Jezuïeten begrijpen
terechtwijzing niet
microfined'
Snoezige
Set Babykleertjes
Portugal, Z.-Afrika en
Rhodesië uit Unesco
Ook Kadar dringt aan
op „Rode Top"
Speurtocht naar stoffelijk overschot
van vermoorde Brusselse agent
Leiding-N.P.D. meest
oud-nazi's
Gevangene?
Uruguay kiest voor
presidentschap
I oorzichtigheid misschien
wel te groot
Wat bedoelde de Paus precies?
Want:'ASPRO'is nu
Hakkerup uit
Deens kabinet
Waarschuwing
Bezorgdheid
helpt u nu
nóg sneller
van
uw pijn af!
Gevaar
Niet onbekend
Rassendiscriminatie struikelblok
Verticale Mirage
neergestort
Scholen in Florence
weer open
Duits vakverbond:
gevraagd
Gratie
voor Subandrio
Otto van Habsbunj
weer in Oostenrijk
Zwitserse minister
treedt af
Staatsgreep
Boeroendi
in
Pagina 9
DINSDAG 29 NOVEMBER 1966
(Redactie „Sunday Times")
TToe reageert de orde der Jezuïeten, de machtigste en meest kritische orde
1 van de rooms-katholieke kerk, op de scherpe, onverwachte terechtwijzing
van Paus Paulus wegens vermeende afvalligheid
De reactie is wellicht het best onder woorden gebracht door de Amerikaanse
theoloog pater Courtney Murray, de bekendste jezuïet in de Engels-sprekende
wereld. „De paus is een hoogstaand mens, doch hij ondergaat sterk de invloed
van de mensen in zijn naaste omgeving", aldus pater Murray. „Zij suggereren
hem bepaalde dingen. Zij knippen stukjes uit de krant en leggen die dan op
zijn bureau.
Ook is het niet de eerste keer dat hij dit soort opmerkingen heeft gemaakt en
zich dan tevens een beetje op de vlakte houdt".
Pater Murray gaf intussen duidelijk te kennen, dat hij voor een „groot raad
sel" staat.
Voor een raadsel staan ook jezu
ïeten in Rome sinds zij kennis hebben
genomen van de toespraak van de
paus tot de in de Sixtijnse kapel bij
eengekomen leiders van de orde. Met
verbazing hoorden zij de niet erg dui
delijke beschuldigingen aan hun
adres. Verbaasd zijn zij ook door de
innerlijke tegenstrijdigheid, die aan
het licht kwam toen de eerste, nog
onvolledige berichten over de pause
lijke toespraak bekend werden. Alles
wijst erop, dat de verwondering van
nu zal uitmonden in een thema voor
een boeiende discussie: wat mag een
rooms-katholieke geestelijke eigenlijk
zeggen?
Volgens de tekst van de pauselijke
redevoering, die werd uitgesproken
in het Latijn doch in het Italiaans
voor publikatie beschikbaar is ge
steld, begon Paulus VI met de jezu-
ieten te waarschuwen tegen elke ac
tiviteit die hun energie als frontstrij
ders voor het katholicisme zou kun
nen aantasten. Met nadruk zei hij,
dat zij vooral niet mogen tornen aan
de gelofte van gehoorzaamheid, een
gelofte die alleen jezuïeten afleggen
en waarmede zij een persoonlijke
band met de paus tot stand brengen.
Het meest geschokt waren de jezu-
ieten doordat de paus woorden bezig
de die in de vertaling zijn weergege
ven als „geruchten en berichten" in
zake „vreemde en verontrustende"
verschijnselen in de Sociëteit van
Jezus en in andere orden.
Paus Paulus wenste de jezuïeten
minzaam en met nadruk geluk omdat
zij in eigen kring orde op zaken had
den gesteld. Hij gaf te kennen, dat de
uitspraken op hun 31ste algemene
vergadering „veel wolken die de he
mel verduisterden" hadden verdre
ven. Paus Paulus kenschetste deze
bijeenkomst als een „samenkomst
van grote historische betekenis".
Toen vooraanstaande jezuïeten na
afloop enige kritische opmerkingen
lieten horen, waren de anderen nog
niet veel wijzer geworden. Hun uit
eenzetting was immers opzettelijk
even vaag gehouden als die van de
Heilige Vader. Na betuigingen van
gehoorzaamheid en de toezegging dat
het „streven van allen om wijze be
slissingen te nemen" door de vereiste
tucht zou zijn bezield, werd in de ver
klaring een betrekkelijk bescheiden
hervormingsprogram aangekondigd.
Op lager niveau zijn namelijk enige
democratische beginselen geïntrodu
ceerd. De verklaring eindigde met
een verontschuldiging aan het adres
van niet-katholieken wegens de „ver
gissingen in het verleden begaan"
door de jezuïeten, toen zij zich mani
festeerden als de agressieve voorhoe
de van de contra-reformatie.
De verklaring was zodanig gefor
muleerd, dat niets bleek van een
pauselijke aanval op te liberale
theologische opvattingen onder de
jezuïeten. Wat kon er dan toch aan
de hand zijn geweest? Niemand
ontkent, dat de paus inderdaad over
bepaalde aspecten hogelijk bezorgd
is.
Volgens gegevens die een betrouw
bare indruk maken, heeft paus Pau
lus het woord gevoerd over vooruit
strevende beschouwingen. Hij sprak
trouwens over verscheidene andere
onderwerpen. Sommige jezuïeten heb
ben zich inderdaad met progressieve
denkbeelden op glad ijs gewaagd.
Waarschijnlijk heeft de paus daarom
de gehele jezuïetenorde, die in staat
moet worden geacht terechtwijzingen
te kunnen incasseren, willen gebrui
ken als een klankbord voor de gehele
wereld om enkele aanzienlijk minder
terughoudende provocateurs, zowel in
andere orden als onder de wereldlijke
geestelijken, te berispen. In elk geval
geeft het incident te Rome katholie-
'i (H'h.V M i It
30xfijner samengesteld.
Dat betekent:
nóg snellere opname in
het lichaam
nög sneller herstel
ken een niet mis te verstane aanwij
zing hoe paus Paulus VI het hoofd
wil bieden aan de toenemende druk,
waaraan hij is blootgesteld.
Van nature zijn jezuïeten autoritair
ingesteld. Zij beroemen zich op hun
strikte discipline naar militaire trant.
Bij andere katholieken, die soms blijk
geven van jaloezie of argwaan, wekt
het optreden der jezuïeten de indruk
van buitenissige geheimzinnigheid.
Toch kunnen de huidige priesters van
de orde zich ontpoppen als gevoelige,
openhartige mensen. Zij aarzelen dan
ook niet om mee te werken aan een
verklaring van de gebeurtenissen, die
nu zo sterk de aandacht hebben ge
trokken.
Een van de simpelste pogingen tot
uitleg komt uit de mond van een
vooraanstaande, doch niet met name
genoemde jezuïet te Rome. Hij heeft
te kennen gegeven, dat de paus wordt
„gekweld" door hetgeen hij als een
gevaar beschouwt. De paus staat vol
komen achter de besluiten van paus
Joannes met betrekking tot het conci
lie, doch hij is nu eenmaal een hoogst
behoedzaam mens en, ondanks de be
slissing van het concilie dat de paus
bij de beleidsvorming terzijde zal
worden gestaan door een raad van
bisschoppen, is hij nog altijd omringd
door al even bedachtzame adviseurs.
Dat zijn bijna allemaal Italianen en
zij hebben in de eerste plaats het oog
gericht op de kerk in Italië.
Het gevolg hiervan is aldus
deze theorie een element van
twijfel in pauselijke toespraken,
een hele reeks toespraken tot bijna
elke beschikbare schare toehoor
ders. Vandaar dat de paus wel eens
is gekwalificeerd als „Amletico",
een soort Hamlet, besluiteloos. An
deren die de gebeurtenissen in het
Vaticaan nauwlettend volgen, spre
ken liever van „een te ver gaande
scholastieke geest en een streven
tot behoud van het gewenste even
wicht."
Twee maanden lang zijn de jezu-
ieten te Rome bijeengeweest. Het
was het tweede deel van hun alge
mene vergadering. Ia de eerste fase
kozen zij in die typische sfeer van
geheimzinnigheid hun nieuwe gene
raal, hun „zwarte paus", pater Pedro
Arrupe, een Bask die met beide be
nen op de grond staat, die jarenlang
in Japan heeft gewerkt en de onder
gang van Hirosjima heeft meege
maakt.
Zo'n algemene vergadering is een
evenement; de voorafgaande werd in
1957 gehouden. Zij zijn een soort con
cilie van een „kerk binnen de kerk"
en er wordt levendig van gedachten
gewisseld over nieuwe denkbeelden.
Op buitenstaanders maakt dit wel
eens een griezelige indruk.
Jezuïeten zijn gewend geraakt aan
verwijten uit het Vaticaan, doch die
komen dan doorgaans toch niet van
de paus zelf. De invloed van de pro
gressieve kardinaal Bea S.J., die aan
het hoofd staat van het secretariaat
voor Christelijke Eenheid, heeft voor
uitstrevende jezuïeten niet kunnen be
schermen tegen aanvallen van de zij
de van kardinaal Ottaviani, de barse
„politieagent" van de kerk. Twee
jaar geleden bijvoorbeeld ontsloeg hij
twee jezuïeten, hoogleraren aan het
Bijbels Instituut te Rome, nadat zij
blijk hadden gegeven van een per
soonlijke kijk op wetenschappelijk on
derzoek met betrekking tot heilige
manuscripten. Later heeft paus Pau
lus beiden in ere hersteld.
De laatste maal dat de orde als ge
heel een terechtwijzing van een paus
moest incasseren was toen Pius XII
haar op het hart drukte, terug te ke
ren tot „een bij het geloof passende
eenvoud" door zich beperkingen op te
leggen bij het roken en vrijaf te vra
gen om bij elkaar op visite te gaan.
Voor het eerst heeft toen een paus de
loyaliteit en de principes van de jezu-
ieten in twijfel getrokken.
ADVF.RTENTIf.
11
JE
se
Een pyamajasje, een luierbroekje met zijdezacht plastic gevoerd
plus een royale trappelzak - alles in hetzelfde vrolijk gedessineerde
zwanendons, prachtige stevige kwaliteit - voor slechte f 7.50 totaal
en 5 Molenaar waardezegels (winkelprijs f 11.40).
Stuur uw waardezegels aan: Babyset-actie, Postbus 161, Westzaan.
Vermeld duidelijk uw naam en adres en ook welke kleur u wilt
hebben - rose, bleu of wit. U ontvangt dan een ingevulde giro-
stortingskaart. Binnen 10 dagen na ontvangst van het bedrag krijgt
u de set babykleertjes thuisgestuurd.
jt
SC
SC
'je
Molenaar waardezegels vindt u op alle pakjes Molenaar's Kinder
meel - Rijstebloem, Bordklaar Rijstebloem, Tarwebloem, Smulklaar
Tarwebloem en Kindergries (Molenaar's Kindermeel is als enige
in een assortiment van 5 soorten verkrijgbaar).
it
;c
PARIJS De algemene vergadering
van de educatieve, wetenschappelijke en
culturele organisatie van de Verenigde
Naties (UNESCO) heeft in Parjjs be
sloten, Portugal, Zuid-Afrika en Rhode
sië van toekomstige activiteiten uit te
sluiten, wegens toepassing van rassen
discriminatie.
Een motie hiertoe werd met 72 tegen
11 stemmen, met 26 onthoudingen, aan
genomen. Engeland stemde tegen, Ame
rika en Frankrijk behoorden tot de lan
den die zich van stemming onthielden.
Zij stelt dat Portugal, Zuid-Afrika en
„het illegale regime in Zuid-Rhodesië"
geen recht hebben op V.N.-hulp op edu
catief en wetenschappelijk gebied en dat
deze landen van alle UNESCO-conferen-
ties en andere activiteiten moeten wor
de uitgesloten.
Volgens UNESCO-functionarissen, heeft
de motie alleen invloed op Portugal, dat
pas in maart 1965 lid werd en bijna on
middellijk op een krachtige Afrikaanse
boycot stuitte. Zuid-Afrika trad enige
jaren geleden uit de organisatie en Rro-
desië heeft het UNESCO-lidmaatschap
nooit aangevraagd.
Een resolutie van Portugal, waarin dit
land verzocht de kwestie van zijn uit
sluiting voor het Internationale Ge
rechtshof te brengen, werd met 60 tegen
38 stemmen verworpen.
BOEDAPEST Met een rede die
ruim vier uur duurde heeft de eerste
secretaris van de communistische par
tij in Hongarije, Janos Kadar, het ne
gende partijcongres van de Hongaarse
communisten geopend. Hij riep daarbij
op tot het houden van 'n communisti
sche topconferentie inzake het vraag
stuk China.
Aan het hoofd van de Russische de
legatie die het congres bijwoont, staat
partijleider Leonid Breznjef.
Volgens het Hongaarse persbureau,
heeft Kadar gezegd dat de sterkte van
het socialisme verdeeld wordt door het
gebrek aan eenheid: „Het eenheid ver
brekende beleid van de Chinese leiders
wat hun bedoeling ook moge zijn
speelt de imperialisten in de kaart",
aldus Kadar, die vervolgde: „dit doet
echter niet af aan 't feit dat historisch
bezien onze eeuw een periode van
omwenteling van het kapitalisme naar
het socialisme is".
Volgens deze leidraad bracht Kadar
ook de „koloniale landen" ter sprake,
zeggende dat „in de voorm&lige kolo
niën interne, feodale, bourgoise en mi-
litairistische elementen zich aan de zij
de der imperialisten hebben geschaard,
om de sociale ontwikkeling stop te zet
ten. Een verdacht voorbeeld hiervan is
Indonesië waar de crisis van vorig jaar
september in een ongekende crisis voor
het Indonesische volk is uitgelopen".
Kadar vervolgde: „enkele Europese
kapitalistische landen, de NAVO-landen
daarbij inbegrepen, beginnen de overtui
ging te krygen, dat het doeltreffender is
een vreedzame coëxistentie op te bou
wen met de socialistische landen dan de
AMBASSADE Amerika, Hongarije
en Bulgarije hebben over en weer hun
legaties tot ambassades verheven, zo
wordt van gezaghebbende zijde in Wash
ington vernomen. Met uitzondering van
Oost-Duitsland heeft Amerika nu am
bassades in alle Oosteuropese landen.
Terwijl Belgische rijkswachters met
machinepistool in de aanslag de ge
pantserde politiewagen bewaken,
waarin de Franse gangster Jacques
Zanotto wordt verhoord, staat een
helikopter gereed om hem weer naar
Frankrijk terug te brengen. Zanotto
zou een aandeel hebben gehad in ver
schillende bankovervallen en de
moord op de Brusselse agent
Leener.
De
KNOKKE Met hulp van de Fran
se gangster Jacques Zanotto, zijn de
Belgische politie en de polite-rechte
een reusachtige speurtcht begonnen
naar het stoffelijk overschot van Albert
de Leener, een Brusselse politle-agent,
die vermoedelijk in februari van dit
jaar is vermoord.
In verband met deze „operatie-Zanot-
to" is de Wanse gangster per helikop
ter naar het natuurreservaat „Het
Zwin" bij de Nederlandse grens gevlo
gen. De wegen in het gebied zijn afge
zet door ongeveer 500 agneten en gen
darmes. Zanotto heeft de handboeien
aan en hij wordt geëscorteerd door ge
wapende gendarmes. Men heeft zijn
hulp nodig om de plaats te vinden
waar De Leener vermoedelijk is be
graven.
Zanotto wordt door de Franse politie
in Parijs vastgehouden, op beschuldi
ging van diefstal. Voor deze zaak wort
hij aan de Belgische politie „uitge
leend" om bij het zoeken te helpen,
waarvoor een welhaast unieke wettelij
ke stap nodig is geweest.
Frankrijk heeft hem niet aan België
uitgeleverd, ondanks het feit dat hij vol
gens de Belgische politie medeplichtig
is geweest aan de moord die hij samen
met Marius Salvati en Lucien Sarti
(twee Fransen) zou hebben gepleegd.
Zanotto wordt elke dag nadat het zoe
ken is gestaakt teruggebracht naar een
tijdelijke cel in de gevangenis van Va
lenciennes in Noord-Frankrijk. Pas als
de speurtocht is beëindigd, zal hij naar
Parijs worden teruggebracht.
Na zijn arrestatie in Frankrijk op 12
augustus, heeft Zanotto verteld dat hij
bij de moord op De Leener wel aan
wezig is geweest, maar dat hij niet
als medeplichtig kan worden aange
merkt. De overheidspersonen en pers
vertegenwoordigers moeten speciale in
signes dragen om tot „Het Zwin" te
worden toegelaten. De politie vreest
voor een aanslag op Zanotto's leven,
door mensen die hem het zwijgen wil
len opleggen.
De jagers en vogeldeskundigen zijn
door de politie uit het gebied verwij
derd, nadat hun identiteit was ;eeon-
troleerd. Zonder toestemming mag het
100 hectare grote reservaat tijdens de
„operatie-Zanotto" zoals de speur
tocht in de Belgische pers wordt ge
noemd door niemand betreden.
De 34-jarige Albert de Leener werd
op 24 februari omstreeks middernacht
neergeschoten, toen hij bij de Nationa
le Bank in Brussel een auto onder
zocht, die vermoedelijk was ge tolen.
Terwijl hij hiermee bezig was, kwamen
er drie mannen aan die in de wagen
stapten. Volgens de reconstructie van
de politie, heeft De Leener hierna zijn
revolver getrokken en het drietal naar
hun papieren gevraagd. Toen één der
mannen aan dit verzoek voldeed, schoot
een van de anderen de politieman met
een half-automatisch geweer in de
borst.
Een der getuigen, café-houder Pierre
de Meersman, vertelde later, dat er
toen een tweede auto is komen aanrij
den. De drie mannen borgen het li
chaam van de agent in de kofferruim
te van deze wagen. De politie ver
moedde aanvankelijk dat de moorde
naars van mening waren dat De Lee
ner het identiteitsbewijs in zijn zak had
gestoken en dat zij het lichaam had
den meegenomen om de papieren op 'n
stille plaats terug te pakken. Het be
wijs werd echter later in een plan van
De Leeners bloed teruggevonden. Het
bleek te zijn vervalst en op naam te
staan van de Fransman Lucien Saba-
tier, geborens in Nimes op 8 oktober
1937. Aan de hand van de foto kon ech
ter worden achterhaald dat het hier
om Lucien Sarti ging, een ex-veroor
deelde uit Marseille.
oorlogszuchtige Amerikaanse plannen
te dienen met alle risico's van dien.
Inzake Duitsland zei Kadar, dat „de
politieke, economische en militaire om
helzing van Noordamerikaanse met
Duitse monopolistische kapitalisten, de
Europese vrede ernstig in gevaar
brengt". Over de Westduitse toena
dering tot de Oosteuropese landen zei
Kadar, dat deze landen een gerecht
vaardigde schroom jegens W.-Duitsland
koesteren. „Om de schroom te doen
verminderen, moet de Bondsrepubliek
de landsgrenzen met de Sovjet-zone er
kennen en de uit de tfld zijnde ontken
ning van het bestaan van twee Duitse
staten opgeven".
Zoals bekend, z(jn Roemenië en Zuid-
Slavië geen voorstanders van een com
munistische wereldconferentie.
KOPENHAGEN De Deense minis-
T-president Jens Otto Krag heeft z(jn
>ositie In de sociaal-democratische party,
/erstarkt, door een drastische herziening
van de sociaal-democratische minder
heidsregering. Hy heeft de nieuwe rege
ring aan koning Frederik IX voorgesteld.
Grootste verrassing is de vervanging
/an de dynamische en populaire minister
van Buitenlandse Zaken, Per Hakkerup,
door Krag zelf. Hfikkerup werd benoemd
tot regeringswoordvoerder in de Folke-
',ing (parlement) en fractievoorzitter van
ie sociaal-democratische partij.
De kabinetsverandering is het recht
streeks gevolg van de verkiezingen van
vorige week dinsdag, waarin de partij
van Krag slechts 69 van de 175 parle
mentszetels verwierf, en de op niets
uitgelopen onderhandelingen met de
linkse socialistische volkspartij van de
voormalige communist Axel Larsen over
de vorming van een coalitie. H&kkerup
zei later in een vraagegsprek voor de
radio, dat hy op eigen verzoek het ka
binet heeft verlaten.
MARSEILLE Het nieuwste proto
type van de Franse Mirage 111-v, eep
vliegtuig, dat verticaal kanopstijgen en
landen, is maandag bij een proefvlucht
verongelukt. De piloot kon zich met
zijn schietstoel in veiligheid brengen.
Dit is het derde ongeluk met een derge
lijk toestel. Bij de eerste twee kwam
de piloot wel om het leven.
FLORENCE In Florence zijn
maandag voor het eerst sinds de over
stromingsramp de scholen opengegaan.
Ook de beurs van de stad is weer
open. Het operaseizoen begon zondag
avond met een uitvoering van een ope
ra van Monteverdi.
MÜNCHEN Het Duitse vakverbond
heeft de beschuldiging geuit, dat 18 van
de 27 leiders van de ultra-rechtse na-
tionaal-democratische party (NPD) oud
nazi's zyn. Volgens het vakverbond,
tracht de NPD het publiek te misleiden,
over het nazi-verleden van haar leiders
door „in het donker rond te scharrelen"
en foutive en elkaar tegensprekende ver
klaringen uit te geven.
Toen Franz Florian Winter aftrad
als voorzitter van de Beierse partijafde
ling, bestond volgens het vakverbond
de NPD-hiërarchie uit een voorzitter,
twee plaatsvervangers (Winter niet mee
gerekend) vijf gkozen en vijf aangewe
zen leden van het partypresidium. Van
deze 13 personen waren er volgens het
vakverbond acht NSDAP-lid geweest en
hadden vier onder het nazi-bewind ta
melijk hoge posities bekleed. (De
NSDAP was de officiële naam van Hit-
Iers nazi-partij).
Van de 27 leden van de partijraad, zyn
er 18 lid van de NSDAP geweest, waar
door de nazi-infiltratie in de partij
op 66 procent bedraagt. Acht hiervan
waren geen nominaal, maar actief lid
van de nationaal-socialistische Duitse
arbeiderspartij.
Van de vijf aandeelhouders van het
DJAKARTA De verdediger van de
ter dood veroordeelde Indonesische vi
ce-premier Subandrio heeft het militai
re tribunaal een gratieverzoek laten
toekomen, zo heeft een woordvoerder
meegedeeld.
Subandrio is ter dood veroordeeld we
gens zijn aandeel aan de mislukte com
munistische staatsgreep Indonesië
in oktober vorig jaar. Volgens de Indo
nesische wet moet het tribunaal het
gratieverzoek aan het Hooggerechtshof
overleggen dat op zijn beurt het ver
zoek de president moet laten toekomen.
De termijn waarin Soekarno zich moet
uitspreken is onbeperkt.
Verwacht wordt dat dit niet spoedig
zal zijn.
WENEN Otto von Habsburg (53),
zoon van de laatste Oostenrijkse keizer,
is maandag naar Oostenrijk gereisd, 't
Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft
bevestigd, dat hij op een Oostenrijkse
pas het land is binnengekomen.
Werknemers in bepaalde bedrijven
hebben gedreigd het vwerk te zullen
neerleggen, wanneer Von Habsburg het
land zou binnenkomen.
Aartshertog Otto von Habsburg is uit
Oostenrijk geweerd sinds zijn vader,
keizer Karei I, na het instorten van 't
Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk in 19
werd uitgewezen. Toen de conservatie
ve volkspartij in maart van dit jaar 't
ministerie van Binnenlandse Zaken be
zette, werd Otto von Habsburg een pas
poort verleend met het recht terug te
keren als hij dat zou willen.
NPD-dagblad „Deutsche Nachrichten",
zyn er vier voormalig NSDAP-lid, heb
ben twee vooraanstaande posten be
kleed in nazi-Duitsland en zijn alle vyf
lid geweest van de inmiddels verboden
neo-nazistische „Deutsche Reichspartei",
aldus het vakverbond.
Hoewel het vakverbond erkende, dat
alle ex-nazi's niet hun hele leven nazi
hoeven te blijven, noopt de concentratie
van ex-nazi's in d, NPD volgens het ver
bond tot de conclusie dat „een aanzien
lijk deel van de nazi-ideologie herboren
is in de NPD. Alle Duitsers moeten
daarom deze rechts-radicale wolf in de
mocratische schaapsvacht geen voedsel
verschaffen".
BERN De Zwiterse minister van
Defensie, Paul Chaudet treedt per 1
januari af. De 62-jarige minister heeft
12 jaar lang de portefeuille van Defen
sie beheerd.
Op Chaudet werd in 1964 ernstige kri
tiek geoefend, toen het parlement een
regeringsverzoe k verwierp tot aanvul
lende gelden ter betaling van de aan
koop van 100 Franse Mirage-straaltoe-
stellen. Het parlement besloot toen de
order tot 57 te beperken.
Chaudet is twee maal tot president
van Zwitserland gekozen, in 1959 en in
1962.
X/olgens doorgaans goedingelichte zegs-
lieden vanachter het ijzeren gor
dijn, is de communistisch-Chinese lei
der Mao Tse-toeng, „praktisch" de ge-
/angene van de minister van Defensie,
Lin Piao, nadat het leger eerder dit
jaar een staatsgreep had gepleegd.
De staatsgreep, beraamd door Lin
Piao, zou Lin Piao niet de volledige
macht in Peking hebben kunnen geven,
daarom zou hij thans een campagne
voeren om de rest van het machtsappa
raat van de communistische partij te on
dermijnen.
]%/fao is intussen, vermoedelijk door
ouderdom of onvermogen om de
strijd aan te binden, praktisch de ge
vangene geworden van Lin en zijn aan
hangers en wordt gebruikt als een „fa-
gade" in de huidigè" strijd om de hoog
ste macht, aldus de zegslieden.
De Rode Garde zou voornamelijk op
geroepen zijn door de grqep van Lin
Piao en wordt in het hele land in toe
nemende mate gebruikt tegen de partij.
Deze zegslieden wijzen erop dat Mao
zelf in de laatste maanden geen belang
rijke redevoeringen meer geeft gehou
den, hoewel hij bij een aantal gelegen
heden in het openbaar verscheen of ge
dwongen werd te verschijnen. Beslui
ten en daden werden in zijn naam ge
steld.
Lin Piao schijnt het leger vast in han
den te hebben, nadat hij aanvankelijk
MAO TSE-TOENG
in handen van
oppositie had ontmoet, aldus de zegslie
den.
Maar hij heeft er de voorkeur aan
gegeven het leger buiten de directe
machtsstrijd te houden en gebruikt lie
ver de Rode Garde als een geschikter
en minder riskant werktuig om de va
ge doelstellingen van de zogenoemde
„nieuwe revolutie" na te jagen.
rve zegslieden vinden het veelbeteke-
nend dat de voornaamste aanval
len van de Rode Garde gericht zijn te
gen de hoogste partijleiders, onder wie
de seretaris-generaal en leden van het
politbureau.
Een ander mikpunt is Lioe Sjao-Tsji,
het staatshoofd en tot onlangs de sleu
telfiguur in partij en regering.
Van even grote betekenis is dat Lioe
noch andere leden van het partijbestuur
tot dusver zijn afgezet, wat erop wijst
dat de partij zich niet zonder meer in
de hoek laat duwen. Dit is niet alleen
in Peking zo maar ook in de provincie
waar de partij-afdelingen verzet bieden
tegen de Rode Garde.
De rol van premier Tsjoe En-lai, een
andere sleutelfiguur in Peking, is nog
onduidelijk.
Enkele maanden geleden stond hij
nog op de lijst van topfunctionarissen.
Maar de laatste tijd werd er steeds
minder van hem vernomen, nadat on
bevestigde berichten hadden gemeld, dat
ook hij het mikpunt van aanvallen van
de Rode Garde was geworden.
T^en en ander wijst erop dat de machts-
strijd nog lang niet is uitgevoch
ten en dat de partij terug vecht.
Er is onlangs gesuggereerd dat Lin
Piao de eerste ronde heeft verloren en
thans naar hardere wapens zoekt.
Zolang hij kan beweren dat hij in
naam van Mao Tse-toeng handelt, heeft
hij nog de beste troeven in handen.
Maar de zaken kunnen een dramati
sche wending nemen in geval van een
plotseling overlijden van Mao, aldus de
zegslieden.
MONTEVIDEO De kiezers in Uru
guay hebben bij de verkiezingen van
zondag gekozen voor een terugkeer van
het op Amerikaanse leest geschoeide
presidentschap n afschaffing van de
negen man sterke presidentsraad naar
Zwitsers systeem, dat het land sinds '51
heeft bestuurd.
Tegen het middaguur, toen meer dan
een derde van de stemmen waren g-
teld, bleek dat 58 proent der 1,6, mil
joen kiesgerechtigden zich voor veran
dering van de grondwet voor de herin
voering van het eenhoofdig staatsbe
stuur had uitgesproken. Om aangeno
men te worden heeft het voorstel min
stens 51 procent der stemmen nodig.
In de strijd om het presidentschap,
heeft de 67-jarige generaal Oscar Ges-
tido een ruime voorsprong op zijn naas
te rivalen en is zo goed als zeker van
zijn overwinning. Gestido, kandidaat
voor de centraal-linkse Colorado-par tij,
had 103.280 stemmen verzameld, Jor
ge Battle, eveneens lid van de Colora-
do-partij, 75.214. Martin Echegoyan, ka-
didaat voor de centraal-rechtse Blanco
partij, had een grote achterstand op de
ze kandidaten.
De Colorado-partij, die na een be
windsperiode van een eeuw in 1958 ver
drongen werd door de Blanco-partij,
staat er volgens onofficiële uitslagen
goed voor om het bewind over te ne
men. Op de Colorado-partij werden 247.
533 getelde stemmen uitgebracht, op de
Blanco-partij 153.386.
Naar schatting hebben 1,3, miljoen
kiezers de gang nfiar de stembus ge
maakt.
BOEJOEMBOERA Premier Michel
.'licombero van Boeroendi heeft bekend
gemaakt dat Mwami (koning) N'Tare
V bij een militaire staatsgreep is afge
zet en dat Boeroendi tot republiek is uit
geroepen waarvan hij, Micombero, presi
dent zal zijn. De regering is ontbonden.
De 18-jarige koning N'Tara, die op 1
september j.l. met hulp van het leger
zyn vader M'vamboetsa IV
van de troon stootte en de dag daarop
tot Mwami werd gekroond, bevindt
zich op het ogenblik in de Kongolese
hoofdstad Kinsjasa als gast van presi
dent Moboetoe. Hij zou dinsdagmiddag
naar zijn land terugkeren.
Boeroendi, tot dusver een constitutio
nele monarchie, en de aangrenzende re
publiek Rwanda, vormden samen vroe
ger het Belgische mandaatgebied, Roe-
anda-Oeroendi.