Cabaret is bezig in jukeboxen
smartlap en beat te verdringen
Mies
wil je
een stak
kaas
nithet
vuistje
Protest tegen passiespelen
van Oberammergau
ARAM
De
Gouden
Cobra
Piratenzender krijgt
veel sollicitaties
„Grand Prix" roman
voor Nourissier
S
Scheepvaartberichten
PERSONALIA
UIT DE KERKEN
VANAVOND
Vergelijking
Verschil
Nieuwe ster
Morgen
Benoe.
TELEVISIE
T.V. LANGENBERG
fdg>na 2
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1966
Ze denkt er niet over
met haar nieuwe vrienden een ver
bond te sluiten tegen haar vijanden
integendeel: ze maakt er een sport
van, het wordt haar eerzucht om juist
van diegenen de welwillendheid te
winnen die haar niet mogen, en al
lukt haar dat niet in alle gevallen da
delijk, dan ontwapent ze toch zelfs
haar felste tegenstanders door haar
onverstoorbare beminnelijkheid. Haar
vriendenkring wordt met de dag gro
ter. Het behagen in haar eigen per
soontje, in haar geluk, de echte pitti
ge levensvreugde van een kerngezond
jong meisje stijgt haar naar het hoofd
en ontlaadt zich af en toe daar ze
er nog geen andere uitweg voor heeft
in een dol uitgelaten spel met haar
Jonge hofdames
De bals aan het hof van Elisabeth
zijn eigenlijk verschrikkelijk stijf.
Men heeft de etiquette van Parijs ge
leerd en heeft er nog te veel moeite
mee om zich ongedwongen te kunnen
vermaken. Voor de maskerades heeft
de keizerin een eigen programma be
dacht: alle mannen moeten als vrou
wen en alle vrouwen als mannen ver
kleed verschijnen. Dat vindt niet
iedereen leuk, de mannen wel het
minst omdat ze zich niet kunnen be
wegen in de kolossale hoepelrokken,
nogal eens struikelen en dan tot al
gemene hilariteit niet meer kunnen
opstaan. Deze dwaze en niet bepaald
smaakvolle gril van Elisabeth heeft
een heel begrijpelijke oorzaak: hoe
wel ze allesbehalve slank is, ziet zij
er, naar al haar tijdgenoten eenstem
mig beweren, in een lange broek bij
zonder voordelig uit, want de oosterse
weligheid van haar bovenlichaam
rust op welgevormde benen met slan
ke enkels. Ze heeft geen andere gele
genheid om die prachtige benen te to
nen en haar ijdelheid vraagt dat.
Haar ijdelheid vraagt dat ze niet al
leen de machtigste maar ook de
mooiste vrouw van het land is, ze kan
het niet verdragen dat de schoonheid
van een ander in haar bijzijn duide
lijk uitkomt. De successen van de
jonge Catharina ontgaan haar natuur
lijk niet en de eerste wolk der afgunst
de heel gewone vrouwelijke af
gunst begint alras de zon van haar
moederlijke tederheid te verduiste
ren. Haar ergernis zoekt een aanlei
ding en vindt die natuurlijk. Op een
avond zit ze in de loge van de Opera,
precies tegenover Catharina, ze ziet
het jonge meisje opgewekt babbelen,
met haar bruidegom, stralend in de
glorie van haar jeugd. Is dat heus
nog hetzelfde schuchtere onbehouwen
wezentje dat nog geen jaar geleden
hier is gekomen? Dat wezentje is in
die korte tijd heel zeker, heel zelfbe
wust geworden! Even onbesuisd als
altijd flapt Elisabeth haar nijd eruit
tegenover haar vriend Lestoque en ze
grijpt het eerste het beste verwijt
aan; en alsof het iets was dat geen
uitstel duldt stuurt ze Lestoque ogen
blikkelijk naar Catharina om haar
van de allerhoogste verontwaardiging
op de hoogte te brengen. Lestoque
kwijt zich, serviel als altijd, zó goed
van zijn taak dat ook Peter en wie
er verder nog in de onmiddellijke na
bijheid zit, kunnen horen waarom Ha
re Majesteit ontevreden is over de
grootvorstin, en Elisabeth in de loge
aan de overkant tot haar voldoening
kan zien hoe het stralende glimlachje
op Catharina's gezicht besterft, hoe
ze verbleekt, schrikt en verbeten te
gen haar tranen vecht.
Wat is er gebeurd? Wat heeft het
arme kind gedaan dat zich zo hevig
inspant om het allen, en zeker de kei
zerin, in alles naar de zin te maken?
Ze heeft tweeduizend roebel te veel
zakgeld uitgegeven! „Op die manier
raken alle bronnen uitgeput", laat de
keizerin het jonge meisje zeggen. Het
bedrag is zo belachelijk klein, geme
ten naar zowel Elisabeths eigen spil
zucht als naar haar vrijgevigheid, dat
het geen twijfel lijdt of haar woede
heeft heel andere redenen. Toch is
het wel interessant om te weten wat
Catharina dan wel in zo'n korte tijd
heeft gedaan met haar heus heel
ruim toegemeten zakgeld. Ze heeft
het gedeeltelijk besteed aan haar gar
derobe ze was immers met hoege
naamd niets naar Rusland gekomen
ze heeft er iets van naar Zerbst
gestuurd voor haar broertje,
maar verreweg het grootste deel is
opgegaan aan geschenken. Catharina
is erachter gekomen dat ze de eeuwi
ge ruzies tussen haar moeder en haar
bruidegom het allervlugst kan be
slechten door zowel de én als de an
der kinderachtig zijn ze alle twee
cadeautjes te geven. Dat ook de
meeste andere mensen voor geschen
ken heel ontvankelijk zijn, heeft ze
eveneens ontdekt. En omdat ze alle
middelen aangrijpt om de genegen
heid van alle mensen te verwerven
hoe zou ze dan dit zo volslagen sim
pele middel ongebruikt kunnen laten?
De één koopt ze om met een glim
lach, de ander met een klein presei^
tje. Ze heeft in het afgelopen ja#
niet alleen de Russische taal geleerd,
maar ook de Russische zeden!
Ditmaal is het maar een kleine,
overtrekkende onweerswolk: weldra
herwint Elisabeth haar liefde voor
Catharina. Op de vijftiende december
breekt het hof op van Moskou naar
Petersburg. De keizerin hult Cathari
na zelf in pelsmantel en dekens en
omdat ze dat nog te weinig vindt,
neemt ze haar eigen verrukkelijke
hermelijncape van haar schouders en
slaat ook die om Catharina heen. Wat
is er in die tussentijd gebeurd, dat
haar zo verzoend en vertederd heeft?
De grootvorst heeft de waterpokken
gehad en allebei hebben ze voor zijn
leven gevreesd.
Weldra zullen ze de gelegenheid
krijgen om nog inniger in deze vrees
tot elkaar te komen: vier dagreizen
van Moskou verwijderd, in het ge
huchtje Chotilowo, wordt de groot
vorst opnieuw ziek, ditmaal lijdt hij
aan de echte pokken. De arts Boer-
haave stuurt Catharina krachtdadig
de ziekenkamer uit en eist dat zij
met haar moeder naar Petersburg
vooruit zal reizen. In de slee valt
Catharina ten prooi aan haar ver
twijfeling. Bestaat er nog wel enige
hoop dat de toch al zo tere, van zijn
vorige ziekte nog maar amper her
stellende grootvorst de vreselijke pok
ken overleeft? Opeens is ze er zich
van bewust dat ze zonder Peter niets,
niemand is, dat alle eer die ze heeft
ontvangen slechts de bruid van de
grootvorst geldt, de toekomstige
vrouw van de toekomstige tsaar, dat
alle macht die ze zo vast in handen
meende te hebben, slechts een kre
diet was op haar toekomstige positie,
en dat alles wat haar blij en geluk
kig maakte, afhankelijk was van de
zwakke tengere jongen die worstelt
met Üe koorts, met de pijnen, met de
dood.
Elisabeth, die zonder ergens onder
weg te rusten vooruit gereisd was,
bevond zich al in Petersburg toen de
ijlbode met de tijding van de ziekte
van de grootvorst haar bereikte. On-
middéllijk stapt ze weer in de slee,
ze snelt terug naar Chotilowo, bijna
stikkend van angst. Als de grootvorst
eens sterft? Als hij sterft zonder een
opvolger na te laten? Dan neemt hij
Elisabeths rust, Elisabeths veiligheid
mee in het graf, dan bedreigt haar,
in welke gevangenis ook opgesloten,
weer het spookbeeld van de gekroon
de jongen, van Iwan als enig moge
lijke rechtmatige troonopvolger
nee, als de rechtmatige, vóór haar
gekroonde tsaar.
Twee sleden jagen door het met
sneeuw bedekte, eindeloze Russische
landschap: in elk ervan zit een hui
lende, van angst bezeten vrouw. Bij
Nowgorod ongeveer ontmoeten die
twee sleden elkaar, ze houden stil, de
koetsramen worden omlaag gescho
ven en de wanhopige Elisabeth ziet
de wanhopige Catharina. Een warme
golf van genegenheid stroomt door de
ijskoude decemberlucht van het ene
koetsraam naar het andere. Er wor
den maar een paar woorden gewis
seld, de vorstin zegt wat ze weet van
de toestand van de grootvorst, dan
geeft de keizerin het teken tot hervat
ting van de reis, de sleden jagen weer
uit elkaar.
Elisabeth neemt zelf de verpleging
van haar neef op zich. De angst voor
zijn leven, nauwelijks te onderschei
den van tedere liefde, heeft haar in
één slag totaal veranderd. De uitbun
dige sybariete voor wie alle weelde
van het Westen, alle kwistige praal
van het Oosten te weinig is, brengt
zes lange weken door in een armzali-
bladzijden, waarin hij de toekomstige
keizerin adviezen geeft, om haar
geest te ontwikkelen en haar ziel te
sterken. Hij raadt haar aan om in
plaats van de oppervlakkige roman-
netjes die haar worden gegeven, de
werken van Plutarchus, de redevoe-
ringen van Cicero en vooral Mon-
tesquieu te lezen. Van hem hoort ze
voor het eerst de naam Voltaire. Er
is een zaadkorrel in vruchtbare bo-
dem gevallen: hij zal ontkiemen als
de tijd daar rijp voor is. Nu is het
nog te vroeg.
O O O
Begin februari komt Elisabeth met
de eindelijk weer herstelde grootvorst
naar Petersburg. In de grote hal 3
treedt Catharina haar bruidegom te-
gemoet, na zes weken waarin hij
dichter bij de dood dan het leven
was. Het is vijf uur 's middags, dus
al tamelijk donker: niet donker ge-
noeg om de verwoestingen door de
ziekte in zijn gezicht en de schrik
daardoor op dat van Catharina
verhelen. Peter was ook
geen toonbeeld van stralende jonge-
lingsschoonheid geweest, maar hij
had toch wel een vrij aardig gezicht 3
met fijne, sprekende gelaatstrekken
gehad: nu zijn die trekken onherken-
baar grof geworden, het gezicht is ge-
ge boerenwoning die eerst met werk.
stro en allerlei wollen dekens tegen
de wind moet worden dichtgestopt:
de allerluiste vrouw die gewend is tot
in de late namiddag te slapen, komt
nu nauwelijks uit de kleren; die ner
gens zo om bekommerd was als om
de zuivere schoonheid van haar huid.
verricht nu met zorgvuldigheid en
pijnlijke nauwgezetheid alle werk
zaamheden van een verpleegster.
Tussendoór vindt zij nog tijd om
tweemaal per dag een ijlbode naar
het enige wezen te sturen waarvan ze
weet dat het, net zoals zijzelf, be
zorgd is voor het leven van deze zie
ke: Catharina. Hoewel er vele dui
zenden mijlen tussen hen liggen,
staan deze twee vrouwen elkaar in
deze dagen veel nader dan ze tot dan
toe stonden en ooit weer zullen staan.
Catharina wordt evenwel in Peters
burg door van alles afgeleid van haar
trieste gedachten. In de eerste plaats
zal ze een vreselijke tijd met haar
moeder moeten doormaken. De kei
zerin had het juist geacht haar in Pe
tersburg een eigen woning te geven
die van die van haar moeder is ge
scheiden door een grote hal: de kei
zerin wist precies waarom en de vor
stin weet het natuurlijk ook. Terecht
ziet ze in deze regeling een afkeuring
van haar gedrag, een vernedering.
Haar woede daarover richt zich tegen
de onschuldige maar weerloze doch
ter, er is vrijwel geen lelijk scheld
woord dat het arme meisje in die af
schuwelijke dagen niet naar het hoofd
gesmeten wordt.
Catharina doodt de eerste weken in
Petersburg met het wachten op de
ijlbodes uit Chotilowo. Ze blijft in
haar vertrekken terwijl in de ont
vangstzalen de feesten, bals en mas
kerades ook tijdens de afwezigheid
van Elisabeth rustig doorgaah. Ein
delijk komt de vurig verbeide brief
van de keizerin: „Vandaag kan ik U
tot onze vreugde de hoop geven dat
we hem, God zij geloofd, teruggewon
nen hebben!" Ze heeft deze brief nog
niet gelezen of eensklaps ontwaakt in
het gezonde, energieke meisje de na
tuurlijke levenslust van haar leeftijd
en nog die zelfde avond ontvlucht ze
haar twistzieke moeder en neemt ze
deel aan de maskerade. Nauwelijks
verschijnt ze daar, of alle dansers,
pluimstrijkers en vleiers staan al
weer klaar. Het gevaar is geweken,
de grootvorst zal herstellen, ze bele
ven een schone tijd en de toekomst
zal nog duizendmaal schoner zijn!
Eenmaal begonnen, weet ze van geen
ophouden meer en het wordt zoals het
in Moskou was: iedere avond een
feest, iedere avond een triomf. En nu
is Elisabeth er niet eens bij om haar
met haar grotere macht, haar stra
lende schoonheid te verduisteren!
Te midden van deze roes van ver
makelijkheden ontmoet ze graaf Gyl-
lenborg. Vier jaar geleden, in Ham
burg, was hij het die in het schuchte
re verwaarloosde kind de eerste vonk
van haar grote geest had bespeurd en
die haar aangemoedigd had. Nu ont
moet hij haar opnieuw omringd door
bewonderaars en voelt zich teleur
gesteld. Toen had hij haar een kleine
filosofe genoemd nu ziet hij haar
met overgave dansen, met genoegen
oppervlakkige gesprekken voeren en
luisteren naar de zouteloze compli
mentjes van haar aanbidders. Hij is
ontgoocheld en maakt daar geen ge
heim van. Eist ze werkelijk niets
meer van zichzefr dan mooi te zijn en
gevierd te worden Reikt de hoge
vlucht van haar ziel niet verder dan
tot deze uiterlijke hoogte die ze te
danken heeft aan een politiek huwe
lijk? Verre van hem zijn verwijten
kwalijk te nemen, erkent Catharina
in de berispingen van Gyllenborg een
veel edeler vleierij dan die waaraan
ze gewend is: deze man verwacht nog
meer van haar dan ze al heeft be
reikt. Onmiddellijk wordt ze gegrepen
door de behoefte om aan deze eis te
voldoen, ze schrijft in een paar dagen
voor Gyllenborg het „Zelfportret van
een vijftienjarige filosofe". Ze wil
daarmee bewijzen dat het haar, on
danks alle verleidingen tot ijdele zelf
overschatting, niet ontbreekt aan
werkelijke ernstige en diepe zelfken
nis. Ze slaagt in die bewijsvoering,
Gyllenborg is verrukt van het ge
schrift en antwoordt haar met twaalf
te J
voordien J
leven
zwollen en met vreselijke nog niet i
verbleekte pokputten overdekt. Hij
loopt naar zijn bruid toe en vraagt
met een vertrokken glimlachje: „Ken
je me nog?" Catharina stamelt een
paar geijkte woorden van vreugde
over zijn genezing later gaat ze
naar haar kamer en barst in een on-
beheerst onbedaarlijk snikken uit.
Die reactie is begrijpelijk, natuur-
lijk en gezond. Desondanks moet wor-
den toegegeven dat Catharina op dit
ogenblik van weerzien, dat beslissend
zal zijn voor haar verhouding tot Pe-
ter gefaald heeft. Het is begrijpe- j
lijk dat een normaal jong meisje bij
alle oprechte vreugde over de
genezing van haar bruidegom, terug-
deinst voor zijn onmenselijke misvor- J
ming, het is begrijpelijk dat al haar
goede wil, al haar zelfbeheersing en
al haar medelijden maar net voldoen- 3
de zijn om deze huivering te verber-
gen en een paar beleefde zinnetjes uit
te brengen. Maar toch dit moment
eiste meer, iets heel anders. Iets dat
Catharina niet bezit, het enige dat
ontbreekt in -het register van haar
rijke natuur: warme, overvloeiende, SS
uit haar hart komende tederheid.
Peter Feodorowitsj is zijn
lang een gesloten, gefrustreerde man
geweest, hij heeft geen enkele vriend
gehad, hij heeft geen dagboek bijge-
houden en zou trouwens ook mens
noch boek hebben kunnen toevertrou-
wen wat zich afspeelde diep onder de
drempel van zijn bewustzijn. Waar-
schijnlijk is hijzelf er zich nooit van
bewust geweest wat er op dit ogen-
blik van weerzien met hem, in hem
gebeurt. Maar er is slechts een ge-
ring inlevingsvermogen voor nodig
om het te begrijpen: deze jongen die
zich tevoren al niet opgewassen voel-
de tegen wat er van hem geëist werd,
die tevoren al tegenover vrouwen een
intense schuwheid en zwakte voelde
deze jongen staat nu, beladen met 5
deze nieuwe last van afstotende le-
lijkheid, tegenover zijn bruid. Tot
dusver was zij de enige geweest die
hem scheen te nemen zoals hij was,
de enige bij wie hij natuurlijk mocht 3
zijn, de enige speelkameraad van zijn
jeugd zonder makkertjes. „Ken je me
nog?" vraagt hij. Door niets had hij
duidelijker uitdrukking kunnen geven
hoe smartelijk hij zich bewust was i
van zijn misvorming, hoe bang voor
de uitwerkingen daarvan. Alleen een
echt hartelijk woord, een woord van
liefde zou hem ervan kunnen bevrij-
den. Het wordt niet gezegd. Met de
conventionele woorden die Catharina
er moeizaam uitbrengt, vernietigt ze
in één seconde alles wat ze in maan-
den heeft opgebouwd. De vertrouwe-
lijke speelkameraad is haar vijand
geworden.
Hijzelf is zich hiervan vermoedelijk
amper bewust. Maar het wordt met
de dag duidelijker en duidelijker
merkbaar. Ook in Petersburg ziet hij
zijn bruid nogal vaak omdat zijn ka-
mer aan de hare grenst, maar hij
blijft nu maar heel kort bij haar en
voor zijn ontspanning geeft hij de
voorkeur aan het gezelschap van een
paar lakeien boven dat van haar. Die
laat hij uniformen aantrekken en
exerceren. Uniformen, militaire af-
richting en harde commandowoorden 3
hielpen hem als kind reeds het beste
heen over het pijnlijke gevoel van
zwakheid en onmanlijkheid. En nu hij
zich opnieuw zo vreselijk neerslach-
tig en onvolmaakt voelt, valt hij weer
Cabaret is in, nu ook platen van Wim
Sonneveld, Kamses Shaffy en Jasperina
de Jong in de jukeboxen die de top-
veertig halen. De grammofoonmaat
schappijen zien er dientengevolge brood
in. Dat in navolging van phonogram,
de maatschappij die al jaren geleden
met cabaret op de plaat is begonnen en
die heel lang heeft moeten wachten eer
deze sector uit zijn kosten kwam. Nu
de kleine K in breder kring de erken
ning heeft gevonden, welke zolang on
der het geweld van de moedersmart-
platen en heatmuziek verscholen is ge
weest, draait de produktie op volle toe
ren en met ruime armslag. In plaats
van voorzichtig geprobeerde 45-toeren
plaatjes spuien de persen volwaardige
LP's. Het gaat steeds sneller. De
markt heeft nog nauwelijks de Phono-
gram-lawlne van het begin van het sei
zoen verwerkt (de tijd van toen, caba
ret van nu, Conny Stuart, Liesbeth List,
Shaffy twee) of er zijn in één week tijd
drie nieuwe LP's verschenen.
Bovema lanceerde een nieuwe Fons
Jansen „Hemeltje lief". Het is het
tweede deel Van zijn vorige cabaretpro
gramma „De lachende kerk". De com
missaris van de Koningin in Limburg,
mr. dr. Van Rooy, krijgt vanavond in
de Maastrichtse Stadsschouwburg het
eerste exemplaar.
Phonogram haalde gisteren vrienden
en kennissen bijeen in het Lurelei-caba-
ret te Amsterdam om er de eerste LP
van Jasperina de Jong ten doop te hou
den. Ze zingt teksten uit een periode
van 70 jaar Nederlands cabaret, begin
nende met een lied van Eduard Jacobs,
de zanger van de mesthoop, en eindi
gende met een tekst van Guus Vleugel.
De platenmaatschappij C.N.R. verza
melde tien teksten van Drandus P. op
een plaat welke „Drandus' LP" heet.
Het is een grote variëteit, die tevens
de opkomst van een nieuwe cabaretge
neratie markeert, wat een vergelijking
met de eerste groten van na de oorlog
als Wim Kan, Wim Sonneveld, Toon
Hermans, Conny Stuart, Lia Dorana en
Hetty Blok, laat staan met die van
voor de oorlog, is niet meer mogelijk.
Het gevoelige cabaretlied is verleden
tijd, althans voorlopig. Ook het kolder
lied is er uit. De nieuwe generatie is
wranger. Als Jasperina de Jong Louis
Davids' „de bokswedstrijd" zingt, iets
venijnigs in de vroeger alleen maar jo
lige toon. „De Franse gouvernante"
van Jean Louis Pisuisse wordt een cen-
suele opwinding te midden van een
valse kinderschaar in het huis waar ze
dient.
Toen Toon Hermans zelf nog de wan
delclub van natuurminnende vriendin
nen bezong, was het een parodie aan
een balonnetje op dat soort juffrouwen.
Jasperina de Jong laat in „De wandel
club" zielige overjarige meisjes mar
cheren.
Drandus P. heeft zich voor de hoes
van zijn LP in tegentijdse allure vol.
plechtigheid laten portretteren, staande
voor een van de gebloemde en gevlam
de jugend stiel schouwen in het Am
sterdamse Tuschinsky Theater. Op de
achterkant draait een röntgenfoto van
zijn schedel. „Kijkje in ons aardige in
terieur" staat erbij. Het bijschrift ty
peert de wereld, waaruit deze cabare
tier de kleine k beleeft. Het is die van
de groteske, met zwarte humor volge
stopte, quasi-smartlappen.
Gelijk met de LP's van Jasperina de
Jong en van Drandus P. heeft zich een
nieuw muzikaal begeleider aangediend.
Namen als die van Cor Lemaire en Ru
van Veen worden, zo luidt het, niet
meer gevraagd. Bert Paige, heeft nog
bijzonder geraffineerde arrangementen
geschreven voor de, eveneens dezer da
gen verschenen, tweede LP van Boude-
wijn de Groot en Lennaert Nijgh, maar
zijn muziek voor de LP's van Liesbeth
List en Conny Stuart is mislukt.
De nieuwe man is Ruud Bos.
Hij is bekend als jazzpianist en als
DEN HAAG De Engelse piraten
zender „Radio London" („Big 1"), die
zich binnenkort ook op Nederland wil
richten, heeft een stroom van brieven
van Nederlanders gekregen, die zich
aanbieden als disc jockey. De selectie
is op het ogenblik in volle gang.
De Nederlandse disc jockey's zullen
aan boord van het schip „Galaxie' 'sa
men met hun Britse collega's de „big
l."-programma's gaan samenstellen.
Het is niet de bedoeling, zo deelt de di
rectie van de pirantenzender mee, van
„Radio London" een typisch Hollandse
zender te maken.
PARIJS De Académie frangaise
heeft de Grand Prix 1966 voor romans
toegekend aan Frangois Nourissier voor
Zijn boek Une histoire frangaise.
Men had helemaal niet verwacht dat
Nourissier die zijn roman had geken
schetst als een compromis tussen fic
tie en autobiografie, de prijs zou wor
den toegekend.
begeleider van cabaretprogramma's.
Als arrangeur en orkestleider dient hij
zich het meest markant aan op de LP
van Drandus P. Hij heeft tegen de Fin
de Siecle stijl van de werkjens van den
gevierden, edoch met enen kraakstem
behepten tenorzanger, een stel zwijme
lende violen neergezet, die destijds in
de wintertuinen van de koerhuizen gro
te triomfen zouden hebben gevierd,
maar die nu alleen nog maar het valse
plezier aandikken. Ook Jasperina de
Jong geeft hij de schijnromantiek van
gevoelige violen mee. Maar als ze van
Michel van der Plas „daar maken wij
een plaatje van" zingt, hinnikt zijn or
kest beatmotieven als een ode aan de
zingende moeders en slissende zussen,
die zo nodig op de plaat moeten.
De cabaretrage op LP's heeft zowel
wat betreft tekst, voordracht, als muzi
kale animatie in enkele dagen tijd weer
heel wat opwindends opgeleverd.
ADVERTENTIE
daarop terug. Dat lachwekkende
exerceren in zijn kamer met een paar
verklede lakeien is niets anders dan
een uiting van diepe moedeloosheid,
van zijn weer opgeleefd en verhevigd
protest tegen zijn bruid.
(Wordt vervolgd)
NEW YORK Elf met de kunsten
geassocieerde Amerikanen hebben hun
handtekening gezet onder een door het
Amerikaanse Joodse Congres uitgege
ven verklaring waarin de inwoners van
het Beierse dorp Oberammergau wor
den aangevallen omdat ze de tekst van
het befaamde passiespel niet wijzigen.
Al een eeuw gebruiken de burgers
van Oberammergau een tekst van J. A.
Daisenberger. Dit jaar was een initia
tief genomen om over te gaan op een
in 1750 geschreven tekst van Ferdinand
Rosner voor de opvoeringen van 1970.
De inwoners van Oberammergau heb
ben echter gestemd voor handhaving
van de oudere tekst.
Naar aanleiding hiervan is de regis
seur van het spel, Hans Schwaighofer,
afgetreden.
De weigering van de burgers van
Oberammergau om de andere tekst te
nemen, heeft het Amerikaanse Joodse
Congres tot uitgifte van zijn verklaring
bewogen. De burgers die allen aan
het spel deelnemen wordt „schijn
heiligheid" verweten en „vastgeroest-
heid in hun vooroordelen doorheen de
Hitler Era".
„Het volk van Oberammergau," gaat
de verklaring verder, „poogt zijn primi
tieve godsdiensthaat te maskeren on-
S6.
„Hoe voel je je?" vraagt Aram opgelucht. „Een
stuk beter", lacht Ambre, „nog een dag te kooi en
ik ben weer zo fit als een hoen!! Maar waar zijn
we hier eigenlijk?" „In het tentenkamp van de
vader van Kleine-Kim. Zijn manschappen hebben
het zoutmoeras omsingeld. Dahouddin zit als een
rat in de val en nu maar wachten tot de rat van
honger naar buiten komt..." „Dat doen we dan",
zegt Ambre grimmig. „Er zitten daar in dat hol
nog twee ratten, waar ik me speciaal voor interes
seer... Ares en Abdullah!" Er valt even een stil
te. „Wat zou je doen als bijvoorbeeld Ares je le
vend in handen viel?" vraagt Aram. „Kielhalen!"
zegt Ambre fel. „Als een gedroogde stokvis ophij
sen aan de grote mast!" Haar kleine handen bal
len zich van drift. „Je bent hier niet op zee"
merkt Aram droogjes op. „Welnu, ik zou hem do
den met het eerste het beste wapen, dat ik voor
het grijpen had!" bijt ze terug. Op dat moment
wordt het tentzeil wild terzijde gerukt. In de ope
ning staat Ares... zweetdruppels parelen op zijn
voorhoofd, zijn ogen gloeien koortsachtigGa je
gang, zeekoningin", zegt hij schor.
w////////////y/////////////////////////////////////////y///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////,
Kleine vaart:
Anne Christina 17 te Tripoli; Argo
naut pass 17 Kp Vilona nr Dublin; Cal-
chas 17 vn Rotterdam nr Amsterdam;
Helios pass 16 Oland nr Stettin; Imke
pass 16 Vilano nr "Dublin; Lifana 16 vn
Weymouth nr Tobroek; Neutron pass
16 Flamborohead nr Middlesboro; Noord-
borg pass 16 Brunsbüttel nr Kampen;
Vega pass 16 Outergabberd nr Felixto-
we; Zus 16 t.a. Falmouth.
Grote vaart:
Acila 16 150m nw Azoren nr Rotter
dam; Aegis 17 te Hamburg; Amstelhoek
16 30m wnw Bougaroni nr Port Said;
Balticborg 16 vn Manager nr onbekend;
Blitar 17 vn Hamburg nr onbekend; Ci-
nulia 16 1130m ono Guadeloupe nr Cura-
gao; Dinteldyk 16 vn La Libertad nr
Los Angeles; Gaasterdyk 16 vn New-
portnews nr Nyk; Garoet 17 te Guaya
quil; Goeree 16 220m z Bermudas nr
Baltimore; Gooiland 17 vn Amsterdam
nr Hamburg; Hollandsdiep 16 680m w
Cocos eil. nr Aden; Karimun 16 600m
zw Minikoi nr Aden; Kennemerland 16
rede Recife; Koningswaard 16 70m no
Caracas nr Curagao; Koudekerk 16 120m
nw Perim nr Adelaide; Langkoeas 16 te
Genua; Merseylloyd 17 vn Lyttelton nr
Napier; Merwelloyd 16 720m nw Azo
ren nr New York; Mississippilloyd verm
25 vn Basrah nr onbekend; Oostkerk
pass 16 Gibraltar nr Bremen; Palamedes
17 te Puerto Barrios; Parthenon 16 vn
Oranjestad nr Willemstad; Proveniers
singel 17 vn Montreal nr New York;
Purmerend 16 420m zw Azoren nr Stan-
low; Randfontein 16 240m zw St Vin
cent nr Southampton; Rondo 16 vn Ca
diz nr Antwerpen; Schouwen 16 1000m
n Brisbane nr Newcastle; Sepia 16 50m
wtn Algiers nr Essider; Spaarnekerk
17 vn Amsterdam nr Bremerhaven;
Str. Freetown 16 215 m wzw Lobito nr
Port Harcourt; Tero 16 rede Three Ri
vers; Utrecht 16 te Milwaukee; Vitrea
16 480m w Sharksbay nr Geelong: Zaan-
kerk 18 te Iorenzo Marques.
der het mom van religieuze en artistie
ke authenticiteit."
De verklaring noemt het passiespel
„inheemse Duitse Kuituur", en dringt
er bij anderen op aan dat men het zal
veroordelen.
Onder de ondertekenaars van de ver
klaring zijn de toneelschrijver Arthur
Miller en de toneel- en filmacteurs
Theodore Bikel en Eli Wallach.
De hervormde synode heeft besloten
ds. P. G. van de Hooff (oud-praeses
van de hervormde synode), die deze
maand als predikant te Hilversum met
emeritaat gaat, voor ten hoogste twee
jaar te benoemen tot vast docent aan
het Theologisch Seminarie van de Ned.
Hervormde Kerk in Driebergen.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Kloetingen: H. Belier te
Maasdijk; door de generale synode als
zendingspredikant van het Islam pro
ject in Afrika: J. Haaf kens kand. te
Oegstgeest.
Bedankt: voor Hoevelaken-Stoutenburg:
B. Haverkamp te Blauwkapelle-Groe-
nekan.
Geref. kerken (vrijgemaakt)
Beroepen: te Huizum: J.J. Wildeboer te
DriesumWouterswoude; te Zwjjn-
drecht: M. Brandes te Meppel.
HILVERSUM I
18.30 Voor de twintigers. 19.00 Nws.
19.10 Actualiteiten. 19.30 R.V.U.: Toe
gepaste ontwikkelingseconomie, door
drs. Y. B. de Wit, NRU: 20.00 Frag
menten uit musicals: 1. Funny Girl; 2.
The bells are ringing. 21.00 Klare taal,
lezing. 21.15 Volksmuz. 21.35 Radiora-
ma: progr. v. cultureel karakter, ac
tualiteiten en muz. 22.10 Lichte gr.muz.
22.30 Nws. 22.40 Parlementair week-
overz. 23.00 Radiokoor, Omroepman-
nenkoor en kamerorkest: klass. en mo
derne muz. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. 18.15 In alle Staten, repor
tage uit Amerika. 18.20 Uitzending van
de Pacifistisch Socialistische Partij. On
derwijs. Spreker: De heer P. A. Burg
graaf. 18.30 Jazzrondo: Internationaal
Jazzfestival Praag. 18.50 Informatie
over informatie. 19.00 Ronduit: progr.
voor de twintigers. 19.30 Lezen en
schrijven, literair progr. 20.00 Nws.
20.05 Pianorecital: klass. muz. 20.50
Werelds-geloof, lezing. VARA: 21.00
Stereo: Adriana Lecouvreur, opera. (In
de pauze: 22.45-22.55 Nws.; 22.55-23.05
Actualiteiten). 23.55-24.00 Nws.
NEDERLAND I
NTS&NOT: 10.45-11.35 Schooltelevisie.
12.00-12.30 Teleac: De boerderij als on
derneming (9). NTS: 19.00 Nws. in het
kort. 19.01 Pipo de Clown. VARA: 19.05
Fanclub. NTS: 20.00 Journ. VARA:
20.20 Achter het nieuws. 20.45 De jonge
onderzoekers, wedstrijdprogr. voor de
jeugd. 21.35 Mies en scène. 22.35 Uitge
rekend: geldbesparing bij het kopen.
NTS: 22.40-22.45 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nws. in het kort. VPRO:
20.01 De avonturen van Tom Sawyer
(dl. 3). TV-feuilleton. 20.30 Muzen in
spijkerbroek, literair progr. 21.00 Thy-
estes, toneelstuk. 21.50 De toekomst van
het christendom, discussie. NTS: 22.05-
22.10 Journ. 22.30-23.00 Teleac: Kernfy
sica (7).
Soc. Partij. Report, van de P.S.P.-
Jaarvergadering.
HILVERSUM II
VARA: 7.00 Nws., ochtengymn. en
soc. strijdlied. 7.23 Lichte gramm.muz.
(7.30 Wegeninformatiedienst). VPRO:
7.55 Voor de kinderen. VARA: 8.00 Nw.
8.10 Lichte gramm.muz. (8.30-8.35 Van
de voorpagina). 9.15 Stereo: Klass. gr.
muz. 10.00 Z.O. 135: gevar. program
ma. (11.00 Nws.) 12.15 Voor nu en la
ter, praatje. 12.27 Meded. t.b.v. land
en tuinbouw. 12.30 Act. sportnieuws.
13.00 Nws. 13.10 VARA-Varia. 13.15 Tijd
voor teenagers. 14.15 Uitlaat, program
ma voor twintigers. 14.55 Radio Jazz
magazine. 15.25 Instrum. Trio en zang
soliste. 16.00 Nws. 16.02 Socialistischb.
1967: beschouwing over het basisprogr.
van de P.v.d.A. 16.15 Lichte gr. muz.
16.45 Tussen stilstand en beweging,
lezing. 17.00 Stereo: Salonorkest. 17.30
Radioweekjournaal.
HILVERSUM III
NCRV: 9.00 Nws. 9.02 Ork. allerlei.
9.30 Leger des Heils muz. 10.00 Nws.
10.02 Klass. muz. 10.30 L. muziekprog.
(11.00 Nws.). 12.00 Nws. 12.02 Variant:
act., report, en lichte gramm.muz.
13.00 Nws. 13.02 Platenshow voor tie
ners. 14.00 Nws. 14.02 Lied. 14.30 L.
gramm.muz. voor oudere luisteraars.
15.00 Nws. 15.02 Kiosk. 15.30 Ned. ork.
en sol. (gr.). 16.00 Nws. 16.02 L. mu
ziekprog. 17.00 Nws. 17.02-18.00 Sport-
show: report., uitsl. en comm., afge
wisseld met lichte muz.
HILVERSUM I
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Meditatie. 7.15
Klass. pianotrio (gr.). 7.30 Nws. 7.32
Geest. lied. (opn.). 7.55 Overweging
8.00 Nws. 8.10 Djinn: gevar. progr.
(8.30-8.32 Nws. 9.35 Waterst.). 12.25
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.40
Overheidsvoorlichting: Geven en ne
men. De familie Van Buuren praat
weer over het verkeer. 12.50 Zonder
grenzen: rubriek over missie en zen
ding. 13.00 Vliegende schijven: verzoek-
platenpr. voor de militairen. 14.00 P.M.
gevar progr. NRU: 16.30 Franse les.
KRO: 17.00 Uitz. van de Pacifistische
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1966
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journ. (van giste
ren). 10.20 Der Mitburger, TV-spel.
12.00-13.30 Actualiteitenkroniek. 16.40
Nws. 16.45 Sport - Spiel - Spannung,
amus.progr. 17.55 Progr.-overz. 18.00
Nws. (Regionaal progr. NDR: 18.05 Ac
tualiteiten. 18.15 Das Freitagsmagazin.
18.50 Zandmannetje. 19.00 Nws. 19.21
Wenn die Muzik nicht war, film. 19.59
Progr.-overz. WDR 18.05 Sportoverzicht.
18.30 Hier un Heute, 19.10 Kurs fur
Ehegluck. 19.40 Baskische volksliedjes.
20.00 Journ. en weerbericht. 20.15 Mo
nitor. 21.00 S.T. und eine Kiste voll
Diamanten, TV-film. 21.45 Journ. en
weerbericht. 22.00 Reportage uit Bonn.
22.15 Zwischen den Zugen, spel. 23.20
Nws.
DUITSLAND II
17.40 Sportjoum. 18.10 Nws. en weer
bericht. 18.20 Actualiteiten en muziek.
18.55 Ulrich und Ulricke, belevenissen
van jonge mensen. 19.27 Weerbericht.
19.30 Nws. en thema van de dag. 20.00
Mafia die ehrenwerte Gesellschaft,
documentair spel. Aansl.: Nws. 21.10
Heute Abend Rita, muzikaal amus.pro
gramma. 21.55 Tausend Bauern Tau-
send. Wunsche, filmreportage. 22.25
Nws. weerbericht en thema van de
dag. 22.50 Internationale korte films.