Vacantie
ASPRO
uit het
^YleanclerdciL
loketambtenaar
De eerste Europese mens
Nederland in Duitsland
HISTOR
Wat bepaalt het inkomen van de Friese
weideboer?
Gaan ganzen de nachtwakers vervangen?
Varkenskwestie in Israël
nieuwe
ESPRESSOj
kleuren
v.a. 2.50
Maak 't mooi
schilder zelf -
kies het beste - gebruik
speciaal voor U gemaakt!
p. VAN DIJK
zonder hoofdpijn
neem 'ASPRO' mee.
PTT
TWEEDE BLAD „DE VALLEI''
VRIJDAG 10 AUGUSTUS 1962
Nr. 63
ERKRATH, 28 juli 1962
,t Is maar een klein plaatsje, Erkrath, met nauwelijks tienduizend inwoners,
maar wel bezit het een uitgesproken stedelijk karakter. Het ligt in het dal van
de Düssel aan de voet van de heuvels, die met een laag löss bedekt zijn en nu
in de oogsttijd een bont mozaïek van kleurvlakken vormen door de akkers met
graan, koolzaad en bieten. Zij glooien langs zachte lijnen omlaag naar de holle
wegen en de murmelende beken met hun sluisjes en watervalletjes. Daar liggen
de grote boerehoeven, waarvan de muren in vakwerk zijn opgetrokken: balken
die elkaar horizontaal, vertikaal of diagonaalsgewijze kruisen, de vakken gevuld
met lemen stenen of met natuursteen. De heuvelhellingen vormen rijzend en
weer dalend een arabesk van vloeiende lijnen, soms onderbroken door donkere
bossen, restanten van uitgestrekte wouden, door rooiing verdwenen. Hierop wij
zen ook verschillende plaatsnamen, eindigend op -rath, zoals Erkrath, Osterath.
Rath betekent „eine Rodung im Walde", een ontginning in het bos, zoals het
bos in onze Gelderse Vallei ook gerooid is. Oostelijk van Erkrath ligt het veel
grotere Mettmann met 21.000 inwoners. Toch is het weinig bekend, terwijl
Erkrath beroemd is geworden. Waardoor dan wel?
..GUT OBEK-
DAHLHAUS
EEN KLUIZENAAR IN HET
DAL
In het dal van de Düssel, die bij Elber-
feld ontspringt en door prachtige dalen
stroomt, door nauwe ravijnen breekt en
landschappen vormt van wild-romanti-
sche pracht, in dit dal waarin vele sagen
zich afspelen, leefde in de tweede helft
van de 17de eeuw de evangelische kerk-
gezangendichter Joachim Neumann vele
jaren als mysticus en kluizenaar in vol
komen eenzaamheid. Hij kwam uit Bre
men naar Düsseldorf - „dorp" aan de
Düssel - waar hij rector van de Latijnse
school werd. Later keerde hij naar Bre
men terug om er predikant te worden. Hij
dichtte 57 gezangen o.a. de beroemde lie
deren Looft, looft den Heer, den almach-
tigen Koning der ere en Wonderbare
Koning, Heerser over ons allen. Bij twin
tig van deze gedichten schreef hij zelf de
melodie.
In het Düsseldal bevonden zich vele
holen en grotten, door het water in de
loop der eeuwen in de zachte kalksteen
uitgespoeld. Daarin trok hij zich vaak te
rug om in mystieke vervoering, gewekt
door de verheven pracht van beek en dal
zijn liederen te dichten. Na zijn dood in
1680 heeft het stadsbestuur van Düssel
dorf hem, die geheel vergeten was, ge-
eerd en zijn naam in het grieks vertaald:
Neumann werd Neander en het dal werd
naar hem genoemd: Neanderdal.
De grote ontdekking
Omstreeks 1850 begon men de mergel
groeven in het dal te exploiteren. Er wer
den gaten voor de explosies geboord,
waarna de brokken kalksteen werden
weggevoerd. Zodoende vielen vele grot
ten ten offer aan de industrie, o.a. de
Feldhofergrot, eigendom van een zekere
Pieper. In 1856 drongen zijn arbeiders de
druipsteengrot binnen en begonnen de 2
meter dikke leemlagen af te graven,
waarbij zij grote beenderen vonden. Pie
per hield ze voor skeletresten van een
holebeer. De Elferfeldse gymnasiumleraar
Fuhlrott onderzocht ze en liet verder gra
ven. Mèn vond een schedeldak, twee bo
venarmbeenderen, twee ellepijpen, een
spaakbeen en sleutelbeen, beide dijbeen
deren en skeletresten van andere wezens,
zoals ribben, een schouderblad, wervels.
Fuhlrott stelde vast, dat het resten waren
van een vóórhistorische mens, die vrij
klein was 1.60 m., zware beenderen be
zat, lange armen, een terugwijkend voor-,
hoofd, een sterk terugspringende of lieverj
géén kin, maar een soort „snuit", forse
kaken en machtige wenkbrauwbogen. Hij
liep enigszins gebogen en moet vrij dicht
behaard geweest zijn. Hij was een mens
met menselijke tanden en kiezen en een
menselijk verstand, maakte werktuigen
van steen zoals pijlspitsen, schrabbers en
klingen, kende het vuur, versierde zijn
lichaam met rode verfstof (oker) en was
zich, blijkens de offers, bewust van het
bestaan van een godheid, drager, schep
per en behouder van de aarde en het le
ven en bezat een voorstelling van een
leven na de dood, waarop sporen van
lijkbijzetting met voedsel en gereedschap
pen wijzen.
Fuhlrott, voor wie langs de grote ver
keersweg een gedenkteken is opgericht en
wiens beeltenis wij in het Neandertalmu-
seum zagen, had het oudste aanwijsbare
mensenras in Europa ontdekt, de eerste
Europese mens, die niet in Nederland
heeft gewoond bij gebreke aan rotsholen,
maar er wel eens heeft verbleven. Hij
leefde in een periode tussen de ijstijden
in een nog bar klimaat, maakte jacht op
de „koude" fauna dier tijden: mammoet,
wolharige neushoorn, holebeer, holehye
na, wild paard, oeros e.a. en oogstte wil
de vruchten.
Strijd
Fuhlrotts mening werd fel bestreden
door de beroemde anatoom Rudolf Vir-
chow, die de schedel hield voor die van
een door rachitis aangetast wezen. Andere
geleerden beweerden dat het een schedel
was van een idioot, een Mongoolse kozak,
een „oude Hollander", een in Europa ver
zeilde wilde, een Kilt enz., in één woord:
de wetenschap schatte hem veel minder
oud.
Maar latere vondsten in België, Kroatië,
voor tieners en twens 1.95
FA. L. HET
Hoofdstraat 45, Telefoon 2165
Frans Halslaan 26, Telefoon 3041
Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje, De
Krim, Oerbekistan, Palestina (Tiberias,
Karmel, Nazareth), Afrika, Java van sche
dels met dezelfde kenmerken toonden
aan, dat Fuhlrott juist gezien had. Vir-
chows zoon en kleinzoon erkenden de fout
van hun vader en grootvader. De be
roemde G.H.R. Koenigswald verklaarde
nog onlangs:Fuh!rott was een Columbus,
die wist dat hy een nieuwe wereld ont
dekt had.
Onder de skeletten valt het grote aan
tal kinderen op, bezweken onder de slech
te klimatologische omstandigheden.
Raadselachtig is de Neandermens ver
dwenen, na eeuwen Europa bewoond te
hebben. Is hij uitgestorven door een ka-
tastrofe, is hij geëmigreerd? Men weet
het niet. Wij, Europeanen, stammen vol
gens de onderzoekers niet van hem af,
maar van een ras na hem. de mens van
Cro Magnon, zo genoemd naar de eerste
vindplaats van zijn skelet.
Teleurstelling
Lang reeds hadden wij verlangd de grot
van de Neandertaler eens te bezoeken.
Onze wens wordt nü vervuld. Maar nu
wij, wandelend door het paradijselijke
dal, de beroemde spelonk, de wieg van
deze heeft in het dal geleefcj, waarvan
stenen werktuigen getuigen.
Bijzonder bezienswaardig zijn die
„kunstwerken": de copieën van de Zuid
franse en Spaanse muurschilderingen en
plastieken van rendier, mammoet, wolha
rige neushoorn, wild paard en holebeer,
het hert voor de valkuil, de sluipende
jager achter de bison, de tovenaar (een
als dier verklede mens die het wild jaagt),
alles van een grote expressieve kracht.
Ontroerend zijn de Venusbeeldjes, klei
ne plastieken van vrouwenfiguren met
buitensporig gevulde lichaamsvormen.
Een fijnheid die wij bij de oermens niet
zouden verwachten, trof ons in de meis
jeskopjes uit Unterwisternitz en bovenal
uit Brasempouy, de oudste voorstellingen
van het menselijk gelaat. (De namen zijn
van vindplaatsen) Zo sloegen wij een
blik in de oergeschiedenis van het men
selijk geslacht, waarbij ons het bijbel
woord in herinnering kwam: Het ene
geslacht vergaat, het andere verschijnt.
Het volk in het Bergische
land en Rijnland
De mensen zijn hier uiterst behulp
zaam, gastvrij en gemoedelijk. Raadplegen
we onze puike Michelinkaart. dan schiet
men terstond toe om de weg te wijzen
en men vergezelt ons zelfs een eindweegs.
In Krefeld, een stad met gigantisch ver
keer, loodste een kwieke Osberather ons
door het labyrinth van wegen, over le
vensgevaarlijke niet beveiligde oversteek
plaatsen, voerde ons langs een veel kor
tere weg over Fischeln naar Osterath,
waar hij afscheid nam.
Via Büderich bereikten we toen spoedig
de nieuwe Rijnbrug om eindelijk langs
Gerresheim in Erkrath te komen, met zijn
fraaie romaanse kerk uit de 12de eeuw,
waarin een mooie romaanse doopvont uit
donker graniet gehouwen, ook uit de 12de
eeuw.
Nederland in Duitsland
Men stelt het bezoek van ons Nederlan
ders in" Rijn- en Bergisches Land zeer op
prijs. Onze fietsen met zwarte ketting-
kasten en jasbeschermers verraden ons.
Maar ondanks alle vriendelijkheid ver
liest het Nederlands geleidelijk terrein in
Rijnland, dat toch oorspronkelijk van
Dort tot Keulen een eenheid van taal en
cultuur vormde.
Over Stralen, Wachtendonk, Kempen en
Krefeld trokken wij erdoor. De Nederrijn
was oorspronkelijk .Nederlands". In Kleef
was het Nederlands tot voor kort hoog in
aanzien en zelfs de taal van de deftige
stand. In ambt, school en kerk werd
overal Nederlands gebruikt. Tot in de
19de eeuw bleef het de cultuurtaal, toen
Pruissen een centralistisch gezag in Ber
lijn vestigde. Het Hoogduits werd nu of
ficiële taal.
In Rijnland lopen nóg verschillende
taalgrenzen, die van Urdingen, Benrath,
die elke H.B.S.-er kent. Zij scheiden het
Nederduits van het Hoogduits, maar
schuiven steeds meer op naar de Neder
landse grens, zodat deze, eerst louter een
staatkundige barrière, langzaamaan een
taalkundige culturele wordt. Toch heeft
ons woord fiets het gewonnen van het
Hoogduitse Fahrrad!
Jozef Kempen
Gelukkig is Jozef Kempen opgestaan,
de grote pionier voor het behoud van het
Nederlands. Geboren in Nuis (Neuss) bij
Düsseldorf, werd hij in 1958 leraar in
Kleef en organiseerde daar een Werkge
meenschap Nederlands aan de Realschule.
Ook aan de Volkshogeschool van Nuis gaf
hij zeven jaar lang Nederlands. Telkens
wijst hij onze regering er op, dat zij meer
tijd, geld en aandacht aan de propaganda
van de Nederlandse cultuur moet beste
den.
Hij beijvert zich om het Nederlands
meer eerbied te doen betonen en wenst
het officieel erkend 4e zien. Het zou in
de gehele grensstreek een verplicht leer
vak op de volksschool moeten zijn. Ook
zouden leerstoelen in de Nederlandistiek
aan de universiteiten gesticht moeten
worden.
In Nederlandse en Duitse kranten en
tijdschriften schrijft hij. Was zijn stem
eerst die van een roepende in de woes
tijn, geleidelijk begint zijn idealisme te
winnen en vrucht te dragen. Onlangs
schreef hij nog: ,Er is nu een kans om
het Nederlands in het buitenland weer
het aanzien te verschaffen dat het als
drager van een oude, onafhankelijke en
rijke beschaving verdient."
Op onze tocht door Rijnland bemerkten
wij maar al te zeer, dat het Nederlands
door velen als een soort kinderlijk plat
duits wordt beschouwd. Men zegt het u
beleefdheidshalve niet, maar als men er
naar vraagt, bekent men het eerlijk. Om
die mening te corrigeren besloten wij in
Rijnland zo weinig mogelijk Duits te
spreken, gedachtig het woord van de
Groningse hoogleraar Heeroma: „Wij
wensen liefde en achting aan weerszijden
van de grens."
D. Philips
ERKRATH
VOOR DE BOER
liet is algemeen bekend, dat de bedryfsuitkomsten van weidebedry ven sterk ver
schillen. Aldus de heer ir. A. Eriks van het Landbouw-Economisch Instituut, onlangs
voor de microfoon. Verschillende factoren zijn hiervan de oorzaak. De invloed van de
opbrengstpryzen \an melk en vlees is één van deze factoren. Elk jaar staan deze
prijzen in het brandpunt van de belangstelling. Minder bekend is de invloed van
bedryfsgrootte, veebezetting en arbeidsbezetting op het inkomen. Speciaal de onder
linge verhouding tussen bedrijfsoppervlakte en omvang van de veestapel - de vee
bezetting per ha. - en het aantal koeien per man zyn in dit verband belangryk.
De veebezetting per ha. kan worden
opgevoerd door middel van een verhoog
de stikstofbemesting. Wat zijn nu de re
sultaten die hiermee behaald worden? Het
blijkt, dat dit gepaard gaat met lagere
bewerkingskosten per koe; zowel de ar
beidskosten als de werktuigkosten en kos
ten van werk door derden zijn lager. Dit
is slechts voor een (zeer) gering gedeelte
te verklaren uit een kleinere gemaaide
oppervlakte per koe. Wel wordt bij meer
vee per hectare een ander maaischema
toegepast, waardoor een gunstiger sprei
ding in de arbeidsbehoefte over het jaar
wordt verkregen. De kleinere oppervlakte
per dier leidt tenslotte ook tot een bespa
ring op arbeid en werktuigkosten bij
werkzaamheden als transport, sloten
schonen, toezicht op de veestapel enz. De
omvang van deze werkzaamheden hangt
meer af van de oppervlakte dan van de
omvang van de veestapel.
Ook de bedrijven met een groter aan
tal koeien per arbeidskracht hebben la
gere bewerkingskosten per koe. Het blijkt,
dat er door een sterkere mechanisatie
mogelijkheden zijn. de veebezetting per
man op te voeren. De kosten van werk-
de Europese mensheid zoeken, worden
wij deerlijk teleurgesteld: het hol is ver
dwenen, evenals andere holen. Slechts
„der Rabenstein" zo genoemd naar de
vele onbereikbare ravennesten is behou
den, een hoge. gevaarlijke rotswand. Ook
het Rovershol, waarin volgens de over
levering de roofridder Veit woonde, bleef
gespaard.
Gelukkig kwamen wij te weten hoe
de oorspronkelijke toestand van het Düs
seldal is geweest. In 1835 schreef Dr. med.
Johann Heinrich Bongard uit Erkrath een
boekje Wanderung zur Neandershöhle, 'n
„ooggetuige-verslag" van de prachtige
natuur vóór de industrialisatie. Hij be
schrijft hooggestemd de geologie, de grot
ten, de planten- en dierenwereld, in het
bijzonder de kalkflora, het landschap en
de folklore bij de Düssel. In 1956, honderd
jaar na Fuhlrotts ontdekking, werd het
werkje in een faximile-druk opnieuw uit
gegeven met de oorspronkelijke tekenin
gen in steendruk, een boekje dat wij als
een kostbaar kleinood mee naar huis
zullen nemen.
Een feit dat ons ook troost, is de aanleg
van het Naturschutzgebiet, dat het Nean
derdal en de driehoek tussen Erkrath,
Mettmann en het kleine Gruiten omvat,
ongeveer 3000 morgen. Men probeert het
dal en zijn omgeving het woeste karakter
terug te geven. Ook is een stuk van 100
morgen afgerasterd en bestemd tot leef-
en verblijfplaats van dieren, die tijdens de
tussenijstijden, terzelfder tijd als de Ne
andertaler leefden, en niet uitgestorven
zijn: wisent, aneros en wild paard.
Het museum
In het Neanderdalmuseum vergeten wij
onze teleurstelling. In grote lijnen toont
de collectie het ontwaken van de mens
heid van de oudste vondsten te Heidel-
berg en Steinheim af, nog vóór de vondst
van de Neandertaler.
Wij zien overblijfselen van de Nean
dertaler, zijn dierenwereld, zijn cultuur,
waarbij het ontbreken van kunstuitingen
opvalt, na de latere mens, de homo sa
piens, die wel kunstuitingen naliet. Ook
De heer George Ballantine heeft een
whisky distilleerderij, die niet ver van het
rokerige en altijd dorstige Glasgow in
Schotland is gelegen.
Daar hij zijn drankvoorraden wegens
ruimtegebrek in de open lucht moet op
slaan, had hij tot voor kort veel last van
personen, die er niet tegen op zagen zo
nu en dan een paar \faten van het kost
bare vocht mee naar huis te nemen.
Hoewel de voorraden werden bewaakt,
zag het bewakingspersoneel geen kans
alle vaten, die op een uitgestrekt terrein
liggen opgeslagen, in het oog te houden.
De goede tijden voor de whiskydieven
en de zorgen van de heer Ballantine zijn
nu echter voorbij, want sedert enige tijd
is het korps bewakers uitgebreid met
koppels ganzen.
Enige employé's, die hun geschiedenis
lessen van school nog niet vergeten had
den, herinnerden zich n.l. dat de stad
Rome indertijd voor een nachtelijke aan
val van een vijandelijk leger werd behoed
door een aantal ganzen, die bij het nade
ren van de vijand alarm sloegen. Hoewel
het voorstel om bewakingsdienst met deze
dieren uit te breiden door de heer Ballan
tine wel wat sceptisch werd ontvangen,
werden er bij wijze van proef 5 ganzen
in dienst genomen.
Deze eerste groep is inmiddels uitge
groeid tot een mobiel korps van 23 stuké,
dat onder» leiding staat van een flinke
agent, door het personeel van de opslag
plaats zeer toepasselijk „Mr. Ballantine"
gedoopt.
De ganzen die dag en nacht op het
terrein rondscharrelen hebben een zeer
scherp gehoor en vallen iedere indringer
onder heftig vleugelgeklap en gesis aan.
Zij maken daarbij zoveel lawaai dat de
„echte" bewakers onmiddellijk worden
gealarmeerd.
Het belangrijkste is echter, dat er sedert
de aanstelling van de „ganzenpolitie"
geen whiskydiefstallen meer zijn voorge
komen.
Wél werden er heel wat indringers met
gescheurde broeken over de omheining
gejaagd. Volgens de direkteur van de dis
tilleerderij zou dit vooral te danken zijn
aan de agent „Mr. Ballantine", die meestal
't eerst alarm slaat en daarna - in hoogst
eigen (ganzen) persoon de aanval op de
indringers opent.
Voor zover bekend worden er in Neder
land nog geen ganzen bij de bewaking van
opslagplaatsen e.d. gebruikt.
Er zijn echter ook in ons land vele grote
en kleine bedrijven, die hun goederen
vaak op afgelegen plaatsen moeten op
slaan en waar de bewaking door gebrek
aan personeel eigenlijk onvoldoende is.
Onze strijdkrachten zijn er jaren gele
den toe overgegaan bij hun bewakings
diensten honden in te schakelen, doch
deze dieren moeten eerst voor hun taak
worden afgericht en zijn uiteraard veel
duurder dan hun gevederde collega's.
Het daarom wel eens nuttig kunnen
zijn, indien werd onderzocht of het ge
bruik van „ganzenpolitie" niet goedkoper
en doeltreffender is dan de tot nu toe in
ons land toegepaste bewakingsmethoden.
VRAAG
Op een concours tijdens een landbouw
tentoonstelling ergens in Frankrijk kre
gen de deelnemers met het hoogste aan
tal punten als laatste beslissende vraag:
„Wat is de linea-recta afstand die een
graankorrel in een dorsmachine aflegt?"
Het antwoord luidde: 39 meter, en 179
milimeter. Er waren twee deelnemers die
dat tot op de milimeter precies wisten.
tuigen en werk door derden zijn hier
weliswaar hoger, maar dit wordt meer
dan goed gemaakt door de lagere arbeids
kosten.
Door uitbreiding van de veestapel bij
gelijkblijvende bedrijfsoppervlakte en ar
beidsbezetting zijn de voordelige effecten
van de hogere veedichtheid en van een
groter aantal koeien per man te combi
neren. Dit biedt, bedrijfseconomisch ge
zien, een aantrekkelijke mogelijkheid tot
verbetering van 't bedrijfsresultaat. Moe
ten de boeren die dit doen veel harder
werken? Neen, op de bedrijven, die zich
in deze richting hebben ontwikkeld, wor
den door de boer niet meer uren gewerkt
dan op de overige bedrijven. Wel stelt de
ze bedrijfsvoering (waarschijnlijk) hogere
eisen aan de capaciteiten van de boer,
terwijl in sommige gevallen de stalruim-
te een belemmering kan vormen.
Het is verder opmerkelijk, dat de hoog
te van de opbrengsten en voederkosten
per koe door deze stijging van de arbeids
prestatie praktisch niet wordt beïnvloed.
(De hoogte van het saldo van opbreng
sten en voederkosten per koe worden be
ïnvloed door andere factoren, zoals kwa
liteit en samenstelling van de veestapel,
hoeveelheid aangekocht voer per koe en
de verhouding tussen zomer- en winter
meik). Deze conclusies gelden voor alle
bedrijfsgrootteklassen. De oppervlakte
van de onderzochte bedrijven liep daarbij
uiteen van 5 tot bijna 50 ha.
Los daarvan hebben de grotere bedrij
ven nog bizondere voordelen. Naar mate
de bedrijfsoppervlakte toeneemt ligt de
arbeidsproduktiviteit hoger. Deze hogere
arbeidsproduktiviteit vindt zijn oorzaak
in een verdergaande mechanisatie op de
grotere bedrijven. Deze komt echter niet
tot uiting in hogere kosten per dier van
werktuigen en werk door derden. De ho
gere kosten worden nl. gecompenseerd
door een kostenverlaging, die het gevolg
is van een beter gebruik van de capaciteit
van de werktuigen en het gebruik van
grotere machines, waarmede relatief
goedkoper wordt gewerkt.
Hier staat tegenover dat de grotere be
drijven in het algemeen een lager aantal
koeien per hectare hebben en hier dus
minder dan op de kleine bedrijven pro
fijt wordt getrokken van de voordelen die
aan de verhoging van de veebezetting per
hectare zijn verbonden. Dit kan een ge
volg zijn van historische ontwikkeling,
waarbij voor de kleine bedrijven de nood
zaak tot uitbreiding van de veestapel ster
ker was. Het kan ook voortkomen uit de
behoefte op de grotere bedrijven het be
drijfsplan overzichtelijk te houden.
Ongeveer de helft van de verschillen in
arbeidsinkomen per koe, die op de onder
zochte bedrijven voorkomen, kunnen wor
den verklaard uit deze samenhangen.
Hiervan is het aantal koeien per man de
belangrijkste. (Van resterende verschillen
kan nog 15 a 20'/» worden verklaard uit
verschillen in de hoogte van de opbreng
sten en voederkosten per koe).
Hierover is meer te vinden in een pu-
blikatie van het L.E.I, (no. 43) over ruim
100 Friese veenweidebedrijven.
Natuurlijk kunnen bij andere prijsver
houdingen in de toekomst de conclusies
over de meest voordelige bedrijfsvoering
gewijzigd worden. De arbeidsschaarste en
de hoge lonen doen echter verwachten,
- wat nu reeds is gevonden - nl. dat het
aantal koeien per man belangrijk is, en
in de toekomst nog belangrijker zal wor
den.
Orthodox en modern
Het is steeds een kenmerk van het oude orthodoxe Joodse geloof geweest, dat
het verbod in Leviticus 11 om varkensvlees te eten, moest worden gehandhaafd.
Maar het nieuwe Israël is als zodanig geen orthodoxe Joodse natie, hoewel er
natuurlijk wel een zeer grote groep orthodoxe Joden zijn. Men bespeurt dit dui
delijk, als men weet, dat er thans in Israël circa 200 Israëlitische boerderijen
zijn, waar samen 60.000 varkens worden gemest. De produktie per jaar bedraagt
5000 ton varkensvlees en dit vlees wordt openlijk in Israëlitische winkels ver
kocht. Ruim 10.000 Israëli vinden hun bestaan hierin.
Natuurlijk bestaat hiertegen verzet.
De orthodoxe Joden verfoeien deze
toestand en willen de oude wet hand
haven. Hier komen bovendien gevoels
kwesties bij. Want in Leviticus wor
den meer dieren dan alleen het varken
als onrein voor de consumptie verbo
den, maar juist om der wille van het
varkensverbod leed Israël talloze ma
len vervolging.
Antiochus Epiphanes dwong in zijn
onderdrukking van Israël de marte
laars met geweld om varkensvlees te
eten en ontwijdde te tempel te Jeru
zalem ermee. De Romeinse keizer Ha-
drianus liet na de laatste opstand van
Israël de tempelberg met varkensbloed
verontreinigen om herbouw te belet
ten.
In Rusland ging het in deze tijd niet
anders; in het Israëlitische parlement
(de Knesseth) verhaalde een uit Polen
herkomstige Jood, hoe hij in zijn jeugd
door dusgenaamde Christenkinderen
werd vervolgd, die zijn lippen met var
kensvet wilden besmeren. Het is te be
grijpen, dat de traditiemacht en de
eerbied voor de oude martelaars en
martelaressen ertoe bewegen, de or
thodoxe voorstanders van handhaving
van het verbod te steunen.
Reeds was in het huidige Israël de
varkensteelt tot ongeveer een derde
deel van het land beperkt. En een
nieuwe, door de orthodoxe Joden inge
diende wet beperkt dit nog meer. Men
wil de varkensteelt tot Galilea beper
ken en liefst slechts tot een aantal met
name genoemde dorpen (merkwaardi
gerwijs is Nazareth één ervan).
Maar de moderne Joden verzetten
zich. Zij vrezen, dat de klerikalen in
vloed op hun land te groot zal worden
en keren zich reeds om deze reden te
gen de orthodoxen. Voorts steunen zij
degenen, die van de varkensteelt leven
I atrimoniumlaan 50 - Tel. 2777
y eenendaal
en hunnerzijds inbrengen, dat zij niets
hebben tegen de religie van oud-Israël,
maar dat het verbod van varkensvlees
werd gegeven in een tijd toen er nog
geen ijskasten waren en tegenwoordig
overbodig is. Zij willen de varkens
teelt om deze redenen uitdrukkelijk
handhaven en de verkoop voortzetten.
De zittingen van de Knesseth zijn
steeds zeer bewogen. De Israëli komen
vanuit alle delen van de wereld, heb
ben de meest uiteenlopende levensge
schiedenis in noord en zuid, oost en
west achter de rug en zijn wel nieuw
en sterk verbonden door hun liefde
voor het eigen, pas verworven land en
en de vrijheid voor de Jood, die hier
uiteraard heerst, sterk verbonden ook
door het gevaar van de aan alle zijden
het kleine Israël omringende Arabische
wereld, die begeert Israël uit te wissen,
maar eer dat deze Joodse mensen een
werkelijk homogeen volk vormen, moet
er toch nog wel een geslacht overheen
gaan. Reeds is wonderlijk genoeg, wat
in een kort aantal jaren bereikt kon
worden. Israël bloeit.
STER
Johnny Halliday, die sinds ruim een
jaar te Parijs ongekende triomfen viert
als jazz-zanger, crooner, bochtenwringer,
heeft er tenslotte genoeg van om zich
na elke voorstelling te laten natspuiten
door de brandweer, die steeds op komt
dagen om hem op deze manier uit de
greep van de zich bij de uitgang ver
dringende fans te verlossen. Hij laat zich
sinds korte tijd in een vrachtwagen
brengen en halen, waardoor de fans, die
op de uitkijk staan naar zijn witte Jaguar,
om de tuin worden geleid. Bij zijn laatste
optreden arriveerde hij in een veewagen
en vertrok in een verhuiswagen.
Hij wacht nu in angst en beven af hoe
lang deze truc het zal doen
Helikopters, de nieuwe
passagiersvliegtuigen?
Deze vraag werd, naar aanleiding
van de verschijning van de Boeing
Vertol 107 en Sikorsky S-61 helikop
ters, gesteld in PM - maandblad voor
mannen. Kortgeleden heeft een Vertol
107 namelijk negen dagen lang in de
V.S. vluchten uitgevoerd tussen ste
den, die zijn opgenomen in een ver-
bindingsnet, dat wordt verzorgt door
normale vliegtuigen. Hierbij bleek dat
op vluchten van niet langer dan een
uur helikopters de gewone toestellen te
vlug af waren.
De tijd in de lucht is echter niet de
enige maatstaf: men moet ook de tijd
in aanmerking nemen die nodig is om
nieuwe helikopters veilig in het cen
trum. van een stad kunnen opstijgen
en landen, komen ze in een nog gun
stiger positie te verkeren. Wel zullen
ze iets duurder zijn in het gebruik,
doch voor degenen, die haast hebben
zal de tijdsbesparing daar tegen op
wegen.
GAULLOISE
De heer Richard A. Butler, rechter
hand van Engelands premier MacMillan
heeft één zwak: aan elke Fransman
die hij in Londen tegenkomt vraagt hij
om een Gaulloise. Hij verkiest deze
„droge" sigaret boven de beroemde En
gelse tabak.
bij de
POST- EN TELEGRAAFDIENST
In het
DISTRICT UTRECHT
De cursus voor opleiding tot dit Interessante en af
wisselende werk begint omstreeks 1 september a.s.
vereiste: diploma MULO (met Frans, Duits en Engels) of
daarmede gelijkgesteld diploma of bewijs
leeftijd: 16 tot ca 25 jaar
gedurende de opleiding, waarin theorie wordt afgewisseld
met praktijk, ontvangt men het normale salaris
eventuele vergoeding van reiskosten
vijfdaagse werkweek
verzekerde toekomst met goede vooruitzichten.
Schriftelijke sollicitaties te richten aan de directeur van het Post-
district te Utrecht.
Mondelinge aanmelding: dagelijks - behalve op zaterdag -
tussen 9 en 12 of 14 en 17 uur bij de afdl Personeels
zaken van het Postdistrict Utrecht, Laan van Punten
burg 5 Utrecht.