van
Beeldende kunst te Rhenen
Zeer binnenkort begint bouw nieuwe
Geref. kerk Leersum
Achtergronden samenwerking Geref.-
en Sola Fide-jeugdwerk
Station Kesteren-Rhenen na restauratie
officieel in gebruik genomen
LASTENVERZWARING IS
NOODZAKELIJK
AUTODIENSTEN EXP. VAN ECK - E.V.E. - VEENENDAAL
Fa. L. HEY
U kunt uw keuze maken uit een
grote Gero-collectie bij
de fijne dropbonbonlekker en... goed voor u!
Hoogstraat 9-11 - tel. 2292 - Veenendaal
Nieuwsblad „DE VALLEI" vrijdag 25 februari 1966
Verzend per
Dagdiensten Veenendaal - Ede - Wageningen
Rhenen - Utrecht Amsterdam
Nijverheidslaan 13
Telefoon 4067
wezen van de kunst ligt veel meer in
de zinnen, in de waarneming en in de
zintuiglijke reflexen; in onze reacties
(fysieke) op kleur, vorm en geluid."
Bij de aquarellen viel mij de feer-
rijke Avond in Willemstad op en bij
de tekeningen het heel fijne Huis Ten
Bosch uit 1963 en een gevoelig naakt.
Plattebuis met zijn geestig spel van
wit en Minotauros in een levendige
mengeling van bruinen en gelen ver
dienen vermelding.
Gelukkig de leerlingen die zulk een
veelzijdig kunstenaar als leermeester
hebben!
De expositie duurt tot 11 maart en
is dagelijks geopend van 11-12 uur en
van 2-5 uur, behalve op zondag en
woensdag. Dinsdagavond van 7-9 uur.
Over enkele weken zal de aan
nemer, Gebr. van Amerongen, uit
Leersum met de bouw van de nieu
we Gereformeerde kerk kunnen be
ginnen. Een feit, waar ds. Zwaan
trots op is en dat hem dankbaar
stemt. Wanneer de bouw zal zijn
voltooid en de eerste dienst in Leer
sum kan worden gehouden is thans
nog moeilijk te zeggen. Men ver
wacht op z'n snelst eind van dit
jaar of begin 1967.
Diensten
voor gehandicapten
De volgende diensten voor gehan
dicapten te Veenendaal worden ge
houden op 13 maart (ds. J. fOver-
duin), 24 april (ds. A. A. Bos), 22
mei (ds. C. Langbroek) en 3 juli (ds.
A. Terlouw).
De diensten beginnen om kwart
over elf en duren een half uur.
EEN SCHILDER EN EEN POTTENBAKKER EXPOSEREN
IN HET STREEKMUSEUM
Een smaakvol uitgevoerde kaart noodde ons naar het Streekmuseum te komen,
waar twee Veluwse kunstenaars, Hans Almekinders en Frans Slot hun wer
ken tonen.
meest nog in het stilleven met uien uit
1964.
Almekinders landschappen bezitten
ook het peinzende. De Steenfabriek te
Wageningen uit 1965 is symbolisch voor-
zijn verlangen naar beschouwing en
stilte. Ook Wageningen uit hetzelfde
jaar bekoort. Jammer dat het grote
voorplan zonder enig repoussoir is ge
bleven.
De doeken uit Curagao als Fort Nas
sau, Het Spaanse water, Rood landhuis
maken de indruk alsof de schilder zich
vernieuwen wil zowel in compositie als
kleur. Toch meen ik dat hij zijn aard
hier geweld aandoet. Tot het surrealis
tische en navrante is hij in het geheel
niet geaard. Zie zijn Peinzend verle
den en Bruidegom.
Zijn portretten geven de sujetten
naar het innerlijk weer, aangrijpend in
de beeltenis van mejuffrouw L. Die van
Jacqueline zou beter tot haar recht ko
men zonder de storende witte recht
hoeken in de achtergrond.
Eigenlijk geen portret, maar een zeer
bekoorlijk doek is De brief, mooi van
compositie en behaaglijk van kleuren-
harmonie. Het brengt mij de woorden
te binnen van de grote Herbert Read
in zijn Brief aan een jong schilder: „Het
Frans Slot,
de pottenbakker
Na het diepe verval van de potten
bakkerskunst in de 19de eeuw, waarin
merkwaardig het volksaardewerk veel
minder deelde - in het juist verschenen
werk van J. de Kleyn over dit aarde
werk is het een lust de foto's van fraaie
schotels, melk- en stroopkannen, kom
men en borden, tuit- of roompotten uit
de 18de en 19de eeuw te bekijken - een
verval, dat volgde op een periode van
bloei in de 16de en 17de eeuw, trad
na 1875 een herleving op.
Allerwegen ontstond belangstelling
voor de beoefening van het handwerk,
het eerst in Engeland, waar de moder
ne inzichten zich baanbraken in de her
opstanding en zuivering van het kunst
handwerk onder leiding van John Rus
kin en William Morris. In geheel West-
Europa werkte deze vernieuwing door.
In ons land werd Theodoor Colen
brander de grote pionier voor de be
oefening van het kunstambacht. In zijn
voetspoor traden mannen als C. J. van
der Hoef, Bert Nienhuis, Chris Lanooij
en Willem C. Brouwer. Lanooij, die
zich te Epe vestigde, waar hij in 1948
overleed, kwam in zijn ceramiek tot
een grote eenvoud van vorm. Een leer
ling en 'volgeling van hem is Frans
Slot, die zijn aardewerk nu te Rhenen
toont. Evenals Lanooij siert hij zijn
vazen, kommen en schalen niet door
tekening, maar streeft hij naar een
schilderachtige schoonheid door kleur
impressies. Door hoge oventemperatu
ren weet hij bijzonder diepe en warme
kleuren te toveren, zuiver picturale ef
fecten dus. Omdat hij versiering af
wijst, komt hij ook niet tot procedé's
als ringeloren - het spuiten van dunne
lijnen anders gekleurde klei op een
vaas of pot vóór het glazuren - en ta
beren - het dompelen van een voor
werp in anderkleurige klei.
In de eerste zaal exposeert Slot een
serie ongeglazuurde roodbakken aarde
werk, klaarblijkelijk geïnspireerd door
de oude Jacobakannetjes, slanke
schenkkannetjes. De door vingerin
drukken gevormde voetrand ontbreekt
uiteraard.
In de tweede zaal vinden we het aar
dewerk met de prachtige glazuren. Het
mooist lijkt mij de geoorde schenkkan
met een vlammend decor van groenen,
paarsen en blauwen. De fraaie ranke
vorm sluit aan bij een oeroude tradi
tie. die bij de Romeinen reeds een aan
vang nam. Even fraai is de hoge groene
vaas met horizontale bovenrand. Fas
cinerend is de grote schaal, edel van
vorm en van een betoverend blauwe
kleur. Er zijn meerdere goede vazen,
sommige fijn, andere grover, bewijzen
van Slots ambachtsliefde en van een
beheerste techniek, die de wanden van
potten en vazen spanning weet te ge
ven.
Bejaardenmiddag
Maandag 28 februari is er weer
een ontmoetingsmiddag voor bejaar
den, georganiseerd door de hervorm
de gemeente „Sola Fide" te Veenen
daal. De hervormde ds. Hiensch te
Arnhem komt dia's vertonen van z\jn
reis naar Israël.
Ds. L. Zwaan (61) uit Amerongen blijft de pastor
Rectificatie
In de bespreking van werken door
Eugène Terwindt en Mik Thoomes ge-
exposeerd in Galerie ,,'t Lanteerntje"
zijn enige zinstorende fouten geslopen,
die hieronder verbeterd worden.
Over Terwindts landschappen wordt
gezegd: extreme rode en oranje jaar-
lijnen. Men leze: partijen. De boog van
lichte kleuren wekt geen herinneringen
aan een school, maar aan een schedel.
De grootste fout staat in de zin: „Naar
mijn inzicht ligt hier zijn fout." Deze
moet luiden: „Naar mijn inzicht ligt
hier zijn fort", hetgeen wel het tegen
deel betekent.
Mik Thoomes tenslotte tekent geen
odalrunnen, maar odalrunen. Aan het
einde van de beschouwing is een regel
verdubbeld en een andere weggevallen.
Men leze: „meer bij Thoomes dan bij
de experimenterende Terwindt". Zelfs
Homeros sluimert wel eens in
Leer en leven
Onder bovenstaand motto wordt op
zaterdag 26 februari a.s. een inter
kerkelijke discussieavond gehouden
in 't Trefpunt te Veenendaaal.
Sprekers zijn ds. J. Keuning, ds. D.
van Enk en ds. A. A. Bos, ieder voor
tien minuten. De avond wordt geleid
door ds. H. Hiensch.
De plannen voor de bouw van een nieuw kerkgebouw van de Geref. Kerk
Amerongen-Leersum, dat in laatstgenoemde plaats zal verrazen, zqn rond.
Het kerkgebouw komt op de hoek Lomboklaan-Julianalaan te Leersum.
Aanvankelqk had men gehoopt in maart met de bouw te kunnen starten,
maar naar verluidt kon het door onvoorziene omstandigheden wel eens een
paar weken later worden. De totale bouwkosten worden geraamd op
f 250.000,De gemeente van Amerongen-Leersum toonde zich zeer offer
vaardig en richtte een bouwfonds op, waar men tot op heden een bedrag
van ruim 50 mille in heeft gestort.
Ds. L. Zwaan.
Beroepen
De herv. gemeente te Barneveld
heeft een beroep uitgebracht op ds.
P. M. Breugem te Achterberg.
DIENSTEN
Het ligt in de bedoeling dat de
61-jarige predikant van Amerongen,
ds. L. Zwaan, ook de gemeente te
Leersum zal blijven dienen met dien
verstande dat hij 's morgens in Ame
rongen zal voorgaan en 's middags
in Leersum. Men zal pogen om dan
iedere zondag een predikant van
buiten aan te trekken, die de an
dere beurt waarneemt.
De niet meer zo jonge predikant
van Amerongen hoopt dat hij tot
1969, het jaar van zijn emeritaat, de
gemeente zal kunnen dienen. De Ge
ref. Kerk van Leersum telt 300 zie
len. Dit aantal was in de vooroorlog
se jaren veel geringer. De Geref.
kerk van Amerongen werd toen be
zocht door inwoners van Ameron
gen, Eist en Leersum. Laatstgenoem
de plaatsen telden slechts een mi
niem aantal Gereformeerden.
Door de komst van talrijke ge
zinnen van buiten in het lommer
rijke Leersum is ook het aantal Ge
reformeerden aldaar gestegen, voor
al in de vijftiger jaren. Momenteel
gaat de groei wat langzamer, maar
naar verwacht wordt zal Leersum
zich in de toekomst nog sterker gaan
uitbreiden, zodat de bouw van de
nieuwe kerk alleszins verantwoord
was en de plannen werden gemaakt
met het oog op de toekomst.
Tevreden
Ds. Zwaan is bijzonder tevreden
over de medewerking, ondervonden
van de gemeenteleden en van de au
toriteiten, o.a. het gemeentebestuur
van Leersum. Men heeft slechts en-
kelé jaren met de gedachte gespeeld
en de plannen opgesteld, die nu de
realisering naderen.
Achter het besluit van de gereformeerde kerkeraad te Veenendaal om
wat betreft het bijzonder jeudgwerk samen te gaan doen met het alge-
men instuifwerk, dat onder auspiciën van de hervormde gemeente „Sola
Fide" wordt uitgevoerd, stond een nota die door enkele kerkeraadsleden
was opgesteld.
In tegenstelling tot wat hierover in het algemeen in de pers is versche
nen, verschaft deze nota meer duidelijkheid over de gronden waarop uit
eindelijk de gereformeerde kerkeraad tot samenwerking heeft besloten.
Predikantenstatistiek
Op 1 januari 1966 telue de Ned.
hervormde kerk 2256 predikanten.
Hoe dit aantal predikanten is „ver
deeld" over de verschillende kerk
provincies, over de in de hervormde
kerk geldende modaliteiten enz. geeft
•nderstaand staatje aan.
In de nota werden twee vragen ter
discussie aan de kerkeraad voorge
legd, namelijk
1. in hoeverre draagt de kerk ver
antwoordelijkheid voor dit werk?
uit zwak maatschappelijke milieu's
(massajeugd, asfaltjeugd).
Hierin is de laatste jaren verande
ring gekomen, mede onder invloed
van de veranderde maatschappelijke
omstandigheden. Functieverlies van
het gezin, het loskomen uit bindingen
aan wijk, eigen kring, sociale ge
meenschap door bromfiets en tele
visie, het ter beschikking hebben van
meer geld, enz.
Hierdoor is ook bij de jeugd uit
andere (dan de zwak-maatschappe-
lijke) milieu's, zo gaat de nota ver
der, een zekere onmaatschappelijk
heid ontstaan, waardoor ook de visie
op dit werk zich heeft gewijzigd.
Daardoor is men zich minder gaan
vastpinnen op het groepswerk met
vaste gesloten groepen binnen een
bepaalde buurtgemeenschap.
Men houdt zich thans ook bezig met
vormen als open jeugdwerk, activi-
teitengroepen, jeugdsociëteit enz.
Met dit alles hoopt men de jeugd
te begeleiden op de weg naar vol
wassenheid en daar, waar bijzondere
tekorten en belemmeringen in de
ontplooiingsmogelijkheden aanwezig
zijn. extra hulp te bieden en daarmee
waar te maken, dat juist door het
bieden van deze hulp, de kerk in de
opdracht van haar Heer, zich ook
verantwoordelijk voelt voor deze
jeugd.
Dit is wat de nota soms in een
beetje „grote woorden" onder andere
over het jeugdwerk zegt en welk
stuk uiteindelijk voor de kerkeraad
de beweegredenen zijn geweest om
aan samenwerking zijn steun te ver
lenen.
2. om welke jeugd gaat het en wat
dient de inhoud van dit werk te
zijn
Sprekende over de functie van de
kerk zijn er duidelijk drie aspecten
aan te wijzen, die, hoewel nauw met
elkaar verbonden, toch duidelijk te
onderscheiden zijn, t.w.
a. het pastoraat, d.w.z. het bewaren
bij het Evangelie jeugdvereni
gingen, catechisaties, enz.);
b. het uitdragen van het Evangelie
in de wereld (zending, evangeli
satie)
c. het diakonaat, waaronder te ver
staan allerlei takken van hulp
verlening, zoals gezinszorg, be
jaardenzorg, maatschappelijk op
bouwwerk, enz.
De gereformeerde synode heeft vast
gesteld, dat het bijzondere jeugdwerk
duidelijk diakonale aspecten heeft.
Er bestaat verder een landelijk ge
reformeerde organisatie voor bijzon
der jeugdwerk.
Hieruit blijkt, volgens het rapport,
wel zonneklaar dat ook in de gere
formeerde kerken dit werk wordt ge
zien als kerkewerk.
Dit wat betreft vraag 1.
Ten aanzien van vraag 2 wordt op
gemerkt dat het voorheen bij bijzon
der jeugdwerk alleen maar ging om
in bepaalde stadswijken van gro
te steden geconcentreerde jeugd
Portretvaas uit de
bloeitijd of Mochica
van de Peruaanse
beschaving
(1000-1300 na Chr.).
Voorbeeld van
expressierijke ceramiek
in de voorname kop van
een krachtige
persoonlijkheid,
vastberaden van
uitdrukking.
(Collectie wijlen
dr. E. Heldring).
5. Waarvan overige Orthodox
6. Aantal vakatures
7. Waarvan Vrijzinnig
8. Waarvan Gereformeerde Bond
9. Waarvan overige Orthodox
LEGENDA
1. Kerkprovincie
2. Totaal predikantsplaatsen
3. Waarvan Vrijzinnig
4. Waarvan Gereformeerde Bond
Gelderland:
Zuid-Holland:
Noord-Holland:
Zeeland:
Utrecht:
Friesland:
Overijssel:
Groningen:
Noord-Brabant:
Limburg:
Drenthe:
Waalse Gemeenten
doet
langer
met
Het station Kesteren-Rhenen, dat in
1963 door brand werd verwoest, is dins
dagochtend om 10.30 uur opnieuw offi
cieel in gebruik genomen. Het uit 1886
daterende station heeft na de verbouwing
haar eigen karakter behouden. De be
staande gevel is in zijn geheel gehand
haafd en ook nu biedt het oude gebouw
nog een pittoreske aanblik. De vraag of
het station in zijn geheel afgebroken zou
moeten worden om hier een modern sta
tion voor in de plaats te zetten heeft, de
betreffende instanties geruime tijd bezig
gehouden. Dit is dan ook de reden waar
om het zo'n lange tijd heeft geduurd voor
dat men begon met de restauratie van het
station, dat voor meer dan de helft door
brand werd verwoest.
de aangebrachte perronsverlichting zeer
modern is. Dit bewijst echter het kosten-
bedrag van ƒ20.000,al wel. Burge
meester Pott van Kesteren noemde het in
zijn openingsrede een verheugend feit dat
Kesteren weer de beschikking heeft over
een echt eigen station. De gemeente heeft
hier behoefte aan want het reizigers- en
't goederenvervoer zal zeer zeker parallel
lopen met de vooruitgang van Kesteren
en Opheusden.
Zending:
Buitengew. werkz.
Setter Set nylons in de nieuwe
Rosella kleuren ziet U bij:
1 januari 1966
STAATSSECRETARIS WESTERHOUT ZEGT
Door middel van het hijsen van een
vlag verklaarde burgemeester 't nieuwe
eigenlijk oude stationsgebouw voor
geopend. Het interieur heeft een zeer
moderne stijl gekregen vooral het tegel
werk valt bijzonder op. Ook de kantoor
ruimte voor het bedienend personeel is
sterk vooruitgegaan. Het perron heeft
verlichte stationsnaamborden die des
avonds een feërieke verlichting uitstra
len. Vele mensen zullen ongetwijfeld in de
toekomst van al deze nieuwe gemakken
gaan genieten.
Hoofdstraat 45 tel 2165
Frans Halslaan 26.
tel 3044
Vooruitgang
Als afgevaardigde van de Nederlandse
Spoorwegen voerde de heer mr. J. K. J.
Muller het woord. Deze liep met de vele
aanwezigen de hele geschiedenis van het
stationsgebouw te Kesteren langs. Mr.
Muller legde er vooral de nadruk op dat
In de derde zaal zijn vaze'n te zien
die minder bekoren, vazen namelijk
met meerdere halzen. Estetisch bevre
digen ze niet. B ijhet zien van die ex
centrieke veelhalzige voorwerpen be
denk ik dat bij mijn weten maar één
volk er in slaagde vazen een van de
traditie afwijkende vorm en bestem
ming te verlenen: het Peruaanse volk,
dat een schat van aardewerk heeft na
gelaten: vazen met hengseltuit, dubbel-
vazen, figuur- en portretvazen, klok-
vormige vazen met korte door een brug
verbonden tuitjes enz., die ik in 1954
zag op de tentoonstelling „De schatten
van Peru" te Utrecht, verrukkelijk
aardewerk van een volk dat het pot-
tenbakkerswiel niet kende en maar
primitieve* ovens bezat!
Temidden van Slots veelhalzige ex
perimentproducten zag ik een mooi
schotel op pootjes, geel van kleur met
zwarte kringen en een kloeke pot met
een patina"als een tijgerhuid.
Slots werk is het best als hij de een
voud betracht. Dan zijn op zijn potten
envazen de woorden van de dichter
Aart van der Leeuw, aangehaald door
J. de Kleyn in zijn genoemd boek, van
toepassing:
Vergun tot eenig sieraad Uwe kruik
de gulle welving van een gladde buik
Hans Almekinders,
de schilder
In feite is deze schilder, leraar te
Wageningen, een beheerst impressionist,
een schilder van de stilte, van het
mysterie dat het leven is en van het
geheim om de ringen in het licht. In
de geest is hij verwant aan de oudere
Nicolaas Bastert 1 1939, Floris Verster
1 1927 en de Bergense schilder Jaap
Sax, een man dus van meditatieve aard
met een neiging tot het melancholieke.
Hij schildert landschap en stilleven,
maakt portretten en tekent. Zijn stil
levens zijn goed van compositie, fijn
van kleurenschikking en materieweer-
gave. Het wonder van de voorwerpen
in de stilte en het licht wordt naar mijn
smaak maar ten dele gesuggereerd, het
Gero Zilduro, zilverwit van kleur, bezit een bijzonder hoge
glans en is tot In de kern vlekvrij. Dus een blijvend mooie
glans. Modern materiaal, zeer geschikt voor de eigentijdse
vormgeving.
Etui mtt12 theelepels, mod.
Avjntl. «22,OS
Cassette (met Inxetbikje)
voor 4 personen. Inhoud
42 stuks. mod. Festl «281.S0
Blikvanger
De Chevrolet Corvair Corsa, een 2-
deurs personenauto met een zeer spor
tief karakter kan op deze tentoonstel
ling de blikvanger worden genoemd,
alhoewel de Oldsmobile Toronado hier
waarschijnlijk voor bedoeld is. Beide
wagens kosten respectievelijk f 21.100.—
en f 37.200,—.
De show, die wordt gehouden in Mu
sis Sacrum is geopend op vfijdag, zater
dag en zondag van 10 tot 22.00 uur, met