Zo gezond, zo héérlijk van smaak
en.... met Pasteur garantiemerk'
K^Dampo
VAKKLEDING
R. VAN MOURIK
Licht gunt u het spel van licht en schaduw
Neem wnö meer
JENEVER
VAN STEMPV00RT
Fr. de Wit
VEB0TEX
SUMMERHEAT STRALER 1200
Meester in de Letteren
DIJKSTRA
A. v. d. Loosdrecht Zn.
Liefde kent geen Lichaamsgebrek
ANKER-
WIKKELEN
Fa. Finlcenflügel
Verwarming met flessengas
SUMMERHEAT STRALER 1200
AUTORIJLES
„HET CENTRUM"
M. VAN BEEK
„DE VALLEI"
UW BLAD
FBMFHIFH
DRIE STERREN
WEDUWE A. VAN DEN EELAART
Exp. bedr.
Zandstraat 9, Veenendaal
De specialist op
transportgebied
Goed loon.
"5ÜT Gratis bedrijfskleding.
7ÜT Reiskosten volgens regeling.
Zaterdags vrij.
-fa Goede sociale voorzieningen.
Actieve Personeelsvereniging.
KOOPT UW DRANKEN
Schuurblaadjes
„TANTE BLANK"
PA
RA
PLUIES
Wij hebben voor U:
handen
.vec^ */'t
c° /vre,-
CC
Overalls
Manchester kleding
Witte vakkleding
Stofjassen
Kinderoveralls
D. v. d. Meijden, Bedrijfskleding
Hoofdstraat 46, Tel. 2639, Veenendaal
Voor al Uw elektro-mo-
toren, defect of ver
brand, worden uitge
voerd in eigen bedrijf.
T. HASSELAAR
P. H. v. Rijnstraat 6
Telefoon 3216
WIJ DOEN VOOR
UW VOET WAT
MOET
Voor betere
Dames- en
Herenschoenen
Modieuze
schoentjes voor
gevoelige
voeten
Alleen, bi)
Achterkerkstraat 32
Veenendaal, Tel. 2043
VAKKUNDIGE
REPARATIES
I minuut vanaf de Markt
de gaskachel met hart- en
huisverwarmende eigenschappen
Hier is uw verplaatsbare warmte
bron, de Summerheat Straler 1200
infra-rood gaskachel, met ruimte
voor een fles Esso gas. Modern
van vorm en gemakkelijk te ver
plaatsen, dankzij dezwenkwieltjes.
Overal waar warmte welkom is
maakt u het behaaglijk met de
Summerheat Straler 1200.
Prijs f. 127,50 inclusief een Esso
gas fles met 13 kg. veilig Esso gas.
goedgekeurd doorhetGasinstituut
Demonstratie bij
OLIEHANDEL
Depót Essogas
Rijksstraatweg 75 - Telefoon 08377-301 - Eist (Utr).
HET FIJNSTE VAN HET FIJNSTE
Roomboteramandelletters
verpakt in sierlijke doos
Roomboteramandel Speculaas
poppen
Roombotergevuld Speculaas
Grote aparte sortering Marse-
pain en Chocoladefiguren, eigen
werk
Chocoladeletters van Droste
Borstplaat in div. grootte, ook
met Noot.
Pracht sortering dozen Bonbons,
kistjes Borstplaat enz.
DEZE WEEK:
250 gram Amandel-Vanille-
nootjes 1,25.
Slagroomborstplaat, wit en
chocolade, 250 gram 1,
üiiiui:..::. :-iiiiiiiiüiii;
Soms maakt u van licht cn schaduw een spel
Want wie staat er nog stil bij het nut dat licht
voor ons heeft? Té weinig mensen is soms de in
druk als u 's avonds de schaars verlichte vensters
ziet. Zou die bescheiden verlichting nog een erfe
nis uit grootmoeders tijd zijn?Nu, in 1961, kunt
u zich toch méér permitteren. Want licht is
immers zo voordelig! Een goed verlichte huis
kamer is per avond niet meer dan een „centen
kwestie". Licht „verruimt" uw kamer en maakt
het leven lichter. Licht geeft niet alleen vreugde,
maar ook veiligheid in kelders en op gangen,
trappen en zolders. Bekijk uw verlichting eens
kritisch en wees eerlijk tegenover uzelf: méér
lichtpunten en wat sterker lampen horen bij
deze tijd - dus bij
J Enthousiast roept
Mi ledereen
ha.... gebak van
HOOFDSTRAAT 21
Telefoon 2136
LICHTPUNT NO. 2
Om een of andere duisterereden
worden keukens vaak schaars verlicht.
Doe uzelf toch niet tekort door die paar
centen per dag te willen besparen! Leef
modernneem overal wat sterker
lampen maar vooral hier!
DE ELEKTRICITEITSBEDRIJVEN EN VERLICHTINGSIN DUSTRIEËN IN NEDERLAND
3|t Pasteur garantiemerken
zijn tevens waardevolle
spaarmerken. Vraag de
Remia geschenkenfolder.
Remia
MARGARINE FA BRIEKEN N.V. DEN DOLDER
Een vertrouwd adres voor
VAMOR Instructeur
J&n Steenlaan 611
NIEUW telefoonnr. 3726
Kostverloren 8, Telef. 3068
GRATIS THEORIE
BESPREEKT MET ONS UW FINANCIERING8-
MOEILIJKHEDEN EN UW AAN- EN
VERKOPEN VAN VASTE GOEDEREN
Kerkewljk 110 - Telefoon 0 8385-2252
Veenendaal.
V
SCHIEDAM
Wij onderhouden
dagelijkse auto diensten van en naar:
VEENENDAAL, EDE, WAGENINGEN,
RHENEN, AMERONGEN, LEERSUM,
DOORN, DRIEBERGEN, ZEIST,
UTRECHT, 's-HERTOGENBOSCH,
TILBURG, BREDA, EINDHOVEN
EN HELMOND.
Ook verzending door geheel Nederland
en België.
N.V. VEENENDAALSCHE IJZERINDUSTRIE
v/h G. H. v. LEEUWEN
VEENENDAAL
Door de steeds toenemende vraag naar Hang- en sluitwerk voor de
woningbouw, hebben wij weer enkele plaatsen open in de afdelingen:
PERSERIJ
SLIJPERIJ
MONTAGE
ALGEMENE DIENST
Gunstige arbeidsvoorwaarden:
waarborgen U een prettige werkkring.
Inlichtingen en sollicitaties, dagelijks tijdens de kantooruren: School
straat 9 - Veenendaal.
bij de Speciaalzaak met de grootste sortering
Slijterij en Wijnhandel ,,DE ZWAAI"
Verlaat 2 - telefoon 3610 - Veenendaal
schuren de fornuisplaat
direct spiegelblank
De Varaflame regelaar-
direct de goede vlamhoogte
Met het exclusieve Varaflame systeem kiest u de
vlamhoogte die u wenst door een lichte draai
aan de regelaar. Alleen Ronson - 's werelds mo
dernste gasaansteker - heeft Varaflame regeling.
lV
Uillllllllinnm
Hoofdstraat 112 - Tel. 3200
Patrimoniumlaan 36. Telefoon 2494
Ons kantoor is m.i.v. heden
verplaatst naar
KERKEWJJK 71
Ons nieuwe telefoonnummer is
3 8 3 8
MAKELAARSKANTOOR
VAN WAGENSVELD
vindt u in een grote
kollektie vanaf
f 10,75
Ook worden alle
reparaties in eigen
werkplaats verricht.
Tevens hebben wtf
de alleenverkoop
van de originele
handdrukstoffen
van
Wim v. d. Doef
Desgewenst maar
maat gemaakt of
geknipt.
Nieuweweg 97
Veenendaal
alle artikelen voor
vliegtuigmodel
bouw
zelfplakkend
plastic D. C. fix
zelfplakkend
fineer (nieuw)
Kerkewijk 37, Tel. 2730
door MAARTJE ZELDENRIJK.
(18)
In die oorlogsjaren had hij zich nooit
illussies gemaakt omtrent vriendschap
of kameraadschap. Behalve met Tinus
Waaijboer was hij met niemand intiem.
Hij voelde intuïtief, dat men hem min
of meer verachtte om zijn misvormd
lichaam. Men accepteerde hem, omdat
hij verstand had van zakendoen en za
kendoen in oorlogstijd was nog iets an
ders dan in normale omstandigheden.
Maar voor de rest liet njen hem links
liggen. Hij ging nooit met anderen de
kroegen af op de Nieuwendijk. Als hij
z'n zaken gedaan had, keerde hij rustig
huiswaarts. En daarom kon hij ook
nooit gegrepen worden, als er razzia
gehouden werd in de binnenstad, want
dan zat Berend al lang en breed in de
Beemster.
Na de oorlog, toen de anderen bleven
doorgaan met het verhandelen van
schaarse artikelen, trok Berend zich ge
leidelijk aan terug en toen er eens een
grootscheepse jacht gehouden werd
rond het Jonas Daniël Meijerplein, wist
Berend met een portefeuille vol geld,
maar lopende achter een lege handkar,
ongemerkt het cordon te verbreken, dat
rond een legertje zwarthandelaren ge
trokken was. Sedertdien had hij het
vak vaarwel gezegd en had hij omge
zien naar een andere bron van inkoms
ten-
-Ö-
En dat was z'n cafetaria geworden.
Tijdens zijn zwerftochten door de Am
sterdamse binnenstad na de oorlog, had
hij zijn ogen goed de kost gegeven.
Aanvankelijk had hij gedacht aan een
café, maar daarop was hij al spoedig
teruggekomen. Een eenvoudig restau
rant, een soort snelbuffet, dat zou een
goede broodwinning worden. Berend
begreep wel zoveel van de economische
verhoudingen in een na-oorlogse tijd,
dat er voorlopig wel wat te verdienen
zou zijn, als hij het handig aanpakte.
De mensen zouden de eerste jaren nog
geld hebben, trots de pogingen van de
regering om de gulden weer gezond te
maken. En hoewel hij ook moeilijkhe
den had ondervonden met de blokke
ring van de banksaldi, wist hij toch
voldoende contanten los te krijgen voor
zijn cafetariaplannen.
In de jaren '45 en '46, toen hij nog
permanent thuis was, kwam hij meer
en meer tot de ontdekking, dat zijn va
der en zijn broers, die van 's morgens
vroeg tot s avonds laat in de grauwe
tuingrond ploeterden, oud en krom voor
hun tijd zouden zijn. Zijn vader, die
nog geen vijftig was, liep nu immers al
voorovergebogen?
En hij, als mismaakte jongen, zou
nooit een volwaardige werkkracht wor
den, in welke branche ook, de tuin het
allerminst. Het ging er nu maar om
een zo voordelig mogelijke bron van
inkomsten te scheppen van zijn geld.
Toen de cafetaria geopend was en het
personeel - kok, bedrijfsleider en dien
ster - aan het werk toog, voelde Berend
al spoedig, dat ze beleefd en voorko
mend tegen hem waren, omdat hij hun
baas was. Maar hij begreep binnen een
paar dagen, dat ook zij hem niet hoog
sloegen. Misschien Nel, de serveuse, het
minst. Vrouwen waren in dat opzicht
wat anders. Maar meer dan medelijden
kon hij van Nel ook niet verwachten.
Dat had hij die avond, tijdens het brui-
lofstfeest van Nel wel gemerkt. Wat
zouden ze na zijn vertrek geroddeld
hebben over die bochelbaas
Daarom had Berend Bongert maar
weinig illusies. Zijn zaak was nummer
één: de toekomst van zijn ouders num
mer twee. Toen hij de grond van Waaij
boer kocht en een architect opdracht
ruw of «chroof
HAMEA-GELEII
LCTHTT
gaf tekeningen te maken voor een een
voudige woning en hij de bouwvergun
ning gekregen had, slaakte hij een
zucht van verlichting. Breebaart mocht
dan een reuzebaas zijn bij vele andere
tuinders in de Beemster vergeleken,
Jaap Bongert en zijn zoons Arie en
Douwe zouden nooit anders blijven dan
knechts, die ééns in de week een loon
zakje kregen en op gezette tijden wat
extra's van de oogst. Een pensioen was
er niet bij, dat bestond nog niet in
Nederland. Daarvoor zou, zoals gewoon
lijk, het armbestuur of de diakonie
moeten zorgdragen.
En nu liep de zaak goed. Hij ver
diende behoorlijk, ondanks de ver
schrikkelijke hoge belastingen, die hij
als vrijgezel moest betalen. Z'n ouders
hadden het nieuwe huisje aan de Pur-
merenderweg betrokken en Breebaart
moest maar zien een andere knecht te
krijgen. Zolang er nog niet verdiend
werd aan de tuin, zou Berend bijsprin
gen. Dat beschouwde hij als iets van
zelfsprekends.
Meer toekomstplannen had hij niet.
Nu ja, zijn studie. Hij zou volgend jaar
zijn vakdiploma's bezitten en dan kon
hij het desnoods zonder bedrijfsleider
doen. Maar voor de rest?
Arie en Christien zouden over een
paar maanden trouwen. Douwe schar
relde af en toe met een meisje uit Edam
of daaromtrent. Douwe was altijd erg
gesloten geweest, maar hij zou vandaag
of morgen wel met het meisje in de
Beemster komen. Per slot van rekening
was Douwe ook bijna 26 jaar.
Maar voor hem was er geen vrouw.
Wie zou er met een mismaakte, te klei
ne jongeman willen trouwen? Laat me
niet lachen. Nee, het chapiter „vrouw"
stond niet in Berends levensboek.
Terwijl de klok tikte en de wijzers
verder draaide, overdacht Berend zijn
leven. En de vrouwen, die er in voor
gekomen waren.
Daar was allereerst zijn moeder.
Moeder Antje, die hem gedurende zijn
ziekte trouw elke dag was komen be
zoeken en hem toen nog wel eens over
zijn ruige haarbos had gestreken, waar
bij ze hem dan liefdevol aankeek. De
moeder, die misschien het meest van
hem hield. Maar ook al omdat hij mis
maakt was. En zelfs dat had hij wel
eens vervelend gevonden. Waarom was
hij zo? En niet zoals zijn broers, die
bomen van kerels geworden waren?
Verder zijn buurmeisje Trijntje But
ter. Die hem weliswaar altijd gegroet
had, als goede buren betamelijk. Maar
hem altijd nakeek, als hij over de w,eg
ging. Zoiets voelde hij terstond, Trijntje
Butter, die na de oorlog halsoverkop
met een Canadese soldaat getrouwd en
met hem naar dat verre land vertrok
ken was. „Er was haast bij geweest",
had Arie eens spottend gezegd en Be
rend was niet zo groen, of hij had on
middellijk de betekenis van die woor
den begrepen. Ook de verzuchting van
zijn moeder, toen deze daarop reageerde
„wat ben ik blij, dat ik geen dochters
heb."
En dan was daarNel geweest, het
dienstertje, dat hij uit Amsterdam had
meegebracht. Dat graag bij hem wilde
werken, omdat ze bij hem een tientje
in de week meer kreeg.
Nel was een flinke opgewekte meid.
Maar ook tijdens het jaar, dat Nel zijn
klanten bediende, had hij schier iedere
dag gevoeld, dat ze Berend maar een
„griezel" vond. Natuurlijk, hij was haar
baas en ze was altijd netjes en beleefd
.tegen hem. En toen hij haar een prach
tig huwelijksgeschenk had gegeven: een
radio met pick-up, had ze zijn hand ge
grepen en met een blos op haar wangen
bedankt voor dat geweldige cadeau.
(Wordt vervolgd)