Gemeentebegroting '64 werd hamerstuk
Boeken Giss
Uit Rhenens Raadzaal
lekker en gezond
Algemene
beschouwingen
Stemmingsvolle Kerstwijding voor
bejaarden
Het doden van voor de consumptie
bestemde dieren
EDE
DERDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 20 DECEMBER 1963
Nr. 101
ELTHETO GEHEEL BEZET
BLIJDE BOODSCHAP
AFSCHEID VAN DE
HERFST
Kerstconcert met koor en
orgelspel
Heinrich Böll
MENINGEN VAN EEN
CLOWN
H. DROST (Onafh. C.H.):
E. P. VAN DIJK (Vrije Partij):
G. J. VERWOERT (SGP):
W. KLAASSEN (CHU):
Mr. J. DEEN (PvdA):
D. de JONG (PvdA):
H. W. F. SCHOLTE (VVD):
W. J. M. v. d. VOORT (KVP):
BURGEMEESTER:
„Laat raadzaal geen kinderkamer worden waar men een kort verhaal lang maakt'
„Hoge vleesprijzen drukken"
„Geen belastingverhogingen".
„Bouwkas oneerlijke concurrent".
„Onvoldoende gezinshulp"
„Steun aan sporthal en overdekt zwembad"
„Vinger op personeelsbeleid - Als je maar A.R. bent wordt je wel benoemd."
„Noem een straat naar Oud-Rhenenaar de Blocq van Kuffeler"
„Raad moet college zijn van stijl en onderling begrip".
Het was woensdagavond even voor het middernachtelijk uur, toen de voorzitter van Rhenen's gemeenteraad, burgemeester Jhr. Mr. L. H. N. F. M. Bosch ridder van
Rosenthal, voor de laatste maal de hamer liet vallen, waarmee een einde was gekome n aan de vergadering waarin onder meer de gemeentebegroting voor 1964 werd be
handeld, die zonder hoofdelijke stemming, zoals deze door het college van burgeme ester en wethouders was aangeboden, werd vastgesteld.
Op de leeftijd af kwamen alle fracties
aan het woord voor de algemene beschou
wingen. De heer E. P. van Dijk (Vrije
Partij) betreurde het dat B en W de post
onvoorzien na de eerste wijzigingen op de
nieuwe begroting meteen al zo rigoureus
hadden besnoeid. Hij verwachtte nog
voorstellen om de uitkering voor in zorg
zijnde personen bij de instelling voor
maatschappelijke zorg te verhogen met
12°/«. Het straatverlichtingsplan wenste hij
in een sneller tempo te zien uitgewerkt.
Hij vond het een verschrikkelijke toe
stand dat na de bouw van meer dan 1000
woningen gezinnen al negen jaar op een
wachtlijst staan. Hij had ernstige bezwa-
E. P. van Dyk
(Vrije Partij)
wachtlijsten
ren tegen toewijzing van woningen aan
gezinnen van buiten Rhenen. Ook nu ha
merde spreker weer op de bouw van een
sporthal. Hij wenste een economischer
werkwijze te zien bij de plantsoenen
dienst. Een betere controle op de bioscoop
achtte hij noodzakelijk, evenals een con
trole op de te vertonen films, die naar zijn
mening funest werkten op de jeugd, even
als dat het geval is met verschillende TV-
programma's.
De middenstand moet niet proberen
zo min mogelijk te verkopen en zo
veel mogelijk te verdienen. De bussen
naar Veenendaal wilde hij wel eens
ontvolkt zien. Hij vroeg zich af waar
om spek in Veenendaal 1,10 kost en
in Rhenen 1,40. De RMC moet trach
ten de koopkracht in Rhenen te be
vorderen.
Het onderhoud van de kerkhoven noem
de de heer Van Dijk afschuwelijk. Er
moet wel voor betaald worden, maar de
graven worden niet onderhouden. Hij
drong er voorts bij de voorzitter op aan
dat de politie beter zal toezien op de
handhaving van de winkelsluitingswet.
Hij had geconstateerd dat in zekere wij
ken de winkels regelmatig tot na 7 en 9
uur open waren.
Geen gezonde kritiek
De heer H. Drost (Onafh. CHU) con
stateerde dat het in de raad vaak ontbrak
aan gezonde kritiek. In de volksmond
wordt gezegd: „De kinderkamer komt
weer bij elkaar om een kort verhaal lang
te maken." Spreker doelde daarmee
H. Drost
(Onafh. CHU)
Geen
kinderkamer
uiteraard op de raadsvergaderingen. Hij
drong aan op uitbreiding van de industrie
en was van mening dat de gemeente van
mooie bossen alleen niet kan leven. Ook
drong de heer Drost aan op verbetering
van de straatverlichting op korte termijn.
Hij drong er op aan een juist beleid te
voeren met betrekking tot het afsluiten
van wegen en alle ingezetenen over één
kam te scheren.
Niet rooskleurig
De heer G. J. Verwoert (SGP) zag de
toekomst niet zo rooskleurig. Hij wenste
G. J. Verwoert
(SGP) Niet
rooskleurig
geen verdere belastingverhoging maar wel
een hogere uitkering uit het gemeente
fonds. Op de uitgaven voor dé sport zag
hij graag een bezuiniging doorgevoerd.
Wie de sport beoefent moet ook maar be
talen was zijn standpunt, daarmee doelen
de op de post van 156.000,— die B en W
uit de post „stadsuitbreiding" hadden ge
haald om er sportvelden mee aan te leg
gen. Deze gelden moesten naar zijn me
ning ten algemene nutte worden aange
wend. Voorts veroordeelde spr. de zon
dagsontheiliging en hij drong er op aan de
gemeentelijke sportvelden op zondag niet
open te stellen.
Gebouw gemeentewerken
De heer W. Klaassen (CHU) was blij
met deze begroting, die de geest van
hoogconjunctuur ademt. Er is veel geld
uitgetrokken voor vrijetijdsbesteding, een
gevolg van de welvaart. Spreker was het
in zoverre met de heer Verwoert eens dat
iemand die sport beoefent niet direct te
gen de overheid moet leunen, maar ook
W. Klaassen
(CHU) Sport
mag niet leunen
zelfwerkzaamheid aan de dag moet leg
gen. Hij constateerde dat dit maar heel
klein was.
De bioscoop zag hij als een kwaad voor
de jeugd. Hij wenste een strengere film
keuring en stelde in dit opzicht de RK-
kerk ten voorbeeld. Grote moeilijkheden
voorzag spr. ten aanzien van de woning
bouw, door de sterke stijging van lonen
en prijzen. De Bouwkas Nederlandse Ge
meenten noemde hij een oneerlijke con
current op de bouwmarkt. Als voorbeeld
stelde hij dat op het uitbreidingsplan „Do-
mineesberg" alleen de woningen die door
de bouwkas worden gebouwd het eerst
uit de grond komen. De bouwkas bedient
zich daarbij van ambtenaren van de ge
meenten in Nederland en van controle
rend opzichthoudend personeel. Spreker
drong aan nu al nieuwe terreinen open
te leggen op het uitbreidingsplan opdat
bij een woningtoewijzing onmiddellijk kan
worden gebouwd. Paal en perk wilde hij
gesteld zien aan de zogenaamde „vrije-
tijdsbouwers", die woninghandelaren wor
den. Hij drong verder aan haast te maken
met de nieuwe gebouwen voor de dienst
van gemeentewerken. Hij herinnerde de
voorzitter er aan dat deze al drie jaar
lang had beloofd ermee te zullen opschie
ten. Ook het museum zal dan een behoor
lijk onderdak kunnen krijgen. Spreker
doelde hier op de restauratie van het oude
stadhuis op de Vismarkt. De heer Klaas
sen juichte tenslotte de plannen voor een
sporthal met instructiezwembad voor het
schoolzwemmen toe.
Meer begrip maar niet in de
raad
De heer mr. J. Deen (PvdA): had ge
constateerd dat er onder de bevolkings-
Mr. J. Deen
(PvdA)
„Vertoningen"
groepen in de gemeente meer begrip
komt en zelfs op allerlei gebied. Hij
noemde dit een prettig verschijnsel, doch
voegde er aan toe dat de raad daarvan
geen afspiegeling vormt. Hij zei: „Het is
geen geheim dat men in de gemeente zegt
dat de raadsvergaderingen „vertoningen"
zijn." Hij schreef dit onder meer toe aan
de persoonlijke verhoudingen tussen ver
schillende raadsleden onderling. De pu
blieke zaak wordt daarmee schade toe
gebracht. Hij was zelfs van mening dat
men die persoonlijke verhoudingen liet
meetellen bij het nemen van besluiten en
dat vond hij funest. Hij deed een beroep
op de voorzitter er wat aan te doen.
Voorts wees hij op de onvoldoende ge
zinshulp in de gemeente. Hij wenste wat
te doen voor de in Rhenen vertoevende
buitenlandse arbeiders. Hij drong aan op
een betere verbinding van het station
Kesteren-Rhenen met Rhenen, Eist en
Achterberg.
Hij vond het klein zeshonderd gulden
te weigeren voor bewegwijzering van
Achterberg en Achterbergs Belang daar
in te willen laten meebetalen, terwijl aan
de andere kant zeven ton wordt uitge
trokken voor verbetering van de N. V.
Weg. De kosten voor leermiddelen van
13,p. kind vond hij te weinig in ver
gelijking tot het landelijk gemiddelde. Hij
drong aan op plaatsing van telefooncel
len en een verlaging van vermakelijk
heidsbelasting op culturele films om zo
doende het peil te verhogen.
In de doofpot
De heer D. de Jong (PvdA) vroeg zich
af of de plannen voor uitbreiding van in
dustrieterrein in de doofpot waren terecht
gekomen. Hij drong aan op betere ver
lichting in Eist o.a. langs de rijksweg.
In verband met de toename van verkeer
zag hij liever bredere wegen aangelegd.
De sporthal met instructiebassin had zijn
volledige steun. Hij vroeg zich af of de
verhoging van de lasten van het water
leidingbedrijf zou worden doorberekend in
de tarieven. Hij zag de toestand voor de
woningzoekenden somber in en drong
aan op verkrijging van een grotere toe
wijzing, te verwezenlijken met bouw in
Eist en Achterberg. De bouwkas was hem
zeer sympathiek omdat de kleine man
daarmee kan bouwen.
Wachthuisjes in Eist
De heer C. Mensen (PvdA) drong nog
eens aan op wachthuisjes in Eist, door
trekking van de Schoolweg en aanleg
riolering. Hij deelde mede dat er een
voorstel komende was om de normen voor
bejaardenzorg op te trekken met 12®/».
Geen doorzichtig beleid
De heer H. W. F. Scholte (VVD) consta
teerde nog steeds grote afstand tussen
burgerij en overheid. Hij betreurde het
dat er nog steeds geen behoorlijke pu
blieke tribune in het stadhuis aanwezig
is. De plannen waren al lang geleden
behandeld, maar spreker vreesde dat
het geringe enthousiasme van de heer
Deen voldoende was om deze plannen
onder de tafel te werken. Een rapport
met verkeerde cijfers over de woning
bouw in Achterberg vond hij geen zaak
die respect afdwingt. „Ik heb in het be
heer van de portefeuilles van de heer
Van Gesink, mede door uw neiging tot
overvleugelen, meneer de voorzitter,
weinig vertrouwen." Huiverig was
spreker geweest over het beleid van
wethouder Griffioen, doch het was hem
alles meegevallen. Memorerende de
wethoudersverkiezing zei hij dat alles
van tevoren „in het pak was genaaid".
Ook deze spreker haalde de beweg
wijzering in Achterberg aan. Het was
hem gebleken dat b. en w. niet op de
voorstellen van de ANWB wensten in
te gaan. De ANWB had daarop aan
Achterbergs Belang geschreven de
plaatselijke consul te zullen benaderen
om de kwestie nogmaals bij b. en w.
ter sprake te brengen, teneinde een
gunstiger beslissing te verkrijgen. „U,
meneer de voorzitter, moet nu als con
sul van de ANWB het gemeentebestuur
afbrengen van de eis tot meebetalen
aan de gevraagde subsidie van 600,
U ziet welk een zotheid het culmineren
van functies met zich mee kan bren
gen."
In dit verband haalde hij de riole
ringskwestie in Achterberg aan, waar
gemeente en waterschap moeten dim-
dammen. Hij drong aan op spoedige
verbetering van de riolering. De sloten
hebben geen zelfreinigend vermogen
meer. Hij wenste een nota over de rio
lering in het algemeen en Eist en Ach
terberg in het bijzonder. Opnieuw viel
spreker het personeelsbeleid van b. en
w. aan. „Als je maar AR bent, dan
wordt je als ambtenaar zo benoemd in
Rhenen." Hij vond het hoog tijd dat
hieraan eens een andere richting werd
gegeven. Ook de heer Scholte wenste
telefooncellen, met name op het Hof en
in de nieuwe wijken. Hij drong aan op
meer activiteit van b. en w. voor de
gemeentelijke scholen. Het straatver
lichtingsplan moet in versneld tempo
worden uitgevoerd.
Uitbreiding naar westen
De heer W. J. M. v. d. Voort (KVP)
had een lange waslijst van kleine fout
jes in de begroting die hij stuk voor
stuk aanwees. Voorts had hij geen be
drag gevonden op de begroting voor de
uitbreiding van de RK-school, terwijl
de raad medewerking had verleend. Hij
wenste grond te zien gereserveerd voor
de stichting van een RK-kleuterschool
W. J. M. v. d.
Voort (KVP)
Waslijst
in het uitbreidingsplan Domineesberg.
Het onderhoudsbedrag voor het oude
stadhuis noemde hij weggegooit geld.
Slopen was zijn mening. Het zou de
stad een beter aanzien geven. De stads
uitbreiding in noordelijke richting
wenste hij te zien gestaakt. De bevol
king kan zich daardoor té gemakkelijk
op Veenendaal richten. Dit noemde
spreker funest voor de middenstand in
Rhenen. Hij vroeg zich af waarom geen
uitbreiding gezocht in westelijke rich
ting. Verder herinnerde hij aan het
overlijden van de heer De Bloq van
Kuffeler, oud-Rhenenaar en Rhenenaar
van geboorte, die als directeur van de
Zuiderzeewerken zo'n groot aandeel
had gehad in de totstandkoming van
de afsluitdijk. Hij verzocht een straat,
plein of plantsoen naar hem te noemen.
Voorzitter aan het woord
Alle sprekers hadden hun erkentelijk
heid uitgesproken aan het adres van
het gemeentepersoneel voor de vele
werkzaamheden aan deze begroting
verricht. De voorzitter nam dit graag
over en was zeer tevreden over secre
taris en ambtenaren voor de ondervon
den steun en medewerking in het afge
lopen jaar. Achtereenvolgens werden de
verschillende sprekers in grote trekken
door de burgemeester beantwoord.
Hij gaf toe dat de marge voor de ge
meentelijke uitgaven gering zijn. Hij
zag dit als een gevolg van de lands-
politiek. Het ligt in het voornemen de
uitkering voor bejaarden met 12 te
verhogen. Toewijzing van voorkeurswo
ningen aan buitenmensen noemde hij
een voortdurende ergernis van het col
lege. Voor de plantsoendienst wordt een
nieuw plan gemaakt voor economischer
werken. Personeelsmoeilijkheden zijn
hier niet van de lucht. Een oproep voor
sollicitanten had 1 man opgeleverd. De
lonen bij de gemeente liggen te laag.
Aan de relletjes in de bioscoop moest
ook volgens de voorzitter iets worden
gedaan. Er zal scherper worden opge-
Vele Veenendaalse bejaarden, waarvan een aantal door een speciale bus ge
bracht, waren woensdagavond in gebouw Eltheto bijeen voor een Kerstwij dings-
avond hen aangeboden door het Ontspanningscentrum Bejaarden. De bejaarden
genoten intens van het geboden programma, waarin het Mannenkoor „De Veen-
zangers" en de sopraan mej. Cobi Diepeveen kerstliederen ten gehore brachten.
Zowel de zang van het koor als van de soliste was kwalitatief uitnemend. De
oudjes waren na het beëindigen van het optreden van de zangers en van mej.
Diepeveen een ogenblik stil van ontroering, maar beloonden hen een seconde
later met applaus.
Na de opening en schriftlezing door
de eerw. heer Meijer volgde een op
treden van „De Veenzangers" o.l.v. de
heer Gijsbert van Zanten. De sonore
mannenstemmen lieten bekende kerst
liederen, o.a. „Hoe zal ik U ontvangen"
en „Daar is uit 's werelds duistere
wolken" horen, waarin tenoren, bassen
en baritons in een mengeling van klank
deze eenvoudige kerstliederen tot een
grote hoogte opvoerden.
De meditatie werd door de eerw. heer
J. M. Meijer uitgesproken, waarbij als
uitgangspunt was gekozen de tekst uit
Jes. 61 „Een blijde boodschap voor de
zachtmoedigen". Deze wereld is vol van
dreiging, spanningen, onrecht en van
een mateloze zelfzucht, aldus de heer
Meijer. Het Evangelie staat daar mid
den in. Dit stemt niet in met de wil van
de mensen, want het vraagt schuld
belijdenis en zelfverloochening. Groot
heid, macht en invloed wordt in het
Evangelie afgewezen.
Christus kwam in deze wereld. Niet
om te buigen voor macht en aanzien,
maar om deze „verloren" wereld door
Zijn liefde te overwinnen.
Zachtmoedigheid ligt niet in ons ka
rakter. Je komt er niet ver mee, maar
dat is de hoofdzaak niet, zo zei de heer
Meijer.
De Heiland zelf was wel zachtmoedig.
De liefde overheerste en die gaat boven
de Wet uit. Jezus Christus heeft deze
keiharde wereld overwonnen. De zacht
moedigen zullen ook overwinnen, want
zij zullen het aardrijk beërven. De heer
Meijer besloot zijn meditatie met een
%citaat van Joh. Calvijn: „Als je een
schaap bent wordt je opgegeten" maar
nochtans: „Zo laat ons aan schapen
zijn, want Jezus Christus is geen Herder
van wolven."
Hierna volgde een tweede optreden
van „De Veenzangers" met een drietal
kerstliederen, waarin op gedragen wijze
„Stille Nacht" werd vertolkt.
Na de pauze zong de sopraan mej.
Cobi Diepeveen „Nu zijt wellekome" en
„Gloria is Excelsis Deo", waarbij duide
lijk bleek dat onze plaatsgenote, die in
het buitenland een opleiding volgt,
grote vorderingen maakt en zo kon
deze sopraansolo uitgroeien tot een uit
voering die op een bijzonder peil stond,
hetgeen door de bejaarden werd onder
streept met een welgemeend applaus.
Na samenzang uit de Lofzang van
Maria werd de Kerstwijding besloten
en kreeg elk der bejaarden nog een
traktatie aan de uitgang.
KERSTRIT VAN M.A.C.
„VEENENDAAL"
De Motor en Automobielclub „Veenen
daal" houdt op zaterdag 21 dec. een
oriëntatierit, die als Kerstrit mag gelden,
want de prijzen zullen uit diverse soor
ten Kerstwild bestaan.
De deelname is opengesteld voor auto's,
motoren, scooters en bromfietsen. Er
wordt om 2 uur gestart bij Hotel La Mon-
tagne aan de Berg. Gelegenheid tot in
schrijving een half uur voor de start.
Postzegels verliezen geldigheid
Met ingang van 1 januari 1964 zullen
een aantal postzegels niet langer voor
frankering geldig zijn.
Het zijn:
de Herdenkingspostzegels uitgegeven ter
gelegenheid van het 25-jarig huwelijksju
bileum van H.M. de Koningin en Z.K.H.
Prins Bernhard frankeerwaarde 12 en 30
cent; uitgifte 1962;
de Zomerpostzegels 1962, frankeerwaarden
4, 6, 8, 12 en 30 cent;
de Herdenkingspostzegels, uitgegeven ter
gelegenheid van de voltooiing van de
automatisering van het Nederlandse tele
foonnet (frankeerwaarden 4, 12 en 30 cent;
uitgifte 1962);
de Europa-postzegels 1962, frankeerwaar
den 12 en 30 cent;
de Kinderpostzegels 1962, frankeerwaar
den 4, 6, 8, 12 en 30 cent
treden, desnoods zal de bioscoop wor
den gesloten. Over prijzenpolitiek heeft
gemeente niets te vertellen. De RMC
heeft een klachtenbureau en verder kan
men zich verstaan met economische za
ken over te hoge prijzen. Opnieuw zal
de verbinding met station Kesteren aan
de orde worden gesteld. Op de winkel
sluiting zal worden gelet.
Burg. Bosch van Rosenthal
Styi en begrip
Wat de uitbreiding van industrieter
reinen betreft herinnerde de voorzitter
aan het onteigeningsbesluit van „Rem
merden". Hij wekte de plaatselijke fa
brikanten op zich te verenigen en sa
men met het gemeentebestuur daden te
stellen. De verhoging van de lasten bij
de waterleiding Mij zal niet worden
doorberekend op de tarieven. Getracht
zal worden de verlichtingsplannen te
versnellen. Spreker was ook van me
ning dat de sportverenigingen té vlug
leunen tegen de overheidskas. Ander
zijds was de voorzitter van mening dat
de overheid een taak heeft op sportge
bied. Er wordt hard gewerkt aan het
uitbreidingsplan „Donderberg" dat in
derdaad uitbreiding naar het westen
beoogt.,
De grens is in noordelijke richting
bereikt. In januari komt het nieuwe
plan in een geheime raad. Met de op
merkingen over de Bouwkas Ned. Ge
meenten was de voorzitter het niet eens.
Dat de bouwkaswoningen sneller ver
rezen lag aan de systeembouw. Ge
meenteopzichters worden niet meer in
geschakeld. De restauratie van het oude
gemeentehuis wordt volgende week op
nieuw met monumentenzorg besproken.
Dit oud stukje Rhenen zag het college
graag gespaard en gerestaureerd. Het
museum komt dan vlakbij de Cunera-
kerk.
De voorzitter wilde zich buiten de
verhoudingen in de raad houden.
Wel gaf hij de raad in overweging
zoveel mogelijk begrip en stijl op
te leveren.
Hij zou het op prijs stellen wanneer het
rode kruis zich wat meer bemoeide met
de bejaardenzorg. De gezinsverzorging
noemde ook de voorzitter absoluut on
voldoende. Destijds was er een centrum,
doch de Hervormde kerk had de samen
werking verbroken. Hij zag een taak
voor Groene Kruis, de Vakbonden en
Humanitas.
Met het bouwvolume voor het ko
mende jaar ziet het er slecht uit. Het
is al bijna verbruikt. De buitenlandse
arbeiders zijn benaderd door de instuif,
doch zij wensen ongemoeid te worden
gelaten.
Over de wegwijzers in Achterberg
deelde de voorzitter mede, dat dank zij
de bemoeiingen van de consul (hilari
teit) de gemeente een bijdrage had ver
strekt van 250,en zal Achterberg op
de wegwijzers komen. „Inderdaad heeft
de consul met b. en w. gesproken", al
dus de voorzitter tot de heer Scholte.
De PTT zal worden benaderd over de
telefooncellen. De voorzitter vond dit
met name voor de nieuwe wijk belang
rijk. Aan bredere straten zal aandacht
worden geschonken. In de-Molenstraat
komt éénrichtingverkeer zodra de N.V.-
Weg is verbeterd.
Aan de gehele Nederlandse pers werd wederom onderstaand artikel gezonden.
Telken jare bereiken de Nederlandse vereniging tot bescherming van dieren uit
alle delen van het land klachten, dat kleine dieren, als b.v. pluimvee en konijnen,
op vaak afschuwelijke wijze worden gedood. Haar zijn gevallen bekend, dat ko
nijnen levend werden gevild en de ogen „uitgepeld" (waaruit het dier moest ver
bloeden) en ook dat kippen levend werden geplukt. Er zijn in ons land verschil
lende abattoirs, waar men voor zeer geringe prijs de dieren kan laten slachten;
het vlees wordt dan ook nog door deskundigen gekeurd. Men kan zich voor het
slachten van dieren ook tot bonafide poeliers wenden.
Dierenbescherming wijst er voorts op,
dat o.m. het ophangen van konijnen en
het levend plukken van kippen en der
gelijke voor de wet strafbaar is en dat
meer dan anders - en wel in verband
met de zeer vele klachten die haar be
reiken - door de inspecteprs der ver
eniging, die over het gehele land hun
standplaats hebben, nauwkeurig zal
worden toegezien. De politie is ten op
zichte van dit toezicht haar sterke
bondgenoot.
Deze laatste mededeling wil niet in
de eerste plaats een dreigement zijn;
Dierenbescherming rekent immers op
de goodwill van ieder weldenkend
mens. Evenwel, in gevallen waarbij
duidelijk opzettelijke wreedheid of niet
te verontschuldigen ondoordachtzaam-
heid blijkt, zal zeer zeker worden op
getreden.
Wenken voor pijnloos doden van klei
ne huisdieren formuleert de Ned. ver
eniging tot bescherming van dieren als
volgt:
De instrumenten voor het slachten
(mes, hakmes, bijl) moeten scherp en
zonder scharen (schaarden) zijn.
Is bedwelming onmogelijk dan zorge
men er voor, dat na de halssnede de
kop niet naar beneden hangt. Zolang
bloed in de hersenen is, leeft en voelt
het dier. Bij een opgerichte kop, waar
bij de snijwond van de hals naar be
neden ligt, sterft het dier spoediger,
daar het bloed dan uit de hersenen kan
afvloeien.
GEVOGELTE
Waar de kopvorm het toelaat, be-
dwelme men door een krachtige slag
met een houten hamer op de door een
tafel gesteunde kop en snijde daarna
dit lichaamsdeel af. Voor grotere vogels
als ganzen verdient het aanbeveling,
deze van te voren zo in een zak te doen,
dat alleen de kop eruit steekt. Is be
dwelming onmogelijk, dan snijde men
met een scherp mes snel de kop af.
VISSEN
Men bedwelme met een krachtige
slag op de door een vaste onderlaag ge
steunde kop en snijde dan dit lichaams
deel af. Wanneer de vis bestemd is om
met de kop te worden opgediend, dan
snijde men na de bedwelming de wer
velkolom achter de kop door. Pas daar
na mogen de vissen worden ontschubd.
Alen pakke men met een droge doek
en behandele ze overigens als andere
vissen. Nooit legge men ze levend in
zout of azijn en nimmer mag de huid
er af getrokken worden als ze nog
levend zijn.
SCHAALDIEREN
Kreeften, krabben en garnalen dom-
pele men onder in kokend zout water
en houde ze ondergedompeld tot ze
levenloos zijn. Met het oog op de af
koeling van het water neme men niet
te veel tegelijk in een pan of ketel.
Nooit mogen ze met koud of lauw water
worden opgezet. Pas na de dood mogen,
waar nodig, de ingewanden worden
weggenomen.
KONIJNEN
Konijnen houde men bij de lendenen
vast, zodat het hoofd naar beneden
hangt en geve men dan met een stevig
stuk hout, bv. een niet te lichte hamer-
steel, een krachtige slag op het achter
hoofd achter de oren. Daarna late men
ze verbloeden. Wanneer men geen rou
tine heeft, wende men zich - zoals ge-
De bouw van de RK-school (uitbrei
ding) wacht op rijksgoedkeuring. Zodra
die er is wordt een bedrag bij wijziging
op de begroting gebracht. Spreker no
digde het bestuur van de RK-school uit
te komen praten over reservering van
grond voor een kleuterschool. Aan wij
len Bloq van Kuffeler zal worden ge
dacht bij naamgeving in de toekomst
van nieuwe straten.
Weer A.R.-ambtenaar
Wethouder H. Griffioen (AR) haakte
in op de aanmerking van de heer Schol
te met betrekking tot het personeels
beleid. Hij vond het een kostelijke op
merking van de liberaal en deelde me
teen mede dat inmiddels weer een AR-
ambtenaar was benoemd. Bovendien
was de man gereformeerd. De wethou
der noemde het onplezierig, maar het
was niet anders. Het was de enige solli
citant die goed was en aan de eisen vol
deed. Benoeming van ambtenaren heeft
niets met politiek of godsdienst te ma
ken, aldus de wethouder, die eraan toe
voegde niet zo dom te zijn om zich te
wagen aan een politieke benoeming.
Brokken
De heer Klaassen kwam in tweede in
stantie terug op de verhoudingen in de
raad. Hij kon de opmerking daar
omtrent van de heer Deen niet begrij
pen, die hij ervan verweet eerst brok
ken te hebben gemaakt en daarna con
stateerde dat die brokken er zijn. De
kritiek die uit de raadzaal soms op het
college wordt afgevuurd, noemde de
heer Klaassen bij het beledigende af,
de raad onwaardig.
De heer De Jong wenste dat „brokken
maken" duidelijk te stellen. Wethouder
Van Gesink (PvdA) was bij het lot ge
kozen, toen maakte de heer Klaassen
de opmerking niet met hem te zullen
samenwerken. Hij concludeerde daaruit
dat het onjuist is de PvdA te verwijten
brokken te hebben gemaakt.
Na een hoofdstuksgewijze behande
ling van de begroting werd deze, na
hier en daar een opmerking zonder ge
volgen, ongewijzigd vastgesteld.
Ofschoon 't morgen officieel pas winter
is
Zaten wij reeds volop in de mist
Ook al was 't herfst, heeft 't flink
gevroren
Harder soms, dan vaak tevoren
De haarden worden weer flink gestookt
Alsook de kachels opgepookt
Wat nu, en ook eerder nodig was
Want 't herfstweer heeft velen verrast
Nu maar afwachten, hoe de winter
wordt
De dagen, nu wel extra kort
Gaan midden januari lengen
Wat de winter ons alsnog zal brengen
Niemand weet het, ook niet De Bilt
Vele wateren liggen als verstild
Onder een behoorlijke laag ijs
Waar de jeugd zich mee gelukkig prijst
Want degene, die van schaatsen houdt
Deert de winter niet, al is het koud
De winter heeft ook z'n bekoring
Afgezien van niet voorziene storing
Die men hier en daar meemaakt
En de bouw, die noodgedwongen staakt
Legt elkeen zich er wel bij neer
Al snakt hij soms naar milderweer
Dat t.z.t. ook wel zal komen
Als de nu bladerloze bomen
Weer met voorjaarsbladeren zijn ge
tooid
En de ijsvloeren weer zijn gedooid
Waarschijnlijk duurt de activiteit
Van de komende winter nog 'n tijd
Maar van mij mag hij verdwijnen
'k Zie liever 't voorjaarszonnetje
schijnen.
J. M.
Op dinsdagavond 24 dec. wordt, zoals
gebruikelijk, een Kerstconcert gehou
den in de Nieuwe Hervormde Kerk aan
de Verlengde Maanderweg. Dit concert
zal worden verzorgd door het bekende
zegd - tot een te goeder naam en faam
bekend staande poelier of tot het ge
meentelijk abattoir.
TRANSPORT EN BEWAREN
VAN DIEREN
Gevogelte moet men ongebonden in
een net met een vaste bodem vervoeren
en vissen in water.
Is dit laatste niet mogelijk, dan late
men ze door de verkoper op de boven
aangewezen wijze bewusteloos maken
en uitbloeden.
Het bewaren van kreeften in winkels
en restaurants met dichtgebonden scha
ren is voor die dieren een kwelling. Is
het nodig ze levend te bewaren, dan
doe men dit in ijs.
NOG EEN VERZOEK
Het komt voor, dat levende dieren
voor de consumptie worden verloot. Ze
worden dan soms weken van tevoren
in etalages van winkels geplaatst als
lokmiddel voor het kopen van loten.
Dierenbescherming dringt er op aan,
dat zij die de verantwoordelijkheid voor
de verloting dragen, een bon aan win
naars verstrekken, waarop wordt ver
meld waar het gewonnen dier geslacht
kan worden afgehaald. Bij het winnen
van een dier zal dan de verplichting
moeten worden gesteld, dat de eigenaar
het door een bonafide poelier of op een
abattoir laat slachten.
De hoofdpersoon in deze roman
van Heinrich Böll is, zoals de
titel al doet vermoeden, een
clown.
Wanneer u de indruk hebt dat
een clown altijd een man met een
rode neus, peenhaar en een dom
uiterlijk is, vergist u zich wat
Böll's clown betreft: Hans
Schnier.
Schnier is een aan lager wal ge
raakte kunstenaar die, in zijn ge
boortestad Bonn teruggekeerd,
tal van oude vrienden en kennis
sen opbelt. Deze telefoongesprek
ken van Schnier nemen een groot
deel van het boek in beslag.
Tijdens en na die gesprekken met
mensen die zich eigenlijk iets te
hoog voelen om met een clown
om te gaan (vooral nu hij geen
publiek moer trekt) geeft Schnier
zijn mening over hen en over zijn
omgeving.
Vooral de Katholieke Kerk en het
societyleven moeten het vaak, al
dan niet gemotiveerd, ontgelden.
Böll trekt in dit boek ook weer
van leer tegen de schijnheiligheid
van een groot gedeelte van het
tegenwoordige Duitse volk.
Een voorbeeld hiervan: zijn moe
der die tijdens het Derde Rijk
haar eigen dochter voor het „goe
de doel" opofferde in de letter
lijke betekenis van het woord,
beijvert zich nu voor de vereni
ging tot opheffing van rassen
tegenstellingen.
Schnier's kijk op zijn medemens
is wrang geworden, enerzijds door
zijn eigen fiasco, anderzijds door
dat zijn vrouw met wie hij zes
jaar samen had geleefd en ge
reisd en die hij lief had, hem ver
laten heeft. Deze wrangheid blükt
onder andere uit de volgende
passage, waarin S. zijn moeder
opbelt:Moeder: „Met het cen
trale comité van de verenigingen
tot opheffing van rassentegen
stellingen". Ik stond sprakeloos.
Had ze gezegd: „Met mevrouw
Schnier", dan had ik waarschijn
lijk gezegd: „Met Hans, hoe gaat
het, mama?" In plaats daarvan
zei ik: „U spreekt met een gedele
geerde op doorreis van het Cen
trale Comité van joodse Yankees;
kunt u me alstublieft met uw
dochter verbinden?" Ik schrok er
zelf van
Dat het verschijnen van dit boek
in Duitsland veel stof heeft doen
opwaaien, is geen wonder, want
Böll doet een beroep op de op
rechtheid van de mens en neemt
daarom ook geen blad voor de
mond, wanneer het Duitslands
fouten betreft.
We mogen het zonder de minste
aarzeling een litterair kunstwerk
noemen, zoals er de laatste tijd
maar weinig verschenen zijn.
Meningen van een clown is uitge
geven bij Elsevier in een goede
vertaling van Michel van der
Plas.
J. G. B.
koor „Vox Jubilans" uit Waddinxveen,
o.l.v. Mar. Egberts, terwijl Feike Asma
het orgel bespeelt in solinummers, als
ook met koorbegeleiding.
Vox Jubilans, mar. Egberts en Feike
Asma vormen tezamen een team dat in
ons land grote bekendheid geniet. Meer
dan 80000 grammofoonplaten vonden
reeds hun weg naar de liefhebbers van
eenvoudige christelijke koorzang.
De hoogbejaarde dirigent, Mar. Eg
berts (75) is de nestor onder de Ned.
koordirigenten, welke dezer dagen zijn
55-jarig jubileum als toonkunstenaar
vierde.
Het programma bestaat uit bekende
Kerstliederen, terwijl aan het slot van
de avond het Slotkoor uit het Ora
torium „Een lofzang Davids" van Mar.
Egberts zal worden uitgevoerd, hetgeen
als een climax van het concert mag
worden beschouwd.
Het Kerstconcert zal geopend en ge
sloten worden door ds. E. F. Vergunst,
Ned. Herv. predikant te Ede.
