Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
EINDELIJK 00K VERPLEEGTEHUIS
VOOR LANGDURIG ZIEKEN
De Wereld
van WEEK-tot-WEEK
In Oranje Nassau's Oord (Renkum)
staan eerste 25 bedden klaar
Agenda
Taak voor
Volksgezondheid
Twee avonden vol frisse en originele
gymnastiek
OORLOG OP DE OCEANEN
/"WAAR LS DE
VALLEI-RIKS?
37e JAARGANG
VRIJDAG 5 APRIL 1963
Nr. 28
Uitgave: drukkerij „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Veenendaal Amerongen Eist Rhenen Achterberg Overberg De Haar Ede Kade Maanderbuurt Ederveen Renswoude Scherpenzeel
Verpleging en verzorging
Huiselijk element
WINTERUITVOERING VAN „SPARTA"
Later ook echtparen
Borg
Palmpaasoptocliten
in Veeenendaal
en Amerongen
'QetzcruidxUe DAMES
omc»A s
WATER, vitaal belang voor Westen
1 V T 044384
OVERBERG
Bi
Wm
AMERONGEN
Er is toch
verschil
OOK IN SCHOONMAAK
ARTIKELEN
Behang 1963
Waterverf plastic
FA. J. F. TAK
Redaktie en administratie:
Parallelweg 10 - Veenendaal
Tel. 0 8385-2022 (2 lynen) - Giro 563427
Redaktie: W- F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven bfl
de agentschappen van „De Vallei" in
plaatsen van verschijning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 15 cent
Speciale kontraktprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 5,
Rubriek Vraag en Aanbod 1-10
woorden 1,50, elk woord meer
10 cent
Abonnementsprijs 1,95 per kwartaal
Losse nummers 25 cent
zelf weer eten te kunnen koken. Een
badkamer met een speciale takel-in
richting waar de patiënten met weinig
moeite in bad gedaan kunnen worden.
merking voor opnamen komen, alleen
geestelijk gestoorden niet.
In dit verband werd nog gezegd
dat er plannen zijn voor de op
richting van een tehuis voor gees
telijk gestoorde bejaarden in deze
streek.
De eerste 25 bedden zijn klaar in het
Verheugend nieuws voor alle Langdurig Zie
ken in zuid-oost-utrecht en de Betuwe: sinds kort
is er in het schitterend gelegen Oranje Nassau's
Oord in Renkum een aparte verpleegtehuisafde
ling ingericht voor deze categorie patiënten van
alle gezindten. Het is op het ogenblik nog maar
een afdeling van 25 bedden, doch aan de uitbrei-
dinsplanncn wordt hard gewerkt zodat de Lang
durig Zieken uit de wijde omgeving eindelijk een
tehuis kunnen vinden, waar zij niet alleen ver
pleegd zullen worden, maar waar ook de volle
aandacht geschonken zal worden aan een even
tueel herstel van de ziekte. Deze nieue opname
mogelijkheid van chronisch zieken is grotendeels
te danken aan het feit dat in het Oranje Nassau's
Oord gebruik gemaakt kon worden van verpleeg-
ruimten, die zijn vrijgekomen door de dalinj* van
het aantal patiënten met tuberculose welke sedert
1901 in deze inrichting zijn behandeld.
De t.b.c. (vroeger volksvijand nummer één) is
afgenomen en zodoende zijn nu eindelijk de chro
nisch zieken aan bod gekomen, die, wat verpleeg
tehuizen betrof, in de vergeten hoek zaten.
Op een persconferentie heeft de ge
neesheer-directeur, de heer P. J. van
Oostrum, van het in 1901 door Konin
gin Emma gestichte Oranje Nassau's
Oord (400 bedden waarvan nu nog een
kwart bezet door tbc-patiënten) een en
ander over de nieuwe verpleegtehuis
afdeling verteld.
Vanaf 1953 is er overal in den lande
een daling opgetreden van de bezetting
van sanatoriumbedden en toen kwam
vanzelfsprekend de vraag: wat moet
er nu gebeuren voor de toekomst. Er
kwamen verpleegruimten vrij en er
moest een nieuwe koers bepaald wor
den.
Het bestuur stond op het standpunt
dat het ONO zijn taak voor de volks
gezondheid moest bleven behouden.
„Wij besloten toen de vrijgekomen
ruimten te gaan inrichten voor de ver
pleging van de Langdurige Zieken", al
dus de geneesheer-directeur.
Overigens bleek er aan een dergelijk
verpleegtehuis in dit rayon grote be
hoefte te bestaan.
Het rayon telt namelijk 150.000 zielen
en ongeveer l'/a a 2 promile van de be
volking (dus ca 300 mensen) zouden
voor opname in deze nieuwe afdeling
in aanmerking kunnen komen.
De omschakeling van tbc-patiënten
naar Langdurige Zieken is meegevallen,
zo zei de geneesheer-directeur.
Er moest natuurlijk verbouwd wor
den en ook in dit opzicht heeft men
het accent volledig gelegd op de ver
pleging en de verzorging van de Lang
durig Zieke.
Een gedeelte van het verplegend per
soneel moest omgeschoold worden tot
ziekenverzorgsters, een nieuwe figuur
in de verpleegwereld.
„Wij zijn niet van plan om de
Langdurig Zieken hier op een bed
neer te leggen en verder niets te
doen. Integendeel, wij zullen alle
mogelijkheden die er zijn, benut
ten om het herstel te bevorderen"
verklaarde dokter Van Oostrum.
Op welke wijze?
Het werd de journalisten later, tij
dens een rondgang door de nieuwe af
deling, getoond.
Zowel in bouw-technisch opzicht als
inrichting is de nadruk gelegd op het
verpleegtehuis. De specifieke zieken
huis-sfeer is, waar mogelijk, vermeden.
De kamers bijvoorbeeld hebben ge
zellige schemerlamp-verlichting, de
bedden zijn in frisse kleuren geschil
derd, er is op iedere kamer een ge
zellig zitje, er zijn vensterbanken, kor
tom men heeft overal het huiselijke
laten preveleren.
In de oefenzaal staan verschillende
attributen waar de chronische zieken
arbeids- en bezigheidsterapie kun
nen ondergaan.
Er staat een brug met afgetekende
voetstappen in de vloer en aan beide
zijden grote spiegels. Daar zal getracht
worden de mensen te leren lopen. „Ze
'moeten uit hun isolement verlost wor
den" was de mening van de genees
heer-directeur.
Men heeft letterlijk aan alles ge
dacht. Een oefenkeuken bijvoorbeeld,
speciaal voor zieke huismoeders, om
Tijdens de winteruitvoering van de Veenendaalse gymnastiekvereniging „Spar
ta" is weer eens temeer gebleken dat Veenendaal een vereniging van een der
gelijk formaat eenvoudig niet de gelegenheid kan geven om zich naar behoren
aan het publiek te presenteren. Anders gezegd: een gebouw als het Verenigings
gebouw aan de Eikenlaan - hoe blij we er nog mee moeten zijn - is voor dit doel
niet geschikt. De ruimte, waarop de demonstraties moeten worden gegeven,
moeten worden voorbereid en waar ook de medewerkenden nog moeten worden
geborgen is te klein en de verbindingen tussen kleedruimten, podium en de zaal
werken een ordelijk verloop niet in de hand. Bovendien heeft een grote ver
eniging als „Sparta" twee avonden nodig om alle leden, die daarvoor in aan
merking komen iets van hun kunnen te laten zien.
halen. De programma's voor de beide
avonden verschilden op verschillende
punten; uitsluitend dezelfde dames en
En dat laatste was weer niet weinig.
Wie van gymnastiek in al zijn geledin
gen houdt heeft j.l. woensdag- en gis
teravond zijn hart weer kunnen op- heren hebben op beide avonden mee-
Het ziekenhuis betaalt, zoals uit de
uitlatingen van dr. Van Oostrum bleek,
een gedeelte van de verpleegprijs.
De huis- of behandelend arts van
een Langdurig Zieke kan opname aan
vragen. Iedere chronische zieke, onge
acht leeftijd op gezindte kan in aan-
De Geneesheer-
Directeur van
Oranje Nassau's
Oord
toont hier de
badkamer met de
speciale takel
inrichting voor de
nieuw gecreëerde
afdeling
Langdurig Zieken.
Oranje Nassau's Oord. Er staan er nog
veel meer op stapel, zelfs 1 en 2 per
soonskamers o.a. voor echtparen.
De kreet die onlangs nog tot ver
schillende gemeentebesturen werd ge
richt: „de zorg voor de Langdurig Zie
ken laat ernstig te wensen over" heeft
eindelijk en gelukkig gehoor gekregen!
gewerkt.
De woensdagavond verliep nogal
rommelig, een gevolg van de omstan
digheid die wij reeds eerder noemden.
Tijdens de uitvoering van gisteren
avond ging het er - voor zover dat
met vele kleintjes mogelijk is - be
hoorlijk ordelijk aan toe.
Niet het minst zal dit te danken zijn
geweest aan de vlotte afwerking van
het ruim twintig punten tellende pro
gramma, waarvoor de heer Wicher
Vaartjes, die de algehele leiding had,
borg stond.
Groepen marcheerden af en aan, en
wanneer er eens een toestel moest wor
den opgezet, werd de tijd voor het doek
gevuld met een individuele oefening
door een aantal damesleden; oefenin
gen die het aankijken ten volle waard
waren.
Opmerkelijk is de verandering die
zich in de gymnastiek voltrekt, vooral
waar het de - kleinere en grotere -
jeugd betreft. De min of meer „inge
pompte" oefeningen van vroeger ma
ken plaats voor spontane, men zou het
haast, spelletjes kunnen noemen. Er
werd naar hartelust gedanst, gespron
gen en zelfs gezongen.
Spelenderwijs gaven vooral de al
lerkleinsten zich helemaal en dat
kon omdat zij zich niet in een strak
keurslijf behoefden te wringen.
Oefeningen als „Zingen in de kring"
onder leiding van mevr. Wil Saveneije-
Berrens, de kleutermeisjes in hun py-
amaatjes onder leiding van de heer
Frans Leppers en de elastiek-variatie
door de meisjes van mevr. Annie Vaar-
tjes-Jacobs gingen er zowel bij het pu
bliek als de medewerkstertj es in als
koek. Er was niets gekunsteld bij, het
was allemaal echt.
Echt waren ook de jongens, natuur
lijk in een heel ander, een forser gen
re. Springen, een stokoefening en een
ferme vrije oefening.
Vanzelfsprekend ontbraken de toe
steloefeningen niet, voornamelijk door
de dames en heren, doch ook wel door
meisjes- en jongensadspiranten. Heren,
een twaalftal, werkten aan brug en
rek, onder wie zowaar nog weer de
heer C. Emmelot, die van geen op
houden schijnt te weten.
Met zijn bijna 63 jaren draaide hij
tussen mannen van dertig en veer
tig jaar jonger op bewonderens
waardige wijze zijn oefeningen. Als
een ander over zijn pensioen gaat
denken maakt deze heer nog een
reuzendraai aan de rekstok. Een
pluim op uw tricot, heer Emmelot!
Het zou te ver voeren om hier alle
groepen voor het front' te halen, maar
het spectaculaire kastspringnummer
van twintig jongens, die voor een slot
explosie van twintig salto's in een ra
zend tempo zorgden, moet genoemd
worden.
Alle oefeningen waren speciaal voor
deze winterdemonstraties gemaakt door
de twee leidsters en de twee leiders.
Pianist was de heer Hans Zwart.
De avonden werden, na de massale
opmars en het spelen van het bonds
lied, geopend door de tweede voorzitter
van „Sparta", de heer W. van Offeren.
Deze nam de taak over van de le
voorzitter, de heer W. van Barneveld,
die reeds geruime tijd ziek is.
Voor wat onze omgeving be
treft zullen morgenmiddag alleen
in VEENENDAAL en AMERON
GEN Palmpaasoptochten voor
kinderen worden gehouden.
VEENENDAAL: De kinderen uit Vee-
nendaal-zuid kunnen zich verzamelen op
het Bruineplein, vanwaar met de Har
monie Caecilia om kwart voor drie ver
trokken wordt naar de Eierhal. Hier heb
ben zich inmiddels de kinderen uit de
andere delen van het dorp verzameld.
Vervolgens gaat het in optocht via Kost-
verloren, Zandstraat, Hoogstraat, Hoofd
straat naar het postkantoor waar de
stoet onthanden zal worden. Alle kin
deren die deelnemen met een Palmpaas
ontvangen een surprise. De leiding is in
handen van de heer A. H. v. Pijpen.
AMERONGEN: De versierde haantjes
moeten 's middags om één uur ingele
verd worden in het zaaltje achter huize
Lievendael, voorzien van een kaartje of
label waarop naam, adres en leeftijd van
het kind vermeld staan. Om drie uur
begint dan de optocht met „Ons Genoe
gen".
STAATSIEFOTO
Woensdagavond, na het galadiner in de
Oranjezaal van het paleis Huis ten
Bosch in Den Haag, ter ere van het
staatsbezoek van de president van
Mexico en mevrouw Lopez Mateos, kon
deze staatsiefoto worden gemaakt voor-
dqt het gezelschap zich naar de Konin
klijke Schouwburg begaf voor het bij
wonen van een concert door het resi
dentieorkest onder leiding van Willem
van Otterló. V.l.n.r. zien we: mej Ave
Lopez Mateos, mevrouw Lopez Mateos,
Z.K.H. Prins Bernhard, de president,
H.M. Koningin Julana en H.K.H. prin
ses Irene.
3UN6HANS
PRISMA
PONTIAC
voor betere uurwerken
HOOFDSTR 91 VEENENDAAL
KEUKEN In tegenstelling
met de Franse keuken heeft
de Engelse niet zo'n goede
naam. Om daarin verbetering
te brengen is er bij een Lon-
dense uitgever nu in navol
ging van de Franse Guide Mi-
chelin een gids verschenen
waarin alle eetgelegenheden
van belang staan vermeld
met aantekening door sterren
van de kwaliteit van de keu
ken. Aan de top staan zeven
restaurants met 3 sterren,
waarvan vier te Londen. Der
tig restaurants brachten het
tot 2 sterren (slechts 8 te Lon
den) en 175 tot één ster (64
te Londen). Duizenden kilo-DALEND Bij een enquête
meters zijn er door een ploegin maart is in Frankrijk ge-
van fijnproevers afgelegd omjï bleken dat er nog slechts 55
via 2.000 maaltijden tot dezertprocent van de Fransen hele-
indeling van „uitstekend, goedlftmoal tevreden is over De
en matig", te komen. Daarbij'WGaitlle. In januari was dat
ontdekten zij een aantal mees
terkoks, waarvan er 51 En
gelsen bleken te zijn, 15 Fran
sen, 4 Italianen, 2 Polen, 1
Maleier en 1 Levantijn.
percentage nog 64. Het aan
tal ontevredenen over het be
leid van de generaal steeg
in dezelfde periode van 22 tot
27 procent. Natuurlijk laat De
Gaulle het hierbij niet zitten,
daar is hij De Gaulle voor
NERO De Romeinse keizer
Nero liet Rome in brand ste
ken omdat hij een brandende
stad de ideale achtergrond
vond om er zijn (vervelende)
gedichten bij te declameren.
Een Mexicaan is dezer dagen
door dit verhaal zo onder de
indruk geraakt dat hij zijn
huis met petroleum begoot en
in brand stak waarna hij zijn
viool nam en in zijn tuin ging
zitten spelen. Het zou een
fantastische grap zijn geweest
als hij niet zijn vrouw en kin
deren vooraf in het huis had
In Navo-kringcn maakt men zich ernstig zorgen over de groeiende maritieme
macht van Rusland. Het heeft er veel van weg, dat het continentale Rusland alle
tradities laat varen en zich niet, zoals ieder land, dat aan vrijwel alle kanten door
land wordt omringd, blijft richten op een grondoorlog. Integendeel. De Russische
marine is bijzonder sterk geworden. „Wanneer wij ons niet van de hegemonie op
de oceanen verzekeren, zullen de Russen dit doen" schrijft vice-admiraal Richard
M. Smeeton, adjunct-opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten voor de
Atlantische Oceaan, in het Navo-maandblad. „Met hun 450 onderzeeërs, 30 kruisers,
400 torpedojagers vormen de Russen een bedreiging in volle zee. We moeten hun
verhinderen de hand te leggen op nieuwe continenten en we moeten vooral de vier
essentiële doorgangen tussen deoceanen openhouden: de Straat van Gibraltar, het
Suezkanaal, de Straat van Malakka en het Panamakanaal", schrijft de vice-admi
raal verder.
De Russen hebben sinds de Tweede
Wereldoorlog een nieuwe en machtige
oorlogsvloot opgebouwd èn een moderne
handelsvloot. Zij beschikken over de be
langrijkste vissersvloot ter wereld. „Zij
hebben zich in volle zee gewaagd, hetgeen
in de Russische geschiedenis vrij onge
bruikelijk is. De communisten dringen
binnen in de kring van de maritieme mo
gendheden. Het zijn niet meer uitsluitend
landrotten", waarschuwt vice-admiraal
Smeeton.
De oceanen zijn voor het Westen van
vitaal belang. De vrije wereld zou in
oorlogstijd een enorme hoeveelheid goe
deren nodig hebben. Per maand zouden
vijftienhonderd schepen alleen al in Eu
ropese havens moeten binnenlopen.
Maar nu al is het duidelijk, dat Europa
met een veel kleiner aantal genoegen
zal moeten nemen. De hoop, dat het
scheepsvervoer door vliegtuigen zal kun
nen worden overgenomen, is grondig ge
torpedeerd. Vervoer per vliegtuig is vijf
tigmaal zo duur als per schip. Boven
dien zou men voor het transport van één
ton benzine door de lucht over grote af
standen, vier ton vliegtuigbenzine no
dig hebben.
De strategische waarde van de oceanen
WAARDE 30,—
De Valleiriks werd vorige week
uitgegeven bjj
Warenhuis UNIC Veenendaal
en niet gevonden. De vinderspre
mie is zodoende weer gestegen en
de nieuw uit te geven riks met het
nummer
is DERTIG GULDEN waard. By
inlevering ep on bureau vóór a.s.
donderdagmiddag 12 uur wordt de
premie a contant uitbetaald.
is bijzonder groot. Vanuit ieder punt van
de wereldzeeën kan de marine, al naar
gelang de omstandigheden, druk uit
oefenen op het land, zo zegt Smeeton. De
ingescheepte eenheden (landingstroepen)
hebben het voordeel steeds in beweging
te zijn. Zij vormen een mobiel doel, dat
heel wat moeilijker is te treffen dan een
tatische opeenhoping van mensen en
materieel. Rusland zal, aldus Smeeton,
zich in een conflict niet beperken tot de
Atlantische en de Grote Oceaan, welke
in de Tweede Wereldoorlog de strijd
tonelen waren. „Wanneer wij ons van
daag een doeltreffende verdediging wen
sen moeten we, gezien de groeiende om
vang van de Russische en communistische
vloten, rekening houden met de reële
kans op oorlog op de vier oceanen. De
nieuwe oceanen zijn enerzijds de Noor
delijke ijszee, die vooral voor Rusland
van groot belang is en anderzijds de
Afro-Aziatische Oceaan, een enorm ge
bied, dat de Indische Oceaan omvat en
dat reikt tot de niet-ontgonnen hulpbron
nen van de Zuidpool."
De Navo moet, aldus Smeeton, alles
doen om de doorgang van iedere Rus
sische onderzeeër naar de Atlantische
Oceaan te verhinderen, allereerst door
het fasluiten van de straten in de Balti-
sche Zee en door controle in het uiter
ste Noorden van de Atlantische Oceaan.
De onderzeeërs, die zich in de Oceanen
bevinden, zouden moeten worden vernie
tigd.
In geval van een totale oorlog moet de
Navo de communisten verhinderen hun
bevoorradingsbases te bereiken door de
(zie* verder pag. 4)
C.P.B. GAAT VERGADEREN
Volgende week woensdagavond houdt
de C.P.B. in de christelijke school een
vergadering. Voor deze avond is als spre
ker uitgenodigd de heer Van Bemmel uit
Woerden. Zijn onderwerp „rondom de
Sinai" zal hij toelichten met kleurendia's
en films. Ook nieuwe leden zijn hartelijk
welkom.
•V.„ -
i-w
ELST Nu overal weer de bouwvakkers uit hun winterslaap ontwaakt zijn,
wordt er in Eist druk gewerkt om de reconstructie-plannen Franseweg, Drift-
weg en Verbindingsweg te verwezelijken. De Fa. Kosters is druk bezig de Ver
bindingsweg opnieuw te bestraten en van trottoirs te voorzien (zie foto). On
voorziene omstandigheden voorbehouden, zijn de wegen aan het eind van deze
zomer klaar.
Jeugdkapeldienst niet meer in
Clubhuis
Blykens een mededeling van de Herv.
Kerk te Amerongen zullen de jeugdkapel-
diensten in de toekomst niet meer in het
Clubhuis gehouden worden.
Komende zondag vervalt de jeugdka
peldienst in zijn geheel, terwijl deze
dienst op 14 april 's morgens om acht uur
gehouden zal worden in de Cunerakerk
te Rhenen. Met ingang van 21 april is er
iedere zondag om tien uur 's morgens
jeugdkapeldienst in Lievendaal.
opgesloten. Blijkbaar zat er
dus nog een ander motief ach
ter evenals bij keizer Nero die
vele Romeinen in de vlam
men liet omkomen.
HELP „Help mij mijn
vrouw te verhinderen auto te
rijden, zij is een gevaar op
de weg!" riep een heer wan
hopig uit voor de rechter er
gens in midden-Frankrijk.
Volgens de advocaat van me
vrouw betrof het hier echter
slechts vier vrij onbeduiden
de ongelukjes en werden deze
door meneer aangegrepen om
zijn vrouw thuis te houden.
De rechter gaf mevrouw ge
lijk, waarop meneer teleurge
steld naar huis ging zinnend
op een ander middel om zijn
vrouw uit zijn auto te hou
den.
Keus uit meer dan 1000 stalen.
GEEFT NIET AF.
Bussen lakverf, diverse tinten,
verfkwasten - borstels - bezems.
Vlinderwas in dozen en los ver
krijgbaar. Zeemleer-sponzen enz.
Hoofdstraat 106 - Veenendaal
Telefoon 2576
Drogist ass. Apotheker
VEENENDAAL
Vrijdag: Paaswijding bejaarden in
Eltheto 7.30 uur.
Zondag: Herdenkingsrede ds.
Vroegindewey Oude Kerk 7 u.
Passie-paasspel in Salvatorkerk
7.30 uur.
AMERONGEN
Vrydag: Feestavond DVSA in
Clubhuis 7.30 uur.
Zaterdag: Jeugd-judotournooi in
Clubhuis 13.30 uur.
ELST
Zaterdag: Toneeluitvoering Mus
ketiers in Eikelkamp 8 uur.
N
1930
Makelaars- en Assurantiekantoor
BROUWER
Kanaalweg 2 - Veenendaal
Tel. 08385-2918, na 6 uur 3325
Alle verzekeringen
Financieringen
Koop en verkoop
van onroerend goed
Taxaties