Hitler gaf bevel tot aanval op Moskou Oefkirs vervanger nam schuld op zich Duitse arbeidsmarkt heeft over-aanbod In welke richting zal Japan toeslaan? Akkertjes Stalin leidt verzet in bedreigde hoofdstad Rijdt niet met een glaasje want u bent het haasje VAN ONZE LEESTAFEL Ned. getuigen niet verschenen Scheepsincident op de Elbe Gratie verleend aan gehangene 64e Starfighter neergestort C.N.V. over Spaarnota Wisselvallig lot Bruid oorzaak van verkeersongeval Overschatting Stalin Amerika Incidenten Japan Instorting, 3 doden Sensationele wending in zaak Ben Barka Proces Dominas Jean-Pierre Peugeot overleden DETAIL ALS HOOFDZAAK NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK De bank waar u zich thuis voelt! WOENSDAG 19 OKTOBER 1966 (Door B. Koning, generaal-majoor b.d.) Na de Duitse overwinningen in het zuidelijk deel van de Sowjet-Unie was Hitier er tenslotte toch toe overgegaan de aanval op Moskou te ont ketenen, zoals zijn maarschalken dat al veel eerder hadden gewild. Weliswaar waren enige'indrukwekkende overwinningen in de Oekraïne be haald, maar die bleken toch niet van doorslaggevende betekenis te zijn ge weest. Toen de „Führer" tenslotte overstag ging en het zwaartepunt andermaal in het centrum van het front wilde leggen, hadden de Russen daar inmiddels aanzienlijke tijdwinst geboekt. Gedurende anderhalve maand was het front even ten oosten van Smolensk ongewijzigd gebleven. En nu moesten de troepen opnieuw worden gegroe peerd om de centrale legergroep weer op offensieve kracht te brengen. Hier mee waren twee weken gemoeid. En ook die tijd konden de Russen nog gebruiken om hun posities bij Mos kou te versterken. De Duitsers troffen geen geringe maatregelen! Op een front van 500 kilometer werden drie infanteriele- gers en drie pantserlegers geconcen treerd, te weten het 2de, 4de en 9de leger en het 2de, 3de en 4de pantser- leger. In totaal waren het 48 divisies infanterie en 18 pantserdivisies, ruim anderhalf miljoen man. De pantserlegers werden in de strijd geworpen bij Briansk en Wias- ma. Zij slaagden erin het front te doorbreken, waardoor een geweldige omvattingsmanoeuvre kon worden uitgevoerd ten opzichte van de Rus sische troepen tussen Briansk en Wiasma. Deze troepen werden in front door de Duitse divisies infante rie vastgehouden. De „Cannae- manoeuvre" of, zoals de Duitsers het noemden, de „tangmanoeuvre" van de omsingelingsslag leverde een enor me overwinning op. Ruim 650.000 Russen werden krijgsgevangen ge maakt. Kort na het begin van de aanval hield Hitier een grote redevoering in het Sportpaleis te Berlijn. Onder stormachtige toejuichingen zei hij, dat het beslissende offensief was ontketend, dat de tegenstander was gebroken en nooit meer zou op staan. Er was echter te vroeg ge juicht. Een ontstellende zelfover schatting had Hitier weer de plank doen misslaan, precies zoals met zijn uitspraak dat hij de Britse ste den zou „ausradieren". Na de vernietiging van de Russi sche legers aan het front bij Wiasma en Briansk veroverde het 2de pant- serleger de stad Orel. Dit leger kreeg nu bevel op te rukken naar Toela, om zó Moskou van het zuiden uit te kun nen aanvallen. Het 3de pantserleger moest Moskou van het noorden uit aanvallen, via Rzjew en Kalinin. De rest van de Legergroep Midden dien de met frontale aanvallen de Russen te binden. Opnieuw dus een „Cannae"- of omsingelingsmanoeu vre. Het leek een goed plan, doch het was tot mislukken gedoemd en wel voornamelijk omdat de troepen vast liepen in de modder, de regen en de sneeuw. Op 7 oktober begonnen de herfstregens, die van de Russische bodem één grote modderpoel maak ten, terwijl op 13 oktober de eerste sneeuw viel. In de tweede helft van oktober kreeg de sneeuwval het ka rakter van dagenlange sneeuwstor men, terwijl de temperatuur soms al daalde tot 25 graden Celsius onder nul. Hitiers zelfoverschatting wreekte zich op verbijsterende wijze. Zijn „Blitzkrieg" tegen de Sowjet-Unie had vóór de winter moeten zijn vol tooid. Hij had er maximaal drie maanden voor uitgetrokken. Nog op ADVERTENTIE Let op, dat U de originele Akker- cachets krijgt, met de onovertroffen werking bij pijn en griep! JOZEF STALIN blijven in Moskou 25 oktober meldde het Duitse weer- machtsbericht, dat de centrale leger groep van veldmaarschalk von Bock bij de aanval op Moskou niet minder dan 650.000 krijgsgevangenen had ge maakt en een enorme buit aan tanks en kanonnen had binnengehaald. Dat klonk heel optimistisch, doch de be slissing was nog niet gevallen! De Duitsers waren vóór Moskou blijven steken. Toch was het voor de Russen een dubbeltje op z'n kant geweest. Op 19 oktober werd te Moskou de staat van beleg afgekondigd. Verscheide ne regeringsbureaus, de diplomatie ke vertegenwoordigers en instellin gen van de party werden naar Kuibisjew, 800 kilometer ten zuid oosten van Moskou, overgebracht. Stalin evenwel bleef te Moskou. De stad bereidde zich op de verdedi ging voor. Duizenden barricades werden opgeworpen. Op tal van plaatsen werden bataljons vrijwil ligers uit de arbeiders gevormd. Tienduizenden burgers groeven loopgraven. Stalin wendde zich met een speciale dagorder tot de bevolking van de hoofdstad, waarin deze te wapen werd geroepen tegen provocateurs, spionnen en andere handlangers van de vijand. Alle belangrijke gebouwen te Moskou, ook het Kremlin, werden ondermijnd. Evenals ten tijde van Napoleon zou de stad worden vernie tigd, mocht zij in handen van de vij and vallen. De bataljons arbeiders werden in de strijd geworpen, doch zij leden verschrikkelijke verliezen. Een bewa pende massa is nu eenmaal nog geen leger. In en om de stad heerste chaos. Hoe taai en fanatiek de Rus sen ook voor de poorten van Moskou hebben gestreden, zij zouden het te gen de Duitse oorlogsmachine hebben moeten afleggen als de natuur hen niet had geholpen. Eerst de modder, daarna de kou. De modder, die het terrein naast de wegen onbegaanbaar maakte, de kou die het materieel, dat daar niet op was berekend, onbruikbaar maakte. Dat maakte een geregelde aan- en af voer van materieel bijna onmogelijk. Vrijwel alle energie moest op de aan voer van munitie, levensmiddelen, benzine, olie, kortom alles wat een soldaat nodig heeft om te kunnen le ven en vechten, worden gezet. En zo was het zo luidruchtig door Hitier aangekondigde beslissende offensief eind oktober vastgelopen. Ondertussen werd aan de andere zijde van de oceaan, in de Verenigde Staten, ook heftige strijd gevoerd. Een strijd zonder wapens weliswaar, maar uiterst fel en van grote beteke nis voor de gehele wereld. President Roosevelt was er steeds meer van overtuigd, dat Hitler in het belang van de gehele mensheid, moest worden verslagen. Dientenge volge verzocht de president op 9 okto ber aan het Congres, de volksverte genwoordiging, de neutraliteitswet te wijzigen. De neutraliteitswet dateerde van 1935 en verbood de uitvoer van wape nen. De wet was in 1939, kort voor het uitbreken van de oorlog wel enigszins gewijzigd, waarbij uitvoer van wapens werd toegestaan tegen contante betaling, doch Amerikaanse schepen mochten dat materieel niet vervoeren. Nu verzocht Roosevelt het Congres, goed te keuren, dat de wa pens wél door Amerikaanse schepen :ouden worden vervoerd. Tevens ver zocht hij toestemming om de schepen te bewapenen, opdat zij zich zonodig zelf tegen Duitse onderzeeboten en oovenwaterraiders zouden kunnen verdedigen. Dit leidde tot een zeer scherp de bat. De isolationisten, die ten koste van alles Amerika buiten de strijd wilden houden, schuwden geen mid- lel om Roosevelt te bestrijden. Een pamflet toonde een galg, waaraan „Uncle Sam" werd opge hangen. De beulen, die aan het ande- .•e einde van het touw stonden te trek ken, waren Roosevelt en zijn naaste medewerkers. Een wijze van propa ganda, die Goebbels niet had kunnen verbeteren. Het merkwaardige was echter, dat het de Duitsers zélf waren, die nu Roosevelt een handje hielpen. Op 17 oktober werd de Amerikaanse torpe- dobootjager Kearny" op ongeveer 500 kilometer ten zuidwesten van IJs land door een Duitse onderzeeboot aangevallen. Elf leden van het Ame rikaanse oorlogsschip werden daarbij gedood. Op 27 oktober hield Roosevelt, ter gelegenheid van de Amerikaanse „Vlootdag" een redevoering te Wash ington. Het was verreweg de scherp ste toespraak, die hij tot op dat mo ment had gehouden. Staande tegen over de grootste uitdaging aan de mensheid, zo zei Roosevelt, hebben wij de geve'chtsopstellingen betrokken en zullen wij in het geloof onzer vaderen doen wat onze plicht is. Drie dagen later werd een andere Amerikaanse torpedojager, de „Rue- ben James", door een Duitse duik boot tot zinken gebracht. De gehele bemanning van 115 koppen kwam daarbij om het leven. Weliswaar was er door deze aan vallen geen algemene verontwaar diging bij het Amerikaanse volk, dat mede door de isolationistische propaganda in een soort apathische gemoedsgesteldheid ten aanzien van een eventuele deelneming aan de oorlog leefde, doch zonder enige twijfel droegen deze Duitse aanval len er toch toe bij om de wijzigin gen op de neutraliteitswet door het Congres te doen aannemen. De meerderheid was gering, maar de betekenis van deze wijzigingeh was zeer groot. De verliezen van de Britse handelsvloot waren schrik barend hoog. De Duitse onderzee boten waren voor Engeland een dodelijk gevaar. Alleen met eigen schepen zou Engeland de strijd zeer waarschijnlijk niet hebben kunnen volhouden. Nu kwam evenwel de gehele Amerikaanse koopvaardij vloot ter beschikking voor vervoer naar elk punt der aarde, waar dat voor de oorlogvoering van Enge land en de Sowjet-Unie nodig was. De wijzigingen, die in feite de ge hele neutraliteitswet buiten werking stelden werden 13 november aange nomen. Ook in Japan vonden grote gebeur- A In oktober 1941 kregen de Duitse troepen te maken met iets dat zij nog nimmer tijdens hun onweerstaanbare opmars in Europa hadden ontmoet: de Russische sneeuw. Het was nog een dun laagje. Spoedig viel er meer en meer en terzelfder tijd nam ook het verzet van de Sovjet-troepen langs het gehele front toe. tenissen plaats, die hun dreigende schaduw ver vooruit wierpen. Op 17 oktober trad het Japanse kabinet on der leiding van prins Konoje af. Ge neraal Tojo volgde hem als premier op. Daarmee namen de militaire extremisten te Tokio het heft in han den. Voor die kaste was prins Konoje nog te gematigd. Nu kon men elk ogen blik een militair optreden van Japan verwachten. De Japanse politici en strategen waren in feite „één". Het wachten was slechts op het moment, dat de strategen het beste achtten om toe te slaan. Of dat zou zijn in westelijke rich ting met een aanval op Siberië in de rug van de Sowjet-Unie, dan wel in zuidelijke richting naar Nederlands Oost-Indië was een vraag, die buiten Tokio niemand kon beantwoorden. Vrijwel alle politici in Amerika en Engeland waren van mening, dat Ja pan wel zou trachten de Nederlandse koloniën te bemachtigen en dat Japan zich niet van die actie zou laten weer houden door de wens om ten oorlog met Amerika te vermijden. Men nam aan dat Japan Amerika en Engeland op dit punt voor een voldongen feit zou plaatsen, iets waarin dictators en imperialisten als de Japanse militaire kliek steeds zo sterk waren. Niemand dacht aan de mogelijkheid van een Pearl Harbor. CHATEAU d' OEX, (Zwitserland) Minstens drie mijnwerkers zijn gedood en drie anderen gewond geraakt bij een explosie in 'n in aanbouw zijnde mijnga- lerij van een krachtcentrale. Zes mannen waren ongeveer een kilo meter in de galerij, toen zij door een explosie verrast werden. Zij raakten be dolven onder vallend gesteente. Dinsdagavond laat werden drie do den geborgen. Nog een man wordt ver mist. Tevens doet het gerucht de ronde dat een lid van de reddingsploeg ver dwenen is na de met gas gevulde gale rij binnen te zijn gegaan. Over de oor zaak van de explosie tast men nog in het duister. RABAT (Marokko). Ahmed Dlimi. onderdirecteur van de Marokkaanse vei ligheidspolitie, is per vliegtuig van Ra bat naar Parijs vertrokken om zich by de Franse politie aan te geven als de verantwoordelijke man voor de ontvoe ring van de Marokkaanse linkse oppo sitieleider Mehdi Ben Barka. Dit is door het Marokkaanse persbureua MAP mee gedeeld. Dlimi heeft volgens MAP 'n brief voor koning Hassan II achtergelaten, waarin hij de hoop uitspreekt dat zijn overgave aan de Franse politie „het prestige van Marokko en zijn soeverein" zal redden. In het proces over de ontvoering van Ben Barka te Parijs zijn kolonel Dlimi en zijn chef, minister van Binnenlandse Zaken generaal Mohammed Oefkir, door de openbare aanklager genoemd als de mannen achter de schermen bij de ont voering van en de vermoedelijke moord op de 45-jarige Ben Barka. Ben Barka werd op 29 oktober van vorig jaar met hulp van Franse politie agenten In Parijs ontvoerd en sindsdien is niets meer van hem vernomen. Marokko heeft altijd ontkend iets met de ontvoering te maken te hebben gehad. Uit de brief van Dlimi zou echter kun- i DORTMUND In het proces te Dortmund tegen de tien leden van de Dominas-bende, die onder meer in 1963 en in '64 in Amsterdam in drie juwe lierswinkels juwelen heeft geroofd voor een bedrag van rond een half miljoen gulden in totaal, heeft zich een moeilijk heid voorgedaan in verband met het niet verschijnen van Nederlandse getui gen. Daar buitenlanders niet verplicht zijn als getuigen voor een Duitse recht bank te verschijnen, vreest de voorzitter van de jury dat nog meer Nederlandse getuigen geen gehoor zullen geven aan de oproep. Overwogen wordt dan ook, zo de Ne derlandse getuigen bereid zijn verklarin gen ten overstaan van een Duitse rech ter af te leggen, een zitting in de buurt van de grens tussen Duitsland en Neder land te houden, mogelijk in Emmerich. Mocht hier niets van kunnen komen, dan wil men de getuigen zover zien te krijgen dat ze zich door een Nederlandse rechter laten ondervragen. PARIJS Jean-Pierre Peugeot, klein zoon van de oprichter van de gelijkna mige automobielfabriek, is op 70-jarige leeftijd gestorven. Hij was reeds sinds enige t(jd ziek. Na de tweede wereldoor log stond hij aan het hoofd van het con cern totdat hij zich drie jaar geleden te rugtrok. BERLIJN. Westduitse patrouille boten hebben dinsdag een aantal Oost- duitse patrouillevaartuigen op de Elbe gedwongen de weg vrij te laten voor 't Westduitse onderzoekingsvaartuig „K- gelbake", dat nabij de Oostduitse oever van de rivier dieptepeilingen wil de verrichten. Een tiental Oostduitse patrouilleboten had midstrooms een cordon gevormd om te verhinderen dat de „Kugelbake" de grens zou passe ren, die geacht wordt in het midden van de rivier te liggen. Toen zes boten van de Westduitse douane er niet in slaagden het cordon te doorbreken, snelden drie stormbo- ten en twee pontonschepen van de grensbewaking te hulp, die de Oost duitse schepen zonder meer wegduw den. Vorige week kwam het op dezelfde plaats ook al tot een incident toen Oostduitse militairen in landingsboten om het onderzoekingsschip bleven va ren. Het Westduitse kabinet besprak de kwestie en besloot dat de peilingen in het belang van de drukke scheepvaart op de Elbe zullen worden voortgezet. nen worden opgemaakt, dat hij zqn aan deel in de ontvoering voor de koning en Oefkir verborgen heeft gehouden. De Franse justitie had tegen Oefkir, Dlimi en v(jf andere personen een inter nationaal aanhoudingsbevel uitgevaar digd. De zeven mannen onder wie enige Franse gangsters, zouden binnenkort bij verstek terecht moeten staan. LONDEN. Koningin Elizabeth heeft postuum „gratie" verleend aan Timo thy Evans, die zestien jaar geleden is op gehangen wegens moord op zijn doch tertje Geraldine, heeft de Britse minister van Binnenlandse Zaken, Roy Jenkins, dinsdagmiddag in het Lagerhuis be kendgemaakt. Na een nieuw onderzoek is gebleken dat Evans de moord waarschijnlijk niet heeft begaan. De bekendmaking werd in het Lagerhuis met gejuich ontvangen. Vorige week maakte rechter Brabin van het Britse Hooggerechtshof bekend, dat het dochtertje van Evans waar schijnlijk is vermoord door de massa moordenaar John Christie, die drie jaar later werd opgehangen en in dezelfde woning heeft geleefd. De rechter ver klaarde echter dat Evans waarschijnlijk wel zijn vrouw heeft vermoord. KIEL Bij Eiderstedt aan de noord- zeekust van Sleeswijk-Holstein is dins dag een „Starfighter F-104/g" van het Duitse leger neergestort. De piloot heeft zich kunnen redden en is met een hef- schroefvliegtuig uit zee geborgen. Met het neerstorten van dit vliegtuig is het aantal verongelukte Duitse Starfighters gestegen tot 64. ADVERTENTIE |-| et Christelijk Nationaal Vakver bond zegt deze week in zijn blad „De Gids", dat de spaarnota van de regering weinig ideeën bevat, aange zien het hele probleem van de ongelij ke inkomens- en bezitsverhoudingen weer buiten schot is gebleven. „In de nota draait alles weer uit op een bevordering van het sparen door mensen, die al sparen of het al kun nen, maar er nog nooit serieus aan begonnen zyn", aldus het C.N.V. Het verbond meent, dat het bezits- vormingsbeleid van de overheid steeds meer het karakter van een spaarbeleid heeft gekregen; de klem toon verschuift, volgens het C.N.V. voortdurend meer van de betekenis, die het sparen heeft voor de indivi duele mens, naar de noodzaak van het sparen voor de investeringen van overheid en bedrijfsleven. Zelfs het in te stellen bezitsvor mingsfonds waarvoor 100 miljoen gulden uit de opbrengst van de Breedband-aandelen beschikbaar worijt gesteld heeft, aldus „De Gids", meer het karakter van een spaarbevorderingsfonds dan van een poging tot een werkelijke verande ring in de vermogensverdeling in Ne derland. Het fonds heeft overigens wel de instemming van het C.N.V., omdat het de bezitsvorming voor de zogenaamde kleine spaarders kan versnellen. Jammer vindt het C.N.V. het, dat voor deze kleine spaarders een maxi male inkomengrens van f 15.000 is gesteld. Het meent, dat de regering onvoldoende rekening heeft gehouden met persoonlijke omstandigheden (gehuwd, ongehuwd, weinig of veel kinderen) en dus met de financiële draagkracht. Een minder „botte" grens lijkt het C.N.V. niet mogelijk. Het denkt bij voorbeeld aan de mogelijkheid niet het belastbaar inkomen over het vo rig jaar, maar het bedrag van de ver dat jaar betaalde inkomstenbe lasting tot norm te stellen. Voor een gezin met twee kinderen zou dit bij een inkomen van f 15.000 na de be lastingverlaging neerkomen op 1845 gulden. Om een dergelijke inkom stenbelasting te betalen moet een on gehuwde f 10.530 verdienen, een ge huwde zonder kinderen f 13.000 en een gezin met acht kinderen f 21.240. Deze of een soortgelijke regeling, die rekening houdt met de financiële draagkracht, acht het C.N.V. verre te verkiezen boven een grens, die voor iedereen gelijk ligt en daardoor altijd onbillijk werkt. |-joe wisselvallig het lot van een poli ticus is, hebben we de afgelopen dagen weer kunnen zien. Achter de fa cades van cyferreeksen en ambtelijke formuleringen hebben zich heftige emoties afgespeeld, zijn persoonlijke carrières en reputaties gekraakt en hebben zich kleine menselijke drama's voltrokken, constateert de „Leeuwar der Courant" (onafh. progr.). Premier Cals zag achttien jaar harde arbeid voor de KVP verloo chend, een met visie en vaart gepo neerd beleid miskend en een grote loopbaan afgebroken. Minister Von deling kreeg een onvoldoende op zijn cijferwerk, waarbij hij zijn hele re putatie als een solide minister van Financiën had opgezet. Het opmer kelijke is, dat na de val de waarde ring voor het duo Cals-Vondeling be gint te komen. Zelfs Luns heeft za terdag Vondeling krachtig geprezen en verdedigd. Alle kritiek en onbehagen heeft zich nu op drs. Schmelzer en op zijn KVP. Zij mogen thans de rol van „kop van Jut" spelen, die Vondeling en de PvdA. zo lang hebben vervuld. Voor de verandering wel een ge zond." KEULEN. Het beeld van de ar beidsmarkt in West-Duitsland is totaal veranderd, zo stelt het Wirtschaftswis- senschaftliche Institut der Gewerk- schaffen (WWI) in Keulen in het van daag door dit economisch instituut van ADVERTENTIE Hoofd van Egyptisdi beeldje, Alexandria, 100 v. Chr. Zeker In bankzaken zijn details belangrijk. Daarom Is aandacht voor het detail bij de Nederlandsche Middenstandsbank zelfs een hoofdzaak. Grote bedrijven, kleine bedrijven, beleggers en spaar ders, allen vinden bij de NMB een diepgaande „kennis-van-zaken" en een vérgaande service. Is dat voor u ook niet de hoofdzaak? Apeldoorn: Paslaan 16. Epe: Markt 2 de Westduitse vakbonden gepubli ceerd rapport over de conjuncturele ontwikkeling in West-Duitsland. Volgens het rapport is er al lang geen sprake meer van een onverzadig bare vraag naar arbeidskrachten, maar is een overaanbod ontstaan en betreft het hier niet meer een zuiver normalisatieproces, maar een totale ommekeer, die voor het eind van dit jaar nog duidelijker naar voren zal ko men. Volgens het rapport heeft de indus trie minder arbeidskrachten nodig dan een jaar geleden, maar werden vrijko mende arbeidskrachten tot dusverre opgenomen door de niet-industriële be drijven. Naar het WWI voorspelt, zal het aan tal buitenlandse arbeidskrachten in W. Duitsland, dat omstreeks het midden van dit jaar met 1,3 miljoen man zijn hoogste stand .bereikte, reeds tegen 't eind van dit jaar aanzienlijk zijn ge daald. Oorzaak van deze ommekeer op de ar beidsmarkt noemt het WWI, dat de conjuncturele situatie in West-Duits land steeds slechter blijft worden. Zon der de krachtige buitenlandse vraag zou de industrie nu al bijna zonder enige uitzondering in een recessie ver zeild zijn geraakt, zo staat in het rap port. BRUSSEL De 23-jarige Michèle Lahaye uit de Belgische plaats Montig- nies-Le-Tilleul heeft twee dagen voor haar huwelijk een tragisch verkeerson geluk veroorzaakt, waarvan een motor rijder van de verkeerspolitie het slacht offer is geworden. Zij had in Brussel haar bruidsjapon opgehaald en was In een van haar aan staande schoonvader geleende auto op weg naar huis. Bij een inhaalmanoeuvre op een plaats, waar een maximum-snelheid geldt van 60 km, bemerkte zij plotseling twee leden van de „Rijkswacht", die uit de andere richting kwamen. Beseffend, dat z(j veel te snel reed, trachtte zij door krachtig remmen weer haar plaats aan de rechterkant van de weg in te nemen. Op de natte weg slipte de wagen echter, draaide twee keer om zijn as en schepte letterlijk de voorste van de twee moto ren. De Rijkswachter werd weggeslin gerd en was op slag dood.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1966 | | pagina 7