1962 in
Neem waft meer
Jomo Kenyatta - vraagteken van Afrika
JEANETTE
Hij kan de zon in het water zien schijnen
Kunstspreiding van Stichting Openbaar
Kunstbezit is vrijwel volmaakt
WATERDICHThakem
D. v. d. Mei jden
WAAR WARMTE HELPT
HELPT PHILIPS
INFRAPHIL
BETER
Radiocursus voorziet in behoefte
DANKZIJ DRALON
C. v. d. Berg
0vr*V
.tviy
HARDEVELD
ARAM
TWEEDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 12 JANUARI 1962
Nr. 4
W. J. VELDHUIZEN
Wit Ar'
HIENSCH
HOOFDSTRAAT 47
HOEDEN, MUTSEN, SJAALS EN HAND
SCHOENEN 10 o/0 KORTING
EEN MAXIMUM AAN REISBAGAGE
EEN MINIMUM AAN PLAATS
Voor al uw
rijbewijzen naar
AUTORIJSCHOOL
KUNSTGEBITTEN
tf
A. W. de H a a s
poor
De Heer
der
slangen
WERELDTENTOONSTELLING
Seattle
Seattle, Washington, Ter gelegen
heid van de wereldtentoonstelling, die
volgend jaar in Seattle in de staat
Washington zal worden gehouden, is
door het bestuur een bedrag van 15 tot
20 miljoen dollar uitgetrokken voor de
diverse verstrooiingsprogramma's, een
ongekend hoog bedrag in de geschiede
nis van de show business. De duur
van de tentoonstelling is zes maanden,
namelijk van 21 april tot 21 oktober
1962.
Wanneer wij met betrekking tot de pro
grammawisseling en het beschikbare aan
tal zitplaatsen een vergelijking zouden
willen maken met Broadway midden in
het seizoen, dan zou dit neerkomen op
een verandering van programma om de
veertien dagen in alle theaters.
Door de directie van het „vermaakcen-
trum" is reeds een groot aantal engage
menten geboekt met gezelschappen, mu
sici, toneelspelers, enz. in Groot-Brittan-
nië, de Sovjet Unie, Frankrijk, Japan, De
nemarken, Griekenland, India, Guatemala,
Italië, Roemenië, Polen, Joegoslavië, de
Philippijnen, de Chinese Republiek, Mexi
co, Thailand en Canada.
De gezelschappen en solisten zullen op
treden in een gebouwencomplex dat 20
miljoen dollar heeft gekost, bestaande uit
een operagebouw met 3100 zitplaatsen, een
arena met 5500, een schouwburg met 800
en een stadion met 12000 zitplaatsen.
Van de reeds geengageerde gezelschap
pen noemen wij: het Koninklijk Toneel
van Zweden, een folkloristisch ballet uit
Mexico, een operagezelschap uit Belgra
do, The Old Vic, het Koninklijk Ballet van
Thailand, het Griekse Nationale Theater,
de Comédie Canadienne, het Munraku
Poppenspel uit Japan, de Bayanihan Dan
sers (Philippijnen), en het Llaka Marionet
tengezelschap uit Polen.
In de Arena zullen de spectaculaire ver
richtingen te aanschouwen zijn van het
beroemde team van de Mexicaanse mo
torpolitie, waaraan onder meer de beste
scherpschutter ter wereld meewerkt. Ver
der zullen optreden de Voladores de Pa-
pantla Mexicaanse Indianen die een
aantal fantastische toeren te zien zullen
geven boven op een mast van 30 meter
hoog. Boksers uit Thailand zullen voor
de liefhebbers wedstrijden houden, voorts
treden op een afdeling van de Canadese
Bereden Politie en een aantal Chinese
acrobaten.
ARTISTEN
Er zijn onderhandelingen gaande om
een der grootste stierenvechters van alle
tijden Carlos Aruza te engageren. Hij
zal dan een „rejoneado" laten zien, de
vertoning van een 16de eeuws Portugees
ritueel, waarin de stier bevochten wordt
vanuit het zadel.
Voor de kinderen zullen er voorstellin
gen zijn in het Circus van Ringling Brot
hers en in een Lilliputter-Circus.
Hiermee is geenszins het gehele pro
gramma opgesomd, aangezien nog slechts
een deel der contracten is getekend.
De Verenigde Staten zullen enkele van
haar beste orkesten, ballet- en toneelge
zelschappen, zangers en instrumentalisten
uitbrengen.
Het symfonie-orkest van Seattle onder
leiding van Milton Katims zal tijdens de
De proclamatie van onafhankelijkheid voor het Britse protectoraat Kenya staat
op het programma voor het komende jaar. Volgens sommige kan slechts een
man van Kenyatta's formaat straks in Kenya de orde bewaren en de vooruit
gang bevorderen - zo iemand het al kan. Wie is deze Jomo Kenyatta? In het
januarinummer van „Het Beste" wordt vermeld dat de gouverneur van Kenya,
Sir Patrick Renison, nog in 1960 verklaarde dat Kenyatta een leider „naar duis
ternis en dood" was.
Festival Week onder meer de wereldpre
mière ten gehore brengen van een werk
van een Amerikaanse componist; met het-
Philadelphia Orkest onder Eugene Or-
mandy zal als gast optreden Benjamin Lee
en verder zullen zich als solisten presen
teren Isaac Stern, Eugene Istomin, Leo
nard Rose en Adele Addison. Ook het op
treden van Theodore Bihel is thans zeker.
Bekende namen zijn voorts Louis Arm
strong, Errol Garner, Richard Dyer Ben
nett, Carl Sandburg, Victor Borge en
Van Cliburn.
Met de grote radio- en televisienetworks
zijn onderhandelingen gevoerd over de
opname van een aantal programma's, die
dan oVer het gehele land te zien en te be
luisteren zullen zijn.
Verder zal elke dag op de Internationale
Plaza ten zuiden van het stadion het ce
remoniële hijsen der vlaggen plaats vin
den, opgeluisterd door een Amerikaanse
militaire kapel van 50 man en vlagdragers
van elk der 35 tot 40 deelnemende landen.
Bovendien zullen op het Statenplein pad
vinders uit de 50 Amerikaanse staten een
dergelijk vlagceremonieel uitvoeren. Da
gelijks zullen er concerten worden gege
ven door de „Band of the Day" en het
„Choir of the Day". Tenslotte kan nir
reeds bekend worden gemaakt dat van 21
tot 29 april een ijsrevue wordt gegeven.
Blanke bestuursambtenaren en ko
lonisten beschreven hem als een man
van duivelse sluwheid en achtten hem
rechtstreeks verantwoordelijk voor de
barbaarse Mau-Mau opstand van lut
tele jaren her. De zes miljoen inheem
se bewoners van Kenya zien hem daar
entegen als de Vader des Vaderlands,
levend symbool van Afrika's smachten
naar vrijheid, kennis en waardigheid.
In 1895 vestigde Groot-Brittannië zijn
protectoraat over Kenya en Uganda.
Slechts luttele decennia na de komst
van de blanken richtten de Kikoejoe
in 1920 een op Westerse leest geschoei
de politieke organisatie op. In die be
weging maakte Kenyatta snel carrière.
In 1929 togen hij en een medewerker
naar Londen om de grieven van zijn
volk rechtstreeks aan de Britse rege
ring kenbaar te maken. Maar de re
gering had geen oor voor die twee
„parvenu's uit de koloniën." Kenyatta,
teleurgesteld, werd met open armen
ingehaald door Engelse communisten.
Twee keer ging hij naar de Sovjet-
Unie, zo meente de schrijver van het
artikel „Jomo Kenyatta - vraagteken
van Afrika", waar hij al met al vijf
maanden doorbracht. Een officieel
Brits rapport beticht hem ervan aan
de Lenin-school in Moskou de taktiek
der revolutie te hebben bestudeerd.
Zijn tweede bezoek aan Engeland,
in 1931, dijde uit tot een vrijwillige
ballingschap van 15 jaar. In september
1946 ging Kenyatta naar zijn vader
land terug.
Het is met de kunstspreiding in ons land nog steeds niet
zoals men het wel zou wensen, maar dat geldt vooral het
toneel en de opera. Op het gebied van de concertmuziek en
de beeldende kunst is er meer spreiding bereikt. Belangrijke
musea bijvoorbeeld vindt men in de „randstad Holland"
(Rijksmuseum, Museum Boymans-Van Beuningen, Maurits-
huis, Stedelijk Museum Amsterdam, Gemeentemuseum Den
Haag, enz.) maar ook in vrijwel alle andere delen van het
land: te Groningen, Leeuwarden, Enschede, Arnhem,
Utrecht, Eindhoven, Maastricht en in nog andere plaatsen.
Een ideale vorm van spreiding op het gebied van de beel
dende kunst vormt bovenal het werk van de Stichting Open
baar Kunstbezit, die haar eerste lustrum reeds achter de
rug heeft.
Daar het koloniale bestuur afwijzend
bleef tegenover de Afrikaanse verlan
gens naar hervorming, werd het ge
drag van de Kikoejoe steeds opstan
diger. Kort daarop kwamen de eerste
berichten binnen over een nieuwe or
ganisatie, de Mau Mau, wier leden een
bloedgelofte aflegden. Ze zwoeren dat
ze de blanken in zee zouden drijven.
Bij dat alles zat Kenyatta in zijn
huis bij Nairobi - Kenya's hoofdstad -
Nietzsch en Schopenhauer te lezen als
of er niet aan de hand was. Boven zijn
huis wapperde de vlag van zijn oppo
sitiebeweging, de Kenya African Union
- zwart voor Afrika, rood om er aan
te herinneren dat het bloed van een
Afrikaan dezelfde kleur heeft als dat
van ieder ander, groen als symbool
van de vruchtbare hoogvlakten.
Herhaaldelijk drongen de Britse au
toriteiten er bij hem op aan, de om
zich heen grijpende Mau-Mau-bewe-
ging openlijk te veroordelen. Hierop
reageerde Kenyatta echter steevast
met zijn eigen eisen tot politieke her
vorming. In de herfst van 1952 barstte
de terreur los. Kenyatta werd gearres
teerd en veroordeeld tot 7 jaar dwang
arbeid. Het bewijsmateriaal tegen hem
was niet indrukwekkend. Maar onte
genzeggelijk was hij de leider van het
extreme kikoejoe-nationalisme, dat
slechts door een haardunne lijn van de
Mau Mau werd gescheiden.
In 1959 was zijn straftijd om, een
aftrek van 28 maanden wegens goed
gedrag in aanmerking genomen. Keny
atta werd echter niet in vrijheid ge
steld, maar kreeg een woestijndorp
aangewezen als ballingsoord voor de
rest van zijn leven. Maar de herinne
ring aan hem laaide in de harten van
zijn stamgenoten als een bosbrand. In
augustus jongstleden is Kenyatta uit
zijn ballingschap ontslagen. Paradoxaal
genoeg dringen hij en andere Afri
kaanse leiders er nu bij de blanke ko
lonisten op aan, te blijven, in ljet be
sef van hun grote betekenis voor de
economie des lands. Maar onder de ko
lonisten heerst onbehagen en velen
verlaten het land. Sommigen vrezen
een bijltjesdag in Kongolese stijl wan
neer straks de onafhankelijkheid een
feit wordt.
Nu reeds voor 298,een
elektr. Singer Ringspoel-
naaimachine met verlich
ting. Singer agentschap:
Munnikenweg 97
Telefoon 08385-3573
VEENENDAAL
Hiervoor verhuren wtJ
DE NIEUWSTE
TROUWCOSTUUMS
MET ALLE
TOEBEHOREN
Hoofdstraat 46 Telef. 3926
Méér heilzame warmte die dieper
in uw huid doordringt. Dat is Philips
nieuwe "Inlraphil"! Doeltreffend bij
winterhanden, terkoudheden enz.
Markt 17 Telefoon 3486
Zandstraat 111 Telefoon 2678
VEENENDAAL
Geeft op alle artikelen t.w.
Zoek hier uw voordeel en U betaalt zeker niet teveel
De Stichting Openbaar Kunstbezit kan
voor haar radiocursussen telkenjare op
een zeer groot aantal deelnemers rekenen.
Voor de cursus 1961 waren het er meer
dan 103.000! Die inschrijvers wonen let
terlijk in alle delen van ons land. Omdat
het westen met zijn grote steden verre
weg het dichts-bevolkte gedeelte van Ne
derland is, komt het grootste deel van de
inschrijvers uit dat westen, maar relatief
zijn het noorden, het oosten en het zuiden
van ons land toch nog beter vertegen
woordigd.
Uit de brieven, die de initiatiefnemer
en secretaris van Openbaar Kunstbezit,
de Larense beeldhouwer Johan G. Wert-
heim, zowel als de te Amsterdam gevestig
de administratie van de stichting jaar in
jaar uit ontvangen, blijkt hoezeer men
overal in den lande het wei-K waardeert.
Dat geldt ook voor de kleinere plaatsen,
waar in het geheel geen musea zijn. Men
wordt immers door de radiocursus in ken
nis gebracht met de kunstschatten uit de
Nederlandse openbare musea en het is
duidelijk dat Openbaar Kunstbezit ook en
juist bij hen voor wie museumbezoek een
reis vergt, in een behoefte voorziet.
Wij hebben al eens uiteengezet, wat het
werk van de stichting behelst, maar omdat
toch ook nog voortdurend blijkt, dat velen
de gang van zaken nog steeds niet pre
cies kennen, geven we er hier even een
korte uiteenzetting van. Op veertig maan
dagavonden per jaar, telkens van tien
voor zeven tot zeven uur, worden kunst
werken uit onze musea voor de radio be
handeld, waartoe de mogelijkheid werd
geschapen door de medewerking van alle
omroepverenigingen. De inschrijvers van
de cursus (die niets anders hebben te
doen om zich te laten inschrijven dan
9,75 storten op postgiro 1665 van Open
baar Kunstbezit te Amsterdam) ontvan
gen, telkens inzendingen van vier stuks
tegelijk vóór de radiopraatjes worden ge
houden, prachtige kleurenreproducties van
de te bespreken kunstwerken en bij de
volgende zending de inmiddels gedrukte
radioteksten, zodat wie niet heeft kunnen
luisteren toch niets tekort komt. Een
linnen opbergband met ringsysteem voor
de veertig reproducties en de veertig
teksten wordt de inschrijvers eveneens
toegezonden. Bovendien ontvangen ze al
len een gratis doorlopend toegangsbewijs
voor alle rijksmusea en het overgrote deel
van de gemeentelijke musea, in totaal
meer dan vijftig!
De cursus 1962 begint maandagavond 15
januari met een bespreking van twee kin
derportretten van zeventiende-eeuwse Ne
derlandse kunstenaars: Netscher en Vis-
scher. De praktijk leert, dat zich telken
jare nadat de cursus al is begonnen, nog
duizenden aanmelden. Natuurlijk is in
schrijving dan nog mogelijk, maar het is
beter als men zich eerder aanmeldt, zowel
voor de stichting als voor de cursisten
zelf, die dan immers tijdig de eerste re
producties ontvangen.
Men werkt bij Openbaar Kunstbezit thans
onder hoogspanning met de inschrijvingen.
Het grote aantal dat er ook ditmaal
weer is geeft aanleiding tot voldoening:
de kunstspreiding van de stichting blijft
een succes.
Jan de Bray: Het kleden der wezen, 1663.
(Frans Halsmuseum)
VOOR DE VROUW
Westelijk Europa heeft toch eigenlijk
maar een wonderbaarlijk klimaat. Tot aan
de Alpen toe gaat iedereen bij tijd en
wijlen gebukt onder zware depressies, die
nu eens door De Bilt, dan weer door
Ukkel of Bern voorspeld worden. De ver
schijnselen zijn u maar al te goed bekend:
druilerige, kille regen tikt monotoon te
gen de ramen, grijze wolkenstoeten zeilen
Luchtige dralon-rciskieding en lichtge
wicht bagage maken de vakantie tot een
dubbel genoegen. Het meisje op de trap
draagt een jurkje van draion spun rayon,
de andere een jurk van draion met wol.
door het zwerk en een allesdoordringen
de, miezerige wind waait om de huizen.
Zulk weer ja ontkomt er haast niet aan,
ook niet als je met vakantie gaat - plaatst
degene die de koffers moet inpakken en
dat is natuurlijk de vrouw - steeds weer
voor grote moeilijkheden. Er moeten zon-
nejurkjes mee, en voor de kou lange
broeken; er moeten blousetjes, maar ook
warme truien mee. Er moet een dun en
een dik gekleed toiletje in de koffer; want
met alle weersomstandigheden moet reke
ning gehouden worden.
Uw moeder en alle vrouwengeslachten
daarvóór hadden het dan ook zwaar als
ze met het hele gezin op vakantie gin
gen. Grote kisten een enkel gaaf exem
plaar is nog bewaard gebleven en staat
te pronken in onze musea en een ont
stellend aantal manden en pakken moes
ten mee op reis. Twee, en bij grote gezin
nen drie kruiers kwamen er aan te pas
om alles op de plaats van bestemming te
brengen. Want wassen was er vroeger óók
al niet bij tijdens de vakantie; daarvoor
duurde het drogen te lang en was de be
handeling te ingewikkeld.
Stelt u zich eens voor wat wij, reizen
de generatie, allemaal te verduren zou
den hebben als wij óók zo zwaar bepakt
en bezakt op vakantie zouden moeten
gaan!
Het vak van kruier is een uitstervend
beroep en vanwege de verregaande auto
matisering verslappen de spieren zó dat
wij geen zware koffers meer kunnen til
len. Bovendien: waar zouden we al die
koffers moeten bergen?
Gelukkig hebben wij tegenwoordig héél
wat pijlen op onze vakantieboog: onder
NIEUWE BOOT VOOR DE DIENST
HOEK VAN HOLLAND HARWICH
De British Transport Commission heeft
niet gewacht tot er nog eens een tunnel
onder of een brug over het Kanaal zal
komen. Een nieuw schip werd aangekocht,
dat bestemd is voor de nachtdienst tus
sen Hoek van Holland en Harwich. Met
zijn 7000 ton wordt dit het grootste schip
van de B.T.C. op deze lijn. Het wordt ge
bouwd door Alexander Stephen en Sons
te Glasgow. Over twee jaar zal het in
gebruik worden genomen. Het vooruit
zicht op een Kanaaltunnel is zeer zeker
van invloed geweest op het vernieuwings
plan van de B. T. C. Het feit echter, dat
deze Noordelijke dienst niet veel door een
eventuele tunnel zal worden geschaad,
heeft de beslissing tot de bouw gebracht.
Het nauwere contact met het vasteland
van Europa, dat door een rechtstreekse
Kanaalverbinding zou ontstaan, zou zelfs
van gunstige invloed op het verkeer Hoek
van Holland Harwich kunnen zijn.
Het nieuwe schip wordt de helft groter
dan de 26 jaar oude „Duke of York", die
de vaart .uitgaat. Het biedt accomodatie
aan 750 passagiers, van wie 600 in gerief
lijke hutten kunnen worden onderge
bracht. Voorts zijn er lounches, rooksa-
lons, een restaurant en een cafetaria in
beide klassen. Behalve passagiers zal het
schip lading en een klein aantal auto's
vervoeren.
Driftweg 23 B - Eist (Utr.)
Telefoon 281
Rjj ksgediplomeerd
instructeur.
REPARATIES
Sneller, beter en
goedkoper! j,»
A. VAN MANEN
Rijksstraatweg 61a,
Eist (Utr.) - Tel. 08377-288.
met auto's zijn wij
SPECIAAL ingericht
4-8 pers. auto's disponibel
Tevens inlichtingen ver
krijgbaar (ook 's avonds)
Dr. Colijnstraat 47 en
J. P. C. Leinweberstraat 79
N.V. Wh Fa. Wed.
Kerkewijk 91, Telef. 2845
JMffl't
mijnjai tea el-tywf
1
STOMERIJ
BEATAIXSTR.37 TEL24I5
VEENENDAAL 1
andere die van de synthetische vezels.
De synthetische vezels die licht in ge
wicht en onder alle omstandigheden be-
hagelijk in het dragen zijn: bij warmte
koel en bij koude warm en die zonder
enige moeite vlug en veilig gewassen en
snel gedroogd kunnen worden.
Dat is bijvoorbeeld het geval met alles
dat van draion is gemaakt.
In 't bijzonder is draion ideaal voor een
Nederlandse, voor een west-europese,
maar ook voor een verre en warme vlieg
vakantie. Speciaal bij vliegreizen is het
belangrijk dat uw bagage uiterst licht is.
Alles wat modieus en charmant is, wordt
tegenwoordig ook van draion gemaakt:
romantische lingerie, nachtkleding, blou
setjes, gebreide vestjes en jumpertjes,
luchtige batist, zomerse imprimé's, onver
woestbare jersey's, flannels en georgette
voor strandpakjes en rokjes die niet kun
nen kreukelen; ja zelfs bont en reisplaids
worden van deze vezel gemaakt.
U ziet, zonder enige moeite kunt u een
maximum aan plezierige bagage meene
men, dat een minimum aan plaats in
neemt, haast niets weegt, dat niet kreukt
en dat zó gewassen en gedroogd is.
sSPECIAAL
In
BRILLEN
Hoofditraat 51
Veenendaal
,DE VALLEI'
UW BLAD
Het rustige spel van kleur en beweging in een
aquarium wacht op het licht om zijn verborgen
schoonheid te kunnen tonen. Zo wachten jong
cn oud bij u thuis op het moment, dat u hen
Iaat zien hoeveel gezelliger uw huis kan worden
met méér licht. Want licht is immers zo voor
delig. Een goed verlichte huiskamer is per
avond niet meer dan een „centenkwestie!' Licht
„verruimt" uw kamer en maakt het leven
lichter. Licht geeft niet alleen vreugde, maar ook
veiligheid in kelders en op gangen, trappen
en zolders. Bekijk uw verlichting eens kritisch
en wees eerlijk tegenover uzelf: méér lichtpunten
en wat sterker lampen horen bij deze tijd-dusbiiu.
LICHTPUNT NO. 4
Om een of andere duistertreden zijn
gangen vaak schaars verlicht. Hot vaak
moet u van kamer naar keuken? Laat steeds
oriëntatieverlichting op uw gang branden
en ontvang uw bezoekers feestelijk door
aparte, sterke verlichting- vooral hier!
(3) Het marktplein voor hen ligt bijna geheel
verlaten. Slechts enkele burgers, zich verschuilend
in stegen en deuropeningen, kijken vol ontzetting
naar het tafereel, dat zich daar afspeelt. Een jong
meisje drukt zich, verlamd van angst, tegen een
der muren die het plein omsluiten. Als gebiolo
geerd staart zij, met wijdopen ogen naar het do
delijk gevaar, dat haar bedreigt. Het is een reus
achtige slang, die, met trage kronkelingen, lang
zaam, maar onontkoombaar over de keien naar
haar toeglijdt. Met opgeheven kop, waar de lange
gespleten tong bliksemsnel in- en uitschiet, glijdt
het enorme reptiel nader en nader Dan
breekt bij Aram opeens de verlammende ban, die
de schrik op zijn spieren gelegd heeft. Met één
sprong is hij uit het zadel en stormt, met getrok
ken zwaard, het marktplein op. Bliksemsnel wendt
de slang haar kop om, en met teruggebogen nek
wacht het dier, kwaadaardig sissend, de aanval af!
(wordt vervolgd)