Geheimzinnig
rivierenland
JONGENS
Emigranten
langs de
veerweg
naar
Amerongen
DE GAANDE (Lysenko) en DE KOMENDE
(Liber) MAN
E
l
CHEVROLET
TWEEDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 9 APRIL 1965
Nr. 28
Op de grens van winter en voorjaar hangen boven de uiterwaar
den de luchten zwaar en grauw. Golvend tegen de wind in stuwt
de rivier haar donkere vloed naar de zee, waar zij zich oplost
in deze eindeloze watervlakte. Soms zwiept een razende storm
de rivier hoog op, maar de stroom is sterker dan de ergste or
kaan. En tóch keert steeds weer water uit de zee naar de rivier
terug: uit het zwerk en van de bergen. Aan de hemel komen
wolken uit zee opzetten, de lieve schaapjeskudden aan de stille
hemelboog, de als reuzenschepen voorbij zeilende cumuliswol-
ken, ja ook de machtige reservoirs, die het hemelwater bij bak
ken tegelijk over de aarde uitgieten en soms een windhoos die
als in een speelse bui met haar reusachtige olifantsnuit hooi
schelven opzuigt en ver in het rond wegblaast.
Bij de oever loert de
watergeest
en wee de waaghals
die té ver gaat
ACHTER HET IJZEREN GORDIJN
Weg met de formulieren!
De klant koning?
Pako Rhenen
Strijd tegen ketters
V. A. B.
KIRPESTEIN
CITY-MOTORS-EDE
INGEZONDEN
Voorlichtingsavond van het
Koningin Wilhelmina Fonds
voor de kankerbestrijding
NOGMAALS OPROEP
door Adriaan P. de Kleuver, met tekening van de schrijver.
Soms is de rivier verstard en in boeien
geslagen. Dan snijdt de veerbaas van In-
gen een vaargeul uit in de hobbelige ijs
vloer. Je ziet dan het kille water onder
het ijs wegschieten. Maar aan iedere
winter is altijd nog een einde gekomen
en als dan de luchten verhelderen en de
zon al warmer en warmer gaat aanvoe
len, dan nog behoudt de rivier iets drei
gends. Oude mensen vertelden dat zij
vroeger bang waren als ze de rivier na
derden. Daar zat altijd wel ergens de
watergeest, de osschaart, op je te loeren,
ziet u, zeiden zij, en kwam je te dicht
bij de waterkant, dan kon het gebeuren
dat hij je greep en meesleurde, het diepe,
donkere water in. Een oude vrouw uit
Maurik vertelde dat dat zo gaat met men
sen die zich willen verdrinken. Als de
watergeest zo iemand in de gaten krijgt,
dan lokt hij die met zich mee en op een
stil plekje gebeurt het dan't Zijn
maar simpele verklaringen voor de vele
tragedies en voortvloeisels, ja de late na
bloei, van een tijd die nog maar zo kort
achter ons ligt, de tijd van gruwelijke
verhalen over toverheksen en weerwol
ven.
Een van de merkwaardigste verhalen
die ik ooit gehoord heb beluisterde ik
op één van mijn wandelingen in de
bossen tussen Amerongen en Eist.
Een paar wandelaars uit Eist boden
spontaan aan mij de plek van de grafheu
vels in het bos te wijzen. Al spoedig wa
ren wij in een machtig interessant gesprek
gewikkeld. Bij Rhenen was men juist
begonnen met het onderzoek van het
beroemde Frankische kerkhof op de
Donderberg. Eén van de wandelaars ver
telde dat hij altijd wel geweten had dat
er „dooien" begraven waren. De paarden
van meelhandelaar Schut uit Rhenen gin
gen daar altijd helemaal in de trambaan
lopen en moesten met de zweep worden
aangedreven. Volgens mijn zegsman voel
den die paarden beter de nabijheid van
de dood dan mensen ooit kunnen. Wij la
ten zo'n verhaal maar voor wat het is.
Het tekent wel de mens in z'n natuur
staat. En als volkskundig gegeven is het
waardevol. Evenals het nu volgende over
de watergeest.
Er woonde in Eist een man die ont
zettend dronk. Die vloekte en tierde
dan als een bezetene. Op een keer
was het weer zo. Hij was zo zat als
een aap en by het kerkhof plofte hy
neer. Aan de spijlen van het hek kon
hy zich nog niet optrekken! Toen zei
hij een versje op en op slag was hy
nuchter en liep kaarsrecht over de
veerweg naar de Ryn. De watergeest
had hem al lang in de gaten gehouden
HET VEER TUSSEN WIEL EN
AMERONGEN NAAR EEN
HISTORISCH SCHILDERIJ
Deze foto naar een schilderij uit het
bezit van Professor Bonebakker geeft
op onovertrefbare wyzé weer hoe in
vroege,r dagen de toestand by het
Wielse veqr geweest is. 't Was er toen
wat romantischer, maar men herkent
toch direct het dorpsbeeld van Ame
rongen.
en sloeg nu zyn slag. De arme man
sprong gewillig van een krib de ri
vier in. Inwoners van Eist wilden een
roeiboot losmaken, maar konden het
niet. Voor hun ogen zagen zy de
rampzalige in het donkere water ver
dwenen
Dit opmerkelijke verhaal werd mij voor
de volle waarheid verteld. Door wie?
Laat ik de naam van de verteller maar
noemen. Het was Derk van Oort van de
Opslag. Hij heeft mij er een grote dienst
mee bewezen, want de Centrale Commis
sie voor de bestudering van het Neder
lands Volkseigen is zeer gebaat met volks
verhalen als deze. Want werkelijk, anders
dan volksverhalen mogen wij dit soort
mededelingen niet noemen. Maar worden
ze niet medegedeeld, dan zouden wij een
stuk belangwekkend volksleven nooit le
ren kennen. Of die mededeelzame bewo
ner van de Opslag wist hoe dat versje
luidde? 'k Weet het niet precies. In ieder
geval beweerde hij het voor geen geld
te willen opzeggen
De uitstekend onderhouden veerweg
van de Utrechtsestraatweg naar de
rivier heel wat toegangswegen naar
de overzetveren verkeren altyd nog
in verre van aanvaardbare staat
heeft zelfs voor ons nog een paar ge
heimen.
Bij de straatweg ligt het langgerekte
perceel de Scheur. En nu is dat het goed
geweest dat de geslachtsnaam Van de
Scheur in het leven geroepen heeft. Dat
heb ik in het Doop- en Trouwboek van
de kerk te Amerongen nauwkeurig be
studeerd. Al lang was opgevallen dat
heel veel families namen van boerderyen
dragen. Dit geval kwam dan ook precies
overeen met wat ik al lang vermoedde.
Eerst zijn .het één en al patriarchale
naamgevingen met de roepnaam van de
vader als opvolgings aanduiding, in de
geest van Jan Evers Evert Jans
Cornelis Evers Wouter Cornelisse en
dan in eens vindt men b.v. Willem Wou
ters „gekomen van de Scheur" en prompt
heet diens zoon Dirk van de Scheur. Dit
is maar een voorbeeld, en dient nu zulk
een suksessie uit de doeken te doen.
En dan ziet men halverwege de Veer
weg in het uiterwaard een vallei. Wie
zou nu vermoeden dat dit de vroegere
Rijnbedding is geweest. Van Opheusden
tot bij Wijk bij Duurstede heeft de rivier
zich in de middeleeuwen volledig verlegd.
Tegenover Rhenen is dat wel een paar
maal voorgevallen. De oude rivierbed
ding de Lede was op het einde van de
18e eeuw nog grens tussen Gelderland
en Utrecht. Hier, voor het dorp Eist,
lag dezelfde grens aan de Stichtse
zyde.
Op het laatst hebben beide provincies
dat waren toen nog eigen „staatjes"
een ruilt je aangegaan. Dat was toch
een bijzonder vreemde toestand. En nu
is de tegenwoordige rijnloop de pro
vinciegrens. Vroeger lag die in het mid
den van deze oude hang, zoals deze bij
Amerongen altijd nog heet: De Hang.
Gekomen bij ons prachtige Ingense
veer treft ons al weer de geweldige
„schoonheid" daarvan. Een goed onder
houden pont die snel vaart 't lijkt
wel of ze die zo nu en dan oppoetsen
en aan de overzijde ligt dan als één
massaal geheel het mooie en deftige veer
huis met de bijgebouwen.
Prachtig zijn de zware bomen, die aan
de noordzijde de glorie van dit landschap
pelijk juweel zojuist accentueren. Overal
zijn die veerhuizen stoere gevaarten en
er zijn heel karakteristieke bij. Straks, bij
het Wielse veer naar Amerongen, komen
wij bij het oudste van de hele streek. En
als men bij Ingen overgezet is, moet men
de moeite eens nemen om het oude tarief
bord te gaan lezen. Een historisch stuk!
Wat was jaren geleden alles toch goed
koopMaar bedenk dat toen een gul
den veel en veel meer waard was. Mijn
vrouw dacht laatst dat het overzetten met
de auto wel een rijksdaalder kostte en
zette grote ogen op toen dat maar twee
kwartjes inclusief de passagiers was. Als
de mensen nu zo reageren dan geloof ik
toch ook dat de veerbazen gelijk hebben
nu zij de tarieven omhoog willen voeren.
De minister moet zelf maar een poosje
veerbaas worden.
's Kijken wat ie dan zelf gaat doen
Op de dyk gekomen kijken wy uit
over een wondermooi landschap. Wat
ligt Eist daar toch schitterend. Kyk,
daar heb je verscholen in licht bossa-
gc de bungalow van dokter v. Omme
ren; en daar het zo aardig aange
paste huis van Bart Drost.
Die wil ons vast het verlies van het
Hoge Huis vergoelen, zo denk ik altijd.
En daar is hij dan wondergoed in ge
slaagd. En daar is de Opslag, en het
mooie molentje. En het aardige dorps
kerkje, waar die van Eist zo voor moes
ten vechten eer het er kwam. En zo
ongemerkt staan wij bij de plek waar in
het uiterwaard eens de sterke burcht
Geldersweert lag. De hoge terp en de nu
verlandde gracht zijn de enige herinne
ringenNeen, er is meer nog. Maar
dan moet u naar de kerk van Ingen, die
prachtige Commanderijkerk, waar zo'n
verheven en lichte sfeer hangt. Goed, u
gaat maar eens op een zondagmorgen bij
dominee Abelsma kerken. En vraag dan
eens naar het zilveren avondmaal servies.
Dat is een schenking van een beroemde be
woner van Geldersweert. En bekijk dan ook
de twee geweldige koperen kronen die in
de schipbeuk hangen. Doe dat eens met
Kerstmis als ze daarin de kaarsen laten
branden. Ook al schenkingen van een be
roemde bewoner van dat voormalige
kasteel.
Zó is dan het Amerongse veer geweest
ca. 1955. Maar één ding ontbreekt er
nu: de enorme populier die by een
hevige storm geveld werd.
Dicht by het Amerongse veer staan
aan de dyk de restanten van twee
stenen posten, vervallen en doelloos
nu, maar vroeger waren ze ieder be
kroond met een schildhoudende leeuw.
Die werden daarop geplaatst door de
een of andere vroegere bewoner, naar
men beweert door de legendarische Jon
ker Adam van Delen, als herinnering aan
zijn ontmoeting op een onbewoond eiland
met een leeuw. Het kan net zo goed een
ander geweest zijn, want zulke attribu
ten tref je bij ieder kasteel. Wie ze in al
hun majesteit wil zien, die leeuwen van
Wiel, die moet naar Echteld gaan, waar
ze nu naast het café Het Wapen van
Balveren hun tijd staan te verdoen. Hun
grimmige leeuwensnuiten hebben het
angstaanjagen verleerd nu er op de Wij-
kenburg geen adelijke families meer te
beschermen zijn. Maar treden wij op onze
schreden terug.
Op de plek aan de Rijnbandijk bij de
stenen palen ziet u aan de lange, lange
dreef naar het dorp Eek een boerderij.
Die vervangt het rond 1840 gesloopte kas
teel Wiel. Dat daar een adelijk huis ge
staan heeft ziet men zo. De huidige boer
derij staat op een terp en daaromheen
ligt nog de bijna dichtgegroeide gracht.
Dit huis vormde eertijds het centrale
punt van de heerlijkheid Wiel. Samen met
de heerlijkheid Eek ontstond uit de ver
eniging van beide heerschappen de ge
meente Eek en Wiel. Deze omvatte Ingen,
Eek, Wiel en Maurik. Later is men aan
het stuivertje wisselen gegaan en werd
ik er van van kunst niet het minste be
grip te hebben gehad, 't Is een hopeloos
geval geworden, dat spot met alle wetten
van de heraldiek. Maar de in de boven
hoeken geschilderde engeltjes, die de
foltering van overschilderen bespaard
werden, verraden de ware schoonheid
van het oorsponkelijke schilderij. Hier zou
een grondige restauratie mogelijk nog
redding kunnen brengen. Het eerste werk
heeft eigenlijk meer historische waarde
dan de overschildering!
Bij het landschappelijk zo bijzonder
mooi gelegen Amerongse veer kan men
haast niet weg komen. Vooral onze flo-
risten toeven graag bij de overslagplaats
aan de Amerongse zijde. Daar zuigt een
silo losgestort graan uit de buik van de
gemeerde Rijnaken. Als het er maar een
beetje waait worden wolken stof over het
land verspreid. En er gebeurt meer. Tus
sen de grove graankorrels zit een massa
fijn zaad van onkruiden. Nu zijn on
kruiden in de verre streken waar dat
graan vandaan komt ook maar onkrui
den. Komt dat zaad evenwel, 't zij door
de wind of als het van de met graan ge
laden auto's dendert, langs de veerweg
naar Amerongen terecht, dan zal in een
gunstige zomer daar een flora tot ont
wikkeling komen die even vreemdsoortig
als zeldzaam is.
wy vonden er al eens planten uit
Rusland, Hongarye, Canada, de Ver
enigde Staten en ook wel uit Egypte,
Zuid-Frankryk of Italië. Men noemt
zulke planten adventieven; ook wel
WAPENSTUK VOOR SCHOUW IN DE GERICHTSKAMER VAN HET
WIELSE VEERHUIS
Wapens waren geliefde voorwerpen om er macht en voornaamheid mede
tot uitdrukking te brengen. Het honorifieke recht stond toe dat Wilt van
Broekhuizen het oude wapenstuk voor de schouw liet vervangen door
het zyne. Men behoeft niet eens een kunstkenner te zyn om te zien dat
hier een knoeier aan het werk geweest is. Men moet de engelenfiguur
tjes in de bovenhoeken maar eens bekyken. Die werden gelukkig
gespaard en verraden wel op overtuigende wyze dat er iets bijzonder
moois onder al die prullaria verborgen zit. Wie zal de kat nu eens de
bel aanbinden en haalt die smeerboel eraf?
deze gemeente geliquideerd. Het werden
Maurik, Eek, Wiel, Rijswijk en Raven-
swaay als gemeente Maurik en Ingen
werd bij Lienden gevoegd. Zo kwam
voorgoed een einde aan deze belangry-
ke gemeente.
De Ambachtsheerlykheden Eek en
Wiel gingen door vererving over op
het graaflyke geslacht Van Aldenburg-
Bentinck en behoren thans tot de
bezittingen van de ridderhofstad Ame
rongen.
Van het heerschap Wiel is toch nog
iets overgebleven. Bij het veer, vastge-
bouwd en onder één dak gebracht met het
veerhuis, staat nog hecht en sterk de
veertiende eeuwse Stenen Kamer van het
gerecht van Wiel, met de ondergrondse
kerker en in de schoutenkamer een merk
waardig wapenstuk voor de schouw. Och,
och nog aan toe, wat is daar ontzettend
mee geknoeid. En nog wel op last van
jonker Wilt van Broeckhuysen in 1680,
die het blijkbaar niet verkroppen kon dat
het wapen van het graafschap Culem-
borg daar hing. Hij vond het zo nodig
er zijn eigen wapen over te laten schil
deren. Maar de kwastridder die de op
dracht kreeg blijkt toch wel een heel
groot knoeier te zijn geweest. En de ver
waande heer Van Broeckhuysen verdenk
Pothoofdplanten, naar net zo'n vind
plaats by Deventer.
Een enkele keer burgeren die planten
in, worden zelfs lastig onkruid en in dit
verband noem ik dat ellendige knopkruid
uit Canada. In Veenendaal noemen ze
dat wel Prattenburgs vuil. 't Zou daar
voor het eerst in de tuin zyn komen
groeien. Maar 't is eer ontsnapt van die
veerweg bij Amerongen of van de haven
van Wageningen. 't Is met die vreemde
planten soms moeilijk om achter de naam
te komen. In het Rijksherbarium te Lei
den heeft men er met gebogen hoofd op
zitten studeren soms. Dat is in heel moei
lijke gevallen het hoofdkantoor, waar men
alle literatuur voorhanden heeft. En zo
komt het dan dat in de nieuwe drukken
van de Flora Neerlandica de veerweg van
Amerongen vele malen vermeld staat als
vindplaats van voor ons land zeer zeld
zame planten. Dit is óók een van de ge
heimen van ons prachtige rivierenland.
En komt u in de zomer eens bij het Ame
rongse veer dan kan het zijn dat het
weiland rechts van de veerstoep vol
zacht-lila bloemen staat. Dat is er dan
één van, die knautia. Een blijvertje dus.
En wat een mooie!
Onder het Kosigin-bewind in de Sovjet Unie is de ster van
Trofim Lysenko gedaald tot beneden de horizon, terwyl de ster
van Evzei Liberman snel ryst. En uit alles blykt de triomf van
de nuchtere praktijk op het o.rthodox communistische dogma,
dat, onder Lenin nog flexibel, onder Stalin is verhard en ver-
korst en zowel charlatans als de bureaucraten hun kansen gaf
ten koste van de gewone man.
De stelling van Karl Marx, dat de omstandigheden de mens vormen, werd op het
gebied van de erfelijkheidsleer reeds aangehangen door de Franse geleerde La
marck. Toen de Oostenrijkse pater Mendel met zijn erfelijkheidstheorie voor de
dag kwam, kon Lamarck wel inpakken. Behalve in de Sovjet Unie.
Daar ontdekte Lysenko, dat Lamarck
en Marx elkaar dekten, en toen hij
bovendien nog een rasechte Rus, Mit-
sjoerin uit de vergetelheid naar voren
kon halen als de man, die reeds in
het verleden met Lamarcks theorie
geliefhebberd had, was de zaak in
kannen en kruiken. Tegenover de theo
rie van Mendel (niet alleen „kapitalist"
maar ook nog priester!) kon het com
munisme zijn eigen erfelijkheidstheo
rie. stellen.
Russische geleerden, die hun weten
schappelijk onderzoek niet op marxis
tische dwaalpaden gestuurd wensen te
zien, konden hun mond houden of de
mond werd hun gesnoerd in het con
centratiekamp. Lysenko was in dat op
zicht een echte stalinist. Na de val van
Stalin leek het er even op, dat hij van
het toneel zou verdwijnen, maar
Chroestsjov had agrarische successen
nodig, géén verstand van wetenschap,
en hield het op Lysenko.
Nu is deze onwetenschappelijke dog
maticus, die jarenlang als dictator heeft
geregeerd op het biologische erf, aan
de kant gezet. En de man, die zijn ver
zet tegen deze theorieën in een con
centratiekamp met de dood moest be
kopen (Wawilow), wordt posthuum
geëerd.
Is dit op zichzelf al een opmerkelijk
feit, belangrijker wordt het in het ka
der van een omwenteling, die zich ook
op het terrein van de economie aan
het voltrekken is. Kosigin, de nieuwe
leider, is zelf econoom van niet ge
ringe reputatie; hij is geen man die
zich op dit terrein oksels laat onder-
naaien.
De Sovjet-economie kent geen con
currentie (alle ondernemingen zijn
staatseigendom), maar wel planning op
ongehoorde en bureaucratische schaal.
Leiders van bedrijven en winkels kun
nen geen stap doen zonder over de
ambtenaren te struikelen, de formulie
renlawine is onoverzienbaar. En was
het nu nog maar zo, dat men met één
bureau te maken had; maar van vijf,
zes kanten komen de aanwijzingen, die
soms elkaar overlappen en nog vaker
elkaar tegenspreken. Alles was ge
richt op kwantum ten koste van de
kwaliteit. De mensen kochten wel, er
zat niets anders op. Maar nochtans ble
ven er grote massa's goederen onver
koopbaar, temeer, naarmate de klant
meer welvaart ging genieten en hoge
re eisen stelde. Men maakte om de
productie te vergroten de producten
liefst in één model. Waar een gewichts
quotum was gesteld, fabriceerde men
zo zwaar mogelijke materialen. Met
een kachel, die 50 kilo woog, was je
tweemaal zo gauw aan je kwantum als
met een van 25 kilo! Zeker miljoenen
mensen in de Sovjes Unie verdienen
hun brood op zo'n planbureau.
Het is professor Liberman geweest,
die reeds van Chroestsjov de kans
kreeg, zijn ideeën in de Prawda te
spuien. Liberman heeft zich beijverd
aan te tonen, dat dit geen afwijking
GEVRAAGD BIJ
Geboden wordt altijd interes
sant en gevarieerd werk met
de modernste machines en in
een omgeving waar de per
soonlijke prestatie nog hoog
gewaardeerd wordt.
Prachtige gelegenheid voor
hen die graag van alles
willen weten.
Hoog loon, winstaandeel, ver
goeding reiskosten, vrije werk
kleding.
Aanm. schriftelijk of dagelijks aan
de fabriek Utrechtsestraatweg 149,
tel. 08376-2024.
van het communistische evangelie was,
maar juist een versterking van het
communisme, zich daarbij beroepend
op Lenin, die een uitermate practisch
man was en wiens theorieën meer ruim
te voor experimenten laten dan die
van de obsoleet geworden Marx.
Hij kwam op het idee, dat het
goed zou zijn als de fabrikant zich
richtte naar de behoeften van de
detaillist (dus in laatste instantie
de klant). In het kapitalistische
Westen is de klant reeds lang ko
ning, maar in Rusland wordt dat
nu een communistisch idee.
Men heeft de proef al genomen en
die is in alle opzichten zó geslaagd, dat
men het thans in enige honderden
kleding- en schoeiselfabrieken gaat toe
passen en dat men ook uit andere sec
toren (ook de landbouw!) belangstel
ling toont. De satellietlanden zijn trou
wens al voorgegaan, ook daar begint
de kapitalistische stelling van „vraag
en aanbod" terrein te winnen.
Vanzelfsprekend komt er fel verzet
van de orthodoxe planners al is het
alleen maar omdat hun machtspositie
(en hun boterham) in gevaar komt. Wil
men vasthouden aan de Staat als Al-
vader, dan kan men niet buiten de
planning! En natuurlijk heeft ook Pe
king vreugdevol vastgesteld, dat Rus
land zich steeds verder verwijdert van
het ware communistische evangelie,
welks meest orthodoxe aanhangers
thans de Chinezen zijn, zich daarmede
bewijzend „de Chinezen van het
Marxisme".
Zal de nieuwe economie veld
winnen? Of zal zy straks weer ten
ondergaan, zoals het eerste experi
ment, de Nieuwe Economische Po
litiek, die ook „nep" bleek? Ener
zijds vreest men, dat de politieke
consequenties, welke hiervan het
noodzakelijk gevolg zullen zijn, zul
len leiden tot kappen met deze ge
vaarlijke theorieën.
De optimisten geloven, dat de Rus
sen nuchter genoeg zullen zijn om in
te zien, waarvan zij tenslotte het meest
profijt hebben en dat door deze
ontwikkeling ook nauwere contacten
zullen ontstaan tussen de Sovjet-Unie
en het Westen, zoals die er trouwens
met de satellietlanden al zijn. Krupp
VEENENDAAL
bouwt een fabriek in Polen!
In ieder geval gaat de ontwikkeling
in Rusland een kant uit, waarvan men
tien jaar geleden nog niet had ge
droomd.
Jaarlijks overlijden in Nederland
20.000 mensen aan kanker. Met behulp
van het Koningin Wilhelmina Fonds
was het mogelijk om in Nederland 14
centra voor kankerbestrijding te vesti
gen. Deze centra zijn gevestigd te: Am
sterdam (2 centraDeventer, Eindho
ven, 's-Gravenhage, Groningen, Leeu
warden, Leiden, Maastricht, Middel
burgNijmegen, Rotterdam, Tilburg en
Utrecht.
Dank zij het steeds intensiever we
tenschappelijk onderzoek, waaraan ook
in ons land door de beste geleerden
wordt deelgenomen, kan er een voor
uitgang in de behandelingsmethoden
van kankerpatiënten worden gekonsta-
teerd.
Om de inwoners van Veenendaal in
staat te stellen iets meer over de ge
nezingsmogelijkheden van kanker te
Het comité, dat is belast met de voorbereiding van de tentoonstelling
ter herdenking van het vierde lustrum van de bevrijding, doet nogmaals
een dringend beroep op iedereen, die voorwerpen in zijn bezit heeft be
trekking hebbende op de oorlog 1940-1945, daarvan voor 14 april a.s. me
dedeling te willen doen, hetzij ter gemeente-secretarie, afd. bestuurs
zaken, Hoofdstraat 92 te Veenendaal, hetzij telefonisch onder nummer
2441 (08385).
Met name bestaat behoefte aan alle soorten surrogaten, die in de oor
logsjaren werden gebruikt, zoals Consi-sigaretten, Pitto-koffie, Hop-
sigaren, Panco-bakpoeder, Santé-tabletten, sigaretten-vloei, kleizeep en
dergelijke artikelen.
Ook voor huishoudelijke gebruiksvoorwerpen, illegale blaadjes, foto's of
nog liever negatieven van foto's betrekking hebbende op dit tijdvak, de
mobilisatie, de inundatie en de evacuatie, bestaat grote belangstelling.
Wil een ieder die het comité aan één of meerdere van deze artikelen zou
kunnen helpen, daarvan mededeling doen aan bovenstaand adres. Het
organiserend comité zal u voor uw medewerking zeer erkentelijk zijn.
vernemen en vooral om de vaak nog
onnodige angst die er ten aanzien van
deze ziekte bestaat weg te nemen, geeft
de plaatselijke afdeling van het Ko
ningin Wilhelmina Fonds op woensdag
21 april a.s. een voorlichtingsavond in
zaal Eltheto, Fluitersstraat 2, aanvang
20.00 uur.
Op deze avond zal ruimschoots de
gelegenheid worden gegeven om vra
gen te stellen. Tevens zal op deze
avond worden verteld hoe de ingeza
melde gelden van het Koningin Wil
helmina Fonds worden besteed.
De avond, die geheel gratis wordt
aangeboden, is toegankelijk voor per
sonen van 16 jaar en ouder. Het pro
gramma van de avond is als volgt:
1 Opening; 2 Medische causerie over
kanker door dokter C. P. Engel; 3 Ver
toning van een film over de kanker
bestrijding; 4 De heer H. van Wijck,
promotor, spreekt namens het Koningin
Wilhelmina Fonds; 5 Pauze; 6 Gelegen
heid tot vragen stellen aan de arts; 7
Vertoning van een mooie kleurenfilm
over Engeland; 8 Sluiting.
In het belang van de volksgezond
heid in Nederland is het noodzakelijk,
dat ook wij Veenendalers iets meer
over de kankerbestrijding weten en de
avond van 21 april a.s. bezoeken.
CAFÉHOUDER PREDIKT
TIJDELIJK ABSTINATIE
Een originele manier om de campagne
tegen het gebruik van alcohol achter het
stuur te bevorderen wordt in Engeland
gevolgd door een echte Engelse pub in
een klein plaatsje waar nogal wat fo
rensen wonen. Als de heer des huizes
's morgens naar het station rijdt in zijn
auto om de trein te pakken naar de city,
kan hij die gemakkelijk kwijt bij het
cafeetje, dat over een ruime parkeer
plaats beschikt. Hij betaalt dan f 1,50 en
krijgt een parkeerkaartje. Wanneer hij
na gedane arbeid naar zijn woonplaats
terugkeert kan hy door inlevering van
zijn parkeerticket, gratis in het cafeetje
een stevige borrel krijgen
