De bakkers zitten met een groot
probleem: BEZORGING
Textielh. Turkesteen
Së&W1
Voordelen van wij kverdeling
Kies de juiste bus
Huize Schuuring
Geef een nuttig geschenk!
DE KLOMP
RHENEN
Ernstig verkeersongeval op Bnurtlaan-Oost
UIT HET
POLITIERAPPORT
ELST
SCHERPENZEEL
Kritiek en waardering op Streekplan
Utrechtse Heuvelrug
OP TIJD BEDIENEN
KWALITEITSVERBETERING
MINDER KOSTEN
GUNSTIGE VAKANTIEREGELING
OPHEFFING PERSONEELSGEBREK
Suikervrije
BOTERSTAVEN
Suikervrije
BOTERLETTERS
MARKTBERICHTEN
SCOOTERRIJDER OVERLEDEN
UIT RHENEN,S RAADZAAL:
De Veenendaalse bakkers zitten, figuurlijk gesproken, met de handen in het haar! Er is namelijk een
probleem dat in feite al een tiental jaren geleden de kop opstak, maar dat thans zulk een omvang heeft
aangenomen dat er een oplossing gevonden móet worden. Hét probleem - er zijn er natuurlijk meer -
is de bezorging van het dagelijks brood. Aan de huidige situatie, waarbij het heel normaal is dat bij
voorbeeld op één trappenhuis waar acht gezinnen wonen óók acht verschillende bakkers komen of in een
dunbevolkte straat acht bakkerskarren staan, willen, of liever gezegd, zijn de bakkers gedwongen een
einde te maken. Men zoekt nu een oplossing in die vorm, dat het publiek op geen enkele wijze bena
deeld wordt, integendeel, dat er een veel grotere service aan de cliëntèle verleend kan worden. Het „to
verwoord" in deze moeilijke situatie is én voor publiek én voor de bakkers zelf: WIJKVERDELING.
Om dit te bereiken is er achter de schermen al heel wat werk verzet en naar het zich laat aanzien, be
staat er een gegronde kans dat de wijkverdeling ingevoerd zal worden.
Om een duidelijk beeld te krijgen
van de bakkers-situatie in Veenendaal,
zij allereerst vermeld dat er in totaal
24 bakkers zijn en dat er per dag onge
veer 70 man langs de weg is om brood
te bezorgen.
De groei van een plaats zoals Vee
nendaal, brengt allerlei gevolgen met
zich. Zo ook bij de plaatselijke bakkers
die een jaar of tien geleden, toen het
Franse Gat werd opgebouwd, inzagen
dat er enerzijds veel meer werk zou
komen, terwijl anderzijds het aantal
bakkers terugliep. (Om een voorbeeld
te noemen: landelijk is het aantal bak
kers in acht maanden tijds met 470 te
ruggelopen!)
Centrale bakkerij
De georganiseerde bakkers begonnen
toen reeds naar een oplossing te zoe
ken. Aanvankelijk dacht men die ge
vonden te hebben in een centrale bak
kerij, doch hieraan kleefden zoveel (fi
nanciële) bezwaren, dat van dit plan
afgestapt moest worden.
Er werd een commissie benoemd om
op een andere wijze uit de moeilijkhe
den te geraken en als voorbeeld nam
men Doorn waar de wijkverdeling zeer
goed voldeed en ook de goedkoopste
oplossing bleek te zijn.
Het kopend publiek, dat deelneemt
aan de St. Nicolaasactie „De Winnen
de Dag" wordt verzocht, by inlevering
van de formulieren, de juiste RODE
bus te kiezen. De marktkooplieden
voeren namelyk ook een aktie maar
hebben een ander soort inleverings
bus.
De bussen van de Winkeliersver. zijn
ROOD en staan: Nieuweweg bij Wed. G.
v. Eden, Hoofdstraat 98, Hoofdstraat 6 en
bij fa. P v. d. Bovenkamp aan de Patri
moniumlaan. De aktie verloopt uitstekend.
Er wordt een nog grotere drukte ver
wacht wanneer met ingang van heden tot
en met dinsdag 4 december de winkels tot
's avonds 9 uur geopend zullen zijn.
Vandaag ook begint de Grote Onbekende
zijn rondgang door het dorp die geheel
onverwacht in de winkels speculaaspop
pen gaat uitdelen. Met het weekend zal
Radio Tukker voor gezellige muziek zor
gen.
Naast onze zeer grote sorte
ring Sint Nicolaas artikelen
willen wij speciaal uw aan
dacht vestigen op:
en
HET FIJNE KOMT
VAN DE
BANKETBAKKER
Hoofdstraat 87 - Veenendaal
Telefoon 2961
Crossen
Volgens de wet mag een bakker niet
vóór tien uur s morgens op de weg
komen om te bezorgen, terwijl het pu
bliek graag vóór één uur 's middags
het brood in huis heeft. (De talrijke
ploegendiensten spelen hierin ook een
grote rol).
Een commissielid verklaarde: „Wij
crossen door elkaar heen. Wij hebben
dat wij iedere 2 minuten een klant moe-
uitgerekend, willen wij rendabel zijn,
ten bedienen. En dat is niet alles. We
hebben ook nog te maken met een
groot personeelsgebrek, met de vrije
zaterdag en we willen toch ook graag
de kwaliteit van ons brood zo hoog
mogelijk opvoeren."
Uitgaande van de stelling „de klant
is koning", zouden de bakkers ook weer
niet graag een regeling zien, zoals dat
in vrijwel alle andere Europese landen
het geval is. Daar kent men namelijk
al geruime tijd de bezorging van brood
niet meer en moet het publiek het in
de winkels halen.
Voordelen
De voordelen van een wijkverdeling
zijn velen. Om te beginnen voor de bak
kers zelf. Zij zullen dan veel meer ser
vice aan de klanten kunnen verlenen,
hun'bedrijfsonkosten op een normaal
peil brengen en niet te vergeten de no
dige aandacht aan de kwaliteitsverbe
tering kunnen schenken. (Bij een even-
Sation Van Bakkerij en Maalderij te
lopen gecontroleerd worden door het
tuele wijkverdeling zou het brood door-
Wageningen).
Voor het publiek betekent de wijk
verdeling een tijdige bezorging, hetgeen
voor de meeste huisvrouwen van groot
belang zal zijn. Bovendien zal dan ook
het zelf halen van brood tijdens de
bakkers-vakanties tot het verleden be
horen.
Er is inmiddels al zeer veel aan
dit plan gedokterd. Toch willen de
bakkers zich een uitweg uit deze
chaos banen, vooral wanneer aan
de toekomstige woonwijken (Schry-
vcrswyk, 't Hoorntje) wordt ge
dacht. Hoewel nog niets definitiefs
hieromtrent bekend is, bestaat er
een goede kans dat de bakkers niet
met de „gebakken peren" blyven
zitten!
BENOEMING
In verband met de uitbreiding van de
Prinses Wilhelminaschool per 1 januari
a.s. is benoemd dhr. F. A. Reinders, on
derwijzer uit Amsterdam.
BENOEMING
De heer J. Deinders, commies A op de
ofdeling financiën van de gemeentesecre
tarie van Veenendaal is per 1 februari
1962 benoemd tot hoofdcommies, chef van
de afdeling financiën, tevens waarnemend
gemeentesecretaris van de Friese gemeen
te Ferwerderadeel.
VEENENDAAL
Eierenmarkt: aanvoer 86.000 stuks. Prij
zen van 12,tot 13,voor de grote
eieren en van 8,tot 11,voor kleine
exemplaren. Alles per 100 stuks. Handel
vlug.
Biggenmarkt: aanvoer 66 stuks. Prijzen
van 42,tot 54,— per stuk. Handel
matig.
Voor
de dames:
„Setter Set" nylon kousen, spec, ver
pakt. Dames handschoenen, Simplex
4,45. Een grote sortering „Treffer" da
mes pyama's. Leuke schorten, cocktail
en dusters. Dames sjaals en hoofddoe
ken. Maillots en panty nylons. Dames
zakdoekjes, los en in doosjes. Veel keus
in ontbytlakens, kcukcndocken en thee
doeken.
Voor Echt iets aparts in heren vesten en
pullovers. Prachtige mohair sjaals, De
de heren: i nieuwste zclfbindcrs. Overhemden met
boord uit één stuk, ook tricot enkalon,
wit 14,75. Handschoenen met gebrei
de en vachtvoering. „Treffer" heren
pyama's, effen en gestreept.
Tafelkleden, wol moquet, Desso en handweef. Slaapkamer
kleedjes, wol, effen en gebloemd. Wollen, gewatteerde,
Draion en Terlenka dekens.
Wij geven tot 5 december bij aankoop boven 15,
3 DAMES OF HERENZAKDOEKEN CADEAU!
Prachtige bedden, 15 jaar garantie, één persoons55,
twee persoons 85,
Deelnemer Sint Nicolaasaktie.
ZIE ONZE ETALAGE!
Hoogstraat 26 - Veenendaal - Telefoon 2686
VIJFHONDERD KARPERS
OVERGEPOOT
Ongeveer vier jaar geleden heeft de
Hengelsportvereniging „De Rietvoorn" in
een vijver achter de Ritmeester Sigaren
fabriek, met toestemming van de eige
naar, vis gepoot. Met de bouw van het
nieuwe rusthuis,Twerd het thans noodza
kelijk om de vijver droog te leggen. Men
kwam toen tot de ontdekking dat er kilos
karper in leefde, die er nu uitgevist is
door leden van do Rietvoorn. Ruim vijf
honderd karpers «verhuisden op deze ma
nier naar het Spinnemeer, waar ze de
vrijheid weer kregen.
GROTE BELANGSTELLING VOOR
MODELFLATS
De Modelflats in het Schrijverspark,
van a. tot z. ingericht door Woningin
richting Diepeveen en de firma's R. van
Eden (verlichting) H. Hiensch (verwar
ming), de Ned. Gas Mij. en de P.U.E.M.,
trekken zeer veel belangstelling. Op de
tijden van openstelling waren er de eer
ste dag vier explicateurs aanwezig die de
handen meer dan vol hadden. Alle be
zoekers kunnen hier de complete inrich
ting van een flatwoning bekijken, in al
lerlei prijsklassen. Bovendien geven de ge
noemde firma's gratis adviezen, voorlich
ting en op verzoek een kostenberekening.
Vooral voor hen die binnenkort een wo
ning gaan betrekken is de bezichtiging
van deze modelflats zeker aan te beve
len.
GOEDE INZENDINGEN OP
KANARIETENTOONSTELLING
Voor de inzenders is wel het belang
rijkste van een kanarie-vogeltentoon-
stelling de keuring. Vanzelfsprekend
was ook een keuring verbenden aan de
kanarievogeltentconstelling, die de Vee
nendaalse kanariefokkersvereniging ,De
Gelderse Vallei' in het OCB-gebouw
aan de Sandbrinkstraat hield.
De jury had zeker geen gemakkelijke
taak om de beste vogels uit de vele in
zendingen te halen, want de tentoon
stelling stond in zijn geheel kwalitatief
op een bijzonder hoog peil.
Stamkampioen met 4 vogels Eigen
teelt 1961 werd de heer J. L. Esbeuk-
man te Leersum met Rood-Isabel N.I.
Hij kreeg 359 punten. De heer A. van
den Bos te Veenendaal kreeg 177 pun
ten voor 2 vogels Eigen teelt 1961 goud-
Agaat. De heer P. van Dijk sleepte 91
punten in de wacht met Eigen teelt 1961
Rocd-Agaat N.I. en de beste mozaïk-
gepigmenteerde vogel was die van de
heer J. W. Schuurman, die 90 punten
verwierf.
Tweede kampioen - en daarmee win
naar van de Ritmeesterbeker - werd de
vogel van de heer H. van Kooten, een
zilver Isabel, die 89 punten behaalde.
Dit was tevens de beste vogel zender
roodfactor.
Het hoogste gemiddelde aantal pun
ten had de heer G. van Schaik en hij
kreeg hiervoor de beker, terwijl de
Panterbeker na loting tussen de heren
G. Muller en A. Bouman naar de heer
G. Muller ging.
OUDERAVOND „VALLEISCHOOL"
De openbare lagere „Valleischool" te
De Klomp hield wederom haar jaarlijk
se ouderavond. In zijn openingswoord
herdacht het hoofd der school, de heer
H. J. Schol ten, wijlen de heer W. van
Kessel, die als lid van de oudercom
missie zeer veel vOor de school heeft
gedaan. Zijn heengaan is een groot ver
lies voor de school. -
Bij de verkiezing voor de commissie
werd de heer T. van Dorland met alge
mene stemmen herkezen. Als nieuwe
leden werden gekozen d eheren C. Hee-
bink en C. Mater. De heer G. G. Schot,
die niet herkiesbaar was, werd bij ac
clamatie tot erelid benoemd in verband
met het vele werk, dat hij in 20 jaar
als voorzitter van de oudercommissie
voor de school had gedaan. Hij ontving
tevens een boekenbon.
Er werden allerlei schoolzaken be
sproken en in de pauze konden de
ouders met de leerkrachten spreken en
het werk der leerlingen bezichtigen.
De hoofdprijs van de verloting, een
prachtige naaibox, viel ten deel aan
mevrouw Van Donkelaar. Na het ver
tonen van enkele films werd de zeer
geanimeerde vergadering gesloten.
INBRAAK IN IIOTEL
In de naht van zondag op maandag
hebben onbevoegden zich toegang ver
schaft tot hotel „De Koerheuvel". Er
wordt niets vermist. Wel bleek dat er
een bed was beslapen. Waarschijnlijk heb
ben de inbrekers, vermoeid van het werk
een tukje gedaan om weer op krachten te
komen.
Zondagavond heeft zich op de
Buurtlaan-Oost een ernstig ver
keersongeval voorgedaan, waarbij
de 23-jarige scooterrijder P. K. uit
Ede en zijn duo-passagiere, mej.
M. E. H. (19) uit Veenendaal erns
tig werden gewond. De scooterrij
der is in de nacht van maandag
op dinsdag in het Julianazieken-
huis aan zijn verwondingen be-
Op de Westersingel is vrijdagavond
een gloednieuw VW-busje, eigendom
van autoverhuurbedrijf B. uit Veenen
daal, tegen een flat opgebotst. Het bus
je was gehuurd door A. die zijn vriend
(zonder rijbewijs) ook even liet rijden.
Deze wilde de Schokkingstraat in
rijden maar trapte in plaats van op
de rem, op het gaspedaal. Behalve dat
het busje zwaar beschadigd werd, ram
de hij en passant ook nog een brom
fiets die tegen de gevel stond.
Bewoners van de W.C. Beeremanstraat
hebben bij de politie een klacht inge
diend over de baldadige jeugd. Het is
al meer dan eens voorgekomen dat bij
afwezigheid, ramen en gevels met mod
der werden besmeurd. De politie stelt
een onderzoek in.
Zaterdagmorgen kwam de G. die zijn
auto de vorige avond op de Markt ge
parkeerd had, tot de ontdekking dat
zijn koplampen beschadigd waren. De
dader van de vermoedelijke aanrijding
is spoorloos.
Op de Geerseweg liep de hond van J.S.
plotseling het trottoir af. De motorrij
der P. W. kon het dier niet meer ont
wijken en maakte een lelijke val. De
schade werd onderling gerégeld.
Tot nog toe onbekende jongens hebben
bij L. in de Zandstraat een grote win
kelruit ingegooid of ingedrukt.
Bij het wegrijden van de parkeer-
strook in de Hoofdstraat, lette v. S. uit
Veenendaal niet voldoende op achter
opkomend verkeer. Zodoende kwam hij
in botsing met de bromfietser G. S.
waardoor alleen maar materiële schade
ontstond.
Zaterdagavond om elf uur is de Vee-
nendaler v. K. die op de Parallelweg
fietste en sterk onder de invloed was,
ter ontnuchtering opgesloten.
Bij terugkomst van een reis kwam S.
uit Veenendaal tot de minder prettige
ontdekking dat een op zijn erf staande
vrachtauto met betonmolen flink was
vernield. De politie heeft de daders
inmiddels te pakken. Het zijn de 19-ja-
rige F. S. en de 16-jarige C. B., beiden
uit Veenendaal.
Automobilist K. uit Rotterdam wilde
zondagavond, komend van de Groene-
veldselaan, rechtdoor rijden naar de
Brinkersteeg. Hij bemerkte te laat dat
hij dan een sloot en een spoorlijn zou
moeten oversteken. Zijn auto kwam
dan ook midden in de spoorsloot te
recht, maar kon later weer op eigen
kracht verder gaan.
Maandavond veroorzaakte de dronken
automobilist H. V. uit Scherpenzeel
een aanrijding toen hij in de Hoofd
straat, achteruitrijdend, een geparkeerd
staande auto raakte. Hij werd ter ont
nuchtering ingesloten.
zweken. De toestand van mej. H.
is nog zorgwekkend.
K. reed op de Buurtlaan-óost met zijn
verloofde achterop in de richting Vee
nendaal. Aan de rechterkant van de
weg, onder eeri brandende lantaarn,
stond een auto geparkeerd. Door het
regenachtige weer was er slecht zicht,
zodat K. de geparkeerde auto vermoe
delijk niet heeft opgemerkt.
Hij botste er in veile vaart tegenop.
De gevolgen waren verschrikkelijk: K.
die geen valhelm droeg, sloeg met zijn
hoofd tegen het wegdek en kwam met
zijn benen kleip te zitten en moest
uitgezaagd worden. De duopassagiere
sloeg met haar hoofd cjoor de achterruit
van de auto en werd eveneens met
zware verwondingen naar het zieken
huis overgebracht.
K. is daar in de nacht van maandag
op dinsdag overleden.
DE HEER A. VAN DAM HAD MOOISTE
VOGEL
Vrijdag en zaterdag waren het voor
de Elsterse Kleurvogelvereniging de
dagen van het jaar. Er werd n.l. de on
derlinge tentoonstelling gehouden in de
zaal van Sportlïist te Eist, waar een
honderdtal vogels van verschillende
pluimage vielen ie bewonderen.
Kampioen van deze tentoonstelling
werd de heer A. van Dam uit Eist, met
een oranje rood kanarie die 89 4- pun
ten behaalde, waardoor hij beslag legde
op de prachtigp wisselbeker en het
bondskruis van de Ned. Bond van Vo
gelliefhebbers.
Kampioen in de vrije klasse werd de
heer M. Onink uit Eist met een oranje
rood agaat kanarie die 89 punten be
haalde. Bij de tropische vogels werd de
heer M. W. Struycken uit Eist kam
pioen met een paartje violet parkieten
die 88+ punten kregen toegewezen.
De belangstelling was veel groter dan
andere jaren. Tot de bezoekers behoor
de ook de echtgenote van de burge
meester van Rhenen en vele afgevaar
digden van de zusterverenigingen uit de
wijde omtrek.
De bondskeurmeester van dé Ned.
Bond van Voggelliefhebbers, de heer
Adolfsen uit Hilversum, kende verder
nog de volgende prijzen toe:
Eigen kweek, eerst eprijzen: A. van
Dam, oranje rood schim, 89- punten;
M. Onink or. r. agaat 88- p. en een or. r.
isabel 87+ p.
Tweede prijzen: G. Drost, or. rood 87
p.; M. Onink, or. r. sch. 87 p.
Vrije klasse: eerste prijzen: B. van
Dam, zilver isabel, 88 p.; M. W. Struy
cken, or. r. bruin 88- p.; M. Onink, or r.
agaat sch. 88+ p.; B. van Dam. or. r.
isabel 89- p.; T. Nagel, or. rood 89- p.;
D. Kosters Rhenen or. r. sch. 89- p.;
T. Nagel, mozaïk, 88+ p.; W. Kosters,
bastaard mozam. x kan. 87 punten.
Tweede prijzen: M. W. Struycken, or.
r. agaat 87 p.; ftjl. Onink, or. rood, 88
p.; A. van Dam, or. r. sch. 88 f p.; D.
Kosters Rhenen, mozaïk, 87 p.
Derde prijzen: J. de Rooi, or. rood 88-
p.; M. Onink, or. r. sch. 88- p.
Tropische vogels: tweede prijs W.
Kosters, mozam. sijs, 87+ p.
Derde prijs: M. W. Struycken, zilver
diamantduifjes, 87 punten.
CANDIDAAT VOOR GEWESTELIJK
BESTUUR
De heer L. G. Sannes, penningmeester
van de afdeling Rhenen van de Partij van
de Arbeid, is door het gewestelijk be
stuur van de partij te Utrecht, candidaat
gesteld in de vacature van gewestelijk
secretaris. Tijdens de jaarvergadering, die
op zaterdag 2 december in Utrecht wordt
gehouden, zal de verkiezing plaats vin
den.
ONDERSCHEIDINGEN VOOR RESERVE
RIJKSPOLITIE RHENEN
In hotel „Het Rode Hert" te Amerongen
werden tijdens een contactbijeenkomst van
de reserve rijkspolitie de resrvisten C. van
Wijk te Rhenen en T. van Lienden en R.
Onink, beiden te Eist, onderscheiden met
de medaille wegens tien jaar trouwe
dienst. De districts-adjudant De Ridder
reikte het ere-metaal uit, waarna de bur
gemeester van Rhenen, mr. L. Bosch rid
der van Rosenthal, aan de gedecoreerden
de draagmedaille overhandigde. Daar de
heer Onink in een ziekenhuis wordt ver
pleegd kon hij niet bij de plechtigheid
aanwezig zijn. Hem zal de onderscheiding
later ter hand worden gesteld.
OPLICHTING GESTRAFT
Tot een maand voorwaardelijke gevan
genisstraf met een proeftijd van twee jaar
en een boete van 60,subs, twaalf da
gen hechtenis veroordeelde de Utrechtse
Politierechter conform de eis wegens op
lichting van de heer J. v. d. W. alhier
voor een bedrag van 50,Op 24 maart
j.l. wist hij genoemde persoon onder valse
voorwendsels te bewegen hem een be
drag van 50,te lenen zogenaamd om
zijn zieke schoonmoeder te bezoeken. De
ze was inderdaad ziek, maar een bezoek
aan haar stond toch niet serieus op het
program.
„U bent een aiechts financier: u leent
maar links en rechts, doch als het op
terug betalen aankomt, geeft u niet thuis.
Het is allesbehalve fraai en weinig spor
tief ook", merkte de Utrechtse Politie
rechter op. Hij waarschuwde hem ten
slotte zulke streken niet meer uit te halen.
STIJGENDE OMZET
Uit het jaarverslag van de Coöpera
tieve Verbruiksvereniging „Ons Belang"
blijkt, dat de stijgende lijn van de om
zet in het afgelopen jaar is doorgegaan.
De omzet bedroeg 325.900 (vorig jaar
315.400). De vereniging telt thans 437
leden. Op 30 nov. zal 's avends aan de
leden 5 n/o en de niet-leden 3% dividend
worden uitbetaald.
ERNSTIGE BEZWAREN TEGEN KORTE TIJD VAN VOORBEREIDING
VAN DONGEN .(V V D „GEEN GOED WOORD"
De gemeenteraad van Rhenen heeft dinsdagavond zeer uitvoerig stilgestaan by het
ontwerp streekplan voor de Utrechtse heuvelrug, waarby tien gemeenten zijn be
trokken. Er was veel kritiek, maar toch ook nog veel waardering, alhoewel de raad
die op de heren E. P. van Dyk (Vrye Party) en J. Wisgerhof (SGP) na voltallig
was, unaniem de mening toegedaan, dat de tyd van bestudering véél te kort was ge
weest. In enkele weken moest deze ingewikkelde planologische aangelegenheid wor
den bestudeerd, terwyi de ontwerpers er niet minder dan zeven jaar voor nodig
hebben gehad. De raad besloot volledig akkoord te gaan met de vier punten, aange
voerd door burgemeester en wethouders in een lyvige nota, op grond waarvan protest
zal worden aangetekend tegen het plan, namelyk 1. dat het geprojecteerde industrie
terrein te klein is om de gewenste bescheiden uitbreiding van de kleine industrie
mogclyk te maken en dat bepleit wordt een uitbreiding tot de omvang welke wordt
aangegeven door het uitbreidingsplan in hoofdzaken; 2. dat de westelijke grens van
de bebouwingskern nog meer in westelijke richting dient te worden verlengd, zodat
deze samenvalt met de vallei ten westen van de Koerheuvel; 3. dat het randgebied
ter hoogte van de Plantage Willem III te ondiep is en dat dit aanmerkelyk in noor
delijke richting dient te worden uitgebreid, waardoor de noordelyke grens van het
randgebied met de werkelijke bosrand samenvalt en 4. dat het terrein op Zwyns-
bergen dient te worden aangewezen als militair terrein. Alleen de heren mr. J.
Deen, D. de Jong en C. Ilenzen, allen van de Party van de Arbeid, wensten aanteke
ning dat z.y niet wensten te protesteren tegen punt 2.
BENAUWEND
De heer mr. J. Deen (PvdA), die een
zeer uitvoerige algemene beschouwing
hield, noemde het benauwend te moe
ten realiseren, dat bij continuatie van
de tegenwoordige bevolkingsaanwas in
ons dicht en overbevolkt land de be
volking per halve eeuw wordt verdub
beld. Verder keurde hij het ten sterkste
af dat dit voor de gemeente zo belang
rijke stuk met zo'n grote traagheid on
der de aandacht van de raad was ge
bracht. Dat er slechts één exemplaar
van het streekplan ten gemeentehuize
aanwezig was noemde hij voor deze be
treurenswaardige gang van zaken geen
geldig excuus. Hij ging voort „Wanneer
dan ook door dit streekplan maatrege
len worden beraamd om iedere versnip
pering van recreatieterrein tegen te
gaan, om te bevorderen dat in de toe
komst zoveel mogelijk van onze bossen
en velden behouden blijft; wanneer on
ze gemeente, die te midden van al dit
natuurschoon ligt, zich dientengevolge
beperkingen moet opleggen en ten aan
zien van haar toekomstige bevolkings
aanwas of ten aanzien van het vestigen
en uitbreiden van de industrie, mogen
wij niet, ook niet als gemeenteraad en
als goede gemeentenaren, het plaatse
lijk ontwikkeling, zoals wij deze graag
zouden zien, hoger stellen dan het al
gemeen belang.
Ik wil hiermede zeggen dat het me
voorkomt, ten eerste dat we dit plan
- mogelijk met enkele bezwaren om
trent detailpunten - hebben te aan
vaarden en ten tweede, dat we bij defi
nitieve aanneming van dit plan daaruit
enkele noodzakelijke consequenties voor
onze gemeente hebben te trekken. Dit
laatste is zo belangrijk dat wij het nut
tig vinden reeds nu in enkele punten
ons oordeel daarover te geven.
„OUWE TAAIEN"
Nu onze gemeente in relatief groter
mate dan thans, woongemeente en re-
recreatiegebied zal worden, is het ge
boden dat ook een plaatselijk ontwikke
lingsplan tot stand komt, met als doel
uit te stippelen op welke wijze, langs
wegen van geleidelijkheid, de gemeente
voor de gemeentenaren, voor bewoners
van het omliggende industriegebied en
voor de bezoekers van elders zo attrac
tief mogelijk wordt, waarbij wordt aan
gegeven hoe de saamhorigheid tussen
de gemeentenaren kan worden bevor
derd. Het gemeentebestuur heeft niet
de taak als een bemoeial dit alles zelf
standig en alleen te regelen. De ge
meente heeft wel een stimulerende en
coördinerende taak. Laat de gemeente
het initiatief nemen tot het instellen
van een commissie, niet alleen bestaan
de uit enkele „ouwe taaien" uit de ge
meenteraad, maar uit actieve gemeen
tenaren. De gemeentenaren zullen daar
door een positieve instelling jegens hun
gemeente, waarop zij trots zijn, krijgen.
Rhenen heeft een enorme achterstand
ten opzichte van vergelijkbare gemeen
ten. Het is niet genoeg als we huizen
bouwen en straten aanleggen. De men
sen moeten niet alleen in Rhenen wo
nen, maar er ook leven. Vroeger een
centrum van onderwijs. NuGeen
sporthal, volkomen onvoldoende sport
terreinen, waarom geen openbare lees
zaal; waarom geen schouwburg, bio
scoop. De mogelijkheden op watersport
gebied die voor het grijpen liggen, zijn
niet ontwikkeld enz. enz. Het tekort
voor speelgelegenheden voor de jeugd is
evident. Mede ter opvanging van de
bezwaren van het werken buiten de
woongemeente is de strekking van een
maatschappelijke dienst de overweging
waard. Rhenen is op het ogenblik nog
verre van wat het behoorde en zóu
kunnen zijn, n.l. een prettige woonge
meente, voor hen die werken in de be
drijven van de omgeving. Denk aan de
vrije zaterdag. Laat dit streekplan de
wekker zijn waardoor Rhenen eindelijk
ontwaakt en zich op eigen zaak bezint.
„KNAPPE" KRITIEK
Ik zal nu de nota van b. en w., die
zeer kritisch tegenover het streekplan
staat, puntsgewijs doornemen. In het
algemeen bon ik het met deze kritiek
- hoe knap die ook bedacht is - niet
eens. De huivering waarever b. en w.
spreekt overvalt mij niet. Het probleem
dat met dit streekplan, althans tijdelijk,
wordt opgelost, is verantwoord en we
tenschappelijk aangepakt. Natuurlijk
stelt het leven ons steeds nieuwe en
andere ontwikkelingen. Er kan oorlog
komen, grote bevolkingssterfte door
epidemieën, overstromingen. Dit alles
mag ons niet weerhouden plannen te
maken en deze te baseren op de voors
hands meest waarschijnlijke gegevens.
Doen wij dit niet dan vervallen wij in
de chaos.
Met het college ben ik van mening,
dat een zo ingrijpende verdere ontwik
keling van een gehele streek van meer
dere gemeenten, noodzakelijk andere
problemen oproept als b.v. samenwer
king of zelfs samenvoeging van sommi
ge gemeenten. Dit probleem is een
sequeel, zoals er verschillende andere
problemen zijn, en is nu niet aan de
orde.
Terecht merkt het college op dat het
ontwerpplan beperkt blijft tot de eigen
streek en in het bijzonder voor onze ge
meente, die ook is gericht op de Gel
derse Vallei (Wageningen en Ede), wei
nig over dit facet wordt gezegd. Ik voel
dit niet als een gebrek van het plan,
omdat ook bij in aanmerkingneming
van de plaatselijke belangen met dit
buiten-streekgebied de opzet niet an
ders zou zijn geweest. Het bezwaar, zo
dit gegrond ware, zou betekenen dat al
leen een plan voor het gehele land aan
vaardbaar zou zijn, omdat iedere streek
vanzelfsprekend bindingen met aan
grenzende gebieden heeft.
B. en w. ontwikkelen de gedachte, dat
alle gemeenten die belang hebben bij
de industrie, hetzij door de plaats van
vestiging, hetzij door het leveren van
een deel van het arbeidspotentieel -ge
meenschappelijk de industrieterreinen
hebben te beheren. Deze gedachte wijs
ik volstrekt af. Ik kan me op het stand
punt stellen, dat het algemeen belang
in bepaalde concrete gevallen kan me
debrengen dat zekere basis industrieën
beheerd of mede-beheerd worden door
de overheid. Met uitzondering van
openbare nutsbedrijven ligt daarin voor
de gemeente geen taak, zeker niet tot
het beheren van industrieterreinen al-
danniet in combinatie met andere ge
meenten. Ook lijkt het me een staats
rechtelijk monstrum wanneer een ge
meente zekere zeggenschap zou hebben
anders dan als eigenaar over industrie
gebied binnen een andere gemeente.
RONDHANGEN
Ik heb veel begrip, dat b. en w. zich
bezorgd maken ever de geestelijke en
morele gezondheid van de gemeentena
ren die hun werk buiten de gemeente
hebben. Dat - ongecontroleerd - tijdens
de koffiepauze wordt rondgehangen in
een industriegemeente, en dat voor de
plaatselijke middenstand nadelige koop
gewoonten geschapen worden, zoals b.
en w. stellen, valt wel mee. Hierover
kan ik zeggen: De tijd die nodig is om
van Rhenen, naar b.v. Veenendaal te
komen is minder dan een bewoner van
een grote stad nodig heeft om van zijn
werk naar huis te gaan. De meeste in
dustrieën hebben gelukkig ^en vanzelf
sprekend behoorlijke kantines.
De middagpauzen zijn mede door in
voering van de vrije zaterdag kort. En
wanneer in de werkgemeente b.v. het
vlees 1,per pond minder kost dan
in de woongemeente, dan is het van
zelfsprekend, dat de forens daarvan
profijt trekt.
Iets anders is dat het wegzijn van de
kostwinner gedurende een gehele dag
vervlakkend kan werken. Zoals ik reeds
gezegd heb beveel ik daarom het op
richten van een maatschappelijke dienst
warm aan.
De passage waarin B. en W. stellen,
dat het dagelyks gemeenschappeiyk
vervoer van gehuwden en ongehuw-
den demoraliserend werkt en vervlak
king van ethische normen en persoon-
lyke verzorging met zich mede brengt,
acht ik in verband met dit plan wel
wat gezocht. Willen B. en W. soms
dat de N.B.M. de apartheid gaat in
voeren door het laten ryden van af-
zonderlyke bussen voor gehuwden en
voor ongehuwden? Ik wil niet verhe
len dat de gesignaleerde bezwaren be
staan.
INSCHAKELING BURGERIJ
Met de zienswijze van het college,
dat in een forensengemeente het gevaar
bestaat, dat de belangstelling voor de
woongemeente te niet gaat of verslapt,
kan ik het eens zijn. Vooral zal zulks
het geval zijn bij die ingezetenen die
door hun welstand recreatie en ont
spanning en vertier elders zoeken. Ik
herhaal, dat ter ondervanging van dit
gevaar de gemeente de taak heeft door
het inschakelen van de burgerij belang
stelling voor de eigen gemeente te wek
ken en een band tussen de ingezetenen
onderling en tussen hen en de gemeente
te vormen. Ook in onze gemeente ont
breekt op dit gebied bijzonder veel en
is een krachtiger aanpak geboden, met
spreiding van werkzaamheid en verant
woordelijkheid waar zulks maar moge
lijk is.
BEVOLKING
B. en w. stellen, dat uit het rapport
zou blijken, dat de planologische dienst
tot een geraamd bevolkingsgetal voor on
ze gemeente komt van ongeveer 15.000
in 1980. Dit staat nergens. De prognose
van de planologische dienst in volgens
raming A. (geen nieuwe stuwende werk
gelegenheid) circa 18.000 inwoners en vol
gens raming B. circa 21.000 (en wel een
bijbouw van 1640 woningen volgens ra
ming A. en van 2380 woningen volgens
raming B.)
Het door b. en w. genoemde onjuiste
cijfer is wellicht verklaarbaar uit de in
afbeelding 17 voorkomende kennelijke
schrijffout in de grafiek. Deze bevolkings
uitbreiding kan geheel worden opgevan
gen met het volgens het ontwerp plan wel
voor woningbouw vrijgegeven terrein.
Het wil er bij mij niet in, dat in een
gemeente van 18 a 20.000 zielen, gelegen
in het recreatiegebied, geen plaats en
geen dringende behoefte zou zijn aan een
bejaardencentrum.
De prognose in het ontwerpplan biedt
wel degelijk een behoorlijke basis en een
goede kans van de middenstandsbedrijven
in Rhenen. Gehoopt mag worden, dat deze
bevolkingsgroep eens eindelijk haar kan
sen grijpt. Tot nu toe is dit onvoldoende
het geval geweest. Wanneer geënqueteerd
zou worden welk percentage van de duur
zame gebruiksgoederen en textiel en zelfs
van de eerste levensbehoefte door ingeze
tenen van buiten de gemeente wordt be
trokken, zou zulks een beschamend beeld
geven.
PROTEST
B. en w. stellen voor de westelijke grens
van de bebouwingskern verder naar het
westen te verleggen. Tegen dit voornemen
heb ik ernstig bezwaar, enerzijds, omdat
tot 1980 een zo sterke uitbreiding van de
woonkern mij ongewenst voorkomt en de
harmonieuze groei en ontwikkeling van de
gemeente daardoor wordt geschaad, maar
vooral omdat dit voornemen mede brengt,
dat een stuk onvervangbaar natuurschoon
moet worden opgeofferd. Als er verdere
uitbreidingen van de woonkern t.z.t. no
dig mochten blijken dan komt eerder in
aanmerking opoffering van enkele terrei
nen met een nu nog agrarische bestem
ming, maar nog eerder de meerverdie-
pingbouw.
We zullen daar toch of we willen of
niet hoe langer hoe meer naar toe moe
ten.
Nieuwe snufjes
in overhemdmode
1962
Perfecte boord
en manchetten.
Gemakkelijk
wasbaar
en zó droog.
[Ook in tricot nylon
en veredelde
no-iron.
De overige bezwaren van b. en w. ko
men mij juist voor; die ten aanzien van
het industrieterrein Remmerden in ver
band met datgene wat aan de bestaande
industrie in het vooruitzicht is gesteld;
die ten aanzien van de Plantage Willem
III in verband met de bestaande feitelijke
toestand."
GEEN GOED WOORD
De heer H. J. van Dongen (VVD) had
voor het plan geen goed woord over. Hij
sprak de veronderstelling uit, dat de ple
naire commissie voor dit plan alleen bij
de installatie en na afloop bijeen was ge
weest. Omdat het in zo'n groot verband
vroeg hij zich af of dit streekplan wel
iets was voor, gedeputeerde staten. Naar
zijn mening piet want uit het hele rap
port was hem duidelijk geworden, dat er
veel en veel te weinig rekening is gehou
den met zuiver plaatselijke belangen.
Bovendien wees hij erop dat opnieuw
een belangrijk deel der gemeentelijke
autonomie verloren gaat. Zijn kritiek op
het plan was dan ook legio. De bezwaren
van het college deelde hij ten volle. Spre
ker noemde het een negativistisch inge
steld plan met veel te weinig positieve
oplossingen. Op één bladzijde was hij 13
maal tegengekomen de woorden: „niets
met enige zekerheid te zeggen", „slechts
vermoedens t.o.v." en „allerminst statisch
en daardoor moeilijk een prognose te
stellen."
VEEL MOEILIJKHEDEN
De heer Griffioen (AR) vond dat er nog
veel mogelijkheden in het plan zijn te
vinden. Hij hoopte dat de middenstand nu
eindelijk eens de handen ineen zal slaan.
Wethouder Klaassen (CHU) vond de op
merking van de heer Deen (oude taaien)
nu niet bepaald strelend voor de raads
leden. (De heer Den: „Daar ben ik zelf
ook bij") Verder geloofde spreker dat de
middenstand nu op de goede weg was.
Over de wegomlegging maakte hij zich
geen zorgen. Dat noemde hij verre toe
komstmuziek. Het grootste bezwaar vond
de wethouder, dat het uitbreidingsplan
zal moeten worden aangepast aan het
streekplan.
De voorzitter beloofde tenslotte dat ju
ridisch zo sterk mogelijk zal worden ge
protesteerd.
