lente
komt
BEHANG
CHRONISCH
ZIEKEN DEZE ZOMER NAAR BLIJE WERELT
IN 0TTERL0
LEEFKLIMAAT WORDT MOEILIJK
SCHERPENZEEL
Vroeg voorjaar bij Veenendaal
AMERONGEN
HOE KLEIN WORDT NEDERLAND (II en slot)
Volgende week collecte in Veenendaal
Drogisterij Henny Jansen
DERDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 9 APRIL 1965
Nr. 28
Heel de dag speelt er licht om de bo
men, wier schaduwen op de gang der
uren meeschuiven. Hoe jammer dat het
pleintje als parkeerplaats gebruikt wordt.
Het vraagt om iets anders: gezelligheid
en drukte van winkeltjes en café's. Het
is stil bij de auto's, de „knorrende bees
ten" om met Bordewijk te spreken. Alleen
bij de voormalige synagoge is wat be
drijvigheid van een grossiersbedrijf.
In lang vervlogen tijden heerste er le
vendigheid en rumoer aan Het Verlaat,
bij De Dwars Brugge, de Cromme Hoeck,
de Swaluwen Sterte, het Kleine Schutken
en verderop bij het Sandtfoortse schut of
Merrie Mesen Schutte. Schepen met turf,
met eek (eikeschors voor het looien van
leer), met talhout (bundels takken van
100 stuks) en met boomstammen werden
er geschut. Zo was het bijvoorbeeld om
streeks 1590, toen de kerkmeesters van elke
geladen en geschutte boot een croon, een
muntstuk destijds, ontvingen. Hun reke
ningen uit die jaren bevatten lijsten van
schepen met uitgevoerde goederen.
buigt, nemen wij het paadje langs het
water aan het einde van de Boecopse ve
nen. Er ligt daar een schilderachtige
buurtschap van boerderijtjes, schuren,
stallen en hooibergen. Reeds omstreeks
1600 lagen daar vele huizen nabij het
Sandtfoortse schut, waar nu de Rauwe-
veldse brug is, die een aardig gezicht
biedt op de huisjes langs het water. Het
is er zo stil, dat het intieme huiselijke
leven van Carry van Bruggen's „Het huis
je aan de sloot" er had kunnen geschie
den.
Aan de andere zijde van de brug
lokken Het Fortuin en ver weg De
Kampjes en de glanzende velden van
De Goede Troost. WU keren echter
langs de Grebbeweg terug.
door D. Philips,
met foto's van de schrijver.
Uitslagen van de deze week door de
leden van de schietvereniging Scherpen-
zeel geschoten onderlinge wedstrijd:
C. Valkburg 94, M. Berendse 92, J. ten
Broek en A. C. van Dusschoten 89, E.
v. d. Werk en P. van Engelenburg 88, A.
ter Burg 87, H. Berendse 86, J. Koudijs 85,
J. Koot en J. van Eist 84, N. Klumpenaar
83, G. J. Voskuilen 81, H. Pater en H.
van Droffelaar 79, J. Davelaar 78, R. v. d.
Brugt 76, B. Geefthuizen 71 en J. van
Ekris 70.
Dinsdag 13 april aanstaande wordt de
eindwedstrijd op de binnenbaan gescho
ten en op 20 april wordt deelgenomen aan
een wedstrijd te Hoevelaken tussen Hoe
velaken, Achterveld en Scherpenzeel.
INBREKEN IN V.S. BEROEP
VOOR JONGE MENSEN
In de Verenigde Staten hadden in 1962
niet minder dan 2.048.270 ernstige ver
grijpen plaats, te weten elk uur een
moord, elke zes minuten een roof
overval, elke vier minuten een zware
mishandeling, elke anderhalve minuut een
autodiefstal, elke minuut een diefstal van
meer dan 50 waaronder ook zakken
rollerij begrepen en elke 35 seconden
een inbraak. Men moet daarbij bedenken
dat er 190 miljoen Amerikanen zijn.
Inbraak is dus het meest populaire mis
drijf. In totaal vonden 892.800 inbraken
plaats in dat jaar, waarvan 40.568 in New
York.
Nochtans is inbreken geen bijzondei
lucratieve bezigheid, getuige het feit, dat
de gemiddelde „opbrengst" maar 192
was. In New York City was het gemiddel
de evenwel belangrijk hoger, en wel 585,
en in Manhattan zelfs 658. Alles bij el
kaar slaagden de inbrekers er toch in
voor een waarde van 171 miljoen achter
over te drukken. Daarvan was 38*/» cash
30®/# in persoonlijke bezittingen, 25®/» in
koopwaar en juwelen.
Het beroep van inbreker is een manne
lijk beroep, en men moet er blijkbaar
jong voor zijn om tot een behoorlijke
prestatie te komen. Van 6.916 personén die
gearresteerd werden op verdenking zich
onledig te hebben gehouden met deze be
zigheid waren maar 196 vrouwen. Niet
minder dan 70®/« van de verdachten was
beneden de 25 jaar, en 33®/» beneden de
16 jaar. Een belangrijk hulpmiddel van de
politie bij het opsporen van de daders is
het feit, dat de man, die zijn beroep maakt
van het beroven van zijn beter gesitueer
de medeburgers door inbraak, daarbij
meestal een vaste gedragslijn volgt, zodat
de manier, waarop de inbraak wordt ge
pleegd, in de regel het aantal verdachten
limiteert tot een bepaalde groep „zware
jongens".
GEEN INTERNATIONALE
De figuranten in de film Dr. Jivago
naar de beroemde roman van de Rus
sische schrijver en Nobelprijswinnaar
Boris Pasternak zullen bij het bestor
men van het paleis van de Tsaar niet
de Internationale zingen. Dat heeft de
Spaanse politie beslist (de film wordt
opgenomen te Madrid). De Internatio
nale, zegt de chef van de Madrileense
politie, is voor ons een te verdachte
klank, zelfs in een filmstudio.
tempo met nieuwe gevaren bedreigen. Al
leen het verkeer vraagt jaarlijks twee
duizend slachtoffers. Een nog veel ernsti
ger bedreiging vormt de stroomversnel
ling, waarin onze samenleving is geraakt.
„In korte tijd is het aanschijn van de
aarde en is ons leven méér veranderd dan
vroeger in generaties het geval was", zo
schetste minister Bogaers het probleem.
Het vraagt een geestelijke en lichamelijke
aanpassing, welke door velen niet kan
worden opgebracht.
Dit totale complex van problemen
vraagt een regelmatige begeleiding door
de overheid. De overheid (of het nu het
rijk is, de provincie of de gemeente) moet
immers voor gemeenschappelijke voor
zieningen zorgen. Dergelijke begeleidende
maatregelen zijn vanzelfsprekend, gezien
de ingewikkelde problematiek, niet ge
makkelijk. Het is al een winstpunt, dat de
demissionaire regering in ieder geval de
noodzaak ervan heeft ingezien. Een vol
gende, nieuwe regering zal daar onge
twijfeld op moeten voortgaan, gezien de
eisen, welke de grote politieke partijen
wat dit betreft hebben laten horen. Ge
makkelijk zal het in ieder geval niet zijn,
of, zoals minister Bogaers het uitdrukte:
„Elke Nederlander zal offers moeten bren
gen en inschikkelijk moeten zijn".
Brugje over de Grift Benedeneind
Voor het Kleine Schutje lag daar toen
op de Stichtse zijde een landhuis, Den
Hulck genaamd, en op de Gelderse
z(jde het huis van Jacob Feitsz, om
geven door hoog geboomte.
Wij keren echter tot onze tijd terug
en vervolgen onze tocht. Aan het eind
van de Valleistraat vouwen de ruimten
zich open. Rechts van ons rijzen de hoge
flats boven enige hooibergen op. In
het zachte morgenlicht lijken zij ver
starde baksteenbouwvallen in Babylonië.
Stoeten van bomen vergezellen de toe
rist langs de Grebbeweg, de Groeneveld-
se- en Wageningselaan, aan de andere
zijde langs de Polderweg en de Vijgen
dam. De fijne silhouetjes van takken en
twijgen staan raak en scherp tegen de
lichte hemel geëtst. Een vleug van de
lente zweeft door hun kruinen, die door
de zwellende en kleurende knoppen'
dichter worden.
Links zien wij door een haag van weke
elzestammen de vlasgele velden vol pijpe-
strootjes van De Hel. Als de dag daalt
en de zon de westelijke hemel purper
en goud kleurt, is het daar wondermooi.
Ik moet dan denken aan een fraaie was-
krijttekening van Floris Verster, die ik
eens in het Stedelijk Museum De Laken
hal te Leiden zag, Avond geheten, het
wonder van de avond verbeeldend.
Wij naderen Veenendaal weer. Een
eenzame berk laat zijn katjes wuiven op
de lentewind. Door zijn takken zien wij
aan de einden de hoge woondozen, die
flats heten. Natuur en cultuur
Huisjes langs de Grift
SCHIETUITSLAGEN
deren worden bijzonder verzocht om het
blauwe en rose inentingboekje mede te
brengen.
De kosten, aan deze herinenting ver
bonden bedragen f I,per prik.
Wanneer men niet in staat is om deze
kosten te betalen kan er een regeling
worden getroffen. Verdere inlichtingen
kunnen worden verkregen ten gemeente
huize.
OPBRENGST COLLECTE
De collecte voor Simavi welke in de
afgelopen dagen werd gehouden, heeft
te Amerongen het mooie bedrag van f
497,88 opgebracht, ruim f 100,— meer als
vorig jaar. De collectanten hartelijk dank
voor hun moeite en inspanning.
VVV Amerongen-vooruit
Nu de aanvragen voor het a.s. zomer
seizoen weer binnenstromen wordt op de
leden van VVV een dringend beroep ge
daan aan de correspondente zo spoedig
mogelijk opgaaf te zenden van de tijd
vakken welke zjj nog vrij hebben. Bij
geen bericht wordt aangenomen dat men
volledig bezet is.
In verband met de a.s. Paasdrukte
wordt vroegtijdige opgaaf verzocht, voor
al van het nachtlogies.
De leden worden opgewekt vooral de
ledenvergadering te bezoeken, welke
wordt gehouden op 13 april a.s. Het is
van groot belang dat ieder lid met de
belangen van de vereniging meeleeft. De
vergadering wordt gehouden in het
Dorpshuis.
SCHIETRESULTATEN WILLEM TELL
Bij onderlinge schietwedstrijden wer-
Wijnbergen, J. de Haas 94; W. v. Vee
den de volgende punten gehaald: J. Pak-
vis en A. de Haas 95; H. de Groot, G.
nendaal, J. de Greef 91; A. H. Engelaar,
A. v. d. Sichtenhorst 90; J. Niessen, H.
v. Veenendaal, H. Mol, J. de Kroon 89;
L. Schuchardt 83, W. Berkhof 82 en R. C.
C. Brinkman 79.
NIEUWE KANTOORHOUDER
P.T.T.
Al$ aanvulling op eerdere berichten
kan nog worden gemeld dat de nieuwe
kantoorhouder van het PTT-kantoor te
Amerongen, de heer W. Groters, tot nu
toe werkzaam was als hoofd-employe ten
PTT-kantore te Zeist. Met ingang van
1 april j.l. heeft hij zijn functie te Ame
rongen aanvaard. De heer Groters is ge
huwd en heeft 2 kinderen.
INBRAAK
In de nacht van vrijdag op zaterdag
j.l. werd een inbraak gepleegd in de di
rectiekeet van Rijkswaterstaat bij het
Stuwcomplex aan de Lekdijk. Tot de buit
behoorden een waterpastoestel, een
schrijfmachine, een verrekijker en enkele
dozen sigaren. De politie heeft als ver
moedelijke dader aangehouden de heer
B uit Wijk bij Duurstede. De ontvreemde
goederen werden echter niet teruggevon
den. De politie stelt hiernaar een onder
zoek in.
PASFOTO'S
Doordat de enige fotograaf in Ame
rongen, de heer Felix Nobel wegens zijn
leeftijd zijn zaak heeft gesloten, waren
de inwoners gedurende enkele maanden
voor de noodzakelijke pasfoto's voor rij
bewijzen, paspoorten e.d. aangewezen op
fotograven in andere plaatsen. Dat was
lastig en tijdrovend. Het is daarom ver
heugend dat thans weer een mogelijkheid
deze onmisbare kiekjes in Amerongen
te laten maken. De heer E. van Geyten-
beek, drogist in de Overstraat heeft n.l.
besloten ook pasfoto's te gaan maken.
De bevolkingsproblemen van Nederland zouden nog wel te overwinnen zyn als
het er alleen om ging een bepaald aantal mensen op een beperkt aantal vier
kante kilometers samen te laten wonen. Er komt dan nog een fikse reeks pro
blemen by, zoals de omschakeling van een landbouwgemeeilschap op een sterk
geïndustrialiseerde samenleving en de toenemende verstedelijking. Maar ook
daarvoor zyn nog wel oplossingen te vinden. Neen, de zo.rgen worden nog on
eindig vergroot door de grote gevaren, welke ons leefklimaat bedreigen. Het is
een heel mooi woord, maar tegelyk bedriegeiyk. Er gaat nameiyk een wereld
van begrippen achter schuil, die zeer uit elkaaj- lopen, maar één ding gemeen
hebben: zy hebben alle betrekking op de voor het leven van de mens essentiële
zaken.
Vreemd genoeg worden deze voor de
mens onmisbare levensvoorwaarden meer
bedreigd, naarmate onze welvaart toe
neemt. Tot deze conclusie kwam onlangs
de demissionaire minister van volkshuis
vesting, drs. Bogaers. De meest elemen
taire goederen worden steeds schaarser:
lucht, water, rust en stilte, lichamelijk
en geestelijk evenwicht, contact met de
natuur.
De eerste levensvoorwaarde is, dat de
mens kan ademen. Maar in sommige
dichtbewoonde en sterk geïndustrialiseer
de gebieden begint zuivere lucht al een
schaars artikel te worden, vertelde de
bewindsman. Ons vlakke land verkeert
nog in een vrij gunstige positie, maar toch
zijn er ook hier al plaatsen waar de lucht
vertroebeld is. De luchtverontreiniging is
voor 1/3 toe te schrijven aan industriële
afvalprodukten, voor 1/3 aan de kolen en
olie, welke wij voor onze verwarming
verstoken, en voor 1/3 aan het verkeer
(uitlaatgassen). Terwijl door onze welvaart
het aantal auto's almaar toeneemt, zet
ook de vervuiling van onze lucht zich
almaar verder door.
Vrijwel hetzelfde geldt voor ons water.
De behoefte aan zuiver water neemt toe
door stijging van het waterverbruik per
persoon en door toenemende vraag van de
industrie. Maar zuiver water zelf wordt
een heel schaars artikel. In Rotterdam
kan men daarover meepraten. Ons land
vangt door zijn ligging het afvalwater op
van vrijwel alle grote fabrieken van
West-Europa, daar komt dan nog het af
valwater van onze eigen industrie bij.
De drinkwatervoorziening, vooral voor de
Randstad, zal in de toekomst grote moei
lijkheden geven. De regering heeft al be
cijferd, dat voorlopige maatregelen om
het water te zuiveren op zo'n één miljard
gulden komen.
Ook ons privéleven zal steeds meer in
het gedrang komen. De mens moet niet
alleen, maar ook zichzelf kunnen zijn.
Ergens moet hij een plekje kunnen vin
den, wéar hij vrij is, vooral vrij voor de
storende blikken van anderen, zei minis
ter Bogaers. Maar waar moeten wij dat
in de toekomst zoeken als wij in plaats
van met 360 met 600 landgenoten op één
vierkante kilometer zijn samengeperst?
Waar zal de stilte blijven? Het straat
rumoer, hinder van vliegtuigen, transis
torradio's, zij zorgen voor een voortduren
de geluidsstorm, welke steeds meer tot
een obcessie wordt. Hoe zal het met onze
gezondheid gaan? Terwijl de medische
wetenschap voortdurend overwinningen
boekt, blijven wij onszelf in hetzelfde
Wij laten ons echter niet verlokken
zywegen in te slaan, maar biyven
langs het water, de oude Grift.
Hoewel er geen scheepvaart meer is,
bezit het water altijd een zekere leven
digheid, een tinteling van licht en kleur
in de beweeglijkheid van de waterspiegel.
Ik moet, gaande langs de Grift, vaak
denken aan een spotzieke strofe van de
Vlaamse dichter Richard Minne, een der
dichters van 't Fonteintje, waarin hij de
draak steekt met de veelbezongen Leie,
een strofe, die ik dan zo vrij ben te va
riëren als volgt:
De Grifte en lijkt ons maar een landelijk
rivierken,
een wandelende streep, en wat traag water
toe,
met aan lederen draai een waaiend popu-
llerken,
een half-verdronken ponte, een schilder en
een koe.
Vervang de pont door een roeiboot of
een fuik, de schilder door een visser of
een jongen, die kikkerlarven zoekt en ge
ziet de Grift vóór U.
Het enige brugje, dat gespaard bleef,
spiegelt zich in het glinsterende water.
Dat brugje is geen kwakel (meer), geen
trapjesbrugje. Talloze kwakels kromden
enige tientallen jaren geleden nog hun
ruggen als boze katten over de Grift, zo
dat de punters of drieplanken met turf
of hooi geladen doorvaart hadden.
Omstreeks 1600 lagen links al huisjes en
boerderijen waar de Pallandse, Huemense
en Valckenaerse venen aan het water
reikten. Waar de Meentdijk naar links
4 Paadje langs de Grift.
„Het huisje aan de sloot"
Lente aan de Grebbeweg.
't Is stil aan Het Verlaat. Er staat maar een enke-
kele auto geparkeerd. De ochtendzon kleurt de
schilferstammen van de jonge platanen en wekt
op het pleinachtige straatje een sfeer van lentever
wachting, nog versterkt door de carillonklanken
van de nabije horlogerie. Een uitgekozen plekje
lijkt mij Het Verlaat voor gezellig vertier in ca
feetjes met terrasjes onder kleurige zonnescher
men. Dat nooit iemand het plan opperde daar een
café te stichten, is verwonderlijk. Het Verlaat doet
mij wel eens denken aan een verlaten beschaduwd
vergeten pleintje in Parijs. Wie gevoelig is voor
stemming en sfeer, voor dat, wat de Fransen noe
men ,,rien que les heures" zal het beamen. Waar
de uren trager zijn
De commissie voor de verzorging van de chronisch zieken en invaliden, die al tweemaal een fyne vakantie voor
deze mensens heeft georganiseerd, maakte deze week haar plannen bekend voor de a.s. vakantie. Voor dit jaar is een
vakantieweek voor de chronisch zieken en invaliden gepland in de week van 10 tot 17 juni a.s. De twee voorgaande
jaren waren de patiënten te gast in de camping De Thymse Berg in Rhenen, maar er was daar wel eens te weinig
ruimte reden waa.rom men thans heeft uitgezien naar een andere vakantieplaats.
Kruis. Tijdens de vakantieweek zullen
enkele Veenendaalse koren en korpsen
een bezoek brengen ter afwisseling.
Hiertoe wordt al onderhandeld met
het Ritmeester Mannenkoor en de Chr.
Muziekclub Weerklank.
Het kan niet anders of ook deze va
kantieweek moet weer slagen, waar
door in het leven van hen, die aan
huis gebonden zijn, een korte periode
van verpozing wordt gebracht. Wan
neer men denkt dat een familielid voor
uitzending in aanmerking komt kan
men dit nog steeds doorgeven aan de
secretaris, de heer J. van Hardeveld
Rzn., Bergweg 38, tel. 2232, dan zal
het zeker bekeken worden.
NUTSBIBLIOTHEEK
Aangezien het Dorpshuis op Goede
Vrijdag gesloten moet zijn, kan de uit
lening van boeken op vrijdag 16 april
geen doorgang vinden.
In plaats daarvan zal de bibliotheek
voor uitlening geopend zijn op donderdag
15 april a.s. op de gewone tijden, dus van
16-17.30 uur en van 19-20.30 uur.
Vergadering Nederlands
Bijbelgenootschap
De afdeling Amerongen van het Ne
derlands Bijbelgenootschap hield onlangs
haar gebruikelijke jaarvergadering onder
voorzitterschap van de weleerwaarde heer
Ds. L. Zwaan.
Uit het jaarverslag van de secretaris
penningmeester bleek, dat de Amerongse
afdeling zich nog steeds in een gezonde
groei mag verheugen. Het aantal leden
en begunstigers bedraagt momenteel 314
tegen 290 een jaar geleden.
Mede aan het feit, dat er ter gelegen
heid van het 150-jarig bestaan in diverse
kerken koliekten zijn gehouden zijn de
inkomsten bestegen met f 322,
De bibliothecaresse van het genootschap,
mej. S. J. Scholte zou echter graag wat
meer Bijbels verkopen om op deze manier
de inkomsten van het genootschap te
verhogen.
Ook doet het comité een beroep op
enkele dames of heren collectanten
vanaf 16 jaar, die men nog nodig heeft
voor de te houden collecte van volgen
de week. Men kan zich hiervoor op
geven bij de commissieleden: A. Mid
delhoven, Groen van Prinstererstraat
11, J. Slotboom, Sav. Lohmanstraat 10
en J. van Hardeveld, Bergweg 38.
Verhuur garages
In de gehouden raadsvergadering van
23 oktober 1964 besloot de gemeenteraad
om f 15.000,beschikbaar te stellen voor
het bouwen van een zestal garages aan
de Oranjelaan.
Veel auto's staan langs de straten ge
parkeerd en op deze manier zal er, hoe
wel in zeer geringe mate aan deze over
last tegemoet gekomen kunnen worden
door een aantal van deze wagens in ga
rages onder te kunnen brengen.
De huur van de garages bedragt f 19,50
per maand per garage.
Momenteel is het zo, dat er reeds enkele
aanvragen zijn binnengekomen.
Inwoners van deze gemeente, die be
langstelling hebben voor een dergelijke
garage kunnen hun verzoek schriftelijk
indienen bij het college van burgemeester
en wethouders. Over enige weken zal dan
door dit college worden bezien in hoe
verre aan de verzoeken kan worden vol
daan. Zeer binnenkort zal de bouw van
de betreffende garages gaan beginnen.
INENTING
In afwijking van de vorige be
richten betreffende de herinenting voor
Polio, tetanus en difterie wordt mede
gedeeld, dat deze herinenting niet zal
worden gehouden op de vrijdagen 9 en
16 april a.s. doch op dinsdag 13 april a.s.
en wel in het Groene Kruisgebouw aan
de Kon. Wilhelminaweg.
Voor de bewoners van Overberg zal de
herinenting worden gehouden op donder
dag, 15 april in de dokterskamer van het
Kamp Overberg.
De ouders van de te herinenten kin-
Bovendien is het in Otterlo wat rus
tiger, want het is toch zo dat de men
sen in alle stilte en rust van hun va
kantie dienen te genieten. Teneinde dit
alles te kunnen verwezenlijken doet
het comité een dringend beroep op de
Veenendaalse bevolking de actie te
steunen.
In de week van 12-19 april zal een
bijdrage worden gevraagd en ge
zien Veenendaal bekend staat om
haar offervaardigheid en het dit
maal om zieke en invalide plaats
genoten gaat, kan aan de goede
opbrengst niet worden getwijfeld.
Vermeld kan nog worden dat in De
Blije Werelt een aantal invalidenwa
gentjes aanwezig zullen zijn, die het
comité welwillend mocht lenen van
het „Henry Dunanthuis" van het Roode
en een pracht collectie
v.a f 0.78 per rol.
Zandstraat 7 - Veenendaal