Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken Momenteel voor Nederlandse bevolking geen reden tot ongerustheid »De Wereld van WEEK-tot-WEEK levertraan en vitamine Drogisterij TAK De dreigende radio-aktiviteit: /^WAAR IS DE VALLEI-RIKS? Kon. Juliana woonde heropening Grote Kerk in Arnhem bij RENSWOUDE ONS JAAR IS 26 SECONDEN TE LANG AMERONGEN Agenda 35e jaargang VRIJDAG 27 oktober 1961 Nr. 85 Uitgave: drukkerij „De Gelderse Vallei" Veenendaal Verschijnt tweemaal per week in: Veenendaal Amerongen Eist Rhenen Achterberg Overberg De Haar Ede Kade Maanderbuurt Ederveen Renswoude Scherpenzeel WAARDE: 30,— AS 384534 Rond 1900 Opening nieuwe Kleuterschool 3^et ió weer tijd! Levensgevaarlijk Stralingziekte 80 FLATS VOOR FABRIKANTEN VERENIGING Zeer veel lof voor hoofdopzichter A. Schellevis uit Veenendaal B. en w. doen aanbeveling voor directeur gemeentewerken Bejaarden krijgen les in oversteken Commissaris der Koningin bracht werkbezoek aan Amerongen Assurantie-, Hypotheek- en Woningbureau BROUWER Gettouuèaie "«R™ Redaktie en administratie: Parallelweg 10 - Veenendaal Tel. 0 8385-2022 (2 lijnen) - Giro 563427 Redaktie: W- F. ter Hoeven Advertenties en abonnementen kunnen ook worden opgegeven bi) de agentschappen van „De Vallei" in plaatsen van verschijning VALLEI ADVERTENTIES Advertentieprijs per mm 15 cent Speciale kontraktprijzen op aanvraag Minimum per advertentie 4,50 Rubriek Vraag en Aanbod 1-10 woorden ƒ1,elk woord meer 10 cent Abonnementsprijs 1,95 per kwartaal Losse nummers 15 cent „Mocht er onverhoopt een situatie optreden dat door radio-aktiviteit de lopende produktie in ons land niet voor consumptie kan worden bestemd, dan behoeven er geen bijzondere maatregelen van inkoop en opslaan getroffen te worden in verband met de aanwezige voorraden. Om een voorbeeld te noemen: op dit ogenblik heeft de regering zelf in voorraad 30.000 ton magere melkpoeder en 20.000 ton gecondenseerde melk, terwijl zij zo no dig tevens zou kunnen beschikken over 45.000 ton kaas en 20.000 ton boter. Reeds geruime tijd ge leden werden de nodige voorbereidingen getrof fen om op ieder willekeurig ogenblik tot distribu tie over te gaan". Deze woorden sprak de Direc teur-Generaal van de Volksgezondheid, Prof. Mun tendam voor radio en t.v. in verband met de jon gste proefexplosies van kernbommen, waarover de gehele Westerse wereld zeer ontstemd is. En on danks alle protesten, schijnt het er niet naar uit te zien dat bet Oosten van plan is de 50 miljoen megaton-bom af te gelasten. Vorige week is de Valleiriks uitge geven by Café Rest. „De Hof", Renswoude en weer niet gevonden. De premie neemt zodoende een niet te ver smaden vorm aan, want de nieuw uit te geven riks met het rode nummer is DERTIG GULDEN waard. By in levering op ons bureau vóór a.s. donderdagmiddag 12 uur wordt de premie a contant uitbetaald. Volgens prof. Muntendam bestaat er op het ogenblik nog geen gevaar, maar „anders zou die toestand worden, in dien bij voortduring zware kern-explo sies de lucht zouden blijven besmet ten". In Engeland heeft men al maat regelen genomen om, indien de melk besmet zou worden, de produktie van onbesmette melk te waarborgen In verband met het feit dat de koeien op stal gebracht worden, zal de lopen de melkproduktie ongevaarlijk zijn voor de volksgezondheid, aangezien het vee niet meer gevoed wordt met gras, dat eventueel nu besmet zou worden. De belangrijkste maatregelen welke de overheid momenteel neemt zijn het voortdurend blijven meten van de ra dio-aktiviteit in de lucht, van de jo dium in de melk en evenzeer van het radio-aktieve strontium, dat door op hoping in de botten bij kinderen een gevaar voor de gezondheid zou kunnen betekenen. Wat is de geschiedenis van de atoom bom? De eerste A-bom is wel van Amerikaanse makelij, maar het is geen Amerikaanse vinding. Toen de eerste bom op Japan viel was dit het voor lopig eindresultaat van 40 jaar onder zoek, waaraan geleerden buiten Ame rika het grootste en belangrijkste aan deel hebben geleverd. De eerste stap in de richting van het atoomtijdperk werd gezet, toen chemici en psychici rond 1900 tot het inzicht kwamen, dat de oude theorie, dat een bom ondeelbaar zou zyn, niet langer houdbaar was! Nadat Engelse, Canadese en Italiaan se geleerden stap voor stap dichter bij het doel kwamen, waren het uiteinde lijk de Duitsers Hahn en Strasmann die in 1939 tenslotte de atoomsplitsing bij uranium tot stand brachten. Toen Amerika aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog op de mogelijk heid gewezen werd een superbom te ontwikkelen gaf president Roosevelt zijn toestemming. Uit de samenwerking tussen Amerikaanse en gevluchte (Duit se) buitenlandse geleerden, resulteerde tenslotte de eerste atoombom die in 1945 in Los Alamos beproefd werd. AANRIJDING RIJKSWEG 12 In de nacht van woensdag op donder dag heeft zich op Rijksweg 12 een ver keersongeval voorgedaan waarbij twee personenauto's waren betrokken. Een Volkswagen stond half op de parkeer plaats en half op de rijbaan stil, toen een andere auto in volle vaart op de stil staande auto inreed. Beide auto's werden zwaar beschadigd. De bestuurder van de rijdende Volkswagen werd gewond. NA AANRIJDING DOORGEREDEN Toen de vrachtautobestuurder v. D. uit Veenendaal woensdagavond bij de ver keerslichten op de Kerkewijk moest stop pen, werd hij van achteren door een an dere auto aangereden. Laatstgenoemde reed onmiddellijk na de aanrijding door. Op de plaats van het ongeval werd een sierstrip en glas van een mistlamp ge vonden. De nieuwe Herv. Kleuterschool ,,'t Geer- hofke" by de Sionskerk in Veenendaal- zuid, zal vrijdagavond 3 november om half acht officieel worden geopend. Na het officiële gedeelte in de Sions kerk, zullen de genodigden de school kun nen bezichtigen. Geef Uw kinderen Vitamine C ook los verkrijgbaar Hoofdstraat 106 Telefoon 2576 Wanneer een atoomexplosie plaats vindt, zijn er drie verschijnselen waar te nemen: ten eerste de geweldige luchtverplaatsing, ten tweede de enor me hitte (de inwendige temperatuur wordt geschat op tenminste 300.000 gra den Celcius) en tenslotte de radio-ac tieve straling. Het eerste waarneembare verschijnsel van een luchtexplosie is een verblindende lichtflits, die bij proefexplosies op een afstand van 600 kilometer nog te zien was. In de huidige omstandigheden wordt uiteraard de grootste aandacht gecon centreerd op de levensgevaarlijke stra ling. Men kan deze noch zien noch voelen en men zou het dus min of meer kunnen vergelijken met de welbekende röntgenstralen! De stralingsziekte die er uit voort komt, is in vele gevallen van lange duur, maar als men er niet aan bezwijkt is volledig klinisch herstel mogelijk. Er is een vrij grote hoeveelheid gam- mastralen nodig om de mens stralihgs- ziek te maken. De eerste symptomen, duizeligheid en misselijkheid verschij nen pas na enige uren. Dan verdwijnen zij weer en eerst na enige dagen, soms zelfs weken, worden de gevolgen van de straling goed merkbaar: braken, bloedingen, koorts of haaruitval. Zeer weinig gevoelig zijn spieren, zenuwen en hersenen. De grootste zorg welke momenteel bestaat is de zogenaamde fall-out van de kernexplosies in de Sowjet-Unie, ROODE KRUIS FILMAVOND Het Ned. Roode Kruis is voornemens in zuid-oost-Utrecht filmavonden en -mid dagen te organiseren. Voor Amerongen vindt de voorstelling plaats op woensdag 1 nov. a.s. Voor de kinderen wordt 's mid dags de film vertoond „De toverknikker", terwijl voor de avond op het programma staan een R.K. documentaire „SOS-Kon- go" en de hoofdfilm „Madame Curie". die bovengronds plaats vinden. Regen en wind kunnen deze radio-actieve deeltjes meevoeren naar andere landen en deze kunnen via besmet water of voedsel bij de mens inwendige besmet ting veroorzaken. Vandaar ook dat de Westerse we reld de grootst mogelijke voorzich tigheid betracht en de radioactivi teit in de lucht voortdurend opge meten wordt. Voor de Nederlandse bevolking bestaat er momenteel geen reden tot enige ongerustheid, heeft prof. Muntendam verklaard, doch hij besloot met te zeggen „dat bij voortdurende zware kernexplo sies gevaren voor de gezondheid kunnen dreigen". De Fabrikantenvereniging Vee nendaal heeft 80 flatwoningen overgenomen van de Bouwmaat schappij Fennis, welke allen in de Schrijverswijk zullen verrijzen. Zoals bekend heeft de fa. Fennis de be doeling in totaal 192 flatwoningen in de Schrijverswijk te bouwen. Voor dit jaar is toestemming verleend voor de bouw van 92 woningen, waarmee men al gerui me tijd bezig is. De Fabrikantenvereniging Veenendaal heeft thans 80 van deze wo ningen overgenomen, uiteraard voor per soneel van verschillende bedrijven. OPBRENGST COLLECTE De plaatselijke kollekte voor de Re classering heeft dit jaar 1317,09 opge bracht. Het comité brengt allen die hier- aar hebben meegewerkt dank. H.M. de Koningin heeft zaterdagmiddag de officiële heropenmg van de geheel gerestaureerde Grote Kerk of Eusebiuskerk te Arnhem bijgewoond. Dit reus achtige werk dat ruim tien jaar in beslag heeft genomen, is uitgevoerd door hoofdopzichter A. Schellevis (39) uit Veenendaal, onder architectuur van de heer B. T. Boeyinga. By aankomst van de vorstin bood de 11-jarige dochter van de hoofdopzichter, Lieneke Schellevis, H.M. bloemen aan. De Grote Kerk te Arnhem werd in 1944 door brand grotendeels verwoest. Na de oorlog was architect B. T. Boeyinga uit Amsterdam één van de weinigen die in restauratiemogelijkheden geloofde, waar door hij ook de opdracht kreeg van Mo numentenzorg de restauratie ter hand te nemen. Een vijftiental vaklieden onder leiding van hoofdopzichter A. Schellevis uit Vee nendaal (zie pag. 2) hebben de kerk weer geheel doen verrijzen, waarmee ongeveer vijf miljoen gulden was gemoeid. Men is thans bezig met de toren die over onge veer twee jaar gereed moet zijn. De kos ten van dit project worden geraamd op c.a. drie miljoen gulden. Tijdens de officiële heropening in de Lieneke Schellevis biedt H.M. de Koningin een boeket bloemen aan. (Zie ook pag. 2). Kerk, herinnerde de president-kerkvoogd aan het bezoek van H.M. de Koningin in 1953 toen de kerk nog maar ten dele her steld was. Aan het eind van de bijeenkomst werd de Koningin door de kerk rondgeleid. La ter op de middag tijdens de thee, werden de heer en mevrouw Schellevis aan de vorstin voorgesteld. AAN DE INGEZETENEN VAN VEENENDAAL Door de zorg van onze Regering hebt U enkele weken geleden 2 boekjes ontvangen: „Wenken voor de bescherming van Uw gezin en U-zelf" en „Wenken voor eerste hulp", alsmede vorige week nog een toelichting op de Wenken. Waarom deze toezending heeft plaats gevonden is duidelijk ge maakt door middel van radio- en televisie uitzendingen. Lees deze wenken en toelichting, bespreek ze met uw gezin, bewaar en volg de daarin gegeven adviezen op in Uw EIGEN belang. Moch u ze niet ontvangen hebben, ga dan naar het gemeentehuis en U ontvangt ze gratis. De burgemeester van Veenendaal. Mr. Dr. J. Hazenberg. CBTB-VERGADERING OVER LANDBOUWSCHAP De CBTB afdeling Veenendaal houdt op woensdag 1 november a.s. een vergade ring in hotel de Korenbeurs. Hier zal spreken de voorzitter van het Landbouw schap van de Gewestelijke Raad voor Utrecht over het ontstaan en de bevoegd heid van het Landbouwschap. Ook zal de vraag beantwoord worden waarom de BVL het wil opheffen en waarom men het onwettig verklaart. DONDERDAG 2 NOVEMBER RAADSVERGADERING WND. DIR. G. C. VAN STUIJVENBERG NR. 1 Nr. 1 op de aanbeveling, die burgemees ter en wethouders van Veenendaal, ter benoeming van een directeur van de dienst gemeentewerken, aan de raad heb ben voorgelegd staat de huidige waarne mend directeur van gemeentewerken, de heer G. C. van Stuivenberg. De heer Van Stuyvenberg bekleedt thans de rang van technisch hoofdambtenaar A. Op de tweede plaats staat de heer A. van Nieuwenhuijze, thans directeur van gemeentewerken te Zwollerkerspel. De aanbeveling is, zo schrijven b. en w. afkomstig van de grootst mogelijke meer derheid van het college van b. en w. De minderheid beveelt weliswaar dezelfde personen aan, doch in omgekeerde volg orde. De gemeenteraad krijgt in de vergadering van donderdag als gewoonlijk in hotel „de Korenbeurs" gelegenheid om een keuze uit de aanbeveling te doen. Alle Veenendaalse bejaarden, let wel zowel de dames als de heren, worden door het bestuur van O.C.B. uitgenodigd dins dagmiddag 31 oktober a.s. om twee uur in het OCB-gebouw te komen. Hier zullen zij dan door de plaatselijke afdeling Ver. Veilig Verkeer, met welwil lende medewerking van de Veenendaalse politie, toelichting krijgen op het ge bruik van de nieuwe verkeersregels welke op 1 november a.s. van kracht worden. Aan de hand van dias en enkele films zullen de bejaarden speciaal geattendeerd worden op de nieuwe regeling voor voet gangers. Het bestuur van O.C.B. nodigt bij deze alle bejaarden uit, deze leerzame middag bij te wonen. De dag daarop, woensdagmiddag 1 no vember, zal de heer H. Brouwer Sr. in het O.C.B.-gebouw spreken over „Ook mooie dagen in de bezettingstijd", welke middag eveneens door het bestuur aan bevolen wordt. HERDENKINGSDIENST 1561—1961 Het zal 2 november a.s. precies vier honderd jaren geleden zijn, dat de wacht van het kasteel te Doornik, alwaar de goeverneur en bevelhebber namens de Spaanse Koning Philips II, resideerde een verzegeld pakket vond, dat 's nachts over de muur was geworpen. Het pakket bevatte de, onder ons later, bekende Nederlandse Geloofsbelijdenis, opgesteld door Guido de Brés, in het ge heim predikant van de Gereformeerde Gemeente onder het Kruis te Doornik. Het was vergezeld van een brief aan de Koning, waarin Guido de Brés aandrong deze geloofsbelijdenis ernstig te bestude ren, want dan zou de koning tot de er kentenis moeten komen, ten eerste dat de „nieuwe leer" eigenlijk de oudste en zui vere leer naar het oorspronkelijk Evan gelie van onze Heer Jezus Christus is en ten tweede dat de Gereformeerden niets hadden te maken met de oproerige we derdopers onder aanvoering van Thomas Münser en Jan van Leyden. Later is deze geloofsbelijdenis officieel als kerkelijk belijdenisgeschrift aanvaard. Op de Hervormingsdag a.s. dinsdag 31 oktober 8 uur zal er een plechtige her denking plaats vinden in de Julianakerk. De leiding berust bij Ds. Langbroek, Chr. Geref. predikant. Sprekers zullen zijn: Ds. Vroegindeweij over „de Nederlandse geloofsbelijdenis in het verleden" en ds. Overduin over „de Nederlandse geloofsbelijdenis in het he den". Ieder is hartelijk welkom. De toegang is vrij. Er zal één collecte gehouden wor den voor het Ned. Bijbelgenootschap. Men verwacht veel belangstelling voor deze herdenkingsdienst. EERSTE FLAT TOEGEWEZEN De eerste flat van 40 woningen in de Schrijverswijk is thans definitief toegewe zen. Vermoedelijk zullen de woningen half december betrokken kunnen worden. De tweede flat is al zover gevorderd dat men verwacht dat deze met februari gereed komt. PERFECTE UITVOERING VAN „ONS GENOEGEN" De muziekvereniging „Ons Genoegen" heeft zaterdagavond haar jaarlijkse uitvoering gegeven in gebouw Rehoboth. Voor de pauze werden er onder be kwame leiding van dirigent P. Hool- horst een aantal muzikale nummers ge bracht. Na de pauze was het woord aan de toneelgroep van genoemde vereni ging, die met veel verve het stuk ,,'t Verleden spreekt" op de planken bracht. Vooral de rol van Jozef Stenker kwam zeer goed uit de verf, welke eer B. Veldhuizen toekwam. Ook de overige speelsters en spelers gaven verdienste lijk spel te zien. DUUR. De stad met de duur ste levensstandaard is Caracas. De goedkoopste der grote ste den is Caïro. WO, Nederlanders, vinden ParOs duur, maar die stad is goedkoper dan New York (8 pet.). HART. Er zijn Amerikanen die met opmerkelijke gedach ten rondlopen. Een psycholoog te New York zegt dat de wil den het bij het rechte eind hadden toen ze beweerden dat ze sterker en moediger wer den na het nuttigen van het hart van een verslagen vijand. Hij heeft een proef genomen met wormen en daarbij ge constateerd dat een worm met het hart van een andere worm in z'n maag vlugger reageert dan een worm die geen kanni baal is. Hij besluit zijn opmer- kelijk essay over dit onder werp met de opmerking: „Zeg mij wat u eet en ik zal zeggen wie u bent". TANKEN. De vooruitgang staat niet stil (in Amerika): de nieuwste automaat verstrekt na inworp van een paar dollar op een mooi nikkelen blad een complete maaltijd die men kan opwarmen op een elektrisch kacheltje dat naast de auto maat staat. Afnemers van het apparaat zijn de houders van benzinestations: terwijl de auto tankt tanken meneer en mevrouw mee ONTSPANNEN. De voor uitgang staat niet stil (2): in Amerika is na de machine om auto's te wassen nu een der gelijk apparaat in de handel gebracht voor het wassen van koeien. Daarbij is het water gebruik slechts een tiende deel van het gebruik op de oude manier. En de veestapel ziet er na door de machine te zijn ge gaan glanzender uit dan ooit. Een boer, die het apparaat heeft geprobeerd, zei: „Mijn koeien zien er na het wassen nu veel meer ontspannen uit." KLEREN. Het Californische blad voor herenkleding zegt dat de volgende vooraanstaan- staande personen de slechtst geklede van de wereld zijn: Chroesjtsjew omdat zijn broek als een juttezak om zijn ach terste hangt, de hertog van Windsor omdat hij dertig jaar bij de mode ten achter is. Fidel Castro omdat hij alleen van khaki houdt, Nasser omdat hij zich kleedt als een gangster uit Chicago en Marlon Brando omdat hij in négligé al sinds jaren geen nieuws meer te zien geeft. KLEREN. De best geklede heer is volgens de experts de schatrijke heer Khaiba Khan uit Iran. Toen hij in een der duurste Parijse hotels zijn in trek nam bevatten zijn kof fers volgens ingewijden: 475 kostuums, 714 dassen, 534 over hemden, 475 paar schoenen, 150 hoeden en 66 pyama's. Het jaar 1961 begint zo langzamerhand afscheid van ons te nemen. In vrijwel iedere woning in Nederland steekt het nieuwe jaar voorzichtig de neus door de brievenbus, als de postbode er de grote gele enveloppe doorschuift, waarin gewoonlijk de nieuwe jaarindeling, in de vorm van een kalender, wordt ver zonden. Als de nieuwe aanwinst wordt uitgepakt verwijlen onze gedachten misschien een ogenblik bij de schenker en waarschijnlijk gaan wij ook nog even vluchtig na of de veranderlijke feestdagen in het nieuwe jaar nog wat gunstig vallen, maar verder reikt onze belangstelling meestal niet. Ter be geleiding van de „kalender-lawine"die jaarlijks over onze hoofden wordt uitgestort, volgt hier de geschiedenis van dit, reeds meer dan 2000 jaar oude, voor onze samenleving onontbeerlijke, hulpmiddel. De naam „kalender" is afgeleid van het latijnse woord „Calare" (roepen). Bij de Romeinen was het gewoonte, dat het begin van iedere maand door de pries ters werd uitgeroepen om ieder, die daarmee te maken had, ervan op de hoogte te stellen dat de dag, waarop de interesten moesten worden verrekend, was aangebroken. De Romeinse kalender kende aanvan kelijk slechts tien maanden, waarvan Martinus (onze maand maart), zo ge noemd naar de oorlogsgod Mars, de eer ste was. De overige maanden heetten: Aprilis, Maius, Junius, Quintilis, Sextilis, Sep tember, October, November en Decem ber. Maius en Junius hadden respectieve lijk haar namen te danken aan de godin van de ontwikkeling van de aarde door natuurlijke vruchtbaarheid, Maia, en de schutsgodin der Romeinse vrouwen, MEER DAN EEN MILJOEN VOOR NOG GEEN STUIVER. Alfred Coo per (foto), een arbeider uit Stokeon- Trent, hoorde woensdag dat h\j een re cordbedrag van ruim 1.227.000 gulden hda gewonnen in de Engelse voetbal pool voor de inzet van een penny, dus nog geen stuiver. De heer Cooper kreeg het bericht van de poolfirma, Hij had zich niet aangemeld als mogelijke win naar, omdat h\j dacht niet het maxi mum aantal punten te hebben behaald. De gelukkige winnaar heeft vier kinde ren in de leeftijd tussen 4 en 16 jaar. De commissaris der Koningin in de pro vincie Utrecht, Mr. C. Th. E. graaf Van Lynden van Sandenburg, vergezeld van de chef van het Kabinet, Mr. H. G. Engel- berts, heeft j.l. dinsdagmiddag een werk bezoek aan de gemeente Amerongen ge bracht. Het hoge gezelschap werd in een bij zondere vergadering door de gemeente raad ontvangen op het raadhuis waar verschillende, voor de gemeente belang rijke onderwerpen werden besproken. In tegenwoordigheid van het college van b. en w. bezocht Commissaris later op de middag het gebouwtje Bethel waarin zaalsporten worden beoefend en het be jaardentehuis „De Ridderhof". EERSTE NUTSAVOND IN NIEUWE SEIZOEN Met het onderwerp „Dieren zien zoals ze zijn" opende drs. H. Rensenbrink vo rige week het nieuwe seizoen van het departement Amerongen tot Nut van het Algemeen. De kleine zaal van het Clubhuis was geheel bezet toen spreker aan zijn boeiend betoog begon. Volgens spreker was hetgeen hij had te brengen, door hem al onder vele titels behandeld, maar iedere keer blijft het weer een actueel onderwerp. De mens vindt het ene dier nu een maal aantrekkelijker dan het andere en daardoor is het ene dier dan ook veel populairder dan het andere. De mens laat zich vaak misleiden door de eerste indrukken, b.v. een aardig rond kopje, enz. en daarmee is het lot van het dier beslist. Na de pauze ging drs. H. Rensebrink na, hoe het dier ons ziet. Hierbij kwam voor de mens de moeilijkheid, zich met de juiste manieren en ook vaak met zijn houding het dier te benaderen. Men vergeet n.l. vaak dat het dier ons ook vaak als een vreemd wezen ziet. Wat wij b.v. een gevaarlijk en vals dier noemen, komt meestal doordat het dier ons als een vijandelijk groot en vreemd wezen ziet, die het op zijn leven heeft voorzien. Daardoor neemt het een verdedigende houding aan of gaat zelfs tot de aanval over. In de dierentuin blijkt dan ook vaak dat deze dieren, wanneer ze de mens (oppassers) eenmaal goed kennen en voldoende voedsel krijgen, heel tam blijken te zijn. Ook blijkt bij nadere be studering, dat als wij denken dat een dier iets prettig vindt, in werkelijkheid helemaal niet zo te zijn. En zo doorgaande wist spreker zijn luisteraars tot aan het einde te boeien, waarna spreker tot slot nog enkele vra gen van zijn toehoorders beantwoordde. Medegedeeld werd nog dat de eerst volgende nutsavond zal plaats vinden op 14 november a.s. waar zal optreden Julia de Gruyter. Juno. De andere namen gaven eenvou dig de plaats van de maand in het ge heel aan, zoals: de tweede, de vijfde, enz. De verdeling van het jaar in dagen, weken en maanden is afhankelijk van de beweging van de aarde, de zon en de maan. Ook de Romeinen hielden daar al rekening mee, maar dit kon toch niet beletten dat er nogal wat fouten werden gemaakt. Ten tijde van Julius Caesar hadden deze fouten zo'n omvang aangenomen, dat er een wat chaotische toestand was ontstaan. Julius gaf daarom opdracht de tijdrekening te herzien. Men neemt aan, dat deze opdracht werd uitgevoerd door Numa Pompilius, die er de naam Juliaanse tijdrekening aan gaf. Pompilius bracht het aantal maanden van 10 op 12 door er Januaris (afgeleid van Janus, de god van de vrede en be schermer van poorten en deuren) en Februaris (genoemd naar de god van de onderwereld Februus) aan toe te voe gen. Omdat Julius Caesar in de vijfde maand geboren was verving hij de naam Quintilis door Julius. Keizer Augustus legde op zijn beurt beslag op de maand Sextilis, omdat hij in deze maand consul was geworden en vele overwinningen had geboekt. In 46 voor Christus liet Julius Caesar zijn tijdrekening ingaan. Twee jaren daarna werd hij vermoord. De nieuwe tijdrekening bleek wel een grote verbetering, maar foutloos was zij zeker niet. Men kende drie jaren van 365 dagen, telkens gevolgd door één jaar van 366 dagen. Gemiddeld was het Juliaanse jaar 365 dagen en zes uren en dus ruim elf minuten te lang. Deze fout werd uiteraard steeds groter en in de zestiende eeuw was zij dan ook al uitgegroeid tot 12 volle dagen. In 1582 vond Paus Gregorius XIII, dat het zo niet langer kon doorgaan. Hij herstelde de juiste tijd door kort en goed te bepalen, dat 5 October van dat jaar tevens 15 October zou zijn en elk vierde jaar een schrikkeljaar, met uit zondering van de eeuwjaren, die niet door 400 deelbaar zijn. Met deze Gregoriaanse tijdrekening werken wij tot op de huidige dag. Ook nu moeten wij echter nog rekening hou den met een kleine fout: Ons jaar is nog 26 seconden te lang. Indien deze tijdrekening gehandhaafd blijft, zullen dus onze nazaten in een verre toekomst weer eens een dag moe ten overslaan om „bij de tijd" te ge raken. Het is echter heel goed mogelijk, dat het zover niet komt, want spitse geesten zijn en blijven bezig met het ontwerpen van nieuwe tijdrekeningen. Een tiental jaren geleden circuleerde in de pers het bericht dat er een nieuwe Uno-wereldkalender op komst was. Volgens dit nieuwe systeem zou het jaar worden verdeeld in vier kwartalen van elk 91 dagen. De eerste dag van elk kwartaal zal dan steeds een zondag zijn. Doordat aarde, zon en maan hun loop zelfs niet door de Uno zullen laten be- invloeden, zal er dus ieder jaar één dag overblijven. Dit wordt Werelddag, die aan het einde van het jaar zal vallen, geen datum krijgt en waarop iedereen vrij zal zijn. Hetzelfde geldt voor Schrikkeljaardag, die eenmaal in de vier jaren, na 30 juni, zal vallen. Wij hebben na de eerste publicaties niets meer over deze Uno-kalender ge hoord. Vindt het plan ooit doorgang, dan zal men steeds met één kalender toekunnen. Iedereen zal altijd op de zelfde dag jarig zijn en de liefhebbers van een „lange" kerst komen volledig aan hun trek. De kerstdagen zullen steeds op maandag en dinsdag vallen. (Nadruk verboden) VEENENDAAL Zaterdag 28 oktober: Jubileumuit voering Supp. ver. Caecilia in Ver. Gebouw, 7.30 uur. Cefafilm „Overvakantie gespro ken" in Eltheto, 8 uur. Dindsdag 31 oktober: Herdenkings bijeenkomst in Julianakerk, 7.30 uur. RENSWOUDE Zaterdag 28 oktober: Uitvoering „Ons Genoegen" in Rehoboth, 7.30 uur. RHENEN Zaterdag 28 oktober: 4 uur uitrei king Vaandel aan O.B.K. in Koning van Denemarken. Alle verzekeringen Hypotheken Verkoop vaste goederen Woningbeheer Taxaties Beëdigd als makelaar en taxateur Veenendaal, Kanaalweg 2 - Tel. 2918 3UN6WANS PRISMA pontiAc OMEöA voor betere uurwerken .H00F0STR 91 VEENENDAAL

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1961 | | pagina 1