KRUISWOORDPUZZEL R 105
„De Noren zijn sympathiek en gastvrij"
ARAM
1$
REIS NAAR NOORWEGEN
wat is nu
één gulden...?
RAIFFEISENBANK
VEENENDAAL
Een schooljaar naar
Amerika
->üeuwi>Diaü „u&
vrijdag 23 september iübtj
lü
Verschijnt als bijlage ven bet
streekblad E VALLET
onder redactie van Tante Jos
ONZE JARIGEN
24
sept.
Henk van de Haar
24
9»
Christina van Hardeveld
25
Riek van de Brink
26
99
Erik Kroesbergen
26
it
Jannie van Schaik
27
99
Bram van Kesteren
28
99
Yvonne van Rooyen
28
99
Janny van Yprenburg
28
99
Joost van de Brink
29
99
Marianne van Doorn
29
99
Ellie van de Horst
29
99
Elleke van Dijk
30
99
Marianneke van de Meyden
30
99
Tonnie van de Pol
Alle jarigen: héél hartelijk gefelici
teerd en een onvergetelijke dag toege
wenst!
„ZILVER" VOOR DE BLINDEN
Deze week jongelui, héél weinig
nieuws. De drukte rondom jullie eigen
Lampegietersavond en alle activiteiten
die daaraan verbonden zijn is onge
twijfeld de reden geweest waarom zo
weinig jongens en meisjes deze week
meegespaard hebben vo°r de blinden.
De enigen die ons deze week met
een bezoek vereerd hebben waren
Dicky van de Bovenkamp en Arie
Blankenspoor. Zij hebben elk een gro
te zak capsules meegenomen, waar
voor ze heus wel enkele weekjes voor
hebben moeten sparen. Heel hartelijk
bedankt hoor!
Ik ben ervan overtuigd dat de ove
rige spaarders dit niet op zich zullen
laten zitten. Zet 'm op jongelui! Hoe
meer zilver hoe meer vreugd. Laat
heel Veenendaal maar weten dat er
gespaard moet worden. Ik reken op
jullie!
Correspondentie te richten aan
■fa Tante Jos pei adres:
Parallelweg 10 - Veenendaal
Figuur c.
TOMMY EN DE WATERJUFFER
Tommy keek geboeid naar de dolle
sprongen, die de waterjuffer, door de
lucht vliegend, maakte. „Ze is een
echte kleine stuntvlieger", zei Tommy's
vader. „Ze kan de wonderlijkste boch
ten en kronkels in haar vlucht maken,
kan helemaal stilstaan in de lucht en
dan plotseling met een enorme vaart
in een andere richting verder gaan. En
ze maakt tussen de 30 en 40 vleugel
slagen per seconde. Als larve leeft ze
ongeveer drie jaren op de bodem van
een zoetwater meer. De waterjuffer is
eigenlijk een van de oudste insecten.
Al enkele duizenden jaren geleden, in
de tijd - van de saurussen (de grote
voorhistorische dieren) vloog de water
juffer al capriolen makend rond om
andere insecten te vangen." „Ze stamt
dus uit een oude, voorname familie"
lachte Tommy.
Tante Jos
Figuur a.
PLASTIC SIERADEN ZIJN IN
DE MODE
In de Parijse modemagazijnen kun
je meisjes' kolossale plastic sieraden
zien dragen. Als je hen wilt nadoen,
door b.v. een leuke bloem in je haar
te steken, dan kun je die maken varj
stukken, die je uit een plastic doos of
fles knipt. Het enige dat je te doen
hebt is er voor te zorgen, dat de kleu
ren bij elkaar passen.
Noorwegen bekend om z*n fjorden.
'uaga^ :ipmi pjooM^ue JOH
OPLOSSING KRUISWOORDPUZZEL
R 104
HORIZONTAAL: 1 aster, 6 amper,
11 por, 12 vod, 14 dar, 16» elan, 18 da
del, 19 riet, 21 pater, 23 aak, 24 lente,
25 em, 26 naar, 27 ezel, 28 se, 30 sen,
33 pampa, 36 spies, 39 kilo, 40 ik, 41
ja, 42 over, 43 peter, 46 sonar, 49 alp,
52 ep, 54 snob, 55 rots, 57 he, 58 brood,
60 eli, 62 otter, 64 robe, 65 reine, 66
ruit, 67 esp, 69 las, 70 vol, 71 artis, 72
kaper.
VERTIKAAL: 2 spat, 3 tonen, 4 er,
5 soda, 7 md, 8 parel, 9 erin, 10 keper,
12 vaars, 13 deken, 15 steen, 17 lam,
20 ets, 22 ramp, 24 leep, 29 palet, 31
eg, 32 gevat, 33 pip, 34 mot, 35 air,
36 sas, 37 ion, 38 ser, 44 eind, 45 nl,
47 otto, 48 zebra, 49 abeel, 50 prins,
51 verte, 53 pro, 54 soest, 56 strop, 57
hei, 59 ober, 61 lias, 63 tule, 68 pi, 70
va.
Figuur d.
HET RAADSELTJE VAN
KLAVERTJE VIER
Marietje zoekt naar klaverblaadjes
van vier, die, zoals jullie allemaal we
ten, geluk brengen! Maar die zijn niet
zo makkelijk te vinden. Hoeveel zou
je er op dit grasveldje kunnen vinden
en waar?
Figuur b.
HET PATROON
Teken eerst een cirkel van dezelfde
grootte als figuur 1. Naai er een ge
woon schuifspeldje aan. Lijm aan de
andere kant vier groene blaadjes (2)
en daarop 4 bloemblaadjes (3).. De fi
guren, die je hier ziet, zijn op ware
grootte, klaar om na te maken. Figuur
4 laat je zien hoe je te werk moet
gaan. Daarna lijm je een cirkel, van
dezelfde afmeting als degene waarmee
je begon, er boven op. De plastic
bloembladen moet je wat ombuigen,
maar als je hen uit een fles of doos
knipt, zullen ze vanzelf de goede vorm
aannemen.
PIETERTJE
Pietertje
denkt: ik heb
wel geen
water-ski's
maar met een
slee zal het
ook wel gaan!
HORIZONTAAL:
42
slede
15
lor
1
bevel
43
liefkozing
16
boom
4
drank
44
strik
17
spoedig
7
bravourestuk
46
pers. vnw.
18
onverstandig
9
borstharnas
47
deel v. e. vis
21
plotseling
11
nieuw
51
deel v. e. japon
22
baardje
12
zput water
53
eng. voegwoord
23
soort fijn aardewerk
13
in plaats van
54
begrip
26
deel v. d. vinger
15
pl. in Limburg
56
Europeaan
28
Amer. filmprijs
17
deel v. weefsel
57
reptiel
33
uitgestotene
19
jongensnaam
59
rode vloeistof
34
onderricht
20
berg
61
gemalen eikenschors
36
zoogdier
23
voor
62
visnet
37
opening in het ijs
24
handelsgenoot (afk.)
38
stoot
25
boom
VERTIKAAL:
39
Europeaan
27
pl. op de Filipijnen
1 kledingstuk
41
rookgerei
28
eenh. v. electr.
2
fr. pers. vnw.
43
troep dieren
weerstand
3 persbureau
45
lange rij
29
Europeaan
4
lobbes
48
vroegere spaanse
30
Europeaan
5 bijwoord
koningin
31
gedicht
6 pl. in Egypte
49
gevangenis
32
Nederl. Televisie
7
vr. munt
50
gebogen been
Stichting
8 seconde
52
gelofte
33
hoofddeksel
9
steen
54
deel v. d. hals
35
vloerbedekking
10 pl. in België
55
ieder
37
oever
11
plant
58
lidwoord
38
Gr. naam v. Ceres
14 geprepareerde
.60
onder-officier
40
volgroeid
schapenhuid
De achttienparige Liesbeth Boers uit Veenendaal en de twintigjarige Frans P.
Bekker maakten kortgeleden een reis naar Noorwegen, waar zij in het uiterste
noorden van het land in een internationaal werkkamp gingen werken. Zij
kwamen met vele buitenlanders in kontakt. Hun eerste relaas over het werk
kamp in Vatn-Vatnut en vele andere belevenissen in het noordelijke gebied
werd gepubliceerd in onze editie van dinsdag 16 augustus. Het tweede artikel
dat zij schreven handelt over vele interessante ervaringen die zij in het land
Noorwegen rijker werden. Levensgewoonten en levensopvattingen van de
Noren hebben zij op boeiende en interessante wijze weergegeven.
Misschien herinnert u zich nog
ons vorig artikel waarin we schre
ven over onze tocht naar Noor
wegen.
In elk geval willen wij nu iets
schrijven over de sfeer in het werk
kamp, de Noorse mensen, de Noor
se manieren en onze terugtocht.
Zo'n werkkamp is in één woord
fantastisch, vooral als je in contact
wilt komen met mensen uit andere
landen.
Want werkelijk, nooit leer je men
sen beter kennen dan wanneer je
al is het voor korte tijd samen
met ze werkt, eet, woont en plezier
maakt, en aangezien er hier jongelui
van 8 verschillende nationaliteiten
(53) Zonder een moment te verliezen snelt Aram
naar de poort. Het kost hem enige moeite om de
zware grendels weg te schuiven, maar na een paar
wilde rukken aan de handgreep wijken de gren
dels onder luid geknars en kan hij de zware poort
deur openduwen. Voor hem ligt het met ijle nevels
overtrokken zoutmeer. Het gekwaak van de dui
zenden bruikikkers is tot zulk een sterkte aange
zwollen dat Aram zich afvraagt of de Zlass-krijgers
aan de oevers van het meer zijn geroep wel zullen
horen. Hij vormt met zijn handpalmen een trech
ter en galmt uit volle borst het afgesproken teken
zo goed hij kan het op lachen lijkend gejank van
een hyena imiterend. Drie keer klinkt de luide
kreet over het nevelige zoutmeer. Dan klinkt ach
ter hem plotseling een spottend gelach. Verrast
draait Aram zich om en staat oog in oog met de
Sheik der Touareggs en een tiental gewapende
manschappen. „O, jij zoon van een ezelin", grin
nikt de dikke sheik. „Dacht jij werkelijk, dat een
Touaregg-wachter ooit op zijn post in slaap zou
vallen met de sleutel van de kerker binnen hand
bereik van de gevangene? Allah is groot en slaat
de ongelovige met blindheid, zoals in de Koran ge
schreven staat!!"
(wordt vervolgd)
ster in om heerlijke soep te maken van
de meest vreemde dingen.
Behalve dat het in zo'n werkkamp
zo gezellig is, is het enorm goed voor
talen.
Het was gewoon opmerkelijk dat
ledereen zyn talen aan het einde van
het kamp veel, niaar dan ook veel
beter sprak dan aan het begin van
het kamp, en behalve Duits, Engels
en Frans, leer je zo af en toe nog
eens een paar woordjes Noors en
Zweeds, en zelfs Tsjechisch.
De belangrijkste voertalen waren
echter Engels en Duits.
Na deze korte beschrijving van het
kamp, waarbij wij niets verteld hebben
over ons werk omdat we dat, zoals u
zich misschien nog herinnert in ons
vorig artikel al gedaan hadden, willen
wij u iets vertellen over onze terug
tocht, waarvan we de 1350 km van
Bodö naar Oslo liftend aflegden.
Dit was een enorme belevenis!
De enige weg die van Trondheim
naar het noorden loopt is de z.g. E 6.
Bij het horen van de naam E6 denk je
onwillekeurig aan een moderne snel
weg, maar die veronderstelling is vol
komen onjuist. E6 betekent namelijk
niets in Noorwegen. De weg is voor
het grootste gedeelte niet meer dan een
onmogelijke zandweg, die vaak zelfs
slechter is dan een landweggetje over
de Veluwe. Hij is ontzettend smal, en
telt onnoemelijk veel kuilen en bochten
en bruggetjes, waarop 2 auto's elkaar
niet kunnen passeren. Slechts op enke
le plaatsen, waar hij door de wat be
langrijker plaatsen voert, is hij geasfal
teerd.
Het landschap echter waar hij door
heen slingert is van een bovennatuur
lijke schoonheid. Hij gaat langs de
fjorden, waar de rotsen zich loodrecht
uit het water verheffen, langs wouden,
langs ravijnen, en langs kleine dorpjes.
Het land maakt een onbeschrijflijk
schone, maar eenzame indruk. Grote
stukken land schijnen volkomen verla
ten te zijn, maar juist die stilte en een
zaamheid maken dat die wonderschone
natuur nog veel meer op de inwerkt.
Over deze wegen bestaat er in Noor
wegen een groot meningsverschil ver
telde een van de chauffeurs die ons een
lift gaf.
Er z(jn nameiyk twee partijen.
De ene zegt: „We moeten de wegen
verbeteren'.
waren, kom je zo wel het een en
ander van de diverse zeden en ge
woonten te weten.
Vooral ook discussies over de ver
schillende problemen in elk land leve
ren een boel nieuwe gezichtspunten op.
De sfeer in het kamp was heel erg ge
zellig, want behalve dat we hard werk
ten en ernstige discussies hielden, zon
gen we, speelden we gitaar, dansten
we of gingen naar Bodö, en vaak trok
ken we 's nachts de bergen in of gingen
roeien op het meer, wat heel goed mo
gelijk was. daar de middernachtzon er
voor zorgde dat het de gehele nacht
volkomen licht bleef.
Verscheidene malen kregen we be
zoek van de Noorse jeugd uit de om
liggende plaatsjes en de stad Bodö, die
ons op hun beurt weer uitnodigden in
hun huis, zodat we ook de Noren vrij
goed leerden kennen. De Noren zijn bij
zonder sympathieke en vriendelijke
mensen. Gastvrij, en lang niet zo stug
als wij vaak denken.
De Noorse manieren zijn wel een beet
je anders dan de onze. De manier waar
op ze eten, in restaurants b.v., zou in
onze ogen enigszins wel ongemanierd
zijn. (Meestal eten te alleen met de vork,
en het vlees wordt /aak met de handen
gegeten, maar ja, elk volk heeft zo zijn
zeden en gewoonten. Wel ziet alles er
even smakelijk uit.
Op de feestjes die de Noren ons aan
boden waren er altijd tnorme tafels vol
met heerlijk opgem&a«te broodjes en
koeken, en dat soort dingen, die dan
ook allemaal op moeiten. Het eten in
het kamp verzorgden we zelf, hetgeen
nogal eens moeilijkheden opleverde,
maar genoeg kregen we altyd. De
hoofdschotel bestond nnest van tyd uit
vis en aardappelen, en we vulden dit
aan met brood, knacktbröd, joghurt.
cornflakes, enz. De gnenten echter
ontbraken, omdat groente» in het hoge
noorden, evenals fruit, rg kostbaar
zijn. maar alles went. To-h probeerde
iedereen af en toe iets te maken wat j
typisch is voor zijn of har land, en j
vooral het Japanse meisje vas er een
Eén gulden op zichzelf is
weinig. Twee guldens
vormen een héél be
scheiden stapeltje. Drie
wegen al vrij zwaar in de
hand. Kortom: gulden op
gulden telt snel aan,
vooral wanneer wij er
voortdurend de rente op
stapelen. Dat is de spaar
wijsheid, die 2 miljoen
Raiffeisenbank-spaar-
ders al opdeden!
De andere zegt: „We moeten ze
laten zoals ze zijn, want de weg wordt
alleen door toeristen gebruikt".
Zakenmensert die grote afstanden
moeten afleggen, gaan per vliegtuig,
daar het reizen per vliegtuig in Noor
wegen erg goedkoop is. Vrachtvervoer
gaat altyd per boot. De Noren gebrui
ken de weg dus alleen voor korte af
standen, en dan loont het de moeite
niet om de wegen te verbeteren, omdat
dit ontstellend duur is in Noorwegen.
Het zijn dus alleen de toeristen die de
weg voor lange afstanden gebruiken,
en zij geven er vaak de voorkeur aan
de weg te laten zoals hij is. omdat dit
typisch is voor Noorwegen.
Bovendien, zo zeggen de voorstan
ders van het handhaven van de oude
wegen, zijn de toeristen zo gedwongen
langzaam te rijden, zodat ze veel meer
zien van het onbeschrijflijk mooie na
tuurschoon, en omdat het vermoeiend
is zijn ze eveneens gedwongen af en
toe te stoppen, zodat we ook in rust van
het landschap kunnen genieten.
Dan is er nog de factor dat asfalte
ren, behalve dat het een enorm dure
kwestie zou zijn, zo goed als onmogelijk
is vanwege de winters, waarin de ge
asfalteerde stukken door de koude vol
komen geruïneerd worden door opdooi.
De kans dat de wegen verbeterd wor
den is dus niet zo heel groot.
Een ander interessant feit is het rei
zen per trein. De reis van Oslo naar
Bodö duurt 20 uur, en de banken in de
treinen zijn alles behalve gerieflijk. Ze
zijn hard en recht. Wij kunnen hierover
meepraten, omdat we op de heenreis
de tocht van Oslo naar Bodö per trein
aflegden. Bovendien stappen de mensen
op de meest vreemde tijden in. Het is
hier heel gewoon als je om 3 uur des
nachts met de trein mee moet.
Byzonder leuk zijn de locale treintjes,
die langs de kleinere dorpjes rijden.
Langs de spoorweg bevinden zich klei
ne stationnetjes, die lijken op gewone
bushaltes, en de mensen laten de trein
hier zelf stoppen, door hun hand op te
steken. Staat er niemand, dan rijdt de
trein gewoon door.
Een feit is het in elk geval wel, dat,
wil je Noorwegen goed leren kennen,
dan moet je zowel van bus, trein, boot,
als auto gebruik maken, en wij willen
u wel vertellen, dat wij dit inderdaad
gedaan hebben, en toen wij tenslotte na
een lange en vermoeiende reis thuis
kwamen, waren wij heel, maar dan ook
heel wat ervaringen rijker.
Tenslotte willen wy dan nog ieder
een die jong is aanraden om toch
vooral eens naar zo'n werkkamp te
gaan, wan het is in één woord een
fantastische manier om je vakantie
door te brengen, en er zjjn vele orga
nisaties die mensen uitzenden.
Niet alleen de IVH (Internationale
Vrijwilligers Hulp), de organisatie die
ons kamp verzorgde, maar ook de
oecumenische jeugdraad, de Stichting
Internationale Werkkampen, en vele
andere organisaties, zenden ieder jaar
weer talloze jongeren uit talloze landen
naar werkkampen overal ter wereld.
In België, Frankrijk, Engeland eri
Duitsland, in Italië en Griekenland.
Noorwegen en Zweden, in Tsjechoslo-
wakije, in Algiers en in Marokko, zelfs
in Rusland en Afrika, in het noorden
en het zuiden, in het westen en het
oosten, overal kunnen zij vrijwilligers
gebruiken. Breng je vakantie eens op
deze manier door. Het is de moeite
waard.
66-10
spaarbank en alle bankzaken
Deze zomer is een groep Nederland
se jongens en meisjes naar de Ver
enigde Staten vertrokken, waar ze een
middelbare school (Highschool) zullen
bezoeken. Zij worden als gewone zoon
of dochter opgenomen in een gastvrij
gezin en kunnen zo Amerika en de
Amerikanen van nabij leren kennen,
een grandiose ervaring.
Zij worden hiertoe in staat gesteld
door de American Field Service, een
particuliere organisatie die beurzen
verstrekt aan jongeren uit zestig lan
den. over de gehele wereld verspreid,
voor een verblijf van een jaar in de
Verenigde Staten. De zorgvuldig ge
selecteerde gezinnen stellen geheel be
langeloos hun huisdeuren open.
Voor het schooljaar '67-'68 is weer
een aantal beurzen beschikbaar voor
Nederlandse scholieren die aan de vol
gende eisen voldoen: groot aanpas
singsvermogen; goed verantwoordelijk
heidsgevoel; evenwichtigheid; open
staan voor nieuwe ideeën; goede
schoolresultaten; uitstekende gezond
heid; veel eigen initiatief; op 1 maart
1967 ten minste 16 en nog geen 18
jaar oud.
De bijdrage van de ouders voor reis
kosten en zakgeld bedraagt in prin
cipe 650 dollar Indien dit bedrag een
bezwaar vormt kan het in overleg met
de A.F.S. gereduceerd worden. De
grootte van de bijdrage heeft geen en
kele invloed op het wel of niet toe
kennen van een beurs.
Nadere inlichtingen omtrent deze
unieke kans om iets meer van de we
reld te zien en aanvraagformulieren
voor een beurs zijn te verkrijgen bij:
American Field Service
Nieuwe Spiegelstraat 56
Amsterdam
Telefoon 020-220916
