VOLLEERD WEVER
Setter Set
R0SELLA
H
oud weer
„Wat zong het aardig vogelhijn
dat in den Boomgaard zat".
dichterlijke woorden
uit de verleden tijd
Zorg dat ze in Uw
tuin blijven komen!
En verras Uzelf komend
voorjaar eens op een kleurig
bloemtapijt.
SÊÊÊm
mBÈF
KLAPROOSDAG 1964
IJsclubs en exploitanten van ijsbanen
zijn druk bezig het de schaatsliefhebbers
komende winter naar de zin te maken
NYLONS
in de
nieuwste
In de toekomst geen vinger-, maar
stemafdruk?
DERDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1964
Nr. 90
A. P. de Kleuver
Uw ST. NIKOLAASFEEST
geslaagd dankzij de
Filmvoorstelling van
ARTIFOTO
Eén van de bijna 40.000.
Uit dankbaarheid
GEBRUIK
KINDERZEGELS
VOLLEYBAL
Wederom moeilijke
wedstrijden voor de
PANTERS-heren
kleuren
KIEST U BIJ:
Fa. L. HEY
HET BEELD VAN UW STEM
rsPUROL
FLORYN
POèME SYMPHONIQUE VAN
VROUWE PRIMA VERA
Herauten van de komende lente zou
den wjj de hiernaast afgebeelde bloe-
mensymphonie kunnen noemen. Nóg
heerst koning Winter! Zodra evenwel
de eerste warme zonnestralen de ont
dooiende grond koesteren zal zich het
lentewonder herhalen. Op de tekening:
Bovenste rjj v.l.n.r.: sneeuwklokjes,
blauwe druifjes, dwergnarcisjes, ster-
hyacintjes, Iris reticulata, hondstand en
sneeuwroem. Onderste rjj v.l.n.r.: win-
teraconieten, wilde crokus, voorjaars
bloeiende cyclame, wildemanskjruid en
Tulipaprestans. Tek.: A. P. de Kleuver
Het schrijven van dit artikel heeft een tweeledig doel: het voldoen aan
veel verzoeken om voorlichting bij de wintervoeding van vogels en het
planten van kleine bolgewasjes. Beide zaken dus waarvan men enorm veel
plezier beleeft, zouden we zo menen. Hoeveel mensen van vogels en bloe
men houden is niet te zeggen. Het aantal moeders is niet te noemen dat
steevast hun tafellaken gaat uitschudden in de tuin, waar de „arme stak
kertjes van een vogeltjes" uitgerekend zitten te wachten op de kruimkens
van de tafel. Wij zijn echt goeierds op dat gebied. Vader loopt op „die rot-
mussen" te schelden als ze de ontkiemde erwten uit zijn kweekbedden
pikken; in de winter is hij net zo vertederd als de rest, als zo'n hoopjei
veertjes doodongelukkig in de vers gevallen sneeuw zit te koekeloeren.
,,'t Is maar een beest", zegt men dan, „maar je kunt hen toch niet laten
verhongeren!" Zo zijn wij nu eenmaal
En toch staan velen nog zo onwennig
tegenover een aantal vogels die te. hooi
en te gras eens op bezoek komen. Plotse
ling zijn ze er, die zwervertjes: een boom
klever, kuifmezen en staartmezen, een
winterkoninkje, een heggemusje, een rood
borstje, ja zelfs wel eens een bonte specht.
En weet u hoe dat komt? Onze tuinen
met hun struiken, bonenhout, hier en daar
een pereboom, een berk, een sering, ja
wat al niet, maken de indruk een „park
landschap" te zijn. Iets als b.v. tussen de
bossen van Prattenburg en van ouds de
Hondsenelleboog (nu Zandheuvelweg) met
veel hakhoutwallen. Dat is het domein
van de kleine zangvogels.
En nu trekken die niet de bossen
in, maar naar de dorpen met hun
aanplant. Daarom ook broeden er
meer en meer merels en lijsters,
mezen en allerlei ander klein grut
tot vlak bij de huizen.
Hoe graag zou men zulke rondtrekkende
vogels, al was het maar voor een paar
dagen, bij huis houden. En dat is zo
moeilijk; soms lukt het en soms niet. Zo'n
bonte specht gaat er weer vandoor zodra
hij de bonestaken afgepeld heeft en van
onder de weggehakte bast kevertjes, die
er schuilden voor de winterkou, opgepeu
zeld heeft. Weken lang kunnen een rood
borstje en zo'n grappig winterkoninkje
blijven hangen. Maar het ligt aan u zelf
of dat lukt. Behoort u tot de „nette" tuin-
bezitters, die ieder gevallen blaadje in de
vuilnisemmer stoppen? U moet dan echt
niet verwachten dat uw tuin voor de vo
gels aantrekkelijker wordt.
Ze houden van rondscharrelen in dor
blad, want daarin verstoppen zich een
menigte insecten en daar moet alles wat
spitssnavelig is het van hebben. Voor de
verandering pikken de roodborstjes wel
broodkruimels mee, maar een vet hapje
hebben ze liever! Op mijn voertafel ligt
altijd een klonter spekvet. En dat heeft
aftrek. U moet nu een en ander in ge
reedheid brengen. Veeg in een hoek het
afgevallen blad nu eens op een hoop.
Vorig jaar zag ik een egel in mijn tuin
in een bladhoop een lekker slaapholletje
in gereedheid brengen. Een verrassing te
meer. Alle borderplanten kaal afsnijden is
er bij mij ook niet bij.
Wijlen onze onvergetelijke natuur
vriend Willem Frederik de Vries
zei steeds: „in die korte stukjes
blijft water staan en als dat be
vriest, dan gaat ook de voet, met
de uitlopers voor het volgend jaar,
er aan."
Nadien laat ik met veel sukses ze
ker 40 cm van de dode stengel staan. Heel
mooi is dat als na een dikke mist die
takken en stengels wit berijpt zijn. Dan is
de tuin een schoonheid te meer rijk. En
u moet eens zien hoe de vogels zich thuis
voelen in zo'n wat stakerig bordes!
En ligt daar op de koop toe wat dor
blad, dan moet u eens zien hoe zo'n
klein ding daar druk doende is om wat
voor zijn gading te vinden. Gooi er een
paar hele of halve rotte appels neer
vooral zure! en altijd hebt u een paar
erg jaloerse merels bij u in de tuin. Ze
zijn er eenvoudig wild op. Hoe klein uw
tuin ook is, dit kunt u altijd versieren.
De laatste tijd is er de neiging een
zeer loffelijke overigens in de tuin
heesters te planten die in de herfst over
vloedig bessen dragen. Vooral de vuur-
Joorn tegen de gevels doet het prachtig
met haar fel oranje gekleurde bessen.
Maar er zijn ook prachtige botanische
roossoorten, vooral Chinese, die met bot
tels van diep zwart tot licht-oranje staan
te pronken. En de prachtige soorten
Cotóneasters niet te vergeten! En u zorgt
dan niet alleen voor verfraaiing van de
tuin, maar ook dat, als de nood aan de
man komt, er wat extra's te halen is voor
onze gevederde vriendjes.
Je experimenteert ook wel eens en zo
vend ik op 't laatst een pracht middel om
de mezen te voeren. Voor de „aardigheid"
hang ik van boom naar boom ook wel een
streng pinda's, maar met vetbollen had ik
niet zo'n sukses; meestal ploften daar stuk
ken van in de sneeuw. Ik nam toen een
middelmatig groot bloempotje, stak een
touwtje door het bodemgat en bond daai
een luciferhoutje aan. Na het te hebben
aangetrokken hing mijn potje met de ope
ning naar beneden. Toen deed ik een
prop papier in het gaatje en stopte het
potje vol met een mengsel van kaaskorst
jes, gebroken pinda's, wat hennepzaad en
zonnebloempitten, dat aaneengeklit zat
met spekvet. Het potje had ik van te vo
ren flink verwarmd, zodat het geheel
flink vastkleefde. Buiten stolde het tot
een toch smeuïge massa. Je moet de vo
gels niet laten afbeulen met hard vet!
En wat kost nu zo'n gevulde bloempot
helemaal? Drie a vier dubbeltjes. En
je beleeft er voor een' tientje plezier
van! Voor je 's morgens opstaat han
gen er al mezen aan je bloempotje te
bengelen. De inhoud bljjft prachtig
droog en... geen kat kan er byi
„Ja, ja," zo hoor ik mompelen, „die
mussen kunnen verdraaid lastig zijn door
de knoppen van de vruchtbomen te pik
ken. 't Ja, daar moet wat tegen gedaan
worden. Weet u wat? U spant zwart garen
tussen de takken en u zult zien dat het
effect even glansrijk is als bij uw
erwten- en spinaziebedden? 't Is de vogels
om dat sappige, jonge groen te doen. Ge
woon aan 't schrikken maken is het beste.
Wat schrikdraad is voor een koe, dat is
zwart garen voor een mus. Ze behoeven
van u althans in zulke gevallen niet te
zeggen dat u het zwarte garen niet hebt
uitgevonden. En dan is er nog iets. Dors
tig zijn vogels altijd. Dat is óók een reden
te meer om de vogels vóór te zijn. Dat
malse groen is vochtig en dat lusten ze!
Geef ze maar een plat bord met lauw wa
ter. Dat en vanzelf zwart garen
houdt ze wel af van dat vervelende knop-
vernielen. Zet nóóit een diepe schaal met
water neer. Vogels baden zich graag en
dat moet bij vorst niet. Dan vriezen de
veertjes aan elkaar vast en dat betekent
een wisse dood. De nauw aaneengesloten
veren houden de kou tegen en de dons-
veertjes hopen de warmte op. Allemaal
dingen waai u om moet denken. Onze
goedheid kan funeste gevolgen hebben. De
natuur zorgt zo goed! Als alle plasjes be
vroren zijn kan geen vogel zich drijfnat
komen maken en ligt er sneeuw dan
„eten" ze die wel. Bij echte „droge" vorst
moet u wat helpen.
Hoe bescheiden ook, bloemen in de win
tertuin zijn altijd welkom. U gelooft mij
vast niet en toch is het echt waar
in mijn tuirï bloeien 365 dagen van het
jaar bloemen. Dat begint nu al met de
winterjasmijn, waar je maanden lang
plezier aan beleeft. Goed beknopte takjes
zijn met een paar uur in de kamer in
volle bloei te trekken. En dan zijn er
langs de tuinmuur in januari al de aar
dige gele winteraconietjes.
En niet zodra schijnt een februarizon
netje over mijn rotstuin of de botanische
ciocusjes staan met wijn geopende paarse
en gele kelkjes. En dan komen er al volop
bijen honing puren. Hoe vinden ze de
weg toch, zo verbaas ik mij jaar op jaar
Op een beschaduwde plek achter in de
tuin zie ik dóór de sneeuw heen al groene
puntjes komen, honderden wel en dat zul
len de grote pollen sneeuwklokjes gaan
worden. En dan kom ik op een morgen in
de tuin en staat de toverhazelaar bedwel
mend te geuren uit donkergele bloemen
met, fluweelpurper hartje.
Wat al schoonheid en ook verspil
ling staat daar zó maar in de felste
kou te bloeien! En al even geurig
en fleurig bloeit het elegante pe
perboompje op het winterhout. Net
als de wilgenkatjes aan kale twij
gen.
't Zijn evenwel niet alleen de sneeuw
klokjes, winteraconieten en vroege cro-
cusjes die ons hart stelen. Nu wat vroe
ger, dan weer wat later bloeien zeer fijn
de lila-rose helmbloemen en de verruk
kelijk geurende Maartse viooltjes op be
schutte plekjes. Valt de zon in zo'n hoekje
en koesteren de viooltjes zich daar lekker
in de warmte, dan geven ze zulk een geur
af dat ik het op het tuinpad ruiken kan.
Mmheerlijk! En dan zijn er ook al de
magnifieke, haast exotische dwergirisjes
met fluwelig blauw en goudgeel in het
hart. Oh ja, die kan men wondermooi
kweken in een bloempot in de kamer. Doe
eens een stuk of tien van die bolletjes in
een bloempot en behandel die net als cro-
cussen. De naam? Iris reticuléta! En dan
is er nog een zeldzame vroege bloeier: de
prachtige wilde Cyclame Atkinsii roséum
met sierlijk gebogen roserode bloemen.
Daar zou je op je knieën bij gaan liggen
om maar heel lang te genieten van dit
Alpensprookje in eigen tuin. Tegen al te
scherpe vorst flink afdekken met turf
molm!
Als 't nog winter is, maar toch al iets
van de lente voelbaar wordt, zijn reeds
de botanische tulpjes in de opmars. Begin
maart al bloeien de waterlelietulpen. U
koopt die onder de naam Kaufmaniana-
tuipen, en door kruisingen zijn daarvan
zelfs species ontstaan.
Geef mij evenwel maar de doodgewone
crèmewitte met primulageel hart. Dat
zijn met recht waterlelietulpen. En dan
zijn er ook al gauw de gigantische Foste-
riana tulpen, die ze Madame Lefeber of
iets dergelijks gedoopt hebben. Maar
mooi zijn ze allemaal. Wat de Engelsen
Lady tulip noemen, dat ken ik als Tulipa
clusiana, een zeer elegant wild tulpje,
met of zonder geluid voor 10-500
personen.
Hoofdstraat 84 - Veenendaal
wit met aan de buitenzijde een brede
lakrode streep.
In 1608 brachten onze Oost-Indië
vaarders van het eiland Creta de zeer
zeldzame Tulipa saxatalis mee. Onze
voorouders betaalden zo'n bol voor het
gewicht aan goud.
U kent dat als de „dwaze tulpenhandel".
Maar voor een paar dubbeltjes koopt u
zo'n bol! En dan moet u ook eens de
„gekke" tulp van het zinken dubbeltj|
uit de oorlogstijd kopen. Hebt u nog zo'n
noodgevalletje? Gunst, een tulp met aan
een stengel drie bloemen! Bestaan die
dan? Vraag er maar naar bij uw bloemist.
Een er van heet Tulipa préstans.
En dan volgen nog de sterhyacintjes,
de sneeuwroem, de druifhyacintjes (blau
we- en witte druifjes), de vele soorten
botanische narcisjes, waarvan het geestige
hoepelroknarcisje uit Spanje wel het
grappigste is. En dat allemaal hebt u in
uw hand om zo te zeggen.
't Kost niet eens zo veel. Je kunt vooral
deze kleine bolletjes nog laat planten.
'k Heb wel eens begin december wilde
tulpen geplant die iemand in Grieken
land uitgegraven had en die in maart
schitterend stonden te bloeien! Iedere
goede firma kan u aan de juiste soorten
helpen Het kan nog net!
Kijken naar de bollenvelden en rond
slenteren op de Keukenhof is niet genoeg.
Onze nationale trots moet u in uw eigen
tuin halen. Ieder „stadstuintje" en iedere
behoorlijke tuin kan een miniatuur Keu
kenhofje worden. Bekijk de mooie, kleu
rige catalogie eens op de bladzijden met
kleine bolgewassen. Dat spulletje koopt
men hier maar weinig. En het eerste
jaar lijkt het ook wat weinig. Maar u
zou in mijn tuin eens moeten komen zien.
Die is 20 jaar geleden aangelegd en ieder
jaar zijn de kleurige plekken groter. Om
de drie jaar haal ik de pollen uit elkaar
en plant steeds meer uit en al maar ge
weldiger wordt het.
Je moet er wat mee doen, met dat
kleine grut. 't Is spulletje voor de
toekomst. Maar dan een toekomst
vol kleur en geur. Want wat is nu
kleuriger dan zo'n bont tapijt van
bloemen in de voorjaarstuin; wat
geurt verrukkelijker dan de Jonquille
narcissen?
Wat is eleganter dan de lieveling onder
de vroege voorjaarsbloeiers: de hond
stand die doet denken aan cyclamenbloe-
men boven orchideeënblaadjes? Ga eens
praten met uw bloemist. Die weet precies
wat ik bedoel. En die zal mij gelijk ge
ven: een kleurige voorjaarstuin met veel
bloemen zal de beloning zijn van een
betrekkelijk geringe uitgave nu; een be-
Geheel links de
zeldzame en om
haar bijzondere
kleur, die het mid
den houdt tussen
okergeel en roest
rood, Tulipa Bata-
lini, een nieuwig
heid uit de steppen
van Afganistan met
grijs-groen blad.
Midden de kort-
gesteelde echte wa
terlelietulp (Kauf-
manniana) met
paars-rode strepen
op het blad. De
echte wilde tulp
met de meest zui
vere bloemvorm.
Hiervan bestaan
tientallen kruisin
gen die soms onder
de naam „pauw
oogtulpen" in de
handel komen.
Voorts is er nog een
echte Kaufmannia-
natulp met langere
stelen en ongevlekt
blad. Een betrek
kelijk goedkoop
tulpje dat een waar
sieraad is voor de
vroege voorjaars
bloem.
Rechts het bijzonder elegante tulpje dat
ze in Engeland „the lady tulip" noemen.
Ja, een echt dametje onder de tulpen;
miniatuurvorm op dunne steeltjes, spits
gevormd, van binnen hagelwit en van
buiten met een grappige karmijnrode
streep.
ioning die ieder jaar groter wordt en
waarvoor u niets anders behoeft te doen.
Veel sukses gewenst. Och kom nu! Dat
sukses is er al bij voorbaat!
Adriaan P. de Kleuver
Twintig jaar geleden toen de Tweede Wereldoorlog de laatste winter in
ging kroop de vader van John op zijn buik over het natte pad langs de bos
rand, ergens in het zuiden van ons land. Een gestaag neersuizende motregen
hulde alles in een vaalgrijs nevelwaas: de bomen, de struiken, de huisjes en
boerderijtjes die verspreid langs het pad stonden ende vijand die zich in
het bos had verborgen. Terwijl de kou in hem omhoog kroop en pijnlijk aan zijn
lichaam knaagde, sloop hij voort, tezamen met zijn vrienden die evenals hij
uit Canada waren gekomen om Nederland te bevrijden.
Soms klonk van tussen de wazige bo
menrijen het geluid van de mitrailleurs.
Dan lieten ze zich vallen, voorover in
het natte zand om wanneer het weer
stil was geworden verder te gaan.
Maar na elk mitrailleursalvo, dat uit
het geheimzinnige en dreigende bos op
hen werd afgevuurd, waren er die niet
verder gingen. Zij bleven liggen op <1
bodem van het land, dat zij hielpen b -
vrijden. En in dezelfde bodem vond. n
zij ook hun laatste rustplaats. Zoals
John's vader, die uit Canada kwam om
in Brabant te blijven.
Twintig jaar geleden is dat nu. Toen
John's moeder het bericht ontving dat
haar man in Nederland was gesneuveld,
was haar zoon juist één jaar. Hij kon
toen niet begrijpen dat opeens de zorg
en het verdriet hun woning waren bin
nengekomen om er niet meer te ver
trekken. Daaraan werd hij pas herin
nerd, toen hij ouder werd. Als andere
jongens hem het speelgoed lieten zien,
dat hun vader voor hen had gemaakt.
Als zijn vriendjes van shcool met hun
vader hun jongensproblemen, hun re
ken- en taalvraagstukken en hun kwa
jongensstreken bespraken. Als anderen,
aan het eind van hun schooltijd, met
hun vader praatten over hun beroeps
keuze en hun verder leren. Toen ging
het gemis in hem steeds feller knagen.
Het werd hem een complex. Waarom
moest zijn vader daar in dat verre Ne
derland vallen?
Tot in de zomer van dit jaar, in 1964,
toen John als gast van het Nederlandse
Volk in ons land was. Op één van de
grote oorlogskerkhoven heeft hij bij het
graf van zijn vader gestaan. Hij heeft
de mensen ontmoet die dit graf ver
zorgen.
Hij heeft gesproken met hen en met
andere Nederlanders, die hem vertel
den hoe donker en dreigend de oorlogs
jaren waren, waaruit zijn vader en al
die anderen hen hebben bevrijd. Toen
is het anders geworden en ging hij be
seffen, dat de dood van zijn vader niet
voor niets was. Als een ander mens is
hij uit ons land naar Canada terugge
keerd. „Ik ken hem niet meer terug",
zei zijn moeder.
John uit Canada is één van de bijna
40.000 oorlogsnabestaanden, die sedert
de bevrijding naar ons land werden
uitgenodigd om hier het graf van een
gesneuveld familielid te bezoeken. Hun
verblijf was geheel geregeld en kwam
voor rekening van het Nederlands
Oorlogsgraven Comité, dat deze mensen
gastvrijheid kan aanbieden uit de op
brengst van de Klaprooscollecte, die
éénmaal per jaar wordt gehouden.
Straks op en omstreeks 14 novem
ber zal dit weer het geval zijn. Want
vele tienduizenden nabestaanden wach
ten nog tot het hun beurt is om te ko
men. Dat wil zeggen: tot de Klaproos
collecte-opbrengst het mogelijk maakt
hen uit te nodigen.
Daarom is het zo belangrijk wat het
Nederlandse volk straks in novem
ber in de collectebus doet. En
hoeveel dames en heren enkele uren
van hun vrije tijd willen geven om met
die bussen rond te gaan teneinde de
nabestaanden der gesneuvelden in het
buitenland, levensvreugde te schenken.
Het grafbezoek, zoals dit in ons land
door het Nederlands Oorloggraven Co
mité wordt mogelijk gemaakt, onder
vindt in de voormalige gealliëerde lan
den veel waardering. Daarom biedt The
British Legion (de grote organisatie
van Britse oudstrijders en nabestaan
den) uit erkentelijkheid aan 22 collec
tanten van de Klaprooscollecte 1964
een gratis reis naar en vakantie in En
geland aan. Uit elke provincie worden
twee collectanten door het lot aange
wezen.
De winter nadert met rasse schreden en menige schaatsliefhebber begint al
verlangend naar de zoldertrap te kijken om die op te rennen om de schaatsen
uit het vet te halen. De meest fanatieke schaatsenrijders trekken overigens al
weer naar de kunstijsbanen om zich voor te bereiden op het aanstaande seizoen
of alleen maar omdat ze het fijn vinden nu al te rijden. Hier in onze omgeving
hebben we geen kunstijsbaan, zodat wij geheel aangewezen zijn op de komst
van vorst en dientengevolge op de banen van natuur ijs.
We hebben eens geïnformeerd bij de
verschillende ijsclubs en exploitanten
van ijsbanen of de schaatsenrijders het
komende seizoen weer op hen kunnen
rekenen.
De heer Van Ginkel uit Ederveen
was nu alweer enthousiast bij het noe
men van het woord ijsbaan. Hij ver
telde ons dat de verkoop van abonne
mentskaarten reeds in volle gang is en
dat men volgende week gaat beginnen
met het in orde maken van de baan.
Het is dus duidelijk dat de schaatsers
erop kunnen rekenen dat de ijsbaan in
Ederveen aan de Fliertseweg, zodra de
WEVEN, EEN VAK MET TOEKOMST VOOR JONGEMANNENl
Maandag 23 november start onze
V.S.W. Bedrijfsschool
met een cursus voor OPLEIDING tot
Min. leeftijd 20 jaar.
Gedurende deze opleiding
(plm. 3 maanden) een loon
volgens C.A.O. Diploma bij
gunstig resultaat.
Er is personeelsvervoer van en naar diverse
gemeenten rond Veenendaal.
Maak eens een afspraak met onze afdeling Personeelszaken,
dagelijks van 9 tot 5 uur, telefoon 3444 en vraag dan naar
de heer Van Barneveld of Harmsen, die U desgewenst gaarne
thuis inlichtingen geven over de kansen die U hebt om een
jong en vooruitstrevend medewerker van ons bedrijf te worden.
KONINKLIJKE VEEN EN DAALSCH E
STOOMSPINNERIJ EN WEVERIJ N.V.
Sinds 1861
Een veelzijdig en
veranderend bedrijf
Een bedrijf
in aktle
vorst invalt klaar is om bereden te
worden.
Het lijkt er op dat Veenendaal ook
weer een vaste ijsbaan gaat krijgen.
Aan de Dijkstraat zijn de gebroeders
Appeldoorn druk bezig de laatste hand
te leggen aan een nieuwe ijsbaan. Vorig
jaar is daar bij wijze van experiment
een proefbaantje geopend en dat is zo
goed bevallen dat men het dit jaar
flink aanpakt. Het terrein is aanmer
kelijk vergroot en ook geëgaliseerd,
zodat er minder water op gespoten
hoeft te worden, waardoor de baan eer
der berijdbaar is. Verder komt er ook
een grote kantine met kleedgelegen
heid, terwijl ook voor een gezellig mu
ziekje en verlichting gezorgd wordt.
De ijsclub Rhenen staat zoals gebrui
kelijk is nu al op de schaatsen. De
training op de kunstijsbaan in Deven
ter is weer begonnen, zodat de jongens
die onder leiding van schaatscoach De
Jong uit Rhenen al geruime tijd op de
Grebbeberg „droog" getraind hebben
nu de lessen in praktijk kunnen bren
gen. De ijsclub Rhenen heeft de be
schikking over de Blauwe Kamer, een
prachtig stuk water, dat als het flink
vriest een fantastische ijsbaan oplevert.
Voor deze ijsclub is het te hopen dat
er een flinke winter komt anders is de
Blauwe Kamer niet te berijden. In
Rhenen gaat altijd nog de wens uit
naar een ijsbaan die vlugger berijdbaar
is, maar daar kon het tot nog toe niet
van komen.
De ijsclub De Scheve Schaats uit
Amerongen heeft al vroeg aan de win
ter gedacht. Van de zomer heeft men
namelijk reeds stappen ondernomen
om het riet dat in de oude slotgracht
van Zuilestein groeit te vernietigen.
Iets wat werkelijk gelukt is, maar op
het ogenblik is er weer een ander pro
bleem, want het water van de Rijn
staat zo laag dat er geen water in de
slotgracht staat, maar dat zal heus wel
gaan veranderen, wanneer het water
gaat stijgen, zodat ook Amerongen wel
weer een ijsbaan zal krijgen wanneer
het gaat vriezen.
Zoals het zich dus laat aanzien is er
op het ijsfront niet zo heel veel ver
anderd. Het grootste vraagteken is ook
hier het weer. De deskundigen hebben
een strenge winter voorspeld en het is
te hopen, althans voor de schaatslief
hebbers, dat de voorspelling uit zal
komen.
PHYLOS-l PANTERS-2
SHOT-1 PANTERS-1
Deze beide uitwedstrijden zullen bij
zonder moeilijk voor de PANTERS-
ploegen blijken te zijn. Voor PANTERS
2 ligt hedenavond reeds een zware op
gave te wachten in de grote Jaarbeurs
te Utrecht waarin Phylos, welke ploeg
dit seizoen nog geen indruk heeft kun
nen maken, zal trachten de Veenen-
dalers een voet dwars te zetten. PAN
TERS-2 moet kunnen winnen, doch
de grote ruimte in de Jaarbeurs heeft
reeds vaker een nadelige invloed op
de Veenendalers gehad, dus flink door
bijten blijft ditmaal het parool.
PANTERS-I speelt morgenmiddag te
Culemborg tegen het nog ongeslagen
SHOT-I. De Veenendaalse formatie zal
bijzonder goed voor de dag moeten ko
men wil men enig resultaat behalen.
Toch kan een verrassing mogelijk zijn,
want deze PANTERS ploeg heeft ££-
paciteiten, doch deze zijn er tot nu toe
niet uitgekomen.
De enige thuiswedstrijd op deze za
terdag wordt gespeeld door het 4e he
renteam (jeugdteam) om vijf uur tegen
Valbovol-6. Dit wordt zonder meer een
mooi duel met kansen voor beide par
tijen.
ELEKTRISCHE ZAKAANSTEKER
Een elektrische aansteker zonder brand
stof is onlangs in de V.S. op de markt
gebracht. Hij werkt op het principe van
de aanstekers die men in auto's aantreft.
Stroom kan een weerstand dusdanig ver
hitten dat men er zijn sigaret of sigaar
mee kan aansteken.
Hij is uitgerust met een intrekbaar
stekkertje dat geschikt is voor ieder wille
keurig stopcontact om de batterij te kun
nen opladen.
Hoofdstraat 45, Telefoon 2165
Frans Halslaan 26 Telefoon 3044
j
Het geluid is toch maar een vreemde aangelegenheid. Hoewel de technische de
finitie vry simpel is mechanische trillingen die door middenstoffen zoals
lucht en water worden voortgeplant" menen de geleerden, dat er toch nog
heel wat over het geluid te leren valt. Alleen al de menselijke stem één van
de welhaast ontelbare geluidsproducenten levert steeds meer verrassingen op.
De nieuwste is, dat er werkelijk geen mens ter wereld is, die iemand met dezelf-
de stem kan tegenkomen. Andere merkwaardigheid van ons stemgeluid: of wij
nu ouder worden of niet, in principe verandert onze stem nooit.
De nieuwe ontwikkeling van de Ameri
kanen gaat echter veel verder.
Men verwacht ook grote toekomstmo
gelijkheden voor hun „geluidsafdrukken",
met name voor de identificatie van men
sen. Zodra een eenvoudig en goedkoop
apparaat is gemaakt voor het gemakkelijk
vastleggen van zo'n stembeeld kan de
justitie beschikken over een welkome aan
vulling op het systeem van de vinger
afdrukken.
Het verder doordringen in de geheimen
van het geluid belooft trouwens nog veel
meer verrassende toepassingsmogelijk
heden. Zo wordt hard gewerkt aan „ver
taalapparatuur", die de menselijke stem
kan omzetten in voor machines begrij
pelijke signalen. In Amerika is men hier
mee al ver gevorderd. Hiervoor gebruikt
men gewone microfoons, die het stemge
luid omzetten in electrische stroompjes.
Deze worden door transistors ontleed. Op
deze wijze kunnen bijvoorbeeld kassa's
worden gemaakt, die het aanslaan van
cijfertoetsen overbodig maken. Het enige,
dat de cassiére behoeft te doen, is de
getallen uit te spreken.
De meest revolutionaire gebruiksmoge
lijkheden biedt nog het „Ultrageluid", dat
een ontzaglijk aantal trillingen (tot een
miljoen) per seconde bereikt. Voor het
menselijk oor bestaat dit geluid al niet
meer. Ons oor kan namelijk alleen ge
luid tot een toonhoogte van 20.000 tril-
4i- -
De geleerden, die dit ontdekten, werken
in de researchafdeling van één van Ame-
rika's grootste „geluid-fabrieken", de
Bell-Telefoonmaatschappij, die alles levert
wat maar iets met geluid heeft te maken.
In het laboratorium van dit bedrijf ont
dekte men een methode om „afdrukken"
te maken van de menselijke stem, zgn.
„frequentie-spectrogrammen". De grillige
lijnen, die een dergelijk stembeeld te zien
geeft, stellen de verschillende aantallen
trillingen per seconde voor, die een stem
bij het vormen van een bepaald woord
heeft voortgebracht. Het totaalbeeld van
het lijnenspel is sterk afhankelijk van de
vorm van mond-, keel- en neusholten.
Het zichtbaar maken van geluid is een
tamelijk simpel electronisch foefje. Het
gebeurt met een oscilliscoop, die het
geluid ontleedt in wat het feitelijk is
trillingen en op een lichtend groen
roostertje (niemand weet waarom het
groen moet zijn, maar het is overal ter
ter wereld zo) keurig in lichtende lijn
tjes aangeeft hoevéél trillingen er dan
wel zijn.
DOE-HET-ZELF MODE GRIJPT
NOG VERDER OM ZICH HEEN
De door de stijgende arbeidslonen en de
verkorting van de werktijd sterk gesti
muleerde doe-het-zelf mode vindt steeds
meer aanhangers. In de Verenigde Staten
lag de omzet van werktuigen, gereedschap
en materialen voor „de eigen bouw" m
1963 reeds rond de 36 miljard gulden. In
Europa kan natuurlijk geen land dit cijfer
halen, maar Groot Brittannië met 3,1 mil
jard en de Duitse Bondsrepubliek met 2,7
miljard gulden blazen toch hun partijtje
mee. Deze cijfers voor 1963 lagen rond
50®/» boven die van 1962, en het eind van
deze ontwikkeling is nog niet te zien.
Wel zijn de deskundigen tot de conclusie
gekomen dat, wil men deze groei hand
haven, het nodig is om de voorlichting op
dit gebied belangrijk uit te breiden.
Meestal beperkt de man die in zijn vrije
tijd iets bouwt, een apparaatje constru
eert of zijn radio repareert zich tot die
zaken, waarvan hij verstand heeft omdat
zij in de lijn van zijn beroep liggen. Hij
gaat niet of slechts aarzelend over tot
het maken van dingen, die letterlijk buiten
zijn boekje liggen, omdat hij nu eenmaal
meent dat het hem toch niet lukken zal.
Volgens de deskundigen kan het terrein
van de doe-het-zelver nog belangrijk
groeien, tot heil van hemzelf, maar ook
van de fabrikant van apparaten en mate
rialen.
NV. DISTILLEERDERIJ M. DIRKZWAGER Az SCHIEDAM
lingen per seconde waarnemen. Het ultra
geluid beschikt over ongekende krachten.
Chemische reacties worden erdoor ver
sneld het kan bijvoorbeeld levende cel
len doden en de zeer krachtige golven
boren zelfs gaten in zeer harde stoffen.
Voor het bedrijfsleven en ook de genees
kunde kan het geluid nog veel waardevols
betekenen. Waaraan U wel niet zult den
ken als de buren wat al te veel produ
ceren.
