1962 in Neem waft meer Jomo Kenyatta - vraagteken van Afrika JEANETTE Hij kan de zon in het water zien schijnen Kunstspreiding van Stichting Openbaar Kunstbezit is vrijwel volmaakt WATERDICHThakem D. v. d. Mei jden WAAR WARMTE HELPT HELPT PHILIPS INFRAPHIL BETER Radiocursus voorziet in behoefte DANKZIJ DRALON C. v. d. Berg 0vr*V .tviy HARDEVELD ARAM TWEEDE BLAD „DE VALLEI" VRIJDAG 12 JANUARI 1962 Nr. 4 W. J. VELDHUIZEN Wit Ar' HIENSCH HOOFDSTRAAT 47 HOEDEN, MUTSEN, SJAALS EN HAND SCHOENEN 10 o/0 KORTING EEN MAXIMUM AAN REISBAGAGE EEN MINIMUM AAN PLAATS Voor al uw rijbewijzen naar AUTORIJSCHOOL KUNSTGEBITTEN tf A. W. de H a a s poor De Heer der slangen WERELDTENTOONSTELLING Seattle Seattle, Washington, Ter gelegen heid van de wereldtentoonstelling, die volgend jaar in Seattle in de staat Washington zal worden gehouden, is door het bestuur een bedrag van 15 tot 20 miljoen dollar uitgetrokken voor de diverse verstrooiingsprogramma's, een ongekend hoog bedrag in de geschiede nis van de show business. De duur van de tentoonstelling is zes maanden, namelijk van 21 april tot 21 oktober 1962. Wanneer wij met betrekking tot de pro grammawisseling en het beschikbare aan tal zitplaatsen een vergelijking zouden willen maken met Broadway midden in het seizoen, dan zou dit neerkomen op een verandering van programma om de veertien dagen in alle theaters. Door de directie van het „vermaakcen- trum" is reeds een groot aantal engage menten geboekt met gezelschappen, mu sici, toneelspelers, enz. in Groot-Brittan- nië, de Sovjet Unie, Frankrijk, Japan, De nemarken, Griekenland, India, Guatemala, Italië, Roemenië, Polen, Joegoslavië, de Philippijnen, de Chinese Republiek, Mexi co, Thailand en Canada. De gezelschappen en solisten zullen op treden in een gebouwencomplex dat 20 miljoen dollar heeft gekost, bestaande uit een operagebouw met 3100 zitplaatsen, een arena met 5500, een schouwburg met 800 en een stadion met 12000 zitplaatsen. Van de reeds geengageerde gezelschap pen noemen wij: het Koninklijk Toneel van Zweden, een folkloristisch ballet uit Mexico, een operagezelschap uit Belgra do, The Old Vic, het Koninklijk Ballet van Thailand, het Griekse Nationale Theater, de Comédie Canadienne, het Munraku Poppenspel uit Japan, de Bayanihan Dan sers (Philippijnen), en het Llaka Marionet tengezelschap uit Polen. In de Arena zullen de spectaculaire ver richtingen te aanschouwen zijn van het beroemde team van de Mexicaanse mo torpolitie, waaraan onder meer de beste scherpschutter ter wereld meewerkt. Ver der zullen optreden de Voladores de Pa- pantla Mexicaanse Indianen die een aantal fantastische toeren te zien zullen geven boven op een mast van 30 meter hoog. Boksers uit Thailand zullen voor de liefhebbers wedstrijden houden, voorts treden op een afdeling van de Canadese Bereden Politie en een aantal Chinese acrobaten. ARTISTEN Er zijn onderhandelingen gaande om een der grootste stierenvechters van alle tijden Carlos Aruza te engageren. Hij zal dan een „rejoneado" laten zien, de vertoning van een 16de eeuws Portugees ritueel, waarin de stier bevochten wordt vanuit het zadel. Voor de kinderen zullen er voorstellin gen zijn in het Circus van Ringling Brot hers en in een Lilliputter-Circus. Hiermee is geenszins het gehele pro gramma opgesomd, aangezien nog slechts een deel der contracten is getekend. De Verenigde Staten zullen enkele van haar beste orkesten, ballet- en toneelge zelschappen, zangers en instrumentalisten uitbrengen. Het symfonie-orkest van Seattle onder leiding van Milton Katims zal tijdens de De proclamatie van onafhankelijkheid voor het Britse protectoraat Kenya staat op het programma voor het komende jaar. Volgens sommige kan slechts een man van Kenyatta's formaat straks in Kenya de orde bewaren en de vooruit gang bevorderen - zo iemand het al kan. Wie is deze Jomo Kenyatta? In het januarinummer van „Het Beste" wordt vermeld dat de gouverneur van Kenya, Sir Patrick Renison, nog in 1960 verklaarde dat Kenyatta een leider „naar duis ternis en dood" was. Festival Week onder meer de wereldpre mière ten gehore brengen van een werk van een Amerikaanse componist; met het- Philadelphia Orkest onder Eugene Or- mandy zal als gast optreden Benjamin Lee en verder zullen zich als solisten presen teren Isaac Stern, Eugene Istomin, Leo nard Rose en Adele Addison. Ook het op treden van Theodore Bihel is thans zeker. Bekende namen zijn voorts Louis Arm strong, Errol Garner, Richard Dyer Ben nett, Carl Sandburg, Victor Borge en Van Cliburn. Met de grote radio- en televisienetworks zijn onderhandelingen gevoerd over de opname van een aantal programma's, die dan oVer het gehele land te zien en te be luisteren zullen zijn. Verder zal elke dag op de Internationale Plaza ten zuiden van het stadion het ce remoniële hijsen der vlaggen plaats vin den, opgeluisterd door een Amerikaanse militaire kapel van 50 man en vlagdragers van elk der 35 tot 40 deelnemende landen. Bovendien zullen op het Statenplein pad vinders uit de 50 Amerikaanse staten een dergelijk vlagceremonieel uitvoeren. Da gelijks zullen er concerten worden gege ven door de „Band of the Day" en het „Choir of the Day". Tenslotte kan nir reeds bekend worden gemaakt dat van 21 tot 29 april een ijsrevue wordt gegeven. Blanke bestuursambtenaren en ko lonisten beschreven hem als een man van duivelse sluwheid en achtten hem rechtstreeks verantwoordelijk voor de barbaarse Mau-Mau opstand van lut tele jaren her. De zes miljoen inheem se bewoners van Kenya zien hem daar entegen als de Vader des Vaderlands, levend symbool van Afrika's smachten naar vrijheid, kennis en waardigheid. In 1895 vestigde Groot-Brittannië zijn protectoraat over Kenya en Uganda. Slechts luttele decennia na de komst van de blanken richtten de Kikoejoe in 1920 een op Westerse leest geschoei de politieke organisatie op. In die be weging maakte Kenyatta snel carrière. In 1929 togen hij en een medewerker naar Londen om de grieven van zijn volk rechtstreeks aan de Britse rege ring kenbaar te maken. Maar de re gering had geen oor voor die twee „parvenu's uit de koloniën." Kenyatta, teleurgesteld, werd met open armen ingehaald door Engelse communisten. Twee keer ging hij naar de Sovjet- Unie, zo meente de schrijver van het artikel „Jomo Kenyatta - vraagteken van Afrika", waar hij al met al vijf maanden doorbracht. Een officieel Brits rapport beticht hem ervan aan de Lenin-school in Moskou de taktiek der revolutie te hebben bestudeerd. Zijn tweede bezoek aan Engeland, in 1931, dijde uit tot een vrijwillige ballingschap van 15 jaar. In september 1946 ging Kenyatta naar zijn vader land terug. Het is met de kunstspreiding in ons land nog steeds niet zoals men het wel zou wensen, maar dat geldt vooral het toneel en de opera. Op het gebied van de concertmuziek en de beeldende kunst is er meer spreiding bereikt. Belangrijke musea bijvoorbeeld vindt men in de „randstad Holland" (Rijksmuseum, Museum Boymans-Van Beuningen, Maurits- huis, Stedelijk Museum Amsterdam, Gemeentemuseum Den Haag, enz.) maar ook in vrijwel alle andere delen van het land: te Groningen, Leeuwarden, Enschede, Arnhem, Utrecht, Eindhoven, Maastricht en in nog andere plaatsen. Een ideale vorm van spreiding op het gebied van de beel dende kunst vormt bovenal het werk van de Stichting Open baar Kunstbezit, die haar eerste lustrum reeds achter de rug heeft. Daar het koloniale bestuur afwijzend bleef tegenover de Afrikaanse verlan gens naar hervorming, werd het ge drag van de Kikoejoe steeds opstan diger. Kort daarop kwamen de eerste berichten binnen over een nieuwe or ganisatie, de Mau Mau, wier leden een bloedgelofte aflegden. Ze zwoeren dat ze de blanken in zee zouden drijven. Bij dat alles zat Kenyatta in zijn huis bij Nairobi - Kenya's hoofdstad - Nietzsch en Schopenhauer te lezen als of er niet aan de hand was. Boven zijn huis wapperde de vlag van zijn oppo sitiebeweging, de Kenya African Union - zwart voor Afrika, rood om er aan te herinneren dat het bloed van een Afrikaan dezelfde kleur heeft als dat van ieder ander, groen als symbool van de vruchtbare hoogvlakten. Herhaaldelijk drongen de Britse au toriteiten er bij hem op aan, de om zich heen grijpende Mau-Mau-bewe- ging openlijk te veroordelen. Hierop reageerde Kenyatta echter steevast met zijn eigen eisen tot politieke her vorming. In de herfst van 1952 barstte de terreur los. Kenyatta werd gearres teerd en veroordeeld tot 7 jaar dwang arbeid. Het bewijsmateriaal tegen hem was niet indrukwekkend. Maar onte genzeggelijk was hij de leider van het extreme kikoejoe-nationalisme, dat slechts door een haardunne lijn van de Mau Mau werd gescheiden. In 1959 was zijn straftijd om, een aftrek van 28 maanden wegens goed gedrag in aanmerking genomen. Keny atta werd echter niet in vrijheid ge steld, maar kreeg een woestijndorp aangewezen als ballingsoord voor de rest van zijn leven. Maar de herinne ring aan hem laaide in de harten van zijn stamgenoten als een bosbrand. In augustus jongstleden is Kenyatta uit zijn ballingschap ontslagen. Paradoxaal genoeg dringen hij en andere Afri kaanse leiders er nu bij de blanke ko lonisten op aan, te blijven, in ljet be sef van hun grote betekenis voor de economie des lands. Maar onder de ko lonisten heerst onbehagen en velen verlaten het land. Sommigen vrezen een bijltjesdag in Kongolese stijl wan neer straks de onafhankelijkheid een feit wordt. Nu reeds voor 298,een elektr. Singer Ringspoel- naaimachine met verlich ting. Singer agentschap: Munnikenweg 97 Telefoon 08385-3573 VEENENDAAL Hiervoor verhuren wtJ DE NIEUWSTE TROUWCOSTUUMS MET ALLE TOEBEHOREN Hoofdstraat 46 Telef. 3926 Méér heilzame warmte die dieper in uw huid doordringt. Dat is Philips nieuwe "Inlraphil"! Doeltreffend bij winterhanden, terkoudheden enz. Markt 17 Telefoon 3486 Zandstraat 111 Telefoon 2678 VEENENDAAL Geeft op alle artikelen t.w. Zoek hier uw voordeel en U betaalt zeker niet teveel De Stichting Openbaar Kunstbezit kan voor haar radiocursussen telkenjare op een zeer groot aantal deelnemers rekenen. Voor de cursus 1961 waren het er meer dan 103.000! Die inschrijvers wonen let terlijk in alle delen van ons land. Omdat het westen met zijn grote steden verre weg het dichts-bevolkte gedeelte van Ne derland is, komt het grootste deel van de inschrijvers uit dat westen, maar relatief zijn het noorden, het oosten en het zuiden van ons land toch nog beter vertegen woordigd. Uit de brieven, die de initiatiefnemer en secretaris van Openbaar Kunstbezit, de Larense beeldhouwer Johan G. Wert- heim, zowel als de te Amsterdam gevestig de administratie van de stichting jaar in jaar uit ontvangen, blijkt hoezeer men overal in den lande het wei-K waardeert. Dat geldt ook voor de kleinere plaatsen, waar in het geheel geen musea zijn. Men wordt immers door de radiocursus in ken nis gebracht met de kunstschatten uit de Nederlandse openbare musea en het is duidelijk dat Openbaar Kunstbezit ook en juist bij hen voor wie museumbezoek een reis vergt, in een behoefte voorziet. Wij hebben al eens uiteengezet, wat het werk van de stichting behelst, maar omdat toch ook nog voortdurend blijkt, dat velen de gang van zaken nog steeds niet pre cies kennen, geven we er hier even een korte uiteenzetting van. Op veertig maan dagavonden per jaar, telkens van tien voor zeven tot zeven uur, worden kunst werken uit onze musea voor de radio be handeld, waartoe de mogelijkheid werd geschapen door de medewerking van alle omroepverenigingen. De inschrijvers van de cursus (die niets anders hebben te doen om zich te laten inschrijven dan 9,75 storten op postgiro 1665 van Open baar Kunstbezit te Amsterdam) ontvan gen, telkens inzendingen van vier stuks tegelijk vóór de radiopraatjes worden ge houden, prachtige kleurenreproducties van de te bespreken kunstwerken en bij de volgende zending de inmiddels gedrukte radioteksten, zodat wie niet heeft kunnen luisteren toch niets tekort komt. Een linnen opbergband met ringsysteem voor de veertig reproducties en de veertig teksten wordt de inschrijvers eveneens toegezonden. Bovendien ontvangen ze al len een gratis doorlopend toegangsbewijs voor alle rijksmusea en het overgrote deel van de gemeentelijke musea, in totaal meer dan vijftig! De cursus 1962 begint maandagavond 15 januari met een bespreking van twee kin derportretten van zeventiende-eeuwse Ne derlandse kunstenaars: Netscher en Vis- scher. De praktijk leert, dat zich telken jare nadat de cursus al is begonnen, nog duizenden aanmelden. Natuurlijk is in schrijving dan nog mogelijk, maar het is beter als men zich eerder aanmeldt, zowel voor de stichting als voor de cursisten zelf, die dan immers tijdig de eerste re producties ontvangen. Men werkt bij Openbaar Kunstbezit thans onder hoogspanning met de inschrijvingen. Het grote aantal dat er ook ditmaal weer is geeft aanleiding tot voldoening: de kunstspreiding van de stichting blijft een succes. Jan de Bray: Het kleden der wezen, 1663. (Frans Halsmuseum) VOOR DE VROUW Westelijk Europa heeft toch eigenlijk maar een wonderbaarlijk klimaat. Tot aan de Alpen toe gaat iedereen bij tijd en wijlen gebukt onder zware depressies, die nu eens door De Bilt, dan weer door Ukkel of Bern voorspeld worden. De ver schijnselen zijn u maar al te goed bekend: druilerige, kille regen tikt monotoon te gen de ramen, grijze wolkenstoeten zeilen Luchtige dralon-rciskieding en lichtge wicht bagage maken de vakantie tot een dubbel genoegen. Het meisje op de trap draagt een jurkje van draion spun rayon, de andere een jurk van draion met wol. door het zwerk en een allesdoordringen de, miezerige wind waait om de huizen. Zulk weer ja ontkomt er haast niet aan, ook niet als je met vakantie gaat - plaatst degene die de koffers moet inpakken en dat is natuurlijk de vrouw - steeds weer voor grote moeilijkheden. Er moeten zon- nejurkjes mee, en voor de kou lange broeken; er moeten blousetjes, maar ook warme truien mee. Er moet een dun en een dik gekleed toiletje in de koffer; want met alle weersomstandigheden moet reke ning gehouden worden. Uw moeder en alle vrouwengeslachten daarvóór hadden het dan ook zwaar als ze met het hele gezin op vakantie gin gen. Grote kisten een enkel gaaf exem plaar is nog bewaard gebleven en staat te pronken in onze musea en een ont stellend aantal manden en pakken moes ten mee op reis. Twee, en bij grote gezin nen drie kruiers kwamen er aan te pas om alles op de plaats van bestemming te brengen. Want wassen was er vroeger óók al niet bij tijdens de vakantie; daarvoor duurde het drogen te lang en was de be handeling te ingewikkeld. Stelt u zich eens voor wat wij, reizen de generatie, allemaal te verduren zou den hebben als wij óók zo zwaar bepakt en bezakt op vakantie zouden moeten gaan! Het vak van kruier is een uitstervend beroep en vanwege de verregaande auto matisering verslappen de spieren zó dat wij geen zware koffers meer kunnen til len. Bovendien: waar zouden we al die koffers moeten bergen? Gelukkig hebben wij tegenwoordig héél wat pijlen op onze vakantieboog: onder NIEUWE BOOT VOOR DE DIENST HOEK VAN HOLLAND HARWICH De British Transport Commission heeft niet gewacht tot er nog eens een tunnel onder of een brug over het Kanaal zal komen. Een nieuw schip werd aangekocht, dat bestemd is voor de nachtdienst tus sen Hoek van Holland en Harwich. Met zijn 7000 ton wordt dit het grootste schip van de B.T.C. op deze lijn. Het wordt ge bouwd door Alexander Stephen en Sons te Glasgow. Over twee jaar zal het in gebruik worden genomen. Het vooruit zicht op een Kanaaltunnel is zeer zeker van invloed geweest op het vernieuwings plan van de B. T. C. Het feit echter, dat deze Noordelijke dienst niet veel door een eventuele tunnel zal worden geschaad, heeft de beslissing tot de bouw gebracht. Het nauwere contact met het vasteland van Europa, dat door een rechtstreekse Kanaalverbinding zou ontstaan, zou zelfs van gunstige invloed op het verkeer Hoek van Holland Harwich kunnen zijn. Het nieuwe schip wordt de helft groter dan de 26 jaar oude „Duke of York", die de vaart .uitgaat. Het biedt accomodatie aan 750 passagiers, van wie 600 in gerief lijke hutten kunnen worden onderge bracht. Voorts zijn er lounches, rooksa- lons, een restaurant en een cafetaria in beide klassen. Behalve passagiers zal het schip lading en een klein aantal auto's vervoeren. Driftweg 23 B - Eist (Utr.) Telefoon 281 Rjj ksgediplomeerd instructeur. REPARATIES Sneller, beter en goedkoper! j,» A. VAN MANEN Rijksstraatweg 61a, Eist (Utr.) - Tel. 08377-288. met auto's zijn wij SPECIAAL ingericht 4-8 pers. auto's disponibel Tevens inlichtingen ver krijgbaar (ook 's avonds) Dr. Colijnstraat 47 en J. P. C. Leinweberstraat 79 N.V. Wh Fa. Wed. Kerkewijk 91, Telef. 2845 JMffl't mijnjai tea el-tywf 1 STOMERIJ BEATAIXSTR.37 TEL24I5 VEENENDAAL 1 andere die van de synthetische vezels. De synthetische vezels die licht in ge wicht en onder alle omstandigheden be- hagelijk in het dragen zijn: bij warmte koel en bij koude warm en die zonder enige moeite vlug en veilig gewassen en snel gedroogd kunnen worden. Dat is bijvoorbeeld het geval met alles dat van draion is gemaakt. In 't bijzonder is draion ideaal voor een Nederlandse, voor een west-europese, maar ook voor een verre en warme vlieg vakantie. Speciaal bij vliegreizen is het belangrijk dat uw bagage uiterst licht is. Alles wat modieus en charmant is, wordt tegenwoordig ook van draion gemaakt: romantische lingerie, nachtkleding, blou setjes, gebreide vestjes en jumpertjes, luchtige batist, zomerse imprimé's, onver woestbare jersey's, flannels en georgette voor strandpakjes en rokjes die niet kun nen kreukelen; ja zelfs bont en reisplaids worden van deze vezel gemaakt. U ziet, zonder enige moeite kunt u een maximum aan plezierige bagage meene men, dat een minimum aan plaats in neemt, haast niets weegt, dat niet kreukt en dat zó gewassen en gedroogd is. sSPECIAAL In BRILLEN Hoofditraat 51 Veenendaal ,DE VALLEI' UW BLAD Het rustige spel van kleur en beweging in een aquarium wacht op het licht om zijn verborgen schoonheid te kunnen tonen. Zo wachten jong cn oud bij u thuis op het moment, dat u hen Iaat zien hoeveel gezelliger uw huis kan worden met méér licht. Want licht is immers zo voor delig. Een goed verlichte huiskamer is per avond niet meer dan een „centenkwestie!' Licht „verruimt" uw kamer en maakt het leven lichter. Licht geeft niet alleen vreugde, maar ook veiligheid in kelders en op gangen, trappen en zolders. Bekijk uw verlichting eens kritisch en wees eerlijk tegenover uzelf: méér lichtpunten en wat sterker lampen horen bij deze tijd-dusbiiu. LICHTPUNT NO. 4 Om een of andere duistertreden zijn gangen vaak schaars verlicht. Hot vaak moet u van kamer naar keuken? Laat steeds oriëntatieverlichting op uw gang branden en ontvang uw bezoekers feestelijk door aparte, sterke verlichting- vooral hier! (3) Het marktplein voor hen ligt bijna geheel verlaten. Slechts enkele burgers, zich verschuilend in stegen en deuropeningen, kijken vol ontzetting naar het tafereel, dat zich daar afspeelt. Een jong meisje drukt zich, verlamd van angst, tegen een der muren die het plein omsluiten. Als gebiolo geerd staart zij, met wijdopen ogen naar het do delijk gevaar, dat haar bedreigt. Het is een reus achtige slang, die, met trage kronkelingen, lang zaam, maar onontkoombaar over de keien naar haar toeglijdt. Met opgeheven kop, waar de lange gespleten tong bliksemsnel in- en uitschiet, glijdt het enorme reptiel nader en nader Dan breekt bij Aram opeens de verlammende ban, die de schrik op zijn spieren gelegd heeft. Met één sprong is hij uit het zadel en stormt, met getrok ken zwaard, het marktplein op. Bliksemsnel wendt de slang haar kop om, en met teruggebogen nek wacht het dier, kwaadaardig sissend, de aanval af! (wordt vervolgd)

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1962 | | pagina 3