ÏUV
PR
ARAM
MEER DAN
UW BROOD
ALLEEN...
HISTORISCHE RAADSELS WACHTEN
1 DIEPZEE-ARCHEOLOGEN
OP DE BODEM VAN DE ZEE
RTTV (Rhenen) won wisselbeker op
Ritac tournooi
Sterk spelend DVSA wint met 2-5
van Midlandia
V
DUIKERS IN DE GESCHIEDENIS
Nieuwsblad „DE VALLEI"
Zodra u méér verdient dan „goed uw brood" alleen, is het
tijd voor u om naar de N.M.B. te gaan om er over be
leggen of sparen te praten. Want bij de N.M.B. krijgt u
een deskundig èn persoonlijk advies. En bij de N.M.B. NEDERLANDSCHE
verdient uw geld er weer een belegde boterham voor u bij! MIDDENSTANDSBANK
De bank waar u zich thuis voelt!
De
Zee
koningin
VEENENDAAL
TV-PORTABLE
GEVOED DOOR
BATTERIJEN
dinsdag i2 oktober 1965
5
POSTGIRO 51 74 00
KALENDERACTIE PRO JUVENTUTE
POSTBUS 71 01 - AMSTERDAM - TEL. (020) 79 09 49
DE ORANJEKALENDER I9605IS VERSCHENEN -
Veenendaal: Markt 5. Ede: Breelaan 1
wereld ten gevolge zal hebben.
40 De waard komt opnieuw de gelagkamer bin
nen met een kruik wijn, een brood en het brood
mes. „Ziezo," zegt kapitein Eén-oogDoe nu
zoals ik je gezegd heb, Titus, snij het brood in
tweeën." Met een forse snede is het brood in twee
helften verdeeld. Eén oog grijpt de helft van het
brood, dat het dichtst bij hem ligt en bijt er een
flink stuk uit „Wel, Aram, in leef nog, zoals je
ziet, je kunt dus gerust toehappen," zegt hij grijn
zend. Juist als Aram wil antwoorden, voelt hij iets
aan zijn been tikken. Het is een kleine langharige
hond, die vragend met zijn poot slaat en direct
mooi gaat zitten, als Aram zich verwonderd om
draait. „Zo, ouwe bedelaar," lacht Aram, „wil jij
ook wat hebben Hier dan!!" Hij breekt een stuk
van het brood af en gooit het op. Behendig vangt
de hond het in de geopende bek. Maar nauwelijks
heeft Aram zich weer omgedraaid om zelf een
hap te nemen, of achter hem klinkt een snerpend
gejank. De hond rolt huilend over de grond, een
krampachtige rilling trekt door de potendan
valt het arme dier levenloos opzij
(Wordt vervolgd)
5 minuten voor het einde ging van Om
meren alleen op de keeper af, doch werd
door de uitlopende keeper finaal onderste
boven gelopen. De Midlandia-keeper ver
wondde zichzelf daarbij zodanig, dat hij
zich moest laten vervangen. Direct daar
na was DVSA al weer voor het Utrechtse
doel terug en weer kwam Cees van Om
meren in goede schietpositie. Thans liet
hij zich deze kans niet ontnemen en be
heerst knalde hij de bal langs de inge
vallen doel man 2-5.
In de resterende minuten bleef DVSA
doorgaan met aanvallen, doch doelpunten
kwamen er niet meer. DVSA won ten
slotte verdiend van het nog ongeslagen
Midlandia.
Fa. Van Ekeris opende
nieuwe zaak in
Veenendaal-zuid-oost
Vrijdagmiddag werd de zaak van de
fa. Van Ekeris op de hoek Boslaan-
Middellaan uitgebreid met een afdeling
woningtextiel en meubelinrichting. De
heer van Ekeris, die vorig jaar, met
een textielzaak startte, zag zich ge
noodzaakt deze uitbreiding te realise
ren omdat in deze hoek van Veenen
daal een grote vraag naar de genoem
de artikelen bestond.
Hij heeft daartoe een vroeger als
garage gebruikte ruimte verbouwd en
ingericht als meubel- en woningtextiel-
afdeling. Een keur van ledikanten,
bedden, dekens, spreien en vitrages is
geëtaleerd. Ook in de tapijtafdeling is
heel wat te doen bij de fa. Van Ekeris.
Een speciale service van de zaak is
het feit dat de heer van Ekeris zijn
cliëntele desgewenst begeleidt naar de
grootste meubeltoonzalen in het land,
zodat men rustig en zonder kosten een
keus kan maken. De heer van Ekeris
heeft veel vertrouwen bij de agrari
sche bevolking gekweekt en kon zo
doende van zijn zaak een druk beklan
te maken. Vrijdag was de nieuwe af
deling versierd met bloemen, die vrien
den en zakenrelaties hadden gestuurd.
De nieuwe meubel en woningtextiel-
afdeling voldoet ongetwijfeld in een
behoefte in dit toch dichtbevolkte deel
van Veenendaal. Wij wensen de heer
van Ekeris veel succes in zaken toe.
DRUKTE BIJ SHOW VAN
SCHEEPJESWOLHARMONIE
Vrijdagavond gaf de Scheepjeswol-
harmonie een geslaagde muzikale
show op het Slot. de Bruineplein in
Veenendaal-zuid. De bevolking van
Zuid was in grote getale opgekomen.
Zeker 1000 personen woonden het
openluchtconcert bij. De Scheepjeswol-
harmonie speelde als vanouds. Men be
gon wat later. De show duurde van
9 tot 10 uur. Men had gezorgd voor
een goede afzetting, zodat alles zeer
ordentelijk verliep. De geste om een der
plaatselijke muziekcorpsen in Zuid te
laten concerteren werd met succes be
kroond.
ROB WEER OP T.V.!
Goed nieuws voor de vele vrienden
en vriendinnen van Rob de Nijs: in
Naast de all-transistor draagbare radio,
die door batterijtjes wordt gevoed, is er
nu een eveneens geheel getransistoreerd
TV-toestelletje, dat dit kunstje óók kan.
Het komt uit de fabriek van de bekende
Japanse radio- en TV-pioniers SONY
Corporation. Het is het eerste toestel ter
wereld, dat voor zijn stroomvoorziening
genoegen neemt met batterijtjes - negen
stuks van 1,5 volt. Maar men kan dit TV-
toestel - niet groter dan een draagbare ra
dio, ook aansluiten op een 12-volts auto-
of boordaccu. En tenslotte is het ge
schikt om te worden gevoed via het
lichtnet (220 volt.) Op het 10 cm brede
beeldscherm is ontvangst ook van het
tweede net mogelijk.
november start zijn nieuwe show-se
rie op de Vara-TV. Marijke Merckens
zal er dan niet meer bij zijn zij
werkt nu bij de Nederlandse Comedie.
De Vara heeft een auditie gehouden om
een nieuwe zangeres te kiezen. Haar
naam zal spoedig bekend zijn, want
naar alle waarschijnlijkheid moet zij al
meewerken aan een speciale TV-show
in oktober voor de Vara, in verband
met het 40-jarig jubileum van deze
omroep. Aan deze show werken mee
Rob de Nijs en de Lords en zijn hele,
reeds vertrouwde cast.
Tinnen kroezen,
aarden pijpen,
musketten, navi-
gatie-instrumen-
ten, leren laarzen
en zelfs vaatjes
boter kwamen ge
heel in tact bo
ven water.
De nauwsluitende pakken en de geringe
ruimte in de capsule schiepen daartoe de
meest ideale mogelijkheden.
Het hexachlorapheen - zoals de zeep
wetenschappelijk heet - wordt in diverse
ziekenhuizen, ook in ons land, als phiso-
hex toegepast door doktoren en zusters,
die er vóór operaties handen en armen
mee wassen.
Het ziet er naar uit, dat de resultaten
van het gebruik van deze bacteriedoder
t.g.v. de Gemini 5 vlucht een veel grotere
toepassing in de burgerlijke, medische
In 1961 werd ter
hoogte van Stock
holm het oorlogs
schip „Vasa", dat
in 1628 op die
plaats was gezon
ken, na een ver
blijf van drie
honderddrieënder
tig jaar onder
water op een
diepte van ruim
dertig meter, ge
licht. De aanwe
zige onderwater
archeologen, zo
als men de diep
zee-onderzoekers
tegenwoordig wel
mag noemen, wa
ren verbaasd over
de uitstekende
staat, waarin het
zeventiende eeuw-
se schip verkeer
de. Hoe goed het
zeewater deze
oude oorlogsbo
dem had gecon
serveerd, bleek
vooral uit de tal
loze gebruiks
voorwerpen van
weleer, welke men
aantrof.
het afzoeken van deze zeebodem
minder moeilijk, vanwege de grote
helderheid van het water, de milde
temperatuur ervan, alsmede het
ontbreken van eb en vloed. Daar
naast zijn de kustgebieden bewoond
geweest en de wateren bevaren door
volken met een hoog beschavings
peil, zoals de Egyptenaren, Grieken,
Romeinen, Etrusken en Phoeniciërs,
zodat men mag verwachten, dat de
zeebodem een schat van rijkdommen
herbergt.
ONDERWATERSLEE
De lucht boven het wateropper
vlak vormt een groot probleem,
daar deze de voorwerpen, die dui
zenden jaren onaangetast op de
zeebodem hebben gelegen, onher
stelbaar kan verwoesten. Er zijn ge
vallen bekend, waarbij oude glazen
flessen tot korrels verpulverden
zodra zij aan de buitenlucht werden
bloot gesteld. Zo veranderen tinnen
voorwerpen vaak in een wit poeder,
terwijl oude ankertouwen soms in
een poeder- of brijachtige substan
tie veranderen. Het grootste pro
bleem vormen echter houten voor
werpen. Deze kunnen op het droge
tot eenderde van hun ware afmetin
gen krimpen of zelfs geheel uiteen
vallen. Hoewel men uit de aard der
zaak aan oplossingen voor dit pro
bleem werkt, is er vooralsnog niets
op gevonden. Teneinde verwoestin
gen in het casco van de in het begin
van dit artikel genoemde zeventien
de eeuwse oorlogsschip te voorko
men, heeft men dit, vanaf het mo
ment dat het boven water kwam.
met een omvangrijke watersproei-
inrichting nat gehouden. Men werkt
koortsachtig aan hulpmiddelen, die
de onderwater archeoloog bij zijn
arbeid kunnen helpen. Zo worden er
reeds onderwatersleeën gebruikt,
waarmee men aanzienlijk sneller
de zeebodem kan afspeuren dan een
gewone duiker. Met een compact,
in de Verenigde Staten ontwikkeld
apparaat, niet groter dan een ge
wone fotocamera, kan men de bo
dem aftasten. Een fluittoon waar
schuwt wanneer er iets in zijn be
reik komt. Ook gebruikt men van
mijnendetectors afgeleide appara
tuur, die zo gevoelig is, dat hij on
derscheid maakt tussen een simpe-
•le kiezelsteen en een stukje mar
mer.
Deskundigen op het gebied van
de onderwater-archeologie zijn er
vast van overtuigd, dat heel wat
raadsels door middel van deze
nieuwe wetenschap kunnen worden
opgelost. Zij weten ook, dat zij, on
danks de reeds behaalde suksessen,
nauwelijks de eerste stappen op dit
belangwekkende terrein hebben ge
zet. Indien de omvangrijke plannen,
welke men hieromtrent koestert,
slagen, is de kans niet denkbeeldig,
dat wij wat meer te weten zullen
komen over de mysterieuze verzon
ken steden en havens, zoals de
Etruskische haven Pyrgi even ten
noorden van Rome en die, welke
Nero in zijn geboorteplaats, het te
genwoordige Anzio in Italië, bouwde.
Duizenden historische raadsels
wachten de diepzee-archeologen op
de bodem van de zeeën.
Dubele zege voor E. Vos
Als begin van het tafeltennisseizoen organiseerde de T.T.V. Ritac weer haar jaar
lijks terugkerend toernooi. Het aantal deelnemers was wat minder dan voorgaande
jaren, nl. 55, die samen zorgden voor 92 inschrijvingen. Onder leiding van de heer
van Beveren, geassisteerd door de heren Kroesbergen en Scholte, met als Bonds-
gedelegeerde de heer Gutz, had het toernooi een vlot verloop en kon over het alge
meen binnen het geplande tijdschema worden afgewerkt.
De strijd om de wisselbeker ging voor
namelijk tussen drie verenigingen, te we
ten bekerhouder RTTV uit Rhenen, STV
Climax en Shot en werd tenslotte door
RTTV met ruim verschil gewonnen. Dit
kwam voornamelijk doordat de Rhenense
club in vrijwel elke klas sterk was verte
genwoordigd terwijl dit bij de andere
twee verenigingen slechts in enkele klas
sen het geval was. RTTV nam voor het
tweede jaar de wisselbeker mee naar
Rhenen met 28 punten.
Tweede werd STV Climax met 17 en
derde Shot met 15 punten. De organise
rende vereniging kwam wat teleurstellend
met 6 punten als vierde uit de bus.
Voor de individuele prijzen was vooral
E. Vos van S.T.V. Climax succesvol. Hij
won in de beide hoogste klassen de eerste
prijs. Zowel in de overgangs- als in de le
klas waren de eindstrijden een onderons
je tussen RTTV en STV Climax. In de
werd Middelhoven twee
de zodat STV Climax hier 7 punten weg
sleepte. Voor de derde en vierde plaats
ging de strijd tussen RTTV speler v. Bree-
nen en Doornekamp en werd door eerst
genoemde gewonnen.
In de le klas werd Vos dus eveneens
eerste maar de drie volgende plaatsen
waren weer voor RTTV leden nl. 2. v. d.
Broek, 3. v. Breenen en 4. Notermans.
De eindstrijd in de 2e klas ging tussen
Kim van Shot en v. d. Berg van S.T.V. -
Climax. Kim bleek hier de sterkste, de
Groot Mulder van RTTV werd derde ter
wijl de vierde prijs werd gewonnen door
Angenent van Shot. De eindstand in de
3e klèsSe was als volgt 1. v. Son Shot, 2.
Janssen, Shot, 3. R. v. d Brink van RTTV
en 4. v. Brakel van Shot.
In de 4e klas alweer een finale tussen
twee spelers van RTTV nl. tussen R. en J
v. d. Brink die door eerstgenoemde werd
gewonnen. 3. van Brakel en 4 van Duuren
van Boga.
Bij de dames waren slechts 5 deelneem-
die samen één poule vormden, waar
na de nummers 1 en 2 en 3 en 4 nog eens
tegen elkaar speelden voor de eindstand.
Deze werd tenslotte:
1. Mevr. v. Beveren, Ritac, 2. Mej. v. d.
Weerthof, Panter, 3. Mej. Vaartjes, Ritac,
GEMINI 5 BEMANNING
SCHOONSTE MENSEN OP AARDE
De astronauten Gordon Cooper en Char
les Conrad kunnen niet alleen trots zijn
op hun voorlopig ongeëvenaarde ruimte
reisrecord, maar ook op een uitzonderlijke
aardse prestatie; een tijdlang de beslist
schoonste mensen op aarde geweest te
zijn.
Gedurende de week vóór de start van
de Gemini 5 wasten Conrad en Cooper
hun gehele lichaam met een bacteriedo-
dende, vloeibare zeep. Dit ter voorkoming
van pijnlijke huidaandoeningen of infec
ties door de zo active staphylococcen-bac-
teriën.
4. Mevr. Notermans, RTTV en 5. Mevr. v.
Duuren Boga.
Bij de junioren tenslotte weer twee spe
lers van RTTV. en STV 1. Middel RTTV,
2. Hunterslag RTTV, 3. de Kleuver STV
Climax en 4. Hol STV Climax.
Nadat de heer van Beveren de fraaie
prijzen met een toepasselijk woord had
uitgereikt kwam er weer een einde aan
een vlot verlopen toernooi dat evenals
vorige jaren voor honderd procent was
geslaagd.
Juist voor de voeten van de attente
middenvoor Breeschoten, die zich geen
moment bedacht en de bal rustig tegen de
touwen schoot 0-1. DVSA bleef doorgaan,
doch begon zich geleidelijk meer terug te
trekken. Hierdoor kon Midlandia het spel
verplaatsen en ging de strijd vrijwel ge
lijk op. DVSA begon het steeds makkelij
ker op te nemen en werd er onnodig ge
talmd met doorgeven van de bal.
Hierdoor ontstond na 17 minuten spe
len de gelijkmaker door de rechtsbuiten,
die onvoldoende werd afgeschermd en de
kans uitstekend benutte 1-1. DVSA be
greep dat het niet zo makkelijk zou gaan
en ging het tempo verhogen. Meteen wer
den de aanvallen weer gevaarlijker en in
de 25e minuut gaf Van Ommeren met een
prachtig schot DVSA opnieuw de leiding
1-2. Toch bleef de strijd vrijwel gelijk op
gaan en in de 30e minuut kon de links
buiten der gastheren onder de vallende
keeper door de stand opnieuw gelijk ma
ken 2-2.
DVSA liet zich hierdoor niet uit het
veld slaan en bij een direct daarna snelle
aanval bracht middenvoor Breeschoten de
Midlandia-defensie zo in het nauw, dat de
bal in eigen doel werd geplaatst. Onbe
grijpelijk kende de scheidsrechter dit doel
punt niet toe. Niet in het minst ontmoe
digd bleef DVSA doorgaan en in de 35e
minuut ging de bal na een vlotte aanval
via van Ommeren naar rechtsbuiten Veen-
Gevangenisschandalen
Kort geleden gingen er door de we
reldpers berichten rond over gevange
nisschandalen in Zuid-Afrika. Deze wa
ren afkomstig van een gevangenbewaar
der Van Schalkwijk. De Zuidafrikaanse
minister van justitie maakte bekend,
dat deze gevangenbewaarder bij onder
zoek erkende de verhalen verzonnen
te hebben omdat hij er 150 rand voor
kreeg en nauwgezet onderzoek niets van
het verhaalde bevestigde. Het eert de
journalistiek niet, dat blijkbaar uit po
litieke vooringenomenheid op zo beden
kelijke grond een campagne werd ge
bouwd. De minister nodigde voorts
ieder, die enigerlei klacht heeft uit, om
deze bij de autoriteiten bekend te ma
ken en zegde toe, dat een scherp on
derzoek steeds zou plaats vinden. In
het algemeen critiseerde de minister de
journalistieke methode een belangrijke
geldsom te beloven aan mensen, die
schandaaltjes willen opdissen. Wie wer
kelijke klachten heeft behoeft geen be
loning om zijn klachten bekend te ma
ken. Maar wie een som geld in uit
zicht stelt, verlokt tot fantasterij en doet
journalistiek geen deugdelijk werk.
hof, die razend snel naar binnen zwenkte
en ongelooflijk hard inschoot 2-3. Met
DVSA doorlopend in de aanval, kwam de
rust met voorsprong voor DVSA.
Na de hervatting had DVSA de vrij
sterke wind mee. Hierdoor gesteund was
DVSA veel sterker en regelmatig werden
keurige aanvallen ondernomen. De afwer
king liet echter ook ditmaal weer te wen
sen over. Na een kwartier sloeg één der
verdedigers van Midlandia de bal mid
den in het strafschopgebied met de hand
weg. Onmiddellijk floot de scheidsrechter
voor strafschop, doch na overleg met de
clubgrensrechter gaf hij een vrije trap op
de rand van het strafschopgebied. De
vrije trap leverde niets op. Naarmate de
tweede helft verstreek werd DVSA strijd
lustiger. Werd er vorige week getracht
tijd te rekken, ditmaal was DVSA er op
uit volledig door te drukken. De verdedi
ging rukte mee op tot de middellijn en
voortdurend stond het Midlandia-doel on
der druk. In de 35e minuut een doorbraak
van linksbuiten Henzen, die daarna keu
rig een boogbal voor het Utrechtse doel
liet neerkomen. Achterover koppend mik
te Cees van Ommeren de bal in de uiter
ste bovenhoek 2-4. Midlandia begon hier
na feller te worden en onaardige dingen
te doen. DVSA liet zich hierdoor ook niet
van de wijs brengen. Hard werd er ge
werkt door de gehele ploeg en steeds weer
werden aanvallen opgezet.
DVSA ging j.l. zondag op bezoek in Utrecht en speelde daar achter het Stadion
tegen het nog ongeslagen Midlandia. DVSA verscheen in dezelfde opstelling als
vorige week met uitzondering van de rechtsbinnenplaats, welke nu werd bezet door
weer beschikbare militair Cees van Ommeren. DVSA wilde kennelijk de verzuimde
winst van vorige week goed maken en toonden de spelers een voortdurende grote
strijdlust. DVSA trapte af en ging onmiddellijk sterk op de aanval spelen. Snel
werd er gecombineerd en meteen kwam het Utrechtse doel onder zware druk te
staan. In de 2e minuut kreeg DVSA op rechts de eerste hoekschop te nemen. Hoog
kwam de bal voor de doelmond. Linksbuiten Henzen kopte keurig in, doch de bal
werd op de doellijn geretourneerd.
Men stond oog in
oog met een brok
je zeventiende
eeuwse scheep
vaart.
Sinds de uitvinding van de aqua-
long door de Fransman Jacques
Yves Cousteau in 1942, heeft deze
nieuwe wetenschap verschillende
geheimen, die soms eeuwenlang
voor de mens verborgen zijn geble
ven, ontsluierd. De aqualong stelt
de mens in staat om op een diepte
van vijfenveertig meter de bodem
van de zee te ontdekken; een on
ontgonnen gebied met onvoorstel
bare rijkdommen aan oudheidkun
dige objecten.
Op de bodem van duistere offer
bronnen in Centraal-Amerika heb
ben diepzee-onderzoekers vuurste
nen messen, aardewerk, godenbeel
den, koperen klokken en juwelen
ontdekt, terwijl in bronnen van
Zuid-Afrika belangrijke prehisto
rische vondsten zijn gedaan. In
grotten, welke zich in grote aan
tallen in Frankrijk en Groot-Brit-
tannië bevinden, aldus „Het Beste"
hebben duikers voorchristelijke cul
tuurvoorwerpen aangetroffen, als
mede zeer oude muurschilderingen.
Rivierbodems in de Verenigde
Staten hebben Indiaanse relikwieën
prijsgegeven naast kanonnen en
kruithoorns, daterende uit de revo
lutie. In Duitse en Zwitserse meren
heeft men houten paalwerken aan
getroffen, waarop onze neolitische
voorouders eens hun huizen moeten
hebben gebouwd.
SCHATTEN
Voor zover men thans heeft kun
nen constateren, is vooral het Mid
dellandse Zeegebied rijk aan oud
heidkundige schatten. Bovendien is
bari itgia hard:
lal ura
kmdirtm
btbbtn extra zorg
nodig
Woonplaats -
wenst toezending van
a (aantal) Oranjekalenders 1966 met
Nederlands calendarium
en/of
b (aantal) Oranjekalenders 1966 met
viertalig calendarium:
Engels, Frans, Duits en Spaans
Beide soorten f 3,50 (verzendkosten f 0,30 extra)
'De kosten zijn overgemaakt op
Ten bate van
tal van kinderen,
die extra zorg
nodig hebben.
Een kwestie van
hart tegen hard.
V
V
V
Een kostelijk
bezit. Zowel in
het particuliere
als in het zake
lijke vlak een
treffende attentie.
Naam
Adres
