STRAALJAGERPILOOT KON. LUCHTMACHT Kerk floryn lekker en gezond Mttën een fcttefvan bij de kiik de Bevoorrechte mensen AMERONGEN Prijsuitreiking schietwedstrijd Kerk van 1964 moet „dienstbaar" zijn in maatschappij SCHERPENZEEL DERDE BLAD „DE VALLEI" VRIJDAG 17 JANUARI 1964 Nr. 5 Elstenaar sprak over zijn boeiend werk Dagindeling In de lucht Toekomst IJK Op DE DUIT IN HET ZAKJE Eind 1964 Sola Fide Herv. noodgemeente af - Wat dan? Oecumenische j eugdgespr eksgroep Ds. A. Westra, Ned. Herv. predikant te Rhenen Progressief Vernieuwing Praktisch ZEER OUDE GENEVER le Luitenant E. A. T. van Noort in de cockpit van een Hunter. Herhaaldelijk schrikken we tijdens onze dagelijkse bezigheden op. Een geweldige dreun, rammelende ramen doen velen opschrikken en ver zuchten: daar gaat weer zo'n vervelend ding. Anderen kijken bewonderend omhoog en zouden dolgraag in dat „vervelende ding" willen, zitten, want ongetwijfeld heeft de vliegerij en in het bijzonder het vliegen met straaljagers voor velen ook nu nog een grote aantrekkings kracht. Eén van die laatste mensen was en is nog steeds le luitenant-vlieger E. A. T. van Noort uit Eist. Een geboren en getogen Elstenaar die van zijn grote hobby zijn beroep maakte en ons enthousiast over zijn werk vertelde. Als het aan luitenant van Noort gelegen had zou deze week een extra editie van „de Vallei" moeten verschijnen zoveel kan deze man, die juist deze week aangesteld is als public relations officer van de vliegbasis Soesterberg, over dit interessante beroep vertellen. Daarom zijn we zeer aan de oppervlakte gebleven ook al om het feit dat we anders een artikel zouden krijgen volgestopt met vaktermen en Engelse namen. Dat een straaljagerpiloot een bevoor recht en zeer kundig mens is blijkt uit het antwoord op de vraag hoe men piloot bij onze Koninklijke Luchtmacht wordt: Bezit van H.B.S. of daarmee ge lijkgesteld diploma is vereist. Jongelui die in aanmerking willen komen voor de opleiding worden eerst getest. Van 50 °/o wordt de hoop dan al in de grond geboord, zij worden afgewezen. De overblijvenden gaan naar Woens- drecht en krijgen daar hun eerste vlieg lessen, de figuren die daarbij onge schikt blijken vallen ook nu weer af. Komt de candidaat er doorheen, dan gaat hij naar de gecombineerde Neder lands-Belgische vliegopleiding in Bel gië, waar hem alleen nog maar nor maal vliegen geleerd wordt, het woord militair komt niet ter sprake. een compagnie van de Landmacht). Hij wordt dan „wingman", dat wil zeggen: hij gaat samen met een leider in for matie van twee vliegtuigen de lucht in om de verschillende opdrachten uit te voeren. Gaat dit allemaal goed, dan wordt de wingman zelf leider en krijgt hij een wingman onder zich. Zo pro moveert hij door tot sectieleider, d.w.z. commandant over 4 vliegtuigen. Vlieg technisch gezien is de vlieger als sec tieleider op het hoogst bereikbare punt gekomen. Alleen op militair gebied kan hij nu nog promotie maken. Dit was in grote lijnen de weg van niets tot een volwaardig lid van onze Koninklijke Luchtmacht. „Een machtig fijne baas", zegt lt. v. Noort „want bij de Luchtmacht vlieg je echt, je bent piloot, gezagvoerder, navigator, terwijl op bijvoorbeeld een grote passagiers kist je maar één van al die personen bent, je bent bij ons in je kist eigen baas. Het Nederlandse team bij de Nato Aircent-schietkampioenschappen 1962 te Leeuwarden. Knielend rechts vooraan: le luitenant E. A. T. van Noort. Na deze opleiding komen de jongens weer op de vliegbasis Woensdrecht en daar komt het woordje militair erbij formatie vliegen, schieten enzovoort zijn hier aan de orde van de dag.. Luitenant Van Noort schijnt tijdens die opleiding zijn oren helemaal goed open- gehad te hebben, gezien het feit dat hij ons land al een paar maal op de Aircent-schietkampioenschappen van de Nato heeft mogen vertegenwoordi gen. Natuurlijk is elke piloot gespeciali seerd, de één legt zich toe op luchtge vechten, de ander zuiver voor bijstand op de grond. Daarom hebben we lt. Van Noort gevraagd een globale dagindeling van een piloot te geven: „Men begint met per sektie een „brie ving" te houden d.w.z. een zeer uit voerig gesprek over het weer, verkeers- leidings en technische problemen e.d. Na deze lange, heel zware weg kan de a.s. piloot zijn Wings of zoals het in de vaktaal „Vink" heet op de borst laten naaien. Dit is de gouden vogel, die elke vlieger van onze Luchtmacht terecht met trots op zijn linkerbort- zijde draagt, ten bewijze dat hij zijn vliegbrevet bezit. Toen vlieger Van Noort zijn „Vink" haalde, werd dit on derscheidingsteken slechts aan drie van de 79 candidaten die de opleiding aan vingen uitgereikt. Een bewijs weer, dat er een strenge selectie toegepast wordt. Eindelijk dan gaat de onervaren pi loot zijn taak beginnen bij een opera tioneel squadron (te vergelijken met Daarna wordt de uit te voeren op dracht uitvoerig besproken en het dag boek van elk vliegtuig aan een nauw keurig onderzoek onderworpen. Is alles in orde dan pas denkt men er eens over om de lucht in te gaan en de opdracht uit te voeren. Als deze taak volbracht is houden we de „de- brieving" d.w.z. de uitgevoerde op dracht wordt nog eens uitvoerig be sproken. Al met al komen we zo voor het feit te staan dat voor 1 uur ren dabel vliegen 3 uur voorbereidende werkzaamheden nodig zijn. Noodzake lijk omdat we naar de zo grootst mo gelijke veiligheid en doeltreffendheid streven." „Vragen die ik ook altijd moet beant woorden", vervolgt lt. Van Noort, „zijn: wat zie je, wat voel je, hoe hard ga je? Maar dat is allemaal weer zo per soonlijk, bovendien moet ik over be paalde onderwerpen ook m'n mond houden. Laat ik maar beginnen met te vertellen dat vliegen uitermate zwaar is. Je bent steeds tot het uiterste ge spannen; het minste geringste foutje kan je je nek kosten, dat van vele an deren en de nodige belastingcentjes. De snelheden zijn enorm hoog; zie je in de verte een tegenligger als een stipje, het zelfde ogenblik ben je el kaar al weer gepasseerd. We worden bovendien geconfronteerd met dingen die ons op de grond niet interesseren; we moeten bijvoorbeeld naar speciale tandartsen, want bij het vullen^ van een tand mag er géén lucht in Tiet oude gat blijven zitten. Gebeurt dit wel, dan heb je kans dat op grote hoogte, waar de druk steeds geringer wordt, je hele tand of kies door overdruk van binnen uit kapot springt. Voor het zelfde feit dragen we speciale horloges. En zo zijn er nog meer kleinigheden waar we echt op moeten letten. Er kun nen zich verschijnselen voordoen in ons lichaam waardoor we direkt naar lager gelegen luchtlagen moeten dalen. Heel gevaarlijk is zuurstofgebrek, te verge lijken met dronkenschap, want men wordt steeds moediger en gaat dingen doen, die je anders wel uit je hoofd laat. Vervelend is dat de hele geschie denis een kwestie van luttele seconden is, en dan is het met je gebeurd. Wat de automobilist merkt bij een schei'pe draaiing van de weg, onder vinden wij ook bij bochten e.d. Alleen wordt het effect, veroorzaakt door de zwaartekracht nog verschillende malen versterkt, zodat je als aan je stoel ge nageld komt te zitten. Gelukkig zijn voor al deze vervelen de dingen oplossingen gevonden en kan ik vliegen echt geen gevaarlijk beroep vinden, als je er tevens maar voor zorgt dat je in uitstekende lichamelijke en geestelijke conditie het trapje naar de cockpit beklimt. Een hele grote factor bij veilig vlie gen is ook nog het feit of de piloot „bij is". Men moet echt niet denken als men zijn Vink op de borst heeft dat men er is. Integendeel, men moet bij blijven. Iedereen moet per maand mini maal 20 tot 25 vlieguren maken en de overige uren wordt er echt niet ge luierd. Studeren is dan het motto." Om zijn woorden te staven legt lt. Van Noort ons een dik boek voor met daarin alle regels (de z.g.n. checks) ter controle bij de start. „Al deze checks moeten we bij alarm razend snel kunnen uitvoeren" vervolgt lt. Van Noort. „Ook in de lucht bestaan „verkeersregels" die we op ons duim pje moeten kennen. Herhaaldelijk wordt onze kennis gecontroleerd en bij een negatieve uitslag kom je niet de lucht in. Om de zodoende weinig overblijvende vrije tijd alsnog te vullen heeft ieder een ook nog een nevenfunktie, om er voor te zorgen dat het normale leven op de basis zijn normale gang blijft gaan. U ziet, we hebben het echt heel druk." Onze laatste vraag, al laat op de avond gesteld, luidde hoe lt. Van Noort de toekomst voor de militaire vlieger zag, mede in verband met de intrede van raketten en geleide projectielen. Zijn mening, die eveneens in de hogere kringen van de Kon. Luchtmacht leeft, vertelt ons dat er echt wel op de hui dige voet doorgewerkt wordt, de piloot zal wel onmisbaar blijven bij verken ning, ondersteuning van grondtroepen, transporten e.d. Rest ons op te merken, na dit boeien de gesprek, dat iedereen die voor de vliegerij voelt en het militaire doel met zijn principes kan verenigen een prachtige levenstaak kan verrichten bij onze Kon. Luchtmacht. Dinsdagavond vond in de zaal van Buitenlust de prijsuitreiking plaats van de Na tionale Schietwedstrijden georganiseerd door de Amerongse schietvereniging Willem Tell. In zijn openingswoord kon de voorzitter der vereniging de heer F. C. Magen dans een woord van welkom toeroepen aan de burgemeester Jhr. Mr. O. R. van den Bosch. Deze verrichtte de eerste daad van het concours door de opening te verrich ten en nu ook de laatste door de uitreiking van de prijzen. Ook was spreker bijzon der verheugd de oud loco-burgemeester de heer K. de Bonte te mogen begroeten. Deze heeft de prijsuitreiking verricht by het vorige concours. Hij kan nu eens zien hoe de burgemeester het doet. In 1939 was er voorlopig een einde gekomen aan de schietsport in Neder land, omdat de wapens ingeleverd moesten worden. De verenigingen on derwonden hierdoor heel veel narig heid. Maar in 1958 ontwaakte Willem Teil weer uit haar langdurige rust en meteen werd het verenigingsleven weer energiek aangevat. In deze nieuwe periode van haar be staan organiseerde Willem Teil 2 wed strijden, de eerste in '60-'61, een regio nale wedstrijd voor de Gelderse Vallei en in november 1963 dan het Nationale Concours. Hieraan hebben 15 vereni gingen en 31 korpsen aan deel geno men. Het bestuur is zeer erkentelijk voor het vele werk dat door vele leden werd verricht. Ook had spreker hulde voor de gastvrijheid van de familie Van Zomeren. De prijslijsten zijn aan de deelnemers toegezonden. Reclames kwamen niet binnen. Het gemeentebestuur heeft door lopend van haar belangstelling blijk gegeven, door bezoeken, maar ook door het beschikbaar stellen van een zeer fraaie prijs. Ook kwamen er mooie prijzen van notaris Vink, de heer Leenders, Van Zomeren en Knoppers. Daarna was het woord aan de bur gemeester. Hij heeft met groot genoe gen de wedstrijden geopend en met evenveel genoegen gevolg gegeven aan het verzoek de prijzen uit te reiken. Het is een lange prijslijst geworden. De vereniging heeft met dit initiatief bijzonder veel succes gehad. Het was jammer dat de wedstrijden 's avonds waren, zodat men niet van de fraaie omgeving kon genieten. De burgemeester vond het eigenlijk een wonderlijk bedrijf om door ande ren beschikbaar gestelde prijzen uit te geven. De deelnemers hebben tijdens De Hervormde Synode heeft beslo ten tot verhoging van de salarissen en de pensioenen, alsmede tot ver hoging van het quotem (de verplich te bijdrage aan de Synode). Alleen deze verhogingen al doen - volgens de Herv. kerkvoogdij van Veenen- daal - de uitgaven van de kerk in 1964 stijgen met rond 16 duizend gulden, afgezien nog van de ver hoging van kosten van onderhoud, verwai-ming, nieuwbouw en zo veel meer. Goede ervaringen heeft de Herv. noodgemeente te Veenendaal opge daan met het vervangen van de ge bruikelijke drie collecten per dienst door één inzameling. Men heeft dit systeem nu vier maanden toegepast en ruim honderd gulden per zondag meer uit de zakjes kunnen halen dan voordien uit drie collecten per dienst. Het fonds voor de restauratie van de pastorie van Hervormd Ameron- gen telde op 31 december van het vorige jaar ruim 22 honderd gulden. Voor de restauratie van de Herv. kerk in Eist werd in 1963 ruim 18 duizend gulden bijeengezameld tegen bijna 58 honderd gulden in 1962 In het officieel orgaan van de herv. gemeente Sola Fide te Veenendaal vraagt ds. A. A. Bos zich af, wat er zal gebeuren als eind 1964 de huidige regeling voor de hervormde noodge meente afloopt. Zal het erop uitlopen dat er twee onafhankelijke, geheel zelfstandige Hervormde gemeenten komen, zoals nu al min of meer het geval is? De predikant hoopt van harte van niet en hij knoopt er een uitnodi ging voor de kerkeraadsleden van de Hervormde gemeente aan vast om eens bij toerbeurt een kerkdienst van Sola Fide bij te wonen. Dan krijgen zij een indruk van deze ge meente en van de prediking die daar gebracht wordt. Van de kant van Sola Fide zou men dan hetzelfde kunnen doen. Men leert elkaar dan kennen en men weet, als het er op aan komt, waarover men spreekt, aldus ds. Bos. Een van de wensen van de - Her vormde - jeugdleider te Rhenen, de heer J. G. Bouwman, is het oprich ten van een oecumenische jeugdge- spreksgroep; de ontmoeting dus met anderen, ook met de rooms-katho- lieke jeugd. Op 1 februari zal in gebouw Irene de classicale bijeenkomst worden ge houden voor alle mensen die bij het jeugdwerk zijn betrokken. De heer Bouwman, voorzitter van de clas sicale commissie voor het jeugd werk in de classis Doorn zal een welkomstwoord spreken, terwijl ds. P. de Vries een referaat zal houden onder de titel „Plaats van de zon- dagsarbeid in het geheel van de jeugd en de gemeente." De inlei ding zal in discussiegroepen worden besproken. GROOT HUISBEZOEK Enkele predikanten van de Veenen- daalse Hervormde gemeente doen al enige tijd huisbezoek in het groot. In de ene wijk nodigt men een aan tal gemeenteleden bij één van hen in huis; in een andere wijk doet men dit in een wijkgebouw. Enkele voordelen: de predikant kan zijn wijk op deze manier intensiever „be werken" en de gemeenteleden die in eikaars omgeving wonen hebben directer contact met elkaar. INTERNATIONALE BIDWEEK In „De schakel van St. Willibrord en Salvator", het blad van de r.k. parochie te Veenendaal worden in navolging van Paus Paulus VI alle christenen opgeroepen om deel te nemen aan de internationale bid week voor de eenheid van de Kerk, die morgen (zaterdag 18 januari) begint. GEZAMENLIJKE EVANGELISATIE In Rhenen bestaat een gezamenlijke Hervormd-Gereformeerde evangeli satiecommissie, waarvan de leden periodieken als „De Open Deur" en „De Goede Tijding" bezorgen bij buitenkerkelijken. Er is een drin gende behoefte aan meer medewer kers. omdat men op grotere schaal tot persoonlijke gesprekken met bui tenkerkelijken wil komen. Ook in Amerongen is een evangeli satiecommissie van de samenwer kende kerken, die aan regelmatige lectuurverspreiding doet. Ook hier komt men medewerkers tekort. JEUGDDIENST TIJDENS AVONDMAALSVIERING Bij wijze van proef gaat de Herv. gemeente Sola Fide een jeugddienst houden als het Heilig Avondmaal wordt gevierd. Veel gemeenteleden, vooral jongeren, die niet deelnemen aan de Avondmaalsviering achten zich op zo'n dag verontschuldigd en gaan niet naar de kerk. Hoewel ker- keraad en bestuur niet met deze ge woonte instemmen willen zij deze groep toch tegemoetkomen door op zondagen als het Heilig Avondmaal wordt gevierd een jeugddienst te houden in het jeugdgebouw aan de Industrielaan, voor het eerst op zon dag 19 januari a.s. KERKEN BOUWEN Het schetsplan voor de restauratie van de oude Gereformeerde kerk te Veenendaal is door de voor dit doel ingestelde commissie met gejuich ontvangen, lezen wij in „Kerk nieuws." Ds. A. Westra, de nieuwe hervormde predikant van Rhenen, is jong, reeël en progressief. Gekomen van het Friese dorp Scharnegoutum by Sneek probeert de 32 jarige dominee zich thans in te leven in de sfeer en omstandigheden van een gemeente in de prov. Utrecht. Geboren en getogen Fries en vol met frisse ideeën zo kan Ds. Westra, die een druk gezin heeft met vier jonge kinderen, worden gekenschetst. Ds. Westra zegt dat iedere streek een eigen mentaliteit bezit. Socio logische en kerkelijke rapporten spreken daarover. Velen, ook Chris tenen, zijn vastgeroesd in oude streekgewoonten en normen. Men verwart dat soms met de uitleving van het Christendom. Ik ben een frevent tegenstander van allerlei vormen, die niets met het uitgangs punt: de verkondiging van het Evangelie te maken hebben. Dat uitgangspunt blijft door de eeu wen heen hetzelfde, de vormen ech ter wisselen voortduren^!. Het Evan gelie is een nieuwe wijn. Alle ver anderingen in de maatschappij zijn door de kerk reeds aangegeven. Zelfs het communisme is een zijtak van het Christendom, in zekere op zichten. Men moet met beide be nen op de grond staan. Sommige Christenen verwerpen de welvaart, maar intussen profiteren zij er hard van mee. Maar in Amerika en Engeland wordt meer de nadruk gelegd op een prak tisch Christendom. De gebedsgene zingen van o.a. Billy Graham zijn daar een voorbeeld van. Er is op alle punten een vernieu wing gaande. Vooral de jeugd is Gode zij dank kritisch ingesteld en zeer weetgierig. Er is meer open heid gekomen. Wij moeten uiter aard elkaar vinden. Ik ben zeer oecumenisch ingesteld. In Friesland was ik een der eerste leden, die de Eenheid wilde wilde bevorderen. Ik zou ook met Rome het gesprek wil len beginnen. Met Volkskerstzangen is men wel samen maar daarna gaan de wegen weer uiteen. Pasgeleden was er een indrukwekkende samen komst in de Margriethal in Utrecht waar 5000 jongeren, van alle rich tingen bijeen waren en die weg moet worden voortgezet, vindt ds. Westra. Ds. A. Westra tijdens de doopplech tigheid van zijn jongste dochter. De foto dateert van oktober vorig jaar en is gemaakt in de kleine Hervormde kerk van Scharnegou tum in Friesland, de vorige gemeen te van ds. Westra. We moeten een progressief Chris tendom voorstaan, zonder de oudere generatie te ergeren. Wij mogen nie mand ergeren, noch behoudende, noch progressieve mensen. Wij moeten uitgaan van een prak tisch Christendom. Niet de ortho doxie is belangrijk, wel de ortho- praktie. Wij slaan graag met aller lei dogma's, maar veel belangrijker is onze houding. Let op de zending en de resultaten daarvan. De Bood schap van het Evangelie moet ge dekt worden door de beleving, zo stelde ds. Westra. Onze grote op dracht is de dienstbaarheid aan de wereld. Wij moeten ons zelf leren verloochenen. De menselijke dingen aan de kant zetten. Typisch is voorts dat wij onze dogma's hebben geput uit werken van theologen uit het Oosten. Men denke aan Calvijn, Zwingli, Luther. We moeten al onze krachten daarop zetten. We mogen niet blijven vol harden in het „uitzuigen" van de dogma's, die ons thans nog schei den. Met de modaliteit van de Ge- ref. Bond hier in Rhenen hebben we onlangs het gesprek geopend. Ik hoop en geloof dat er perspectieven kunnen worden geopend. Men zou nog uren met de jonge pastor van Rhenen kunnen door praten, maar zijn werk in de ge meente - een onderdeel van het praktisch Christendom van alledag - moet doorgaan en ds. Westra spoedt zich daarom snel naar een zieke zuster of broeder die zijn bezoek verwacht. Dinsdagavond reikte de burgemeester van Amerongen, jhr. v. d. Bosch, de prij zen uit, welke tijdens het schutters-concours van de vereniging Willem Teil wa ren behaald. De beste schutterde heer Dirkx uit Baarn (links) neemt zijn prijs in ontvangst. Rechts burgemeester v. d. Bosch. en na de wedstrijden blijk gegeven een goede sportieve mentaliteit te hebben. Willem Teil heeft zich - hoewel buiten mededinging - bijzonder goed geweerd. Men heeft de naam der vei-eniging alle eer aangedaan. Hierna reikte de burgemeester op bijzonder geestige en vlotte wijze een groot aantal prijzen uit. Hij meende te moeten proberen bij het uitspreken van de naam van de heer A. Dirkx uit Baarn een klank van ontzag in zijn stem te moeten brengen. Het was wer kelijk enorm wat deze schutter - de ster van het veld - heeft gepresteerd. Een groot aantél prijzen werd dan ook zijn deel. Voor de groepsprijzen waren een groot aantal bekers, medailles en an dere sportprijzen beschikbaar, ter-wijl een lange tafel vol waardevolle ge bruiksvoorwerpen was bestemd voor persoonlijke prestaties. Helaas waren de weersvooi-spellingen bijzonder slecht, wat vele prijswinnaars de moed ontnam naar Amerongen te komen. Desalniettemin, alle hulde voor de prima organisatie van de energieke Willem Teil-schutters. SCHIETUITS LAGEN Door de leden van de schietvereni- N.V. DISTILLEERDERIJ M. DIRKZWAGER Az. SCHIEDAM REE AANGEREDEN Een zondagavond plotseling de Bar- neveldseweg overstekende ree werd door een auto, bestuurd door de heer A. B. uit Leusden, aangereden, tenge volge waarvan het beest beide achter poten brak. De auto bekwam geen noemenswaardige schade en het beest is door tussenkomst van de jachtop zichter Dorrestein met een schot afge maakt. ging Scherpenzeel werden dinsdag avond tijdens een onderlinge compe titie de volgende resultaten geschoten: J. ten Broek 93; M. Berendse 90; H. Berendse 89; C. Valkenburg 88; N. Klumpenaar, A. van Dusschoten, J. Koudijs en P. Engelenburg 87; A. Val kenburg Tzn. 83; A. Wittenberg en A. van Eist 82; G. van Eist 80; E. v. d. Werk 78; R. van Eist 77; J. Koot 73; H. Pater 72 en E. van Setten 67 pun ten.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1964 | | pagina 5