HAAST U
Ni
REMIA
margarine
prachtig
tafelmes
cadeau!
P
E
L
CHEVROLET
R A M
Beeldende kunst te Amerongen
KRUISWOORDPUZZEL R 32
Nieuwsblad „DE VALLEI"
vrijdag 5 augustus 1966
4
KUNSTWERKEN UIT AMERONGSE HUIZEN
Romantici, Haagse school en modernen
Tekeningen
f
Grafiek
Sculptuur
Kathe Kollwitz
V.A.B.
KIRPESTEIN
a 22-oa C
a-9 \a-s 'a-I 'v-e 'd-z
'a-I rtpjni Sotja ap do pjooAvjue jan
Nationaal
hippisch feest in
Utrecht
Het is steeds weer een verademing de Hof te Amerongen te betreden, waar het
aroom van het verleden nog geurt temidden van de intimiteit der het plein om
sluitende huizen, rondom de warmrood gekleurde gevels der Gothische St. Andries-
kerk met haar stoere steunberen en fraaie vensters, in de schaduw van de rijzige
toren. Jammer dat het kerkinterieur zo huiskamerachtig gestoffeerd is.)
Terzijde van de tumultueuze verkeersader ligt de stille Hof onder het lommer
der bomen. Het statige gemeentehuis met zijn voornaam bordes past goed in de
sfeer van overpeinzing en bezinning die de Hof kenmerkt. Binnen de raadhuis
muren is thans de Zomertentoonstelling 1966 opgesteld, onder auspiciën van de
Stichtse Culturele Raad.
Met meer dan gewoon verlangen be
gaven wij ons er heen. Het feit dat kunst
werken in het bezit van Amerongse in
gezetenen geëxposeerd worden, prikkel
de onze nieuwsgierigheid. Er waren na
men van kunstenaars bekend gemaakt
en wij vroegen ons af: welke werken
sieren enige Amerongse woningen? Bij
die namen troffen wij die van C. Pronck
en J. de Beyer aan, maar in de catalogus
bleken zij terecht te ontbreken. Want de
aquarellen van een onbekend meester,
afbeeldingen van kastelen als Sterken-
burg, Hardenbroek en Hinderstein zijn
heel waarschijnlijk niet van de hand van
de zeer begaafde Pronck of diens knap
ste, hem overtreffende leerling Jan de
Beyer, die bij de nauwgezette topogra
fische weergave van gebouwen van meer
charme blijk gaven. De onbekende
aquarellist moeten we veel eer zoeken in
de omgeving van Pieter van Lienden of
Jacobus Stellingwerf, die ietwat stijve,
droge, weinig levendige prenten maak
ten.
Meer poëzie V ozitten de sober gekleur
de prenten van Th. Verreyk uit de twee
de helft van de 18e eeuw, voorstellingen
van landelijke dorpen.
Op de schare van talentvolle tekenaars
die nauwkeurig de gesteldheid van dor
pen, kerken en kastelen uitbeeldden,
volgden schilders als A. Schelfhout, B.
C. Koekkoek en Ch. Rochussen, die de
fase van de romantiek kenschetsen in
hun taferelen en landschappen. Een
„dichter" uit die dagen sprak van:
Waar men zich wendt, 't is een keur
van taferelen:
Wintergezichten, met smaak gestoffeerd,
Waard dat, gemaald op Schelfhouts
panelen,
't Vorstenpaleis ze om goud zich begeert.
Die lof klinkt ons hoogdravend en
overdreven. Genoemde romantici leefden
met 't hoofd achterstevoren, altijd om
kijkend naar de glorie van de 17de eeuw.
Grootsheid en bewogenheid streefden zij
na. Schelfhout was hun meester. Zijn
landschappen bezitten sfeer en hij ergert
minder door hebbelijkheden dan Koek
koek. Diens bosgezicht toont wel de ma
jesteit van de oude bomen op de voor
grond, maar weet in zijn theatrale ge
zwollenheid weinig te ontroeren, hoe
knap de schilder het genre ook beoefent.
Van Rochussen zijn twee werken op
gehangen: een olieverf, de valkenjacht,
en een aquarel Frederik de Grote tijdens
een veldtocht, staaltjes van de picturale
mode dier dagen om historiestukken te
schilderen, waarbij meer op het wat dan
op het hoe werd gelet. De personages
staan er bij als in een openluchtspel,
maar Rochussen redt zijn werken weer
door zijn fijne kleuren.
In het landschap met de boompartijen
van Willem Roelofsz kondigt zich aar
zelend de nieuwe visie op de werkelijk
heid aan. De kunstenaars wendden zich
af van het dramatische en ontdekten het
doodgewone, alledaagse landschap. Zij
keerden zich, wars van alle romantiek,
tot het gewone leven van alle dag, zoals
ook de schilders van Barbizon in Frank
rijk deden. Tot de laatste hoorde C.
Troyon, van wie een landschap met
koeien aanwezig is, dat hem karakteri
seert als een voortreffelijk schilder van
dieren.
Schilderachtigheid en stemming traden
in de plaats van romantische scênerie.
Zie het mooie eenvoudige landschap met
molen van P. J. C. Gabriël, fijn van sfeer
en stemming. Hij gaat de meesters van
de Haagse school voor, op de expositie
vertegenwoordigd door Mesdags zeege
zicht, rijk aan fijne kleurtonen, een
droom van sobere tinten, en door het
wondermooie doekje van Jacob Maris:
vrouw en kind met pop, verrassend door
licht en kleur en leven.
De In 1954 overleden G. van Nifterik
blijkt een verlate Haagse scholer, maar
ruwer in de impressionistische factuur
en de kleurenordening dan de grootmees
ters.
De laatste representant van genoemde
school, Willem de Zwart, ging zijn eigen
weg, evenals de grote Breitner. Hij schil
derde, evenals de andere Amsterdam
mers, geen landschap, maar de mens in
zijn arbeid, getuige zijn aquarel van
paarden die visschersschuiten naar zee
trekken.
Van B. van de Bogaart, in 1922 ge
boren, kenden wij slechts werken in wat
men noemt action-painting. Hier toont
hij waarschijnlijk twee oudere werken:
huizen te Parijs in een mengeling van
grijzen en een vaas met bloemen, uit
bundig van coloriet. In de tuin te Apel
doorn bedrijft M. van Regteren Altena
een geestig spel met kleuren.
Onder de tekeningen valt het fijne por
tretje van drs. H. J. Jonker op, het in
nerlijk goed weergevend, gemaakf door
K. T. O. James, die vrijdag j.l. de ten
toonstelling opende, waarbij hij degenen
die hun kostelijke en kostbare kunst
werken tijdelijk hebben afgestaan, bij
zonder dank bracht.
Voorts zijn er drie decoratieve gesty-
leerde symbolistische crayontekeningen
Remia Zilver,
Remia Planten,
Remia Zweedse Kroon
Oem margarine
REMIA MARGARINEFABRIEKEN N.V. - DEN DOLDER
van Jan Toorop, alle gedaan in krachtige
arabesken. Opmerkelijk is een ouder
werk van hem: Zeeuwse tuinier.
Onder de grafische werken noteerden
wij de verrassende prent van M. C.
Escher, Modderplas geheten, een vreem
de werkelijkheid oproepend, en de etsen
van Wouter van Leusden met hun raad
selachtige verbeeldingen van een vogel,
een landschap en Venus, een sterk per
soonlijke visie.
Van de beeldhouwwerken is M. van
Zijls vrouwenfiguur het oudst. Het toont
kenmerken van een Impressionistische
opvatting in de bewerking van het op
pervlak waaraan men de modellerende
hand van de maker opmerkt in holten,
plooien en verheffingen, die nog tast- en
kneedcfdrukken tonen. Zijl, bekend door
de reliefs aan Berlage's Beurs te Amster
dam, beeldt het met het oog waarneem
bare uit, de indruk door de werkelijkheid
op de zinnen gemaakt.
Zijn antipode te Amerongen is Fred.
Carasso met zijn vrouwenfiguur, die zijn
liefde voor het klassieke ideaal en zijn
eerbied voor de grote traditie van zijn
geboorteland Italië belijdt. Toch staat
Carasso open voor het nieu-ve, blijkens
zijn monumentaal koopvaardijmonument
te Rotterdam.
Liefde tot het klassieke, evenwichtige
en maat olie bezitten ook Hein Koreman
en Hans Reicher. Van de eerste valt de
gevoelige meditatieve vrouwentorso in
chamotte op, die de naam van Maillot
op de lippen brengt.
Van Pieter Starreveld is er mooi juve
niel kopje en van Philip ten Klooster een
rust uitstralende zeboe. De oudere Hildo
Krop is er met een stoere mannenfiguur
en Lies Cozijn met haar bekende paardje.
Een verzameling drukken van tekenin
gen door K&the Kollwitz, die meer dan
vijftig jaren in een arbeiderswijk van
Berlijn woonde en daar als vrouw van
een fondsarts de armoede, de ellende, het
lijden zag, is aan de tentoonstelling toe
gevoegd, het hoogtepunt er van vormend.
Het menselijk leed en de band tussen
moeder en kind inspireerden haar tot een
reeks prenten, waarin zij het anecdoti-
sche wist te verheffen tot het niveau van
diepe menselijkheid, grootser dan ooit
Steinlen wist te doen.
D. Philips.
De zomertentoonstelling is tot en met
13 augustus geopend, dagelijks van 10
12 uur, van 25 uur en van 79 uur.
Op zaterdagmiddag en 's zondags geslo
ten.
Verschijnt als bijlage van het
streekblad ..DE VALLEI"
onder redactie van Tante Jos
ONZE JARIGEN
6 aug. Dineke Tanis
8 Ada van Benthem
9 Jantje Overeem, Renswoude
9 Jan van de Toren
11 Barbara Heuvelmans
12 Truus van Braak
Alle jarigen: heel hartelijk gefelici
teerd en een onvergetelijke dag toege
wenst.
ZILVERPAPIER EN CAPSULES
VOOR DE BLINDEN
Ondanks de regen, en de gure wind
blijven onze spaarders en spaarsters
toch maar fijn meehelpen. Jngelui: het
mag buiten stormen zo hard als het
maar wil, onze zilverpapieractie gaat
door! Wij blijven tezamen duchtig door
sparen om onze blinde leeftijdgenootjes
Correspondentie te richten aan
Tante Jos per adres:
Parallelweg 10 - Veenendaal
jheel blij te maken.
Deze week hebben wij weer bezoek
gehad van vele trouwe medewerkers
I die toch nog een aardige hoeveelheid
„zilver" bij elkaar heeft weten te bren
gen. Jullie zijn natuurlijk razend
nieuwsgierig wie die spaarders dan wel
geweest zijn. Hier komen ze dan:
Arie Blankenspoor. Gerard Blanken-
spoor, Jan van Santen, Wilma Hen
driks, Jetje en Willie van Amerongen,
Rie Sieck, Tineke Oosterheerd, Al ie
'Ariesen en van een fam. die woont op
de P. H. van Rijnstraat 29.
Wat fijn dat wij deze week niet met
lege handen hoeven aan te komen en
dat alles dank zij jullie hulp! Namens
de blinden hartelijk bedankt allemaal,
I tot ziens en doe je best maar weer!
Tante Jos
<Oo<©-
822-66 Q,
Figuur
OP DE BODEM VAN DE ZEE
De oceaan is nu niet bepaald het ele
ment, waarin de mens thuisbehoort. Wij
hebben ons dan ook altijd op allerlei ma
nieren moeten beschermen voor wjj het
waagden in de onbekende diepten af te
dalen. Het eerste duikerpak, waarover
wy iets weten, stamt uit 885 voor Chris
tus. Een reliëftekening uit die periode
toont ons een krijger, die onder water
zwemt. Op zijn borst draagt hij een klei
ne zak met lucht, die hem door middel
van een buisje van de nodige zuurstof
voorziet.
Het duikerpak, dat wij tegenwoordig
kennen, werd in principe uitgevonden in
1819 door de Engelsman Siebe. Het be
staat uit een waterdicht linnen- of rub-
berpak, met slechts 3 openingen, name
lijk aan de polsen en aan de hals. Deze
openingen worden gesloten met nauwe
rubber handschoenen en een zware
nauwe kraag. Het schietlood op de rug
en op de borst moet dienen als tegen
wicht voor de opwaartse druk van het
water. Verder zyn de „ingebouwde"
schoenen voorzien van zware loden zo
len. De duiker wordt van de nodige lucht
voorzien door een rubber slang, die is
aangesloten op een luchtpomp in de boot
aan de oppervlakte. In gevallen waarin
de duiker op grote diepten moet werken
wordt het duikerpak elektrisch op tem
peratuur gehouden. Het beroep van dui
ker kan nameiyk zeer koud zyn.
De uitrusting van de kikvorsman is
heel wat praktischer. Deze bestaat uit
een dik wollen pak, dat het gehele li-
PARIJS: Twee mode-toebehoren uit de
collectie van de Parijse mode-ontwer
per Jaques Heim voor de komende win
ter. Een paar kousen die geheel met
gouden lovertjes bestikt zijn, en een
hoed in de stijl van de Egyptische
farao's.
chaam omhult en op zyn beurt wordt
bedekt door een nauwsluitend rubber-
pak. Deze uitrusting laat een grote mate
van bewegingsvrijheid toe. Het hoofd
van de kikvorsman wordt bedekt door
een groot rubber masker met enorme
glazen voor de ogen. Een rubber lucht
buis staat in verbinding met een zuur
stofhouder, die de kikvorsman op de
rug draagt. Dit pak werd uitgevonden
door de Italiaan Perleoni in 1941. Het
werd voor het eerst gebruikt op 13 juli
1942 toen Italiaanse saboteurs van de
kust van Gibraltar geallieerde schepen
de lucht in bliezen. Zij zwommen in hun
nieuwe uitrusting tot onder de schepen
en brachten hun explosieve ladingen on
der de kielen van de schepen aan.
VEFNFNDAAI
CITY MOTORS
EDI
TOMMY EN DE FUUT
Figuur b.
Behalve de gewone wilde eenden en
andere eendesoorten in het meer was er
eentje, die er volgens Tommy nogal
grappig uitzag. Die eend had een lange
dunne hals, een kuifje op zijn kop en een
kraagje van donker gekleurde veren.
Tommy's vader vertelde hem, dat dit de
gekuifde fuut was. wiens altijd natte
nest, dat gemaakt wordt van rottende
plantendelen, tussen het kroos op het
water drijft. Als de fuut zijn nest verlaat
wanneer er eieren inliggen, bedekt zij
die eieren zorgvuldig met rottende plan
ten en als de jonge eenden uit zijn maar
nog te klein om zelf te zwemmen, zitten
zij vaak op de rug van een van hun
ouders, terwyl de andere hun dan voed
sel brengt.
6 22-66
HORIZONTAAL:
3.
6.
8.
10.
11.
14.
15.
17.
19.
21.
23.
25.
27.
28.
30.
33.
35.
36.
39.
40.
41.
42.
43
44.
46.
48.
50.
pers. vnw.
vogel
broeiplaats
gewicht
bestemming
geluk
meisjesnaam
vader fr.)
rivier in Duitsland
persbureau
vogelverblijf
baardje
in orde
voorzetsel
edelgrootachtbaar
(afk.)
hoffelyk
kwijtschelding van
straf
niet gebonden
vlugge
herkauwer
chin, maat
vervoermiddel
land in Europa
godsdienst
aanw. vnw.
bywoord
lokspys
kleinood (meerv.)
52.
vorm van treden
19.
boos
55.
op de wijze van
20.
sport
56.
org. der Ver. Naties
22.
beetje
58.
spaanse uitroep
23.
vleesgerecht
59.
streep
24.
herkauwer
61.
drank
26.
groot bouwwerk
64.
deel v. d. hals
29.
zeediertje
66.
koker
31.
meisjesnaam
67.
steendruk
32.
deel v. e. toren
69.
wegkant
33.
graansoort
70.
in leven zijn
34.
uit Ierland
72.
kleur
37.
vriend (fr.)
74.
laatst leden
38.
sportterm
75.
groente
45.
land in Azië
76.
deel v. e. huis
47.
vogel
77.
vaartuig
49.
pl. aan de Rode Zee
50.
schil
VERTICAAL:
51.
vorm van lakken
1.
hetzelfde
53.
vorm van rollen
2.
deel v. h. hoofd
54.
deel v. h. dak
3.
berg
56.
verbond
4.
omroepvereniging
57.
gekheid
5.
onmeetbaar getal
60.
tevergeefs
6.
maal
62.
gehoorzaal
7.
sluis
63.
slot
8.
vogel
65.
godheid
9.
pers. vnw.
66.
pl. in Duitsland
12.
verharde huid
68.
zwaardvis
13.
naar beneden
69.
welwillende lezer
16.
niet lang
71.
familielid
18.
groot water
73.
titel
WAT BEHOORT BIJ WIE?
Figuur c.
Al deze 6 mensen missen iets, dat
voor hen van groot belang is. Maar die
voorwerpen vind je terug in de onderste
ry op het plaatje. Kijk nu maar eens wat
er by wie behoort en als je denkt dat je
het weet, vergelyk dan je antwoord met
het antwoord hieronder vermeld.
In Utrecht wordt op 19 en 20 augus
tus weer het jaarlijkse Nationale Hip
pische feest gehouden, in de Irenehal
van de Jaarbeurs. Deze vee- en paar-
dententoonstelling, die geen enkele lief
hebber mag missen, biedt aan 10.000
bezoekers een keur van hippisch ge
noegen. Voor de ware paardenliefheb
ber bestaat het programma eigenlijk
alleen uit hoogtepunten.
Enkele programmapunten zijn: Keu
ring aan de hand van 150 fokpaarden,
elite materiaal van NWP en VLN in
verschillende rubrieken en van fjor-
denpaarden; kampioenschappen van on
dermeer fokmerries van het Gronings
en Gelders type in tuig en hengsten in
tuig; New Forestpony's - ster en kroon-
merries onder zadel.
Een boerenwagennummer, een da
mesnummer demonstratie Fjordenpaar-
den en Welshpony dekhengsten onder
de zadel en nog veel meer, alleen al op
de eerste dag. De avonduren van deze
dag worden gevuld met een program
ma voor jong en oud uit de stad en
van het platteland, met ondermeer
Fries ras tweespannen voor de sjees,
met rijders in Friese klederdracht en
een muziekshow van het Utrechts 'Tar-
monieorkest en het Kon. Sted. muziek
korps Concordia uit Culemborg.
Op de tweede dag, de zaterdag wor
den ook runderen getoond. Onder an
dere zal de bekende KI-stier Steven te
zien zijn, in gezelschap van een hon
derdtal melkgevende dochters. In het
middagprogramma zal een demonstra
tie met Arabische stamboekpaarden ge
geven worden en een shownummer van
het aangespannen paard onder de titel:
Kracht en schoonheid van het platte
land.
Tijdens deze middagdemonstraties zal
het geheel opgeluisterd worden door de
beroemde Trommelaeren van Roesen-
daele, een nationaal en internationaal
bekende drumband, die tweemaal we
reldkampioen werd.
Behalve de paarden zal er voor de
agrariër veel te zien zijn op het ge
bied van Machinaal melken, Pluimvee,
Zuivel en Tuinbouw en geeft de UTV-
winkelstraat gezelligheid en sfeer.
OPLOSSING KRUISWOORDPUZZEL
R 31
HORIZONTAAL: 1 kg, 2 hut, 5 den, 8
eg, 10 n.o., 11 terrarium, 14 r.o., 16 trio,
18 koran. 19 Oder, 21 Erna, 23 Nel, 24
slee, 25 one, 26 aai. 27 ent, 28 Spa, 30
nut, 32 een. 34 aks. 36 doel, 40 aard, 42
aandenken, 43 sela, 45 dons, 48 eng, 50
set, 52 pijl, 53 rad, 55 rio. 56 Eli. 57 iep,
59 leve. 61 nar, 63 tand, 65 girl, 66 laars,
68 geep, 70 ad. 71 Australië, 74 l.o., 75
as, 76 oke. 77 sas. 78 de.
VERTIKAAL: 1 koren. 2 he, 3 Urk, 4
tronie, 5 dralen, 6 ein, 7 nu. 9 greep,
10 n.t., 11 ton. 12 are. 13 mol, 15 or, 17
Irene. 20 dessa. 22 aat, 24 sta, 25 oud,
29 and, 31 ulaan. 33 élève, 35 kandy.
37 ore, 38 a.n.p., 39 ski, 41 ren, 43 sir,
44 leder, 46 oline, 47 sop, 49 Gre, 50
sonate, 51 terras, 52 pit, 54 Alida. 58
edele. 60 vla, 62 aar, 64 age, 65 ga, 66
l.s.k., 67 sla, 69 Po, 72 uo. 73 is.
4025. Ergens in de eindeloze Sahara, in het nach-
teiyke tentenkamp van het woestynvolk der Zlass,
wordt Arams leven gered door een... kruik! Want
nauweiyks heeft hy zijn tent verlaten of met een
korte, droge slag vliegt tegen de drinkkruik die hy
toevalligerwyze juist voor de borst houdt een py'l
aan splinters Instinctief duikt Aram weg uit de
verraderlyke lichtbaan die uit de tent naar buiten
valt en die hem tot een makkelijk doelwit maakt.
Roerloos neerliggend in de schaduw van de tent loert
Aram naar de donkere palmbomen aan de rand van
het kamp. Daar duikt in het struikgewas een gestal
te op die haastig wegsluipt in het nachtelyk duister.
Snel veert Aram overeind om zyn verraderlyke be
lager te achtervolgen. Maar nauweiyks heeft hy het
palmbos bereikt of op enkele meters afstand stuift
een ruiter in vliegende galop weg. En machteloos
moet Aram aanzien hoe de boogschutter door een
grote stofwolk aan zyn oog wordt onttrokken en
verdwynt in de nachteiyke woestyn.
