ARAM
De
Gouden
Cobra
„Nieuw Rotterdams Toneel" jl persona£§|
nieuwjaarsdag met Goldoni
Kunst met voeten getreden
Toon Hermans gaat
de toon aangeven
Koningin bezocht
,Voorjaarsontwaken'
Scheepvaarlberichten
„National Galery"
kocht Rubens
Gré Brouwenstijn
zingt in Rusland
VANAVOND
Morgen
Benoe.'id
Goud in muren
van Tasjkent
Roken
TELEVISIE
T.V. LANGENBERG
3 na 2
MAANDAG 5 DECEMBER 1966
Bezield door een edel vuur brengt
de jonge vrouw hele nachten slape
loos door. Haar oververhitte fantasie
baart de schitterendste luchtbellen.*
Wie weet, is zij wel uitverkoren om
de verafgode vriendin, Rusland en de
mensheid te redden Er hebben al
meer staatsgrepen in Rusland plaats
gevonden maar nog geen die zo
zeer in de geest van het volk, van het
patriottisme, van het absoluut goede
geweest was als een onttroning van
Peter ten behoeve van Catharina.
Moeten het soms altijd eerzuchtige
generaals of machtsbeluste avontu
riers zijn die een revolutie ontke
tenen? Waarom zou voor één keer in
de geschiedenis van Rusland niet een
vrouw, een met huis en haar, met
hart en ziel aan de goede zaak gewij
de jonge vrouw bij de revolutie voor
op gaan? De kleine mevrouw Dasj-
kow is vast overtuigd van haar eigen
belangeloosheid en al is haar IJdel
heid minstens even groot als haar
idealisme, dan is ze zich daar toch
helemaal niet van bewust en die na
ïveteit geeft haar dat onbezonnen
elan, zonder hetwelk ze beslist ver
ward zou zijn geraakt in de strikken
van verstandiger overwegingen. Haar
eerzucht is groot en nobel, en niet te
scheiden van haar geestdrift voor al
les wat edel is. Catharina is de be
lichaming van haar idealen en het
samenzijn met dit ideaal in leven
den lijve is voor haar het geluk waar
voor ze elk ander geluk, ook dat van
haar gezin, bereid is te ruilen.
Zolang Elisabeth leeft, kan ze haar
activiteit niet volledig ontplooien.
Maar ze wacht niet ledig af. Door de
positie van naar man en meer nog
door de positie van haar oom, groot
kanselier Worontzow, en door haar
zuster heeft zij de gelegenheid om
met alle belangrijke personen uit de
regering te spreken en ze spreekt
nooit anders met ze dan met het oog
op haar toekomstplannen. Ze speelt
het kleine onervaren ding (maar
hoeft ze wel veel te spelen, terwijl
ze negentien jaar is?) en de mensen
komen helemaal niet op het idee dat
dit wijsneuzige kuiken gevaarlijk zou
kunnen zijn. Zonder veel moeite en
onopvallend komt ze te weten hoe de
ze en gene, de leden van de senaat
en de generaliteit, staan tegenover
Peter en tegenover Catharina. Zon
der dat dezen het vermoeden, prent
ze in haar geheugen wie haar toe
komstige bondgenoten zijn en haar
verstandige en vastbesloten hoofdje
bedenkt alvast de rol die deze of ge
ne later toegewezen zou kunnen krij
gen.
Met Catharina spreekt ze nooit
openlijk over die dingen: Catharina
zou het niet goedvinden. In de ogen
van de grootvorstin is mevrouw Dasj-
kow een bekoorlijk kind dat haar
prettig vleit met haar vurige liefde
en dat ze graag aanzet tot gesprek
ken. Ze leert ook veel van dat kind
wat voor haar van belang is om te
weten. Catharina heeft eigenlijk
nooit een echte vriendin gehad ook
haar relatie met mevrouw Dasjkow
is geen echte vriendschap tussen
vrouwen: mevrouw Dasjkow is als
een verliefde gymnasiaste wier
hartstocht ze zich laat aanleunen zon
der hem ernstig op te nemen.
O O O
In de herfst van 1758, kort na het
vertrek van Poniatowsky, moet
iemand in Catharina's naaste omge
ving eens gezegd hebben dat alleen
de Franse regering zou kunnen be
werkstelligen dat de jonge Pool weer
naar Petersburg gehaald werd. „De
den ze het maar," zou Catharina heb
ben geantwoord, „dan zou ik met
hart en ziel Francaise zijn." Waar of
verzonnen, dit gesprekje werd in elk
geval overgebriefd aan L'Hopital en
door hem meteen doorgegeven aan
zijn minister in Parijs, de hertog van
Choiseul. Choiseu^ kende op dat ogen
blik Catharina geen al te grote bete
kenis toe.
In de zomer van 1759 behaalde de
Engelse vloot twee beslissende over
winningen: een bij Le Havre waar
«en groot deel van de voor troepen
transport bestemde schepen werd
vernietigd, en een tweede bij het uit
varen van de Franse Middellandse-
zeevloot bij de Straat van Gibraltar.
Choiseul zag dadelijk in hoe zwaar de
geleden nederlagen waren en wilde
langs diplomatieke weg verkennen op
welke voorwaarden een eervolle vre
de met Engeland mogelijk zou zijn.
Daar het bevriende Rusland niet in
oorlog was met Engeland, leek het
aangewezen te zijn voor deze rol als
bemiddelaar.
In dit verband werd Catharina in
teressant. Ze was bevriend met de
Engelse zaakgelastigde in Peters
burg, ze was verstandig en discreet
en het ging e renkel maar om, haar
vriendelijk te stemmen voor de Fran
se belangen. Choiseul dacht weer aan
het nieuwtje dat L'Hopital hem des
tijds gemeld had en meende dat hij
de nieuwe man het prettigst kon in
troduceren bij Catharina met een toe
zegging inzake de terugkeer van Po
niatowsky naar Rusland. Maar, sub
tiele ervaren psycholoog als hij was,
vreesde hij voor de teleurstelling van
een weerzien na zo'n lange scheiding.
Een ander middel om Catharina aan
Frankrijk te binden, leek hem beter:
waarom zou een jonge Fransman er
niet toe in staat zijn een verfranste
jonge Pool te vervangen? Hij zocht
dus een man die hem geschikt leek
om, terwijl hij Catharina beloofde
haar Poniatowsky terug te bezorgen,
Poniatowsky bij Catharina te ver
dringen. Die man meende hij te heb
ben gevonden in de zevenentwintigja-
rige graaf Breteuil.
Catharina ontving Breteuil heel
vriendelijk en bedankte hem en via
hem de koning van Frankrijk voor de
bemoeienissen om graaf Poniatowsky
weer naar Rusland te brengen. Maar
een paar dagen later werd Breteuil
door zijn koning verloochend: Lode-
wijk was te weten gekomen dat Eli
sabeth de jonge Pool niet mocht en
hem in geen geval voor de tweede
keer als gezant wilde accrediteren.
Breteuil kreeg opdracht dit mee te
delen aan Catharina. Hij zag bijzon
der tegen dit tweede onderhoud op en
was terecht voorbereid op ontgooche
ling, koelheid en onvriendelijkheid.
Tot zijn blijde verbazing bleef Catha
rina even vriendelijk en zei dat ze
ondanks de mislukking van het ogen
blik overtuigd was van de minzame
bedoelingen van de Franse koning,
dat ze alle moeilijkheden kon begrij
pen en eeuwig dankbaar zou zijn voor
de bewijzen van zijn sympathie.
Zonder het te weten had Breteuil
de grootvorstin bij dit tweede onder
houd een veel grotere dienst bewezen
dan bij het eerste. Ze onderhield nog
altijd wel een tedere correspondentie
met Poniatowsky maar ze vreesde
niets ter wereld meer dan zijn terug
keer in Petersburg.
O O O
Want sedert kort heeft Ponitowske
een opvolger gekregen. Hij is luite
nant bij de garde en heet Gregor Or-
low.
De Orlows zijn geen geslacht van
de oude adel. De grootvader had rlog
als gewoon soldaat bij de Strelitzen
gediend en was na de mislukte op
stand van dat regiment met vele ka
meraden ter dood veroordeeld. Met
zijn neiging tot wreedheid woonde Pe
ter de Grote graag terechtstellingen
bij en executeerde bij gelegenheid
ook zelf; toen de bewuste Orlow des
tijds aan de beurt was zijn hoofd op
het blok te leggen, had hij met zijn
laars het bloedende hoofd van een
kameraad opzij geschoven en geroe
pen: „Ik moet hier toch plaats heb
ben." Zo'n koelbloedigheid in het
aangezicht van de onafwendbare dood
had de bewondering gewekt van Pe
ter, hij schonk Orlow het leven en
plaatste hem in een linieregiment
waarin hij mettertijd de officiers
rang en daarmee de titel van edel
man verwierf.
Momenteel zijn er vijf kleinzoons
van deze ruwe cynische held. Vijf
broers met een robuuste mannelijke
schoonheid, allemaal bij de garde,
allemaal geliefd bij hun kameraden,
verafgood door hun ondergeschikten
zowel om hun deugden als om hun on
deugden die in een specifieke menge
ling het toenmalige Ideaal van een
Russisch officier vormen: ze zijn al
lemaal vermetel tot in het doldrieste
toe, vrolijk van aard, goedmoedig te
gen hun vrienden, onafgeremd in hun
hartstochten, drinkers, spelers, vrou
wenjagers en fatalisten. Ze verstaan
de kunst vurig te leven en ijskoud de
dood onder ogen te zien, het zijn
luidruchtige mannen, hebzuchtig
maar niet berekenend, met een ge
weldig temperament maar volkomen
onontwikkeld. Zoals bepaalde katten-
soorten bewegen ze zich altijd aan de
rand van gevaarlijke afgronden.
Vrouwen houden van zulke mannen
maar ze fascineren ook simpele ty
pen van hun eigen kunne.
Gregor is de op een na oudste en
de knapste van allemaal. „Een enge-
lenhoofd op het lichaam van een at
leet." In de vreselijke slag van Zorn-
dorf heeft hij zich onderscheiden door
bijzondere koelbloedigheid: viermaal
gewond, was hij geen duimbreed van
zijn post geweken, waarvoor hij tot
vleugeladjudant van de generaal der
artillerie Peter Sjoewalow benoemd
was. Goed beschouwd had zijn dap
perheid helemaal niets te maken met
het geliefde „plichtsgetrouwe helden
dom", maar was het alleen die tradi
tionele doodsverachting der Orlows
die helemaal geen ideaal doel nodig
had om onversaagd noodlot en ge
vaar te tarten. Gregor heeft het spoe
dig daarna bewezen door de geliefde
van zijn eigen superieur, de beeld
schone vorstin Koerakin, te ontvoe
ren. Dat was een heel wat gevaarlij
ker avontuur dan de slag van Zorn-
dorf maar Gregors gesternte bleek
ten tweeden male goed te zijn: Sjoe
walow stierf een plotselinge dood en
Gregor Orlow was eensklaps een van
de interessantste mannen van Rus
land geworden.
Dat was gebeurd in Königsberg en
men vond het nuttig hem daar weg
te halen. Hij werd toegevoegd als be
wakingsofficier aan graaf Schwerin
die in de slag van Zorndorf gevan
gen genomen was, en hij moest deze
naar Petersburg begeleiden. Dat was
een lichte taak, eigenlijk niets dan
een formele aangelegenheid: ridder
lijkheid jegens gevangen vijanden
was altijd een van de meest trotse
Russische volksdeugden en graaf
Schwerin had zich niet te beklagen;
hij werd behandeld als „aanzienlijke
buitenlander", woonde in een schitte
rend paleis, kwam en ging wanneer
hij wilde en werd zelfs aan het hof
ontvangen. Daar verheugde hij zich
als Pruis natuurlijk in de bijzondere
sympathie van Peter. „Als ik keizer
was, dan was u geen krijgsgevange
ne," zei deze en hij liet zijn gast een
ring met de beeltenis van Frederik II
zien die hij altijd aan zijn vinger
droeg.
Gregor Orlow had dus de tijd om
zijn dolle leventje in Petersburg voort
te zetten en het noodlot verder te tar
ten. Hij deed dat aan de kaarttafel.
Hij speelde net als zijn broers met
hartstocht en zonder verstand, had
nu eens duizenden op zak, was dan
weer bedelaar, speelde nu eens met
hoge officieren, dan weer in holen;
als hij won, gaf hij het geld met han
denvol uit en als hij verloor, maakte
hij schulden. Zijn broers deden net
zo. Een nuchter verstandig toeschou
wer die de kunst van het sterrenle-
zen niet verstaat, zou ze allemaal een
zekere ondergang hebben moeten
voorspellen.
Catharina heeft Orlow leren kennen
als escorterend officier van graaf
Schwerin. Naar verluidt, zat ze eens,
toen de graaf juist op bezoek was in
Oranienbaum, verveeld uit het raam
te turen en ving daarbij de vurige
blik van Gregor Orlow op. In ieder
geval maakte de sterke schoonheid
van de jonge officier indruk op haar
en Orlow was geen aarzelend min
naar zoals Poniatowsky: hij benutte
zijn kans zonder lang na te denken,
zoals hij ze zag. Hij had trouwens
helemaal weinig overeenkomsten met
Poniatowsky maar wel een zekere
overeenkomst met Saltykow en met
die mannen die hem in de gunst van
Catharina zullen opvolgen: hij is,
heel grof gezegd, haar type. Het is
beslist geen toeval dat alle minnaars
van Catharina met als enige uitzon
dering Poniatowsky, mannen zijn met
een herculische lichaamsbouw, mooie
massieve reuzen met brede schouders
en welgevormde benen, een harts
tochtelijk temperament en geringe
geestelijke beschaving: kortom man
nen wier in het oog springende, ge
meenschappelijke kenmerk hun man
nelijkheid is. Aan dit type dankt Ca
tharina de faam een moderne Messa-
lina te zijn, aan de schijnbare tegen
stelling tussen haar geestelijke en
zinnelijke aanleg en die ordinaire
kleuren verf waarmee het wassen
beeld van haar roem in het panopti
cum der huidige middelmatig ont
wikkelde mensheid dik bestreken is.
W////W//////////////////////W///WW//////////////////////////y
Een vrouw van Catharina's formaat 3
en vooral van Catharina's verstand
roept juist bij geestelijk hoogstaande
mannen een zekere angst op; zeker,
ze wekt de allergrootste belangstel- J;
ling, bewondering, verering, vriend
schap maar toch ook angst en
daarom geen liefde. In verband met
haar veel hogere maatschappelijke
positie is deze angst van een wijs
man om zijn noodzakelijk gevoel
van eigenwaarde te verliezen, dubbel 3
begrijpelijk. Ook Poniatowsky was
bang en hij zou misschien bijtijds ge-
vlucht zijn, als Narysjkin hem niet- S
letterlijk in de kamer van de groot-
vorstin geduwd had. Alleen mannen
die zich helemaal zeker voelen in het
besef van hun robuuste manlijkheid
en die voor andere zaken geen oog
hebben, zijn ertoe in staat in een
vrouw als Catharina niets anders te
zien dan de vrouw, een wezen, dat ze
als een veertje kunnen optillen, welks
hals ze als het lijfje van een vogeltje
kunnen omspannen en fijndrukken,
een vrouw zonder meer, bijna een j
beetje komisch omdat zelfs haar pur-
permantel er haar niet voor kan be- g
hoeden op het beslissende ogenblik
niets dan een vrouw te zijn. Daarmee
is de schijnbare tegenstelling tussen g
Catharina's voorliefde voor een Vol- i
taire en een liefde voor een Orlow
verdwenen: het is geen tegenstelling, g
er ligt een overtuigend verband tus-
sen. De Franse minister-president
Choiseul was een goed psycholoog
maar niet goed genoeg: hij had er
niet aan gedacht dat een ontwikkeld g
man als Breteuil met een ontwikkelde g
vrouw als Catharina nooit anders dan
een gesprek op hoog ontwikkelings-
peil zou voeren en dat er de ruwe
eenvoud van een soldaat voor nodig g
was om die wijze Diotima-mond met g
een kus tot zwijgen te brengen.
Niet de ware gedaante van haar g
geliefde alleen de gedaante van
haar liefde kan een vrouw kenmer-
ken. Orlow is een bekrompen vech- g
tersbaas maar Catharina ziet in
hem „een held uit de schone dagen
van de Romeinse republiek". Hij is
voor haar de man in zijn natuurlijke
functie: hij is haar veroveraar en
haar beschermer. Hij is de Heros uit g
de oude sage die geen vrees kent. g
Zijn sterke arm omvat niet alleen g
haar lichaam die reikt evenver als g
de invloed die hij en zijn broers heb-
ben bij de garderegimenten. Cathari- 5
na weet waartoe de garden in Rus-
land in staat zijn: die vormden altijd g
het hart, de kerntroep, de uitvoeren- g
de macht van iedere paleisrevolutie, g
Ze hebben de weg gebaand voor de g
weduwe van Peter de Grote, de eer-
ste Catharina, en voor Elisabeth. Als
Orlow niet bij de grootvorstin is, dan g
is hij bij zijn kornuiten van de garde, g
Hij drinkt met ze, hij dobbelt met ze, g
hij maakt tevens propaganda voor g
Catharina. Hij schildert haarzelf met g
de fleurigste, haar situatie in de g
meest navrante kleuren af. De mili- g
tairen luisteren graag naar hem want g
hij spreekt hun taal. Zijn broers agi- g
teren bij hun kameraden in dezelfde g
geest. De garden zien Peters regering
met gerechtvaardigd wantrouwen te-
gemoet: ze weten dat Peter de gar- g
den niet kan uitstaan, dat hij ze „ja- g
nitsaren" noemt, zigeunerbenden die g
de hoofdstad blokkeren en die niet g
deugen voor de ware militaire disci- g
pline. Catharina daarentegen, wie al g
wat Russisch is, alle Russische mili-
tairen en heel in het bijzonder de g
Russische garden na aan het hart g
liggen, is voor hen als een lichtgestal-
te waarop ze weldra alle bange hoop
voor dt> toekomst vestigen en meer
dan dat: waarop ze hun hele vurige
geestdrift richten die verstokt monar- g
chistische militairen voelen voor iede- g
re monarch en die ook maar enigs- g
zins tegemoet komt aan die kinder- g
lijk-mannelijke behoefte aan een
mooie bezieling. Gregor Orlow is g
geen discreet minnaar zoals Ponia- g
towsky was geweest; de garden we- g
ten welke rol hij bij de grootvorstin g
speelt en ze ondergaan dat als een g
eer, als een minzaamheid waarin ze
allen delen.
Zo Catharina in haar woeste, brute g
gardeofficier heel het halfbarbaarse g
Rusland omhelst, dan wordt ze door g
hem tot de geliefde vorstin van de g
hele Russische garde, tot hun aanbe- g
den moedertje voor wie elke soldaat
vol bezieling bereid is te vechten en g
te sterven.
Panin, mevrouw Dasjkow en Orlow g
weten maar heel weinig van elkaar g
af. Elke afzonderlijke relatie tot Ca-
tharina loopt over haar eigen baan. g
Elk van hen kent een andere Cathari- g
na: Panin de verstandige politicus, g
mevrouw Dasjkow de filosofe, Orlow g
de vrouw. Mevrouw Dasjkow zou uit g
al haar hemelen zijn neergeploft als g
ze had geweten hoe haar verheven
idool zich afgaf met een ruwe onbe- g
houwen soldaat; Orlow zou de ge- g
sprekken van de twee vrouwen ont- g
stellend vervelend vinden en, omdat g
hij ze niet zou kunnen volgen, erger- g
lijk. Panin zou waarschijnlijk als
buitenstaander een welwillend glim- g
lachje gehad hebben voor de diverse g
vermaken van de toekomstige tsaren-
moeder.
ROTTERDAM Onder regie van Ton
Lutz zal het Nieuw Rotterdams Toneel
op zondag 1 januari in de Rotterdamse
schouwburg de première geven van „Wie
kan er twee heren dienen?" (II servitore
dl due padrone) van Carlo Goldoni.
Deze overbekende comedie van de acht
tiende eeuwse blijspelauteur is ook ln
Nederland onder verschillende titels ver
toond, meestal geheel of hoofdzakelijk
in de Commedia Dell'Arte stijl. Hoofdfi
guren als de Pantalone en Dottore, de
waard, de meid en de knecht (hier: Sme-
raldina en Truffaldino) waren onmiddel
lijk te herkennen aan kostuum en grime
(of maskers), mimiek en gebaar.
Regisseur Ton Lutz en decor- en kos
tuumontwerper Nicolaas Wijnberg wil
len de ballast van de Commedia Dell'
Arte (waarvan Goldoni zich in zijn late-
UTRECHT Zaterdag 10 december
a.s. zal Toon Hermans voor het Harmo
nieorkest Utrecht de dirigeerstok ter
hand nemen. Hy zal dit doen ter gele
genheid van de die dag te houden jaar
vergadering van de Koninkiyke Neder
landse Federatie van Harmonie- en Fan
faregezelschappen in het gebouw van
Kunsten en Wetenschappen in de Dom
stad.
Deze vergadering zal zelf een besloten
karakter dragen, doch tijdens de pauze,
tussen half een en half twee, zal ook
het publiek in de concertzaal welkom
zijn om te zien hoe Toon de juiste toon
zal aangeven voor de uitvoering van een
mars uit zqn „One Man-Show".
DEN HAAG Koningin Juliana heeft
in gezelschap van de hofdame jkvr. C. E.
B. Röell, in de Koninklijke Schouwburg
in Den Haag de voorstelling bijgewoond
van de kindertragedie „Voorjaarsontwa-
ken" van Frank Wedekind door de Haag-
sche Comedie onder regie van Peter Za-
dek.
Kleine vaart.
Anna Christine 2 te Lattakkia; Argo
naut 2 40 m wzw Kp. de Gata nr Palma
dé Majorca; Calchas pass. 2 Majorca nr
Genua; Hoorneboeg pass. 2 Gedserrev
nr Pitea; Philetas 1 60 m zo Athene nr
Hamburg; Prinses Wilhelmina 29 vn
Mumbles Roads nr Greenore; Ubbergen
2 te Hamburg; Zus pass. 1 Casquets nr
Teignmouth.
Grote vaart.
Aagtekerk 1 vn Marseile nr Genua;
Acila pass. 1 Kielerkanaal nr Stock
holm; Aegis 1 130 m no Azoren nr
Bridgetown; Alkmaar 1 te Rotterdam;
Amstelhoek 1 680 m wtn Minikoi nr
Singapore; Anco Spray 1 750 m wzw
Azoren nr Rotterdam; Aristoteles 2 te
Le Havre; Banggai 4 te Aden; Benga
len 2 te Wellington; Blitar 1 180 m zzw
Las Palmas nr Kaapstad; Cinulia 1 150
m zw Guayaquil nr Callao; Deneb 2 t.a.
rede Valencia; Dorestad 1 te Thames-
haven; Gaasterwyk pass. 2 Vlissingen
nr Hamburg; Garoet 1 180 m n Bonaire
nr Antwerpen; Gooiland 1 120 m w Te-
neriffe nr Sao Francisco do Sul; Hol-
landsdiep 11 te Falmouth verw.; Kari-
mun 1 vn Genua nr Marseille; Kinder
dijk 30 vn Los Angeles nr Rotterdam;
Koningswaard 30 te Punta Cardon; Ko-
pionella 1 300 m no Mozambique nr
Durban; Koudekerk 1 t e Adelaide;
Krebsia 1 480 m nw Kp Vilano nr Rot
terdam; Ladon 1 vn Curagao nr La
Guaira; Mainlloyd 30 te Port Swetten-
ham; Medon 1 300 m zw Azoren nr Cu
ragao; Merseylloyd verm. 6 vn Auckland
nr onbekend; Merwelloyd 4 te Los An
geles; Mississippilloyd verm. 8 vn Mom-
bassa nr onbekend; Palamedes 1 530 m
zo New York nr Hamburg; Proveniers
singel 1 200 m o Nassau nr Cristobal;
Randfontein 2 vn Bremen nr Hamburg;
Schouwen 1 210 m zo Kp Leewin nr Lo
renzo Marques; Sepia 1 170 m nno Kp
Finisterre nr Mena Al Ahmadi; Sloter-
kerk 1 te Bremen; Spaarnekerk 30 te
Bremen; Straat Freetown 1 20 m zw
Monrovia nr Arbidjan; Tere 1 te Savan
nah; Vitrea 1 300 m wzw Perth nr
Mena Al Ahmadi.
MOSKOU Dat sommige nieuwe
gebouwen in het in opbouw verke
rende Tasjkent glinsteren, komt niet
alleen doordat zij fonkelnieuw zijn.
Volgens het Russische persbureau
Tass zit er goud in de muren.
Functionarissen, belast met de
herstelwerkzaamheden in de door
zware aardbevingen getroffen stad
in Centraal-Azië, ontdekten, dat
zand uit de omgeving, dat gebruikt
werd voor de aanmaak van beton,
goud bevatte.
Het zand wordt nu eerst aan een
goudwinningsproces blootgesteld, al
vorens in de betonmolen te verdwij
nen.
re periode geheel vrijmaakte) in deze
voorstelling overboord gooien. Hun doel
is, met de spelers te komen tot een ver
toning, die vrij is van de traditionele
grappen en grollen die in de loop der
jaren onverbrekelijk verbonden zijn met
dit soort komedies. Na een dergelijk ex
periment met „Het spel der vergissin
gen" van Shakespeare, waarmee zij eni
ge jaren geleden een bijzonder groot
succes behaalden, willen zij (zoals de
titel al enigszins aanduidt) dit Italiaanse
spel der vergissingen een „eigentijds ge
zicht" geven en een formule zoeken,
waardoor een achttiende eeuwse clowne
rie directer, en minder toneelmatig-ko-
miekerig een hedendaags publiek kan
amuseren.
Aan deze voorstelling werken mee An-
net Nieuwenhuyzen, Simone Rooskens,
Martine Crefcoeur, Eric Schneider, Ge
rard Hartkamp, Wim Hoddes, Eli Blom,
Edmond Classen, Jan Kruyk, Frans Zui-
dinga, Fred Vaassen, Pim Oskam en Luc
Lutz als Truffaldino.
LONDEN Rubens' schilderij „Het
oordeel van Paris", dat onlangs op een
veiling werd teruggenomen omdat er
niet meer dan 25.200 pd st. (ruim 250
duizend gulden) voor werd geboden, is
door de „National Gallery" gekocht. Het
Britse museum wilde niet meedelen hoe
veel het heeft betaald.
Zoals bekend werd het doek 33 jaar
geleden tezamen met een aantal oude
schilderijen voor haast niets gekocht
door een lijstenmaker die het niet her
kende. Volgens sommige deskundigen is
het 800.000 gulden waard.
0 B(j K.B. ia aangewezen tot voorzitter
van de Raad voor de Kinderbescher
ming te Amsterdam mr. J. E. Vriesema,
lid van die raad.
f Tot buitengewoon hoogleraar (met
ingang van een nader te bepalen da
tum tot gewoon hoogleraar) in het
Europees recht aan de Rijksuniversiteit
te Groningen is benoemd de 29-jarige
mr. L. J. Brinkhorst, thans lector in het
recht van de internationale organisaties
aan de Rijksuniversiteit in Leiden. De
leerstoel, die hy gaat bezetten, is nieuw
aan de Rijksuniversiteit van Groningen.
Gré Brouwenstijn, de wereldberoem
de Nederlandse operazangeres, zal door
bemiddeling van de KLM een tweetal
operavoorstellingen geven in Rusland,
en wel op 9 december in het Stanislav-
ski theater te Moskou en op 12 decem
ber in het Maliy Operny theater te Le
ningrad. Mevrouw Brouwenstijn zal in
beide steden de hoofdrol vertolken in
Puciini's Tosca, o.l.v. de dirigent van
het Stanislavski theaterorkest, Abdula-
jev. De manlijke hoofdrol, Cavarados-
si, wordt gezongen door de tenor Zak-
harov, die evenals de dirigent grote be
kendheid geniet in Rusland.
De KLM zal van deze gelegenheid ge
bruik maken om een aantal van haar
belangrijkste Russische luchtvaartrela
ties uit te nodigen dit Nederlands-Rus
sische culturele evenement bij te wonen.
Gastheer te Moskou zal zijn de heer
R. J. Vogels, onder-directeur van de
KLM.
Geref. Kerken
Beroepen te IJlst J. van Buuren, kan
didaat te 's-Gravenhage.
-*
HILVERSUM In het Gemeentelijk
Sportpark ligt een bronzen beeld van
60.000 gulden, voorstellende een sport
man en -vrouw tijdens een spel met
de bal, dat in opdracht van B. en W.
is gemaakt. Zolang het beeld nog niet
geplaatst is, vinden de Hilversumse
lieverdjes hier een mooi speelobject.
100.
Verrast breekt Aram zijn gesprek met de waard
af om Ambre, die onverwacht de herberg uitgehold
is, achterna te gaan. Buitengekomen ziet hij het
meisje met uitgestrekte armen toesnellen op een
zeeman, ln wie Aram onmiddelijk Tino, de boots
man van de „Zeekoningin" herkent. „Tino!!" roept
Ambre verheugd. „Wat een gelukkig toeval!! Vlug
zeg me, ligt ons schip hier in de haven"? „Ambre!!
schreeuwt de zeeman enthousiast. „Natuurlijk ligt
de „Zeekoningin" hier in de haven. We hebben alle
havens langs deze vervloekte kust aangedaan in de
hoop jou te vinden". Als hij Aram naderbij ziet
komen, versombert het gelaat van de bootsman.
„En daar hebben we een passagier, die op onze
schuit niet aan boord komt", zegt hij bars. „En die
daar ook niets voor voelt", bijt Aram terug. „Jul
lie mochten weer eens op het idee komen mij over
boord te gooien". „Natuurlijk gaat Aram mee",
valt Ambre in de rede, „het schip is mijn schip en
ik heb dat dus te beslissen". „Als hij meegaat, blij
ven mijn mannen aan de wal", zegt Tino scherp.
„En zonder ons kun je niet varen, Ambre". „Je
zult dus moeten kiezen tussen mijn gezelschap en
het ruime sop, Ambre", zegt Aram glimlachend.
„Een keus, die voor de Zeekoningin toch niet moei
lijk zal zijn".
Volgens het tijdschrift „Gezond
heid en Ziekenfonds" zijn vrouwen
blijkbaar ontvankelijker voor de
waarschuwingen van de niet-roken-
actie dan mannen. Vijfenveertig
procent van de vrouwen die betrok
ken waren bij een Nipo-onderzoek
naar het effect van deze actie, heeft
na het vernemen van de waarschu
wingen het roken gestaakt. Elf pro
cent van de ondervraagde mannen
is met roken opgehouden. Zowel
mannen als vrouwen zouden hun
opgroeiende kinderen wel van het
roken van sigaretten willen afhou
den; de helft van de ondervraagden
verklaarde dit. Er zijn ook mensen
die met roken zijn opgehouden om
dat het een kostbare gewoonte is
geworden. Vijftien procent van de
mannen en twaalf procent van de
vrouwen is om deze reden niet-ro-
ker of niet-rookster geworden. Tie
ners roken vrij veel; de helft van
de jongens, er ruim veertig procent
van de meisjes tussen dertien en
zestien jaar rookt sigaretten. Vijf
procent van de ondervraagde jon
geren heeft verklaard niet meer te
roken, nog eens vijf procent wil
proberen van het roken af te ko
men, en vijftien procent wil probe
ren om minder te gaan roken.
HILVERSUM I
18.10 Lichte gram. muz. 18.20 Uitzen
ding van de Boeren Partij. 18.30 Lichte
gram.muz. voor tieners. 18.55 Op de
man af, praatje. 19.00 Nws. en weer-
praatje. 19.10 Radiokrant. 19.30 Schim
mel: oude gram. plaatjes. 20.30 Circus
leeuw Khan prefereert groentesoep, h.-
spel. 21.00 Uitpakken: luchtig Sinterkl.-
progr. 22.15 Avondoverdenking. 22.30
Nws. 22.40 Boekbespreking. 23.00 Stu
dio 23.00: gevar. progr. 23.55 - 24.00
Nws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. 1815 Act. 18.25 Sinterkl.-
kadootjes: Sinterklaasprogramma voor
de jeugd. 19.40 Humanistisch Verbond.
NRU: 19.50 Openbaar Kunstbezit. 20.00
Nws. 2005 St. Nicolaas-liedjes. 20.30
Een kinderhand is gauw gevuld, klank
beeld na 20 jaar UNICEF. 21.15 Melo-
diën uit films en musicals. 22.30 Nws.
22.40 Act. 22.55 Ned. in de derde we
reld, documentaire. 23.30 Stereo: Ra
dio Filharmonisch Orkest en solisten.
23.55 - 24.00 Nws.
NEDERLAND I
NTS: 16.00 -17.00 St. Nicolaasprogr.
voor de kinderen. 19.00 Nws in 't kort.
19.01 Pipo de Clown. CVK/IKOR/RKK
19.05 Kenmerk: wekelijkse act.-rubriek
over kerk en samenleving. KRO: 19.35
Naar de zuidelijke IJszee, natuurfilm.
NTS: 20.00 Journaal. KRO: 20.20 De
Flintstones, tekenfilm. 20.45 Piste-varié
té-programma. 21.30 Hafenpolizei (6):
Diefstal op het strand. TV-film. 21.55
Kijkt u nog? Sint-Nicolaas-surprise.
NTS: 22.30 - 22.35 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nws. in het kort. AVRO
20.01 The Monkees: beatgroep. 20.25
Hoogtepunten uit BAVAR-amusements-
programma's. 21.35 Sportpanorama nts
22.05 - 22.10 Journaal.
A. B. Speekenbrink. 17.10 Voor de
jeugd.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn.
7.20 Lichte gr.muz. VPRO: 7.55 Deze
dag. AVRO: 8.00 Nws. 8.10 Actualitei
ten. 8.15 Lichte gr.muz. (8.30-8.35 De
groenteman). 8.50 Morgenwijding. 9.00
Klass. gr.muz. 10.00 Voor de kleuters.
10.10 Arbeidsvitaminen (gr.). 11.00-
11.02 Nws.). 12.00 Lichte orkestmuziek
(opn.). 12.27 Med. t.b.v. land- en tuin
bouw. 12.30 Overheidsvoorlichting: Voor
de landbouw. 12.40 Orgelconcert: ope
rette-melodieën. 13.00 Nws. 13.10 Journ.
en beursber. 13.30 Stereo: Cello en pia
no: mod. muz. 14.00 Ik hoor, ik hoor
wat u niet hoort: lezing met gr .platen.
14.40 Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw.
15.40 Omroeporkest, Groot Omroepkoor
en solisten: klass. muz. 16.00 Nieuws.
16.02 Alt en piano: Britse volksliederen.
16.15 Voor de jeugd. 17.15 New York
calling, praatje.
HILVERSUM IU
TROS: 9.00 Nws. 9.02 Lichte muz. en
horoscoop. VARA: 10.00 Nws. 10.02
Lichte muz. en actualiteiten. (11.00
Nws.). 12.00 Nws. 12.02 Actualiteiten.
12.05 Gevar. muz.progr. 13.00 Nws.
13.02 Actualiteiten. 13.05 Licht muz.
progr. 14.00 Nws. 14.02 Actualiteiten.
14.05 Voor de vrouw. 15.00 Nws. 15.02
Actualiteiten. 15.05 Licht instrumentaal
ensemble en zangsolisten. 15.30 Licht
muz.progr. 16.00 Nws. 16.02 Actualitei
ten. 16.05 Voor de tieners. 17.00 Nws.
17.02 Actualiteiten. 17.05-18.00 Verzoe-
platenprogr.
HILVERSUM i
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Meditatie. 7.15
Lichte gr.muz. en reportages. (7.30-7.32
Nws.). 7.55 Overweging. 8.00 Nws. 8.10
Klass. gr.muz. 8.30 Nws. 8.32 Voor de
huisvr. (9.25-9.30 Conciliepostbus; 9.35
Waterstanden). 10.00 Aubade: licht ge
var. muz.progr. 11.00 Voor de zieken.
12.00 Stereo: Musette-orkest en zangso
liste. 12.18 Marktberichten voor schip
pers. 12.20 Voor de boeren. 12.27 Med.
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.40 Actualiteiten. 12.50 Lichte gr.muz.
en praatje. 13.30 Musiësta: licht mue.-
progr. 14.30 Schoolradio. 14.40 Licht in
strumentaal ensemble. 15.00 Pizzicato:
gevar. muz.progr. 17.00 Overheidsvoor
lichting: St. tot Bevordering van Inves
teringen in de Nederl. Antillen. Vraag
gesprek van Bob Schrijvers met drs.
Maandag 5 december 1966.
DUITSLAND I
10.00 Nws. 10.05 Journaal (herhaling
van gist.) 10.20 Sportact. 11.40 Skaat
en muz. 12.00 - 13.30 Act. kroniek.
16.40 Nws. 16.45 Kookles. 16.55 Progr.
over planten. 17.30 Adviezen voor wo
ninginrichting. 18.00 Nws. (Regionaal
progr. NDR: 18.05 Act. 18.16 Sportjour
naal. 18.50 Zandmannetje. 19.00 Actua
liteiten. 19.21 Polizeifunk ruft, TV-film.
1959 Progr. overzicht. WDR: 18.05 We
tenswaardigheden uit de gehele wereld.
18.30 Hier und heute. 19.10 De avontu
ren van Bob Moran, TV-film. 19.40 Pro
gramma over Mozart). 20.00 Journaal
en weeroverzicht. 20.15 Panorama. 21.00
Programma over Schubert. 22.05 Film
reportage. 22.35 Journaal, weeroverzicht
e:i commentaar. 22.50 Adieu Paris, TV-
spel 23.35 Nws.
DUITSLAND II
18.10 Nws. en weerbericht. 18.20 Act.
en muz. 18.55 Wedstrijdspel. 19.27 Weer
bericht. 19.30 Nws. en thema van de
dag. 20.00 Dagboek uit de Protestantse
Kerk. 20.15 Medische rubriek. Aanslui
tend: Nws. 21.00 Placido, Spaanse speel
film (Niet geschikt voor jeugdige kij
kers). 22.35 Nws, weerbericht en the
ma van de dag. 2300 Tsjechische teken-
trucfilm.