De toekomst van Enropa
KLAPROOSDAG 1962
De ontwikkeling van de Nederlandse
landbouw (III)
ARAM
ONS DAGELIJKS VOEDSEL
E.E.G. snel groter
EDERVEEN
De Heer
der
slangen
SCHAAKNIEUWS
SCHERPENZEEL
V. A. B.
KIRPESTEIN
CITY-MOTORS-EDE
OP DOKTERS ADVIES
DERDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1962
Nr. 87
De oude droom, van een verenigd Europa lijkt sneller in vervulling te gaan
dan werd verwacht. In plaats van 1970 zal volgens de jongste plannen de vol
ledige douane-unie al in 1967, over vijf jaren, tot stand komen. Dit, dankzij een
versneld programma, dat de Europese Commissie op tafel heeft gelegd. De mi
nisterraad van de E.E..G. zal wel niet afkerig zijn van de versnelling. De laatste
jaren is, meer nog dan werd verwacht, een toenemende Europese gedachte waar
te nemen. De aanvrage van Engeland voor het lidmaatschap van de Europese
Gemeenschap heeft daartoe veel bijgedragen.
Volgens het nieuwe programma moe
ten per 31 december 1965 de nu al ge
halveerde invoerrechten worden te
ruggebracht tot twintig procent om per
31 december 1966 helemaal te verdwij
nen. Paspoortcontrole aan de grenzen
van de E.E.G.-landen onderling en de
talrijke administratieve handelsbeper
kingen moeten geheel verdwijnen. Het
programma voorziet ook in de ver
snelde aanleg van de Europese snel
wegen tussen de hoofdsteden en de
voornaamste andere steden van de zes
E.E.G.-landen.
Tot de economische maatregelen be
horen verder: harmonisatie van de om
zetbelasting in 1970; vrijheid van ves
tiging en kapitaalverkeer in de zes lan
den; oprichting van een monetaire unie,
die moet beginnen met nauwe samen
werking tussen de zes nationale ban
ken en met het. vaststellen van wissel
koersen voor de zes valuta vóór januari
1966. De Europese Commissie wil ver
der iedere maand enquêtes houden on
der particuliere en staatsondernemin
gen over de economische vooruitzich
ten.
Al deze ontwikkelingen zijn hoop
gevend voor het nieuwe Europa. Toch
zitten de nieuwe Europeanen met de
handen in het haar. De ontwikkeling
verloopt eigenlijk te snel en de zaak
dreigt boven hun hoofden uit te groeien.
Op de jongste vergadering van de mi
nisters van de E.E.G.-landen kwam de
bezorgdheid naar voren over de te
snelle groei van de E.E.G. De instel
lingen van „klein Europa" dreigen te
groot en te log te worden door de vele
aanvragen voor het lidmaatschap van
de gemeenschap. De ministers van de
Zes hebben hierover een geheime ver
gadering gehouden. Na afloop hoorde
men uitspraken, zoals „verwatering van
de samenhang" en „ontstaan van On
handelbare apparaten". De gemeen
schappelijke organen dienen nu voor
de zes landen - Duitsland, Frankrijk,
Italië en de drie leden van de Benelux,
België, Nederland en Luxemburg. Vier
Europese landen hebben nu onderhan
delingen geopend over een toetreding:
Engeland, Ierland, Denemarken en
Noorwegen.
Wanneer deze landen zullen toetre
den kan men niet meer spreken over de
Europese Zes, maar over de Europese
Tien. Brussel wordt dan een admini
stratief centrum met gigantische kan
toren. Nu al zijn de bureaus van de
E.E.G. en Euratom indrukwekkende
paleizen. Het wordt ook bijzonder
moeilijk, zowel politiek als technisch,
om de gemeenschappelijke organen te
bestuderen. Politiek gezien moeten alle
partners gelijke rechten hebben. De
vraag is in hoeverre de kleine landen
zich kunnen handhaven naast de grote
leden, terwijl de grote leden onderling
weer ruzie kunnen gaan maken over
een eventueel leiderschap. Nu al zijn
bondskanselier Adenauer en president
De Gaulle onderling plannen aan het
smeden om te voorkomen, dat Enge
land de beide vastelandmachten, Duits
land en Frankrijk, te snel af is en in
het spel van Europa een dominerende
rol gaat spelen.
De Europese ministers hebben nu aan
de commissies van E.E.G. en Euratom
opgedragen een rapport samen te stel
len over de vraagstukken die de uit
breiding van de gemeenschappen met
zich brengt. Met behulp daarvan wil
men de zaak dan in handen blijven
houden. Pc commissie zal ook de mo
gelijkheid moeten bestuderen van een
Nederlands voorstel om de drie uit
voerende organen van de E.E.G. - de
Europese Commissie, de Hoge Autori
teit van de E.G.G.S. en de Euratom-
commissie - samen te voegen. Dat kan
veel onnodige administratieve dwaal
wegen voorkomen.
De Europese eenwording staat de ko
mende maanden voor belangrijke ge
beurtenissen. De associatie of de aan
sluiting van andere landen kan de ge
meenschap doen uitgroeien tot een
groot en machtig, maar aan de andere
kant ook onhandelbaar lichaam. Het
zal de taak zijn van de huidige leden
om dit te voorkomen door een admini
stratieve reorganisatie.
De zes minister hebben dit wel inge
zien. Het is te hopen, dat ook de re
geringsleiders zuilen begrijpen, dat het
nu niet de tijd is voor een politieke
machtstrijd, zoals De Gaulle en Aden
auer die leken te ontketenen over hun
„politieke unie".
VEENENDAAL
Aantal slachtoffers van
natuurrampen blijft hoog
Aardbevingen, stormen en andere na
tuurrampen eisen elk jaar nog duizen
den mensenlevens ondanks de toeneming
van de modernste alarmeringsstelsels en
de vorderingen van de techniek.
De aardbeving in Perzië van 1 septem-'
ber veroorzaakte de dood van naar schat
ting 12.400 mensen en de aardverschui
ving in Peru in januari kostte ongeveer
4.000 mensen het leven. Nog in deze eeuw
- 1920 - bedroeg het verlies aan mensen
levens in China door een aardbeving
rond 180.000. Dit dichtbevolkte, onmete
lijke land is ook vaak het toneel geweest
van enorme overstromingen van de grote
rivieren, die ongetelde doden eisten.
Overstromingen, orkanen, tyfoons, tro
pische stormen, blikseminslag, brand, la
wines en sneeuwstormen heffen elk jaar
een zware tol. Verleden jaar verloren in
de gehele wereld slechts 1300 mensen het
leven door natuurrampen, hetgeen gro
tendeels aan het bijtijds waarschuwen
van de bevolking te danken is. In 1960
kostte een vloedgolf aan de Oostkust van
Pakistan ongeveer 10.000 mensen het le
ven. In Mexico veroorzaakte een orkaan
in 1959 de dood van 1.500 mensen; een
maand tevoren teisterde een tyfoon Ja
pan: deze ramp kostte 4.466 mensen het
leven.
In dat jaar werden over de gehele we
reld 10.334 mensen door stormen gedood.
Storm en hoogtij kostten in februari 1953
in West-Europa 2.000 mensen het leven;
in 1942 werd India eerst door een orkaan
getroffen, die aan 11.000 mensen het le
ven kostte, tengevolge van een daarop
volgende vloedgolf werden 10.000 mensen
gedood.
In de Verenigde Staten worden jaar
lijks honderden mensenlevens gespaard
door een stelsel van waarschuwingen van
het Weerbureau dat het gehele grond
gebied bestrijkt en dat de snelle evacua
tie van mensen uit bedreigde gebieden
mogelijk maakt.
Cijfers kunnen zo veel zeggen
Cijfers en getallen
kunnen dor zijn en
droeg. Maar ze kun
nen ook veel zeggen.
Ze kunnen een we
reld bevatteneen
wereld van tegensla
gen of van voorde
len. Een wereld vol
droefheid óf vol
vreugde.
Neemt U bij voor
beeld het feit, dat
U deze woorden leest
in een tijd van hoog
conjunctuur. U bezit
tal van dingen waar
van U vroeger niet
kon dromen. U doet
dingen, waaraan U
vroeger niet eens
dacht. Ja, als U - on
danks alles wat nog
te wensen overblijft
- vandaag de balans
opmaakt, dan ziet U
een voordelig saldo.
Gaat U nu eens
18, 19 of 20 jaar te
rug en maak de stap
naar 1944, 1943 of
1942. Vergelijk Uw
leven van nu eens
met dat van toen.
Och, eigenlijk waren
er toen maar een
paar dingen die écht
meetelden: Uw Vrij-
heid, die U elke dag
kwijt kon raken èn Uw voedsel dat al
maar schaarser en slechter werd. Ja,
wanneer U zich die tijd weer indenkt,
is er eigenlijk tussen toen en nu geen
vergelijking meer mogelijk, omdat de
toestanden zo hemelsbreed verschillen.
Ook voor anderen
Dit geldt voor U. Dit geldt óók voor
anderen, bij voorbeeld voor de men
sen die op 10 november terugdenken.
Want straks op 10 november is het
weer KLAPROOSDAG, de internatio
nale gedenkdag der oorlogsdoden. Voor
U begon Nederland in 1945 te herrij
zen, eerst langzaam en aarzelend, toen
snel en zeker. Maar in de 30.000 ge
zinnen in Engeland en Canada, in
Amerika en Nieuw Zeeland en al die
andere gealliëerde landen, slopen in
mei 1945 de zorg en het verdriet de
woningen binnen. Terwijl hier de be
vrijdingsfeesten werden gevierd, kre
gen die 30.000 mensen daar het bericht
dat hun zoon, hun man, hun broer of
hun vader niet meer zouden terugke
ren. Ze waren begraven, ergens in Ne
derland.
Die 30.000 gezinnen omvatten zo on
geveer 120.000 personen. In het hart
van hen allen neemt Nederland een
grote plaats in. Immers, ons land is
voor hen het dierbaar plekje grond,
waar hun familieleden hun laatste
rustplaats vonden, toen zij voor onze
vrijheid het offer van hun jonge leven
hadden gebracht.
Zij wachten op U!
Voor déze mensen is het straks Klap
roosdag. Voor hén werd het Nederlands
Oorlogsgraven Comité opgericht, dat de
Klaprooscollecte organiseeiT die op en
omstreeks 10 november weer wordt ge
houden. Dank zij deze collecte krijgt
het Nederlands Oorlogsgraven Comité
het geld om die talloze nabestaanden
gastvrijheid in ons land aan te bieden
en hen in staat te stellen de graven
van hun familieleden te bezoeken.
Vele tienduizenden zijn hier al ge
weest. Met harten vol dank jegens het
Nederlandse volk - dat door de giften
aan de Klaprooscollecte dit bezoek had
mogelijk gemaakt - zijn zij weer ver-
Nederland, dat tevens in geheel Europa
vestigingen heeft, is een lust voor het
oog.
De betimmeringen, plafonds e.d. zijn
door Vege zelf aangebracht en in mo
derne stijl gehouden. Een keur van ar
tikelen ligt in de moderne ruimte uit
gestald. Een opengekoelde vleesvitrine
zorgt ervoor dat de vleeswaren en co
mestibles fris en vers aan de clientèle
kunnen worden verstrekt. De meest
uiteenlopende artikelen zijn op aan
trekkelijke manier geëtaleerd.
Het interieur ziet er zeer licht en
luchtig uit. Moderne verfpastels zorg
den voor goede kleurencombinaties.
Het is mogelijk - en dat is de enige
zaak in Ederveen - van een semi-zelf-
bedieningsregeling te profiteren. De ge
hele winkelruimte omvat 60 m*.
De fa. Wed. Hendriks is sinds ander
half jaar met de Vege geassocisaeerd
en dacht destijds bij de aansluiting niet
dat zo kort nadien een herbouw nodig
zou zijn.
De bouw gebeurde snel en goed. De
firma Gaasbeek en Hardeman verzorg
den metsel en timmerwerk. Het schil
derwerk, zeer modern uitgevoerd door
de fa. Van Dijk en de elektriciteit door
de fa. Hevel. De Ederveense zaken
mensen hebben in enkele weken tijds
een keurige prestatie geleverd door
deze zaak zo snel te herbouwen.
De fa. Wed. Hendriks, die zich in 1921
in Ederveen vestigde, kan terecht trots
zijn op haar naar de eisen des tijds in
gerichte levensmiddelenzaak, die aan
de toch al steeds groeiende zakenpan-
den van Ederveen er weer een toevoeg
de die op alle punten kan wedijveren
met een dergelijke zaak in grotere pro
vincieplaatsen.
Meegroeiend met de bevolkingsaan
was van de laatste jaren ging ook de
middenstand mee en de nieuwe Vege-
winkel is weer zo'n aanwinst voor het
dorp, dat eerlang door een prachtige
verkeersweg wordt doorsneden, waar
aan ook het thans herbouwde pand is
gelegen.
Uiteraard kwamen vele zakenrelaties,
vrienden, familieleden en cliëntèle de
fa. Hendriks haar compliment maken
en feliciteren.
ONBEKEND SCHILDERIJ VAN REM
BRANDT ONTDEKT. Dit is de „Steniging
van de Heilige Stefanus", het schilderij
van Rembrandt, dat door Nederlandse
kunsthistorici in Lyon in Frankrijk is
ontdekt. Het doek, dat 90 bij 123 cm meet
wat tot nu toe totaal onbekend: Het werd
in 1625 toen Rembrandt 19 jaar oud was,
vervaardigd. Sedert 1844 is het in het
bezit van het museum in Lyon.
Zorgen voor de toekomst
Agrarisch Nederland zal heel goed op zijn tellen moeten passen wil het niet in
de maalstroom van de Europese Economische Gemeenschap verdrinken. De
E.E.G. gaat grote inspanningen vragen, alleen een gezonde landbouwhuishouding
zal zich in de komende jaren staande kunnen houden. In zijn begroting legt mi
nister Marijnen (Landb.) dan ook telkens de nadruk op de noodzaak van een
krachtige opbouw van de Nederlandse landbouw. Het woordje E.E.G. is waar
schijnlijk de meest voorkomende lettercombinatie in zijn gehele begroting en dat
is geen gevolg van een slecht taalgebruik. „De Nederlandse land- en tuinbouw
zullen meer dan ooit aandacht moeten besteden aan een versterking van hun
concurrentiepositie, mede door een verdere verbetering van de interne en externe
produktie-omstandigheden", aldus de minister.
trokken. Maar tienduizenden anderen
wachten nog. Vol spanning! Zou mis
schien in 1963 het bericht komen, dat
ook zij naar Nederland kunnen gaan?
Zij wachten op U, op Uw gift als
U de collectebus op Klaproosdag wordt
voorgehouden.
Want cijfers kunnen zoveel zeggen.
Dertigduizend graven betekenen der
tigduizend gezinnen met verdriet om
een lege plaats. Maar een collecte
opbrengst met hoge cijfers betekent een
streep zonlicht in het treurige leven
van hen die zoveel missen, Helpt U
daarom óók mee op 10 november het
leed te verzachten?
Dank der nabestaanden
De nabestaanden weten dat vooral
de collectanten ertoe bijdragen de
Klaprooscollecte te doen slagen. Daar
om willen zij aan twee en twintig van
hen - uit elke provincie twee, door
loting aan te wijzen - een gratis reis
naar en vakantie in Engeland aanbie
den. Zij doen dit via hun organisatie
van oudstrijders en nabestaanden „The
British "Legion", uit dankbaarheid voor
hetgeen Nederland op Klaproosdag
doet.
Freek van der Meer.
Nieuw levensmiddelenbedrijf
van VéGé geopend
Woensdag werd de vlag gehesen bij
het geheel herbouwde Vege levensmid
delenbedrijf, dat geëxploiteerd wordt
door de fa. Wed. H. Hendriks aan het
pand Hoofdweg 69.
De wegenbouw firma, die de Hoofd
weg reconstrueert, had haar uiterste
best gedaan de weg tot de ingang van
de zaak klaar te krijgen voor de dag
van de feestelijke opening.
Deze nieuwe zaak, onderdeel van de
1700 winkels van dit grootbedrijf in
Al in het komend jaar zal de E.E.G.-
ontwikkeling grote invloed uitoefenen
op het markt- en prijsbeleid in de
landbouw. Bepaalde mogelijkheden om
de expert van Nederlandse agrarische
produkten te bevorderen zullen niet
meer aanwezig zijn. Daar staat dan te
genover, dat men gelijke kansen heeft
in de verschillende lidstaten van een
voltooide gemeenschappelijke markt.
Om het bedrijfsleven bij verbetering
van de produktie-omstandigheden te
kunnen helpen zijn op de begroting
grotere bedragen uitgetrokken voor de
activiteiten, die hiervoor van groot be
lang zijn. In de eerste plaats noemt de
minister onderwijs, onderzoek, voor
lichting en cultuurtechniek:
„Voorop gesteld moet worden", aldus
de begroting, „dat de verantwoordelijk
heid in de eerste plaats ligt bij de wer
kers in land- en tuinbouw zelf. De
krachtige ontwikkeling van het orga
nisatiewezen in land- en tuinbouw
maakt het hun mogelijk deze verant
woordelijkheid te dragen en de samen
werking met de overheid in goede ba
nen te leiden."
Het bedrijfsleven moet, zo zegt mi
nister Marijnen, activiteiten ter bevor
dering van de export krachtig ter
hand nemen. Gedacht kan worden aan
gemeenschappelijke exportpropaganda,
tentoonstellingsactiviteiten, het open
breken van nieuwe markten enz.
ONDERZOEK
Nederland heeft na de oorlog een
uitgebreid apparaat voor agrarisch on
derzoek opgebouwd. Dat zal echter nog
danig moeten worden uitgebreid wil
men de voorsprong op de andere lan
den niet verliezen. Gezien de mate,
waarin bijvoorbeeld de andere E.E.G.-
landen de laatste jaren hun landbouw
kundig onderzoek hebben uitgebreid, is
die kans helemaal niet denkbeeldig.
Het beleid van de minister is er dan
ook vooral op gericht die onderdelen
van het onderzoek te versterken, die
in hun ontwikkeling zijn achtergeble
ven, of door de evolutie als nieuwe taak
op de voorgrond treden. De voor 1963
voorgestelde uitbreiding is voor het
grootste deel bestemd voor de verdere
opbouw van het instituut voor veeteelt-
kundig onderzoek, het instituut voor de
pluimveeteelt en het instituut voor
landbouwbedrijfsgebouwen. Ook zal
het rijk financiële bijdragen geven voor
de stichting van proefbedrijven voor de
varkenshouderij.
De toenemende vraag naar produk
ten van hoge constante kwaliteit zal
(79) De volgende ochtend staat een kleine ruiter-
groep reisvaardig voor de hoofdpoort van het ka
steel Bari. Vol van dankbaarheid doen jonker Mario
Sylvia en haar vader, Aram en de zijnen uitgeleide.
Het afscheid is bijzonder hartelijk, en pas als Aram
beloofd heeft bij de bruiloft van Sylvia en Mario
terug te komen, laten dezen h«n met spijt vertrek
ken. De ruiters, met Aram aan het hoofd, zijn
slechts korte tijd onderweg, als hen vanaf een zijpad
de oude reiswagen van El-Kazzar tegemoet komt.
„Welnu", zegt de slangemeester slepend, als hij zijn
paard tot stilstand heeft gebracht; „Heb je je schuld
aan mij ingelost, Aram?" „Dat heb ik", is het koele
antwoord, „Crimo van Barletta stortte, na een ont
vluchtingspoging, in een ravijn. Zijn zuster wacht
in de kerker van Bari op het oordeel van haar
rechters. Je wraaklust is dus gestild, El-Kazzar, ge
hebt mij het leven gered, ik zal je dus ongemoeid
laten. Maar waag het niet, je ooit nog binnen mijn
landpalen te vertonen". Met een minachtend spot
lachje, zonder Aram nog een woord waardig te keu
ren, geeft El-Kazzar zijn paard de zweep en bolde
rend verdwijnt de reiswagen in de stofwolken van
de zandweg
De avondzon ligt reeds als een rode vuurbol aan
de kim, als de ruitergroep de landpalen van Bar
ranca bereikt. Aram is weer thuisEINDE.
het noodzakelijk maken, dat in de ko
mende jaren nieuwe onderzoekingen
ter hand worden genomen. Daarmee zal
ook bij de lopende onderzoekingen op
het gebied van de plantenziekten, ver
edeling, bodem en besmetting, fysiolo
gie en plantenteelt meer dan voorheen
rekening moeten worden gehouden.
Voorrang moet worden verleend aan
onderzoek naar objectieve meetmetho
den ter bepaling van de kwaliteit als
basis van een noodzakelijke standaar
disatie van kwaliteit en sortering.
Daarnaast moet aandacht worden be
steed aan de factoren, die de kwaliteit
van het produkt in zijn oorspronkelijke
of bewerkte vorm beïnvloeden. Alle
terreinen van onderzoek zullen hieraan
een bijdrage moeten leveren.
CULTUURTECHNIEK
Tijdens de afgelopen jaren konden
loon- en prijsstijgingen door bijzondere
stijging van de produktiviteit in de
cultuurtechnische sector worden ge
compenseerd. Door nieuwe arbeidsme-
thoden, machines e.d. kon nog een be
langrijke ontwikkeling worden bereikt.
Door het bereikte hoge niveau zal het
groeitempo niet kunnen worden vol
gehouden. Loon- en prijsstijgingen als
gevolg van de vijfdaagse werkweek
gaan nu haar invloed doen gelden, zo
verwacht minister Marijnen. Een en
ander leidt tot een druk op het uit
voeringsniveau.
In het kader van de E.E.G. moet vol
gens de Nederlandse minister een ge
meenschappelijk structuurbeleid wor
den ontwikkeld, waardoor bestaande
gebreken in de landbouwstructuur
worden weggenomen. De ontwikkeling
moet echter evenwichtig zijn en men
zal met natuurlijke produktie-omstan
digheden rekening moeten houden. In
theorie ontstaat dan de mogelijkheid,
dat de verschillende landbouwproduk-
ten worden voortgebracht op de daar
voor van nature meest geëigende plaat
sen. De Europese Commissie heeft
voorbereidingen getroffen voor een
dergelijk gemeenschappelijk cultuur
beleid en zal beginnen met jaarlijkse
structuurrapporten, die een inventari
satie geven van de diverse landelijke
maatregelen.
Maandag j.l. werd voor de onderlinge
competitie van de Veenendaalse Schaak
vereniging de 9e ronde gespeeld. De uit
slagen waren:
G. Blankestijn - H. G. Kruidhof1-0
A. Blankespoor - G. R. Kets afg.
M. v. d. Bovenkamp - H. Heikamp 1-0
A. v. d. Bovenkamp - P. Keuning 0-1
G. Achterberg - M. de Kleuver 0-1
H. v. d. Meent - D. Anbeek Vï-'/ï
E. van Ravenswaay - H. J. van Aller 1-0
C. ter Hogt - H. van Beek 1-0
Dr. M. J. D. v. Dam - K. Wijnberger 1-0
M. van Dijk - H. van Doorn 0-1
NEDERLAAG VOOR V.S.V. I
Het eerste tiental van de Veenendaalse
Schaakvereniging speelde zaterdag j.l. een
competitiewedstrijd tegen V.S.G. I uit
Ermelo. De Veenendalers hadden al en
kele jaren achtereen van deze sterke ver
eniging verloren en ook nu trok men
weer aan het kortste eind. De voorlopige
uitslag is 7-2 voor V.S.G. I. De afgebro
ken partij zal waarschijnlijk in remise
eindigen. De individuele uitslagen waren:
V.S.G. I V.S.V. I
A. Visscher - J. W. Boelens 1-0
A. J. Viester - M. v. d. Bovenkamp afg.
J. Visscher - G. A. Blankestijn Vi-'/i
A. C. de Groot - J. B. Griffioen 1-0
K. A. Bekker - H. Heikamp 1-0
L. Timmer - F. Luchsinger Vt-'/j
J. H. Denee - J. Konings Vt-V*
W. Lam - G. R. Kets 1-0
J. Koster - C. Beyer 1-0
H. J. Licher - C. van Genderen Vt-'/s
In deze dagen van de anti-hongeractie wil ook ik nog eens met U
stilstaan bij onze voeding. Van verscheidene kanten hebt U kunnen
horen wat de anti-hongeractie beoogt.
U hebt o.a. op de televisie kunnen zien hoe moeilijk het probleem
van de goede voeding is in de onderontwikkelde gebieden. Wat mij zelf
in die uitzending heeft getroffen is het feit, dat er soms goed voedsel
aanwezig is, althans binnen bereik van sommige bevolkingsgroepen,
maar dat er door onwetendheid of door vooroordelen geen gebruik van
wordt gemaakt. Misschien herinnert U zich het voorbeeld van die men
sen, in Afrika, die dicht genoeg bij de kust woonden om regelmatig vis
te eten, maar dat door verkeerde gewoonten geen gebruik van deze
prachtige voedingsbron werd gemaakt.
Het idee om in Afrika moestuinen aan te leggen om de mensen daar
door nieuwe voedingsmogelijkheden te schenken, vind ik schitterend
van eenvoud en afdoend. Zo wordt een onderontwikkeld gebied een stuk
cultuur geschonken, dat de bewoners werkelijk uit de misère opheft.
Ervaringsfeiten uit onze beschaving kunnen zo heilzaam werken voor
de komende generaties „onderontwikkelde" mensen.
De situatie vraagt overigens wel om een verbetering als men de lage
cijfers hoort van de gemiddelde levensverwachting van deze mensen. In
vergelijking met deze onderontwikkelde gebieden lijken alle praatjes
over onze voeding een luxe. Wij kunnen dagelijks uit een grote ver
scheidenheid kiezen, ook als we om financiële redenen toch moeten
schiften. Als we in onze streken spreken over een verantwoorde voe
ding, dan zijn we ons wel bewust, dat zulke grote voedingsfouten, zoals
er by de onderontwikkelde volkeren bestaan, by ons niet voorkomen.
Toch heeft het ook voor ons wel zin om stil te staan by onze voeding.
Ten eerste, omdat lang niet iedereen enig idee heeft van de grondslagen
van een goede voeding en ten tweede omdat, indien men wel enig idee
hiervan heeft, het gezinsinkomen op een „gezondere" manier kan wor
den besteed.
Het ligt in onze Westelijke landen dus allemaal niet zo dramatisch,
maar dat er nu helemaal niets meer te wensen zou zijn op het gebied
van de volksvoeding, is zeker niet waar.
Een goede voeding houdt in principe in, dat bij elke maaltijd een
hoeveelheid eiwit, koolhydraten, vetten, mineralen en vitamines worden
opgenomen. Eiwitbronnen zijn: vlees, vis, ei en melk. Dit zijn dierlijke
eiwitten. Verder kunnen als plantaardige eiwitbron dienen: erwten, bo
nen, aardappelen, brood en rijst.
Het eiwit in de voeding is van zeer grote betekenis voor groeiende
personen en heeft een beschermende functie wat betreft onze gezond
heid. Wel moet worden bedacht, dat al deze genoemde voedingsmiddelen
niet gelijkwaardig zijn; van vlees, vis en ei wordt door het lichaam
een veel nuttiger gebruik gemaakt, dan van bijvoorbeeld het eiwit uit
erwten en bonen, waarvan veel verloren gaat met de ontlasting. In deze
voedingsmiddelen zit het eiwit als het ware verpakt in cellulose-wand-
jes, welke het lichaam niet alle verteert en zo gaat er dus ook weer veel
onverbruikt het lichaam uit.
Verder houdt een gezonde voeding in een dagelijkse portie groente,
die met weinig water behoort te worden gekookt en vooral niet langer
dan strikt nodig is. Variëren we zoveel mogelijk de soort groente, dan
komen we zeker aan onze benodigde hoeveelheid vitaminen toe. Wel is
het zaak in het oog te houden, dat in ons zonarme land de vitamine-D-
vorming onder invloed van het zonlicht, beslist in de winter te weinig
is voor kinderen. Daarom behoren alle kinderen in de herfst- en winter
maanden extra vitamine-D te krijgen in de vorm van de geconcen
treerde druppels of als de lepel levertraan. Sinds deze toediening van
extra vitamine-D algemeen in ons land is ingeburgerd, zien we veel
minder gevallen van rachitis (Engelse ziekte dan vroeger.
Waarvoor velen zich moeten hoeden is een overvoeding met teveel
vetten en koolhydraten. In onze beschaafde wereld zijn heel wat men
sen van de „natuurlijke" voeding afgeraakt, snoepen teveel en eten te
veel wittebrood, waardoor zij teveel geld besteden aan voedsel, dat zij
beter zouden kunnen vervangen door eenvoudiger kost. Het is in dit
verband met de wereld anti-hongeractie nogal navrant om op te merken,
dat in heel wat beschaafde landen juist de overvoeding tot een medisch
probleem wordt. Geeft U rekenschap van wat U eet en besef, dat sober
heid, eenvoudig voedsel met overleg toebereid uiteindelijk het beste is
voor Uw gezondheid. U behoeft geen voedseldeskundige te zijn om Uw
gezin gezond eten voor te zetten als U maar een paar van de genoemde
regels goed in het oog houdt.
1. dagelijks een behoorlijke portie eiwit;
2. dagelijks een behoorlijke hoeveelheid groente met weinig water ge
kookt en niet te lang gekookt;
3. kinderen regelmatig vitamine-D extra geven in de zonarme periode;
4. weinig snoepen en weinig zogenaamde luxebrood op tafel brengen;
5. waken voor teveel vetgebruik.
Meer behoeft U niet te weten, al blijf ik het zelf een van de mooiste
taken van de huisvrouw vinden het dagelijks maal voor haar gezin zo
goed mogelijk te maken. Daarom raad ik U aan zoveel mogelijk gebruik
te maken van wat deskundigen U op dit gebied kunnen leren. Vraag
eens folders aan bij het Voorlichtingsbureau voor de Voeding, Koningin
negracht 42 te Den Haag. Lees eens een goed boek hierover uit de biblio
theek. Probeer U dagelijks rekenschap te geven van de belangrijkheid
om een zo goed mogelijk voedsel op tafel te brengen.
Tot slot wil ik nogmaals zeggen, dat wij het voorrecht hebben te
wonen in streken, waar we het op dit gebied zo goed hebben en be
denk de anti-hongeractie goed voor Uw naaste, die minder is be
voorrecht.
ARTS
MOEILIJKHEDEN IN DE
LANDBBOUW
Tijdens de dinsdagavond in café Markt-
zicht gehouden vergadering van de Gel
derse Maatschappij van Landbouw, heeft
de secretaris van het hoofdbestuur, de
heer Ir. W. J. Kneppelhout, een causerie
gehouden over de hedendaagse moeilijk
heden in de landbouw.
Nadat de voorzitter, de heer J. M. Hou
terman, een inleidend woord had gespro
ken, waarbij hij zijn tevredenheid toonde
voor de goede opkomst, ondanks het
slechte weer en de bestuursaangelegen
heden waren afgehandeld, werd het woord
gegeven aan de spreker van die avond.
Tijdens deze vergadering zette spreker
het landbouwbeleid uiteen. Volgens hem
waren er, evenals in de politiek, opkla
ringen te constateren, althans het sche
mert in de toekomst op het gebied van
de landbouw mede in verband met de
inwerking treding van de EEG. Uitvoerig
ging spreker in op de betekenis van de
EEG en hoe de kansen voor de landbouw
hierbij lagen.
Vervolgens besprak hij de door het
KNLC op korte termijn te nemen maat
regelen, aangezien de besprekingen met
de betrokken minister in eenste instantie
geen enkel resultaat had opgeleverd. Van
belang achtte spreker het om voor de
landbouwer een redelijk inkomen te ga
randeren, want de beloning voor de ar
beid ligt nog altijd 16 »/o ten achter bij
andere takken van bedrijf.
Om iets te bereiken liggen de kaarten
beter dan twee jaar geleden, aldus spre
ker, mede in verband met de op komst
zijnde verkiezingen. Spreker gaf de ver
zekering dat de situatie door het KNLC
nauwgezet wordt gevolgd.
Tot slot werd de heer Harthoorn in de
commissie van het landbouwschap her
kozen.
DAME AANGEREDEN
Dinsdagavond werd mevr. Gijsbertsen,
wonende in de Marktstraat, terwijl ze op
haar fiets door de Marktstraat reed, van
achteren aangereden door een auto be
stuurd door Van E. uit Scherpenzeel, ten
gevolge waarvan zij kwam te vallen en
over hevige hoofdpijn klaagde. Beide
voertuigen werden beschadigd.
