Nieuwbouw Veenendaal
Rubber N.V. in volle gang
SetterSet
P
E
L
CHEVROLET
Hij smult... en u hebt nog 3 andere redenen om de
boterhammen met Oem te smeren. Hier komen ze!
Afscheid, bevestiging en intrede
ds. P. de Jong
HET KOMENDE U.S.O. CONCERT
Beeldende kunst te Veenendaal
in ,,'t Lanterentje"
Nieuwsblad „DE VALLEI"
vrijdag 17 september 1965
Complex geeft bijzonder accent aan Zandstraat
Nieuwe seizoen van
N.C.V.B. Veenendaal
V.A.B.
KIRPESTEIN
nylons
1.98
Fa. L. HEY
IZo zuiverAlle grondstoffen van
Oem margarine zijn voor 100 ge
pasteuriseerd. Dus? Zuiver en gezond.
2 Zo versDe pakjes Oem gaan
direct van de Remia-fabriek naar
uw melkhandelaar. Verser kan het niet.
MARGARINE
3 Zo gul met verrassingenGratis
Pasteurmerken op alle pakjes Oem
margarine. Spaar ze voor waardevolle
verrassingen! Vraag uw melkhandelaar
om de nieuwe Remia geschenkenfolder
waar 't allemaal in staat. Morgen doen.
r
Het geraamte van de
nieuwe fabriekshal
Veenendaal
Rubber N.V.
accentueert
momenteel het beeld
van de Zandstraat.
In de Zandstraat heerst momenteel een grote bouwactiviteit. Op het terrein
van de Kon. VSW s|fn een aantal stalen gevaarten opgericht ter ondersteuning
van het grote complex van Veenendaal Rubber N.V. dat hier t.z.t. zal verrij
zen. De nieuwe bedrijfsruimte heeft een oppervlakte van 2800 m* en zal acht
meter hoog worden.
Het werk wordt uitgevoerd door het
Veenendaalse bouwbedrijf Boers. De
fraaie, moderne voorgevel is ontwor
pen door het architectenbureau Van
Lingen. Het exterieur is modern van
lijn, veel beton, veel glas.
Na drie maanden van vakantie gaat
de afdeling Veenendaal van de NCVB
weer haar maandelijkse samenkomsten
houden, in het OCB gebouw aan de J.
O. Sandbrinkstraat. De afdeling Vee
nendaal telt op het ogenblik 270 leden
en dit aantal is nog voor uitbreiding
vatbaar.
Verschillende sprekers brengen in de
komende maanden onderwerpen voor het
voetlicht, al of niet verduidelijkt met dia's
Ds. A. Terlouw opent het seizoen met
het onderwerp „Mens en Arbeid" op dins
dag 21 september; 19 oktober spreekt ds.
Nieuwenhuysen uit Den Haag over „Het
dier in het licht van de Bijbel", op 16 no
vember een lezing door mevr. Ooms-Vinc-
kers uit Laren over „Rusland en het Com
munisme" en op de kerstavond (21 de
cember) verzorgen de heer en mevr. Heeg
uit Utrecht een kerstvertelling met dia's
en zang.
Het nieuwe jaar wordt ingezet met een
contaktavond met nieuwe leden, terwijl
het gedeelte na de pauze verzorgd wordt
door het Zuivelbureau; een lezing met
dia's over Effatha in Voorburg op 15 fe
bruari. Op 15 maart het Jaarfeest en op
19 april spreekt Majoor Bosshardt over
„Mijn werk in donker Amsterdam". Het
seizoen 1965-1966 wordt besloten met een
voorlichtingsavond over „Merkartikelen
Nederlands Fabrikaat" afgewisseld met
declamatie van Anne Holtrop.
POSTDUIVENNIEUWS
De E.V.P.V. „De Luchtreiziger" te
Veenendaal nam deel aan de wedvlucht
vanaf Mons België. De duiven werden
om 10 uur losgelaten. De eerste duif
meldde zich om 12.49 bij de heer G.
Fasse. De verdere uitslag is: G. Fasse
1; F. Spies 1, 6, 9; H. v. Kooten 3; H.
Beijk 4, 10; H. Drost 5; H. v. Barne-
veld 7, 16; W. J. v. Dam 8. 11, 13, 14;
W. Slotboom 12; K. v. d. Heuvel 15.
BOOREILAND VOOR
AMERIKAANSE
OLIEMAATSCHAPPIJ
Rotterdam: Dit booreiland, bestemd
voor een Amerikaanse oliemaatschap
pij, passeerde maandag het Rotterdam
se havengebied op weg naar de werf
van Wilton in Schiedam, waar het zal
worden afgebouwd. Het gevaarte was
afkomstig van de werven van Van der
Giessen en Piet Smit in Krimpen.
Pal naast het nieuwe fabriekscom
plex komt een transformatorstation. In
de nieuwe rubberfabriek zal ruimte en
plaats zijn voor circa 90 werknemers.
Het in de bedrijfshallen te vervaar
digen produkt is voornamelijk voor ex
port bestemd. Die export is gericht op
de EEG landen, waarvan West-Duits-
land de grootste afnemer is.
Dankzij een moderne apparatuur en
machines van Engelse makelij zal het
mogelijk zijn zonder noemenswaardige
vermeerdering van de arbeidsbezetting
een sterk verhoogde produktiecapaciteit
te verkrijgen. De directie hoopt dat de
nieuwe fabriekshallen nog voor het
eind van dit jaar in gebruik genomen
kunnen worden.
ming. Ook het tweede deel is een speel
se dans, geleid door de schrille solo
viool (alle snaren zijn één toon hoger
gestemd), de lange melodieën glijden
als guirlandes door elkaar, soms klin
ken herinneringen aan oude Mahler
problematieken even op, worden dan
weer weggespeeld in de uiterst helder
georkestreerde danspassages Het der
de deel, het Adagio, en het daarop vol
gende slotdeel behoren m.l. tot de top
punten der romantische muzieklitera
tuur Zeer sereen dragen de strijkers
een lange melodie, contemplatief, als
het ware voortschrijdend in gedachten,
vol van rust en vrede, zich langzaam
ontplooiend en aansluiting geven op
het laatste deel, waarin het hemelse
leven wordt bezongen. Na een korte
inleiding van het orkest zet de sopraan
in: Wir geniessen die himmlischen
Freuden" Alle vreugden van de hemel
worden ons hier in de naïve versen
uit: „Das Knaben Wunderhorn" ge
schilderd. Vooral het laatste gedeelte
is van een bijzonder innige, paradijse
lijke sfeer „Kein Musik 1st ja nicht
auf Erden. die Unsere verglichen kann
werden". Alleen al om deze passage
mag u dit concert niet missen. Uiterst
stil eindigt deze symphonie, als een
ademtocht, als een zucht in het heelal.
Een bijzonder goed programma, ik
zei het u reeds: Onthoudt de datum,
21 september 1965 en vergeet niet, u
te begeven naar het gebouw aan de
Eikenlaan.
G. L. G. Wielaert
Ds. P. de Jong zal zondagavond 19 september a.s. in de Oude Kerk aan de
Markt afscheid nemen van de Hervormde gemeente van Veenendaal en de
week daarop, n.l. zondagavond 26 september a.s., na vooraf in de morgen
dienst te z\jn bevestigd door ds. J. Koele uit Nijkerk, intrede doen als predi
kant van de Hervormde gemeente van Nijkerk in de classis Harderwijk, waar
hij beroepen is in de vakature van ds. Jac. van Dijk, aan wie in verband met
zfjn benoeming tot leraar godsdienstonderwijs aan en tevens schooldecaan van
de christelijke middelbare meisjesschool „Juliana van Stolberg" te 's-Graven-
hage met ingang van 1 september l.l. eervolle ontheffing uit het ambt van
predikant is verleend.
Het is eigenlijk zo jammer, dat van een concert, dat slechts eenmaal zal plaats
vinden, alleen achteraf een kritiek geschreven wordt, een beschouwing over
wat de recensent van de uitgevoerde werken vond en van de wijze waarop ze
werden gebracht. Het is is allemaal reeds verleden tijd, het is een nakaarten
en nog wel een onherstelbaar nakaarten. Let wel, schrijver dezes heeft
niets tegen deze kritiek achteraf, alleen wel iets tegen het feit, dat zelfs de
meest lovende bespreking niet in staat is hen, die niet gegaan zijn, alsnog in
de zaal te brengen. Misschien voelden zij zich niet aangetrokken door de hun
onbekende werken, misschien vonden zij het programma te „modern", hoe dan
ook, hebben zij, bij het lezen van een lovende recensie, achteraf spijt niet ge
gaan te zijn, ze kunnen de gemaakte fout niet meer herstellen.
Veel zinvoller lijkt het mij daarom,
en veel beter passend in onze plaatse
lijke situatie, een voorbespreking te
geven van de te spelen werken, geen
discussie uiteraard over de uitvoering,
die nog komen moet - en die zeker
goed zal zijn, gezien onze ervaring met
het U.S.O. en zijn eminente dirigent
de heer Paul Hupperts - doch een aan
sporing om te gaan luisteren, en een
geruststelling dat men toch zeker gaan
moet, ondanks het feit, dat ditmaal
niet de overbekende werken gerbacht
worden, van die componisten waar men
zich zo veilig bij voelt.
Een dergelijke voorbespreking lijkt
mij vooral belangrijk voor hen, die af
geschrikt worden door namen, die zij
niet kennen of die bij hun een te mo
derne klank hebben. Neem nu eens het
programma van het concert van 21 sep
tember 1965. mijns inziens een uitste
kend programma.
VEENENDAAL
CITY-MOTORS - EDE
Namen als Strawinski en Mahler ko
men er op voor, de vertrouwde Bach,
de speelse Vivaldi en de toch altijd
aantrekkelijke Mozart ontbreken. Men
heeft het wederom aangedurfd, de Ba-
rokken en Klassieken te verlaten en
naast de Romanticus Berlioz, wer! i
van de modernere componisten Stra
winski en Mahler op het programma te
nemen. Ik geloof, dat er vele muziek
liefhebbers in Veenendaal en omgeving
van deze namen zullen schrikken, ge
wend als ze zijn aan Mozart, Beet
hoven, Schubert en Chopin. En toch is
dit volkomen 'ten onrechte.
Van de inderdaad wel modern te
noemen Igor Strawinski is „L'oiseau
du Feu" een jeugdwerk, geschreven als
het werd in 1909 toen de componist 27
jaar was, terwijl Mahler's 4e Sym
phonie gecomponeerd werd in 1899-
1900. Berlioz' Ouverture „Benvenuto
Cellini" is van 1838, dit werk kan men
dus bezwaarlijk modern noemen. Het
is een fors en gespierd stuk, vol schit
tering van de Renaissance; de tijd,
waarin de held, de goudsmit, beeld
houwer-avonturier Benvenuto Cellini,
leefde. Het geeft een beeld van een
kleurrijk leven, vol vaart en onstui
migheid. Gedragen door twee motie
ven: een wilde feestvreugde gedurende
het karnaval en een stil en lieflijk
liefdes thema stuwt deze prachtige ou
verture voort tot een grootse climax.
Strawinski's „L'oiseau du Feu" (De
Vuurvogel) is een geheel ander werk,
geschreven in een ongetwijfeld veel
modernere stijl, doch zeer goed in het
gehoor liggend, vol verrassende me
lodieën, sterk rythmische passages, en
over het algemeen van een sprookjes
achtige en impressionistische sfeer.
Gaarne verwijs ik voor de verdere
beschrijving van deze uit te voeren
werken naar het programma. Het is
niet de bedoeling hier deze werken
uitvoerig te belichten - een trouwens
in wezen onmogelijke opgave, omdat
woorden toch niet kunnen weergeven
wat de muziek zelf in de luisteraar
moet overbrengen - mijn doel is slechts
u aan te sporen dit concert te gaan be
zoeken. Vooral het laatste werk moogt
u m.i. niet missen.
Mahler's 4e Symphonie is een van
zijn meest toegankelijke werken en te
vens een van de blijmoedigsten. Over
het algemeen heeft Mahler zware, pro
blematische stukken geschreven, waar
in hij zijn worsteling om God en de
zin van het leven heeft trachten uit
te drukken. De laat romanticus Mahler
bouwde zijn symphonieën als waren
het kathedralen, het zijn werken vaak
van een lange speelduur (soms 1 Vt uur)
vaak geschreven voor een grote, soms
bijzondere bezetting met vaak sublie
me maar opk met bombastische soms
zelfs banale gedeelten. Vele ervan wor
den zelden of nooit ten gehore ge
bracht, deels omdat de bezetting zo
veeleisend is, deels omdat ze ons nau
welijks meer aanspreken.
Zijn 4e Symphonie echter behoort
ongetwijfeld door zijn evenwichtigheid,
zijn prachtige melodiek en doorzichtig
orkestgebruik tot zijn m.i. blijvende
meesterwerken. Het eerste deel zit vol
speelse melodieën, vol afwisseling en
is van een idyllische, vrolijke stem-
Pieter de Jong werd op 20 april 1921
te Puttershoek geboren en was eerst
enige jaren werkzaam op een kantoor.
Naderhand deed hij staatsexamen gym
nasium A en studeerde vervolgens nog
theologie aan de rijks universiteit te
Utrecht, waar hij in 1952 zijn kandi
daats- en ongeveer een jaar later in
1953 ook zijn kerkelijk examen afleg
de.
Nadat de heer De Jong van oktober
1953 tot februari 1954 eerst ongeveer
vier maanden te Bennekom bij nu wij
len ds. B. N. B. Bouthoorn en ds. A.
Terlouw, thans industrie predikant te
Veenendaal en als zodanig predikant
voor buitengewone werkzaamheden bij
de provinciale kerkvergadering van
Utrecht, stage had gelopen (werkzaam
was geweest als leervicaris) en hij in
1954 na een te Arnhem gehouden col
loquium was toegelaten tot de evan
geliebediening in de Nederlandse Her
vormde Kerk werd hij op 8 oktober
van datzelfde jaar (1954) door ds. J.
van der Haar uit Sint Maartensdijk op
Tholen, toen nog predikant te Wad-
dinxveen, bevestigd als predikant van
de Hervormde gemeente van Kootwijk,
in de classis Harderwijk.
Op 23 oktober 1960 verwisselde ds.
De Jong deze gemeente met die van
Veenendaal, waar hij is bevestigd door
zijn ambtsvoorganger, ds. KI. van de
Pol, toen nog predikant te Lunteren
en thans emeritus predikant te Ede.
Ds. De Jong heeft in de loop der
jaren vele bestuursfunkties vervuld en
zitting gehad in tal van colleges en
commissies. Zo was hij o.a. tijdens zijn
ambtsbediening als predikant van de
Hervornfide gemeente van Kootwijk lid
van de classicale zendingscommissie en
lid van de classicale commissie voor
het opzicht in de classis Harderwijk.
Te Veenendaal was hij lid van de
classicale zendingscommissie en lid van
de classicale commissie voor het op
zicht in de classis Doorn en te Veenen
daal zelf: voorzitter van de commissie
voor Gezinszorg; voorzitter van de
plaatselijke zendingscommissie; voor
zitter van de Rehobothschool; voor
zitter van de kleuterschool „Wiele
waal" en als voorzitter van de com-
miseie voor kleuterscholenbouw heeft
hij meegewerkt aan de bouw van de
kleuterschool „De Wielewaal".
Te Veenendaal heeft ds. De Jong, in
zijn wijkgemeente het wijkwerk op
nieuw opgezet en verder heeft hij daar
verschillende jeugdverenigingen her
opgericht en nieuw leven ingeblazen.
Tijdens zijn amtsbediening als predi
kant van de Hervormde gemeente van
Kootwijk werd te Koot wij kerbroek een
nieuwe Hervormde kerk en een nieuwe
kleuterschool gebouwd.
Van zijn hand verschenen enige pre
ken in de series „Genade voor Gena
de" en „Van Recht en Genade".
Gewoonlijk staat boven onze bespreking van beeldende kunst de toevoeging:
te Rhenen. In het Streekmuseum aldaar volgen te exposities elkaar regel
matig op. Om kunstwerken te zien waren wij tot dusverre op Rhenen aange
wezen en voorts op Arnhem. Amersfoort en Utrecht. Het culturele leven alhier
is, ondanks alle schijn, van weinig belang, met uitzondering voor de muziek:
twee concerten per seizoen door het U.S.O., oratoria, passionen, orgelconcerten
en harmonieuitvoeringen. De beeldende kunst komt niet aan bod, noch die van
de dans en het toneel. Voor het eerst werd Veenendaal deze zomer met een
tentoonstelling van schilderijen en beeldhouwwerken bedacht onder auspiciën
van de Stichtse Culturele Kring.
Twee energieke jongelui, de heren
Van Manen en Van de Poll openden
enige tijd geleden een kleine antiek
en kunsthandel in de Zandstraat Het
Lanterentje liet een lichtje in het do
mein van de beeldende kunst schijnen.
De ruimte was helaas veel te klein.
Verheugend is het dat de leiders nu
een groter pand aan de Hoofdstraat ge
vonden hebben met vóór de afdeling
antiek, achter de expositieruimte,
waarvan een deel daglicht ontvangt.
De beheerders hebben met hun eer
ste tentoonstelling in de nieuwe ruim
te een niet onaardige keus gedaan.
Kwantitatief en soms ook kwalitatief
staat Anton Beks bovenaan, een veel
zijdig en gerijpt kunstenaar, die ver
schillende technieken beoefent, zoals
collage d.i. knip- en plakwerk, en tem
pera, een schildertechniek waarbij als
bindmiddel voor de verf olie met lijm,
gom of eiwit gebezigd wordt.
Onder de tempera's vertolken die uit
1960 en 1961 een irreële sfeer als in
Droompaardje en het Landschap in
groenen en blauwen, dat hecht van
compositie is. Beide stukken doen de
coratief en coulisse-achtig aan. Uit 1961
is de Piekhoek, een buurtje in Eind
hoven, een pijnlijk nauwkeurige, zorg
vuldige weergave van het met huizen
omgeven pleintje, zakelijk, helder en
ambachtelijk. De sfeer is onwerkelijk
en geladen van onheil, dreiging en een
zaamheid. Het doekje doet mij den
ken aan het magisch realisme uit de
bange jaren van '30.
Beks blijkt in zijn schilderwerk het
fantasmagorische de laatste jaren ver
laten te hebben en zich gewend te heb
ben tot een stil en aandachtig be
schouwen en overpeinzen van de reali
teit. Uit 1962 dateert het werk Drie
kinderen, een meditatief stuk. De fi
guren, die een gave eenheid vormen,
zijn in groen gedaan tegen een rode
achtergrond. De matte fluwelige toon,
eigen aan de tempera techniek, ver
leent het werk een grote bekoring. Dit
jaar schilderde Beks de vlotte impres
sie Achterom St. Jan te 's-Hertogen-
bosch. Het giftige groen van het gras
veldje - groenen zijn Beks' geliefde
kleuren - is ondanks het hachelijke
van het geval, harmonisch in de schets
opgenomen.
Een andere zijde van Beks' talent
vormen de collages, geplakte stukjes
gekleurd en glanzend papier, die een
voorstelling vormen. Zij zijn uit 1964
en 1965 en tonen figuren in kleurster-
ke en kleurwarme vormen. Mooie col
lages zijn Vrouw met haan, Konings
paar en Wachter, sprookjesachtige, aan
liturgie herinnerende kleurharmonieën
bij uitstek. De eigenaardige techniek
van knippen en plakken leent zich in
het bijzonder tot het al werkend fan
taseren in kleuren en vormen.
De Benedictijnermonnik frère Benoit
uit de abdij Slangenburg bij Doetin-
chem doet de traditie dier monniken
als beoefenaars van kunst eer aan. Hij
toont een aantal gouaches, een schil
dertechniek met dekkende verf en wa
ter, die overwegend abstract of expe
rimenteel zijn op de wijze van Con
stant en Corneille. Wel blijkt de zicht
bare werkelijkheid van kusten en
stranden, baaien en landschappen hem
geïnspireerd te hebben. Met weinige
en bescheiden kleuren, enige golvende
lijnen en kleurbogen, een spel van kleu
ren en vormen, arabesken en vlekken,
suggereert hij een andere, ongekende
realiteit van mysterie en verwonde
ring. Fraaie bladen zijn Het verre oos
ten uit 1960, in een vervloeiend oran
je-geel, Zwarte baai uit 1963, Strand
uit 1965. Arctisch landschap uit 1964
met het verrassend labyrinth der lij
nen en Chinese kust uit 1963.
U
doet
langer
met
V.CU
SetterSet nylons in de nieuwe
Rosella kleuren ziet U bij:
Hoofdstraat 45, tel. 2165
.Frans Halslaan 26,
tel. 3044
Nel Waller-Zeper is met een aantal
bladen grafiek vertegenwoordigd. Zij is
gefascineerd door de tragiek des le
vens. Aangrijpend zijn de lino-sneden
Yerma II en III uit 1963. naar ik ver
moed geïnspireerd door het beklem
mende toneelspel van die naam van
Garcia Lorco. Even treffend zijn de
houtsneden La Catalane morte uit 1962,
een dubbelsnede: boven de dood van
de vrouw uit Catalonië, onder de man
nen die in stomheid hun verdriet weg
drinken; en de Sprokkelaarsters uit
1963 bij een tekst van Frans Babyion.
Naast de tragiek wordt Nel Waller -
Zeper gegrepen door de weelde van de
aardse vruchtbaarheid als in de Boom
met vogels, Végétation, Plénitude en
Berceuse du serpent.
Eva Mendlik tenslotte toont drie
plastieken: een expressierijke kop
Christl, een traditionele duif en een
klein maar heel mooi werkje, een
waadvogel voorstellend.
De boeiende en aan verscheidenheid
rijke tentoonstelling is elke dag ge
opend en een bezoek overwaard.
D. Philips.
PRIJSKLASSE i
Oem is alleen verkrijgbaar by uw mclkhandelaaf.
