Dominee A. Terlouw pompvers VEENENDAALS EERSTE INDUSTRIE-PREDIKANT! „Euterpe" nam afscheid van jazz-seizoen DE WAARHEID OVER DE BRITSE KEUKEN KEUS IN KAAS AAN DE DEUR RU ROL Verlegenheid SCHERPENZEEL Eigen home ARAM De vorst van Suprania Huidverzorging Hooibroei en omstandigheden TWEEDE BLAD „DE VALLEI" VRIJDAG 5 JULI 1963 Nr. 54 Vervreemding Drie manieren Samenwerking Eigen orkest De avond V. A. B. KIRPESTEIN CITY-MOTORS-EDE zacht-zuiver-gezond ALWEER ZO'N MOOIE BRIL VAN OPTICIEN Ook Vocft Ziekettfondsdzd&if! VOOR DE BOER: Over ca. drie maanden zal Veenendaal een predikant rijker zijn, die IVI©IlS©lijlC© SCHbR©! til SS© II qua functie een unicum is in de kerkelijke samenleving. Het is do minee A. TERLOUW (44), geboren in Utrecht waar hij het Chr. KERK ©H INDUSTRIE Gymnasium en de Rijksuniversiteit bezocht. In 1947 werd hij tot her vormd predikant bevestigd te Tietjerk (Friesland), vanwaar hij vier jaar later vertrok naar Bennekom waar hij vijf jaar bleef. Deze streek is hem dus vrij goed bekend, temeer daar door zijn huwelijk in Bennekom alje relaties gebleven zijn. Ook toen ds. Terlouw in 1956 naar Rotterdam vertrok. Thans heeft de provinciale Kerkvergadering hem beroepen met een buitengewone opdracht, n.l. industriepredikant te Veenendaal. Een ambt dus waarin hij te maken krijgt met puur interkerkelijk werk. Op het ogenblik volgt ds. Terlouw met een aantal hervormde en gereformeerde predikanten een universitaire studie die speciaal op dit werk is gericht. Wanneer deze predikant over korte tijd bevestigd zal worden, betekent dit ook een belangrijke stap-vooruit van de plaatselijke stichting „Evangelie en Industrie" want ten slotte is zij het die haar doel „in gehoorzaamheid aan Gods woord antwoord trachten te geven op de vele vragen, waarvoor de moderne industriële ontwikkeling mens en sa menleving stelt" nader gerealiseerd heeft. In navolging van andere plaatsen in ons land, werd bijna drie jaar geleden door een aantal leden van verschillende plaat selijke kerken de Veenendaalse stichting „Evangelie en Industrie" opgericht. Een van de motieven tot oprichten komt voort uit een gevoel van verlegenheid met de vele vragen en problemen, wel ke in de wereld van de industrie op de mensen afkomen. De eigenlijke vragen waarmee de in dustrie te maken krijgt, blijken steeds meer de vragen te zijn waar de mens in het algemeen, levende in de moderne ar beidsmaatschappij, zich voor geplaatst ziet. Binnen de industrieën duiken zij het eerst en het felst op, maar de invloed daarvan ondergaat iedereen. Er spelen meer factoren een rol. Vol gens de stichting is er een verontrusting over drie soorten vervreemding. Ten eerste de vervreemding tussen kerk en industrie. De vragen waarmee men in de industrie geconfronteerd wordt blij ken in de kerk in de preek en op de catechesatie bijvoorbeeld zeer onvoldoen de aan de orde te komen. De stichting zegt: dit hangt samen met de scheiding die is gegroeid tussen de wereld van het geloof en de wereld van het dagelijks leven. Dan is er de vervreemding tussen de kerk en vele van haar leden, juist beho rend tot de beroepsgroepen die karakte ristiek zijn voor de moderne maatschappij. De minst geduldigen en de meest kri- tischen aanvaarden deze gespletenheid niet lang. Zij verlaten de kerk spoedig of komen op non-actief, zo stelt de Stichting. Tenslotte de vervreemding tussen de kerk in de ruimste zin des woords en een steeds groter aantal buitenkerkelijken. De stichting ziet hier een taak die in haar statuten omschreven wordt met de woorden: „de mensen, die werkzaam zijn in de moderne industrie te helpen ant woord te vinden op de vragen, waarvoor de moderne samenleving hen stelt". De stichting in Veenendaal heeft tot op heden deze lang niet gemakkelijke taak Fa. L. HEY Hoofdstraat 45, Telefoon 2165 Frans Halslaan 26 Telefoon 3044 op drie manieren trachten uit te voeren. Men begon met het vormen en leiden van een aantal gespreksgroepen. Later werden er lezingen georganiseerd en als laatste kwamen besprekingen met de plaatselijke predikanten totstand. Het is pionierswerk geweest, zo zegt de stichting bescheiden, maar toch zijn we dankbaar dat het gelukt is belang stelling voor deze arbeid te wekken, temeer omdat de plaatselijke predi kanten vrywel unaniem aan het werk steun verlenen. Om het werk echter eerst goed van de grond te kunnen laten komen, was het aantrekken van een industriepredikant een eerste vereiste. De stichting nam contact op met ver schillende kerken en kon al vrij spoedig rekenen op samenwerking met de Ned. Herv. Kerk, de Gereformeerde Kerk, de Chr. Ger. Kerk (Hoofdstraat), de Chr. Ger. Kerk (Beatrixstraat) en de Herv. Gem. „Sola Fide". Met enkele andere kleinere kerken zijn nog besprekingen gaande. Ook de Fabrikantenvereniging bleef niet achter en dank zij deze verblij dende samenwerking kon overgegaan worden tot het aantrekken van een specialist: een industriepredikant. Zijn taak Ongetwijfeld zullen vele mensen zich afvragen: wat moet zo'n dominee hier nu gaan doen? Wel zijn taak is moeilijk precies te omschrijven omdat deze zo nauw ver band houdt met allerlei wisselende om standigheden. Maar in grote lijnen zou dit kunnen zijn: GESPAARD Gedurende de maand juni werd bij de Nutsspaarbank te Scherpenzeel in gelegd f 29.033,43 en terugbetaald 27.559,73. Over dezelfde periode be droeg de inleg bij de Rijkspostspaar bank 28.357,06 en werd terugbetaald 26.839,19. 1 Het vormen en leiden van gespreks groepen. 2 De opgedane ervaringen in deze ge spreksgroepen doorgeven en bespreken met de plaatselijke predikanten. 3 Het grondig leren kennen van de werk- wereld. Hij moet mee kunnen praten over alles waar de mensen op het werk over spreken. Hij zal dan ook vrije toe gang hebben tot de bedrijven. 4 Het leiding geven aan conferenties en het houden van lezingen voor diverse instanties. 5 Het meedenken over de menselijke as pecten van de bedrijfsstructuur, met hen die met de opbouw van het bedrijf belast zijn. 6 Het bestuderen van het jeugdvraagstuk. 7 Het bestuderen van het vrijetijdspro- bleem. 8 Het bevorderen van de beroepskeuze. 9 Het organiseren van huisbezoek aan ar beiders en arbeidsters in en buiten Veenendaal. enz. enz. Resumerend zou men kunnen zeggen dat Veenendaal en om geving een „zendeling" krijgt Een dominee zonder toga, maar met overall! Een man die tussen de machines zal proberen de Bijbel voor te houden! Een moderne manier die wel eens bijzonder veel be tekenis zou kunnen krijgen. Op de gezellig ingerichte en sfeervolle zolder heeft jazzclub „Euterpe" zaterdagavond haar seizoen-sluitingsavond gehouden. Hoewel het in de bedoeling lag er een meer luisterrijk afscheid van te maken (wanneer zal de zalennood eens verdwijnen?) kan „Euterpe" toch terug zien op een alleszins geslaagde avond met tal van hoogtepunten die stuk voor stuk beloften inhouden voor de toekomst. De nog maar pas opgerichte jazzclub telt thans ongeveer dertig leden die al lemaal enthousiast meehelpen om hun club door de moeilijke beginperiode heen te loodsen. Mede dank zij deze steun is het Eu terpe ook gelukt een eigen home te creëren in de vorm van een door de leden zelf ingerichte zolder waar zij terecht een tikkeltje trots op mogen zijn. Men proeft er de sfeer van onge dwongenheid en vriendschap waarin ge luisterd wordt en gepraat over bekende en minder bekende jazz-songs. Er worden door de leden lezingen ge houden over oorsprong en groei van de jazz. Er wordt gediscussieerd over be kende jazz-musici als Dave Brubeck, Miles Daves e.a. Het voor en tegen wordt uitvoerig besproken om op die manier een rijke kennis op te doen van de jazz. Zo heeft Euterpe ook een eigen or kest bestaande uit John de Jong pianist en leider, Leo Coini gitaar, Rob Thoo- mes bas en Frits Thoomes drums. In hun vrije tijd kan men deze groep heel vaak op de zolder aantreffen om te oefenen, samen met de vokalisten Tiny Greve en de heer Wil Kuypers. Op deze afscheidsavond werd er al weer gesproken over het komend sei zoen dat in september weer voor de deur staat en dat men met een feeste lijke avond hoopt te openen. In de hoop een groter aantal leden te hebben, is men dan van plan een Liga te vormen met enkele andere clubs en niet te vergeten de oprichting van een eigen bibliotheek met naslagwerk over jazz. „Want", zeggen de Euterper's, „het is zo jammer dat vele mensen de jazz al leen beschouwen als een lawaaiierig soort muziek en niets van haar oor sprong afweten, van haar ontstaan uit de eenzaamheid en het verlangen naar vrijheid van de negerslaven." „Euterpe wil deze foutieve indruk wegwerken en zij doet dit nu al met een keurig verzorgd maandorgaan, dat zijn weg onder de lezers wel zal vin den en waarvan het secretariaat geves tigd is bij: L. Coini. P. H. v. Rijnstraat 31, Veenendaal. Wat de avond zelf betreft: gastsolist KAMELEON-GLAS Een kameleon verandert van kleur al naar gelang van de omgeving waarin hij zich bevindt. Er is thans een glassoort ge vonden, die van kleur verandert naar mate het licht krachtiger of zwakker wordt. De praktische toepassing ervan be vindt zich nog in een experimenteel sta dium. Zou het mogelijk zijn dit nieuwe glas in auto's toe te passen, dan zou waar schijnlijk het aantal ongelukken tengevol ge van verblinding sterk kunnen wor den beperkt. In de optische industrie zou deze vinding een ware omwenteling te weeg kunnen brengen, met name voor brillen, foto- en filmcamera's. VEENENDAAL Arie Teunisse uit Ede - saxofonist-kla rinettist - liet zijn aandachtig gehoor vaak versteld staan van zijn muzikale capaciteiten. Het programma was bijzonder geva rieerd met als uitblinker een eigen compositie „Too young for bop" van Han Troost, een der leden van de jazz club. Als sluitstuk werd het toepasselijke „Now is the time" van de beroemde, in 1955 overleden, saxofonist Charlie Par ker gespeeld. Hier enkele leden van het huisorkest van jazzclub „Euterpe". Het zijn v.l.n.r.: bassist Rob Thoomesde vocalisten mej. Tiny Greve en de heer Wil Kuypers. 66 Zodra Salladin uit het gezicht verdwenen is, gaat Aram op speurtocht door de gangen van de kerker. „Nioraü Nioraü" echo't zijn stem door de stenen ruim te, maar het gegrom van roofdieren achter de ver schillende traliehekken is het enige antwoord. „Salla din heeft gelogen," gromt Aram driftig. „Er is hier geen levende ziel te bekennen!!" Maar dan hoort hij vanuit een zijgang een benauwde, klagende stem. Haastig snelt Aram in de richting van het geluid, en daar ziet hij een kleine, dwergachtige gestalte, die de handen in een smekend gebaar door het traliehek van een cel naar hem uitsteekt. Snel schuift Aram de gren dels weg en de kleine gevangene schuifelt, angstig opkijkend naar zijn bevrijder, naar buiten. „Wie ben je, vriend?" vraagt de ridder met een vriendelijke glimlach, maar de dwerg begrijpt hem kennelijk niet en hult zich in een angstig zwijgen. Dan klinkt achter Arams rug een klagend, snorrend geluid, en als hij zich omkeert, ziet Aram in een der hokken een luipaard, dat zacht zwiepend met zijn staart, hem vragend aan kijkt. „Maarmaar dat is het luipaard van Nioraü" roept Aram verbaasd uit. (Wordt vervolgd) MINIATUUR-BREIMACHINE In dit „Doe-het-zelf" tijdperk zullen mannen binnenkort ook hun eigen sokken kunnen breien. Een Engelse fabrikant heeft n.l. onlangs een miniatuur breima chine gelanceerd, die nog geen kilo weegt. Het apparaat is cilindervormig en de sokken die hiermede kunnen worden ver vaardigd zijn naadloos. Het kan aan een Puistjes drogen in met Purolpoeder tafel bevestigd worden en zodra het ge reed is voor gebruik, is één handbewe ging voldoende om 68 naalden in beweging te brengen. Voor een eenvoudig patroon heeft men niet meer dan een half uur per sok nodig. Bij meer gecompliceerde patronen speelt natuurlijk de ervaring van degene die breit een rol. Het appa raat wordt in Engeland verkocht voor slechts iets meer dan 30 gulden. Hoe zal het eten zUn?" - een vraag die iedere toerist stelt voor hy z«n vakantie in het buitenland zal doorbrengen. Dit jaar zullen meer dan twee mil joen mensen uit alle delen van de wereld hun vakantie in Gr.- Brittannië doorbrengen. In dit artikel onthult Eric Humphry: ROASTBEEF en Yorkshire pud ding, sterke thee, knapperig vers brood met boter, vis en patates frites, zijn natuurlijk heerlijk op zijn tijd. Maar daar mee houdt de Britse keuken nog niet op. Jarenlang hebben de Britten ge kookt volgens traditionele recepten uit alle delen van het land tot in de verste uithoeken, recepten die ge neraties lang van moeder op dochter zijn overgegaan. En wat de bui tenlanders betreft die een bezoek brengen aan Groot-Brittannië? Als ieder van hen maar de kans greep de echte gastronomische geneugten te ontdekken en er van te genieten. Wie van hen heeft ooit gehoord, om maar niet te spreken van geproefd, van de „raised mutton pies" (schapevlees pas tei) waar Oxford aanspraak op maakt? „Chicken Pudding" zoals die in Kent wordt bereid is een koninklijk gerecht. Een bezoek aan het zuidwesten van Enge land is niet af zonder een tocht naar De von om de heerlijke „clotted cream" te proeven, die de naam heeft de beste ter wereld te zijn. En eveneens uit het wes- KERKEWIJK17 VEENENDAAL TEL.3313 ten, uit Cornwall, komen de met uien ge vulde „Cornish Pasties". In het noorden vindt U ontelbare streekgerechten, zoals „Lancashire Hot Pot", die in vroeger tij den niet alleen van schapevlees en nier tjes, maar bovendien met oesters werd bereid. Uit Yorkshore stamt de „oatmeal parkin" cake van havermeel) en Schot land heeft zijn „haggis" en niet te ver geten het snoepje waar de Schotten te recht trots op zijn, hun brosse „short bread" bereid met verse boter. Dit was slechts een beperkte greep uit de honderden nationale gerechten van Groot-Brittannië. Vele recepten dateren van eeuwen her en vaak ook serveert de plattelandsbevolking het voedsel nog vol gens de voorschriften geerfd van hun voorouders. Het Britse volk is geweldig trots op zijn eigen producten. Dit vindt niet slechts zijn oorsprong in de keuken maar ook op de velden, in de dalen en boomgaarden waar het voedsel gedijt. Ap pelen uit dit land en in het bijzonder „Cox's Orange Pippins" vinden hun weerga niet. Een ieder die een bord sap pige „Royal Sovereign" aardbeien, met een dot verse room heeft verorberd, be waard er een onsterfelijke herinnering aan. En hoe groot is niet de aantrekkings kracht van mals gebraden Dorset en Welsh lamsvlees, met een scherpe munt saus en jonge erwtjes! Brits rundvlees is wereldberoemd en met reden. Het wordt vaak geimiteerd en dan krijgt men goed vlees voorgeschoteld, maar het heeft nooit dezelfde malsheid, noch de verse aanblik, die toegeschreven wordt aan de Britse weidegrond en het klimaat. De smakelijke combinatie van geurige roast- beef, met mieriksaus en kostelijke York shire pudding, stemt zelfs de kieskeu rigste gourmet tot tevredenheid. Ook het „ham and eggs" idee stamt uit Groot- Brittannië. Ham en spek worden in dit land door experts geproduceerd en ge rookt. Elk stukje van het varken, van de wangen tot de poten, wordt verwerkt en de verschillende delen vindt U terug in kostelijke, smakelijke gerechten. Ook zuivelproducten, zoals eieren, bo ter, room en een groot aantal soorten kaas, worden in Groot-Brittannië ver vaardigd en geconsumeerd. Als men over kaas spreekt denkt men automatisch aan de „koning" aller kazen, de majestueuze Stilton. De verrukking van een homp van deze kaas bij een glas goede port is on vergetelijk. Het leidt geen twijfel dat de geurige pittige Britse Stilton nauwelijks te be concurreren is, ja ,dat dit bijkans onmo gelijk is, zoals degenen die de kaas ken nen zullen beamen. En Stilton is bij lange na niet het einde van het Britse kaas verhaal. Het zou teveel ruimte kosten om alle soorten uitvoerig te beschrijven. Een kaas, die wel genoemd moet wor den, de Double Glouchester, is heerlijk van smaak en buitengewoon van struc tuur. Cheddar en Chessire kaas zijn we reldberoemd en zijn beide heerlijk bij een fris glas bier. De oranjekleurige kruimelige Leicester kan eveneens warm worden aanbevolen, vooral aan hen wier smaak uitgaat naar een zachte dessert kaas. Ook romig en een kaas met een halfzachte structuur is die afkomstig uit de heuvels van Wales - de Caerphilly. Zo kan men wel voortborduren en zo is er reeds voortgeborduurd over Brits voedsel, de groei en de productie, de kwa liteit en de streek van herkomst. Wat er verder zonder veel omhaal van woorden over te zeggen valt is dit: miljoenen men sen over de hele wereld worden er zich langzamerhand van bewust dat vertelsels, wanbegrip en vooroordelen welke ten on rechte bestaan ten opzichte van het En gelse eten, gebaseerd zijn op los zand en geen enkele grond raken. Het Britse volk is niet meer een volk van winkeliers, maar een volk dat zich kosten noch moeite spaart om zijn pro- dukten op topkwaliteit te houden. De Brit ten volgen niet slechts het voorbeeld van hun voorvaderen wat betreft het ver bouwen en produceren van goed voedsel, maar zij zijn er terecht trots op het zo te bereiden dat de onovertrefbare kwaliteit tenvolle tot zijn recht komt, het smakelijk op tafel wordt gebracht en men er voor honderd procent van geniet. Sedert 1948 zijn in samenwerking met drie onderlinge brandwaarborgmaat schappijen in de provincie Friesland gegevens over hooibroei bekend gewor den. Per jaar werden zo cijfers verkregen over het aantal gevallen met ernstige broei, die gepaard gingen met „vuur in het hooi" of waarbij brand uitbrak. Met ingang van 1952 werden ook gegevens verzameld over het aantal bedrijven, waarbij vanwege broei in het hooi gespit of de hele klamp om gezet moest worden. Over de ernstige broei is dus thans materiaal bekend van 15 jaren. Het blijkt nu, dat de mate waarin ernstige broei op kan treden, o.a. wordt bepaald door de neerslag in augustus en septem ber van het voorafgaande jaar. Hoe groter de neerslag in die maanden, des te hoger komt het maximum te liggen van het aantal ernstige broeigevallen, dat het volgend jaar kan optreden. Bij geringe herfstneerslag ligt dit maximum voor het volgend, jaar op ongeveer 20 gevallen en bij veel neerslag op 65 a 70 stuks. Dit voorzover het de provincie Friesland betreft. Of het maximum wordt gehaald, hangt volgens het tegenwoordige in zicht af van het weer in de juni-maand. Dan valt doorgaans de winning van het hooi van de eerste snede, waarbij over het algemeen in een betrekkelijk korte tijd veel hooi verwerkt moet worden. Droog, maar weinig zonnig weer in die periode, zoals in 1955 bijvoorbeeld, le vert dan een gewas op, dat veel neiging tot broei vertoont. Droog en erg zonnig weer in juni daarentegen is gunstig om het hooi goed droog in de schuur of berg te krijgen. In 1957 en 1959 was het zulk weer. Erg regenachtig weer doet ook de kans op ernstige broei vermin deren. Het hooi gaat dan blijkbaar tij dens de winning zo in kwaliteit terug, dat de „pit" er uit is. De jaren 1948, 1956 en 1958 hadden dit weertype. De kartering der ernstige broeigeval len bracht aan het licht, dat deze in Friesland het meest gevonden werden op de zand- en veengraslanden in het oosten van die provincie, terwijl de veenpolders onder het Tjeukemeer eveneens met een hoog aantal ernstige broeigevallen uit de bus kwamen. Gegevens verstrekt door de Rijks inspectie voor het Brandweerwezen, die betrekking hebben op heel Nederland en een tijdvak van 12 jaar beslaan, to nen aan, dat de in het oosten van Fries land gelegen graslanden, met de daarbij aansluitende weidegebieden van Gro ningen, Drente en de kop van Overijssel verreweg het grootste aantal ernstige broeigevallen hebben. Verder is veel extreme broei aangetroffen in het ge bied van Hilversum, Bussum en Naar- den. Evenzo te Katwijk en Noordwijk. Algemeen geldt, dat boven de grote ri vieren veel meer broei is dan ten zuiden ervan. Gemiddeld komen in Nederland per jaar ongeveer 80 ernstige broeigevallen voor. De gemiddelde randschade be draagt ruim 1,5 miljoen gulden per jaar.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1963 | | pagina 3