ets over behang
prachtig materiaal voor
vrijetijds-hleding
Stand van de Arbeidsmarkt per eind april '62
DE LANGSTE DAG
Tempo
DERDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 11 MEI 1962
Nr. 38
twintigduizend jaar
wandversiering
Gcmeentepersoneel trof het
bijzonder
Veteranenvoetbaltournooi van
start
ELST
EDERVEEN
EEN REUZE-EI
Geallieerden en Duitsers sneuvelen opnieuw voor de film
SCHERPENZEEL
Een voordelig altijd welkom Moederdag Geschenk
"Ir.J.van Ettinger prijs"
H. v. HUNNIK
Textielhuis JOH AN DITEWIG
door
s. stokvis
Tussen de wandtekeningen in de grotten van Dordogne en het streepjesbehang
in de moderne woonflat liggen ongeveer 20.000 jaar. Het lijkt een hele tijd, maar
op de eeuwigheid is het niet meer dan een ademzucht. Er is in al die eeuwen
heus niet zoveel veranderd ook al verbeelden wij ons dat wel eens. In de middel
eeuwen woonden onze voorouders in kastelen, vestingen, waar het zonlicht amper
doordrong. Wie wel eens een bezoek aan Slot Loevenstein of het Muiderslot heeft
gebracht, zal, bij het aanschouwen van die hoge, kille vertrekken, met hun stenen
wanden wel eens gedacht hebben: „Wat moeten die edelvrouwen van 600 jaar
geleden toch een duf en kleurloos bestaan hebben gehad!" Dat is tot op zekere
hoogte ook wel juist. Zware ontilbare meubelen en het gemis aan het meest een
voudige comfort, om over de hygiënische toestanden van toen maar liever te
zwijgen, kunnen moeilijk gezelligheid gekweekt hebben. Wanneer de kruisvaar
ders dan ook uit het Heilige Land wederkeerden brachten zij de glanzende oos
terse wandkleden mee, die ze in de Levant en Klein Azië buitgemaakt hadden.
Want die ongelovige oosterlingen leefden in dit jaren op een veel hogere levens
standaard en wisten wel degelijk kleur en fleur aan hun leven te geven. Maar is
het niet merkwaardig, dat in moderne bungalows door architecten soms weer
een bakstenen wand wordt aangebracht, die niet met papier behangen wordt,
maar waar de kleur van de handgebakken steen een integrerend onderdeel vormt
van het interieur. U ziet, niets is in wezen modern, maar alle oude stijlen en
kleurprincipes keren weer eens terug.
Dit artikel gaat over behang, deze pa- koele, maar verfijnde vormgeving,
pieren wandbekleding die bij inrichting Meesters op het gebied van het behang,
van de woning zo'n enorm belangrijke
rol speelt.
Als jongen had ik nogal veel last van
hoofdpijn. Wanneer zo'n aanval kwam
opzetten gaf mijn moeder me een as
pirientje en ze stopte me in haar bed
in de zogeheten slaapalkoof, die in ons
Amsterdams bovenhuis tussen de voor-
en achterkamer was gelegen. Als de
striemende scheuten, die mijn arme
hoofd in vlam zetten, langzamerhand
wegbleven en ik weer tot mijzelf kwam,
lag ik in moeders bed heerlijk te doeze
len. Niet denken, niet lezen alleen
maar kijken naar de grote rode rozen
op het behang.
Een wand vol rozen, in horizontale
en verticale rijen. Ik probeerde ze te
tellen, maar meestal viel ik voor de
einduitkomst in slaap. Als ik thans de
vele nieuwe behangdessins bekijk en
de frisse, heldere kleuren, dan denk ik
nog wel eens aan de rozen in moeder's
alkoof.
Welk een verschil in kleurstelling en
ook in dessin! Wij moderne mensen, die
de intimiteit schuwen, willen licht in
ons huis hebben. Onze ouders met hun
kaarsen en gaslicht hielden meer van
beslotenheid.
Het papieren behang, zoals wij het
thans gebruiken, is van oudere datum
dan wij meestal denken. Eigenlijk gaat
het terug tot het begin van onze jaar
telling, toen de Chinezen reeds papie
ren panelen beschilderden met bloem
en vogelmotieven, ja zelfs hele natuur
taferelen uitbeeldden.
De Chinezen, de fijnproevers van het
tere coloriet, hebben later, omstreeks
de zestiende eeuw, als voorbeeld ge
diend voor de Engelse en Franse be
hangselontwerpers.
De vader van ons moderne behang is
de Fransman Jan Baptiste Papillon.
Hij maakten gebruik van de uitvinding
van de boekdrukkunst en de fabricage
van lompenpapier, en sneed zijn mo
tieven in houten blokken. Zo ontstond
het handdruk-behang, een techniek, die
ook in de textiel toegepast wordt. Dit
prachtige oude handwerk wordt door
sommige fabrieken nog in ere gehou
den. Ook vandaag nog kunt u een met
de hand gedrukt behang bestellen. De
of liever de wandbekleding, zijn de
Japanners. Zij brengen op het ogenblik
een origineel grasweefsel op de markt,
dat een bijzonder effect geeft en in
verschillende tinten wordt geleverd
Zeer fraai, maar kostbaar is een uit
fijne houtsoorten samengestelde en aan
elkaar geweven strip, die de indruk
van een heel kostbaar houten lambri-
zering maakt.
Laten deze exquise soorten de koper
met beperkter middelen echter niet af
schrikken. Er zijn ook hele leuke voor
delige soorten, van het eenvoudige
gladde behangselpapiertje in de slaap
kamer, tot soorten waar een metaal
glans op aangebracht is. Er is relief-
behang, erg in de mede. Door de plas
tische verwerking wordt dit soort
wandbekleding ook wel plastiekbehang
genoemd, niet te verwarren met plastic.
Behang moet zich aanpassen aan het
interieur. In de directiekamer zal men
een representatieve goudlederimitatie
prefereren, maar moeder zoekt voor
haar teenager naar een voyant behan
getje, met BB-motieven, terwijl voor de
kleuter een sprookjesmotief wordt uit
gezocht.
TOEPASSING
Wanneer u een behang gaat uitzoe
ken kies dan met zorg het dessin en de
kleur uit. Laat u, zo mogelijk, door een
vakman voorlichten. Gelukkig begint
de mode, om het interieur zo bont en
bizar mogelijk aan te kleden, te luwen.
Er zijn nog steeds te veel goed wil
lenden, die, wat kleurcombinaties be
treft, wel de klok hebben horen luiden,
maar odie klepel. De mede, om de
ene wand rood, de andere blauw en
desnoods de derde geel te maken, is al
weer voorbij. Desalniettemin speelt de
kleur in uw interieur een belangrijke
rol, maar u dient met verstand te werk
te gaan. Houdt bij de keuze van uw
behang rekening met de ligging en de
indeling van de kamer. Een vertrek
waar maar weinig licht kan binnen
komen, vraagt warme, helle tinten, een
kamer met lage wanden kan door mid
del van een verticaal streepje hoger
gemaakt worden. De behanger-vakman
weet er méér van.
Wij zitten nog midden in de doe-het-
zelf periode. Daar valt veel goeds over
te zeggen, vooral, nu de mannen twee
dagen in de week bij moeder thuis zijn.
Maar overdrijf het niet. De leek mag
nóg zo handvaardig zijn, hij mag toch
niet uit het oog verliezen, dat behangen
een vak op zichzelf is, waar vooral de
routine, dus de ervaring een grote rol
speelt. U moet dit natuurlijk zelf be
oordelen, maar verlies niet uit het oog,
dat het zonde is, een kostbaar behang
onoordeelkundig op uw wanden te
plakken. Waarmede wij de moeders en
vaders, die het halletje, het zolderka
mertje en logeerkamer zo keurig be
plakt hebben, niet te kort willen doen.
Het personeel van de gem. Veenen-
daal trof het dinsdag wel bijzonder tij
dens het jaarlijkse uitstapje. Het weer
liet zich van een bijzonder goede kant
zien en daardoor werd de bezichtiging
van de Keukenhof een buitengewoon
genoegen. De bolbloemen waren op het
mooist in de stralen van de zon. In de
Keukenhof werd theegedronken en
tegen de avond startte men voor het
vervolg van de tocht door de bollen
streek. Hierbij werd Noord wijk nog
even aangedaan en vanaf de boulevard
werd de zee bewonderd.
Via Leiden ging men naar Bodegra
ven waar in hotel Van Haaften de ta
fels reeds feestelijk gedekt waren. On
der de tonen van muziek, voortgebracht
door het trio Smits, werd hier voor
treffelijk gedineerd, waarna men nog
tot ruim 11 uur gezellig bijeen bleef.
Toen werd de terugtocht naar Vee-
nendaal ondernomen en even over
twaalven was men thuis.
Maandag j.l. werd een begin gemaakt
met het veteranenvoetbaltoernooi.
Ritmeester bleek sterker dan de Fri-
landia-ploeg (een combinatie van Frisia
en Hollandia Wol) en won met 4-1.
NSVS (Leidse Wol) moest het onder
spit delven tegen Dovo en verloor met
2-1.
Op het programma staan de volgende
wedstrijden:
Vrijdag 11 mei a.s. (GVVV-terrein)
18.45 uur GVVV Frilandia
19.45 uur Veenendaal Kulan
Maandag 14 mei a.s. (VRC-terrein)
18.45 uur Merino's (DS) Dovo
19.45 uur VRC Ritmeester
Vrijdag 18 mei a.s. (NSVS-terrein)
18.45 uur NSVS Kulan
19.45 uur KVSW GVVV
Men ziet dat de aanvangstijden een
kwartier vroeger zijn gesteld in ver
band met de vroeg invallende duister
nis.
OUDJES VAN ELST GAAN WEER UIT
Ook deze zomer zullen de ouden van
dagen van Eist weer een dagje uit gaan.
De commissie Ouden van Dagen Eist is
reeds bezig met de plannen. Om de be
nodigde gelden bijeen te brengen zal
volgende week in Eist een huis aan huis
collecte worden gehouden.
BEHANG MET B.B.-MOTIEVEN
60 KM MARS
De wandelsportvereniging de Rijnkan-
ters te Eist (Utr.) organiseert op zaterdag
19 mei een lange afstandmars over 6U
km. Start 's morgens om 7.30 uur. In
lichtingen voor deelname bij de heer J.
Vermazen, Zwijnsbergen, Eist (Utr.).
HOOTSENPLEIN EN LEESONWEG
KREGEN PLANTSOENBEPLANTING
Van gemeentewege is men deze week
druk bezig geweest de plantsoenstroken
aan de Leesonweg en Hootsenplein te be
planten met heesters en rozestruiken.
Wanneer nu ook het grote plein zal zijn
beplant betekent een en ander een ver
fraaiing voor deze nieuwbouwwijk.
JONGEN VIEL VAN TRAP
De 12 jarige H. v. G. wonende aan het
Hootsenplein te Ederveen was zondag
avond zo ongelukkig om in zijn ouder
lijke woning van de trap te vallen. Het
bleek dat de knaap een heupfractuur had
opgelopen.
Op de boerderij van de heer H. aan
de Meikade te Ederveen heeft een nor
male kip het gepresteerd een ei te pro
duceren dat meer dan normale afmetingen
heeft.
Het monster-ei heeft een doorsnee van
14 cm en het bleek dat er behalve drie
normale dooiers nog een geheel ei met
schaal compleet in bleek te zitten. Het
ei woog 2l/-> ons. Het is overigens niet de
eerste maal dat er een dergelijk ei bij
de heer Hendriksen werd geraapt. Of de
vorige twee maal dezelfde kip de produ
cent was, kon men ons niet vertellen.
WOL
MODERN „AFWASBAAR" BEHANG
kleuren en het dessin kunt u in overleg
met de fabriek bepalen.
Het behang kon echter pas populair
worden, toen de papierfabrikanten in
staat waren, het papier te leveren in
rollen van iedere gewenste lengte. U
moet zich voorstellen, dat behang wordt
vervaardigd door het papier te leiden
langs een aantal walsen, die de ver
schillende kleuren en ook het relief
aanbrengen. Het zijn houten walsen,
waarin door middel van koperen strips
de figuren worden geslagen.
Bij het moderne behang, massapro-
dukt, dat in duizenden meters achter
elkaar de machine werdt uitgeworpen,
speelt de vormgever een belangrijke
rol. Hij is de schepper van het motief.
Deze vormgever heeft echter niet vrij
spel.
In de fabriek is namelijk de colorist
een zeer machtig man. Hij bepaalt, in
overleg met directie en verkoopafdeling
de kleuren en kleurcombinaties. Het
kan gebeuren, dat na verdere bewer
king door de colorist als het ware een
geheel nieuwe creatie ontstaat, waarin
het oorspronkelijke dessin vagelijk te
herkennen is.
De keuze in kwaliteit, soort, kleur en
dessin van het behang is zeer groot.
Grote behangselfabrikanten maken per
jaar tussen de 900 en 1200 verschillende
behangen. In Nederland zijn er enkele
van die grote behangsel fabrikanten,
die grote stalenboeken uitgeven.
Er wordt in ons land ook buitenlands
behang geïmporteerd. Het Duitse be
hang kent nog steeds abstracte motie
ven in gewaagde tinten, het Engelse
behang is conventioneler en stijver en
het behang uit Scandinavië kenmerkt
zich, evenals de meubelen, door de
Een interview met prominente persoon
lijkheden is tegenwoordig niet meer com
pleet onder de vraag: „En wat zijn Uw
hobbies?"
Dokters zeggen - en terecht - dat „de
hobby" een zeker werkend middel is te
gen de managersziekte; tegen de ver
moeiende eentonigheid van dagelijkse
routinearbeid enerzijds en de gespannen
heid van veel beroepen anderzijds.
Wie er een „eenzame" hobbie op na
houdt, kan zich daarin gerust laten gaan
in een smerig hemd en een gestopte flod
derbroek. Geen man die op zolder een
kinderledikantje timmert en verft zal de
noodzaak voelen er „fashionable" te moe
ten uitzien!
Anders is het met degenen, die er op
verdacht moeten zijn op zaterdag en zon
dag onverwacht bezoek te kunnen ont
vangen: een stel vrienden om gezellig mee
te kletsen of de onvermijdelijke familie,
die - al dan niet met kinderschaar - in
pontificaal pleegt binnen te zeilen. Hij
moet al wat voorzichtiger zijn.
Of zo'n man voor het weekend z'n
„beste pak" moet aantrekken? We gelo
ven niet. Dat kan hij beter door-de-week
dragen. Het geeft hem als kantoorman of
manager de „status", die hij voor zijn
carrière maar al te goed gebruiken kan.
Voor het weekend dus kleding, die èn
gemakkelijk is, maar bovendien een tikje
chique heeft. Dan kan tante Annie nooit
zeggen „Wat zag die Jan er weer slordig
uit
De confectiefabrikanten kennen al die
tante Annies. Ze kennen ook al die Jan
nen. En ze hebben met hun mensenkennis
dus heel doelbewust een vrijetijds stijl
voor de man geschapen. Leisure-wear"
Aan het eind van april stonden bij het Gewestelijk Arbeidsbureau Veenen
daal 89 mannelijke en 22 vrouwelijke arbeidskrachten ingeschreven, tegen
het eind van maart respectievelijk 101 en 27.
Van de 89 ingeschreven mannelijke
krachten behoorden ca. 75 tot de groep
MUZIKALE RONDGANG
In het kader van de voorjaarsactie van
de Veeendaalse winkeliers, maakt de Har
monie „Caecilia" a.s. zaterdagmiddag een
muzikale rondgang.
OPENBARE VERGADERING OVER
RECHTSPOSITIE
Morgenochtend wordt in hotel de Ko
renbeurs een openbare vergadering be
legd om voorlichting te geven omtrent
de stand va zaken betreffende de rechts
positieregeling van de leidinggevende en
administratieve funktionarissen in de tex
tielindustrie. Deze vergadering is belegd
door de vakorganisaties „Unitas" en „De
Eendracht". Ook niet-ledcn zijn hartelijk
welkom.
ROLSCIIAATSBAAN ZATERDAG OPEN
De eerste rolschaatsbaan in Veenendaal,
gelegen op het terrein achter de Dijkstr.-
Mr. Heemskerkstr., zal zaterdagmorgen
om tien uur officieel geopend worden.
Muzikale medewerking hierbij verleent
de Veenendaalse Harmonie „Caecilia".
moeilijk plaatsbaren (deze vinden voor
namelijk emplooi op de zgn. Beschut
tende Werkplaats te Veenendaal).
De spreiding van de arbeidsreserve
(mannen) over de tot het Gewest be
horende gemeenten geeft het volgende
beeld:
Gem. Amerongen
4
Gem. Leersum
11
Gem. Renswoude
2
Gem. Rhenen
32
Gem. Veenendaal
40
De geregistreerde vraag naar manne
lijk personeel bleef stabiel en steeg
niet, in vergelijking met de vorige
maand (nl. 460, waarvan ca. 230 jeug
digen); anders is in deze periode van
het jaar een lichte stijging waarneem
baar.
Wat betreft de vrouwelijke arbeids
krachten waren de vraag- en aanbod-
cijfers per eind april resp. 300 en 22.
AVONTUUR
De onlangs overleden Franse geleerde
Mondor zei eens dat de oorzaak van de
toename van het aantal geboorten van
tweelingen de volgede is: „In aanmer
king genomen wat de wereld aan het
worden is, is het niet verwonderlijk dat
men steeds minder het avontuur van het
leven alleen aandurft."
met een duur woord. De kranten staan er
tegenwoordig vol van.
HOGE KWALITEIT
Vrijetijdskleding moet kwalitatief aan
hoge eisen voldoen. Ze kan bijvoorbeeld
nog zo vlot en gemakkelijk van model
zijn, als ze niet in hoge mate kreukecht
of kreukherstellend is, ziet de drager er
in no-time vodderig uit.
Als ze niet elastisch van stof is, ver
liest zij op den duur haar vormvastheid,
bijvoorbeeld wanneer paps allerlei fy
sieke capriolen uithaalt om z'n spruiten
in extase te brengen: Na een paar weken
beginnen knieën en ellebogen van zijn
kleren te builen als bloedblaren.
En wanneer zijn vrijetijdskleding, waar
in hij x keer per zaterdag van en naar
de schuur tippelt, geen snelle tempera
tuurswisseling opvangt, zal hij het be
rouwen dat hij bij het kopen van z'n
leisure-wear zo stom is geweest daar ook
al niet aan gedacht te hebben.
Kreukherstellendheid, vormvastheid en
koude-werend zonder warm te zijn, zijn
zo de eisen die hij stellen moet, nadat
kleur, dessin en model hem bevallen zijn.
Meestal is het zijn vrouw, die hem daar
aan herinneren moet!
VIJFTIEN EIGENSCHAPPEN
Er is tegenwoordig zeldzaam mooie
vrijetijdskleding aan de markt van zuiver
wol, materiaal dat vrijwel alle - onge
veer - 15 eigenschappen in zich verenigt,
die verantwoordelijk zijn om vrijetijds
kleding functioneel te doen blijven en
mooi! Dat komt vooral omdat wol
zo'n enorm soepel materiaal is, vooral in
jerseyweefsels (waarvan we de laatste
tijd prachtige voorbeelden zagen: o.a. 't
merk Yak- voor vrijetijdskleding). En
verder omdat wol - evenals katoen - zo
prachtig aanverfbaar is.
Verder is er vrijetijdskleding van
tweedstoffen, harig en ruig; van loden
stoffen (die we de laatste twee jaar weer
herontdekt zien worden); dan zijn er de
kamgarenweefsels, fijn en dicht en toch
elastisch; en tenslotte natuurlijk de ge
breide stoffen, waaronder we allerlei ty
pen truien en vesten rekenen kunnen:
shetlandwollen (een beetje uit de mode
nu, maar fijn zacht en soepel) en de mo
hairwollen.
„SCHEERWOL"
Maar wees voorzichtig als U op het
wolkompas gaat varen. Veel wollen vrije
tijdskleding lijkt op het eerste gezicht
prachtig, maar zal bij nader inzien min
derwaardig spul blijken te zijn. Ter wille
van een „aantrekkelijke prijs" wordt in
deze kleding nogal eens uitgesproken
rommel meegeweven. Na een paar maan
den gebruik, of na een enkele maal was
sen, zakt zij uit. Dan heeft men U „zui
ver lompenwol" verkocht (herwonnen uit
lompen) of heeft men vezels bijgemengd,
die voor andere doeleinden goed voldoen,
maar beslist niet voor kleding die een
stootje moet kunnen hebben èn mooi
moet blijven! Overtuig dan, dat wat U
koopt, van zuiver „scheerwol" is, dus
wol, geschoren van gezonde, levende scha
pen. Iedere winkelier die zich op goede
vrijetijdskleding heeft gespecialiseerd, zal
onmiddellijk weten wat U met „scheer
wol" bedoelt.
Zuiver wol duur? Soms - lang niet al
tijd - lijkt dat zo. Prima vrijetijdskleding
heeft een lange omzet, omdat ze zo lang
door de klant gedragen wordt. Zo'n win
kelier zal U pas na jaren voor vrijetijds
kleding terugzien. En hij moet nu een
maal óók leven. Omdat wollen kleding,
„zuiver scheerwollen" kleding, zo lang
meegaat - waardoor men tijd heeft er aan
verknocht te geraken - is ze dus in we
zen helemaal niet duur. Haar levensduur
is immers twee tot drie maal zo lang als
van een goedkoper stuk
WOL: REEKS VAN EIGENSCHAPPEN
In dit licht moet U de aanschaf van Uw
leisure wear zien: er is veel goede vrije
tijdskleding aan de markt van katoenen
stoffen, van synthetische stoffen, van
mengweefsels van deze stoffen, vaak met
wol. Voor wat enkele onderhoudseigen-
schappen betreft zijn deze weefsels in
derdaad beter dan wol. Wol is nog steeds
niet zo gemakkelijk wasbaar (al zal dit
over enige jaren ook verleden tijd zijn).
Maar voor het gros van positieve eigen
schappen, waaraan goede vrijetijdskleding
moet voldoen, staat wol wél garant. Zij
neemt ten aanzien daarvan een volstrekt
unieke positie tussen de andere kleding-
grondstoffen in.
Van links naar rechts:
Een taxisgroen jack van een
soepele, ruige kamgaren. (Ge
kleder) jasje van een wollen tro
pical weefsel (licht materiaal).
Zuiver wollen jersey jasje van
langvezelige merinowol. Dicht
gebreid en in hoge mate elas
tisch. Ontworpen voor binnen-
dracht (ter vervanging van col
bert); tevens voor buiten! Spor
tief jack van Schotse wollen
ruit, met gebreide mouwen.
De geschiedenis is niet dood. De geschiedenis lééft en het kost de merkwaardige,
wat kalende Amerikaan Darryl F. Zanuck vüftig miljoen guldens om deze leuze
waar te maken. Zanuck behoort tot het bijzondere slag mensen, dat het brood ver
dient met het speculeren op de menselijke fantasie. Hij is filmproducent. En wel
een van de allergrootsten. Daarom ook waagt hij het om ditmaal een film te bren
gen, waarin juist zo weinig mogelijk aan de fantasie wordt overgelaten. Het wordt
een gigantisch werk. En dat kan ook niet anders, wat het wordt de verfilming van
de grootste veldslag die ter wereld ooit is geleverd. De slag, die de kruistochten,
de legendarische heldcnstrijd van de Grieken tegen de Perzen, de gevechten van de
Hunnen tegen de volkeren van West-Europa en de verbitterde worsteling tussen
Hannibal en de Romeinen verre in de schaduw stelt: De landing op en het bloedige
gevecht om Normandië. De klap, die de ommekeer bracht in de tweede wereldoorlog,
die tienduizenden geallieerden en tienduizenden Duitse soldaten het leven kostte,
die een onnoemelijk aantal menselijke drama's bracht, maar ook in de harten van
velen een vlam van vreugde ontstak.
Het is niet gemakkelijk een dergelijk
onderwerp in een film te verwerken.
Maar de Amerikaanse super-producent
Darryl F. Zanuck heeft een goede basis
om op te werken. Het boek van Corne
lius Ryan over de invasie, dat ook in
Nederland een bestseller werd. Het boek
heet „De Langste Dag"; de film zal de
zelfde titel krijgen. De naam is afgeleid
van een uitdrukking van de Duitse gene
raal Rommel, de „Woestijnvos", die na
het bevel over het Afrikakorps het com
mando kreeg over de Duitse troepen langs
een deel van de Atlantikwal, de lange rij
van betonnen bunkers en levensgevaar
lijke versperringen langs de Noordzee-
en Kanaalkust. Rommel moet tijdens een
inspectie langs de Westwal tegen enkele
hoge officieren hebben gezegd: „De eer
ste 24 uren van de invasie zullen de be
slissing brengen. Voor de geallieerden en
voor ons wordt het de langste dag".
De film, die in het najaar ook naar de
Nedelandse bioscopen zal komen, pakt in
nauwelijks drie en een half uur de voor
naamste gebeurtenissen van de invasie
samen. De tijdsduur stempelt de rolprent
tot een mammoetproductie, maar drie en
een half uur is nog maar een heel kleine
ruimte als men er de feiten van 24 uren
in moet zetten. Zanuck moet dan ook met
zijn opnamen een moeilijke keuze maken.
De taak, welke hij zich heeft gesteld, is
niet gemakkelijk. Hij wil niet alleen de
naakte feiten laten zien, die kan men
ook uit een geschiedenisboek halen, maar
vooral de mensen tonen, die de geschie
denis maakten. Hij wil als het ware de
historie een hart geven door duidelijk te
maken, dat op ieder, die iets met de in
vasie te maken had, de „langste dag" haar
sporen heeft nagelaten.
Op drie grote groepen richt hij de ca
mera's: de geallieerde militairen, de Duit
sers en de Fransen, in wier harten het
eerst het vrijheidsvuur oplaaide. De film
zal laten zien hoe het eraan toe ging op
het Duitse hoofdkwartier en hoe de re
acties bij de geallieerden waren. Hoe
Rommel op de befaamde 6e juni op be
zoek was bij zijn vrouw in de Heimat.
Hoe de Duitse legerleiding de beide code
telegrammen in handen kreeg, die de in
vasie aan de verzetsgroepen aankondig
den, maar hoe de officieren de berichten
gewoon negeerden omdat zij er niet in
wilden geloven.
HUIS DOOR BLIKSEM GETROFFEN
Tijdens een kort onweer sloeg woens
dagmiddag omstreeks 1 uur, de bliksem
in de schoorsteen van de bungalow aan
de Barneveldseweg 34a, bewoond door
de familie M. van Ginkel. Bij een harde
donderslag sloeg de pijp van de niet
brandende kachel af, doch de bewoners
besteedden hieraan geen verdere aan
dacht. Direct daarop informeerde de
plm. 200 m. verder wonende buurman
of de bliksem misschien was ingeslagen
aangezien hij door het zijgevelraam
vlammen op zolder zag.
Inderdaad bleek er wat oud papier
en een vloerkleed reeds te branden.
Met een emmer water wisten zij de
vlammen te doven. De inmiddels ge
arriveerde vrijwillige brandweer be
hoefde niet op te treden.
Een kwart van dc film wordt opgevuld
met gevechtsscènes. Zo zal men op het
doek kunnen zien hoe op de „Omaha"-,
„Utah"-, en „Juno"-stranden de gealli
eerden tussen de met Booby-traps dode
lijk gemaakte versperringen door tracht
ten te kruipen onder een hagel van Duit
se machinegeweerkogels en een regen van
granaten uit op het strand ingeschoten
Duitse kanonnen. Zanuck past er wel voor
de eerste landingsgolven te laten zien.
Geen filmproducent zal dat in zijn hoofd
halen. Die eerste landingen waren zo
bloedig, dat niemand er naar zou durven
kijken. De eerste soldaten, die aan land
gingen, botsten op het vuur uit alles wat
de Duitsers hadden. En dat was een hele
boel, althans in die eerste ogenblikken.
Zanuck laat bij het maken van zijn op
namen niets aan het toeval over. De enor
me voorbereidingen maken het miljoenen-
werk tot een uitschieter, die de werken
van Cecil B. de Mille in de schaduw stelt
Voor gevechtsopnamen kreeg Zanuck
zelfs de beschikking over de beroemde
Amerikaanse Zesde Vloot. In werkelijk
heid spelen de landingen op de film zich
af op de stranden van Corsica. Zanuck
kreeg niet gedaan, dat de Zesde Vloot,
die in de Middellandse Zee is gestation-
neerd, een ommetje maakte naar Norman
dië. Maar het is een kniesoor, die daar
over valt. Een complete eenheid van 1600
Amerikaanse mariniers kwam wel naar
Frankrijk. Ook het Franse leger verleen
de medewerking. Voor de Duitse soldaten
werden figuranten gebruikt, die tenslotte
zo echt speelden, dat tijdens de maaltij
den de „officieren" aan de andere tafels
gingen zitten dan de „soldaten".
Uit België scharrelden Zanucks mede
werkers nog een paar echte Spitfires op
voor zijn opnamen van luchtaanvallen op
Duitse Colonnes. Archiefopnamen worden
in de film niet gebruikt. Die opnamen,
die beschikbaar zijn, zijn onderhand al
zo dikwijls getoond, dat ze overbekend
nuck een paar authentieke zweefvliegtui-
zijn. Voor 75.000 gulden per stuk liet Za
gen namaken, alleen om deze deskundig,
maar natuurgetrouw in wrakken te ver
anderen teneinde de strijd om de brug
over de Orne - waar luchtlandingstroepen
met gliders landden en de Duitsers vol
komen verrasten - na te bootsen, zoals
die zich in werkelijkheid heeft afgespeeld.
Een ander opzienbarend aspect van de
film „De Langste Dag" is in filmisch op
zicht de verzameling sterren, die Zanuck
bijeen heeft gebracht. Namen, zoals John
Wayne, Robert Wagner, Robert Mitchum,
Henry Fonda, de zwager van president
Kennedy Peter Lawford en Jefferey Hun
ter, komen op de betaalrol voor. Voor de
teenagers wordt de film ook aantrekke
lijk door het meespelen van de suiker
zoete zangers Paul Anka, Fabian en Tom
my Sands, die nu keiharde rollen als
Amerikaanse soldaten spelen. Geen won
der, dat 20 van de filmkosten worden
opgeslokt door de gages, die Zanuck aan
zijn spelers moet betalen. Zanuck doet het
werk overigens niet alleen. Hij heeft een
vijftal regiseurs van topklasse aangetrok
ken om de voornaamste scènes te maken.
De film moet en zal een klassewerk wor
den. Een oorlogsfilm, die haar weerga niet
heeft. Een film, die op zich al geschiede
nis is.
met de oorkonde van de
verkrijgbaar bij;.-
Het Veense
Handelshuis
Herenstraat 21
Rhenen
Kousenhuis
Zandstraat 84
VEENENDAAL
Franseweg 3 - Eist
20 EN 30 DENIER - MET NAAD V.A. 1,75 - NAADLOOS V.A. 1,48
