heeft uw radio alles wat deze PHILIPS heeft GOEDE KRACHTEN Tfeln „Roxat van^chuppen Dansen Dansen »DE HOF« (mul.) Grote belangstelling voor het USO-concert Slijterij DE KIEVIT MISTELLA 1,65 per fles WIJNGLAS Spiritisme, een eerlijke en serieuze levensbeschouwing SCHERPENZEEL Kijk het nu even na W. van Schuppen en Zn. Voor veilig sturen C. BOLDERMAN ADMINISTRATEUR mannel ij ke werkkrachten VIERDE BLAD „DE VALLEI" VRIJDAG 26 OKTOBER 1962 Nr. 85 Werken van Wagenaar, Beethoven en Debussy VOLKSUNIVERSITEIT Waarneming Media Raad komt vrijdagmiddag bijeen Drukkerij DE GELDERSE VALLEI dan een auto bij Bolderman huren MEISJE TUINGRIND v/h De Jong en Schoute H0LLAND1A HOLLANDIA TRICOTAGEFABRIEK N.V. VEENENDAAL Fa. W. REBERGEN HERENMODES Autospuiter of leerling spuiter GEBR. VAN GINKEL Voor het concert van het Utrechts Stedelijk Orkest - voor de eerste keer in deze omgeving met volledige bezetting - op dinsdagavond 30 oktober a.s. in het Ver enigingsgebouw aan de Eikenlaan, blijkt een verheugende belangstelling te be staan. De aanvragen om toegangsbewijzen bewegen zich in stijgende lijn. Uit genodigd zijn tevens de gemeentebesturen uit de omgeving en leden van Ge deputeerde Staten. Zoals bekend zullen er in het gebouw speciale voorzieningen moeten worden getroffen om alle negentig orkestleden aan een geschikte plaats op het podium te helpen, Onderstaand volgt een bespreking van het op deze avond te brengen concert JOHAN WAGENAAR: Ouverture „Cyrano de Bergerac" De Utrechtse componist Johan Wage naar werd honderd jaar geleden, op 1 november 1862, te Utrecht geboren. Wa genaar had grote invloed op het Ne derlandse muziekleven sedert 1880. Tot zijn leerlingen behoorden uiteenlopen de figuren als Peter van Anrooy en Willem Pijper. Het door Frans Liszt gecreëerde „symfonisch gedicht" (in het Duits „Symphonische Dichtung", in het Frans „poème symphonique" geheten) heeft hier te lande in Johan Wagenaar een talentrijk beoefenaar gevonden. Gelijk Richard Strauss, met wiens musisch wezen Wagenaar zich sterk verwant heeft gevoeld, toonde de nes tor der Nederlandse componisten een grote voorliefde voor het uitbeelden van bepaalde, meestal buiten de domeinen der muziek liggende onderwerpen, zon der nochtans te ontkennen, dat zijn scheppingen desondanks als „absolute" muziek genoten moesten kunnen wor den. Dat een dergelijke zuiver toonkun stige appreciatie bij Wagenaar even zeer mogelijk is als bij Liszt, Berlioz of Strauss danken wij aan de eminente hoedanigheden, die Wagenaar als „vak man" heeft bezeten: zijn beheersing over de vorm, zijn grote inventieve be gaafdheid als melodieus, zijn verfijnde harmonische smaak, benevens zijn schitterende bekwaamheden als instru- i mentator. Wagenaar heeft aan zijn in 1905 ge componeerde ouverture „Cyrano de Bergerac", die eveneens tot het genre programmamuziek behoort en die vol gens het klassieke sonateschema is op gebouwd, de volgende verklarende no tities toegevoegd: „De zeven karakteristieke thema's - heldenmoed, liefde, poëzie, blijmoedig heid, riddelijkheid, humor en satire - dienen louter als aanduidingen zonder meer en schijnen niet bedoeld als uit gebreide schilderingen. Overigens, men kent de geschiedenis van Cyrano, de in 1619 geboren Parij- zenaar, die als soldenier deel uitmaak te van het Gasconse regiment van Gar- bon de Castel-Jaloux en een volgeling is geweest o.a. van Descartes. Zijn fan tasie en zijn groteske aanleg trokken Rostand aan; zijn verschijning, bijzon der opmerkelijk door zijn karakteris tieke grote neus, wekte reeds aanstonds de lachlust zijner omstanders, Zijn heroïsche vitaliteit leek onster felijk en was de dichter een even aan trekkelijke als onuitputtelijke bron van ingeving. Cyrano, de romantische fan tast, blakend van liefde voor zijn nicht Roxane, treedt nochtans op als pleit bezorger voor de slappe Christiaan, de door Roxane aangebeden medeminnaar: Cyrano inspireert Christiaans liefdes verklaringen; Cyrano schrijft Christi aans liefdesbrieven; Cyrano troost Christiaan na diens verwonding met Roxane's liefde. En in zelfopoffering ziet Cyrano zelfs na veertien jaren af van enige liefdes bekentenis, ten einde Roxane's vredes- stemming niet te verstoren. Cyrano is de personificatie van de altruïstische idee en Edmond Rostand tekende haar met ongeëvenaarde dichterlijkheid als kostbaar document voor het nage slacht." LUDWIG VAN BEETHOVEN Derde pianoconcert Het derde pianoconcert werd in 1802 voltooid en is stilistisch de schakel tus sen de met Mozart verwante concerten opus 15 en opus 19 en de rijpe con certen opus 58 58 en opus 73. Beethoven heeft zijn gehele leven grote bewonde ring voor Mozart gehad en het is niet moeilijk werken aan te wijzen, die on middellijk door Mozarts voorbeeld be- invloed of geïnspireerd zijn. Op een concert waarvan de baten aan de weduwe van Mozart ten goede kwamen, speelde Beethoven Mozarts pianoconcert in d kl. t.; van het concert in c kl. t. (K.V. 491) en zeide hij vol ontzag tot zijn vriend Cramer dat hij nooit in staat zou zijn iets dergelijks te maken. Het is niet onwaarschijnlijk dat dit concert Beethoven voor de geest ge staan heeft bij het ontwerpen van zijn derde pianoconcert, dat immers ook in c kl. t. staat, de toonsoort van de vijfde symfonie, de Coriolan-ouverture en de „Sonate pathétique". Zelfs kan men een kleine overeenkomst in de aanhef der beide werken constateren. De thema's zijn in hun geheel echter juist zeer ka rakteristiek voor de verschillende ge aardheid der beide meesters. Het meest onafhankelijk openbaart Beethoven zich in het langzame deel: hier vernemen wij de verheven-plech- tige toon, die ook de Adagio's van ver schillende zijner symfonieën en kwar tetten kenmerkt. GEORGE VAN RENESSE studeerde piano bij Ulfert Schults aan het Am sterdams Conservatorium en behaalde op 19-jarige leeftijd de „Prix d'Excel- lence". Hij vervolgde zijn studie in het buitenland bij Ricardo Vines te Parijs en Leonid Kreutzer te Berlijn en debu teerde hierna als solist met de voor naamste Nederlandse orkesten. Ook als begeleider (o.a. van Menuhin, Milstein, Piatigorsky) en kamermuziekspeler ge niet Van Renesse een grote reputatie. Als solist trad George van Renesse ook in het buitenland op, o.a. in Italië, in Wenen, in de Scandinavische landen, Indonesië. West-Indië en Yoegoslavië. CLAUDE DEBUSSY: La mer. Als ondertitel van zijn orkestwerk uit 1905 „La Mer" gebruikte Claude De bussy de aanduiding: „Trois esquisses symphoniques", - drie symfonische schetsen. Hieruit zou men de conclusie kunnen trekken, dat het hier een schetsmatige compositie betreft, doch het tegendeel is waar. Men zou zelfs van een Zee-symfonie kunnen spreken in die zin, dat het driedelige werk volgens de vormbeginselen van een strenge symfonie is opgebouwd, een symfonie waarin het zogenaamde „cy clische principe" toepassing gevonden heeft, evenals dit het geval was in de beroemde Symfonie van César Franck. Dit cyclische principe houdt in, dat be paalde, zeer belangrijke motieven en thema's in alle drie de delen van het werk teruggevonden worden. Men kan met betrekking tot „La Mer" ook van een „kiemcel" spreken: een kort motief, dat aan het ganse werk ten grondslag ligt. Deze kiemcel komt men in de eer ste maten van het eerste deel reeds te gen: deze bestaat uit een grote seconde, welke in de harppartij optreedt en in de violoncellen gegeven wordt in een ritmische figuur kort-lang. Deze op waartse grote secode-schrede komt in het verloop van het stuk ook in dalen de richting voor. In het eerste trekje van de hobo ontmoet men deze seconde reeds dadelijk zowel stijgend als dalend. Deze secondegang, die men met een golfslag zou kunnen vergelijken, vormt ook een belangrijke bouwstof in de breed uitgewerkte melodieën, waaraan „La Mer" zo rijk is. De eerste van deze melodieën verschijnt kort na het begin zeer zacht in hoorn en trompet. „Van de ochtendschemering tot de middag op zee", zo luidt de titel van het eerste deel. Het is een zeetafereel, dat meer aan de Middellandsche Zee dan aan de Noordzee doet denken. De zonsopgang wordt aangeduid door flit sende fluitmotieven, het ritme van de golfslag wordt in het strijkorkest weer gegeven. Omtrent „La Mer" is eens de juiste opmerking gemaakt, dat deze muziek eerder in de natuur, dan in de componist ontstaan schijnt te zijn. In het tweede deel concentreert Debussy alle aandacht op „het spel der golven". Dit deel doet aan als een intermezzo; het is lichter, nog doorzichtiger, dan het voorgaande deel. In het slotdeel wordt „het gesprek van wind en golven" weer gegeven. Melodieën uit het eerste deel worden weer opgenomen. Brede ak koorden brengen tegen het slot een hymnische toon. „La Mer" behoort ten volle het genre der „impressionistische" muziek, doch niettemin wordt het werk gekenmerkt door een zeldzaam even wichtig vormgevoel. Hoofdstr. 103, Tel. 2555, Veenendaal Levering van alle bekende gedistilleerd-merken Grote sortering Wijnen, Bieren, Vruchtendranken, Frisdranken. ZOETE WITTE GRIEKSE WIJN Bij aankoop van één fles SHERRY TALAVEIRA één fraai CADEAU Wie bepaald onkundig tegenover het spiritisme stond en woensdagavond j.l. een bezoek heeft gebracht aan de Volksuniversiteit Veenendaal heeft door die ene, een paar uur durende lezing van Ir. H. Bouman, zelf overtuigd spiritist, een gezond inzicht gekregen in deze geestesrichting. Vanzelfsprekend geen deskun dig inzicht, maar men is toch wel - en dat mag minstens even belangrijk worden genoemd - in één avond afgebracht van alle onwerkelijke en soms griezelige voorstellingen van het spiritisme. In een volkomen objectief betoog heeft Ir. Bouman niet getracht het ge lijk aan de zijde van het spiritisme te trekken, maar geprobeerd om dit voor te stellen als een eerlijke en serieuze levensbeschouwing, zonder andere le vensbeschouwingen „af te kraken". In het kort gezegd - en uiteraard wordt verder Ir. Bouman, zij het dan niet woordelijk, geciteerd - is spiritis me een richting die geheel is gefun deerd op ervaringsmateriaal. Er is een leven na de dood en aan deze zijde van de grens - de dood - levende men sen kunnen in contact komen met men sen die aan gene zijde van die grens leven, dus mensen die gestorven zijn. Een spiritist is hiervan op grond van bepaalde verschijnselen overtuigd. An deren - o.a. gelovige christenen - zijn ook overtuigd van dit leven na de dood, maar niet op grond van verschijnselen. Spiritisme is een wetenschap en heeft als alle wetenschappen dezelfde werk methode: men doet waarnemingen, ver zamelt op basis daarvan feitenmateriaal en men heeft een bewezen standpunt. De kerk, bijvoorbeeld, heeft het vraagstuk van het leven na de dood onder kerkelijk voogdij gehouden en dit niet in de ervaringssfeer getrok ken. Ir. Bouman noemde diverse ver schijnselen, die met het spiritisme te maken hebben. Bij de gedachtenoverdracht (telepa thie) kunnen mensen eikaars inner lijke voorstellingen waarnemen. Dit zijn feiten, getuige de proeven die er mee genomen zijn. Door de helderziendheid is het mo gelijk, dat bepaalde mensen (iedereen heeft het in zich, al komt het soms weinig openbaar) kennis krijgen van feiten in het heden, verleden en toe komst. De mens is in zijn kenvermo gens meer dan zijn stoflichaam, hij gaat tijd en ruimte te boven. Daar zit aan vast dat als het stoflichaam weg is, is gestorven, de rest - de kenver mogens - blijven. Het uittredingsverschijnsel doet zich voor als iemand ervaart dat hij buiten zijn lichaam is. Hij doet waarnemingen die hij gewoon nooit zou doen. Zo zijn er, aldus Ir. Bouman, hon derden waarnemingen, waarop de me ning is gegrond dat er na het sterven van het stoflichaam nog een „appa raat" over is, dat gemakkelijker is te besturen. Ir. Bouman somde een aantal inte ressante en - voor een niet-spiritist - zeker merkwaardige verschijnselen op, o.a. de media. Er is een aantal mensen dat voor gedachtenoverdracht meer dan normale gevoeligheid heeft. Een me dium brengt boodschappen van over ledenen over, de overledene spreekt door het medium. Dit zijn geen uit de lucht gegrepen zaken, maar feiten die proefondervindelijk zijn vastgesteld. Wat gij zaait, zult gij maaien, zegt ook het spiritisme, aldus Ir. Bouman. Een mens die zich met zijn stoffelijke lichaam een bepaald leven opbouwt, een bepaalde levenswijze heeft, zal deze straks na zijn dood terugvinden. Wat je hier doet, neem je mee. Het is onze verplichting, zei spreker, door gedachten onze eigen innerlijk zo rein en zo zuiver mogelijk te hou den. Dit leven is een leerschool voor een ander leven. Het gaat er om wat we er hier van maken. VU-voorzitter, dr. J. G. Thoomes dankte Ir. Bouman voor zijn heldere betoog en leverde als overtuigend be wijs voor de idealistische gezindheid van de spreker het feit, dat deze geen honorarium wenste te ontvangen voor zijn lezing. De raad van de gemeente Scher- penzeel komt vanmiddag om half vier in openbare vergadering bij een. De agenda omvat in totaal twaalf punten, w.o. toekenning huurcompen- satie voor het gemeentepersoneel en garantieverlening ten behoeve van een drietal door particulieren gebouwde woningen. Punt acht bevat een voor stel tot het instellen van een parkeer verbod aan de oostzijde van de Plataan laan. of Uw voorraad DRUKWERK nog op „peil" is. Door heden te bestellen kan alle aandacht aan Uw drukwerk besteed worden enmisschien wilt U uw drukwerk eens anders, moderner uitgevoerd hebben? Dan kunt U weldoordacht beslissen wat U het mooiste vindt. Vraag eens vertegenwoordigersbezoek of vraag offerte bij: PARALLELWEG 10 TEL. 2022 VEENENDAAL Een mooie, moderne, lange, lage kast met grote duidelijke stationsschaal. Radio-weergave volgens het briljante Bi-Ampli principe. Twee uiterst gevoelige, grote dubbelconus- luidsprekers aan de zijkanten van het toestel. Een FM-band, om te genieten van een prach tige geluidsweergave met alle klanken. Klankkleurregister met twee drukknoppen voor de hoge en één voor de lage tonen. Stereofonische weergave van stereoplaten en -bandopnamen. Fhilips plano radio met Bi- Ampli/Stereo. Vier golf- gebieden w.o. FM. Stereo balans voor instelling van het juiste ge luidsniveau. Uitgebreid klankkleur- register, f 348,- De serie Philips plano's (v.a. f 298,—) staat bij ons demonslratieklaar. Kom eens langs! Hoofdstraat 100-102 - Telefoon 2729 Keuze uit allemaal nieuw materiaal: 4 Opeis Rekord 1962 2 V.W.'s 1500 1962 2 V.W.'s 1962 1 Renault Dauphine 1962 3 V.W. Samba busjes 1961-1962 Erkend Autoverhuurbedrijf en Autorijschool Jan Sternlaan 65 - Telefoon 3705 zaterdag 27 oktober a.s. in café te Renswoude Voor Soliede Weefsels Koninklijke Veenendaalsche Stoomspinnerij en Weverij N.V. VEENENDAAL VRAAGT voor één harer bedrijven. Van deze functionaris wordt verlangd, dat hij de produktie en voor raden administratief onder controle houdt, ten dienste van de bedrijfsleiding. Leeftijd 30 jaar Mevr. OOSTERHAGEN, Stationstraat 14, Lunteren, vraagt wegens huwelijk der tegenwoordige EEN ZELFSTANDIG voor halve dagen, niet beneden 16 jaar. BOUWMATERIALEN Kanaalweg 38 - Tel. 2625 VEENENDAAL zoekt voor haar FINISH-AFDELING en het STOFFENMAGAZIJN ENIGE Het is de bedoeling om hen na een inwerkperiode met interessante werkzaamheden te belasten. Mede door een prima sfeei; in de werkplaats en de aanwezigheid van moderne machines en outillage kan hier prettig worden gewerkt. Bo vendien worden er uitstekende arbeidsvoorwaarden geboden zoals EEN HOOG LOON MODERNE SOCIALE VOORZIENINGEN REISKOSTEN VERGOEDING GOEDE REGELING VAN VAKANTIE- EN VAK.-GELD. GRATIS WERKKLEDING KOFFIE IN DE PAUZE Voor nadere inlichtingen kan men zich vervoegen aan ons adres KERKEWIJK 57 VEENENDAAL. Omdat "zij" dit echt 'n shirt vindt om te zoenen Het is immers het eerste zelfstrijkende shirt met de onvoorwaardelijke garantie"boord en manchetten blijven perfekt". Natuurlijk is het een Kenmore. DE NIEUWE KENMORE SPANOFAST Behalve de nieuwe Kenmore Spanofast hebben wij ook de Ken more Tricot- Enkalonen deKenmorcTerlenka shirts in voor raad (naar onze mening stuk voor stuk shirts om te zoenen Zandstraat 57 - Patrimoniumlaan 65 Veenendaal GEVRAAGD AUTOMOBIELBEDRIJF Bruinehorstweg 2, Ederveen, Tel. 08387-256-540 A lumlniumembalUflt fabriek FR1BOURG-BE AUREP AIRE-V EEN EN DA AL vraagt voor directe indiensttreding voor het verrichten van diverse werkzaamheden. ZATERDAGS VRIJ WERKKLEDING WORDT DOOR ONS VERSTREKT VOLLEDIGE REISGELD VERGOEDING Wij verwachten U gaarne aan de fabriek voor het verschaffen van inlichtingen. AANMELDEN dagelijks, Rozenstraat 19 - Veenendaal.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1962 | | pagina 7