Strijd tegen armoede
en tegen rijkdom
V.S. namen proef met
ruimte-laboratorium
Deense
fel
stembusstrijd
ontbrand
POLLEN
Economisch twee-jarenplan van
sultan van Djokja voor Indonesië
Wilson en Heath in
debat over E.E.G.
Nobelprijzen natuur- en scheikunde
voor Fransman en Amerikaan
Schijngevecht tegen het
grootgrondbezit
brandewijn
VAN ONZE LEESTAFEL
alles kan met CEta^iüF
Duitse verkiezingen
op VARA-t.v.
India nader bekeken (III)
Grando 19 ct
Perlas 17 ct
Leger
Loongrens
Los verband
Kerkklokken gestolen
in Mechelen
De kilometer-vreter! De man die wellicht teveel van
zichzelf vergt, maar zeker niet van z'n kostbare automotor. Daar
heeft hij Shell Super motorolie voor gekozen. Dè olie voor alle
typen auto's - voor alle temperaturen - voor alle rij-stijlen - voor
alle rij-omstandigheden. Onder alle omstandigheden garandeert
Shell Super motorolie maximale motorbescherming! Shell Super
motorolie - voor smering in veelvoud!
SHELL
BIEDT
MÉÉR!
Geen belastinggaarders
Demonstreren
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1966
(Van een speciale verslaggever)
NEW DELHI Een „sweeper" (schoonmaker/poetser) in een van de
oud-koloniale hotels, het Victoriaanse Janpath Hotel te New Delhi, verdient
zestig roepies (dertig gulden) per maand. Dat is evenveel als n nachtje sla
pen plus een niet eens overweldigend dineetje in dat hotel, lang niet het duur
ste in de Indiase hoofdstad, kost.
In ruil voor die zestig roepies, waarvan vaak een gezin van vijf, zes mensen
moet „leven", moet de goede man elke dag, ook zondags, in de befaamde
hurkhouding de grond aanvegen.
Hij moet er blij mee zijn, want hij behoort tot de tien procent van de In
diase bevolking die werkt en dus geld verdient.
De strijd tegen de armoede lijkt
derhalve wel gerechtvaardigd. Die
strijd wordt op vele fronten gestre
den. Het beperken van de gezins
grootte door het geven van adviezen
en voorbehoedmiddelen is een van
die wapens. Op enorme aanplakbor
den, overal in India, staat: „Family
planning is a way of life", gezins
planning is een manier om te leven.
Een ander wapen tegen de armoede
is de strijd tegen de rijkdom, tegen
de grootgrondbezitters, de maharad-
ja's. Dank zij de nieuwe wet op het
grondbezit mag niemand meer dan
dertig acres (één acre is 4.000 vier
kante meter) bezitten. De grootgrond
bezitters, niet geneigd om hun grond
aan de staat af te staan, verdelen
vaak hun overtollige grond onder hun
kinderen, waardoor de slogan „Fami
ly planning is a way of life" een iet
wat andere inhoud krijgt
De gelukkige mensjes op de „Fami
ly planning is a way of life "-borden
lijken op de stoere, kennelijk in-ge-
lukkige- soldaten die voorkomen op
andere borden, variërend van recla
mes voor automotoren (die het zo
goed doen in legerauto's) tot baby
voeding toe. Het (vrijwillige) leger in
India kan op meer populariteit bogen
dan het militaire apparaat in ons
land. Trots melden de kranten dan
ook dat India, wat de defensie be
treft, de negende plaats op de we
reldranglijst inneemt.
Een groot deel van de Engels uit
ziende militairen bevindt zich in
Kasjmir, op Pakistaanse kaarten Pa-
kistaans gebied, op Indiase kaarten
Indiaas gebied, op neutrale kaarten
half Indiaas, half Pakistaans en wel
licht op Chinese kaarten bij voorbaat
al Chinees gebied.
Vooral na de Chinese grensover
schrijding in Bhoetan is de „bezet
ting" van het omstreden Kasjmir
aanzienlijk toegenomen en worden
strategische punten, als bruggen,
strenger bewaakt dan ooit.
De Chinese inval in het Himalaja-
staatje Bhoetan, een Indiaas „protec
toraat", heeft in de Indiase kranten
veel publiciteit gekregen. Die inval
wordt niet alleen als een bedreiging,
maar ook als een belediging gezien,
te meer daar de regering van India
er onlangs achter kwam dat de Chi
nezen, zonder dat ook maar één In
diër er erg in had, erin waren ge
slaagd dwars door Bhoetan een weg
«an te leggen.
Ondanks Bhoetan blijft Kasjmir het
gesprek van de dag. Een taxichauf
feur in New Delhi zegt: „Kasjmir bij
Pakistan? Best! Maar dan moet P»
kistan wel eerst Indiaas grondgebied
worden."
En de aan Kasjmir beloofde volks
stemming dan?
„Als jullie Amsterdam een volks
stemming beloven omdat blijkt dat
Amsterdam zich bij Duitsland wil
aansluiten, zorgen jullie dan ook dat
die volksstemming doorgaat?"
De defensie slokt zo veel geld ofc>
dat er weinig overblijft voor andere,
belangrijkere, projecten, zoals bij
voorbeeld de industrialisatie. De Con
grespartij, beducht voor een neder
laag tijdens de verkiezingen in fe
bruari komend jaar, heeft nu ook een
minimuminkomen op haar program
ma staan.
De weinige sceptici staan hier
terughoudend tegenover. Ten eerste
gelooft men niet dat ooit een mini
muminkomen tot de realiteiten zal
behoren en ten tweede gelooft men
niet dat het enige zin zal hebben.
De overwegend agrarische bevol
king gezinnen van vijf tot tien
personen moeten leven van de po
vere opbrengst van één acre zul
len daar niet van profiteren. Alleen
de industriearbeiders; en hoeveel
zijn dat er: een handjevol.
Het gemiddelde inkomen per hoofd
van de bevolking is nog steeds gelijk
aan het gemiddelde gespaarde inko
men per hoofd van de bevolking in
ons land. Toch wordt er na de deva
luatie van de roepie op ruime schaal
reclame gemaakt om toch vooral te
sparen. Op elke stadsbus in de grote
steden is wel een slagzin te vinden
die de spaarzin moet helpen bevorde
ren. En niet helemaal ten onrechte,
want wat de Indiër „verdient" geeft
hij uit ook.
Er wordt wel eens gezegd dat een
ik het nu zo slecht heb, zal dat wel
komen, doordat ik in een vorig leven
niet goed heb geleefd." Er is het ver
haal over de moeder en de zoon en
de nectar. De moeder zegt tegen de
zoon dat hij blij moet zijn. Als hij
geen veren bed heeft en hij moet op
de harde grond slapen, dan zal die
harde grond zijn veren bed. zijn nec
tar, zijn. Als zijn maaltijd uit niet
meer dan enkele korrels rijst bestaat,
dan zal dat zijn nectar zijn. Maar er
zijn Indiërs die niet meer in dat nec-
tarverhaal geloven, getuige het ver
slag waarmee de „Hindustan Times"
vorige week zijn voorpagina opende
en waarin te lezen valt dat in enkele
dagen tijds vijftien mensen zelfmoord
pleegden, omdat zij geen uitweg meer
zagen uit de armoede.
Armoede, poverty, is een spook
woord. En dat terwijl in diverse In
diase staten de voorraadschuren ber
stensvol zijn. Maar dan geldt weer de
te grote autonomie van de staten, de
te zwakke federale invloed, de ge
brekkige distributie. En dan blijkt,
dat de koortsachtige ijver waarmee
redelijke asfaltwegen dwars door In
dia worden aangelegd, niet uitsluitend
wordt ingegeven door angst voor de
Chinezen, door de noodzaak om goede
militaire verbindingen te hebben. Dan
is ook duidelijk waarom de regering
geen land uit handen geeft; omdat
het land bebost moet worden om ero
sie te voorkomen. Daarom treft men
overal langs de wegen borden aan
met: „Bos betekent water en water
betekent brood".
In India is bedelen een „way of
life" geworden. Met smekende oogjes
en uitgestoken handjes komen de
magere kindertjes naar je toe. „Ru-
pee sir, sahib please" (zij spreken
het uit: roepie sar, sahib pliesa). En
als je die roepie hebt gegeven, lopen
ze naar de overkant van de straat,
spelen en lachen ze weer, terwijl
moeder het bankbiljet haastig weg-
frommelt in haar sari. Voor de gever
een fooi, voor haar een kapitaal.
Er zijn veel van die kindertjes. Zij
zijn allemaal even hartveroverend.
Maar er zijn er zo verschrikkelijk
veel dat je op het laatst kwaad wordt.
Dan lachen ze. Ze zouden zelfs blij
ven lachen als ze je zouden verstaan.
Als ze die roepie maar krijgen. Een
roepie zonder ervoor te hoeven wer
ken.
Honger genoeg in India. Krotten ge
noeg in India. Naast kapitale flatge
bouwen krotten. Voor India is dat
heel gewoon. Er worden zelfs grapjes
over gemaakt door Europeanen. Een
slagzin van de Indian Airlines, de In
diase luchtvaartmaatschappij die de
binnenlandse verbindingen met veel
te weinig materieel nog vrij goed on
derhoudt, luidt: „There is an air
about India", er is een* lucht boven
India.
„Die lucht," zeggen de Europea
nen, „kun je ruiken, vooral in de
krottenbuurten." De Indiërs van de
hogere kasten lachen daar ook om.
Tenslotte lach je ook om een hond
die met zijn staart tussen zijn benen
wegkruipt. En die armoedzaaiers zijn
toch geen mensen
Een rijke Indiër zegt: „Als je naar
het station gaat en je geeft je koffer
aan een. kruier en je zegt dat hij die
koffer mag houden, omdat je van
plan bent een eind aan je leven te
maken, dan zal hij blij lachen en
dank je wel zeggen. Hij zal vrolijk
weglopen met die koffer en beslist
niet de politie waarschuwen. Zo zijn
wij Indiërs geloof ik allemaal een
beetje."
KAAP KENNEDY De Verenigde
Staten hebben vanaf Kaap Kennedy
een Titan 3c raket met een onbemande
Gemini-capsule en drie kunstmanen ge
lanceerd.
De prpef werd genomen door de Ame
rikaanse luchtmacht, die in 1969 voor
het ministerie van Defensie een bemand
ruimtelaboratorium in een baan rond
de aarde wil brengen.
De raket moest in een uur tijds eerst
de Gemini-capsule van twee ton terug
brengen in de atmosfeer en vervolgens
de drie satellieten in een baan rond de
aarde brengen.
De lancering van de drietrapsraket
verliep volmaakt en op een hoogte van
200 kilometer werd de Gemini-capsule
teruggezonden naar de aarde. De capsu
le, uitgerust met een nieuw hittebesten
dig schild, werd later waargenomen in
de Atlantische Oceaan, op 8.000 kilome
ter van Kaap Kennedy.
Het project werd vorig jaar door pre-
ROME Koning Frederick van De
nemarken, die op het ogenblik met va
kantie in Rome is, en vrijdag naar
Athene door zou reizen, heeft geen na
der commentaar willen geven op een
hem gestelde vraag of hij in verband
met de woensdag ontstane regerings
crisis in zijn land zijn reisplannen zou
Wijzigen.
Inmiddels is donderdagochtend Nils
Matthiasen. de algemeen secretaris
ADVERTENTIE
alsof ten engeltje....
van vers fruit
specialist
in vruchten-
brandewijnen
Aardbeien-, abrikozen-, ker
sen-, sinaasappel-, frambozen-,
en citroenbrandewijn, bessen
jenever en zoete schillen,
fif Uw slijter - Geen statiegeld.
van de Deense sociaal-democratische
partij en lid van de Deense afvaardi
ging naar de V.N., per vliegtuig uit
New York naar Kopenhage vertrokken.
Met hetzelfde vliegtuig ging Poul Möl-
ler, de parlementaire leider van de
conservatieve volkspartij, die pas twee
uur tevoren per vliegtuig uit Kopenha
gen in New York was aangekomen,
mee terug naar de Deense hoofdstad.
Möller voorspelde, dat de conserva
tieve partij, die nu 36 zetels in het
parlement heeft, bij de met twee jaar
vervroegde verkiezingen op 22 novem
ber aanstaande winst zou boeken en te
zamen met de liberalen en onafhanke-
lijken tot een tachtigtal zetels zal ko
men.
De socialist Matthiasen zei verrast
te zijn door het besluit tot ontbinding
van het parlement maar er op te ver
trouwen, dat zijn partij weer aan de
macht zou komen.
In het huidige 179 zetels tellende par
lement hebben de sociaal-democraten
er 76. de liberalen 38, de conservatie
ven 36, de linkse socialisten 10, de ra
dicalen 10 en onafhankelijken 5 zetels,
terwijl er vier zetels zijn voor de ver
tegenwoordiging van Groenland en de
Far-öer-eilanden.
Nog geen drie uur nadat premier
Krag de datum van de verkiezingen
had bekendgemaakt, verschenen aan
plakbiljetten van de communistische
partij. In de kantoren van de negen
politieke partijen die naar parlements
zetels dingen heeft de hele nacht op
winding geheerst bij de voorbereiding
van de verkiezingscampagne. De com
munistische partij is niet in het Folke-
ting vertegenwoordigd. Verwacht wordt
dat met het oog op de korte tijd die
nog rest de campagne voornamelijk
gevoerd zal worden via advertenties,
kranteartikelen en gesprekken voor
radio en televisie.
sident Johnson bekendgemaakt. Van mi
litaire zijde zijn geen bijzonderheden
meegedeeld. Men wil in 1969 een ruim
telaboratorium voor twee man, bestaan
de uit een 10 meter lange cilinder, ge
koppeld aan een Gemini-ruimteschip
rond de aarde laten draaien. De ruimte
vaarders moeten dan als de Gemini in
de baan terecht is gekomen door een
luik in het laboratorium klimmen, waar
zij zullen blijven tot de terugkeer naar
de aarde. Dan moet het laboratorium
worden afgestoten om met de Gemini
naar de aarde te gaan. Om^het luik te
kunnen gebruiken moet het hitteschild
van de Gemini een tamelijk groot gat
hebben. De bedoeling van de lancering
van vandaag is, onder meer vast te stel
len of het inwendige van de Gemini dan
nog voldoende beschermd wordt tegen
de geweldige hitte bij terugkeer in de
dampkring.
MECHELEN Uit de toren van de
St. Rombouts kathedraal te Mechelen
zijn twee kerkklokken, samen twaalf
kg. wegend, gestolen.
De diefstal is reeds vorige week ge
pleegd, maar werd eerst vandaag be
kendgemaakt.
ADVERTENTIE
DJAKARTA Intensivering van de
belastingheffing en vermindering van
de staatsuitgaven zijn de kernpunten
van een twee-jarenplan voor stabilise
ring en herstel van de Indonesische
economie, dat sultan Hamengkoe Boe-
wono in het parlement heeft ontvouwd.
De sultan, die in het kabinetspresi
dium belast is met financiële en econo
mische zaken, verklaarde dat de rege
ring er van uitgaat, dat de economische
teruggang een van de belangrijkste oor
zaken vormt van het huidige gebrek
aan politieke stabiliteit. Het kabinet
streeft er in eerste aanleg naar de le
vensstandaard te verhogen. Daartoe
zullen de staatsuitgaven tot „het essen
tiële minimum" worden beperkt. Voorts
zal er een gezondere basis worden ge
legd voor het verlenen van nieuwe bui
tenlandse kredieten. Daarnaast zal het
gebruik van de lopende kredieten wor
den gerationaliseerd. Het schema voor
de terugbetaling van oude door het bui
tenland verstrekte kredieten zal worden
herzien.
Ook het gebruik van buitenlandse be
taalmiddelen van de staat zal worden
gerationaliseerd, terwijl de uitvoer zo
hoog mogelijk zal worden opgevoerd.
Het twee-jarenplan voorziet voorts in
een verbetering van het invoerstelsel.
De staatsinkomsten uit de invoerrech
ten zullen worden verhoogd. Ook zal de
regering streven naar een stabilisering
vaji de prijzen voor de essentiële be
hoeften.
De sultan deed een beroep op het par
lement en het gehele Indonesische volk,
vertrouwen in de regering te hebben
bij de uitvoering van haar program
voor economisch herstej. Hij zei dat,
dat een ieder moet begrijpen, dat men
niet in enkele maanden kan herstellen,
wat het vorige bewind heeft bedorven.
Sultan Hamengkoe Boewono noemde
geruchten, als zou de regering de eco
nomische neergang niet meester kun
nen worden, ongegrond. Hij zei dat de
regering over een groot economisch
potentieel beschikt en voor voldoende
buitenlandse betaalmiddelen kan zorgen.
Vorige maand had een vooraanstaand
Indonesisch econoom voorspeld, dat te
gen het einde van dit jaar de prijzen
in vergelijking met juni 1965 tot 1.500
procent zullen zijn gestegen en dat er
sociale en politieke woelingen komen,
als de overheid de inflatie niet weet te
bedwingen.
De sultan betoogde dat sommige men
sen opzettelijk communistische metho
den gebruiken, om de economie te be
lemmeren en de armoede te laten voort
duren. Bepaalde groepen die eerst had
den geprofiteerd van de inflatie, be
schuldigden de regering nu van kapita
lisme en het uitleveren van de staat
aan het buitenland.
Theorieën dat Indonesië zichzelf moet
kunnen bedruipen een politiek die pre
sident Soekarno voorstaat noemde de
sultan „holle frasen". Tenslotte verklaar
de hij, dat de mentaliteit van het over
heidspersoneel en de particuliere werk
nemers zal moeten veranderen, wil de
nieuwe economische politiek verwezen
lijkt worden.
ADVERTENTIE
LONDEN In het Britse Lagerhuis
is het tot een heftig debat gekomen tus
sen premier Harold Wilson en de con
servatieve oppositieleider Edward Heath
De Franse prof. Alfred Kastler (links) en de Amerikaanse prof. Robert Sander
son Mulliken, aan wie resp. de Nobelprijzen voor natuur- en scheikunde zijn
toegekend.
ADVERTENTIE
vraag lijmwijzer in de winkel
STOCKHOLM Twee geleerden, die
zich bezighouden met het onderzoek
van de kleinste der „werelden" de
miniatuur wereld van het atoom zijn
de Nobelprijzen natuurkunde en chemie
toegewezen.
Prof. dr. Alfred Kastler van de l'éco-
le Normale Supérieur te Parijs, krijgt
de prijs voor natuurkunde voor „de
ontdekking van de ontwikkeling van op
tische methoden voor bestudering van
de Hertz-resonanties in atomen".
Prof. Robert Sanderso nMulliken van
de universiteit van Chicago, krijgt de
prijs voor chemie, voor „zijn funda
mentele werk betreffende chemische
bindingen en de elektronische structuur
van moleculen door de moleculaire me
thode".
„Het is welhaast onmogelijk om het
werk van deze twee geleerden te ver
klaren aan mensen die geen geleerden
zijn,* zei prof. Erik Rudberg, secreta
ris van de koninklijke Zweedse acade
mie van wetenschappen, op een pers
conferentie.
„De nauwste relatie tussen Kastler
en Mulliken is dat beiden deze prijzen
beslist verdiend hebben," zei hij eraan
toevoegend dat de academie Kastler en
Mulliken uit 200 voorgedragen geleer
den had gekozen. Beiden waren al eer
der voor de prijzen voorgedragen.
Kastler, een van de mede-uitvinders
van de Laser Light Amplification by
Stimulated Emission of Radiation, in
troduceerde in 1949 een methode, de
dubbele resonantie" genoemd, waar
mee de structuur van de smalle spec
trale lijnen van atomen en moleculen
kon worden bestudeerd.
In 1964 is aan drie andere Laser-on
derzoekers de Nobelprijs voor natuur
kunde toegewezen.
Kastler werd 64 jaar geleden in Güb-
willer, de Elzas, geboren. Hij trouwde
in 1924 en is thans de vader van drie
kinderen. Toen hij van het heuglijke
nieuws in kennis werd gesteld, zei
Kastler dat de prijs aan de leden van
zijn team waarmee hij de laatste 15
jaar had samengewerkt, diende te wor
den gegeven. „Mijn vreugde, reeds zo
groot, zou nog groter zijn indien de
naam van mijn naaste medewerker dr.
Jean Brossel, bij de mijne kon worden
gevoegd", zei de Franse geleerde.
De Amerikaanse winnaar van de No
belprijs voor Chemie, Mulliken, is in
Zweden en de rest van Europa bekend
door verscheidene bezoeken die hij er
heeft afgelegd. Mulliken, thans 70 jaar
oud, werd op 7 juni 1896 in Newbury
Port (Massachussetts) geboren. Hij
trouwde in 1929 en is thans de vader
van twee dochters.
Hij heeft zich bezig gehouden op ve
lerlei terreinen van de wetenschap
van atoombommen tot de modernste en
ingewikkeldste computers.
Op het ogenblik werkt hij met com
puters op de universiteit van Chicago
in samenwerking met dr. Clemens C.
J. Roothaan, hoogleraar in de natuur
kunde.
Naar nationaliteit gerekend is het
klassement der nobelprijswinnaars voor
natuurkunde thans: Verenigde Staten
24, Engeland 16, Duitsland 14, Frank
rijk 8, Rusland 6, Nederland 5, Oosten
rijk 3, Italië, Zweden, Japan en China
2, Denemarken, India en Ierland 1.
Voor scheikunde: Duitsland 21, Enge
land en de Verenigde Staten 15, Frank
rijk 6, Zweden 4, Zwitserland 3, Neder
land 2, Rusland, Italië, Oostenrijk, Hon
garije, Finland en Tsjecho-Slowakije 1.
over de mogelijke Britse toetreding tot
de E.E.G.
Heath, die in 1962/63 de Britse dele
gatie leidde bij de dramatische onder
handelingen over de Britse toetreding
in Brussel, beschuldigde Wilson van
„frivoliteit" in zijn antwoorden op par
lementaire vragen aangaande de Euro-
markt. Hij beweerde ook dat „geen en
kele Europeaan vertrouwen heeft" in
Wilson's woorden.
Wilson antwoordde: „U kunt weliswaar
het recht opeisen in dit huis voor Euro
pa te spreken, maar als u drie jaar ge
leden (in Brussel) voor Engeland had
gesproken, zouden wij ons nu niet in
deze positie bevinden."
De Britse premier ried Heath aan,
zijn verklaring over de EEG af te wach
ten en beschuldigde de conservatieven
ervan, in 1961 als regeringspartij prin
cipieel te hebben verklaard tot de Eu-
romarkt te willen toetreden, zonder bij
de consequenties van deze stap voor
Engeland en de handel met het Geme
nebest te hebben stilgestaan.
De gemoederen raakten zo verhit,
dat de 82-jarige voormalige labour-mi
nister Emanuel Shinwell zich afvroeg:
„Is dit een privégevecht of kunnen wij
allemaal meedoen?"
Voorafgaand aan het debat pleegde
Wilson met zijn kabinet overleg over
de kwestie van toetreding tot de EEG,
wat weer een voortzetting was van het
beraad van 22 oktober op Wilson's bui
tenhuis Chequers.
Over dit beraad werd niets meege
deeld. maar vernomen werd dat de
meeste ministers voor een nieuwe po
ging tot toetreding tot de Euromarkt
zijn, zodra de omstandigheden gunstig
voor Engeland zijn. Een dergelijke po
ging wordt niet verwacht vóór afslui
ting van de besprekingen in Genève
over de Kennedy-ronde, die waarschijn
lijk tegen het najaar van volgend Jaar
voltooid zullen worden.
Politieke zegslieden verwachten wel,
dat Wilson binnenkort een „verklaring
van intentie" over deze kwestie zal af
leggen. Hij wordt hiertoe volgens hen
gedwongen door Heath, die in parle
mentsverkiezingen van dit jaar volko
men duidelijk heeft gemaakt dat de
conservatieven een Brits lidmaatschap
van de EEG wensen.
Engeland staat ook onder druk van
zijn partners in de Europese Vrijhan
delsassociatie (EVA), die op de onlangs
gehouden EVA-conferentie in Lissabon
hernieuwde Britse pogingen tot toetre
ding in de Euromarkt verlangden.
...Ie alg car in vr
HILVERSUM In VARA tv-uitzen-
ding „Achter het nieuws" zal zondag
avond bijzondere aandacht worden be
steed aan de verkiezingen in de West-
duitse deelstaat Hessen.
Van die verkiezingen worden repor
tages gemaakt, aangezien men bij de
VARA-tv van mening is, dat z(j een
goede graadmeter zijn voor de huidige
politieke situatie in West-Duitsland.
De „Achter het nieuws"-uitzending be
gint zondagavond om 22.15 uur op Ne
derland 1.
Met ingang van 1 oktober j.l. zyn
de hulsartsen afgestapt van een
systeem van tarief bepaling, dat de laat
ste jaren zeer vele afkeurende reacties
heeft opgewekt, te weten het systeem
waarbij de dokter op grond van het
inkomen van zijn particuliere patiënten
deze Indeelt in enige klassen en in elke
klasse een afzonderlijk tarief hanteert
voor consulten en visites. Welk tarief
dan uiteraard stijgt met de inkomens
klasse, waarin de patiënt wordt inge
deeld. Sinds 1 oktober berekenen de
huisartsen aan al hun particuliere pa
tiënten "nu eenzelfde tarief. Althans,
wanneer zij het advies van hun organi
satie, de landelijke Huisartsen Vereni
ging, gaan volgen. De „Consumenten
gids" (Ned. Consumentenbond) vindt,
dat het bestuur van de Landelijke Huis
artsen Vereniging in dit opzicht een van
wijsheid getuigend besluit heeft geno
men.
„Aannemende dat een huisarts aan
al zijn patiënten, meer of minder
welgesteld, dezelfde zorg besteedt
en de huisartsen stellen bij elke ge
legenheid, dat zij dit doen is er
momenteel geen argument meer aan
te voeren voor een ongelijke beloning
van deze gelijke diensten. Onze ver
schillen in inkomsten worden reeds
door Vadertje Staat via de inkomsten
belasting gereduceerd tot wat het al
gemeen belang eist of etaleert. Het
recht om zich in dit opzicht met Va
der Staat op één lijn te stellen, mist
ten enen male elke groep goederen
leveranciers of dienstverleners. Ook
de groep der huisartsen.
Het bestuur van de Landelijke Ver
eniging heeft dit ook wel begrepen,
getuige de aan de pers verstrekte mo
tivering van het besluit. Wij vermoe
den, dat het onvermogen van vele
artsen om zich over de inkomenspo
sitie van de patiënten een oordeel te
vormen, ook wel een rol zal hebben
gespeeld. Immers, hoe zou dit moe
ten? Naar een belastingbiljet of sala
riskwitantie mag, kan en wil geen en
kele arts vragen. Afgegaan moest
worden op de inrichting van het woon
huis van de patiënt, op zijn maat
schappelijke functie en/of op zijn le
vensgewoonten. Wij kennen mensen,
die al gewoon waren te vermijden te
gen de dokter over hun vakantie in
het buitenland of over hun nieuwe
auto te spreken, uit vrees „hoog"
te worden ingedeeld en aangeslagen.
En zoiets is in de verhouding patiënt
medicus geen gewenste ontwikkeling.
Maar gelukkig zijn we nu van deze
dingen af. En wij mogen de hoop uit
spreken dat, nu de vertegenwoordi
gers van de artsen in deze tuin stand
punt hebben bepaald, de overheid zo
nodig middelen zal weten te vinden
om medici, die menen dat zij hierin
te zeer hun eigen weg kunnen gaan,
tot de orde te roepen".
De poging om de demonstratievr\j-
heid in Nederland beter te rege
len, zal in Amsterdam de meeste weer
klank vinden, meent „Het Vrije Volk"
(P.v.d.A.). Daar heeft de fractievoor
zitter van de Partij van de Arbeid, Ed.
van Thijn, in de gemeenteraad een her
ziening van de gemeenteverordening
voorgesteld. Maar terecht heeft prof.
mr. A. D. Belinfante de aandacht van
de rijkswetgever voor de vrijheid van
demonstratie gevraagd. Dit recht van
vrije meningsuiting wordt door onze
grondwet niet genoemd. De door ons
land ondertekende Europese Conventie
voor de Rechten van de Mens garan
deert echter wel de vrijheid van me
ningsuiting ook buiten de pers. En hoe
wordt dit recht nu in Nederland en
niet alleen in Amsterdam toegepast?
„De gemeenteverordeningen zijn,
voorzover zij zich met demonstraties
bemoeien, niet al te subtiel. Zij kie
zen nogal eens de bekende techniek
om iets te regelen. De techniek van:
demonstreren is verboden, tenzij men
toestemming heeft gevraagd en ge
kregen. Over dat vragen en krijgen
wordt dan verder gezwegen. De han
tering van de bepaling wordt aan het
wijs beleid van de burgemeester over
gelaten. De bedoeling van dergelijke
bepalingen was vroeger duidelijk.
Wie wilde demonstreren, kreeg ver
gunning. Alleen in uitzonderlijke om
standigheden zou de burgemeester
kunnen weigeren als hij het nodig
vond. Dus maximale bevoegdheid tot
verbieden en minimale toepassing
van verboden. Onder deze regeling
zijn vele demonstraties met de krach
tigste leuzen, spreekkoren en muziek
gehouden. Totdat ja, totdat de be
voegdheid op een manier werd ge
bruikt die aanstoot gaf. Met name in
Amsterdam. En nu is men zich gaan
afvragen: wat staat er eigenlijk?
En kan dat maar zo Is dat niet al te
gek Zo is het met het stakingsrecht
ook gegaan. De felste en verbitterd-
ste stakingen zijn georganiseerd onder
een wetgeving die elke werkgever de
mogelijkheid gaf elke stakende werk
nemer wegens contractbreuk voor de
rechter te brengen. Maar geen werk
gever deed het. Totdat, in een tijd
waarin stakingen zeldzaam waren,
werkgevers naar de rechter liepen.
En toen kwam de vraag aan de orde:
moeten wij het stakingsrecht niet re
gelen en veilig stellen? Wij geloven,
dat als die vraag eenmaal aan de or
de is, het antwoord onontkoombaar
„ja" moet worden. Want een regeling
waarbij bijna elke staking als con
tractbreuk kan worden opgevat en
een regeling waarbij elke demonstra
tie kan worden verboden, is onaan
vaardbaar. En daarom juichen wij
een systeem toe waarbij een grotere
vrijheid en een grotere verantwoorde
lijkheid van de burger worden veilig
gesteld. De bezwaren nemen wij op
de koop toe. Met name dat elke rege
ling die stakingen en demonstraties
wettigt ten gevolge heeft, dat niet on
der de regeling vallende manifestaties
als onwettig extra opvallen. Voor elk
perfectionisme moet 'n prijs worden
betaald. Ook voor 't regelen van de
vrijheid. Als het gezond verstand en
de verdraagzaamheid groot genoeg
waren geweest, had het tot deze theo-
rettech en juridisch veel betere, maar
nieuwe problemen oproepende regelin
gen niet behoeven te komen".
Eind vorig jaar werd bij wijze van
proef een aantal straten in de bin
nenstad van Utrecht voor al het rijver-
keer op zaterdagmiddag afgesloten. De
ze maatregel is een succes gebleken,
waarover zowel de winkeliers als het
publiek zich enthousiast hebben ge
toond. Deze regeling zal nu definitief
worden, namelijk iedere zaterdagmid
dag van 14 tot 18 uur, en volgend jaar
ook woensdagmiddag.
