SKF riert jubileum in mei
Nu tien jaar fabricage in Veenendaal
floryn
WERELDKAMPIOEN TORSTEN HALLMAN
KOMT NAAR VEENENDAAL
PAK0-RHENEN
Hafy'n, een
tfmle£van
SCHERPENZEEL
EDE
vraagt:
PAKO-RHENEN
DERDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 14 FEBRUARI 1964
Nr. 13
Nederlandse maatschappij van kogellagers bestaat halve eeuw
CHEF-SECRETARIS LEGER
DES HEILS NAAR
VEENENDAAL
Reconstructie Prins
Bcrnhardlaan vordert
Zilveren jubileum
Ds. P. W. v. d. Veen
Bevestiging en intree
ds. H. J. Koffrie
KLEIN ROG
DE LEZER
VRIJHEID VAN
GODSDIENST
Prominente renners voor motorcross op Wielingsheuvel
aangetrokken
HOOGTEPUNT
Vijftig jaar geleden, om precies te zijn op 14 mei 1914, werd in een vergadering te Amsterdam de N.V.
Maatschappij van Kogellagers SKF opgericht en was de vestiging van deze Zweedse maatschappij in
Nederland een feit. Zeven jaar tevoren, in 1907, we rd de moederonderneming in Gothenburg (Zweden)
gesticht. De werkelijke fabricage van het kegellcger en later de rollen werd in 1954 in Nederland ter
hand genomen in het nieuw gebouwde bedrijf aan de Groeneveldselaan te Veenendaal. Vijftig jaar ves
tiging en tien jaar fabricage in dit bedrijf, dat nauw verweven is met de plaatselijke gemeenschap en
tot ver in de omgeving relaties heeft, zijn heuglijke feiten, die ruimschoots gelegenheid bieden tot een
resumé betreffende de activiteiten en de plaats, die SKF temidden van het bedrijfsleven inneemt.
ONDERHANDELINGEN
In november 1949 vonden de eerste
onderhandelingen plaats tussen het
college van B en W der gemeente
Veenendaal en de Mij. van Kogellagers
SKF, teneinde de mogelijkheden van
een eventuele vestiging te Veenendaal
te onderzoeken. In februari 1950 kwa
men de onderhandelingen in een ver
der stadium.
Op verzoek van SKF werd aan de
Stichting Laboratorium voor Grond
mechanica opdracht gegeven op het in
dustrieterrein een aantal grondsonde-
ringen uit te voeren.
Echter, niet alleen de gesteldheid van
de grend deed SKF beslissen haar
bedrijf in Veenendaal te vestigen. An
dere factoren, zoals structuur, de
groei en mentaliteit van de bevolking,
de arbeidsmarkt, de verkeersligging,
de situatie van de gemeente Veenen
daal als streekcentrum en woongele
genheid alsmede de groeimogelijkhe
den waren punten van overweging die
tot het definitieve besluit van SKF
leidden.
Enkele deskundigen w.o. de stede-
bouwkundige Ir. S. J. v. Embden te
Delft en het Econ. Techn. Instituut te
Utrecht stelden een rapport samen
waarin op de aantrekkelijkheid van
de gemeente Veenendaal als vesti
gingsplaats voor de nieuwe industrie
werd gewezen. SKF werd tegelijker
tijd zelf voorgelicht door prof. Ir. D.
A. A. Kooien uit Wassenaar. Deze uit
gebreide onderzoekingen waren der
mate gunstig dat de direktie van
SKF op 15 april 1950 kon mededelen
dat zij haar keuze definitief op Vee
nendaal had laten vallen.
Inrichting
De nieuwe SKF-fabriek zou een zeer
moderne en efficiënte inrichting krij
gen. Het uitgebreide fabriekscomplex
met een in anatrekkelijke lijnen uit
gevoerd hoofdgebouw is een ontwerp
van Ir. M. C. A. Meischke te Rotter
dam. Het hoofdgebouw is 70 m. lang,
13 m. diep en tot aan de dakgoot 9
meter hoog, het omvat een kelder, be
gane grond en eerste verdieping,
waarbij de hoofd- en centrale hal met
het hoofdtrappenhuis in het midden
ligt. De hal is ruim 100 m2 in opper
vlakte en deze herhaalt zich op de
eerste verdieping. In dit hoofdkantoor
gebouw bevinden zich o.a. ruimten
voor de administratie die voor de di
rektie, hoofdtrappen enz.
De kantoorruimten worden voortgezet
in de vleugel langs de Groeneveldse
laan welke vleugel 169 meter lang is
en ook twee verdiepingen heeft. Op de
verdieping zijn gelegen die kantoor
ruimten die direct met de fabriek te
maken hebben, zoals de loonadmini
stratie, vertrekken voor bedrijfstech-
nici enz.
Voorts zijn er twee aantrekkelijke
kantines voor het personeelpraktische
wasgelegenheid en doucheruimten. De
verdieping is vanuit de fabriek door
verschillende trappen bereikbaar.
Komende aan de ruimte onder de ter
dieping is daar het lokaal voor de me
dische verzorging en keuringen. In de
overige onder liggende ruimten, die
zich dus eveneens uitstrekken over
een oppervlakte van 10x160 mtr. zijn
allerlei afdelingen ondergebracht zo
als gereedschapsmagazijnen, meet- en
controlekamers en ruimten voor in
komende- en uitgaande goederen, dus
magazijn. Dit magazijn is 39 meter
breed en inclusief de expeditie 70 me
ter diep.
Voor de buitendeuren van deze ruimte
is er het lange laadperron. De fa
briekshal is 40 x 130 meter waarin al
lerlei ruimten zijn voor de feitelijke
fabricage van het product, het kegel-
leger.
1100 palen
Niet alleen Amsterdam, is gebouwd op
palen, ook de S.K.F. fabriek in Vee
nendaal heeft dit fundament. Ruim
1100 palen werden in de grond geheid.
Deze palen, variërend van 9 tot 11,5
meter werden in de grond geslagen
door 2 heimachines. Op 16 augustus
1951 ging de eerste paal de grond in.
De palen werden kant en klaar op
het werk aangevoerd door de N.V.
Schokbeton te Zwijndrecht, van
waar ze per schip naar Eist of Rhenen
werden gevaren en vandaar per as
naar het terrein. In totaal werd een
lengte van 10 kilometer aan palen de
grond in geslagen.
Toekomst
De SKF breidde zich in de loop der
tien jaren reeds uit in zuidelijke rich
ting. De bouw van het z.g. Blok 2 aan
de Smalle Zijde was reeds noodzakelijk
ter aanvulling van de ruimtelijke be
hoefte. Administratieve afdelingen, die
voorheen in Amsterdam waren geves
tigd, werden in Veenendaal onderge-
Sport en recreatie zijn bij SKF niet
slechts begrippen, maar hieraan wordt
een intensieve aandacht geschonken.
In welke vorm het jubileum in
mei a.s. zal worden gevierd, kon
nog niet met zekerheid worden ge
zegd. Dat SKF dit heuglijke feit
niet onopgemerkt zal laten voor
bijgaan staat evenwel vast.
Luchtfoto van het SKF-bedrijf te Vee
nendaal. Rechts beneden het portier
huis. In het midden: kantoorgebouwen
en fabriekscomplex. Links: het Krachts
gebouw.
Foto: KLM Aerocartd
Personeel
Inmiddels was de SKF begonnen met
de aanwerving van personeel uit onze
omgeving. In januari 1951 hadden zich
reeds meer dan 400 personen aange
meld voor uitzending naar de SKF-
kogellagerfabrieken in Zweden. De
eerste groep van 25 man vetrtrok per
speciale Dakota van de K.L.M. op 5
februari 1951. Begin april van dat
jaar vertrokken nog eens 50 man, die
na een vrij strenge selectie waren ge
kozen. Voor het overgrote deel be
stonden deze groepen werknemers uit
Veenendalers, die voor zij in het nieu
we bedrijf zouden gaan werken in
Zweden een gedegen opleiding zouden
gaan volgen.
Bouw en opening
De bouw van het grote complex nam
ongeveer 2Yi jaar in beslag. Grote
hoeveelheden bouwmaterialen en ma
chines werden aangevoerd. De aan
nemer van dit gigantische werk was
de firma Christiani Nielsen uit Den
Haag. In het voorjaar van 1954 werd
de bouw voltooid. De officiële en fees
telijke opening van het bedrijf vond
plaats op 9 juni 1954 en werd verricht
door Prins Bertil van Zweden in te
genwoordigheid van Z.K.H. Prins
Bernhard der Nederlanden. Namens
de Nederlandse regering waren aanwe
zig de Excellentie Minister Zijlstra van
Econ. Zaken en Minister Luns van
Buitenlandse Zaken.
Groei
In de tien jaar aan haar Veenendaal-
se bedrijvigheid is de SKF behoorlijk
gegroeid. De productie steeg aanmer
kelijk. Werd aanvankelijk een plan
ning ontworpen voor een dagelijkse
produktie van 5000 lagers, thans liep de
produktie op tot het respectabele aan
tal van 15.000 per dag. In het begin
werden alleen de buiten- en binnen
ringen van de lagers in Veenendaal
geproduceerd terwijl de rollen en
kooien van de moederfabriek in Go
thenburg werden betrokken. Sinds
1958 ging SKF er toe over ook de
rollen eigenhandig te fabriceren en
sinds 1963 verlaten ook de kooien de
Veenendaalse fabriek.
De gehele produktie wordt dus mo
menteel ter plaatse vervaardigd.
Ruim 600 personeelsleden vinden een
bestaan bij de SKF-fabrieken en
zijn dagelijks bezig, niet alleen om het
produkt het kegelleger te ver
vaardigen of in een commerciële en
administratieve functie zich aan het
bedrijf te wijden, maar allen hebben de
bloei van het bedrijf voor ogen, een
bloei, die zich in de toekomst na tal
van uitbreidingen zal aftekenen.
bracht. In de nabije toekomst is ver
dere uitbreiding een dringende aange
legenheid. Terwijl dit artikel wordt
geschreven staan le: de bouw van een
nieuwe harderij en 2e: van een onder
houdswerkplaats voor de Bedrijfs
Technische dienst op de urgentielijst.
SKF heeft ook op langere termijn
een bouwschema opgesteld, waarnaar
de uitbreidingen worden gericht.
De toekomst staat de Directie, wat de
ruimteverdeling betreft reeds klaar
voor ogen.
In verband met het steeds toenemende
autoverkeer en de uitbreiding van het
autopark, zal de produktie van SKF
daarmee gelijke tred moeten houden.
De fabriek is namelijk grotendeels in
gesteld op de vervaardiging van een
type lager, dat voor de automobielin
dustrie van groot belang is. Door een
voortdurende modernisering en ver
betering van de produktiemethoden
hoopt SKF aan die grote vraag naar
haar produkt te kunnen voldoen. De
krapte op de arbeidsmarkt speelde ook
bij SKF een woordje mee, al is het
bedrijf in de loop der jaren aardig ge
slaagd wat betreft de personeelsvoor
ziening. Dat er in de kern van het
bedrijf steeds gerekend mag worden op
een bepaald aantal oudgedienden, blijkt
wel uit het feit dat nog enkele tientallen
van hen, die destijds naar Zweden gin
gen, nog steeds aan het bedrijf verbon
den zijn.
Vertrouwen
De directie ziet de ontwikkelingen met
vertrouwen tegemoet. Enerzijds zal
aan haar produkt het kegellager
steeds behoefte ontstaan, een
steeds grotere behoefte naarmate de
technische wetenschap haar vorderin
gen maakt. Anderzijds wees het verle
den op een stevige aanpak die tot een
verhoging van de produktie tot het
driedubbele aanleiding gaf. SKF wil
op deze basis voortgaan en hoopt te
midden van het Veenendaalse be
drijfsleven haar zeer vooraanstaande
plaats te behouden en te consolideren.
Het personeelsbeleid paste zich vol
komen aan de moderne ontwikkeling
aan.
Gezicht op het in 1958 gebouwde nieuwe
complex van SKF, het z.g. „Blok 2",
gelegen aan de Smalle Zijde. Deze
ruimten zijn voornamelijk bestemd als
wielenmagazijn, nodig na de rollen-
fabricage en opslag voor buizen.
Op zondag 16 februari a.s.
hoopt de Chef-secretaris van het
Leger des Heils, kolonel Holland,
Veenendaal te bezoeken.
De kolonel is afkomstig uit Engeland en
heeft verschillende belangrijke posten in
de internationale Leger des Heils wereld
bekleed. Sinds enkele jaren is de kolonel
in Nederland werkzaam als de naaste me
dewerken van de leider van het Leger
des Heils.
's Avonds om half acht zal de kolonel
voorgaan in de dienst die gehouden wordt
in de Legerzaal aan de Fluitersstraat.
Mevrouw Holland-Black, die tevens de
presidente is van de Leger des Heils
vrouwenbond, vergezelt haar man. Daar
de kolonels nog niet bij machte zijn om
voldoende Nederlands te spreken, worden
ze bijgestaan door hun secretaris en ver
taler, kapitein J Lichtelijn.
De reconstructiewerkzaamheden aan de
Prins Bcrnhardlaan vorderen goed. On
danks de drie weken oponthoud wegens
vorst is men thans bijna tot aan de Buurt-
laan gevorderd.
Van de vijf asfaltlagen, die nodig zijn,
zijn er nu twee aangebracht. Van een der
uitvoerders vernamen wij dat de Prins
Bernhardlaan over twee maanden gereed
zal zijn. De nawerkzaamheden o.a. het
maken van hekjes en het aanbrengen van
de bovenste asfaltlagen zullen pas in de
a.s. zomer haar beslag krijgen.
Wanneer de fa. Bruil met de Prins
Bernhardlaan gereed is zal de reconstruc
tie van Mulderslaan, Emmalaan en Prin-
sesselaan ter hand worden genomen. De
verbetering van de Stationsstraat is wel
in de plannen opgenomen, maar in ver
band met nog enkele grondaankopen en
verdere onderhandelingen zullen deze
werkzaamheden nog wat moeten wachten.
Woensdag 5 febr. vierde de Geref.
predikant, ds. P. W. van der Veen, zijn
vijfentwintig jarig ambtsjubileum. Ter
gelegenheid hiervan was 's avonds de
aan de Molenweg staande kerk geheel
gevuld met genodigden en belangstel
lenden. Op uitdrukkelijk verzoek van
de jubilaris werden er geen toespraken
gehouden.
Nadat de dominee, vergezeld van zijn
echtgenote en kinderen de kerk was
binnengekomen werd deze samenkomst
door de scriba, de heer R. van Ginkel,
geopend met zang, gebed en schrift
lezing. Bij het binnenkomen der kerk
werden door de eerste dopelinge van
de jubilaris in Scherpenzeel, de zes
jarige Jeanette de Kruijk, bloemen
aangeboden.
Hierna werd onder leiding van de
heer P. A. van de Pol de levensloop
van de jubilaris in de vorm van „Dit is
uw leven" opgevoerd.
Allereerst werden dia's vertoond van
het dorp en het huis waarin hij was
geboren, zijn school- en studententijd
enz. Vervolgens verschenen op het po
dium oud-studiegenoten van hem, leden
van de kerkeraad waar hij zijn loop
baan was begonnen enz. Tot groot ple
zier van de dominee verscheen de een
na de ander op het podium. Van degene
die niet in staat was op de samenkomst
te verschijnen, was een gesprekje op
de band opgenomen.
Veel werk is door de heer Van de Pol
in deze verricht. Toen iedereen, zowel
uit zijn oude gemeente als uit de ge
meente Scherpenzeel op het podium
was geweest en allen wel iets belang
rijks uit dominees loopbaan hadden
verteld, dankte de jubilaris zichtbaar
ontroerd voor de grootscheepse huldi
ging, die hem had overweldigd.
Namens de leden van zijn gemeente
werd door de heer P. A. van de Pol een
bedrag aan geld aangeboden en toonde
hij enkele cadeaus die hiervoor o.a.
aangeschaft zouden kunnen worden,
b.v. een t.v.-toestel, boekenrek met
boeken of reis naar Rome, doch de
keuze liet hij aan de jubilaris zelf over.
Professor Van der Woude uit Kam
pen sloot deze samenkomst met het
laten zingen van „Dankt, dankt nu allen
God" en het uitspreken van een dank
gebed.
Na afloop was er in de bovenzaal van
het verenigingsgebouw gelegenheid tot
feliciteren.
Ds. H. J. Koffrie uit Doorn, sinds
1 nov. 1962 leg er predikant, die met in
gang van 18 febr. a.s. met z.g. groot
verlof zal gaan en die sinds 20 jan. j.l.
vakantieverlof heeft, heeft zondagavond
om half acht, na vooraf des morgens
om tien uur te zijn bevestigd door ds.
Broer uit Spijkenisse, intree gedaan
als predikant van de Geref. Kerk
van Spijkenisse, waar hij beroepen is in
de vakature van de tweede, nieuw ge
stichte predikantsplaats.
Ds. Koffrie werd op 4 januari 1931 uit
een hoofdonderwijzersgezin te Ede gebo
ren. Hij bezocht eerst het christelijk ly
ceum te Arnhem en studeerde daarna nog
aan de Vrije Universiteit te Amsterdam,
waar hij op 28 juni 1957 zijn kandidaats
examen theologie aflegde. Nadat de heer
Koffrie drie weken later op 18 juli 1957
na praeparatoir examen door de classis
Arnhem was beroepbaar verklaard in de
Gereformeerde Kerken in Nederland en
hij op 14 november 1957 door de classis
Woerden peremtoir was geëxamineerd en
toegelaten tot de dienst des Woords en
tot de bediening der Sacramenten in ge
noemde Kerken werd hij tien dagen later
op 24 november 1957 door ds. B. Slinge-
berg, toen nog predikant van de Gerefor
meerde Kerk van Ede en thans predikant
van de Gereformeerde Kerk van Rens-
woude, bevestigd als predikant van de
Gereformeerde Kerk van Leimuiden.
Ds. Koffrie diende deze Kerk tot 1 no
vember 1962, toen hij in verband met zijn
benoeming tot legerpredikant in militaire
dienst ging. Ds. Koffrie is als legerpredi
kant werkzaam geweest eerst ongeveer
vijf maanden te Hohne in Duitsland,
daarna ruim vijf maanden te 't Harde op
de Veluwe en sinds 7 oktober van het vo
rige jaar (1963) te Bergen op Zoom.
ZEER OUDE GENEVER
N.V. DISTILLEERDERIJ M. DIRKZWAGER Az. SCHIEDAM
Goeddeels verdwenen is 't klein rog
'n Enkele bakker bakt het nog
Maar de naam is in het Veen gebleven
Middels een straat, die men die naam
gaat geven
Zo is er veel van voorheen verdwenen
Zowel in Veenendaal als Rhenen
Paardentractie ziet men er weinig meer
Hooguit nog eens 'n enkele keer
Nu zijn het brommers en motoren
(Met veel lawaai, niet aan te horen)
Die het straatbeeld vaak beheersen
Evenzo vergaat het Leersum
Of, zo men wil, in zuid en noord
Wordt veel te veel lawaai gehoord
Om op klein rog terug te komen
Wie had als oudere kunnen dromen
Dat het als straatnaam zou verschijnen
Om voorlopig niet meer te verdwijnen
Al gaat de tijd ook razend vlug
Veel van het oude komt terug
Zo ook klein rog, waar 't nu om gaat
Herleeft weer in de naam van 'n straat
't Plan althans vind ik reëel
Voor Veenendaal ook origineel
Zo ook, vinden velen in 't bijzonder
De keuze van het woord dragonder
Als naam aan het complex gegeven
Waarin weer de lanciers herleven
't Voorheen zo roemrucht regiment
Uit het verleden zo bekend
Al is dat allemaal lang geleden
Middels die naam gaan ze weer voor
't voetlicht treden.
J. M.
Naar aanleiding van het „ingezonden"
van de heer J. G. Bottenheim, die het
noodzakelijk oordeelde bij de onderte
kening zijn kwaliteit als directeur van
de Kon. V.S.W. te vermelden, wil ik
graag enkele opmerkingen maken.
In de eerste plaats begrijp ik niet, de
verbazing van deze industrieel. Deze
verbazing is m.i. het gevolg van het feit,
dat hij als directeur van een Konink
lijke fabriek de fout maakt, door de
(zoals hij noemt) Eerste Familie van
Nederland gelijk te stellen met iedere
andere familie. Dit noem ik een staats
rechterlijke blunder. Dat hier wel dege
lijk onderscheid bestaat is toch wel
duidelijk, omdat voor deze Familie wet
ten gelden, die voor geen enkele andere
Nederlander van kracht zijn, terwijl te
vens omgekeerd wetten bestaan, waar
aan Zij niet gebonden zijn.
Voorts frappeert het mij ook, dat de
heer Bottenheim slecht met de geschie
denis van ons volk op de hoogte is. Hij
kent alleen het jongste verlqd^n en
De Motor- en Automobiel-
club Veenendaal hield j.l.
woensdagavond in hotel La
Montagne een besloten jaar
vergadering in verband met
de voorbereidingen van de
jaarlijkse motorcross op de
Wielingsheuvel. Een woord
voerder van de Motor- en
Automobielclub kon na af
loop van deze vergadering
bevestigen dat het thans ze
ker is dat de wereldkam
pioen 250 cc klasse, de Zweed
Torsten Hallman op Konin
ginnedag, 30 april a.s., in de
ze cross aan de start ver
schijnt. Voor dit motoreve
nement worden de beste ren
ners van Europa aangetrok
ken. Behalve de wereld
kampioen der 250 cc komen
vier sterke Russen aan de
start en de Tsjech Valek -
een van de grote kansheb
bers. Er zijn nog onderhan
delingen lopende met Duitse,
Zwitserse en Belgische ren
ners.
De - in het verleden ge
middeld tien- tot vijftiendui
zend aanwezige - toeschou
wers bij deze cross wordt een
aantrekkelijk programma
voorgeschoteld. Naast de 250
cc hoofdklasse starten er rij
ders uit de 50 cc klasse. Dit
onderdeel is een van de zes
wedstrijden die meetellen
voor de strijd om het kam
pioenschap van Nederland.
Cok Wout Jansen uit Vee
nendaal die vorig jaar kam
pioen van Nederland bij de
junioren in deze klasse werd
neemt hieraan deel. Wout Jansen kon woensdagavond niet op deze jaarvergadering
aanwezig zijn, omdat hij in Utrecht de zilveren medaille van de Motorzesdaagse in
Tsjechoslowakije in ontvangst moest nemen.
De momenteel uit 140 leden bestaande Motor- en Automobielclub verkeert in een
redelijk gezonde financiële toestand. De sportcommissie zal ook dit jaar weer trach
ten de traditionele nachtrit in de nacht van woensdag op donderdag voor Hemel
vaartsdag zo goed mogelijk te organiseren.
WOUT JANSEN
zilveren medaille in Zesdaagse
wijst daarom op de opofferingen die
Hare Majesteit Koningin Wilhelmina
zich getroost heeft bij de bevrijding van
ons land. Ik geloof niet, dat de liefde en
eerbied voor het Huis van Oranje ook
maar in enig opzicht in het geding ge
weest is.
Wat wel in het geding gekomen is.
dat het Nederlandse volksdeel, dat nog
leeft uit de beginselen van de refor
matie, met grote droefheid heeft moe
ten constateren, dat een telg uit het
Huis van Oranje deze beginselen heeft
verloochend. Dat heeft staatsrechtelijke
gevolgen, omdat daardoor juist de
VRIJHEID VAN GODSDIENST in ge
vaar kan komen.
Wanneer men niet alleen denkt aan
de opofferingen van de Moeder van het
Vaderland, maar even verder in de ge
schiedenis teruggaat tot de Vader des
Vaderlands, dan blijkt, dat het Huis
van Oranje haar troon dankt aan de
strijd voor de vrijheid van Godsdienst.
Deze vrijheid is veroverd op de roomse
leer. Dat onze grondwet de godsdienst
vrijheid waarborgt, is te danken aan
de overwinning in de 80-jarige oorlog
tegen Spanje. Van deze vrijheid kun
nen nu alle Nederlanders profiteren,
ook de roomse. Ook heeft deze strijd
niet nagelaten invloed te oefenen op de
roomse kerk in Nederland. In haar
uitingen komt niet zo zeer naar voren,
dat de kerk moet heersen over de staat.
In wezen is dat echter één van de radi
cale verschillen tussen Rome en de re
formatie. De binding staat en kerk, of
beter: de kerk boven de staat is iden
tiek met de roomse leer. In Spanje
wordt dit nog in zijn volle omvang in
praktijk gebracht.
Het meest pijnlijke is dan ook, dat
juist dat land op onze Prinses zoveel
indruk heeft gemaakt, dat ze daarover
een-zijdig spreekt (denk aan het inter
view). Juist daar is ze „betrapt" (lelijk
woord, maar in feite is het niets anders)
op haar overgang naar de roomse kerk.
Daarover zijn wij als rechtgeaarde Ne
derlanders, die de geschiedenis van ons
land kennen, het meest bedroefd. Hier
ligt het gevaar, dat het heerlijk goed,
de vrijheid van godsdienst, in gevaar
kan komen.
Bij het bovenstaande is geen rekening
gehouden met de ontwikkeling die de
gebeurtenissen de laatste dagen hebben
genomen. Ook die had de heer Botten
heim niet kunnen voorzien. Wel meen
ik, dat daarmede de vrees, die door an
deren is uitgesproken, gewettigd is. Ho
pelijk heeft de heer Bottenheim daaruit
geleerd voortaan niet te vroeg naar de
pen te grijpen om uiting te geven aan
zijn verbazing en schaamte.
Dat geldt vooral, nu zijn aanval was
gericht tegen hen die uiting gaven van
hun droefheid over het feit, dat een
loot werd afgesneden van ons Konink
lijk Huis, dat we zoveel dank verschul
digd zijn en dat we heus niet alleen eer
biedigen omdat het „toevallig" ook nog
protestant is, zoals veelal is gesugge
reerd.
Het Huis van Oranje draagt in zich
de echte waarborgen voor een volledige
vrijheid, omdat het is ontstaan in de
strijd voor de staatkundig reformato
rische beginselen christelijk historisch
met ons volk is verweven en daarom
een christelijk nationaal bolwerk is te
gen alle revolutie.
c O
VOOR DE AFD. KUNSTNIJVERHEID:
MEISJES met ARTISTIEKE AANLEG
voor de SCHILDEREMAILLE
HANDIGE JONGENS v/d INSIGNE AFD
BESTEKAFDELING
PERSONEEL v/d AFD. TAFELGEREI
FABRIEK
PERSONEEL voor ALLE AFDELINGEN
f PERSONEEL v/J GALVANISCHE AFD.
GRAVEERAFDELING
R. E. Mark.
Geachte Redaktie,
KANTOOR PERSONEEL MNL. EN VRL.
GEBODEN WORDT:
UITSTEKEND LOON,
OPNAME IN PENSIOENFONDS,
VERGOEDING REISKOSTEN
EN AANDEEL IN DE WINST.
VOORAL VOOR JONGEREN
DIRECT EEN ZEER HOOG LOON
EN GOEDE VOORUITZICHTEN.
Nog géén uur nadat j.l. dinsdag de
„Veenendaalsche Courant" in de brie
venbus lag, werden wij, rooms-katho-
lieken, in uw courant wederom verrast
met een aanbeveling voor een kollekte,
nu voor „jongeren van ALLE gezind
ten".
O, vergist u niet. De kollekte op zich
heeft m'n volle sympathie. Daar niet
van. Maar voor de zoveelste keer kan
men wederom konstateren, dat men
zich (overigens niet alléén in Veenen
daal!) niet voldoende realiseert, wat het
begrip „voor alle gezindten" inhoudt,
vooraleer men dit gezegde gaat gebrui
ken.
Ook déze huis-aan-huis jeugdwerk-
kollekte heeft een duidelijke prot.-chr.
inslag, dus eenzijdig.
Niet alleen ik, maar velen met mij,
hopen van harte, dat we in een niet al
te verre toekomst de uitdrukking „van
KOMT U EENS PRATEN
OOK VOOR U HEEFT
EEN PASSENDE EN 0
GOEDBETAALDE WERKKRING!
TELEFOON 08376-224
alle gezindten" als vanzelfsprekend
kunnen gaan beschouwen.
Nu ik toch in de pen geklommen ben,
zou ik nog een lans willen breken, resp.
een suggestie willen lanceren, ten aan
zien van ons eigen jeugdwerk, met
name het behoud van de Willibrordus-
school aan de Nieuweweg.
Alom wordt er om ruimte geschreeuwd
om de jeugd op te kunnen vangen.
Daarom zou het zo prettig zijn als de
ruimte, de beperkte ruimte, waarover
men thans beschikt, toch minstens be
houden kan blijven. Bovendien moet
meer dan de helft van onze jeugd toch
al een grote inspanning opleveren om
van „zuid" (het ene uiterste) naar het
andere uiterste van Veenendaal te gaan,
hetgeen op zich genomen ook geen ge
zonde toestand is.
Nu gaan er geruchten van 180,
huur per maand voor deze ex-school.
Op zich genomen behoeft een bepaal
de huur geen bezwaar te zijn, dan ont
vangt het Gemeentelijk Grondbedrijf
(waaronder naar ik meen ook hier de
gebouwen vallen) hiermede datgene,
waarmede zij meent voor haar afdeling
genoegen te kunnen nemen, mitsde
wethouder van Onderwijs, resp. Jeugd
zaken, dan een subsidie-voorstel in
dient, waarmede een draagbare huur
zou kunnen worden bereikt. Dan
Mogen wij in dit geval op u rekenen,
dames en heren van de raad?
Het zou een gewaardeerd bewijs van
hernieuwde toenadering uwerzijds be
tekenen, een feitelijk bewijs van ver
draagzaamheid van Christenen onder
elkaar.
U, redaktie, dank voor de plaatsing.
A. A. van Campen
Veenendaal
i
