y oor kwaliteit en aparte kleuren PLOEG JAPONSTOFFEN Fa, F, v.d, Bosch 126 120 55 79 3 Tonic per gezinsfles Slasaus per grote fles Koffiemelk 31#$ 99 69 Belegen kaas 17a msm sjo 109 59 Gehakt Dubrcvoordevaat Pniimedantens -- ----- 0 Viuchtenhlokies 48 Vet speks,1»"1"o SIMON DE WIT iÉ»PRATTEriBURG ID19 Tourisme' 9490,- uw geld méér waard SPINAZIE jAH* bakmeel 65 iKBrw» OLD Tij® 10 Noodklokken over Washington LANftW,jN P»CCAUU-Y Voor chemisch reinigen VAN HOFWEGEN Hoofdstraat 12 - Telefoon 3078 VEENENDAAL In Veenendaal komen wij gratis horen en bezorgen. Telefoon 2015 - Hoofdstraat 93 Tijdrovend? H. JONKER DE GELDERSE VALLEI" £fOCt Worst winkelmeisje „ACHTEROM" van uw garderobe liter blikken middel I van i&v voor diverse smaken van iau voor gesneden zoetzure 3/4-literpot van vv voor per blik van f 9 voor 200 gram van 45 voor \\i alleen Simon de WH» MRlJt KEUlt mt 175 gram 1 w - DRUKWERK- VOORRAAD ft De Gelderse Vallei KANTOOR BEDIENDE J. Diepeveen Zn. voegwoorden AUTODROP zakenpand Dat scheelt U tientallen guldens! 10 KORTING GEBOORTEKAARTJES VERLOVINGSKAARTJES ONDERTROUWKAARTEN Is de prijs van de ID19 'Tourisme'. De ID19 'Tourisme' is een vereenvou digde uitvoering van de ID19, met behoud van alle specifieke Citroën- eigenschappen. Garage R. Vonk Parallelweg 3-5 - Veenendaal HUISHOUD DOPERWTEN ct aardbeien &9c\ OVALETTE KOEKJES 65 ct 5 CAKE'S voor 150 gr. JAFFASTENGELS 69d VfifSWAREN gekookte ct ZELFRIJZEND P E P I T A vraagt Leeftijd ongeveer 15 jaar. Dr. Slot de Bruïneplein 3 Veenendaal BRENG EEN BEZOEK AAN SLIJTERIJ EN WIJNHANDEL Wij hebben voor u de grootste sortering Wijnen, binnen- en buitenl. gedistilleerd. Groenelaan 23 (achterom) tel. 3434 Veenendaal. Dr. Slot. de Bruïneplein 29 - Veenendaal Telefoon 3404 DONDERDAG MEEGEGEVEN, ZATERDAGS TERUG halve Doperwten 8 Repen Kemkemmers Abrikozen Bolertinmkeirels BehaWe de vete bespM'n9en.^ Witö Spaarsystomen s 1/2 kilo van195 voor MÊ W prima ca. 250 "heerlijk^ koekje gram 500 gram in blik van139voor handige knijpflacon 64-16 Geldig t/m woensdag 22 april a.s.5 WONINGINRICHTING Overstraat 11 - AMERONGEN - Tel. 1365 in inmuwwiWiAi Allerminst indien U er voor zorgt dat Uw op „peil" is, kan dat later kosten en moeite besparen. Wilt u drukwerk met nieuwe frisse Ideeën? Mogen wQ dan eens offerte maken? Bel nu en wij komen direct. DRUKKERIJ Parallelweg 10 Veenendaal Tel. 08386-2022* 22153 C Voor spoedige indiensttreding gevraagd een mnl. of vrl. Minimum opleiding: Mulo of Handelsavondschool en typen. Prima salaris en een prettige werkkring aangeboden. Mon deling of schriftelijke aanmel ding bij TRICOTFABRiEK Veenendaalseweg 1 (bij Station De Klomp) Veenendaal dienen als verbindingswoorden tussen zinsdelen of de deel zinnen van een samengestelde zin, bijv. De dokter en zijn vrouw kwamen bij het ongeluk om. Hij kon niet komen, om dat hij ziek was. In een rol autodrop vindt u op elke tabletverpakking een interessant verhaal. Vraag naar Per rol 25 ct. NU OOK VERKRIJGBAAR IN GROTE ROLLEN VAN 40 CT. Wegens ziekte te koop aan geboden in directe omgeving ruim en bijbehorend goed onder houden woning met flinke tuin. Vrije vestiging. Directe te aan vaarden. Brieven onder nr. 3269 aan het bureau van dit blad. Want op Uw baby- uitzet ontvangt U Koop voordelig, koopt in het TEXTIELHUIS VOOR GAAT U NAAR: Citroen Van BS cent voor 14 GRATIS geldzegels VgGg van ^9^cent voor ct 12 GRATIS GELDZEGELS van HO cent^°r 20 GRAt*S Ct CaDZEGELS VlGNERON ,4 gwSs GELDZEGELS^ 250 GRAM 13 GRATIS GELDZEGELS 12 GRATIS GELDZEGELS 14 GRATIS GELDZEGELS 100 gr.gelderse 10 GRATIS GELDZEGELS VéGó van £&cent voor GRATIS GELDZEGELS VóGè TAFELRIJST 13 GRATIS GELDZEGELS^ ,5 GRATIS GELDZEGELS BIJ 4 PAKJES VeGe margarine SPELDJE zolang de yoorraad Ct strek' E 816234 door MIA BRUYN-OUWEHAND Er is een wacht aangesteld van tachtig man, burgers, die hen met stokken in toom moeten houden. Grant verschijnt in zijn afgedragen grijze pak. De jongens mogen er dan zelf haveloos bijlopen, van een kolonel verwachten ze het een en ander. Dat kleine mannetje, een beetje rond in de rug, gedeukte vilthoed op zijn al grijzende haar, zal hun commandant worden? Is dat een kolonel? Ze lopen te hoop en lachen hem uit. Een paar grap penmakers lopen achter hem aan en imi teren zijn gebogen gang. De een duwt de ander en ten slotte rolt er een tegen de kolonel op. De vilthoed valt hem van het hoofd. Wat doet de man? Hij bukt zich op zijn slome manier, raapt de hoed op, stoft hem met zijn mouw af en zet hem weer op. En dan draait hij zich om. Hij kijkt de jongens aan. Langzaam laat hij zijn blik gaan over de groep, die hem vlak op de hielen zat. Stuk voor stuk kijkt hij ze in de ogen. Maar wat heeft die man in zijn blik? Het is of hij recht door je heen ziet. Je wordt er verlegen onder. Je begrijpt, dat jij degene bent die uitgelachen moet worden en niet hij. Hij kijkt. En eindelijk glimlacht hij. Een on verwacht vriendelijke glimlach breekt door. Jullie zijn nog maar kinderen, zegt dat lachje. Ik kan werkelijk niet boos op jullie worden. Hij wandelt naar zijn tent en roept de wacht bij zich. De tachtig man met de stokken kunnen naar huis gaan. Die zijn niet meer nodig. En dan laat hij de troep aantreden en spreekt ze toe. Niemand mag zonder verlof het kamp uit. De ge hele dag en als het nodig blijkt ook 's nachts zal er appèl worden gebla zen. Op welke uren wordt niet bekend gemaakt. Ze hebben er te zijn. Wie niet aanwezig is, krijgt straf. De jongens schuifelen weg, onder een hoedje te vangen. Ze zijn blijkbaar toch een commandant rijk geworden. In de avond is er een grote bijeenkomst in het staatshuis om de nieuwe comman dant te installeren. Het gehele regiment is present. De toespraken daveren door de zaal. Ieder hart klopt hevig van va derlandsliefde. Het slaat tien uur en de gouverneur vraagt aan Grant of hij nu de troep wil toespreken. De kleine man, nog steeds in zijn burgerkleding, klimt op het podium. De zaal wordt doodstil. Een rustige stem, zonder enige verhef fing. „Mannen, ga naar jullie kwartier." Is dat alles? Dat is alles. De nieuwe commandant schijnt een man van weinig woorden te zijn. VI. AAN DE VOORAVOND De president kan wel 75000 vrijwilligers oproepen, in Washington is niets gereed om hen te ontvangen. Hoe zou het ook? Men is daar niet gewend oorlog te voe ren; het is een onpraktische bezigheid en het ministerie heeft geen routine in het uitrusten van een leger. Generaal McDowell, die de oude Scott te velde zal moeten vervangen, is niet te benijden. De staten zorgen voor troepen en de gouverneurs zijn willig genoeg ze bij elkaar te trommelen. Als kern be schikken ze over de staatsmilitia, burgers in de steden, die op gezette tijden hun kleding verwisselen voor de uniform, die in hun landstreek gangbaar is en ander toezicht van een officier, die geen militair is, een beetje marcheren met vaandels en trommen en soms de sport van het schie ten beoefenen. Niemand kan deze mensen dwingen hun geweren op hun broeders in het Zuiden te richten. Democraten, die niet inzien, waarom men ze daar in het Zuiden niet hun zin zal geven en een apart rijk laten stichten met hun slaven, zijn overal door het Noorden verspreid. Sommigen zijn met Lincoln van mening, dat Amerika één natie hoort te blijven. Maar anderen laat dat onverschillig en zij vertonen zich niet aan de stadhuizen waar de vrijwilligers worden aangeno men. Daarentegen zijn er jongens van het land, die er wel voor voelen op kosten van de staat eens naar Washington te reizen en te zien wat er daar aan de hand is. Het leven in de blokhut is eentonig; je wilt wel eens iets anders dan de ge wone tredmolen van het werk. Bovendien geldt de verbintenis maar voor drie maan den. De regering gelooft, dat in die tijd de rebellie bedwongen kan worden. Zo stromen de 75000 Washington binnen in een allegaartje van uniformen met de meest vreemde hoofddeksels en geweren die verouderd zijn en die ze vaak niet eens weten te hanteren. Het is april en lente in Washington ls verrukkelijk. Maar de nachten zijn koud; de jongens die goed en bloed voor het vaderland prijs gaan geven, kunnen niet in de open lucht overnachten. Ze worden ondergebracht in alle gebouwen, die daar voor ruimte geven: het stadhuis, verga derzalen van verenigingen. En ten slotte gaat er een groep naar het Capitool. Het is een regiment uit New York, door de anderen het glacéhandschoenen-regiment genoemd. Ze zijn met hun eigen bedien den gekomen. En ze hebben pluchen fau teuiltjes meegebracht om in het veld op te zitten. Dol en dwaas spelen ze Senaat en Congress. Ze klimmen op spreekge stoelten en steken daverende redevoerin gen af tegen hun kameraden in de zetels, bulderen naar de publieke galerij, dat ze ieder zullen neerschieten die de orde durft te verstoren. Een van hen wordt tot pre sident verkozen. „Vooruit Bill, jij bent dat werk gewend, leg ons je plannen voor om die Zuidelijke broeders van ons tot de orde te roepen". En ze tillen William Sprague in de presidentszetel. William is gouverneur van Rhode Island; de boy- governor wordt hij genoemd. Hij is de enige erfgenaam van een grootvader, die hem miljoenen in fabrieken heeft nage laten. Hij is tenger en blond; bijziend met een bril op ziet hij er onbeduidend uit. Hij kijkt naar een andere blonde jongen, een paar jaar ouder dan hij. „Help me, Andy," roept hij, „ik stel jou tot mijn secretaris aan, dat werk ben jij gewend." Het is Andrew Carnegie, een vlasharige Schot, die onderweg van de kust naar Washington uit de trein is gesprongen om de telegraafdraden te repareren, die de rebellen hebben doorgesneden. Hij is secretaris bij de Pennsylvania Spoorweg maatschappij, nadat hij allerlei baantjes heeft geprobeerd, doodarm als hij was en al vroeg door zijn ouders aan het werk gezet. Het glacéhandschoenen- regiment is over zee gekomen. Troepen die door Baltimore gereisd hebben, zijn bekogeld met stenen en zelfs met staal. In Baltimore gaat een golf van verzet tegen de oorlog. Op de trein die de troepen van de kust naar de hoofdstad bracht, was de machinist ge drost. En weer was het Andrew Carne gie, die op de locomotief klom en zowaar met het puffende gillende ding vooruit wist te komen. Het zouden abnormale jonge mannen zijn als ze niet eens op onderzoek uitgingen naar de meisjes van de stad. Andrew Carnegie heeft in dit opzicht niet over zich laten spreken. Misschien heeft hij al zijn aandacht nodig gehad voor de antra- cietvelden in Pennsylvania. Door zijn baantje bij de spoorweg heeft hij kris en kras die staat doorreisd, opmetingen ge daan, zijn oren en ogen de kost gegeven. Hij is aan 't kopen gegaan. Antraciet zal de brandstof van de toekomst zijn. Hoe hij aan geld komt, waar hij zelf geen cent bezit? Sommige mensen weten zo over tuigend te praten, dat de meest solide zakenmannen hem lenen, zoveel hij maar hebben wil. En dan is er sprake van olie. Aardolie, voor de lampen van Amerika. Ook stukken land waar die olie op ge-, vonden is, koopt hij op. Degelijke mensen schudden het hoofd. Hij is een speculant. En het ergste is, dat hij kameraden aan steekt, zonen van gegoede families, die beproefde industrieën exploiteren. Het wordt het grapje van de dag: olievelden kopen. Sommigen kopen een stuk waar deloze wildernis. William Sprague bemoeit zich niet met zulke speculaties. Waarom zou hij? De miljoenen van zijn grootvader staan er borg voor, dat hij zijn leven lang een rijk bestaan zal hebben. Op zijn prachtig rijpaard rijdt hij de avenues op en neer. Als grootindustrieel heeft hij kennis ge maakt met de voornaamste families van Washington. De dames in haar rijtuigen groeten hem een beetje te vriendelijk. Iedereen wil hem aan haar tafel zien. Hij is dat gewend; en bescheiden, op 't ver- legene af, vindt hij die belangstelling voor zijn persoon maar lastig. Hij geeft een korte groet terug en speurt naar één bepaald rijtuig, dat hij uit de verte al kent. Het rijtuig van de minister van financiën. Het is zomer en men gebruikt de open landauers. De minister schept op deze tijd van de dag een luchtje na zijn overdrukke werkzaamheden. En wie an ders zou hem vergezellen dan zijn lieve lingsdochter Kate Chase is reeds als héél jong meisje de bewierookte schoonheid van de hoofd stad. Ze is nog jong, nauwelijks twintig, maar toch wordt het dan tijd, dat een meisjes tot een huwelijk besluit. Heel Washington- gaat weddenschappen aan, op die en deze. Maar de jonge dame schijnt aan het gezelschap van haar va der genoeg te hebben. De twee zijn bui ten zijn werktijd onafscheidelijk. Minis ter Chase heeft nooit zoveel van zijn vrouw gehouden als van zijn dochter. En zij verafgoodt haar lange slanke vader met zijn knap intelligent gezicht. Kate is werkelijk wat men beeldschoon noemt. Jaloerse moeders van huwbare dochters vinden haar neus wat te veel wippen. Om klassiek mooi te zijn is een Griekse neus een vereist. Kate trekt zich niets aan van dat neuzencriterium. Haar figuur ls volmaakt. Ze draagt een fijnge- vormd hoofd met prachtig goudbrons haar op een roomblanke mollige hals. Van houding onverbeterlijk weet ze een ontvangzaal binnen te komen op een ma nier die niemand haar kan nadoen. Dat ze al vroeg haar moeder moet missen, kan een meisje tot nadeel zijn. Het schijnt, dat zij er alleen voordeel uit weet te trekken. Naast haar vader staand ont vangt ze op zijn grote recepties. Hij is een man van de wereld en houdt van uiterlijk vertoon. Aan zijn diners zit zij aan het hoofd van de tafel. Een mooie vrouw kan volstaan met zwijgen en glimlachen, en de meest onbeduidende opmerkingen worden toegejuicht. Maar Kate is intelligent en geestig; ze praat makkelijk en heeft haar woordje klaar over politiek, kunst, literatuur. Is het haar kwalijk te nemen, dat ze wat zelf verzekerd wordt en soms de spot drijft met figuren uit de grote wereld over wie een vrouw zich gewoonlijk geen oordeel durft aan te meten William Sprague houdt zijn paard in als hij het rijtuig van de minister passeert. En Kate wil wel zo goed zijn een praatje met hem te maken. Van het eerste mo ment dat hij haar zag, was hij onderste boven van haar verschijning. Het is ont roerend om te zien hoe reddeloos verliefd hij is. Hij bloost en stamelt en ziet eruit of hij het liefst door de grond waarop zij staat verzwolgen zou willen worden. De duisternis mag hem opslokken als hij haar laatste glimlach mag meenemen. Hij zou in een hoek getrapt willen wor den als het door haar elegant geschoeide voetje was. Sterven zou hem zoet zijn als hij op zijn laatste moment zijn naam van haar lippen zou horen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1964 | | pagina 4