OPENING
W. REDERGT N
BROUWER
„Het was verschrikkelijk, het leek oorlog"
„We leren eikaars terminologie weer
verstaan
herenkleding
Nieuwsblad „DE VALLEI"
vrijdag 9 september 19G6
13
8 JUNI '66 WERVELSTORM
Veencndaalse scholiere studeerde jaar aan
Amerikaanse universiteit
Clochards
Vader „Bonanza'
Topeka
Rassentegenstellingen
Vietnam
Gebeten op Fransen
Wervelstorm
Senaat
Nieuwe Waterweg
Nederland voorop
bij paviljoenbouw
Wereldtentoonstelling
s' 1967
TE KOOP
Ds. J. Keuning over Convent van Ambtsdragers:
Samenspreking
Afscheid ds. Bos
Vacature-beurten
Huisbezoek
Inleiding jeugdwerk
Restauratie bijna voltooid
Zondagsschool opgeheven
Bedankt voor ouderling Bijeenkomst vrouwengroep
Op donderdag 15 september a.s. openen wij onze
nieuwe zaak in
op de Hoofdstraat 100. Gelegenheid tot bezichti
ging woensdag 14 september a.s. vanaf 3 uur.
In een prachtige ruimte hebben wij een keur-
kollektie in
Costuums
Regenjassen
Pantalons
Overhemden
Vesten en pullovers
Hoeden enz. enz.
voor u gereed hangen.
ONS DEVIES BLIJFT: Koopt bij uw adviseur
Veranderingen gratis op eigen atelier.
Bij aankoop van een costuum
een mooi wit mill-shirt
gratis
Hoofdstraat 100 Tel. blijft 08385-3205
Veenendaal
Op 22 juni 1965 slaagde de Wageningsc Mieke Mer-
kens aan het Christelijk Lyceum te Veenendaal voor
het diploma H.B.S.-B. Na vele formaliteiten, „Nu pas
weet ik hoe ik er gekomen ben", vertrok ze in begin
augustus '65 met de bus naar Le Havre. Haar reis en
haar studie in de Verenigde Staten gingen uit van een
Nederlands-Amerikaans instituut, dat in nauw kontakt
stond met het Amerikaanse I.I.E.
Vele exclusieve wederwaardigheden waren haar reeds
ten deel gevallen, toen ze in Amerika eens verdwaalde
op een kermis en voor de grap plaats nam op een bankje
„Verdwaalde kinderen". Naast haar zat een klein neger
jongetje te huilen, hij was zijn moeder kwijt. Zij wilde
het manneke troosten en zei hem dat ze uit Holland
■kwam. Hij was direkt zijn verdriet kwijt. „Holland, o ja,
dat wist hij wel te liggen. Dat was ergens in Skandina-
vië". „Maar," vroeg hij verbaasd, „waar zijn dan je
Jdompen?".
Met ongeveer veertig Nederlanders
•stapte Mieke Merkens op 9 augustus '65
■in de bus. Het studentengezelschap koer
ste naar Le Havre, 's Nachts om één uur
kwamen ze in de havenstad aan. Douane
naar huis, dan maar slapen, als clo
chards, op de kaden. De volgende mor
gen stoomden ze met de „Aurelia" naar
Southampton aan Engelands zuidkust,
•waar het koppel studenten tot 1100
stuks uitgroeide en vele nationaliteiten
het schip een wereldwys karakter ga-
..ven. Al de kennis van de 1100 studenten
gaven het schip een grote diepgang. Na
Southampton de watermassa van de At
lantische Oceaan en een begeleiding van
ontelbare „flippers". Negen dagen water
en lucht, toen om 7.30 uur 's morgens de
stad van de wolkenplukkers, New York.
De wereldtentoonstelling en de hittegolf
'begroetten de Europeanen en Afrikanen.
Mieke Merkens werd ziek en zag de
„als van een plaatje" stad New York
vanuit een taxi. St. Louis, in het midden
van de States, volgde. Zij kwam er per
vliegtuig, nooit had ze gevlogen, maar
deed het meteen goed: New YorkSt.
Louis 2000 km hemelsbreed. In St. Louis
op de grens van Illinois en Missouri,
kwam ze in de kost bjj de familie Tho-
roughman, waarmee ze voor enkele we
ken met vakantie ging naar Chicago aan
het Michigan-meer. „De staat Michigan
ltjkt op onze vaderlandse Veluwe".
In die vakantie met de familie „Tho-
roughman wilde ze in Springfield een
restaurant binnen gaan. Er kwam een
man naar buiten. Mieke Merkens wilde
hem passeren, maar bleef plotseling
stokstijf staan. „Die man, die man, ik
ken hem", was het enige wat ze kon
uitbrengen. Het was Lorne Green, va
der van Little Joe, Hoss en Adam, die
gevieren al zoveel gezuiverd hebben in
het Wilde Westen.
Tope ka was de stad waar ze een jaar
lang Wiskunde, Engels, Amerikaanse li
teratuur en enkele andere vakken zou
volgen. „De steden zijn anders dan bij
ons in Holland. Ze zijn uitgebreid, het
lijken grote villadorpen". Mieke Merkens
kwam aan een universiteit van 5000 stu
denten en vond haar onderkomen in 'n
studentenhuis voor meisjes. „De school
leiding was streng. Opvallend was het
harde werken van de studenten, waar
van er vele nog bijbaantjes hebben ook.
Dat is één van de kenmerken van het
Amerikaanse volk, het harde werken. Ze
zijn welvarend en wonen in mooie hui
zen en worden omringd door een onge
lofelijke luxe. Dat wordt hen echter niet
toegeworpen."
Van discriminatie merkte ze op school
weinig of niets. Negers worden geac
cepteerd, hoewel ze in aparte studenten
verenigingen zitten. Dat was in St.
Louis, in midden Amerika. „In het zui
den is het anders. Daar zjjn de negers
arm en wonen in schamele huisjes. Het
is vooral een sociaal probleem, een ge
volg van een periode van 150-jarige on
derdrukking. In tegenstelling tot de ou
dere blanke generatie, willen de meeste
jongeren de problemen eerlijk tegemoet
treden. Ze staan open voor de knelpun
ten, de ouderen veelal niet."
In het zuiden zijn vele negers pacht
boeren, terwijl ze dikwijls een schuld
hebben by de blanke verpachters. Op die
manier zijn ze afhankelijk van de blan
ken.
„Over de oorlog in Vietnam waren op
de universiteit de meningen verdeeld. De
ene groep demonstreerde ertegen, de
andere hield een aktie voor bloedafgifte
voor de soldaten in de oorlog tegen de
communistisch Viet-cong."
„Opvallend is van vele studenten het
principe: We hebben deze regering ge
kozen, nu moeten we hem steunen ook."
„De Amerikanen z\jn trots op hun va
derland. Van Europa weten ze bepaald
weinig, maar de wil is er om er meer
kennis van het werelddeel aan de andere
kant van de oceaan op te doen."
„Op het land en het volk van De Gaul
le zijn ze gebeten. Van geen enkele Ame
rikaan heb ik ooit een goed woord over
Frankrijk gehoord. Het is waarschijnlijk
wederzijds. De grootste oorzaak daarvan
is de politiek".
Het was op 8 juni '66 dat de stad To
peka door een wervelstorm werd getrof
fen. „Het leek of er honderd treinen
kwamen aandenderen. De sirenes loeiden
een kwartier en iedereen verschool zich
in de souterrains. Een wind van ander
halve kilometer breedte sneed zich door
de stad en vaagde alles in zijn baan weg.
Auto's werden honderden meters wegge
slingerd en de huizen en de universiteit
veranderden in ruïnes. Er vielen zestien
doden. Toen we uit de souterrains kwa
men, was het een verschrikkelijk ge
zicht. In werkelijkheid was het nog er
ger dan op de foto's. Ik heb nooit een
bombardement meegemaakt, maar zo
moeten ongeveer de gevolgen ervan zijn
Het meest onthutsende waren echter de
vele plunderaars. Ik had het niet ver
wacht van de Amerikanen. Troepen wer
den gemobiliseerd om de orde te hand
haven en hulp te bieden. Ook ik heb een
dag tussen de puinhopen meegeholpen.
Het leek op een oorlog."
Na haar studie, die juist voor de wer
velstorm afgelopen was, vertrok ze weer
naar de familie Thoroughman in St.
Louis. Voor de familie stond de vakantie
weer op het programma en ook Mieke
Merkens vergezelde hen naar het eiland
je Dauphin in de Golf van Mexico. Om
er te komen volgden ze de machtige ri
vier de Mississipi en kwamen langs het
huis van Elvis Presley in Memphis. „Dat
is geen huis, dat is bijna een kasteel".
Na de vakantie op Dauphin, terug naar
St. Louis en vandaar met de trein dwars
door de States naai Pittsburg en New
York, bjj avond één grote lichtzee. Na
tuurlijk het Empire State Building en
„fietsen zjjn er kinderspeelgoed" In
Washington een bezoek aan de Senaat,
waar ze de senatoren Edward Kennedy
en Fullbright zag. „Washington is de
mooiste stad die ik ooit zag. Eén groot
park met vele v£vers". In Washington
ook een bezoek aan het militaire kerk
hof, waar zich het eenvoudige graf van
President Kennedy bevindt. Ook zijn er
drie graven van de Onbekende Soldaat
van Wereldoorlog I en H, alsmede van
de Korea-oorlog.
In New York werd het spreekwoord
„Er is een tijd van komen en gaan" af
gewerkt. De Atlantische Oceaan kon het
schip „De Grote Beer" niet afschrikken
en zo naderde het na een dag of negen
de Hollandse kust. De eerste gedachten
waren, toen het schip de Nieuwe Wa
terweg opvoer, wat is het gras hier
groen, wat regent het hier en wat is
het hier koud".
DAGLICHT WINST
Velen zullen vreemd opkijken wanneer
ze deze kop „Daglicht winst" zien. Het
gaat namelijk om het volgende.
De afgelopen twintig jaar heeft de
sportbeoefening in de zomeravonden een
grote vlucht genomen. Tn vele takken
van sport zijn in dit verband initiatieven
genomen en worden grote activiteiten
ontplooid. Vooral de watersporten staan
in dit opzicht op een groot plan. Maar
ook heeft bovengenoemde op andere
aan het zomeravondvoetbal.
Ook aan het bestuur van de Neder
landse Sportfederatie is deze ontwikke
ling niet onopgemerkt voorbij gegaan.
Een dezer dagen heeft het bestuur van
de N.S.F. een schrijven gericht aan de
minister van cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk, mr. Vrolijk, waarin
wordt verzocht om te bevorderen dat in
Nederland weer de zgn. zomertijd inge
voerd wordt. Dat wil zeggen dat de klok
een uur vooruit gezet wordt en men als
het warr zestig minuten meer daglicht
heeft.
De N.S.F. meent dat een herinvoering
sporten betrekking. Men denke daarbij
van deze zomertijd ten voordele zal ko
men van vele Nederlarders die zich in
de avonduren willen vermaken.
Voor minister Vrolijk liggen de zaken
niet zo bijzonder gemr olijk. Hij dient
ook rekening te houden met economische
en agrarische belangen. En het schijnt
dat vooral de agrariërs nogal bezwaren
hebben tegen een herinvoering van de
zomertijd.
MONTREAL: Ruim acht maanden voor
de opening van de Wereldtentoonstel
ling 1967 in Montreal is het exterieur
van het Nederlandse paviljoen gereed
gekomen. Het is een aluminium-schep-
ping van het Rotterdamse architecten
bureau Eijkelenboom en Middelhoek
De tijdige bouw betekent een grote
meevaller voor de Stichting Wereld
tentoonstelling Afdeling Nederland,
-omdat de cao-lonen van de Canadese
bouwvakarbeiders de laatste maanden
met enige tientallen procenten zijn ge
stegen.
Terwijl op het St Helen's eiland in
-de St. Laurens rivier koortsachtig
wordt gewerkt om de 73 landenpavil-
joens voor 28 april 1967 gereed te krij
gen, staat het „Hollandse Huis" (2.300
m2 bebouwd op een terrein van 3.524
lm2) zilverglanzend tussen twee water
fronten. Voor het Nederlandse pavil
joen de rivier en naast de entree een
kunstmatig meer. waarop straks een
drijvend restaurant zal worden gecre-
"eerd. Het paviljoen bestaat uit een
„spaceframe", waarbinnen de exposi
tieruimten (wanden, vloeren, daken) als
dozen vrij zijn opgehangen. Deze con
structie maakte het mogelijk, dat een
overstek van 14 meter kon worden ge
bouwd. Als het terrein na de tentoon
stelling weer in de oorspronkelijke
staat moet worden opgeleverd, kan het
paviljoen eenvoudig worden gedemon
teerd om elders, in welke vorm dan
ook, weer te worden herbouwd Reeds
nu al zijn er in Nederland drie serieuze
gegadigden.
v Voor de Nederlandse deelneming aan
de Expo '67 is een bedrag van 12 mil
joen gulden beschikbaar gesteld door
de Nederlandse regering Ons land wil
zo goed mogelijk voor de dag komen,
temeer omdat Nederland bijzondere
banden met Canada heeft. In de eerste
plaats sneuvelden ruim 13.000 Cana
dezen voor de bevrijding van ons land.
ten tweede ondervond de koninklijke
familie tijdens de oorlogsjaren gast
vrijheid in Canada, ten derde vonden
ruim 500.000 Nederlanders hier een
tweede vaderland.
Het paviljoen aan de St. Laurens
Rechts het kunstmatige meer. Achter
het gebouw zal het Belgische paviljoen
verrijzen.
Foto: Cas Oorthuijs)
VEENENDAAL
Een goedgebouwde middenstandswoning aan de Brinken. Binnen enkele maanden
vrij van bewoning.
Een mooie middenstandswoning aan de Dr. Slotemaker de Bruinestraat. Binnen en
kele maanden vrij van bewoning.
Twee flats in het Schrijverspark. Leeg te aanvaarden.
Een goede middenstandswoning aan de Kanaalweg. Binnen enkele maanden vrij
van bewoning.
Een herenhuis met ca. 2000 m grond aan de Mlddelbuurtseweg. Direct te aanvaarden.
Een middenstandswoning aan de dr. Slotemaker ds Bruinestraat. Een huurwoning
moet beschikbaar zijn.
Een zeer gunstig gelegen verhuurde middenstandswoning aan de P. H. v. Rijnstraat.
Een ruime verhuurde woning met voor- en grote achtertuin aan de Dljkstraat.
Een vrijstaand huis met loods en ca. 1000 m grond aan de Dljkstraat. Te aanvaarden
na overleg.
ACHTERBERG
Een perceel grasland aan de Weteringsteeg. Vrij van pacht. Oppervlakte ca. S hec
taren.
RHENEN
Een woon-winkelpand met magazijn aan de Platanenlaan. Loeg te aanvaarden.
Bemiddeling door:
MAKELAARS- EN
ASSURANTIEKANTOOR
Kanaalweg 2 - Veenendaal
Tel. 08385-2918.
99
Naast het Predikantenconvent bestaat er in Veenendaal ook een Convent
van Ambtsdragers. Dit Convent organiseert tweemaal per winterseizoen
een bijeenkomst voor predikanten, ouderlingen en diakenen van de ver
schillende kerken van de Gereformeerde gezindte ter plaatse. Op deze
avonden worden inleidingen gehouden als: Wat is bevinding?, De voorbe
reiding tot het Heilig Avondmaal en - in oktober a.s. - De inwilliging van
het genadeverbond. Alle onderwerpen zijn dus gericht op de praktijk van
het geestelijk leven. Hoewel er binnen de Gereformeerde gezindte niet over
alle onderwerpen gelijk gedacht wordt, heeft het zijn nut, volgens ds.
Keuning, met elkaar over deze dingen te praten. Het blijkt dat er ver
warring is ontstaan, omdat men eikaars terminologie niet meer begreep.
„Ik had enkele vergaderingen bij
gewoond van het (Nationale) Con
tact Orgaan van de Gereformeerde
Gezindte (COGG)", vertelt ds. Keu
ning, „waardoor bij mij het plan
groeide ook in Veenendaal iets der
gelijks te organiseren. In een
gezamenlijk schrijven van de beide
plaatselijke kerkeraden van de
Christelijk Gereformeerde kerken
zijn de andere kerkgenootschappen
uitgenodigd hieraan deel te nemen.
De meeste bleken spontaan bereid,
slechts enkele kerkgenootschappen
distanciëren zich van het initiatief.
De eerste malen was de belang
stelling zeer goed, helaas was de
laatste vergadering - dit voorjaar
gehouden - veel minder goed be
zocht
Het doel van dit Convent is de
ambtsdragers van de verschillende
kerken met elkaar in contact te
brengen, om eikaars standpunten te
leren kennen en om elkaar ondanks
de verschillen vast te houden.
De inleidingen zijn zoveel moge
lijk op het persoonlijk geestelijk le
ven afgestemd. Juist op dit vlak
dient er een eenheid binnen de Ge
reformeerde gezindte te zijn, ver
sta me goed: Dient te zijn, want
helaas is ze er niet. Het is dan ook
een van de mooiste zijden van deze
contacten, dat door de bespreking
de verschillende gedachten over be
paalde geestelijke zaken naar voren
komen. Het is namelijk een groot
gevaar in het kerkelijk leven, dat
wij eikaars terminologie niet meer
verstaan.
Het Convent wil geen uiting van
een Eenheidskerk zijn", aldus deze
Christelijk Gereformeerde predi
kant, „maar wij hopen op deze ma
nier elkaar weer te leren kennen
en verstaan. Misschien is het mo
gelijk, dat we weer naar elkaar toe
groeien. Met de ontdekking wat el
kaar bindt zijn alle kerken gebaat
Een uitvloeisel van deze samen
werking kan men zien in de plan
nen voor de tweede bejaardenstich
ting. Het bejaardencentrum aan de
Kerkewijk is geheel Hervormd,
maar nu zal men een interkerkelijke
inrichting gaan bouwen Bijna alle
plaatselijke kerken - waaronder ook
die aan het Convent niet meedoen -
echter een stap in de goede rich
ting."
Ds. Keuning besluit met te zeg
gen: „Door het commentaar op de
behandelde onderwerpen heeft men
de mogelijkheid elkaar te corrige
ren. Dit is belangrijk bij het zoeken
naar een eenheid. Ik hoop dat God
dit werk zo zegent, dat er iets goeds
uit groeien mag."
De kerkeraden van de Gerefor
meerde Kerk Synodaal en van de
Vrijgemaakte Gereformeerde Kerk
te Zeist hebben, na drie jaar van
samensprekingen, een gezamenlijke
verklaring uitgegeven waarin wordt
geconstateerd dat de voornaamste
oorzaak van de breuk in 1944-1945
ligt in de binding aan de synodale
leeruitspraken.
De verklaring begint met het uit
spreken van de begeerte - bedroefd
over het verstrooid zijn van Chris
tus' kudde - te komen tot kerke
lijke eenheid in de onderwerping
aan het Woord en in gebondenheid
aan de daarop gebaseerde drie for
mulieren van enigheid.
Zij constateren dat „in de ge
spannen situatie van het toenmalig
kerkelijk samenleven de voornaam
ste oorzaak van de breuk ligt in
het feit dat de generale synodes
van 1939-1943 en 1943-1944 en de
haar volgende kerkeraden gebonden
hebben aan leeruitspraken, die niet
als duidelijk door God in Zijn
Woord gebonden geloofsinhouden
konden worden beschouwd. En in
het feit dat vele ambtsdragers die
deze binding niet konden aanvaar
den werden geschorst en afgezet. Zij
spreken daarom uit, dat de uit ge
noemde binding voortgevloeide
tuchthandelingen moeten worden
herroepen."
De kerkeraad van de „Synodalen"
tekent hierbij aan dat hij er reeds
in september 1963 bij de generale
synode op heeft aangedrongen de
tuchtmaatregelen te herzien.
Als gevolg van de vervreemding,
die door een 20-jarig gescheiden le
ven is ontstaan, acht men het nood
zakelijk de ontwikkeling die heeft
plaatsgevonden aan een gezamelijk
onderzoek te onderwerpen, om hier
door de weg te effenen voor het
begeerde herstel van de geslagen
breuk.
avqkfts
Ds. J. Keuning.
werken in dit project samen. Dit is
een praktische uitleving van de
eenheid, die er nog steeds is - on
danks de verschillen. Ook ben ik
blij met de samenwerking op het
gebied van gezinszorg en maat
schappelijk werk. Hieraan zou mijns
inziens nog op verschillend terrein
uitbreiding gegeven kunnen wor
den. Elk initiatief op dit gebied is
De heer H. van de Vliert, die tot
diaken gekozen was heeft zijn be
noeming wel aanvaard en zal tege
lijk met ouderling Gotink, die reeds
eerder gekozen was, zondagmorgen
a.s. bevestigd worden.
Ds. A. A. Bos zal op zondag 16 ok
tober 's avonds om 7 uur afscheid
nemen van de Hervormde gemeente
Sola Fide. Op zondag 30 oktober
daaraanvolgend zal hij intrede doen
in Vlaardingen.
De voorzitter van de kerkeraad
van de Hervormde gemeente Sola
Fide heeft met de secretaris van de
ring Rhenen van de Nederlandse
Hervormde kerk contact opgenomen
ter regeling van de vacaturebeur
ten, na het vertrek van ds. Bos.
De Bondspredikanten van Veenen
daal zullen niet in de roulering
worden opgenommen, die te Rens-
woude en Driebergen wel.
De Hervormde gemeente in Scher-
penzeel heeft door inschakeling van
enkele bezoekbroe-ers kans gezien
een plan op te stellen, waarbij het
mogelijk wordt in twee jaar de ge
hele gemeente te bezoeken. Tot nu
toe gebeurde dit eens in de vier of
vijf jaar. De kerkeraad rekent wel
op aller medewerking, om dit te
doen slagen en zo min mogelijk af
te schrijven. Men krijgt een week
tevoren schriftelijk bericht.
In een dienst in de Hervormde
kerk te Amerongen op zondag 11
september zal het jeugdwerk voor
het komende seizoen worden inge
leid door ds. G. Kaastra. Vocale
medewerking zullen verlenen: het
kerkkoor, enkele zusters en een
zanggroepje uit de jeugdkapel. De
dienst begint om 10 uur 's morgens.
De restauratie van het Hervorm
de kerkje te O verberg is bijna ge
reed. Voor de preekstoel werd van
een onbekende een bedrag van 500
gulden ontvangen. Niet alleen het
kerkgebouw is grondig opgeknapt,
ook het kerkplein is geasfalteerd.
De Hervormde zondagsschool te
Eist bestaat niet meer. De school
heeft zijn einde gevonden in een
tekort aan geschikte leiders.
De door de Hervormde gemeente
te Renswoude uit een gesteld dub
beltal tot ouderling gekozen heer
P. op 't Zand heeft zijn benoeming
niet kunnen aanvaarden wegens zijn
leeftijd.
„Mag men een ongeneeslijke zie
ke van zijn toestand op de hoogte
brengen?" Over dit onderwerp
hoopt op 13 september a.s. voor de
Hervormde vrouwengroep te spre
ken ds. N. Kooreman.
Als openingsreklame
wy Zün wegens verhuizing
gesloten van 9-14 september.
Zaak aan de Patrimonium
laan is geopend.