aal®**- I Macaroni
APPELMOES
PRIMA CACAO
JONGE GOUDSE
CITROENEN-3
ZUURKOOL...
CASSELER-RIB
49
15
59
Boterstaven
12S
FIJNE SPECULAAS
LETTERS65
79
DE VALLEI
KRUISWOORDPUZZEL
BEHA'S
GROOT en
KLEIN
drukwerk
2 PAK
Gebraden GEHAKT
maakt u het leven goedkoper!
Voor de Jeugd
Liefde kent geen Lichaamsgebrek
OPGAVE nr. 69
JAC. VAN
SCHUPPEN
RAIFFEISENBANK
RHENEN
DAGMEISJE
Mevr. Katz
Jac. van Schuppon
DRUKKERIJ
,De Gelderse Vallei'
Omdat AH-klanten per jaar 798.000
pond spliterwten kopen, daarom kan
Albert Heijn de laagste prijs berekenen.
Hier zijn nog meer prijzen, die u zelf zo laag gemaakt hebt door uw
vertrouwen in de kwaliteit en de -prijzen van Albert Heijn!
helesiamrust—W 39
AH-LUC1FERS v>;uumW,k 1
AH-VACUUMKOFFIEroo^"*"
rundvlees
PLATS DU JOUR y
voor kufolit"'*
"WEEKRECLAMES geldig t/m 22 november
ZAANSE
KOEKEN
ABRIKOZEN I
JAM
83 NU 5# I
KLEUTER I
TAAI
1 69 NU OO 1
RODE
BESSESAP
55 NU 49
Oplossing puzzel nr. 51
Magellans
reizen
DOORTREKKEN
herschijnt als bijlage van
het streekblad „De Vallei"
onder redactie v. tante Jos
Correspondentie te richten
aan tante Jos, per adres:
Parallelweg 10 Veenendaal
WIE ZIJN ER DEZE WEEK JARIG?
15 nov. Aartje van Ginkel
15 Cobie v. d. Pol
15 Rita van Eden
16 Gerda Scholten
17 Bram Bos
18 Jan Ravenswaay
18 Henny Hol
19 Wim Beyering
20 Janneke van Capelleveen
20 Helmie v. d. Kraats
21 Piet Bakkenes
21 Henny Huibers
21 Jan Davelaar
21 Wim van Voskuilen
Hartelijk gefeliciteerd met jullie ver
jaardag.
Tante Jos.
ZILVERPAPIER
Er kwam deze week maar heel weinig
zilverpapier binnen. Alleen van Henny
en Betty Waaijenberg. Dank je wel, dat
jullie de eer hoog hebben gehouden.
Volgende week heb ik weer een hele
lijst van spaarders, goed? Maar dan ook
allemaal meewerken, hoor. Tot volgen
de week.
Tante Jos.
Figuur a.
DE UITRUSTING VAN EEN
COWBOY
Weten jullie, waarom een echte cow-
fcoy een grote hoed draagt, een sjaal,
een riem en hoge laarzen?
De hoed dient om zijn ogen tegen de
felle zon te beschermen en zij komt uit
Mexico.
De sjaal dient niet alleen als versie
ring. Zij is nagenoeg onbetaalbaar voor
een cowboy, want hij bevestigt haar
over zijn neus en mond als hij in zand
stormen moet rijden, waardoor wordt
voorkomen, dat hij teveel zand en stof
naar binnen krijgt.
De riem diende aanvankelijk op de
allereerste plaats om zijn pistool en zijn
patronen in op te bergen. In vroeger
dagen moest een cowboy wel een wapen
dragen, teneinde het vee te beschermen
tegen dieven en ook tegen andere die
ren. Tegenwoordig draagt alleen nog de
sheriff in het Westen een revolver in
zijn riem. Aan de andere kant zijn er
tegenwoordig vele cowboys, die gewe
ren dragen om te schieten op berg
leeuwen, slangen en andere dieren, die
gevaarlijk zijn voor de kudde.
De laarzen zijn hoog, teneinde be
scherming te geven tegen de cactus en
doornstruiken. Zij hebben bovendien
haken, die de cowboy helpen zijn laar
zen in de stijgbeugels te houden als hij
met zijn lasso een wild paard heeft ge
vangen of een koe, die uit de kudde is
losgebroken.
Figuur b.
DRIE PLASTIC RINGETJES EN
EEN KOORDJE
Een servetring die je ook kunt ge
bruiken als eierdopje, wordt gemaakt
van 3 plastic ringetjes en ongeveer 60
cm plastickoord. De ringen moeten een
middellijn hebben van 3 cm en het
koordje moet ongeveer 3 mm breed
zijn. Je kunt zo'n koordje kopen in een
leerwinkel of in een winkel voor huis
vlijt.
De ringetjes leg je boven op elkaar
en dan haal je één eind van het koord
dat aardig gekleurd moet zijn, onder de
onderste ring door, om de middelste
heen en dan weer onder de bovenste
door. Teruggaande voer je het koordje
over de bovenste ring heen en weer
onder door om de middelste heen, er
onder door en onder de onderste door.
Op die manier ga je door, net als
wanneer je bijvoorbeeld matjes vlecht.
Als je, voordat je klaar bent, merkt dat
je koordje niet lang genoeg is, kun je
heel gemakkelijk een nieuw koordje er
aan vast naaien. Dat is dan natuurlijk
het beste aan de binnenkant van de
ringetjes. Als je met je werk klaar bent,
dan moet je het begin en het eind van
het koordje ook aan elkaar naaien en
zie daar je prachtige servetring.
Figuur c.
DE PUZZEL VAN SAM LOYD
Sam Loyd is de naam van een Ame
rikaan, die waarlijk een uitblinker is
in het uitdenken van puzzels. Als jonge
man bedacht hij de puzzel, die je hier
in de tekening ziet afgebeeld. Hij ver
kocht het idee en verdiende daar zelf
in een paar weken 10.000 dollars aan,
hetgeen in die dagen een enorme som
geld was. Dat was namelijk vóór de
eerste wereldoorlog.
Knip de tekening, die je in figuur c.
ziet afgebeeld, langs de stippellijnen
uit en plaats dan de drie delen, die je
aldus hebt verkregen, zodanig, dat de
jockeys op de muilezels komen te rij
den. Je mag de verschillende delen niet
vouwen en ook geen schaar gebruiken.
De oplossing zie je in figuur d. Je
kunt daarin ook zien, dat de ezels, die
er eerst zo vermoeid uitzagen, er nu
vrolijk op los draven.
i
C
(Md
CLANDESTIENE ZENDER UIT DE
ETHER
Op zondag 12 november j.l. hebben op
sporingsambtenaren van PTT, in samen
werking met de gemeentepolitie van He
renveen, de clandestiene zender .Meteoor'
opgespoord en in beslag genomen.
Daarbij is proces-verbaal opgemaakt te
gen de 31-jarige draglinemachinist A. de
J. te Heerenveen.
HORIZONTAAL: 1 dorp in Gelderl., 5 voedsel 9 Nederl. dichter uit de 19e
eeuw, 13 meisjesnaam, 15 vaarwel, 16 bijwoord, 18 voorzetsel, 20 zoon van Noach,
21 troefkaart, 22 vlaktemaat, 23 volksnaam v. d. kauw, 24 plechtige gelofte 26
vaste bodem, 28 eenmaal, 30 zijtak Weichsel, 31 hoepel, 33 lidwoord (Fr.), 35
maanstand, 36 zeer brandbaar koord, 37 teug, 39 alles wat men drinkt, 42 de fijn
ste vederen, 44 spitse bek v.e. vogel, 46 meisjesnaam, 47 optelling, 49 plaats, plek,
52 behoudens vergissingen (afk. Lat.), 54 voegwoord, 55 boom der tropen, 58 gem.
in Gelderl., 59 stad in België, 60 meisjesnaam, 61 zuiver, 63 van het teken af te
herhalen (afk. in de muziek), 64 water in Friesland, 65 stad in Italië, 66 eer, 68
twaalf gros, van knopen, 70 rund, 72 ambtskleed, 74 gem. in Limburg, 76 ontwerp,
79 Rom. keizer, 80 familielid, 81 muzieknoot, 83 zuilengang in oud-Athene, 85
telwoord (Eng., 86 meisjesnaam, 88 palmmeel, 90 eind, 91 jongensnaam, 92 stok,
93 aanwijzend voornaamw., 95 boom, 97 als 64 horizont., 98 vrucht, 99 spoedig,
100 zoon van Juda, 102 oogopslag, 103 bekend dier, 104 onbep. voornaamw.
VERTICAAL: 2 emeritus (afk.), 3 lus, 4 streek op de grens van N.-Brab. en
Limburg, 6 kant, 7 lied, 8 gekheid, 9 soort tapijt, 10 gem. in Gelderl. 11 muziek
noot, 12 landman, 14 tegenstelling van breed, 16 kreupel, 17 bekend Duits wijs
geer, 19 vogel, 23 mogelijkheid tot een gelukje, 25 duinvallei, 27 land in Europa
(afk.), 29 eikenschors, 30 gem. in N.-Brab., 32 oud gewicht, 34 koopman, 36 boers,
38 katholieke encyclopedie (afk.), 40 deel v. d. mast, 41 staatsbedrijf (afk.), 42
muzieknoot, 43 lomp, 45 troep, 47 gem. in Friesland, 48 hoon, 50 lied, 51 koor van
zangers, 53 gravure, 54 gem. in Gelderl., 56 meisjesnaam, 57 onderricht, 62 ik ont
ken (Lat.), 65 bontjas, 67 oude Egyptische zonnegod, 68 familienaam, 69 sus loco
(afk.), 71 voorzetsel, 72 kraam, 73 vreemde munt, 74 ambacht, 75 groente, 77 on
heilaanbrengende godin, 78 interval van negen tonen, 79 aantekening, 80 aard
worm, 82 opgeld, 84 bloedhuis, 86 soort van kraai, 87 zijtak Po, 88 strak, stijf,
89 dorp in Gelderl., 92 koor van zangers, 94 vogel, 96 bosgoed, 98 meervoud (afk.
Lat.), 101 scheikundig element (afk.)
In ruim assortiment en in
alle gewenste cup-grootten
bij ons verkrijgbaar.
Gortstraat 39
Tel. 2321. Veenendaal
gevraagd, bij voorkeur
boven 16 jaar.
Stationssingel 34
Veenendaal
Laat nu uw
ouda bad
waar als
nieuw
maken
door aan
vakman
NA AFSPRAAK 'S MOR
GENS HALEN 'S AVONDS
WEER THUIS
Gortstraat 39 - Telef. 2321
Veenendaal
U maakt zelf de prijzen
aaaaaaaaaaaaaaaaaa
WWWwWWWWWWwWWWWWWw
o laag bij Albert Heijn!
SNELKOKEND
LITERBLIK
VAN
GOUDREINETTEN
maximaal 2 blik
per klant
250 GRAM
100
GRAM
VOLVET
500
GRAM
VOOR
MAINZER
500 GRAM
100 GRAM
SINAASAPPELSAP I>«' G°ugg
kapucijners
ÏPKSOIP—-- 7;: 39
UW. maaltje n Kant
uitsluitend met roomboter
en amandelen bereid
in keurige doos per stuk
DELICATA CHOCOLADE
500 GRAM PAK
50
GRAM
LETTERS
voor^^®
Kwaliteitsgarantie
Wanneer u enig
bU AH gekocht
artikel niet elke
cent waard acht
die u ervoor be
taalde. dan geeft
Albert Heijn u het
volle bedrag terug
doos 18 stuks jp*
59 NU 55
per pot H ft
zak j-100 stuks 1—
per fles y| A
Albert Heijn
HORIZONTAAL: 1 Zelhem; 6 dra;
8 Aalten; 13 kanaal; 15 hengel; 17 dr.;
19 pils; 21 stil; 22 G.S.; 23 del; 25 gl.;
26 oir; 28 e.o.; 29 dat; 30 Agen; 32 Om
meren; 35 giro; 36 matelot; 38 snoever;
40 Ao; 41 et; 42 Lee; 44 e.o.; 45 A.E.;
46 el; 47 eg; 48 manie; 50 R.K.; 52 Lt.;
54 gratis; 55 kelder; 56 km; 58 pt.; 59
aster; 61 ei; 62 Sn.; 63 Aa; 65 lm; 67
aal; 68 hé; 69 st.70 Elspeet; 73 wel
daad; 76 Eder; 77 Tegelen; 80 mare; 81
ren; 82 me; 83 ons; 84 gl.; 86 rel; 87
dn.; 88 vore; 90 teil; 92 nd.; 93 Modena;
95 gelaat; 97 Ressen; 98 fee; 99 Os-
maan.
VERTIKAAL: 1 Zeddam; 2 L.K.; 3
hap; 4 enig; 5 malloot; 6 dl.; 7 ah; 8
antenne; 9 agio; 10 lel; 11 Tl.; 12 nes
tor; 14 as; 16 es; 18 regaal; 20 Dieren;
22 gareel; 24 Leto; 26 om; 27 Rr.; 29
diva; 31 Ne; 33 mt.; 34 es; 35 ge; 37
legatie; 39 oordeel; 42 Lassa; 43 eikel;
46 elk; 47 Erp; 48 Mia; 49 eer; 51 kei;
53 ton; 57 Malden; 60 talent; 62 staren;
64 Asen; 66 Meteren; 68 Hengelo; 69
Saar; 70 eerder; 71 pr.; 72 te; 74 dm;
75 Delden; 78 go; 79 L.S.; 82 mode; 85
lias; 88 vos; 89 en; 90 te; 91 lam; 93
M.S.; 94 af; 95 ge; 96 Ta.
(23) Maggellans werd zowel in het gezicht als aan een
arm gewond. Hij slaagde erin één van zijn aanvalers te
doden, maar voor hij zijn zwaard had kunnen trekken
om het gevecht voort te zetten kreeg hij een ernstige
wond aan zijn been. Hij viel en werd terstond overmees
terd door de inboorlingen, die hem doodden. Dat was op
27 april 1521.
(24) Eén van zijn reisgenoten schreef over hem: „Hij
was moedig en vindingrijk, zijn wil was zo hard als dia
mant, maar hij kon zo zachtmoedig als een vrouw zijn.
Hij had de romantische instelling van een dichter, maar
hij kon ontberingen beter verdragen dan wie ook aan
boord". Magellans schepen zetten na de dood van hun
aanvoerder de reis voort. Een ervan kwam in Spanje
terug in september 1522. Het had 17 uitgeputte maar
trotse mannen aan boord. Zij hadden aangetoond, dat de
wereld rond was en dat het mogelijk was haar rond te
zeilen. EINDE
Dat is me, dacht ik, toch ook wat
Die rattenplaag in 't Franse Gat
Al gebeuren daar wel geen wonderen
Wie zich soms even af wil zonderen
Kan 't overkomen, dat een rat
Prinsheerlijk in „het hokkie" zat
De rat, niet denkend aan gevaar
Zat er prinsheerlijk, dacht hij, maar....
Er kwam toen onverwacht bezoek
Daar in 't kamertje in de hoek
Alsof het zo was afgesproken
Is de rat gauw weggedoken
Van bezoekers had hij niet terug
En retireerde daarom vliegensvlug
Zelfs in iemands stoutste dromen
Zal het welhaast niemand overkomen
Wanneer een rat eens zo astrand is
Weet dan, dat er 'n middel bij de hand is
Namelijk, wordt u een rat gewaar
Een goed advies, doortrekken maar
Vast dat de rat zich niet prettig voelt
Als hij achteloos wordt weggespoeld
Ten slotte rijst bij mij de vraag
Doet men niets aan die rattenplaag
Is er geen verdelgingsmiddel voor
't Is daar erg met de ratten, naar 'k hoor
Wel niemand houdt van zulk gespuis
Elk wenst alle ratten ver van huis
J. M.
door MAARTJE ZELDENRIJK.
(13)
Het werd een glorierijke dag voor de
gebochelde eigenaar. En toen zelfs Tinus
Waaijboer, als gewoonlijk op zijn klom
pen en in een blauwe boezeroen gehuld,
het waagde binnen te komen, kreeg de
jongen het beste zitje van de zaak en
Berend zag er persoonlijk op toe, dat
zijn vroegere vriend van alle heerlijk
heden zijn deel kreeg.
Toen Tinus verzadigd was en een
grote roodbonte zakdoek te voorschijn
haalde, waarmee hij zijn mond afveeg
de, keek hij de eigenaar met een knip
oogje aan en zei, even rondkijkend:
„Berend, zeun, jij hew 't beter bekeken
dan ik, stommeling, die ik ben."
Berend lachte wat en haalde zijn
schouders op. „Och, de een heeft wat
meer geluk dan de ander.
„Nou, jij rooit dat wel hier, jij rooit
dat wel. Alles, wat jij aanpakte, kwam
voor elkaar. Als je soms nog eens siga
rettenvloeitjes voor me weet
Berend schudde zijn hoofd, ,,'t Spijt
me, Tinus, maar ik doe alleen nog maar
in lekkere hapjes
Om kwart over elf werd de laatste
klant naar buiten geloodst en draaide
Berend de sleutel in het slot om. En
toen bedrijfsleider en kok al lang naar
hun woningen waren vertrokken,
maakte Berend, gewoontegetrouw een
berekening. Wel, het had hem vandaag
een lieve cent gekost, maar alla, de kost
gaat voor de baat uit. Nu maar eens af
wachten, of de baat wil komen.
En die bleef niet weg. De volgende
dag was er een normale toestand inge
treden. Om negen uur opende Berend
zijn cafetaria en vijf minuten later
kwam de eerste klant: een reiziger om
een broodje te eten. Nel, de serveuse,
die Berend uit Amsterdam gehaald had,
bediende hem zoals het behoorde en
Berend klonk het als muziek in de oren,
toen het eerste verdiende geld in de
kassalade viel.
Het bleef die dag normaal lopen. Het
meisje had regelmatig wat te doen en
de kok in de keuken ook. Tussen twaalf
en half twee moest de bedrijfsleider as
sisteren en 's avonds eveneens. Er kwa
men heel wat jongens en meisjes, die
Bongert's Cafetaria maar een „moord-
tent" vonden. Ze konden zelf een mu
ziekje laten draaien en wat er aan con
sumpties verkocht werd, was van prima
kwaliteit.
Klokke elf zette Berend de deur wa
genwijd open. Daar zou hij de hand aan
houden, want hij moest goede maatjes
met de politie blijven. Binnen een paar
minuten was de laatste klant verdwe
nen.
Berend nam de kassala mee naar bo
ven, naar zijn kamer en telde het geld.
Wel, dat viel niet tegen. Gewoonte
getrouw ging hij weer een berekening
maken: zoveel broodjes vandaag inge
kocht, zoveel vlees, ham, eieren, aard
appelen ,sla, vis, zuur Samen zoveel.
Hij wist het precies, want hij had alle
nota's bij zich. Het verschil bedroeg
ongeveer de helft. Er was een mooie
omzet behaald op de eerste verkoopdag.
Als het zo bleef, dan was hij best te
vreden.
En het bleef zo. De Purmerender
kermis deed er nog een schepje op. Tot
grote verbazing van de kok, sloeg Be
rend zelf een voorschort voor, zette een
muts op en begon ook te koken, te bak
ken en te braden. Wat hij in de maan
den dat zijn moeder ziek was, thuis ge
leerd had kwam hem nu mooi van pas.
Bovendien had hij al heel wat van zijn
kok afgekeken. Hij had altijd wat fee
ling gehad voor het kokkerellen. Het
ging hem goed af.
Peters had zijn laatste rekening ge
presenteerd en de metamorphose van
pakhuis tot cafetaria had een flinke
bres geslagen in zijn kapitaal.
Maar dit was dan ook de laatste reke
ning. Nu was het gemoderniseerde pand
helemaal zijn eigendom en bovendien
ontving hij ook nog huur van zijn bo
venbewoners.
Enkele dagen na de opening had hij
zijn hebben en houden van huis ge
haald. Moeder Annie speet het wel, dat
haar jongste, haar oogappel het ouder
lijk huis ging verlaten, maar ze begreep
als een verstandige vrouw, dat het oog
van de meester het paard vet maakt en
dat Berend in zijn zaak moest gaan wo
nen. Hij beloofde op gezette tijden eens
aan te wippen en voor de rest: ze wis
ten, waar zijn zaak stond. Wie van de
huisgenoten wilde komen, was welkom.
Het jaar 1947 liep ten einde en 1948
begon. Feitelijk zouden we ook dit jaar
gevoegelijk kunnen overslaan, als er
niet twee voorwallen waren geweest in
het prille bestaan van Bongerts Cafeta
ria, die nodig zijn om uit de vergetel
heid gerukt te worden.
Rond kerstmis en nieuwjaar was het
uitzonderlijk druk in de zaak van Be
rend Bongert. Derhalve hielp hij vaak
mee in de keuken en de kok, die wel
een vakman was, maar niet een van de
vlugsten, had al spoedig zijn meester
gevonden in de dubbele zin van het
woord. Want zowel wat de kwaliteit als
de kwantiteit betrof, begon Berend zijn
kok voorbij te streven. En dat veroor
zaakte wrok bij zijn ondergeschikte. En
toen Berend op een keer even in de bij
keuken was om wat te halen, waande
de kok zijn baas boven en kon Berend
woord voor woord horen, dat de kok
tegen zijn bedrijfsleider zei: „Die verr..
bochel zit me te vaak in de pannen te
roeren. Let eens op, Jager, die werkt
ons er straks nog eens uit."
„Kom, kom", meende de bedrijfsleider
die heel goed wist, dat Berend zonder
hem zijn tent wei kon sluiten, „zo'n
vaart zal dat niet lopen. Per slot van
rekening heeft hij ons nodig."
Berend bleef extra lang in de bij
keuken en toen de kok even weg was
gegaan wipte Berend door de keuken
heen naar zijn kamer.
Natuurlijk, dat had hij kunnen be
grijpen. Als die twee onder elkaar wa
ren, spraken ze over hun baas als „die
verrbochel". Want al was hij hon
derd keer hun baas en was deze zaak
zijn wettig eigendom, ze minachtten
hem om zijn lichaamsgebrek.
Meer dan een uur zat hij op zijn
kamer na te denken, toen had hij zijn
besluit genomen. Nog de volgende dag
reisde hij naar Amsterdam, stak daar
zijn licht op omtrent de cursussen, die
er waren om zich te bekwamen voor
zijn vak en hoewel de lessen al drie
maanden aan de gang waren, besloot
Berend alsnog in te schrijven.
(Wordt vervolgd)
