V
O
O
m
t/>
H
OUDEN
DE TIJD DAT vogelhouden gelijk stond met dierenkwelling ligt
al ver achter ons. Tegenwoordig sluit niemand meer een vogel
op in een miniatuurkooitje. De liefhebberij is op een hoger peil
gekomen en heeft zich verbreid in alle lagen en rangen. Daarom is het
achteraf bezien ook een verstandig besluit geweest van het bestuur
RHENEN
ELST
De ontwikkeling van Achterberg
«De Wereld
van WEEK-tot-WEEK
...HOBBY DIE STEEDS
MEER INGANG VINDT
lekker en gezond
HOBBY
DERDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 1 NOVEMBER 1963
Nr. 87
OOK VEENENDAALSE VOGELVRIENDEN'
BOEKTEN BELANGRIJKE LEDENWINST
De sport
Muziek
Kleuren
Klein begin
Groter
Stijlvolle herdenking
Kerkhervorming
Met het oog op de toekomstige ontwikkeling van Achter
berg hebben burgemeester en wethouders van de gemeente
Rhenen, waartoe Achterberg behoort, een rapport doen
samenstellen waarin diverse aspecten belicht worden.
Gezien de belangrijkheid hiervan - in het bijzonder voor
de inwoners van Achterberg - wordt het gehele rapport
hier woordelijk weergegeven.
NED. HERV. CENTRALE
KERKERAAD VOOR
BELANGRIJK BESLUIT
VANAVOND BIJEEN
Drie jubilarissen bij
W. v. Beek en Zonen N.V.
Een buiten-volière is op vrü eenvoudige wijze te vervaardigen. Vooral zjj die over
een achtertuin beschikken, hebben een unieke gelegenheid de gedragingen van de
prachtige vogels van dichtbij gade te slaan.
van „De Veenendaalse Vogelvrienden" als vereniging deel te nemen aan de Vewibeto-V. Ten eerste hebben de duizenden bezoekers veel ple
zier beleefd aan de ruim zestig prachtige vogels in de volières, maar wat voor de vereniging zelf nóg belangrijker was: er werden 53 nieuwe
leden geboekt. Tien jaar geleden werd deze vereniging opgericht door een klein clubje mensen dat tropische vogels hield. Men wilde wel
eens ervaringen uitwisselen en dit alles resulteerde zelfs dat na eenpaar jaar de eerste tentoonstelling kon worden gehouden, zij het be
scheiden van opzet. Daarna is het een beetje verwaterd, doch door een be-
stuursherziening doet de vereniging de laatste twee jaar weer van zich spre
ken. Behalve dat men regelmatig vergadert, lezingen en dia-avonden organi-
seert, wordt in de maand december een grote tentoonstelling gehouden. In verband met het 10-jarig bestaan zal het ditmaal een districs-
tentoonstelling worden met deelname uit de gehele provincie Utrecht.
Het houden van tropische vogels als
hobby, houdt in dat men, wil men het
tenminste serieus doen een uitge
breide kennis dient te hebben van de vo
gels.
Er zijn op dit gebied talrijke boeken in
omloop en wie zich, om een voorbeeld te
noemen, eens uitvoerig verdiept in het
kweken van fokzuivere vogels, zal een
ongekende wereld binnenstappen die bij
zonder fascinerend is.
Want weet u bijvoorbeeld dat de
grasparkiet nog maar nauwelijks
honderd jaar bekend is en reeds
volkomen tot huisdier geworden
is?
Niet alleen in Europa en speciaal in
Engeland is deze vogel zo populair ge
worden, ook in Azië en Amerika worden
miljoenen parkieten gehouden.
Bij iedereen, die parkieten houdt en er
jongen van gefokt heeft, ontstaat de wens
zelf eens te trachten vogels te kweken,
UIT RHENENS RAADZAAL
Afwijkende samenstelling van
begrotingscommissie
NU OOK SOCIALIST GEKOZEN
Het voorstel van burgemeester en
wethouders om in de commissie van
onderzoek voor de gemeentebegroting
1964 te benoemen de raadsleden H.
Drost (Onafh. CHU), H. W. F. Scholte
(VVD) en W. J. M. v. d. Voort (KVP)
vond geen weerklank bij de socialisten.
De heer Deen merkte op dat het sinds
1946 niet meer was gebeurd dat er
geen socialist in deze commissie zit
ting had. En dat terwijl zijn fractie
één derde uitmaakt van de hele raad.
Dc heer Klaassen (CHU) vond het
niet zo belangrijk. Er was volgens hem
nog nimmer iets goeds uit deze com
missie te voorschijn gekomen.
De voorgedragen candidaten tilden
er ook niet zo zwaar aan en toen er
dan ook werd gestemd bleken te zijn
benoemd de heren H. Drost (11 stem
men), D. de Jong (PvdA 8 stemmen) en
H. W. F. Scholte (6 stemmen). Er wa
ren vier stemmen blanco uitgebracht.
De KVP'er v. d. Voort moest het veld
ruimen voor de socialist De Jong.
Aan het begin van de vergadering
bracht de voorzitter de gelukwensen
over aan de heer J. Wisgerhof in ver
band met diens 50 jarig huwelijks
feest en aan de heer D. Dirkse in ver
band met diens 25 jarig jubileum in
dienst van één en dezelfde werkgever.
Mej. G. H. ten Boom .werd met alge
mene stemmen benoemd tot hoofdleid
ster aan de openbare kleuterschool
Bantuinweg. De voorzitter had grote
waardering voor deze leerkracht. Eén
van de raadsleden kwam weer zo in
kleutertrans, dat hij op zijn stembrief
je naast de naam van de onderwijze
res een boompje had getekend!
Het stembiljet werd niet ongeldig
verklaard.
Grote bevreemding sprak de voor
zitter uit over een krantenbericht
waarin melding werd gemaakt van een
mislukte bliksemactie voor de vluchte-
lingèn. Tot zijn grote voldoening kon
hij mededelen dat deze actie ook in
Rhenen, Eist en Achterberg bijzonder
goed was geslaagd. De opbrengst lag
tussen de vier en de vijfduizend gul
den.
Bij begrotingswijziging verstrekte de
raad een renteloos voorschot aan de
Rhenense muziekvereniging „Ons Ge
noegen" van 2500,voor de aan
schaffing van instrumenten. Het bedrag
zal door de vereniging in vijf jaar wor
den afgelost.
Voor een verbouwing van de afde
ling sociale zaken werd het krediet
verhoogd met 900,tot 6500,
Voor de dienst van gemeentewerken
werd een lichtdrukapparaat aange
schaft voor een bedrag van 2000,
die andere kleuren hebben en ofschoon
de weg natuurlijk open staat om zo'n
paartje vogels bij een handelaar of kwe
ker te kopen, is het nu juist de „sport"
zelf door de juiste combinatie en selectie
de verlangde kleurvogel te kweken.
Zo is Veenendaal beroemd om
zijn rode kanaries!
Opkopers uit Frankrijk en Italië komen
regelrecht hier naar toe om de rode ka
naries op te kopen.
Het lijkt op een fabeltje, maar de volle
waarheid is, dat de kanariekwekers deze
rode kleur zo mooi weten te krijgen door
de diertjes wortelen te voeren.
Naast de beroepskwekers zijn er dui
zenden vogelliefhebbers gekomen, die bij
voorbeeld parkieten zijn gaan houden,
omdat de vogels tal van prettige eigen
schappen hebben als volièrevogels, nog
naast hun aantrekkelijke kleurvariaties.
Neem de zebravink. Ook een leuk beest
je. Het is van oorsprong de Australische
huismus, die door het fokken allerlei
kleuren heeft gekregen.
De tropische vogels worden geïmpor
teerd uit hoofzakelijk Australië, India en
Japan, maar ze zijn goedkoper dan de
hier gekweekte vogels omdat laatstge
noemden veel beter tegen de hier heer
sende temperaturen bestand zijn.
Het vogelhouden als hobby begint
meestal op kleine schaal. Een huiskamer-
kooi met één of twee vogels, maar allengs
krijgt men meer plezier in de diertjes en
dan wordt de kooi al gauw verwisseld
voor een binnen- of buitenvolière.
Nu kwam er op de Vewibeto een mijn
heer die tegen voorzitter Blankenstijn
zei: „Dat is niks wat jullie doen. Ik zie
ze liever los vliegen".
Het antwoord was: kijk eens mijn
heer, dan gaan ze allemaal dood.
Deze diertjes zijn geboren en ge
togen in een volière en kunnen
dus niet meer in het wild leven.
De kring van Veenendaalse Vogelvrien
den wordt steeds groter, mede dank zij de
bekendheid die de vereniging gaf aan de
bezoekers van de Vewibeto.
Voorzitter Blankestijn vertelde: „We
hebben het herhaaldelijk meegemaakt dat
mensen voor de tweede of derde maal
terugkwamen, speciaal om de volière nog
eens aandachtig te bekijken. En het was
dan ook een mooi stukje natuur".
Gisteravond werd in de pas gerestau
reerde Ned. Herv. Kerk een stijlvolle
herdenking van de Kerkhervorming ge
houden.
Het Nederlands Bijbelgenootschap
afd. Eist (Utr.) had een bijzonder goede
keus gedaan in de figuur van ds. Jac.
van Dijk uit Nijkerk. Een puur Calvi
nistische dominee, die zijn geloofsover
tuiging als de ware beschouwt, maar
de gemeente toch voorhield begrip te
tonen voor andere principes. Hij wist
op een boeiende, gevatte, soms zelfs
pikante wijze zijn vele toehoorders aan
dachtig te doen luisteren.
De muzikale omlijsting van het ge
heel was in zeer vertrouwde handen
van Dé van Oenen, sopraan; Leo van
Stempvoort, orgel en het koor Eben-
Haëzer o.l.v. L. P. van Voorthuizen.
Het leuke is dat op de beurs het eerste
vrouwelijke lid ingeschreven is.
„Waarom nietmeende de heer
Blankestijn, „iedereen die van vogels
houdt en er in zijn vrije tijd plezier in
wil beleven kan bij ons terecht".
Het bestuur gaat nu druk aan de gang
voor de komende jubileum-tentoon
stelling. Dat moet natuurlijk een nog
beter visitekaartje worden en wie
weetmisschien gaat het leden
tal weer drastisch omhoog!
De bontgekleurde vogels hebben hel in hun onderkomen best naar hun zin.
VEENENDAAL
Vanavond zal de Centrale Kerkeraad
van de Ned. Herv. Kerk te Veenendaal
bijeenkomen om tot zeer belangrijke
besluiten te komen met betrekking tot
het uitbreiden van het aantal predi
kantsplaatsen te Veenendaal.
In ons blad van a.s. woensdag 6 nov.
komen we hierop uitvoerig terug.
De groothandel in textiel en woning
inrichting W. van Beek en Zonen N.V.
alhier, beleefde woensdag j.I. met drie
van haar medewerkers een feestciyke
dag. Het is in deze dagen namelyk 25
jaar geleden, dat drie personeelsleden
by deze N.V. in dienst traden, t.w. de
heren F. van de Pavert, boekhouder;
A. van Ginkel, ve.rkoper en D. Dirkse,
stoffeerder_ Dit drievoudig jubileum
werd met de nodige fecstelykheden ge
vierd.
Woensdagmiddag was er in La Mon-
tagne een receptie voor leveranciers
en klanten, die druk werd bezocht. De
drie jubilarissen kregen uit handen
van de oudste directeur van de N.V.
de heer T. van Beek, ieder een gouden
polshorloge en een enveloppe met in
houd. De heer Van Beek prees hen voor
hun werklust, plichtsbetrachting, sa
menwerking en betrouwbaarheid.
Namens de jubilarissen dankte de
heer Fr. van de Pavert voor de welge
meende woorden en dc prachtige ge
schenken.
Het jubileumfeest werd besloten met
een diner, waaraan alle personeels
leden met hun echtgenoten of ver
loofden aanzaten.
OP WEG NAAR ZELFBEHOUD
De w.s.v. De Rijnkanters heeft gis
teravond weer een stap verder op de
weg naar zelfbehoud gezet. In café
„Sportlust" vond een bestuursverkie
zing plaats, die de volgende formatie
tot gevolg had: P. v. Veenendaal,
voorz.; H. L. Spies, penningm.; G. G.
v. Erven, seer.; A. J. v. Leth en W.
Henzen bestuursleden.
Reeds enige malen kwam in Uw
vergadering de vraag ter sprake of en
zo ja, in welke mate in de buurtschap
Achterberg woningen moeten worden
gebouwd. Van grote betekenis is de
vraag in hoeverre de gemeente daarbij
stimulerend moet optreden o.a. door
een actieve grondpolitiek en de be
stemming van een deel van het jaar
lijks beschikbaar komende woningcon
tingent in de woningwetsector voor
Achterberg.
Dit probleem heeft diverse aspecten,
welke bij de oplossing daarvan in aan
merking moeten worden genomen. Men
heeft te doen met een planologisch (a)
en een sociaal-economisch aspect (b).
terwijl ook het behoefte-element (c)
van niet te verwaarlozen betekenis is.
Tenslotte rijst de vraag welke taak
de gemeente ter zake heeft, waarbij
het kostenvraagstuk een voorname rol
speelt (d).
ad. a. PLANOLOGISCHE ASPECTEN
De Achterbergse gemeenschap, welke
ongeveer 2000 inwoners telt, leeft deels
in de z.g. agrarische kern rondom kerk
en school en anderdeels in de wijde
omtrek, verspreid langs de verschil
lende wegen tot onder de rook van
Veenendaal, Wageningen en de stads
kern van Rhenen. Deze toestand vindt
zijn weerslag in de door de provinciale
en gemeentelijke overheid getroffen
planologische maatregelen. Het streek
plan voor de Utrechtse Heuvelrug geeft
aan dit deel der gemeente een agra
rische bestemming met als middelpunt
een z.g. agrarische kern. Het uitbrei
dingsplan voor de kom van Achter
berg - hoe gering van omvang ook -
tracht aan deze kernvorming mede ge
stalte te geven door de projectie van
enkele bebouwingsstroken langs aan
te leggen of te reconstrueren wegen.
Gesteld kan dus worden, dat de ge
geven planologische bestemmingen de
groei van Achterberg in geen enkel
opzicht belemmeren, doch deze inte
gendeel bevorderen en leiden.
Een hiermede zijdelings verband
houdend probleem is de bebouwing van
het z.g. buitengebied. Een algemeen
aanvaarde regel daarbij is, dat niet-
agrariiche bebouwing uit dit gebied zo
veel mogelijk dient te worden geweerd,
o.a. om kernvorming te bevorderen en
het karakter van het landschap te be
waren. Lj normen voor toelating van
z.g. ouderwoningen in het buitengebied
BEDRIJFSHOOFDEN IN ACHTERBERG IN 1956 EN 1960
RHENEN
Achterberg
Agrarisch
Niet-agrarisch
Jaren Totaal
Waarvan
Totaal
Waarvan
Totaal
bedr. hfd. arbeider
bedr. hfd. arbeider
abs
abs
abs
abs
abs abs
abs
1956 193
176
17
231
66 165
424
45,5
41,5
4
54,5
15,6 38,9
100
1960 171
153
18
247
47 200
418
40,9
36,6
4,3
59,1
11,2 47,9
100
Gemeente Rhenen
1956 293
2135
2428
12,1
87,9
100
1960 260
2959
3219
8,1
91,9
100
ontbreken, omdat op dit punt op pro
vinciaal niveau (nog) geen steun bleek
te vinden. Dit onderwerp is daar nog
in studie.
Voor de hand ligt nu de vraag waar
om van deze mogelijkheden tot op he
den praktisch geen gebruik is ge
maakt, daarbij nog even in het mid
den latend of de gemeente dan wel
particulieren in deze de nodige initia
tieven hadden moeten ontplooien. Dit
houdt namelijk ten nauwste verband
met het hierbij betrokken:
ad b. SOCIAAL-ECONOMISCH
ASPECT
Economisch gezien is Achterberg
sterk agrarisch van karakter, al blijkt
door het economisch-technologisch in
stituut voor Utrecht verzamelde cij
fers. Hieruit blijkt namelijk, dat het
percentage van de totale werkende
beroepsbevolking in de landbouw voor
de gehele gemeente daalde van 21
in 1947 tot 9 in 1960. Voor het eco-
nomisch-geografisch gebied_de Utrecht
se Heuvelrug zijn deze cijfers respec
tievelijk 10% en 4%.
Deze structuurwijziging heeft in de
eerste plaats invloed op het bevolkings
cijfer van Achterberg. Een vergelijking
tussen de bevolkingstoename van Rhe-
nen-stad en Eist enerzijds en Achter
berg anderzijds levert het volgende
beeld op:
OVERZICHT BEVOLKINGSTOENAME TUSSEN 1947 EN 1960
BESTAND ALGERIE-MAROKKO - Op
de conferentie van Bamako is overeen
gekomen, dat met ingang van 2 nov_
het vuren aan de Algerüns-Marokkaan-
se grens zal worden gestaakt. Foto:
tijdens de ondertekening van het ak
koord, v.l.n.r. keizer Haile Selassie
(Ethopië), president Ben Bella (Algerië),
koning Hassan (Marokko) en president
Modibo Ketta (Mali).
1947
1956 1960 Toeneming in
Achterberg 2021
Rhenen-stad en Eist 7223
2051 2097») 3,8
9473 10595 46,8
Totaal gemeente 9244
11524 12692 37,4%
Inclusief 161 inwoners, welke in 1960 naar Veenendaal overgingen i.v.m. de
grenswijziging.
volkstelling van 1960, dat dit agrarisch
karakter aan omvang inboet.
Een bevestiging hiervan geven de
uit 't bovenstaande overzicht van de re
sultaten der woningtelling 1956 en de
De geboorte- en vestigingsoverschot
ten over de jaren 1947 t/m 1960 ver
lopen voor de gehele gemeente (over
Achterberg zijn geen afzonderlijke ge
gevens beschikbaar) als volgt:
Jaar Geboorte-overschot
Vestigingsoverschot Totaal
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
203
187
149
161
182
192
137
197
157
146
161
183
158
214
27
45
161
192
84
16
13
120
52
54
31
315
120
73
230
232
310
353
266
208
150
317
209
200
192
498
278
287
JONGSTE MANIE. Attentie
voor de Beattle Mania (Beattle
Manie). Het de nieuwste ziekte
onder de jeugd. En erg besmet
telijk! Na de hele Engelse jeugd
te hebben aangestoken is hij nu
onderweg naar ons vasteland en
zal het allereerst aanstekelijk
zijn werk doen in het Parijse
Olympia-theater, want daar tre
den twee weken lang de vier
Engelse jongens op, die een
nieuwe rage van rock hebben
ontketend onder de naam „The
Beattles". Ze zijn gekleed in
een nauwsluitende zwarte broek
en een glimmend zwart vest.
Maar het meest opvallende aan
hen is hun haar dat in klokvorm
is geknipt en als een zware la
ge ponny tot vlak boven hun
jongensogen valt, over hun oren
groeit en lang over de nek tot
op de kraag van hun vest door
loopt. Drie van hen spelen gi
taar en de vierde drum. En na
tuurlijk zingen ze alle vier. En
daarmee hebben ze in elke gro
tere Engelse stad gedurende de
laatste weken 5 a 10.000 leeftijd
genoten in extase gebracht,
waarbij de gebruikelijke joel
en vechtpartijen zich afspeelden,
waardoor alleen al in Liver
pool zo'n honderd jongelui in 't
ziekenhuis terecht kwamen. Te
Manchester werd een employé
door zijn baas ontslagen omdat
hij 48 uur niet op z'n werk was
geweest en zijn werkgever hem
herkende op z'n televisiescherm
tijdens het optreden van The
Beattles. Die t.v.-uitzending
werd gegeven vanuit een grote
music hall te Londen. De „fans"
die er niet meer in konden
werden op straat maar nauwe
lijks door de politie in bedwang
gehouden. Heel wat kepi's sneu
velden. Maar dat hinderde niet
zeiden de vier Beattles later,
want van de eentrees beurt de
staat zo veel aan belasting dat
uij daarvoor best nieuwe kepi's
kan kopen.
zy zelf verdienen per persoon
(als men hen zo mag noemen),
11.000 per week. Zie hun ge
zichten hiernaast.
TOT ZIENS. „Tot ziens in
1968", heeft Ruslands baas
Chroesjschef gezegd bij het af
scheid van een aantal Ameri
kaanse journalisten. In zijn
persconferentie was hij niet zo
optimistisch geweest over d«
huidige omstandigheden in zijn
land maar in zijn afscheids
woord was hij dat wel wat de
verwachtingen voor zijn eigen
leven.slcngte betreft en ook voor
de toekomst van het communis
me. „Want, voegde hij eraan
toe, in dat jaar zal de commu
nistische staat in mijn land een
feit zyn".
ALLEEN. President De Gaul
le vernam het doodsbericht van
twee van Frankryks meest ge
liefde artiesten, Jean Cocteau
en Edith Piaf, tijdens een ver
blijf te Besancon. Na zijn ont
roering meester te z(jn gewor
den waren zijn eerste woorden:
„Zo, en nu voel ik me helemaal
alleen".
WIE ZEI DAT? „Ik ben te
gen transistors. Dat ia ver
schrikkelijker dan de atoom
bom".
(Roland Dorgelès)
Gemiddeld bedraagt het geboorte
overschot tussen 1947 en 1960 per jaar
173 personen. Aannemende, dat de be
volking van Achterberg over genoemde
periode ongeveer 1/5 deel der totale
bevolking uitmaakte, had een geboorte
overschot van ongeveer 173 5 34
personen per jaar mogen worden ver
wacht. Enige correctie van dit getal
door de hogere gemiddelde leeftijd der
Achterbergse bevolking zal wellicht
noodzakelijk zijn, doch hieromtrent
zijn zonder een diepgaander studie
geen exacte gegevens beschikbaar. De
gemiddelde totale bevolkingstoename in
Achterberg bedraagt tussen 1947 en
1960: (2097 2021) 14 - 5 personen
per jaar. Hieruit kan globaal worden
afgeleid, dat zo er in Achterberg al
een geboorteoverschot van 34 personen
voorkomt - het hierna volgende over
zicht van het aantal leerlingen op de
lagere school biedt ten aanzien van
het geboorte-overschot nog een aan
knopingspunt - het vertrek-overschot
op gemiddeld 29 personen per jaar kan
worden gesteld.
(Zie verder pag. 4 van 3e blad)
