Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Mysterie rond Amerongse naald is opgelost
De Wereld
van WEEK-tot-WEEK
Agenda
Ouderwetse heimachine (8 ton)
in dienst van de sport
(BURGER)-OORLOG OM CHINA
WAAR IS DE
VALLEI-RIKS?
Opruiming
ELST
EDERVEEN
36e jaargang
VRIJDAG 6 JULI 1962
Nr. 54
Uitgave: drukkerij „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Veenendaal
Amerongen Eist Rhenen Achterberg Overberg De Haar Ede Kade Maanderbuurt Ederveen Renswoude Scherpenzeel
Spoorloos verdwenen gedenkteken werd 's nachts
opgespoord en „ontvoerd"!
29 AUGUSTUS TOCHT
BEJAARDEN
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER
DAMES
NIET TEVERGEEFS
CIRCUS BEGON LATER
„Kinderen op tijd naar bed"
HISTORIE KAN ZICH HERHALEN
UITGEHOLD
F 7,50 WAARD
1 QB 093457
REVANCHE
Redaktie en administratie:
Parallelweg 10 - Veenendaal
Tel. 0 8385-2022 (2 ltf nen) - Giro 563427
Redaktie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven bö
de agentschappen van „De Vallei" in
plaatsen van verschijning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 15 cent
Speciale kontraktprjjzen op aanvraag
Minimum per advertentie 4,50
Rubriek Vraag en Aanbod 1-10
woorden 1,elk woord meer
10 cent
Abonnementsprijs 1,95 per kwartaal
Losse nummers 15 cent
Wie heeft ooit durven beweren dat ze in Amerongen nergens voor te porren zijn? Wie heeft ooit durven vertellen dat ze het
in Amerongen allemaal zo mooi weten te zeggen, maar als het op daden aankomt, dat er dan niemand thuis is?
't Is wel eens beweerden wel vaker dan eens zelfs in kringen van
rasechte Amerongers!
Maar neem maar rustig aan dat het allemaal schijn is. Zo aan de oppervlakte zijn de Amerongers een volkje dat zich
alleen maar interesseert voor dingen in hun eigen kringetje, doch als het aankomt op de dorps-eer of dorps-trots, dan wordt
er achter de schermen wel degelijk met vereende krachten aan gewerkt. Dit is pertinent geen holle frase. Nee, deze stelling
is wel degelijk gebaseerd op de feiten; feiten, die betrekking hebben op de mysterieuze verdwijning van de Naald op de
Amerongse berg. Het heeft wel dertien jaar geduurd, maar de Naald is terug! En hoe
„STEEN DES AANSTOOTS"
Laten we eerst even de „voorgeschie
denis" in het kort memoreren. Het mo
nument werd 1813 op het landgoed „De
Amerongse Berg" door de familie Graaf
van Aldenburg Bentinck opgericht, omdat
een familie in de slag bij Waterloo had
meegevochten.
De ouderen uit onze streek zullen de
Naald nog best kunnen herrinneren. Het
monument, dan vanuit Veenendaal gere
kend in de buurt stond van de laatste
„hucht" van het fietspad, vormde op de
boswandeling altijd een aangename on
derbreking.
Honderd jaar na de oprichting werd
bij het monument nog een samenkomst
gehouden en volgens oude kronieken
was de Naald het middelpunt van het
feest.
Toen in 1938 graaf van Aldenburg Ben
tinck door omstandigheden een deel van
zijn bosbezit moest verkopen, betekende
dat de ondergang van het historische
bouwwerk. Er was overeen gekomen dat
de nieuwe eigenaar de beleggingsmaat
schappij „Unitas" de Naald zou on
derhouden en handhaven, maar in de
praktijk kwam daar niets van terecht.
Het was zelfs zo erg dat de Com
missaris van de Koningin, de heer
M. A. Reinalda, die in 1948 een
bezoek aan Amerongen bracht, zon
der meer kwaad werd. ,,'t Is be
treurenswaardig," zei hij, „zoals dit
in verval geraakt is!"
EEN RAADSEL
Dat zat het gemeentebestuur natuur
lijk niet lekker en al gauw kwam dan
ook het verzoek aan „Unitas" om de ge
meente de Naald te schenken, zodat deze
voor het onderhoud zou kunnen zorg
dragen.
Het duurde bijna een jaar, vóórdat er
antwoord kwam. Uit de brief bleek dat
„Unitas" een veel radicaler oplossing
had gevonden die kortgezegd neerkwam
op: afbreken! Als de gemeente er prijs
op stelde, mocht ze natuurlijk de stuk
ken hebben, desnoods om het monument
elders weer op te bouwen.
Theoretisch geen speld tussen te krij
gen, doch de praktijk leerde dat in juli
1949 de Naald totaal onverwachts en
zonder voorafgaand bericht, verdwenen
was!
Officieel wist niemand iets. Het leek
wel of de Naald in rook was opge
gaan, maar de geruchten (die later
waar bleken te zijn!) spraken heel an
dere taal.
DE STRIJD BEGON
Twaalf jaar gingen voorbij. Het scheen
dat de Amerongers zich er bij hadden
neergelegd, maar binnenskamers werd
nog wel degelijk aan de terugkeer van
de Naald gedacht. De Vrijwillige Brand
weer bijvoorbeeld, die in deze zaak de
meeste eer toekomt, bleef naar middelen
zoeken om het gedenkteken weer opge
richt te krijgen. Dat was ook mede de
aanleiding dat begin dit jaar de kranten
zich met het mysterie begonnen te be
moeien.
Met grote koppen werd dit raadsel aan
de orde gesteld. „Unitas" verklaarde
openlijk: wij weten niet waar het monu
ment is, maar als het terecht komt dan
willen we altijd meebetalen aan de her
oprichting!
De boswachter achter wiens woning
volgens de geruchten de brokstukken
zouden zijn begraven zei: ik heb dat ding
nog nooit gezienOfficieel wist nie
mand iets, maar gepraat en veronder
steld werd er des te meer!
De meesten waren er van overtuigd,
dat er nooit meer iets van terecht zou
komen. Een dagblad schreef zelfs:
Unitas wil ook nu nog niets zeggen
zodat het monument niet meer zal
kunnen worden herbouwd.
Maar we zeiden het al in de aanhef van
dit artikel: zó zijn de Amerongers niet!
DE ONTVOERING
Men wist welhaast zeker dat de naald
nog intact was en achter de woning
van de boswachter begraven lag. Toen
kwam de Vrijwillige Brandweer ter
ore dat de boswachter met pensioen
ging. De spionnen deden hun werk
voortreffelijk: ze wisten precies op
welke datum het boswachtershuis
voor korte tijd onbewoonbaar zou
zijn.
Meer dan tien mannen en vrouwen
gingen die nacht het regende dat het
goot! de berg op. De lange ijzeren
priemen hielden ze op de rug en om niet
op te vallen, werden de straatwegen zo
veel mogelijk gemeden.
Er werd geen woord gesproken, ook
niet toen men doornat achter het lege
huis verzamelde. De taken waren van
met inscriptie bleven onvindbaar.
Bijna twee meter diep lag de Naald in
de grond. Ze werkten als paarden, af en
toe bijgelicht door een klein zaklampje.
Nogmaals de organisatie was perfect,
want bijna gelijktijdig met de blootleg
ging van de betonnen kolom, naderde er
een tractor met gedoofde lichten. Zo snel
mogelijk werden de kettingen om de ko
los gespannen en werd de Naald uit zijn
graf getrokken. Een takelwagen zorgde
voor het laatste deel van het zware en
inspannende karwei: het vervoer naar een
veilige plek ergens in Amerongen. Om
twee uur in de nacht was het gebeurd:
na dertien jaar was het mysterie opge
lost!
MOOIE PLAATS
Gravin Illsemann met wie we op het
kasteel over de terugkeer van de Naald
spraken zei: „Ik vind het een fantastisch
stuk werk. Volgend jaar is het 150 jaar
geleden dat de Naald uerd opgericht en
dan moet hij in volle eer hersteld wor
den!"
Men heeft al een mooie plek uitgeko
zen, langs de Hoofdweg aan de oostzijde
van het oude kerkhof. Daar, tussen het
eikenhakhout, met wandelpad annex
rustbanken en een schitterend uitzicht
op de Betuwe zal hopenlijk de Naald
zijn definitieve plaats vinden.
Alleen: de Gravin voelt er weinig
tevoren al verdeeld. Enkele vrouwen en
een man gingen op de uitkijk staan, ter
wijl de rest in de volslagen duisternis
de grote open ruimte begon af te priemen.
Hoelang het geduurd heeft, weten ze nu
niet meer, maar op een gegeven moment
stootte er één op iets hards. Koortsachtig
werd het gevondene afgetast. Zou het zo
maar een steen zijn of
Het was de Naald! Wel in vier ge
deelten, maar verder ongeschonden!
Het voetstuk en de twee platen
zó zag de Naald er uit
voordat het monument
onder slopershanden
viel
Op woensdag 29 augustus a.s. wordt
de jaarlijkse tocht voor de Veenendaal-
se bejaarden gehouden. Het Comité
Autotocht Ouden van Dagen is bezig
een reisprogramma op te stellen. Op
dit moment konden hieromtrent ech
ter nog geen mededelingen worden ge
daan.
EERSTE STEEN LEGGING
Zaterdag 14 juli a.s. zal bij het in
aanbouw zijnde bejaardencentrum van
de Stichting Hervormd Bejaardencen
trum aan de Kerkewijk, hoek Indus
trielaan te Veenendaal, de eerste steen
gelegd worden. Deze plechtigheid be
gint 's morgens om tien uur.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
Beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal, Kanaalweg 2 - Tel. 2918
3UN6HAN5
PRISMA
PONTIAC
OMEGft
voor betere uurwerken
ZATERDAG BEGINT UITVERKOOP
Naar de Kamer van Koophandel ons
meedeelde begint de jaarlijkse uitver
koop op zaterdag 14 juli a.s. 's mor
gens om 9 uur.
VRC SPEELT TEGEN JONATHAN
In het kader van de nederlaag-wed
strijden speelt VRC a.s. zaterdagmid
dag om vier uur een wedstrijd tegen
Jonathan uit Zeist op het terrein aan
de Brinkersteeg.
De koopjesdagen staan weer
voor de deur. Zaterdag 14 juli
a.s. om 9 uur begint de oprui
ming. In verband hiermede wil
len wij onze adverteerders ver
zoeken de kopie voor de uitgave
van woensdag 11 resp. vrijdag
13 juli voor dinsdag 9 uur resp.
woensdagavond voor 5.30 uur in
ons bezit te stellen.
De uitgever,
Nieuwsblad „De Vallei"
en NIEUW zó ziet de Naald er uit
na de nachtelijke opgraving achter het
boswachtershuis. De brokstukken lig
gen ergens in Amerongen en wachten
nu op de heroprichting
voor om al deze kosten alleen op
zich te nemen. Zij vindt dat er geza
menlijk betaald moet worden.
En dat kan! In de eerste plaats is „Uni
tas" nu nog bereid om de heroprichting
financieel te steunen. Ten tweede heeft
het gemeentebestuur te kennen gegeven
dat het eveneens wil meedoen, mits de
Naald op een algemeen punt komt, zodat
iedereen er wat aan heeft.
De strijd is dus nog niet helemaal ge
streden. Er moeten nu spijkers met kop
pen geslagen worden en het zal velen
benieuwen wie de laatste loodjes durft
optillen. Misschien is het wel wéér de
Vrijwillige Brandweer
„De naald is terug!" Het ging
als een lopend vuurtje door
Amerongen. Geen wonder want
iedereen lag de plotselinge en
geruisloze verdwijning van dit
gedenkteken boven op de Ame
rongse berg nog vers in het ge
heugen. Temeer doordat het be
gin van dit jaar in de publici
teit kwam.
Nu de naald terug is en onge
twijfeld weer opgericht zal wor
den, zijn wij er na veel passen
en meten ingeslaagd de (clan
destiene) terugkeer van de naald
te reconstrueren.
Er mogen geen namen ge
noemd worden, doch dat neemt
niet weg dat het spannend was
- van begin tot het einde.
Overigens: al die moeite is
niet tevergeefs geweest, want
binnen niet al te lange tijd zal
de naald weer in volle glorie
hersteld worden.
Woensdagmiddag zijn vele ouders die
met hun kroost de kindervoorstelling van
Tony Boltini wilden bijwonen tot de
minder prettige ontdekking gekomen, dat
aanvangsuur zonder nadere mededeling
een uur later gesteld was.
Volgens de aanplakbiljetten zou de
voorstelling om drie uur beginnen. Waar
schijnlijk is men er pas later achter ge
komen dat de scholen in Veenendaal
's woensdagsmiddags niet vrij zijn. Ove
rigens bestond er grote belangstelling
voor het circus. Het leeuwennummer,
waarover de laatste tijd zoveel te doen
is, verliep vrij normaal, alhoewel het de
eerste keer was dat een dompteur ge
bruik moest maken van een stoel. Hoogte
punt van het gehele programma was zon
der twijfel het trapeze-nummer dat op
hoog peil stond. De avond-voorstelling
van woensdag werd ook bijgewoond door
de drie Veenendaalse wethouders.
Goed bezocht en zeer geslaagd was
de ouderavond van de Openbare Kleu
terschool „De Koolmees" te Eist, die
j.l. maandag werd gehouden. Het veel
zijdige programma begon met een le
zing van dokter Van Ommeren over
de kleuterleeftijd.
Hij wees er op dat deze leeftijd van
groot belang is voor de opvoeding. Dan
wordt goeddeels bepaald of de kleuter
later een „behoorlijk mens" zal wor
den. Het kind moet regelmaat leren
b.v. bij het naar bed gaan. Dit tijdstip
is veelal veel te laat.
Het moet ook leren maat te houden
zoals bij het snoepen. Als men een
redelijke hoeveelheid heeft bepaald,
moet het daar bij blijven. Spreker wees
er ook op, dat kinderen zelf bezig moe
ten zijn. Daarom is te veel televisie
kijken en te mooi speelgoed verkeerd.
In de pauze werden de werkstukjes
van de kinderen bewonderd en ver
kocht. De verkoping, gehouden ten ba
te van het schoolfonds, bracht f 45,20
op! Tenslotte vertoonde de hoofdleid
ster Mej. Vink dia's van de kleuters,
die door de ouders enthousiast werden
bekeken.
De voorzitster van de oudercommis
sie, mevr. Zachte, dankte mej. Vink
en haar medewerkster, mej. Maste,
voor het vele werk voor deze avond
verricht.
De Rhenense zwem- en poloclub „De Forellen" zit met de handen
in het haar. De winterse zomer van de laatste dagen is er de oorzaak
van dat het water in Natuurbad Ouwehand, waar het komende week
einde de officiële landenontmoeting zwemmen, schoonspringen en wa
terpolo Nederland - West Duitsland wordt gehouden, van een zeer lage
temperatuur is.
Samen met enkele kopstukken van de Koninklijke Nederlandse
Zwembond werd geprobeerd de gasbrander in het wedstrijdbasin te
deponeren, die onlangs in Rotterdam is ontworpen en beproefd voor
open baden, doch daarvoor moest zo'n lange pijpleiding worden aan
gelegd, dat dit niet uitvoerbaar bleek. Men kwam op het idee het dan
te proberen met propaangas, waarvoor alleen maar tanks behoefden te
worden aangevoerd. Ook dit bleek echter op technische moeilijkheden
te stuiten.
In derde instantie zijn de organisatoren er nu in geslaagd een grote,
ouderwetse heimachine te bemachtigen van niet minder dan 8 ton, die
enorme hoeveelheden stoom produceert. Deze machine is nu op de rand
van het bad geplaatst met de stoomuitlaat in het water.
Vanaf vanochtend 6 uur staat dit produkt uit de tijd dat alles nog
op stoom liep nu al moeizaam te puffen om het zwemwater voor de
Nederlandse en Duitse zwemsters en zwemmers in het komende week
einde wat dragelijker van temperatuur te maken. Je moet maar op het
idee komen
TE MOOI. Rose-Mary Smits
is niet toegelaten tot de 24-uurs-
rit van Le Mans, waarvoor zij
had ingeschreven met een Sun
beam van de Rootes-groep. De
roodharige dochter van een be
kende Engelse amateur-cou
reur is met haar 25 jaren fa-
briekgcoureur die al enige ral
ly's won. De officials van Le
Mans zeiden echter:
„En als u eens een ongeluk
kreeg en mismaakt werd?"
Vrouwen zfjn te mooi om deze
race te riskeren, was het offi
ciële commentaar.
DE GAULLE. Volgens oud
minister Michelet, in zijn boek
over de 13de mei (de dag dat
De Gaulle aan de macht kwam,'
volgens de schrijver zonder zijn
eigen toedoen), is de gouden
regel van het gaullisme, die de
generaal niet moe wordt te her
halen: „Vergis je niet in de
eeuw".
Een Frans politicus adviseerde
de Gaulle eens zich meer met
het parlement te bemoeien en
zei: „U zou een goed parlemen
tariër kunnen zyn als u wilde".
Waarop de generaal antwoordde:
„Kunt u zich mij voorstellen
in hemdsmouwen?"
Op het Elysee wordt geen
whisky geschonken, zelfs niet
als De Gaulle Amerikanen ont
vangt. Maar er is altijd sherry
en port, zelfs als er geen Portu
gezen zijn.
Door toedoen van minister
Malraux, die onlangs Washing
ton bezocht, zijn mevr. Kennedy
en generaal De Gaulle een
briefwisseling begonnen. „Van
particuliere aard", volgens
de woordvoerders van het Witte
Huis, Salinger. De Kennedy's
zijn erg gelukkig met de vrien
delijke toon van de brieven van
De Gaulle, die o.a. schreef:
„Ik hecht er veel betekenis
aan te weten dat ik de vriend
schap geniet van de eerste da
me en de eerste heer van mOn
geliefde Verenigde Staten."
MEER CHAMPAGNE. De
Franse minister van landbouw
heeft vergunningen afgegeven
voor de aanplant van nieuwe
wijngaarden in Cognac, Marne
en omgeving omdat de vraag
naar cognac en champagne het
aanbod verre overtreft.
TECHNIEK EN NATUUR.
Het eerste televisienet in Frank
rijk is voltooid. Men is begon
nen met het tweede, maar men
stuit steeds vaker op verboden
van de luchtvaartdiensten en
op bezwaren van allerlei in
stanties die de Franse monu
menten en het natuurschoon
beschermen.
In de Camarque bijvoorbeeld
kon geen vergunning voor een
televisietoren worden verkregen
omdat hij de trekvogels zou af
schrikken en met name de be
roemde rose flamingo's zou ver
ontrusten.
Bij de lancering van de vijfde,
Amerikaanse kunstmaan voor
meteorologische waarnemingen
is meegedeeld dat deze robots,
die foto's van de wolkenforma
ties doorgeven, al de dood van
tientallen mensen voorkomen
hebben, en voor miljoenen
schade, omdat zij het mogelijk
maken waarschuwingen voor
cyclonen eerder te geven.
NNP De situatie in de Straat van Formosa is de laatste tijd onverwacht tot
een hoogtepunt gekomen. Communistisch China heeft tegenover de nationalistische
steunpunten Quemoy en Matsoe omvangryke strydkrachten samengetrokken. Een
ieger, dat sterker, beter getraind en uitgerust is dan de strydmacht, die in 1958, toen
het tot botsingen kwam, aan de rood-Chinese kuststrook was verzameld. Volgens re
cente rapporten staan op het ogenblik tegenover de twee nationalistische eilanden
nog geen acht kilometer verwijderd van het communistische vasteland acht
tien tot twintig extra infanterie divisies van elk tienduizend man, meer dan driehon
derd gevechtsvliegtuigen en ruim achthonderd kanonnen opgesteld. Daarnaast is er
de „normal" regionale bezetting van ongeveer 350.000 man in de kustprovincie Toe-
kien.
De Verenigde Staten, verontrust door
de plotselinge militaire bewegingen
en gebonden aan Formosa door ver
gaande beloften, hebben Peking direct
gewaarschuwd tegen „onbezonnen stap
pen". Rood-China reageerde met de
bekendmaking, dat de strijdkrachten
niet zijn bedoeld om Formosa aan te
vallen (het ontbreken van schepen om
hen over de Straat te brengen zou
daarop wijzen), maar juist ter verdedi
ging zijn samengetrokken tegen een
binnenkort te verwachten aanval op
het vasteland door de nationalisten. Het
gesprek VS-China had plaats in de
Poolse hoofdstad Warschau tussen am
bassadeur John M. Cabot en de Chi
nese vertegenwoordiger Wang Ping-
nan. Andere diplomatieke contacten
tussen Amerika en communistisch Chi
na zijn niet mogelijk doordat de VS het
Pekingregime niet erkennen. Tijdens
dit gesprek moet de Amerikaanse am
bassadeur duidelijk hebben gemaakt,
dat de Ver. Staten niet van plan zijn
een aanval van de nationalisten op
Rood-China te ondersteunen, maar wel
het nationalistische Formosa zullen be
schermen met alle middelen, die ze
hebben als de communisten een aanval
ondernemen.
Deze duidelijke Amerikaanse uit
spraak maakt de situatie echter niet
eenvoudiger. Zouden de nationalisten
incferdaad een aanval overwegen en
slaat Rood-China onder het motto, dat
de aanval de beste verdediging is, of
fensief terug, dan zouden de Amerika
nen voor de moeilijke beslissing staan
of zij wel, en zo ja wanneer, moeten
ingrijpen. Is een aanval van het toch
betrekkelijk kleine nationalistische
rijkje van premier Tsjang Kai Chek
op het immense, 600 miljoen zielen
tellende vijandige vasteland mogelijk?
De vraag is moeilijk te beantwoorden.
Voor de Westeuropese mens is de Chi-
De vorige week by Wassery De
Jong te Rhenen uitgegeven Y'allei-
riks is niet gevonden. De waarde
is hierdoor gestegen tot zeven gul
den vyftig, terwyl de nieuw uit te
geven riks genummerd is met
By inlevering op ons bureau vóór
a.s. donderdagmiddag 12 uur wordt
de premie a contant uitbetaald.
INENTING TEGEN
KINDERVERLAMMING
Voor de kinderen, geboren in het twee
de halfjaar van 1961 zal gelegenheid wor
den gegeven tot het ontvangen van de
derde inenting tegen kinderverlamming
en wel te
EDERVEEN op dinsdag 10 juli 1962 om 2
uur in de Consistoriekamer, N.H. Kerk.
BENNEKOM: op woensdag 11 juli 1962
van 2 tot 2.30 uur in het Oranje-Groene
Kruisgebouw;
EDE: op donderdag 12 juli 1962 van 2
tot 4 uur in het gebouw van de G.G.D.,
Brouwerstraat 3;
LUNTEREN: op dinsdag 17 juli 1962 van
2.30 tot 3 uur in het Groene Kruisgebouw.
Aan de ouders of verzorgers van de
betrokken kinderen zal een oproepkaart
worden verzonden. Zij, die enkele dagen
vóór de inenting nog niet in het bezit
zijn van een oproep, dienen zich hier
voor te vervoegen op de afdeling bevol
king (loket 5) van het gemeentehuis.
Men dient bij de inenting de oproeping
en het oranje inentingsboekje over te
leggen.
SOUVENIR, SOUVENIR De altyd
nUvere Duitse industrie heeft een nieuw
handelsgebied geopend: kleine kopjes,
vervaardigd van plastisch materiaal, wel
ke een verbluffende gelykenis vertonen
met mevrouw Kennedy, gaan met grote
partyen, keurig beschilderd de oceaan
over om in de Verenigde Staten als sou
venir verkocht te worden.
nese geest moeilijk te doorgronden.
Meer dan eens heeft Europa versteld
gestaan van de gebeurtenissen in het
rijk van de eeuwige glimlach. In 1949,
toen de communist Mao Tse Tung met
een handjevol mannen de handschoen
opnam tegen de oppermachtige rege
ringstroepen van Tsjang Kai Chek, be
greep in Europa niemand hoe hij deze
aanvankelijk enorme overmacht de
baas kon worden.
De oorzaak was, dat zijn aanval, of
beter zijn revolutie, op het juiste mo
ment kwam China had genoeg van de
regering van Tsjang Kai Chek, die
aangetast was door de kwaal, die het
privébezit van het Chinese staatsbestel
schijnt te zijn, de corruptie. Het volk
ging gebukt onder de tirannie van cor
rupte plaatselijke ambtenaren, die al
leen maar dachten aan het spekken van
de eigen beurs en zich min of meer
onafhankelijk hadden gemaakt. De be
volking zag Mao als de redder, die hen
van de onderdrukkers zou bevrijden
en er een betere machtsregeling voor
in de plaats zou stellen. De plaatselijke
heersers zagen ook wel wat in de com
munistische revolutie omdat zij ver
wachtten de onervaren communistische
voormannen na verloop van tijd om
hun vingers te kunnen winden, zodat
voor hen geen verandering in de situ
atie, hoogstens een verbetering zou
ontstaan. Op deze manier, van binnen
uitgehold, had de regering geen enkele
kans. Steeds meer troepen liepen over.
Zal deze historie zich gaan herhalen?
Als de tijd gunstig is, dan is het wel
nu. Rood-China maakt een ernstige
economische crisis door. Hongersnood
heerst en de industrie verkeert in een
staat van entbinding. De bevolking
leeft onder de druk, die zwaarder is
dan in de tijd van Tsjang Kai Chek.
De oude plaatselijke bonzen hebben
niets in te brengen. Corruptie schijnt
weer welig te tieren. Een vastberaden
invasietroep zou militair gezien geringe
kansen hebben, maar als de vonk van
het verzet inslaat en een felle brand
veroorzaakt komt Mao's regime onge
twijfeld op de helling te staan. Tsjang
Kai Chek, de bejaarde nationalistische
leider, zint nog steeds op een revanche
voor zijn nederlaag van dertien jaren
geleden. Zijn leeftijd dwingt hem haast
te maken. Op Formosa verbergt nie
mand. dat men een invasie wenst. De
laatste tijd zijn uitgebreide oefeningen
gehouden en speciale eenheden samen
gesteld. Er zijn voorraden aangelegd,
welke niet alleen voor defensieve doel
einde bestemd kunnen zijn. De natio
nalisten kunnen, als de tijd daar is, een
leger van enkele honderdduizenden
manschappen op de been brengen. Hun
militaire uitrusting, moreel en training
zijn uitstekend. Alleen de luchtmacht
kan zorgen geven. De Sabres van de
nationalisten zijn te langzaam om het
op te nemen tegen de moderne Mig-19,
die Rood-China van Rusland heeft
ontvangen (naar men zegt 120 stuks).
In de nabijheid van de Straat van For
mosa stoomt echter steeds de Ameri
kaanse Zevende Vloot, de sterkste mari
tieme strijdmacht, die de wereld ooit
heeft gezien.
De situatie is gespannen, dat wordt
in Washington, Londen, Moskou en
Peking erkend. Er staat heel wat op het
spel. Een omwenteling in China be
tekent een ommekeer in de wereldver
houding. Rusland zpu geïsoleerd komen
te staan. De vraag is hoever de Chinese
partijen willen gaan.
VEENENDAAL
Woensdag 11 juli: Raadsvergade
ring 7.30 uur.
RHENEN
Zaterdag 7 juli: Zwemontmoeting
Nederl.-W. Duitsland in bad
Ouwehand 15.30 uur.
Zondag 8 juli: Zwemontmoeting
Ned.-W. Duitsl. in bad Ouwe
hand 14.30 uur.
ELST
Woensdag 11 juli: Autotocht be
jaarden.
