden. Die hebben jullie de
laatste tijd toch enkel maar geld afge
perst, zoals Herr Grosz me vertelt. Wij
hebben materiaal tegen deze misdadi
gers nodig, om hen te kunnen arreste
ren. Ik beschik weliswaar over uitvoe
rige, juiste rapporten, maar het is van
belang, dat u deze bevestigt. Ook nu
storen zij alleen maar. Wanneer zij
eenmaal weg zijn, zult u met Eich-
mann veel gemakkelijker tot overeen
stemming komen.
Hij leuterde nog wat door over het
feit, dat Himmler inzake het joden
vraagstuk een veel humaner stand
punt zou vertegenwoordigen dan Hit-
Ier. Ik protesteerde nauwelijks toen hij
deze bloedhond probeerde schoon te
wassen. Ik dacht krampachtig na hoe
ik op zijn uitnodiging zou moeten re
ageren. Eén ding was mij duidelijk.
Deze mensen wilden de contraspiona-
ge-agenten arresteren om daarna onge
controleerd hun zaken te kunnen drij
ven. Wij als joden hadden echter niet
de minste aanleiding om ons in de on
derlinge. twisten van de Duitsers te
mengen. De contraspionage-mensen
hadden ons weliswaar vaak bedrogen
en afgezet, maar wij hadden door hun
hulp veel van de onzen kunnen redden.
De gasovens in Treblinki, Maidanek en
Auschwitz stonden onder bevel van de
SS en niet van de contraspionage. Er
was voor ons geen enkele aanleiding
om de moordenaars bewijzen tegen hun
zakelijke concurrenten te leveren.
Anderzijds moesten wij echter voor
zichtig zijn. Wij moesten manoeuvre
ren om te trachten van de tegenstellin
gen in het Duitse kamp voor ons doel
te profiteren. Op één punt had Laufer
gelijk: de groep Schmidt was nu hin
derlijk. Zij wilde uit concurrentienijd
mijn reis naar Konstantinopel en een
overeenkomst met Eichmann verhin
deren, die eventueel voor honderddui
zenden redding kon betekenen.
Htrr Laufer, wij zijn hier zwakke
mensen. Wij willen onze mensen red
den. Wij willen alles doen om een ein
de te maken aan het moorden. Maar u
kunt van mij niet verlangen, dat ik
partij kies in uw onderlinge tegenstel
lingen.
Herr Laufer, wij zijn hier zwakke
dracht van Hauptsturmführer von Kla-
ges. Deze man heeft altijd een hart
voor jullie joden gehad. Hij heeft ge
holpen waar en zoveel hij maar kon.
Hij wil thans, in jullie belang, de groep
Schmidt uitschakelen. Hij gelooft, dat
de Duitse contraspionage hier in Buda
pest uit misdadige elementen bestaat,
die de Duitse naam compromitteren. Ik
raad u aan ons het verlangde materiaal
te geven en ons precies in te lichten
over uw betrekkingen met de groep
Schmidt. Herr Grosz heeft ons welis
waar reeds alles verteld, maar het is
noodzakelijk, dat u dat bevestigt.
Ik kan in deze zaak geen besluit
nemen zonder overleg te hebben ge
pleegd met ons comité.
Dat mag u juist niet doen, Herr
Brand. Kastner mag er niets van we
ten. Die is koek en ei met de Honga
ren. Het zou levensgevaarlijk voor u
zijn, Herr Brand, wanneer de Hongaar
se geheime dienst iets van deze dingen
te weten kwam.
Geeft u mij bedenktijd. Ik kan een
dergelijk besluit niet hals over kop ne
men.
Klausnitzer bracht mij naar huis. Ik
gaf hem nog veel te drinken in de
hoop, dat hij dan wat loslippiger zou
worden, zodat ik een verklaring voor
deze vreemde ontwikkeling zou kun
nen vinden. Maar weldra sliep hij vast
in.
Des avonds besprak ik de zaak met
Kastner.
Heb jij enig idee, Rezsö, wat deze
mensen eigenlijk van mij willen? Wan
neer zij Schmidt en zijn mensen willen
arresteren, waar hebben ze ons dan
voor nodig? Wanneer zij materiaal van
ons willen hebben, kunnen ze ons toch
arresteren en net zo lang folteren tot
wij doorslaan?
Maar Joel, snap je dan niet wat
hier gebeurt? Eichmann heeft ons wer
kelijk nodig voor een overeenkomst
met de Sochnuth of met de Geallieer
den, weet ik veel. Maar dan kan hij ons
juist nu toch moeilijk allemaal laten
arresteren. Wie zal hem dan nog ge
loven? De groep Schmidt willen zij
echter kwijt. Nu moet je niet denken
dat dat zo gemakkelijk gaat. Dat zijn
geen joden, die je eenvoudig om zeep
brengt. Daarom zoeken ze werkelijk
steekhoudend compromitterend mate
riaal. Je gelooft toch niet, dat admiraal
Canaris zijn mensen in het buitenland
zo gemakkelijk en zonder reden door
de SD laat insluiten?
Hij verweet mij, dat ik zelfs deze on
derhandelingen had gevoerd.
Een paar dagen na deze gebeurtenis
sen werd ik wederom bij Eichmann ge
roepen. Ditmaal zat er een hoge SS-
Officier naast Eichmann, die ik toen
nog niet kende. Het was Von Klages.
Eichmann nam het woord.
Herr Brand, we hebben een voor
u bestemd pakket uit Zwitserland on
derschept. Er zitten 270.000 Zwitserse
francs in en meer dan 50.000 dollar.
Het geld is bestemd om joodse kinde
ren te helpen. Tegen uw liefdadigheids
werk hebben wij niets in te brengen.
Hier hebt u uw geld. Bevestig uw op
drachtgevers direct de goede ontvangst.
Hij trok een la van zijn bureau open
en overhandigde mij het pakket. Ik
was stom van verbazing. Speelde men
een spel met mij? Wij hadden nog nooit
een dergelijk groot bedrag in één zen
ding ontvangen.
Er zitten ook nog brieven voor u
bij. Een hele massa, meest in het He
breeuws, Jiddisch en Pools. Wij kun
nen ons daar niet mee bezig houden.
Lees ze daarom door. Ze zullen wel
over uw kinderactie gaan, maar mocht
er iets anders in staan, dan moet u ons
dat melden.
(Wordt vervolgd)
