J modeshow Heij de Kijkgrijp is TOT UW DIENST 79 Jus d'Orange 39 89 SUPERMARKT LUXOR I OOK deze week 69 99 SLAËEREJ 2.49 1.49 2.89 2.29 39 98 69 249 98 179 Noodklokken over Washington Fa. L. HEIJ een grote fles 4 ROLLEN 39 VLEESWAREN THEATER De Zwarte Sperwer Voetstappen zonder spoor Nacht der opgejaagden gevarieerde kantoorjuffrouw Adverteren doet verkopen! 0VENIST p9 VOOR DE Houdt U vooral donderdag avond 9 april vrij van „ACHTEROM" Entrèe I 1.50 inclusief consumptie Plaatsbewijzen verkrijgbaar in onze zaken en aan de zaal. Hoofdstraat 43-45 - Telefoon 2165 Frans Halslaan - Telefoon 3044 N.V. Steenfabriek „DE TOLLEWAARD" - Lienden KERKSCHEURING IN EDE Gewetensconflict Artikel Kort Zendingswerk onder Toradja's Met de grootste zorg worden elke week weer een serie aanbiedingen samengesteld waaraan U zeer veel plezier kunt beleven 1 DOPERWTEN FIJN SPERZIEBONEN van 1. 35 voor SPINAZIE SPINAZIE groot pak GROENTE EN FRUIT CLOSETPAPIER 49 98 99 69 K0FFIE 99 99 59 PINDAKAAS SLASAUS THERMOSFLES Platte magere varkenslappen Magere doorregen varkenslappen Varkensbraadstuk je Braadrollade ONTBIJTKOEK SHAMPOO maar liefst een HALVE LITER voor slechts 49 SINAS VERMOUTH BEWAAR SPAAR TAFELTENNIS RITAC KAMPIOEN VEENENDAAL Van donderdag 9 t.e.m. zondag 12 april. Donderdag en vrijdag 7.30 uur; zaterdag 7 en 9 uur; zondag 3 uur. Gerard Landry - Myanon Bardot - Ettore Manni in De Zwarte Sperwer, een held zonder weerga. Toegang 14 jaar. Zondag 12 en maandag 13 april, 7.30 uur. Antonella Lualdi - Madeleine Robin son - Jeanne Valerie in Een beeldschoon meisje verwekt ver borgen hartstoch en verdwijnt op mys terieuze wijze. Toegang 18 jaar. Woensdag 15 april, 7.30 uur. Juliette Mayniel - Philippe Clay - Folco Lulli in Een grootse bezetting in een film met een actueel onderwerp: realistisch, ge durfd. Jeugd tussen liefde en misdaad. Toegang 18 jaar. DINSDAGS IS ONS THEATER GESLOTEN Plaatsbespreken dagelijks van 1 tot 2 uur aan de kassa, 10 cent, ook telefonisch: nr. 2376. VENDELSEWEG - VEENENDAAL - TEL. 2376 BRENG EEN BEZOEK AAN SLIJTERIJ EN WIJNHANDEL Wij hebben voor u de grootste sortering Wijnen, binnen- en buitenl. gedistilleerd. Groenelaan 23 (achterom) tel. 3434 Veenendaal. GEVRAAGD: liefst per 1 mei of later, kunnende typen, terwijl het MULO-diploma ver eist is. Na inwerkperiode wacht een zelfstan dige, prettige taak, die goed wordt ge honoreerd voor iemand met plichtsbe sef en accuratesse. Met de hand geschreven sollicitaties worden gaarne ingewacht onder nr. 3255 aan het bur. van dit blad. Wenst U in een onderneming te werken waar een groeiende saam horigheid heerst? Bent U bereid U volledig in te zetten voor de arbeid tegen een IIOOG loon? Wilt U opgenomen zyn in het pensioenfonds, meedoen aan de vrij willige spaarregeling (met jaarlijkse toeslag van 40 e/o) enz. enz.' Kom dan eens bij ons praten over de aanstelling als in ons bedrijf. U kunt op ons kantoor dagelijks terecht van 's mor gens 8 uur tot 's avonds 9 uur. Marsdijk 1 - Telefoon 03443-221 (Vervolg van pag. 1) In groot geduld heeft de kerkeraad in de afgelopen 5 jaar pogingen aangewend om Ds. van Dieren op te roepen terug te keren van zijn heilloze weg. Nu het schorsingsbesluit gevallen is heeft de kerkeraad besloten om de kerkvoogdij te vragen de 25% van zijn inkomsten, die hij vanwege zijn schorsing zou moeten der ven, toch uit te betalen, hetwelk door de kerkvoogdij werd ingewilligd. Daarnaast zijn alle collega's bereid de pastorale ar beid zolang waar te nemen en de open gevallen predikbeurten te vervullen. De wending van thans vervult de kerke raad met droefheid en zorg zo besluit zij haar communique. De voorzitter van de Centrale Kerke raad, Ds. E. F. Vergunst, zei het zeer te betreuren dat ds. van Dieren, zich thans tegen zijn collega's keert en de gemeente verscheurt door een eigen kring te vor men. Het is een grote slag voor her vormd Ede volgens ds. Vergunst. Ds. van Dieren verklaarde ons in een vraaggesprek dat dit een gewetenscon flict is. Het zijn geestelijke aangelegen heden en het is jammer dat er een rel van wordt gemaakt. Noodgedwongen moest ik de gemeente er zondag mede deling van doen aldus Ds. van Dieren. In een toespraak tot de gemeente zei de predikant o.m.: Als enig commentaar hierop deel ik U mede dat ik gaarne myn ambt wil be dienen zowel wat betreft de prediking van Gods Woord als de bediening der Sacramenten. Dit echter alleen naar de instelling van Christus en niet met onderwerping van menselijke ver ordeningen. Ik wil u mededelen dat ik niet voor nemens ben in hoger beroep te gaan omdat dit geen enkel uitzicht zou bieden. Dit wil echter geenszins zeggen dit ik de beslissing van de prov. kerkvergadering zou achten naar Gods Woord te zijn. V/aar het schrijven melding maakt van het feit dat ik een halfslachtige houding zou hebben aangenomen wil ik medede len dat de vrees voor scheiding mij altijd tot grote voorzichtigheid heeft aangezet. Ds. van Dieren besloot zijn toespraak met de woorden: Voorts beveel ik u aan de Heere aan inzonderheid u, mijn ge liefde catechisanten. Ik blijf uw altijd tot dienst bereide Dienaar in onze Here Jezus Christus en als zodanig begeer ik te leven en te sterven. Tijdens een interview met journalisten verklaarde de geschorste predikant ds. G. M. van Dieren dat hij in 1958 een ar tikel in de kerkbode van Ede wilde schrijven, maar dat dit artikel geweigerd werd. Wel werd de zaak zeer uitputtend in kerkeraadsvergaderingen besproken. Ik heb nooit de behoefte gehad tot een ander kerkverband toe te treden, omdat de hervormde kerk een grote plaats in mijn hart innam, maar ik kan geen han deling verrichten die mijn geweten mij verbiedt aldus ds. van Dieren. Ik blijf herder en ik ben geroepen het Woord te bedienen aldus ds. van Dieren. Ik mag verklaren dat ik bereid ben voor hen die begeerte voelen mij te horen, op te treden. Het wordt dan echter een ge meente onder 't Kruis. Op de vraag of dat geen scheuring of versplintering be tekende antwoordde Ds. van Dieren dat ds. Ledeboer in de vorige eeuw ook geen nieuw kerkgenootschap heeft gewild. Een andere vraag of zijn schorsing enige ge lijkenis vertoonde met de zaak van ds. Pauwe in de dertiger jaren beantwoordde ds. van Dieren bevestigend. Ik zal er altijd droefheid over hebben, zo zei hij aan het slot. Ds. van Dieren trad zondagmorgen voor het eerst voor eigen kring op in een vrij korte kerkdienst. Hij bediende het Woord uit Joh. 20 19-23. Er waren circa 500 mensen onder zijn gehoor. Omdat ds. van Dieren de schorsing niet geaccepteerd heeft en voor eigen kring is opgetreden, waardoor hij zich feitelijk buiten het kerkverband van de Ned. Herv. Kerk heeft geplaatst is de verwachting dat hij zeer binnenkort als predikant zal wor den afgezet. Woensdag 25 maart j.l. besloot de Herv. ZJ.L.O. school L.L. aan de Geerseweg te Veenendaal op een bijzondere wijze haar laatste schoolmiddag. Ds. Van Dijk, predikant te Eemnes-Bin- nen, voorheen 25 jaar zendeling voor de Toradja's op Midden-Celebes, hield een lezing en toonde daarbij prachtige dia's over het zendingswerk op Midden-Cele bes. Hij vertelde, dat hij met zijn vrouw in 1930 als zendeling werd uitgezonden om het evangelie te verkondigen onder de Toradja's. Voor hem waren ook al een paar zende lingen naar Midden-Celebes vertrokken. De Toradja's die op Midden-Celebes wo nen, waren toen nog bijna onbekend met het Christendom, ze waren bijna allen m - LITERBLIK LITERBLIK 65 VAN DONDERDAG T.M. ZATERDAG BIJ f 7.50 BOODSCHAPPEN LITERBLIK 45 OOK DIEPVRIESARTIKELEN KOOPT U VOORDELIGER IN DE KIJKGRIJP DIEPVRIES DIEPVRIES KABELJAUW pak 400 gram VERSE ZOMERSPINAZIE 500 gram VERSE CHAMPIGNONS, le soort 200 gram JAFFA SINAASAPPELEN 10 stuks JONATHANS, L.EKKERE HANDAPPELEN 1V« kg HOTEL- 250 GRAM ANANASBLOKJES 500 gram VANILLE- EN DROPTOFFEE's 450 gram PARIJSE WAFELS per pak PER POT 59 PER FLES 55 BIJ AANKOOP VAN VLEESWAREN een „Homburg" Cuyckse Leverworst voor inh. j liter 2.25 500 gram GROTE PER STUK Transparante VOORRAAD- BUSJES 3 stuks voor IJzersterke WERKDOEKJES 3 stuks voor „Whisper" HAARLAK, grote bus 1.49, extra grote bus298 Hierbij een WENKBRAUWPOTLOOD GRATIS 2 GEZINS- FLESSEN ITALIAANSE de echte LITERFLES Tcrlenka SLAAPZAK vulling 1000 gram, rits sluiting rondom (dus ook te gebruiken als de ken). Winkelwaarde minstens f 36,—, by f 100,— kas sabonnen f 29,50. JONGENSSINGLETS en SLIPS BADDOEK per stuk 1.95 ELKE TWEEDE Bussum, Zeist, Utrecht, Ede, Veenendaal, Venlo, Apeldoorn B nog analfabeten, en hechtten ook nog veel geloof aan het bestaan van boze geesten, vooral in de natuur. Vorig jaar werd het jubileum gevierd met het 50- jarig bestaan van het zendingswerk op Midden Celebes. Ds Van Dijk is er ook geweest en werd daar op zeer hartelijke wijze weer ontvangen. Ds. Van de Loosdrecht en zijn vrouw werden in 1913 door de Ned. Herv. Kerk te Veenendaal als eersten uitgezonden om aan de Toradja's het evangelie te prediken, wat een zeer moeilijke taak was. Hij heeft dit helaas maar vier jaar kun nen doen, want in 1917 werd hij door de Toradja's zelf vermoord. Toch is zijn werk niet tevergeefs ge weest. Ze hebben daar en in de omstreken hard gewerkt en vele Toradja's werden Chris tenen na vaak felle strijd. Nu zijn duizenden Toradja's tot 't Chris tendom bekeerd. Er zijn scholen gebouwd en kerken; heel simpel en heel primitief, maar de Toradja's zijn er blij mee. Er zijn nu nog maar slechts 2 dominees in de Toradja-gemeente in Makassar. De studenten op Midden-Celebes hebben gevraagd naar een dominee voor hun werk en binnenkort zal een predikant worden uitgezonden. Het was een zeer interessante maar ook leerzame middag. Het is Ritac gelukt om het kampioen schap van de 1ste klas te betalen. In de laatste wedstrijd tegen Treffers 2 liep het vlot uit tot 6-0 en kon geen enkel team dit puntental meer bereiken. Nadat de spelers waren gehuldigd en er bloemen waren aangeboden werd de wedstrijd voortgezet. Nu de spanning was geweken moesten de Ritmeester mensen nog drie nederlagen accepteren. Burgstede verloor van Brugman en van de Berg, terwijl deze laatste speler ook van Wely nog een nederlaag bezorgde. S.T.V. Climax leed voor de tweede maal dit seizoen een 64 nederlaag tegen Panter. Ook nu was v. Manen niet van de partij en daar invaller Leppers niet tot winst kon komen waren dit voor S.T.V. Climax drie verliespartijen. Van Dam won van de Koning en van J. Stui- venberg. In een prachtige en zeer snel gespeelde wedstrijd moest hij echter voor H. Stuivenberg het hoofd buigen. Ook van Eist verloor van deze speler, maar won van de Koning. Tegen J. Stui venberg leek hij in de derde game naar een zeer gemakkelijke overwinning toe te gaan. Van Eist kwam met 102 voor en scoorde hierna met veel geluk nog drie punten. Hij werd hierdoor echter dermate uit z'n concentratie gehaald dat hij geen bal meer aan kon en met 21-15 verloor. In een goed gespeeld dubbelspel wonnen v. Dam en v. Eist van de gebrs. Stuiven berg. V. DE MAN VAN WEINIG WOORDEN In Galena, de stad waar de Grants wo nen, gaat het rumoerig toe. Muziekkorp sen gaan door de straten. Fort Sumter is beschoten. Waar ergens ligt Fort Sum ter? Ver in het Zuiden, in het rebelse land. Mensenlevens heeft het niet gekost. Er is geschoten op de vlag. De Vlag :s neergehaald door de schurken van Zuid- Carolina; ze hebben de brutaliteit gehad hun vlag ervoor in de plaats te hijsen. Wat? De vlag hebben ze durven neer halen, de dierbare Stars en Stripes? Ja, de vlag is neer. Dan óp met de vlag, jon gens! De vlag is beledigd? Dan zullen we die belediging wreken, mannen! Ze stro men toe, de jongens van de stad, van de prairie, van de loodmijnen, van de houts koolbranderijen in de bossen. „Rally round the flag, boys," zingen ze. Verza melt rond de vlag. Bij de eerste volksvergadering wordt er geroepen om Rawlins. John Rawlins zal spreken. Nu, hij spreekt. Zijn schitteren de ogen zijn gloeiender dan ooit in zijn bleek gezicht. Er zijn nu geen democra ten en republikeinen meer, zegt hij; er zijn alleen patriotten en verraders. Dou glas, de democratische leider, reist het land door om propaganda te maken voor de Unie. Hij heeft zich achter Lincoln gesteld. Rawlins kan zich niet melden voor de dienst, ieder weet dat hij nu niet van huis weg kan. Was hij vrij, hij zou de jongens van Galena toeroepen: „Come on, boys, let's go!" Nu moet hij zeggen: „Go, boys!" De zaal dreunt van de stampende laar zen, van de klappende handen. Kapitein Grant zit niet meer in het ma gazijn aan de boekhouding. President Lincoln heeft 75000 vrijwilligers opge roepen. Hij is bezig troepen te drillen. De vrouwen van de stad komen bij hem om raad, voortvarende vrouwen van pio niers. Geld hebben ze bijeengebracht. De jongens moeten uniformen hebben. Als de kapitein hun nu wil zeggen hoe die er uit moeten zien Kleermakers staan klaar om de stof te snijden; vrouwen ko men in groepen bijeen om te naaien. Nie- mand zal zeggen, dat Illinois, de staat i waar hun president vandaan komt, ach ter is gebleven in vaderlandsliefde. Grant gaat naar de hoofdstad, naar Springfield, om te zien wat hij daar kan doen. De gouverneur zit met zijn handen in het haar. Hij moet troepen sturen naar het zuiden van de staat en er zijn geen spoorwagens om ze te vervoeren. „Laat ze marcheren," zegt Grant. „Zo'n grote afstand? Zou dat gaan?" „Hoe hebben de legers van de wereld zich verplaatst vóór wc spoorwegen had den?" De vrijwilligers leren marcheren. Grant werkt dag en nacht met de troe pen. Toch komt er maar geen aanstelling voor hem af. Hij laat zich niet lijmen om als kapitein in het vrijwilligersleger te dienen onder een kolonel van de militia, de schutterij, die van militaire zaken geen verstand heeft. Hij weet, dat hij een regiment kan hanteren en verlangt een kolonelsbenoeming. De ene invloed rijke man vindt, dat hij nog een vreem deling is in Illinois; woont hij er al wel een jaar? Een ander is republikein en wil geen man die zich democraat heeft ge noemd op een verantwoordelijke plaats in het leger. Grant richt troepen af en als ze naar de plaats van hun bestemming vertrokken zijn, schijnt er niets meer voor hem te doen. Ja, hij kan zich nog wel nuttig maken. Hij krijgt een lessenaar op een bureau voor militaire zaken en zit zich daar voor twee dollar per dag te verbij ten van ergernis aan werk, dat een klerk j van achttien jaar kan doen. Mismoedig besluit hij naar huis te gaan.. Dan maar weer naar de lederhandel die hij verfoeit. Maar zijn gezin moet eten, nietwaar? j Met die militaire carrière van hem is het I vreemd gegaan. Zijn vader had een leer- looierij en leerhandel. Verwachtte hij, j dat de oudste zoon hem zou opvolgen in het bedrijf De jongen kon niet tegen de stank van het looien. En voor leer voelde hij niets, behalve als het een zadel onder i hem was. Want paardrijden kon hij als de beste. Zowel rijden als mennen. Als kind van tien jaar was het zijn grootste plezier naar de bossen te rijden met paard en wagen, ladingen hout en schors te halen en de volle wagen terug te bren gen. Hij haalt reizigers van het spoor wegstation of de aanlegplaats van de boot en brengt ze naar de plaats van hun bestemming, mijlen ver in de nog onbe- j woonde streek. Als de buren vader Grant vragen of zo'n kleine jongen niet ver dwalen zal of overvallen zal worden door bandieten, antwoordt hij: „Hij kijkt wel uit." Hij is een jongen van de buiten lucht, van de prairie. En hij kijkt uit: om j een middel te vinden uit het bedrijf weg te komen. Een leerfabrikant steekt er niet in hem. Een zakenman evenmin. Wat dat betreft, iedere jongen in het dorp heeft hem uit gelachen. Een man komt bij zijn vader met een jong paard, waar Lyss op 't eer ste gezicht verliefd op wordt. Vader Grant wil zijn jongen wel een plezier doen, maar vijfentwintig dollar, die de man vraagt, nee, dat is hem te veel. Als de man is afgetrokken met zijn veulen, maalt Ulysses zijn vader aan het hoofd. „Goed," zegt die eindelijk. „Je kunt er heen gaan en zeggen, dat ik het kopen wil voor twintig dollar." „Maar als hij het daarvoor niet doet, vader?" „Dan mag je hem tweeëntwintig vijftig bie den." „En als hij het dan nog niet doet? Zult u dan voor twee en een halve dollar dat fijne paardje laten gaan?" „Nu, dan vijfentwintig. Als het beslist niet anders kan." Ulysses snelt naar de eigenaar van het paard en brengt eruit, struikelend over zijn woorden van haast: „Vader wil twintig dollar geven en als u het hem daarvoor niet laat, tweeëntwintig vijftig en als u het daarvoor nog niet doet, vijf entwintig." De man heeft zich op de dijen geslagen van het lachen. Geen industrieel, geen zakenman. Maar wat dan? Vader Grant heeft het hoog met zijn zoon voor en besluit: de mili taire academie. En zo gaat hij naar West Point. Hij leert er militaire wetenschap pen, die hem wel interesseren, als weten schap. Niet om soldaatje te gaan spelen. De wiskunde boeit hem. Als hij enige ja ren gediend heeft, zal hij leraar, profes sor noemen ze het, in de wiskunde kun nen worden. Met dat vooruitzicht kan hij de vier jaren op West Point doorkomen. Een officier steekt er niet in hem. Maar toch herinnert hij zich levendig hoe hij generaal Scott ziet; te paard, als hij het cadettenkorps inspecteert. Scott is een grootse verschijning. Hij houdt van een schitterende uniform met indrukwek kend zwaard op zij en een hoed met wui vende veren, die hem nog hoger maakt. Er. een ogenblik ziet de onbeduidende cadet Sam Grant zoals ze hem noemen, zich op de plaats van de opperbevelheb ber troepen inspecteren, die voor hem in de houding staan met het gepresenteerde geweer. Het is maar een vluchtig visioen. Hij is jong en in de jeugd vereenzelvigt een jongen zich graag met een held. Maar is het niet merkwaardig, dat hij deze invallende gedachte onthouden heeft Thuisgekomen van West Point als twee de luitenant heeft hij zich een uniform besteld in New York. Hij rijdt erin naar een nabije stad om familie te bezoeken, trots op zijn paradepakje. Een straatjon gen roept hem na. „Hé soldaat, wil je uit vechten gaan? Nee, eerder zal ik mijn hemd verkopen." Is hij een belachelijke verschijning, dat kleine jongens de gek met hem steken? In zijn dorp krijgt hij de tweede koude douche. De slordige herbergier van de overkant heeft een hemelsblauwe broek aangetrokken, de kleur van de uniformen van het leger; 'n brede bies langs de naad imiteert het officierskledingstuk. Het dorp brult van pret. En Ulysses trekt zijn uniform uit. Daarna draagt hij nooit iets anders dan die van de gewone sol daat. De distinctieven van zijn rang moe ten erbij, dat kan nu eenmaal niet anders. Hij komt in garnizoen in St. Louis in de staat Missouri. Met zijn vriend Frederick Dent bezoekt hij diens ouderlijke huis, een plantage waar slaven worden gehou den. Het kleine zusje van Fred, zes jaar is ze, staat hem verbluft aan te kijken. Zo'n mooie man heeft ze nooit gezien. Van 't moment dat ze hem ziet, is ze in adoratie voor hem. Hij is in die tijd een vrolijke knappe jongen, die stoeit met Emmy en haar zusje Nell. Tot Julia thuis komt van een logeerpartij. Ze is dan zeventien, zijn eerste en enige liefde. En hij is eenentwintig. Hij is arm, zij heeft bij haar geboorte al een slavin cadeau gekregen van haar vader. Ze rijden te paard door de bossen. Ze houdt van de rust en de zekerheid die van hem uitgaat. Als hij naar Mexico trekt, opgeroepen voor de oorlog, zijn ze verloofd. Vier jaar blijft hij weg. In de oorlog on derscheidt hij zich en wordt benoemd tot eerste luitenant. Een volgende onder scheiding maakt hem kapitein bij bre vet, wat zeggen wil, dat hij kapitein ge noemd mag worden, maar die rang zal krijgen als er een plaats open komt. Hoe veel jaren zal dat nog duren En het in komen van een luitentant is een duizend dollar per jaar. Julia bezit de zorgeloosheid van kinderen die nooit geldzorgen gezien hebben en er daarom niet in geloven. De oude heer Dent is niet erg gesteld op het huwelijk met een kale luitenant. Maar er is niets aan te doen; als hij na vier jaar terug komt, trouwt zij haar Ulysses Simpson, nu een man van vijfentwintig en interes sant gebronsd door de zon van de Mexi caanse hoogvlakte. Het jonge paar ver huist naar Detroit, een kleine nederzet ting bij de meren in het noorden, waar een garnizoen nodig is voor eventuele overvallen van Indianen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1964 | | pagina 6