Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Problemen rond openbaar onderwijs
«0?
«D e Wereld
van WEEK-tot-WEEK
te Ederveen-De Klomp
Koopcentrum
Veenendaal
Bekendmaking
OPROEP
WAAR IS DE
VALLEI-RIKS?
Gemeente laat onderzoek instellen naar
behoefte aan winkels
Heeft school aan De Klomp nog levensvatbaarheid?
SCHERPENZEEL
Jeugdvierdaagse tippelaars verwachten
grootse inhaal
37e JAARGANG
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1963
Nr. 63
Uitgave: drukkerij „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Veenendaal Amerongen Eist Rhenen Achterberg Overberg De Haar Ede Kade Maanderbuurt Ederveen Renswoude Scherpenzeel
IN HET
17,50 WAARD
DINSDAGAVOND RAADSVERGADERING:
40 JAAR EXPEDITEUR
BUITENLANDSE
DEELNEMERS
Wandelen met afwisseling
Botsing met ernstige afloop
Lof voor medewerking
Strijd om handtekeningen
Redaktie en administratie:
Parallelweg 10 - Veenendaal
Tel. 0 8385-2022 (2 lUnen) - Giro 563427
Re dak tie: W- F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kannen ook worden opgegeven by
de agentschappen van „De Vallei" In
plaatsen van verschoning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 15 cent
Speciale kontraktprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 5,—
Rubriek Vraag en Aanbod 1-10
woorden 1,50, elk woord meer
10 cent
Abonnementsprijs 1,95 per kwartaal
Losse nummers 25 cent
0 wordt iedere DINSDAGMOR
GEN tot 13 uur en ZATER
DAGS de gehele dag een in
teressante warenmarkt ge
houden in het centrum van
het dorp.
zijn de winkels op WOENS
DAGMIDDAG na 13.00 uur
gesloten.
6 trekt de koopavond op VRIJ
DAG tot 21.00 uur altijd weer
grote belangstelling.
en zijn de winkels ZATER
DAGS de gehele dag (tot 18.00
uur) geopend.
Naar aanleiding van de op
maandag 5 augustus 1963 op het
terrein van de Koninklijke V.S.W.
aan de Zandstraat te Veenendaal
plaats gehad hebbende ontplof
fing, waarvan de neerslag op de
omliggende tuinen is terechtge
komen, wordt medegedeeld, dat
het gebruik van groente Uit die
tuinen geen gevaar voor de ge
zondheid oplevert, mits de groen
te goed wordt gewassen.
Slechts indien een grote hoe
veelheid neerslag op de groente
zou zijn terechtgekomen en deze
ongewassen worden gebruikt, kan
dit gevaar voor de gezondheid op
leveren.»
De Inspecteur van politie,
W. C. H. Dekker.
Het ideale weer en het grote aantal deelnemers en medewerkers was
een aansporing om vlot van start te gaan.
Donderdagmiddag j.l. te om
streeks 14 uur is ter hoogte van
de Ritmeester (Kerkewijk) een
geparkeerd staande auto aange
reden, model Citroen DS 19..
Een klein model wagen welke
het bordje voerde van 20 km pas
seerde even voor de aanrijding
de plaats van het ongeval. Moge
lijk kunnen de inzittenden inlich
tingen verschaffen omtrent de in-
dentiteit van de vrachtwagen
welke deze aanrijding heeft ver
oorzaakt.
De Korpschef van politie,
W. C. H. Dekker.
De vorige week btf Fruithal De
Haas, Jan Steenlaan, Veenen
daal uitgegeven
Valleiriks is niet gevonden. De
waarde is hierdoor gestegen, zo
dat de nieuw uit te geven riks
met het nummer
R M 33640
ZEVENTIEN VIJFTIG
waard is. By inlevering op ons
bureau vóór a.s. donderdagmid
dag 12 uur, wordt de premie
a contant uitbetaald.
Burgemeester en wethouders van Veenendaal hebben de raad om een krediet
van ruim 15 duizend gulden gevraagd voor het laten samenstellen van een rap
port over de behoefte aan winkels in de toekomst. Aan een dergelijk rapport
blijkt, afgaande op het desbetreffende voorstel van b. en w. aan de raad, be
hoefte te bestaan. Dit bleek o.a. sedert enige tjjd btf het ontwerpen en beoorde
len van structuur- en uitbreidingsplannen.
Bij de samenstelling van het rapport,
waaraan uiteraard een deskundig on
derzoek zal moeten voorafgaan, dient
rekening te worden gehouden met de
te verwachten groei van de Veenen-
daalse bevolking en de functie van
Veenendaal als streekverzorgend cen
trum. Speciale aandacht moet, volgens
b. en w. worden besteed aan de volgen
de drie punten:
a. het voor de realisering van de uit
breiding wenselijk geachte tempo;
b. de onderscheiding in centrum- en
wijkwinkels en de daaruit voort
vloeiende wenselijkheid van uitbrei
ding van bestaande, c.q. vorming
van nieuwe winkelcentra;
c. de bij de winkelcentra wenselijk ge
achte nevenvoorzieningen, parkeer
gelegenheid enz.
Niet alleen het Veenendaalse gemeen
tebestuur ziet de noodzaak van zo'n
rapport in; ook de provinciale planolo
gische dienst voor Utrecht heeft op de
samenstelling ervan aangedrongen. Dit
naar aanleiding van het ontwerp-uit-
breidingsplan „De Dragonder", welk
plan eveneens in de raadsvergadering
van dinsdagavond a.s. aan de orde zal
komen.
Het Economisch-Technologisch Insti
tuut voor Utrecht is bereid het rapport
samen te stellen voor een bedrag van
15.200,Hierbij is reeds rekening ge
houden met een korting van 33'/3 per
cent, een meevallertje voor gemeenten
die subsidie verstrekken aan het E.T.I.
Hiervan is Veenendaal er één.
HOOFDLEIDSTER KLEUTERSCHOOL
DE KLIMOP IN VASTE DIENST
Sedert 1 april 1961 is mej. H. van Wijk
hoofdleidster van de openbare kleuter
school in Veenendaal-Zuid. Deze school
startte destijds in een lokaal van de
Rijk van Gaasbeekschool en is thans
sedert enige maanden gevestigd in de
nieuwe kleuterschool „De Klimop" aan
de Jan Steenlaan.
Mej Van Wijk was nog steeds in tij
delijke dienst werkzaam, doch thans
stellen b. en w. de raad voor haar met
ingang van 1 april j.l. aan te stellen
als hoofdleidster in vaste dienst.
(zie verder pag. 4)
OPENLUCHTUITVOERING VAN
HOLLANDIA-MEISJESKOOR
Het Hollandia-meisjeskoor zal maan
dagavond een openluchtuitvoering ge
ven in de muziektent te Leersum, sa
men met de accordeonvereniging Cres
cendo. Iedereen is hier welkom.
COLLECTE „DRAAGT ELKANDERS
LASTEN"
Van maandag 12 t.e.m. zaterdag 17
augustus a.s. wordt een huis-aan-huis
collecte gehouden door „Draagt Elkan
ders Lasten" een fonds die de verbete
ring beoogt van de Volksgezondheid.
Het zal voor de heer Jan Heikamp op
23 augustus a.s. vast wel een dag wor
den die hem nog lang, naar hij hoopt,
zal heugen, evenals de dag waarop hij
zijn vaste aanstelling kreeg, in 1922.
Op 18-jarige leeftijd begon de heer
Heikamp bij Van Gend en Loos en een
jaar later kreeg hij zijn vaste aanstel
ling. Dat men zijn energie en accura
tesse waardeerde bleek toen hij in 1941
als chef werd aangesteld. De heerJHei-
kamp, die in De Klomp in 1904 het le
venslicht aanschouwde, hoopt zijn werk
nog vele jaren in gezondheid te mogen
verrichten.
Bij de vele gelukwensen die hij in
ontvangst krijgt te nemen voegen wij
gaarne de onze.
WftNDKLOKKiN
nrwerken
DE STERKE ARM VAN VROUWE JUSTITIAE
De weegschaal der gerechtigheid vormt een hoge, maar niet oncomfortabele zit
plaats voor de twee werklieden, die de opdracht kregen het grote beeld van
Vrouwe Justitiae op de Old Bailey schoon te maken.
Ook uit het buitenland waren er dit
jaar voor het eerst deelnemers, o.a. uit
Italië en Duitsland. Totaal namen on
geveer 570 jongens en meisjes, ook uit
andere delen van ons land, aan dit wan
delfestijn deel, verspreid in groepen
voor de 10, 15 of 18 km marsen. On
danks het feit dat de jeugd zich in
doorsnee niet zo geoefend naar de start
begeeft als de ouderen, waren er de
eerste dag geen uitvallers te betreuren,
wat op woensdag wel het geval was.
Op de eerste dag genoot men van een
IEDEREEN zal over 20 jaar
in staat zijn op elk ogenblik
een gesprek te voeren met de
geliefde die ver weg is en haar
of hem daarbij ook nog in de
ogen te schouwen. Dat zal mo
gelijk zijn door een apparaatje
zo groot als een polshorloge,
dat de eigenschappen van ra
dio, televisie en telefoon in
zich zal verenigen. Dit voor
spelt een der reuzen van de
Amerikaanse t.v., de heer Da
vid Sarnoff, directeur van de
Radio Corporation of America.
400. Te Taipeh, hoofdstad van
Formosa, is het grootste huwe
lijk van het jaar voltrokken en
ook het gedisciplineerdste. Vier
honderd Chinese meisjes hebben
er tegelijk „ja" gezegd tegen
vierhonderd officieren en sol
daten van het leger van Tsang-
Kai-Chek. Een aalmoezenier
voltrok de plechtigheid en liet
de 400 tegelijk ja roepen. Daar
op rangschikten de bruidjes zich
aan twee lange tafels waar ze
toen ze de ogen opsloegen hun
echtgenoot tegenover zich zagen
zitten.
PERS Voor de persconferen
tie van generaal De Gaulle wor
den steeds meer journalisten
uitgenodigd. Voor de eerste wer
den destijds 800 uitnodigingen
rondgestuurd. Voor zijn laatst
gehouden conferentie (de acht
ste) was dit aantal opgelopen
tot 950. De pers hoort de gene
raal blijkbaar graag, want ge
middeld wordt er door slechts 8
procent bericht van verhinde
ring gezonden.
HANDSCHOEN De zangeres
Maria Callas betrekt haar hand
schoenen van een fabrikant in
Saint-Martin-Valmeroux. Zij
stelt daarbij als eis dat ze 30 cm
lang zijn en niet meer dan 30
gram wegen.
HELP Een man viel in een
Amsterdamse gracht en riep
luidkeels: „Au secours, au se-
cours!" Waarop een voorb(jgang-
er van over de brugleuning te
rugriep: „In plaats van Engels
had je beter zwemmen kunen
leren".
BUSTE Voor de liefhebbers:
De buste in brons van Maurice
Chevalier, gemaakt in 1948, staat
te koop voor 1.500 francs bij een
antiquair boulevard Saint Ger
main te Parijs.
EEUWIGE Een der antwoor
den van een examenkandidaat
in Zwitserland luidde: „Omdat
het zomer was hadden de ber
gen hun eeuwige sneeuw ver
loren".
ROOK Rechter Weinkrantz
te New York heeft een boete
van 100 dollar opgelegd aan de
passagiersschepen „Queen Eli
sabeth" en „Queen Mary" om
dat ze in de haven te veel had
den gerookt. Dat is nu al de
vierde maal, zei hij bestraffend.
Omstreeks 6 uur in de avond j.l.
woensdag, had op het kruispunt Eiken
laan - Willaerlaan een autobotsing
plaats, die vrij ernstige gevolgen had.
De heer L. S. uit Hoevelaken verleende I
geen voorrang aan de auto van de heer
P., die van rechts uit de Eikenlaan
kwam.
De Ford Taunus bestuurd door de
heer S. liep ernstige schade op, terwijl
het Dauphientje van de heer P. er re
delijk goed van af kwam. Als gevolg
van de botsing liep de heer S. enkele
verwondingen op aan het hoofd, waar
voor hij naar dokter Van Vulpen werd
gebracht, die hem verbond.
De Rijkspolitie was aanwezig voor het
aftekenen van de situatie en het maken
van foto's. De kraanwagen behoefde de
zwaar verminkte Taunus niet weg te
slepen, want deze kon, zij het met
moeite en hobbelend op eigen kracht
naar een garage worden gereden.
1 930
Makelaars- en Assurantiekantoor
BROUWER
Kanaalweg 2 - Veenendaal
Tel. 08385-2918, na 6 uur 3325
Alle verzekeringen
Financieringen
Hypotheken
Koop en verkoop
van onroerend goed
Taxaties
leider de heer v. d. Schee en zijn even
enthousiaste vrouw voor de spontane
medewerking die zij hebben ondervon
den van oudere scholieren en anderen.
Vooral hieraan dankt de leiding het sla
gen van de jeugdvierdaagse-onderne-
ming.
Traditiegetrouw heeft de Veenendaal
se melk-inrichting melk beschikbaar
gesteld, terwijl ook andere firma's voor
verfrissingen zorgden.
De jeugd verwacht vanzelfsprekend
groots onthaald te worden bij haar
intocht vrijdagavond om 7 uur. De
route is: Zandstraat, Hoofdstraat,
Kerkewijk, Industrielaan.
tocht richting Ede, terwijl men de
tweede dag de boslucht van Pratten-
burg heeft kunnen inademen, 's Avonds
werd de jeugd onthaald door de Cefa
op een komische film in gebouw Elthe-
to. Woensdag-morgen heeft de jeugd
zich kunnen inzetten om aan het einde
van de Westersingel, aan wedstrijdspe
len te kunnen meedoen, terwijl ze 's-
avonds - een volle zaal - in 't Trefpunt
de opvoering van „Tom Poes en Olie
B. Bommel" door het Nederlands Ma
rionetten theater bijwoonden. Niet min
der is genoten van het zwemmen, zij
het dan in de regen.
Niets dan lof heeft de jeugd werk -
WACHTVERBOD OOSTZIJDE
PRINS BERNHARDLAAN
Dat dit niet geldt voor jeugdige toe
schouwers blijkt uit de knapen op de
achtergrond, voor wie de vernieuwings
werkzaamheden met bulldozers en trac
toren een aantrekkelijke afwisseling is
in hun lange vakantie. De wachtverbod-
maatregel, ook de reeds bestaande aan
de westzijde, blijft van kracht zolang
dit nodig zal zijn.
De toestand rondom het openbaar onderwijs ten
noorden van Veenendaal roept de laatste tijd enige
spanningen op. Wat is namelijk het geval? De Val-
leischool te De Klomp telt momenteel nog slechts
33 leerlingen, waarvan er 8 uit De Klomp en 25 uit
Ederveen komen. De voorgestelde verbetering aan
de Valleischool - die zo'n 60 jaar oud is - werd
door de Raad van Ede onlangs niet aanvaard om
dat het aantal leerlingen nog verder zou dalen. Een
overplaatsing van die school naar Ederveen zou de
zaak volgens enkele raadsleden - meest van de
P. v. d. A. en V.V.D. - nog kunnen redden. Men
verwacht namelijk dat er meer Ederveense gezin
nen openbaar onderwijs voorstaan, maar hun kin
deren thans niet naar de Valleischool zenden om
dat zij bevreesd zijn voor het oversteken van de
zeer drukke rijksweg. Hoe groot dit aantal ouders
is, daarover bestaan geen gegevens. Bezien naar de
politieke samenstelling van de bevolking van
Ederveen wekt dit inderdaad het vermoeden dat
het aantal na overplaatsing van de school naar
Ederveen zou kunnen stijgen. Op de Prot. Chr.
partijen werden bij de laatste stemming 710 stem
men uitgebracht, op niet speciaal Chr. partijen 208
(waarbij niet inbegrepen de Boerenpartij).
Van de in totaal 425 leerlingen zou
den gezien bovengenoemde samenstel
ling, uit politiek oogpunt bezien, uiter
aard meer dan 25 kinderen uit gezinnen
die niet speciaal prot. chr. georiënteerd
zijn kunnen worden betrokken.
De schoolgeschiedenis te Ederveen
heeft echter een dermate schokkend
verloop gehad dat het niet direct zeker
is of en in welke mate de Ederveense
ouders openbaar onderwijs voor hun
kinderen begeren.
Op 2 aug. 1904 besloot de gemeente
raad van Ede een opehbare school te
De Klomp te bouwen. Deze school was
echter meer bedoeld voor Veenendaal
se kinderen dan voor Ederveen. Daar
was namelijk maar 1 school, een open
bare. In het toenmalige Gelders Vee
nendaal was ook nog een openbare
school.
De school te Ederveen was al in 1862
gesticht, die in Gelders Veenendaal in
1878. De school te Gelders Veenendaal
haddestijds geweldige aftrek. In het
jaar 1904 behoefde deze school uitbrei
ding. Veel leerlingen kwamen echter
van ver, uit de omgeving van De
Klomp. Zo werd dan ook besloten om
een nieuwe school te De Klomp te bou
wen, tussen de bestaande scholen te
Veenendaal aan het Boveneind en die
te Ederveen.
Dit besluit tot de bouw van de
Klompse school leek een goede zet.
Meester W. W. de Jong, het eerste
schoolhoofd, kon les geven aan meer
dan 80 kinderen. Vanaf de bouw in 1904
tot 1919 stond de school onder zijn lei
ding. De gehele schooljeugd van Eder
veen bezocht de openbare school aldaar
met 287 leerlingen. Onder leiding van
de latere wethouder, de heer H. G. de
Leeuw, die van 1919 tot 1943 hoofdon
derwijzer te De Klomp was ging het
ook met de Klompse school steeds op
waarts en kon men op een gegeven
moment zelfs meer dan 100 leerlingen
inschrijven.
Vanuit Ederveen gebeurde er in 1928
echter een ingrijpend iets dat de struc
tuur geheel zou wijzigen. Er werd toen
in Ederveen een comité opgericht tot
bevordering van de godsdienst en dit
comité wilde de totstandkoming van
een christelijke school in Ederveen.
De activiteit van dit comité was zo
verstrekkend dat men een lijst van
handtekeningen verzamelde waarop 159
leerlingen van de openbare school ver
meld stonden die bij een te stichten
christelijke school de openbare school
zouden verlaten. Van deze 159 bezochten
er 151 de school te Ederveen.
Een gemakkelijke berekening zou uit
wijzen dat er dan nog maar 53 leer
lingen zouden overblijven. B. en w.
stelden daarom voor om een gedeelte
van de openbare school naar de chris
telijke school over te hevelen.
derwijs - naar Ederveen te zenden om
de toestand te overzien en rapport uit
te brengen.
merkt door enkele verwarrende zaken.
Zo zouden een aanial van de 159 hand
tekeningen niet geheel correct zijn.
Men kreeg bij b. en w. namelijk be
richt dat 25 ouders hun handtekening
introkken en later veranderden zeven
van deze 25 ouders weer van gedach
ten.
Er ontspon zich een discussie in de
raad waarbij een raadslid (de onlangs
overleden heer De Klein) wist te ver
klaren dat er behoorlijke strubbelingen
waren geweest in Ederveen en men zou
zelfs op de vuist zijn geweest, in beide
kampen.
Men stelde dan ook voor om 2 raads-
vertegenwoordigers, - 1 voorstander
van openbaar- en 1 van christelijk on-
Het toenmalige hoofd van de open
bare school te Ederveen kreeg ook nog
een beschuldiging te horen van de heer
De Klein, want volgens dit lid van de
raad was hij medeplichtig om zijn
school de nek om te draaien. Bewijzen
daarvoor bracht de heer De Klein niet
in het midden en die zullen ook wel
niet direct aanwezig zijn geweest, want
men eerde deze hoofdonderwijzer, de
heer T. C. Hootsen, zodanig dat men
momenteel twee straten in de nieuw
bouwwijk naar hem heeft genoemd.
Burgemeester Baron Creutz vond de
kwestie ook moeilijk oplosbaar maar
de aanvraag voldeed aan de wet en zo
moest dit doorgang hebben. Een chris
telijke school werd gesticht. De nieuwe
INTOCHT VANAVOND OM 7 UUR
Het viel niet te verwonderen dat de deelnemers aan de vijfde Jeugd
vierdaagse hun benen aan de start niet in bedwang konden houden.
Dit is de school aan De Klomp die nog
al wat stof doet opwaaien.
„Of om er een robbertje te knok
ken", zo viel de heer De Klein in.
christelijke school kwam dus na veel
geharrewar in 1928 tot stand.
Men trok zoveel leerlingen van de
openbare school weg dat spoedig de ge
hele ruimte van de voormalige open
bare school nodig bleek. Aan de Hoofd
weg verrees toen een kleinere school -
thans kleuterschool - maar hoe mooi dit
gebouw ook was het kon de teruggang
van leerlingen niet stuiten. In 1935 daal
de het aantal leerlingen van de open
bare school al tot 57. Toen de heer
Schiere in 1936 hoofdonderwijzer werd
kwam er weer enige opleving, maar na
diens vertrek ging het weer achteruit.
In 1939 waren er te Ederveen nog 41
kinderen op de openbare school, maar
te De Klomp nog ruim 100.
Edes gemeenteraad kreeg er weer
mee te maken. Men vroeg zich af of
het niet beter was de school te Eder
veen maar op te heffen, gezien de da
lende tendens. De raad besloot tot af
wachten, maar de Ged. Staten van Gel
derland gingen hiermee niet akkoord en
namen een drastisch besluit; opheffing
van de openbare school te Ederveen. De
raad ging nog in beroep bij de'Kroon,
maar dat mocht niet baten. Zo ging de
openbare school op 1 april 1943 ter ziele.
Bleven dus weer twee scholen over,
de openbare aan De Klomp en de chris
telijke te Ederveen aan de Schras, Jaren
achtereen bleef deze toestand constant.
De christelijke school kwam tot bijna
400 leerlingen en de school aan De
Klomp schommelde om de 100. Tot 1957
bleef de onderwijssituatie zo bestaan.
(Zie verder pag. 2)
Deze periode van strijd werd geken-