£),e tesjeA bcPiAij$t
ii If ra-moderne haren
ROGGEBAAI
eertijds het graf van 20.000 mensen
Derde herdenkings-Grebbetocht bijzonder
geslaagd
Bromfietsongelukken: veelal
onvoorzichtigheid
BROM SPORTIEF
TWEEDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 4 MEI 1962
Nr 36
door
W. VAN BEEK
Kleine 1000 wandelaars in Rhenen
DE BROMFIETSER
WAAROM ZO SMEL?
De industrie van Rhenen
Cuneratoren permanent
verlicht
lekkere koffie...
'SËÊÊBfc
KAAPS TAD's
Vier uur 's nachts. Ik schrik wakker,
maar moet nog even tot bezinning komen.
Wat gebeurt er? Boven, over het dek klet
teren vlugge voetstappen; regelmatig
kloppen en bonken de machines. O ja,
we zullen nu dichtbij Kaapstad zijn, het
einde van een zeereis en het begin van
een nieuwe levensperiode.
Vlug schieten we wat kleren aan en
haasten ons naar boven om tot de eerste
immigranten te behoren, die het „Beloof
de Land" gaan beschouwen.
De machines draaien langzamer, stoppen
dan helemaal. Het is doodstil aan dek,
niemand spreekt een woord. Ieder is
met z'n eigen gedachten bezig en allen
staren staren naar de kust. Op een paar
mijlen afstand bespeuren we de haven
en daarachter de stad met z'n tiendui
zenden huizen, welke tegen de hellingen
van Tafelberg zijn gebouwd. Die zee van
lichtjes tegen het zwarte silhouet van de
duizend meters hoge berg, dit alles te
zamen vormt een wondermooi geheel, dat
men z'n leven lang niet meer vergeet.
Wie veel havens gezien heeft, weet dat
Kaapstads aanblik van zee uit tot de
mooiste ter wereld behoort.
Meer dan drie en een halve eeuw terug
in het verleden ontwaarde de zeeman
heel iets anders: niet één huis en niet
één lichtje. Achter Roggebaai, onbereik
baar voor het vloedwater, lagen wat
grove, platte stukken rots met ingegrifte
Oudhollandse tekst. De bemanningen wis
ten, dat daaronder de brieven verborgen
werden, welke er door schepen, varende
in de tegenstelde richting, waren gedepo
neerd. De bootsman nam ze weg en legde
er z'n eigen papieren neer, zodat men
vele maanden later in de haven van ver
trek zou weten, dat het kleine zeilscheep
je met Gods hulp reeds tot de Kaap was
gevorderd. Terwijl de bootsman z'n taak
vervulde, waren de matrozen ijverig be
zig om in een nabij riviertje de drink-
watervaten te vullen.
Wild land, wilde zee
Later landde Jan van Riebeeck met een
opdracht van de Oost-Indische Compag
nie om er een nederzetting te stichten
ten bate van de scheepvaart. Hij bouwde
er een versterking, het kasteel, dat er
nog staat en dat binnen z'n wallen be
scherming verleende tegen de wilde die
ren en de wilde inboorlingen. Hij legde
er de Compagniestuin aan, waarvan een
deel als practig wandhelpark bewaard ge
bleven is, maar dat destijds de schepen
voorzag van verse groenten als remedie
tegen scheurbuik. Hij liet kralen bouwen
voor het vee, dat zwaar bewaakt moest
worden tegen diefachtige Hottentotten en
Strandlopers, voorts tegen leeuwen, jak-
halsen, „rooikatte" en ander ongedierte.
Rondom dat kasteel ontstond langzamer
hand een gehuchtje, later een dorpje, het
begin van Kaapstad.
De reis van Holland naar Indië was
letterlijk een kwestie van leven of dood.
In een scheepsjournaal uit de 17e eeuw
lezen we: „Miraculeus is het, als zij tot
de Kaap in leven blijven". Dit ene zin
netje spreekt boekdelen. Maar een lan
ding in Roggebaai was ook geen grapje.
Zelfs nu is het uitkijken als de golven uit
het Westen komen aanrollen en zoals
onlangs een gat slaan in zware beton-
muren.
In 1656 is er sprake van de eerste lan
dingsfaciliteiten: er wordt een houten
aanlegsteiger gebouwd. Doch pas in 1729
denkt men aan de beveiliging van de
geankerde schepen. Als consequentie van
de vele scheepsrampen bij Roggebaai,
gelastte de directie van de V.O.C. een
onderzoek, omvattende de „havens" in de
omgeving van Tafelbaai. Twee oude
schippers verrichten peilingen in de baai,
brachten deze in kaart en adviseerden
tot de aanleg van een havendam. De
„Heren Zeventien" legden het advies op
een stoffige plank, doch schrokken wak
ker, toen de grote vloedgolf in 1737 z'n
werk had verricht: negen schepen sloegen
op de kust en waren totale wrakken,
tweehonderd mensenlevens gingen ver
loren en vracht, ter waarde van 1.600.000
gave guldens moest worden afgeschreven.
Sprinkhanen
Het jaar 1743 zag het begin van de
constructie van een havendam, doch nai^
welijks strekte deze zich 350 voet in zee
uit, of het werk moest gestaakt worden
vanwege een sprinkhanenplaag!
Sprinkhanen aan zee? Hoe kan dat? Het
zat zo: om de kosten van de dam te
dekken, werd er van de dorpsbewoners
belasting geheven in geld en slavenarbeid.
Dat bracht bijna niets op. want de neder
zetting was klein. Daarom moesten de
boeren er ook aan geloven. Zodra ze op
de Kaapstadse markt hun groenten ver
kocht hadden, waren ze gehouden om met
paard en kar naar de steengroeven te
rijden, de kar te vullen met rotsblokken
en deze inhoud te deponeren bij de ha
vendam. In het binnenland brak echter
een sprinkhanenplaag uit, die de planten
vernielde. Er liet zich geen boer meer
zien en zo kwam het werk tot stilstand..
De tijd schreed voort en diverse plan
nen werden opgesteld., om weer te wor
den bijgezet in de archieven. De kalender
wees juli 1831 en wederom beukte een
geweldige storm de Westkust van het
Kaapse schiereiland. Zes schepen in de
baai werden wrak geslagen en 400.000
gld. aan koopwaar ging verloren. Geluk
kig vielen er geen mensenlevens te be
treuren.
Vijf jaar daarna werd het eerste haven
bestuur geïnstalleerd. De schepen waren
inmiddels heel wat groter geworden en
vele werden met kolen voortgestuwd.
Weer werd er een aanlegsteiger gebouwd,
doch de plannen voor een echte haven
werden pas in 1857 ontworpen. In 1869
kwam er een havendam gereed, welke een
lengte had van 1790 voet en die thans
beschermd wordt door cementen blokken,
welke elk 80 ton wegen.
In de tweehonderd jaar tussen 1695 en
1895 gingen er alleen in de baai bij
Kaapstad door schipbreuken twintigdui
zend mensenlevens verloren. Dit lezend,
wordt het duidelijk, waarom de Oostindië-
vaarders vertrokken, de Schreierstoren
heet.
Waarom worden de historische bijzon
derheden hier gememoreerd? Niet alleen,
omdat ze op zichzelf interessant genoeg
zijn, maar ook omdat zij zo duidelijk
illustreren, dat de scheepvaart tot aan de
ontwikkeling van de moderne techniek de
speelbal van de elementen is geweest. Wij
de onmisbaarheid van de havenfacilitei
ten bij Kaap de Goede Hoop onderstreept.
De haven biedt heel wat faciliteiten. Gro
te passagiersschepen en vrachvaarders
worden er gedokt en gerepareerd, evenals
de „jagers" van talrijke walvisvloten,
waarvan er verscheidene in de haven
overwinteren. Er worden houten vissers
boten gebouwd, maar ook moderne, me-
denken er eenvoudig niet meer aan en
we zeggen, terwijl we aan boord stappen
in een der Westeuropese havens: „Bin
nen achttien dagen ben ik in Kaapstad".
Zodra de stad in zicht is, komt de haven
loods aan boord en drie of vier sleepboten
brengen het zeekasteel op z'n ligplaats
in een half uur tijd.
Het schip ligt stil en iedereen kijkt
rond. Langs de scheepswand zwemt speels
een pinguïn, duikt plots onder en komt
weer boven en gwemt met de snelheid
van een auto heen en weer. Midden in
een der andere bassins drijven lui acht
robben. Ze wachten totdat er een vissers
boot komt en weten, dat ze dan een lek
ker hapje krijgen. Verderop zien we het
grote Sturrock-droogdok. Er ligt een tan
ker in van 98.000 ton. En de hoge graan-
zuiger heeft al dadelijk onze aandacht
getrokken met z'n opslagvermogen van
39.000 ton. De lange loodsen ginds zeggen
u niet veel, maar zijn toch enorm be
langrijk, want ze verschaffen 17.000 ton
koelruimte en de geweldige uitvoer van
Zuidafrikaans vers fruit zou ze niet kun
nen missen.
Kaapstad wordt terecht de „Herberg
Zeepunt, Kaapstad.
(Satour)
talen sleepboten: het begin van een
belangrijke scheepsbouw is er reeds.
Zuid-Afrika heeft een imposante export
van maïs, druiven, perziken, appels, pe
ren, sinaasappelen, wol huiden en vellen,
vismeel, geconserveerde vis enz. en een
even belangrijke invoer van de modernste
eindprodukten van de Europese en Ameri
kaanse nijverheid.
De havens van Kaapstad. Daarachter een
deel van de stad en Tafelberg. De p\jl
wtfst naar het punt, waar de haveningang
verwUd is van 400 tot 600 voet. (S.A.S.)
De zon schijnt aan een wolkenloze he
mel, zoals we dat gewoon zijn (er wordt
hier meer zonneschijn geregistreerd dan
in het veel geadverteerde Californië!). Het
water van de havenbassins ligt roerloos
als een spiegel. En wij staan daar, ge
nietend van het heerlijke klimaat en
beseffen niet, welk een reusachtige hoe
veelheid werk er verricht is, voordat die
veilige, rustige bassins gereed waren.
De bodem van de havens bestaat uit
de volgende lagen: modder, zeezand met
schelpen, klei, zachte rots, harde rots.
Om de vereiste dieptet van veertig voet
te bereiken moest de onregelmatige rots
bodem losgewerkt worden met een tien-
tons „beitel"! Ook de Nederlanders, met
name de Hollandse Aanneming Mij., heb
ben een belangrijke prestatie bij de con
structie geleverd. Roggebaai, de gevaar
lijke open watervlakte, waar de „snoek-
vloot" op het strand lag, moest verdwij
nen.
Nu wandelt u langs een brede, moderne
boulevard, die bij avond feestelijk verlicht
is en u staat stil bij de spuitende fontein,
waarvan de waterdruppels nu eens in
groen, dan weer in rood of blauw te voor
schijn komen. Of u meet het oog de
hoogte van sommige twintig tot drie en
twintig verdiepingen hoge kantoorgebou
wen. Maar in mei 1737 loeiden en kook
ten daar zee en wind en „één schip werd
opgetild op de top van een huizenhoge
golf. Het werd over de talrijke wrakken
van andere schepen heen gedragen en
neergesmeten, ver op het strand". Op de
plek, waar nu in een modern warenhuis
onder neonlicht ae laatste modes van Pa-
Parijs en New-York worden uitgestald!
(Uit: Nieuw uit Zuid-Afrika).
Voor de derde maal in successie organiseerde de wandelsportvereniging „De
Vrolijke Jantjes" in Rhenen zaterdagmiddag de herdenkings-Grebbetocht. Hoe
wel de temperatuur aan de frisse kant bleef werd de organisatie toch begunstigd
door goed weer, daar het droog bleef. Ruim negenhonderd wandelaars waren
naar de Grebbestreek gekomen om deel te nemen. Zij hebben er geen spijt van
gehad want ook nu weer was „D.V.J." erin geslaagd het wandelparcours zodanig
uit te zettendat iedereen volop kon genieten van de prachtige omgeving, die
getooid was met het prille voorjaarsgroen. De jury stond voor een moeilijke taak,
daar er over het algemeen zeer goed werd gelopen.
Aan het einde van de sportieve mid
dag reikte de burgemeester, mr. L.
Bosch van Rosenthal, de vele prijzen
uit met voor iedere winnaar een toe
passelijk woord. De uitslagen waren als
volgt:
20 km: le prijs „Ritmeester", Vee-
nendaal 325 pnt (wisselbeker); 2e prijs
„Er op uit", Sprang-Capelle 305 pnt; 3.
„P.K.V."-Polsbroek 280 pnt; 4. „Luctor
et Emergo", Driel 270 pnt; 5e prijs
Ingezonden
Waar vroeger Roggebaai wasOp de
voorgrond het gebouw van de Zuidafri-
kaanse Spoorwegen. Naam van de boule
vardHeerengracht. (S.A.S.)
Als er ooit van een spectaculaire ontwikkeling gesproken mag worden, dan is
het wel bij de opmars van de bromfiets in Nederland. Waren er in 1950 55.000
en in 1955 503.000 brommers op onze wegen, op het ogenblik zijn dat er 1,2
miljoen. Dagelijks stappen tientallen van de fiets over op de bromfiets en als die
ontwikkeling doorgaat zullen zo heeft men berekend er over een kleine
tien jaar omstreeks twee miljoen bromfietsen op onze wegen rijden.
van de Zee" genoemd. Een andere naam
is „die Halfweg-stasie na die Ooste". Het
Suez-avontuur, nu reeds weer een paar
jaar geleden, heeft nog eens duidelijk
Dat overstappen op de bromfiets doet
de gemiddelde Nederlander met een ge
zicht van „wie doet mij wat?" En nie
mand zou hem ook iets doen ware het
niet dat de bromfiets nu eenmaal een
andere instelling vraagt dan de fiets.
De Nederlander moge althans in de
ogen van de buitenlanders ongeveer
met de fiets op de wereld komen, de
toevoeging „met hulpmotor" was daar
bepaald niet bijHet is overigens
niet de aard van de bromfiets maar die
van de berijder die maakt dat naar
het Centraal Bureau voor de Statisiek
heeft berekend de ongevalsfréquentie
(per 1 miljoen gereden km) voor de
bromfiets met 6,6 aanzienlijk boven die
van de fietsen (1,5) ligt.
Bromfietsongelukken zijn helaas
aan de orde van de dag. Dat het daar
bij niet in de allereerste plaats gaat
om gebrekkige kennis van de verkeers
regels, maar veelal eerder om onbegrij
pelijke onvoorzichtigheid, of noncha
lance blijkt ook weer uit de resultaten
van een recent onderzoek. De Ver-
keersgroep Bilthoven van de Rijkspoli-
C* NMUWU* 'OM
mui
Snel rijden betekent een zeer geringe tijdwinst
tegenover een veel groter risico en hogere onkosten
Verb.Veilig Verkeer
Met dit affiche uitgevoerd in een
viertal felle kleuren vraagt het Ver
bond voor Veilig Verkeer deze maan
den de aandacht van de bromfietser.
tie heeft de oorzaken van alle in 1961
gebeurde bromfietsongelukken in het
district Utrecht (nagenoeg provincie
Utrecht) nauwkeurig geanaliseerd.
Daarbij kwamen als voornaamste oor
zaken van 615 ongelukken naar voren:
verkeerd handelen in voorrangssitu
aties (kwestie van regelkennis);
onvoorzichtig inhalen;
niet rechtshouden;
onvoorzichtig oversteken;
tegen stilstaand voertuig rijden;
uitrit onvoorzichtig uitgereden;
Wie deze fouten beziet moet toege
ven dat bij het merendeel van deze oor
zaken niet in de eerste plaats gebrek-
kinge verkeerskennis, maar wèl on
voorzichtigheid en gebrek aan vaardig
heid een rol spelen.
Het Verbond voor Veilig Verkeer
richt zich in deze maanden nu spoe
dig met het aanbreken van de mooie
dagen de bromfiets weer extra favo
riet zal zijn met een appèl tot alle
Geachte Redacteur,
Als abonnee van uw veelgelezen
blad, deed ondergetekende bij het lezen
van uw editie d.d. 25 april een minder
prettige ontdekking die op onwaarheid
berust.
Er is n.l. zaterdagmorgen (20 april) op
Rijksweg 12 een auto met twee Engelse
militairen inderdaad over de kop ge
slagen.
U schreef: „De soldaat werd uit de
auto geslingerd en kwam elf meter
verder in de diepe bermsloot terecht.
Hij verdween geheel onder water en
dankt ongetwijfeld zijn leven aan het
feit dat de luitenant niets mankeerde
en de soldaat onmiddellijk uit het wa
ter haalde."
Dat is echter onjuist want wij heb
ben de soldaat als eerste van de ver
drinkingsdood gered. We hebben per
soonlijk de handtekening geplaatst op
het proces-verbaal van de Mil. politie.
Later hebben wij de soldaat, dank zij
het zeer snelle politie-apparaat, naar
het ziekenhuis laten overbrengen. Ere
wie ere toekomt.
U dankend voor de plaatsruimte,
W. C. van Doorn
Veenendaal.
(Aangezien wij de inlichtingen voor be
doeld bericht van officiële zijde ont
vingen, hebben wij zonder meer aan
genomen dat deze juist waren. Nu ech
ter blijkt dat onze abonnee zo doortas
tend is opgetreden, en niet de betrok
ken luitenant, gaan wij vanzelfspre
kend geheel akkoord met zijn ziens
wijze: Ere wie ere toekomt! Red.)
Geachte redakteur,
Het kreupelrijm in uw krant van af
gelopen vrijdag over o.a. de afzuigin
stallatie bij de timmerfabriek „De
Stoomhamer" aan de Grebbeweg in
spireerde mij tot deze regels.
Teruggrijpende op de door u geplaat
ste foto van deze schoonheidsfout met
de daarbij voorkomende tekst, moet
ik direct vaststellen, dat de aanval van
rijmelaar V.O., als zou u geen rekening
houden met de belangrijkheid van on
ze industrie, volkomen misplaatst was.
U onderschreef juist, dat wij in Rhe
nen de industrie op de handen moeten
dragen. Daarmee kan iedereen het
eens zijn.
Maar dit houdt niet in, dat die
industrie ons tot last mag zijn, wan
neer zulks niet dringend nodig is en -
zoals in dit geval - had kunnen wor
den voorkomen.
Reeds vele klachten bereikten ons,
dat momenteel het afzuigapparaat de
voorbijgangers hindert door rondvlie
gende vezels. Wanneer dit apparaat op
de achterzijde van het fabrieksterrein
was geplaatst, was dit ten ene male
niet mogelijk geweest.
Het moet dus algemeen bekend wor
den geacht, dat V.V.V. al het moge
lijke doet, ten koste van veel geld, om
vreemdelingen te trekken, die als ze
Rhenen binnenkomen niet moeten
worden vergast op dergelijke vlak
langs de openbare weg geplaatste mis
baksels.
's Zomers is er een siertuinwedstrijd
om Rhenen zo gunstig mogelijk te la
ten uitkomen voor de toerist en hier
wordt maar zonder meer in strijd met
alle regels van esthetica lukraak een
I buitengewoon ontsierend apparaat
langs één van de door toeristen het
meest in gebruik zijnde weggedeelte in
Rhenen geplaatst. Heeft V.V.V. al ge
protesteerd?
H. Campman
Grebbeweg, Rhenen
WEDEROM PRIJZEN VOOR
S.D.V.-RHENEN
De wandelsportvereniging „Sterk Door
Vriendschap" heeft afgelopen zaterdag
aan drie verschillende marsen deelge
nomen. Ondanks de koude konden weer
nieuwe successen toegevoegd worden
aan de vele die voorafgingen.
Zo konden de senioren bij haar zus
tervereniging in Rhenen „De Vrolijke
Jantjes" op de 20 km beslag leggen op
de 5e prijs, bestaande uit een tak. De
junioren die bij „Steeds Voorwaarts"
in Velp op bezoek waren, legden be
slag op de 15 km, op de 2e prijs een
fraaie beker, terwijl de nieuwe en
jongste groep de aspiranten, in Eist (U.)
bij de „Rijnkanters" op de 10 km we
derom een eervolle 4e plaats bezetten.
Op 5 mei a.s. zal „SDV" met drie
groepen deelnemen aan de bekende ca-
pitulatietocht in Wageningen.
Aan de avond van Koninginnedag
werd in Rhenen wel zeer bijzondere
luister bijgezet vanwege het voor de
Grebbestad en omgeving heuglijke feit
dat de Cuneratoren baadde in een zee
van licht.
Tweeëndertig schijnwerpers, opge
steld op vier punten rond de toren,
zorgden voor dit flood-light, dat per
manent is en in het vervolg gedurende
de maanden mei tot en met augustus
iedere avond zal branden.
Deze prachtige verlichting, deels be
kostigd uit overgebleven gelden van
de destijds gevoerde carillonactie,
waaraan door Rhenens gemeentebe
stuur het ontbrekende werd toege
voegd. werd op Koninginnedag voor
het eerst ontstoken.
De machtige toren van Rhenen is nu
's avonds al tot op zeer grote afstand
waar te nemen, gelijk de Utrechtse
Dom.
Een lofwaardig initiatief van Rhenen,
zeer deskundig uitgevoerd door de
PUEM en diens verlichtingsexpert op
dit gebied, de heer Kuiper.
„Sterk door Vriendschap", Rhenen 265
pnt.
15 km: le prijs „De Vrolijke Zwer
vers", Opheusden 320 pnt (wisselbeker);
2e prijs „De Trouwe Zwervers", Op
heusden 310 pnt; 3e prijs „SSS", Vee
nendaal 290 pnt; 4e prijs „De Vrije
Wandelaars", Amerongen 285 pnt; 5e
prijs „D.V.O.", Veenendaal 265 pnt; 6e
prijs „Ede-West", Ede 260 pnt.
10 km: le prijs „Dork Lijbersschool",
Arnhem 290 pnt wisselbeker); 2e prijs
„D.J.V.", Rhenen 280 pnt; 3e prijs „De
Rijnkanters", Wageningen 265 pnt; 4e
prijs „Wageningse Vierdaagse", Wage
ningen 260 pnt; 5e prijs „Er op uit",
Sprang-Capelle 255 pnt.
10 km schoolgroepen: le prijs „Limb.
Stirumschool", Heelsum 260 pnt (wis
selbeker); 2e prijs „P.S.B.V."-Veenen
daal 250 pnt; 3e prijs „Padvinders",
Rhenen 240 pnt.
5 km: le prijs „De Vrije Wandelaars",
Amerongen 290 pnt wisselbeker); 2e
prijs „De Trouwe Zwervers", Opheus
den 271 pnt; 3e prijs „P.S.B.V.", Vee
nendaal 254 pnt; 4e prijs „Luctor et
Emergo", Driel 250 pnt; 5e prijs „Ede-
West", Ede 230 pnt.
20 km semi-militairen: le prijs
„N.B.M.", Zeist 285 pnt wisselbeker); 2e
prijs „Nationale Reserve", Utrecht 270
pnt. De extra-prijs, beschikbaar ge
steld door de burgemeester, voor de
verst komende wandelvereniging ging
naar „Er op uit" in Sprang-Capelle.
De oudste deelneemster was mevrouw
Elberts uit Driebergen, de oudste deel
nemer de heer A. van Ingen uit Op
heusden.
Verschillende verenigingen legden
bloemen en kransen bij het Legermonu-
ment op de Grebbeberg.
MACRO-MOTORCROSS VERPACHT
Vrijdagavond had in hotel „Het Wa
pen van Rhenen" de openbare ver
pachting bij inschrijving plaats van de
consumptieverkoop en stallingen tij
dens de Int. Leccius de Ridder Motor
cross op Hemelvaartsdag 1962.
De volgende cijfers kwamen uit de
bus: H. Huzen. Uchelen: cons. 3005,
st. 459,massa 3500,R. van Laar,
Rhenen: in massa 2975,Rangeling,
Zaltbommel: cons. 3022,Raukema,
Deventer: cons. 2625,Schuilenburg,
Rhenen: cons. 2456,st. 401,Wol-
ters, Apeldoorn: cons. 134,
Hoogste inschrijver was dhr Huzen.
Na afloop werd nog verzocht aan on
derpachters om zich niet met de pach
ter te verstaan, doch eerst contact op
te nemen met het Macro-secretariaat,
wegens familie-omstandigheden van
eerstgenoemde.
bromfietsende Nederlanders om de
(voorrangs)regels grondig te leren en
toe te passen, maar vooral om zich te
realiseren dat rijden op een bromfiets
nog meer dan het rijden op een gewo
ne fiets, voorzichtigheid enextra
vaardigheid vraagt. De extra vaardig
heid namelijk om sneller te voorzien, te
doorzien en te handelen. Pas wie zich
daarin bewust traint en met zijn zwak
ke punten op dit terrein rekening houdt
door nóóit risico's te nemen of gevaar
situaties te scheppen, kan zeggen dat
hij veilig bromt
