de
toekomst
van
het
pluimvee-
bedrij f
Schoonheidssalon
HENNY JANSEN
ARAM
ARAM
Ondanks grote investeringen
goede mogelijkheden
KRUISWOORDPUZZEL R 101
DE BONTMANTEL VAN UW LEVEN
66
I
Cu
De
Gouden
Cobra
Nieuwsblad „DE VALLEI"
vrijdag 26 augustus 1966
6
LEGBATTERIJEN
Nu het steeds moeilijker wordt een lonende
exploitatie van legkippen te verkrijgen is er
ook in Nederland een tendens in de richting
van de z.g. legbatterijen. Deze ontwikkeling
is tot voor kort door allerlei omstandigheden,
waarbij overheidsmaatregelen een voorname
plaats innamen, vertraagd. Zolang er regelin
gen bestonden, die het maximum aantal kip
pen per ha bedrijfsoppervlakte vaststelden,
was het meestal onmogelijk om tot een ver
groting van het aantal over te gaan. Toen de
ze regeling opgeheven werd - en het aantal te
houden kippen dus vrij kwam - waren er nog
de moeilijkheden met het verkrijgen van een
bouwvergunning voor de hokruimte. Nu ech
ter de mogelijkheid om een bouwvergunning
voor projecten beneden de 25 mille gunstig is
gemaakt, komt er een grote belangstelling
voor deze projecten. Allerlei systemen ver
schijnen aan de markt, waarbij het moeilijk
begint te worden door de bomen het bos te
zien. Om enigszins klaarheid in deze situatie
te brengen, en om bovendien de boer de
grootst mogelijke kans op een gezonde ex
ploitatie te geven is Hendrix' pluimvee en
veevoederfabrieken n.v. te Boxmeer gestart
met „Hendrix' Batterijen Project (HBP)".
Voor een betrekkelijk lage prijs per kip levert
Hendrix een complete legbattcrijeenheid, ge
schikt voor 3120 dieren. Van dergelijke pro
jecten zijn er reeds een aantal in Nederland
opgezet, waarvan dezer dagen een bij de heer
J. v. d. Berg, Voorthuizerstraat 192, Putten
(dicht onder Voorthuizen) in bedrijf geko
te overzien, zodat afwijkende dieren
snel kunnen worden opgemerkt en
g»- 'telijk gescheiden kunnen wor
den.
d. Produktiedaling en minder voerop-
name worden spoedig geconstateerd.
e. De toediening kan doelmatiger plaats
vinden.
f. De kippen bereiken een hoger ge
wicht, zodat ze alleen daardoor al een
hogere slachtwaarde hebben, boven
dien is het vlees malser aan het eind
van de legperiode, doordat de dieren
minder beweging gehad hebben.
g Door de luchtcirculatle komt broeds
heid vrijwel niet voor en kanibalisme
wordt door het geringe aantal die
ren, dat bijeenzit voorkomen.
h. De eieren zijn 1 tot 2 gram zwaarder
gem. 61 gr. dan van „lopende
kippen"; bovendien is door het spe
ciale voer een constante kwaliteit en
smaak gewaarborgd. Het uitvalper
centage door breuk en dergelijke is
gering, terwijl zelfs windeieren meest
al nog geraapt kunnen worden.
Nadelen
a. Investering. Alhoewel de investering
per hen niet veel verschilt met het ge
bruikelijke grondsysteem soms
zelfs lager is wordt de totale in
vestering wel groot, omdat het over
veel grotere aantallen gaat.
b. Bij automatische systemen is de kans
op storing aanwezig.
c. Het kwijtraken van de mest vormt
vaak een probleem. Indien deze niet
in het eigen bedrijf te gebruiken is,
dan is het zelfs mogelijk, dat het pro
bleem van het kwijtraken van de mest
een kostenfactor gaat worden,
d. Het projekt moet gedurende tenmin
ste een tiental jaren volgehouden wor
den, omdat anders de bedrijfskosten
te hoog komen te liggen.
Resumerend kan gesteld worden, dat
voor een boer, die zyn bedrijf wil uit
breiden met deze legbatterijen een goe
de kans heeft op extra inkomsten. Hjj
dient echter zelf alle voor- en nadelen
te overwegen, voordat hjj tol aanschaf
fing overgaat. In een hierby afgedrukt
kostenstaatje wordt duideiyk, welke in
vestering noodzakeiyk is.
De firma Hendrix doet al het voorbe
reidende werk gratis. Een ondernemer
echter, die tot uitvoering van een HB-
project overgaat is verplicht een jaar
lang het voer van Hendrix te betrekken
overigens een redeiyk clausule Indien
de boer het wenst, kan hy opgenomen
worden In het VEVU-verband, een orga
nisatie waarin grote eierhandelaren en
Hendrix samenwerken, wat het voordeel
heeft van een gegarandeerde gemiddel
de eierpry» van op dit moment by
stijgende voerkosten gaat ook de garan
tieprijs omhoog 1,90 per kg. Uiter
aard biyft men geheel baas in eigen huis
en moet men in pricipe ook zelf voor
het benodigde kapitaal zorgdragen.
Slechts in uitzonderingsgevallen is de
fabriek in staat de helpende hand te bie
den.
koopt u bij
MEVR J. COLLEWIJN (mannequin)
Velperpl. 7 Arnhem, naast Amro bank, boven Van Daalen Bros, le etage.
men is.
Het bedrijf van de heer Van de Berg
beslaat een totale oppervlakte van 7 ha.
Hierop worden 22 melkkoeien gehouden,
100 varkens gemest en tot voor kort 800
kippen verzorgd. Nu is dit bedrijf uitge
breid met een legbatterij voor 3120 kip
pen. Het gehele bedrijf wordt door de
heer Van de Berg zelf verzorgd, alleen
helpt zijn vrouw mee met het melken.
Eerst heeft de heer Van de Berg gepro
beerd een nieuwe montagestal voor het
rundvee te bouwen. Omdat hij echter
over te weinig weiland beschikt werd dit
hem door de Rijks Landbouwvoorlich-
tingsdienst afgeraden. Men achtte het
beter, dat hij in de legkippenhouderij zou
uitbreiden, omdat op deze manier de leg
kippenhouderij, naast het rundvee een
sterke peiler voor dit gemengde bedrijf
zou worden.
De heer Van de Berg meent met een
batterij meer kippen te kunnen houden
bij een geringere arbeid, wat op een een
mansbedrijf natuurlijk belangrijk is.
Het werk is bovendien licht, gemakkelijk
en schoon bij wijze van spreken kan
het in het zondagse pak gedaan worden.
Voor het uitvoeren van zijn plannen
kwam de heer Van de Berg in contact
met Hendrix' voorlichtingsdienst. Deze
dienst heeft hem bij de voorbereiding, en
bij de keuze van het kippenmateriaal ter
zijde gestaan en zal hem ook in de toe
komst met raad en daad terzijde staan.
De batterij van HBP kan met een lage
kostprijs per kip gebouwd worden, om
dat men van een standaardmontage uit
gaat. Bij alle bedrijven is het nieuw te
bouwen hok gelijk, evenals de batte
rijen en water en stroomvoorzieningen.
Door een goede afspraak met aannemers
en elektriciens kan men tot een snelle
opbouw komen, die in totaal niet meer
dan 10 dagen hoeft te kosten. Een bouw
vergunning voor dergelijke projecten
wordt in het algemeen binnen een maand
verstrekt, zodat men vrij spoedig na het
maken van de plannen werkelijk met de
uitvoering ervan kan beginnen.
Systemen
In hoofdgroepen zyn er drie soorten
legbatterijen te onderscheiden. Als
eerste kan men noemen de „Eén eta-
gekooi, of Flat Doek kooien'. Hierby
heeft men een systeem van vier kooien
naast elkaar, samengesteld als volgt:
een kooi, (van boven naar beneden)
voeder- en drinkgoot en eierband,
twee kooien ruggelings weer de goten
en band en de vierde kooi. Het voeren,
drinken en verzamelen van de eieren
geschiedt geheel automatisch. De mest
kan onder de kooien verzameld wor
den, of dageiyks met schrapers ver
wijderd. Het is een Amerikaans sys
teem, waarby men een prima overzicht
op de dieren heeft. Door de hoge
graad van automatisering is de gevoe
ligheid voor storingen vry groot. De
bezetting van dit systeem bedraagt 12
14 dieren per m2. Vooral voor lange
hokken is dit een geschikt systeem,
omdat voor korte hokken de kosten
van de installaties van de automatise
ring te veel drukken.
Als tweede systeem kent men de „Ca-
lifornische of Stair Step kooi". Deze kooi
wordt ook wel trapjesbatterij genoemd,
trapsgewijs zijn nl. vier kooien aan ge
bracht in twee lagen. De bovenste laag
ligt ruggelings tegen elkaar, terwijl de
onderste laag voor de bovenste kooien
ligt. Zowel een hangende als staande
constructie is mogelijk. De mest valt op
de bodem en blijft gewoonlijk de gehele
legperiode liggen, maar is ook regelma
tig met schrapers te verwijderen. De
voeding kan met de hand geschieden, of
half-automatisch door gebruik maken
van een voerwagentje. Ook een geheel
automatische uitvoering is mogelijk. De
bezetting van de dieren bedraagt 10-12
per m!. De kooi- en zijn gemakkelijk in
bestaande ruimten te plaatsen, geven
een goed overzicht op de dieren en
doordat ze meestal met de hand bediend
worden functioneren ze vrijwel zonder
storingen. Een nadeel is dat het systeem
iets meer arbeid vergt, dan de overige.
Als laatste hoofdgroep zijn te noemen
de zgn. Etagebatterijen. Hierbij zijn
paarsgewijs drie kooien boven elkaar ge
plaatst. Onder iedere kooi bevindt zich
een plaat glas of eterniet, waarop de
mest verzameld word, de bovenste kooien
worden meestal met gaas afgedekt. Deze
kooi, die in tegenstelling tot de beide
andere, die Amerikaans van origne zijn,
in Engeland ontwikkeld is geeft een mo
gelijkheid tot het houden van 15-17 die
ren per ma. Door dit grote aantal dieren
per m2 vloeroppervlakte zijn de bouw
kosten per kip vrij laag. Doordat voeren
en eierverzamelen met de hand geschiedt
is de kans op bedrijfsstoringen vrij ge
ring. Vooral voor grotere eenheden, of
voor een groot aantal in een kleine ruimte
is dit systeem zeer geschikt.
Het is dan ook het laatstgenoemde sy
steem, het etagesysteem, dat door Hen
drix uitgebracht wordt. Het HBP-sy-
steem werk als volgt:
Bovenelkaar zijn drie kooien aange
bracht. Hiervoor langs lopen drink- en
voedergoten en een rek, waarop de eie
ren verzameld worden. Het voederen ge,
schiedt semi-automatisch door middel
van een voerwagentje, van uit een silo
gevuld, dat voor de kooienlangs geduwd
kan worden en dan automatisch de voer-
goten vult.
Het drinkwater wordt door middel van
een tijdklok en een elektro-magnetische
afsluiter geregeld en geschiedt dus ge
heel automatisch. Tijdens het vullen van
de voergoten worden met een zachte
borstel, die aan de wagen gemonteerd is
KOSTPRIJSBEREKENING VOOR HBP (3120 dieren)
Btj een uitval van 1%% zgn gemiddeld 2800 hennen aanwezig
Investeringen 3,50 (15 jaar)
Battery 7,50 (10 jaar)
110 g voer per dier per dag
produktie 65%
eigewicht 61 gram
Bg deze gegevens komt men tot de volgende opzet:
Aanschaf 3120 hennen k 8,00
Voerkosten 2800 x 110 g x 414 dagen 127.500 kg x 0,43
Rente en Aflossing (6%) 1,33 per jaar/per hen
(over 15 maanden) 3120x1,33x15/12
Diversen Onderhoud
Rente diermateriaal
Stroom en water
24.960,-
ƒ54.825,-
5.187,-
350,-
624,-
1.000,-
AF:
over 2300 hennen 2,50
selektie 520 hennen 1,50
250 ton mest 2,50
5.750,—
780,—
625,—
86.946,—
7.155,—
79.791,—
Produktie 65% geeft 2800 x 65/100 x 400 x 61 44.400 kg eieren
kostprijs 79.791/44.400 1,76 per kg
By een gemiddelde prijs van ƒ1,90 (gegarandeerd) 10,4 cent over.
44.400 x 0,104 - ƒ4.617,—
by 2,—per kg 9.000,—
by 2,10 per kg ƒ13.000,—
Al deze bedragen zyn berekend over een hokperiode van 15 maanden.
de eieren afgestoft. Tijdens het voeren is
er een mooie gelegenheid de dieren te in
specteren. Een dergenen, die reeds een
HBP in bedrijf hebben, heeft voor de in
spectie van de dieren die reeds een HBP
in bedrijf hebben, heeft voor de inspectie
van de dieren het volgende navolging
verdiende systeem ontwikkeld: tijdens
het voeren kontroleert hij de bovenste rij,
bij het eierenverzamelen de middelste en
daarna apart nog eens de onderste rij die
ren. In een vrij korte tijd is zo de gehele
batterij afgewerkt.
Het gehele hok is van een uitstekend
werkend ventilatiesysteem voorzien, dat
dusdanig aangebracht is, dat de binnen
stromende lucht zo snel mogelijk met de
zich in het hok bevindende lucht ge
mengd is, terwijl er tevens voor is zorg
gedragen, dat de luchtstroom voor de
hokken langs loopt en dus geen tocht in
de kooien veroorzaakt. Ieder dier krijgt
door dit systeem een gelijkke portie fris
se lucht, zonder dat deze eerst door ver
scheidene andere kippen is heengegaan,
wat bij een verkeerd afgestelde installa
tie vrij snel het geval is.
Verschijnt als bijlage van het
streekblad „DE VALLET
onder redactie van Tante Jos
Correspondentie te richten aan
Tante Jos per adres:
Parallelweg 10 - Veenendaa)
Bg een bedryf van 3120 dieren ee*
standaard by dit systeem is dage-
ïyks ongeveer 1 tot 3 uur arbeid no
dig. Hierby is rekening gehouden met
alle voorkomende werkzaamheden.
Een vyfdaagse werkweek is vrijwel
bereikbaar, omdat men indien gewenst
de eieren rustig gedurende het week
end op de batteery kan laten liggen
Men hoeft dan alleen even de voer-
wagen langs de dieren te duwen, het
geen een werk van enkele tientallen
minuten is. Doordat de eieren in een
frisse luchtstroom liggen koelen ze
snel af, wat de houdbaarheid bevor
dert, en waar bovendien de mest gere
geld afgevoerd wordt, is de kans op
het ontstaan van onaangename geuren
In het sok vry klein, zodat de eieren
daar niet van te lyden hebben.
De kippen moeten van een fokbedrijf
komen, dat met kunstlicht werkt. Dit
omdat de hokken geheel van daglicht ver
stoken zijn, om door een speciale licht-
regeling langzaam op te voeren tot 18
uur per dag een maximale produktie
te krijgen. Bovendien wordt hierdoor het
ruien van de dieren voorkomen.
Voordelen van batterijen
Batterijen hebben boven de gewone
grondhokken enkele in het oog lopende
voordelen.
a. Doordat de dieren niet met mesten
strooisel in aanraking komen is de
kans op inwendige parasitaire ziektes
gering.
b. Coryza of CRD wordt door een goede
ventilatie voorkomen.
c. Zowel de dieren, als de mest zijn goed
Lancöme deposltalr
Inlichtingen en afspraken
DROGISTERIJ en PARFUMERIE
Zandstraat 7 - Tel. 2472
Onze jarigen
28 aug. Anja van Walsem
28 Martina Verweerd
28 Steven van de Steeg
30 Jan Bulsink
31 Gera van Barneveld,
Amerongen
31 Klaas Schaap. Bunschoten
1 sept. Mieke van Essen
2 Tineke van Geerensteijn
2 Ad Blankestijn
Alle jarigen: heel hartelijk gefelici
teerd en een onvergetelijke dag toege
wenst!
„Zilver" voor de blinden
Voor het blindeninstituut in Arnhem
is er deze week jammer genoeg heel
weinig binnengekomen. Slechts drie
spaarders hebben hun voorraden inge
leverd en dat waren: Paul Hagen, Bert
van de Bovenkamp en Jan Broekhui
zen.
Het zilverpapier dat deze drie jon
gens bijeen hebben weten te garen
gaat zoals gebruikelijk weer naar de
blinden, die van het geld dat al het
zilverpapier opbrengt in staat worden
gesteld nuttige dingen te kopen, zoals
(46) Behoedzaam sluipt de man achter Aram aan
als deze, zich niet bewust van zijn achtervolger,
verder het paleis inloopt. Ergens in dit grote, koele
bouwwerk moet zich het meisje bevinden, dat hem
destijds het leven heeft gered. Ambre, de zeeko
ningin Ofschoon hij zich wel realiseert, dat
het verstandiger zou zijn met verdere acties te
wachten tot zijn bondgenoten, de Zlass-krijgers
B 25-46
HORIZONTAAL:
1 vrucht
6 insect
12 gezet
13 onder het nodige
voorbehoud
15 of eerder (afk.)
16 voor
17 bijwoord
19 geverniste
23 Engels voorzetsel
24 hoog bouwwerk
25 bevel
26 koraaleiland
28 draaiend deel
30 goud (Fr.)
31 godin
33 wiel
34 diktongige hagedis
36 baldadig jongmens
38 draagvat
40 de somma van
41 plaats der oudheid
42 en andere
43 zangnoot
45 wangenrood
48 indo-europese
jongen
50 huidblaas
52 lichaamsvocht
54 ik (Lat.)
56 verlaagde toon
57 losse draad
59 godheid
60 stremsel
62 rangtelwoord
63 hetzelfde
65 opschrijven
68 deel v. d. Bijbel
(afk.)
69 teleurgesteld
71 lidwoord
72 voorzetsel
74 meisjesnaam
75 burcht
76 raam
VERTIKAAL:
1 vogel
2 houding
3 godsdienst
4 broeder (agk.)
5 heviger
7 haarkrul
8 klein beetje
9 displaced person
10 tijdperk
11 ronddraaien
14 oude stofmaat
18 gevuld
20 geweldig
21 elektrische pool
22 verdieping
24 open vlakte met mos
27 bekende motorraces
29 kindergroet
30 voorzetsel
32 hemelsblauw
34 geliefde (Fr.)
35 behoeftigheid
37 bar
39 deel v. h. jaar
44 gedenknaald
46 vruchtbare plaatsen
47 gladde
48 win tervoertuig
49 gedrocht
51 briefaanhef
53 klaar
55 Amerikaanse soldaat
58 deel v. h. jaar
59 lofdicht
61 berichtbrenger
64 projectieplaatje
66 Trans-Europa
Expres (afk.)
67 rondhout
68 vreemde munt
70 naschrift
73 voegwoord
74 Greenwichtijd (afk.)
brailleboeken, tape-recorders en de
alom bekende geleide-hond.
Natuurlijk gaat dit niet zo maar
één, twee, drie. Welnee, het duurt we
ken en maanden voordat er zoveel
„zilver" is binnengekomen om deze
apparaten te kopen. Dat is helemaal
niet erg. Het feit dat wij met ons allen
een steentje kunnen bijdragen om on
ze blinde leeftijdgenootjes blij te ma
ken is de moeite van het sparen ten
volle waard. Vind je niet?
Paul, Bert en Jan: heel hartelijk
dank voor jullie hulp deze week. De
overige spaarders wil ik nog eens flink
opporren deze week eens extra hun
best te doen. Afgesproken?
Tante Jos
Figuur a.
Een boekomslag
De bloemen zijn bedoeld als versie
ring van een boekomslag voor het foto
album, het vakantie-dagboek of het
gastenboek van het zomerhuisje.
Voor de omslag zelf wordt grof lin
nen gebruikt. Dit moet zo groot zijn
dat je het een paar cm boven en onder
naar binnen kunt buigen, en vertikaal
ongeveer 4 cm breder om naar binnen
te buigen. Als je het boek opent, dan
moet de omslag er uitzien zoals op fi
guur 2. Bevestig het naar binnen ge
vouwen linnen met een reepje plak
band. De stippellijn geeft dit naar bin
nen gevouwen randje aan.
De versiering bestaat uit ronde stuk
jes vilt, een paar repen voor de sten
gels en de twee zessen die het jaar
aanduiden.
Begin met de twee stengels er op te
lijmen. Gebruik een speciaal soort lijm,
die je kunt kopen waar je ook het vilt
koopt. Knip een grote hoeveelheid
blauwe cirkels uit, die voor de bloe
men aan de twee stengels moeten die
nen. Knip dan groene cirkels uit, die
een beetje groter zijn, en lijm deze in
een horizontale lijn onderaan en een
beetje naar boven langs de stengels.
Oplossing kruiswoordpuzzel R 34
HORIZONTAAL: 1 bed, 4 zwemmen,
9 ato, 11 dos, 13 a.e., 14 o.e., 15 eva,
16 ad. 17 aanminnig, 21 re, 23 bartok,
25 degens, 27 o.a., 28 et, 30 ne, 31 eng,
32 concluderen, 37 ark, 38 re, 39 ed,
40 eek, 42 le, 43 te, 44 kro, 45 of, 46 ra,
47 ida, 49 me, 51 a.c., 52 ass, 53 onder
geschikt, 59 nr, 60 gr, 61 ah, 62 mt,
64 stoute, 68 tekens, 71 po, 72 korzelig,
75 o.k., 76 lot, 78 ee, 79 en, 80 rat, 82
ski, 83 snedige, 84 pas.
VERTIKAAL: 2 edda, 3 do, 5 wan
kele, 6 eem, 7 mon, 8 eendere, 9 a.v„
10 tarn, 12 satan, 15 eggen, 16 abt, 10
ao, 19 ik. 20 ie, 22 esp, 24 rook, 26 en-
de, 29 tu, 30 ne, 32 credo, 33 creme, 34
derde, 35 edoch, 36 eerst, 37 ali, 41 kas,
48 anno. 50 ergeren, 51 achting, 52 ak
te, 54 drukt, 55 gr, 56 s.a., 57 imker,
58 esp, 63 l.s.k., 65 tolk, 66 To, 67 de,
69 eg, 70 nota, 73 zee, 74 lei, 77 o.i.,
81 a.p.
Knip witte cirkels uit voor madelief
jes - deze krijgen natuurlijk een geel
cirkeltje in het midden. Knip de witte
precies als figuur 3.
Knip twee grote klaprozen van rood
vilt. Begin met een cirkel, vouw deze
twee keer dubbel en knip deze af zo
als figuur 4 aangeeft. Plak een zwarte
cirkel in het midden en lijm de klap
rozen op het omslag.
Figuur c.
De onvoltooide tekening
Er is hier en daar iets weggelaten
op deze tekening. Kijk er eens goed
naar en vergelijk je opmerkingen met
het antwoord hieronder.
■[a)sao;o}oj
japuoz jeeaSojoj uag -ujooq japuoz
sn -aappei Japuoz jappaauasuaui uag
•)SBA\jyjaA japuoz Jappqas uaa 'saij:
japuoz l^uijp aip ubui uaa 'uauiau
japuoz looqiaoj :;pm[ pjooAV}UB jaH
C
goed en wel binnen de poort zijn, kan Aram zijn
ongeduld toch niet langer bedwingen. Hij besluit
op zijn goede gesternte te vertrouwen en als hij
even later voor een gegrendelde deur staat, schuift
hij na een korte aarzeling de grendels weg en opent
de deur voorzichtig. Tientallen vrouwenogen kijken
vanuit de grote zaal, die daar voor hem ligt ver
baasd naar de Touaregg, die zo brutaal is de
vrouwenvertrekken te ontsluiten. Maar in geen
van deze ogen herkent Aram de blauwe kijkers
van Ambre En juist als hij de deur haastig
weer wil sluiten voelt hij een zware hand op zijn
schouder en snauwt een stem: „Wat heeft dat te
betekenen? Wat doe jij hier?"
(wordt vervolgd)
