Japans geheim kwam
op presenteerblad
ENGELAND WIL
OLIE-SANCTIES
Duitse Starfighters
de grond
aan
Russen plaatsen schoorvoetend
gedenksteen in Babi Jar
Zero-jager onbeschadigd
een eilandje
OMAR DHANI ONTLAST
SOEKARNO
Russische kerken tegen
vervolging in verzet
Sint-Nicolaasfeest in
R.-K. Bejaardencentrum
VAN ONZE LEESTAFEL
Moby
Portemonnee met
200 gulden gestolen
Materiële schade
bij botsing
Denk overal en altijd weer
aan het kind in 't verkeer
Russen vangen
Dick
Gaatje in ivoren toren
Te knap gehanteerd
Toeval keerde zich tegen agressors
Noodlanding
Personenauto slipte
tegen stilstaande bus
Chinezen muitten
op Ned. sehip
Hellcat
Machteloos
Geen voorrang verleend
aan medeweggebruiker
Spreekuur inspectrice
kinderpolitie Ede
V.S. protesteren
tegen arrestatie
Oost-Duitsland
ontkent geruchten
Nul op rekest voor
Spaanse oppositie
Tien jaar voor
kampbeul
Senaat akkoord met
2 voor bejaarden
Geen alkohol bij snelverkeer
Stradivarius bracht
een ton op
Paus bedankte
Ned. militairen
WOENSDAG 7 DECEMBER 1966
(Van een onzer redacteuren)
rpoen Japan in 1941 de oorlog inging, beschikte het niet alleen over een
overweldigende 1 andstrijdmacht, maar ook over een oorlogsvloot die
door zijn sterke bezetting met marineluchtmachteenheden veel beter voor
de offensieve strijd was toegerust dan de geallieerden defensief waren geoutil
leerd.
Daar kwam een belangrijke factor bij.
Zoals de Duitsers bij de aanvang van hun veroveringstochten in Europa in de
Stuka en de Messerschmidt twee typen aanvalsvliegtuigen hadden die alles
aan de kant van de tegenstander voor lange tijd in de schaduw stelden, zo
hadden de Japanners in hun Zero (Zeke-)jachtvliegtuig een machine, die in
bewapening, snelheid, handelbaarheid en actieradius iedere geallieerde jager
de baas was.
Deze toestand duurde echter slechts
tot eind 1942 begin 1943, toen de
Amerikanen hun Hellcats, Corsairs
en vooral de P-38 Lightning in de
strijd brachten. Goed gevlogen ga
ven zij de Zero, noch de Val- en Nell
bommenwerpers meer een schijn van
kans.
Eerst na de oorlog is aan de Ja
panners bekend geworden, hoe de
Amerikanen de goed-bewaarde vecht
en vliegeigenschappen van hun Zero
hebben ontraadseld en er hun voor
deel mee hebben gedaan.
Dat de vloot- (in feite lucht-) slag
om Midway voor Japan een fatale
afloop had gehad, wisten zij al. Dat
deze operatie echter ook aan de
vijand een uiterst waardevol ge
schenk had opgeleverd, hebben zij
lang niet geweten.
Een onderdeel van de Japanse aan
val op Midway vormde op 4 juni 1942
de beraamde overval op de Aleoeten,
de eilandenketen in Amerikaans be
zit tussen Alaska en Siberië. Vice-
admiraal Kakuda's smaldeel, in
hoofdzaak bestaande uit de vliegdek
schepen Ryujo en Junyo, slaagde er
in slecht weer in op aanvalsafstand
van Dutch Harbor te komen. Van de
Ryujo stegen zes Zero's en elf bom
menwerpers op. Zonder tegenstand
te ontmoeten bestookten zij de haven
en pakhuizen in Dutch Harbor.
Terwijl de Japanse toestellen zich
na afloop van de aanval verzamel
den boven het eiland Unalaska, merk
te een Zero vlieger dat zijn machine
brandstof verloor. Vrezend dat hij
zijn carrier niet meer zou halen, zet
te hij koers naar een klein onbewoond
eiland ten oosten van Dutch Harbor
dat tevoren als een geschikte plek
voor een noodlanding was aangewe
zen. Japanse onderzeeboten waren in
de buurt gestationeerd om gestrande
vliegers op te pikken.
Bij de noodlanding vergiste de Ja
panse jachtvlieger zich in de gesteld
heid van de bodem. De machine liep
niet uit, maar dook met de neus in
de grond. De vlieger, Tadayoshi Ko-
ga, werd daarbij gedood. Zijn kame
raden zagen hem verongelukken,
maar konden niets ondernemen. Zij
keerden naar de Ryujo terug in de
overtuiging dat de machine geheel
vernield was.
Dat was niet zo: de Zero was
slechts licht beschadigd. En wat
erger was voor Japan: een paar
maanden later werd de machine
bij toeval ontdekt door een over-
vliegende Amerikaanse verkenner.
Een bergingsploeg landde en nam
de Zero mee naar de Verenigde Sta
ten; daar werd het toestel gerepa
reerd. Experts van de luchtmachten
en van de vliegtuigfabrieken onder
zochten de machine uitvoerig en
maakten er uitgebreide proefvluch
ten mee. Zij stonden verbaasd over
het feit dat het vliegtuig zijn hoge
prestaties kon leveren met een mo
tor van slechts 1.000 pk, maar zij ont
dekten ook hoe: het vliegtuig was
uitzonderlijk licht geconstrueerd.
Men ontdekte de zwakke punten van
de Zero: slechte duikeigenschappen,
EDE. Een personenauto werd
zwaar beschadigd bij een aanrijding op
de oude rijksweg, waar de wagen van
achteren opreed tegen een autobus die
half op de halteplaats, half op de rij
baan stilstond.
De autobus, bestuurd door de heer
Van E. uit Lunteren stond bij de halte
Oudedijk toen de personenauto bestuurd
door de heer G uit Woerden naderde.
De bestuurder zag de bus wel maar kon
niet naar lin :s uitwijken omdat er een
tegenligger naderde. Hij remde daarom
af maar door het natte wegdek slipte
de auto, en kwam tegen de achterzijde
van de bus terecht.
BRISBANE Chinese matrozen heb
ben dinsdag geprobeerd de brug te be
stormen van het Nederlandse vracht
schip „Straat Malakka", dat in de ha
ven van Brisbane lag. Zij werden ver
dreven door de kapitein en de andere of
ficieren, die vier schoten losten. Vier
Chinezen werden aan de benen gewond.
Aanleiding tot de muiterij was het ont
slag van een Chinees bemanningslid, dat
werk had geweigerd. Toen hij niet van
boord wilde, is politiehulp ingeroepen.
De Chinezen wilden aanvankelijk hun
woede op de politie-auto koelen, maar
trokken zich terug na een schot in de
lucht. De scheepsofficieren en de vrouw
en twee kinderen van de kapitein had
den zich inmiddels op de brug verschanst
Bij de directie van de Kon. Java-Chi-
na Paketvaartlijnen, waartoe de „Straat
Malakka" behoort, waren nog geen be
richten over de muiterij binnengekomen.
De „Straat Malakka" vaart tussen Afri
ka en Australië. De gezagvoerder is de
heer F. J. Panhuyzen. De bemanning
bestaat uit 16 officieren en 44 minde
ren. de laatsten allen Chinezen.
betrekkelijk geringe maximumhoog
te, trage wendbaarheid en onvoldoen
de bepantsering.
Al deze gegevens werden verwerkt
in het ontwerp voor de nieuwe Ame
rikaanse carrier-jager, de Grumman
F6F Hellcat. De Hellcat was het eer
ste Amerikaanse jachtvliegtuig dat
met de Zero kon spotten, al had het
nog niet de verlangde actieradius en
het verlangde krappe bochtenwerk.
Medio 1943 in produktie genomen,
werden van het type gedurende de
oorlogsjaren meer dan tienduizend
exemplaren gebouwd.
Ongeveer gelijk met de Hellcat
verschenen de Corsair en de zware
tweemotorige Lightning op het strijd
toneel. En nog even later arriveerden
als nieuwe tegenstanders de Libera
tor bommenwerper en het Superfort,
met hun enorme vuurkracht, zware
pantsering en kogelvrije brandstof
tanks. De volledige suprematie in de
lucht, waarmee de Japanners de oor
log waren ingegaan, was al in 1943
verkeerd in het tegendeel. Boven
Nieuw-Guinea, Guadalcanal, de Gil
bert-, Marshall- en Marianen-eilan-
den stroopten de nieuwe Amerikaan
se machines vrij en blij iedere kubie
ke kilometer luchtruim af, in zwer
men neerduikend op iedere Zero die
zich maar durfde te vertonen.
Twee doorslaande factoren beslis
ten de luchtoorlog in Japans nadeel:
ten eerste het onvermogen om na de
introductie van een eerste uitsteken
de jager (de Zero) een nieuw, aan
veranderde omstandigheden aange
past ontwerp te maken; de Zero
vloog tot en met augustus 1945 en
werd nooit vervangen door een ver-
EDE De auto's die bij een aan
rijding op de kruising Edisonstraat
Doornlaan betrokken waren, werden
beide zwaar beschadigd. Mevrouw Van
E. uit Ede reed met h&ar personenauto
op de Edisonstraat en verleende geen
voorrang aan de personenwagen van K.
eveneens uit Ede, die op de Doornlaan
van rechts kwam.
EDE Vorige week werd het Sint-
Nicolaasfeest in het gebouw van het
R.K. Bejaardencentrum gevierd. Het
was een zeer gezellige bijeenkomst,
dank zij het optreden van Paul Duval,
die met zijn liedjes uit het verleden de
stemming er goed wist in te brengen
en te houden.
De meest bekende liedjes van Koos
Speenhof, Jean Louis Pisuisse, Dirk
Witte en Louis Davids werden door de
heer Duval op vrolijke wijze gebracht.
Na een dankwoord van de voorzitter
de heer Dijkman, werd overgegaan tot
uitdeling van de St.-Nicolaaspakketten.
Het behoeft geen betoog dat de stem
ming mede verhoogd werd door een
glaasje wijn. Al met al een avond,
waarop de gezelligheid hoogtij vierde.
Het dankwoord van één der bejaarden
aan bestuur en andere medewerkers
(sters) was alleszins op z'n plaats.
EDE Een portemonnee met 200
gulden werd uit het tasje van mevrouw
Van E. uit Ede gestolen toen deze in
het dorp inkopen deed. De dader is nog
niet gevonden.
LUNTEREN Op de Edeseweg be
merkte de bestuurder De R. te laat dat
De K. met zijn personenauto voor hem
remde, waardoor hij er tegenop reed.
De auto's beiden bestuurd door Lun-
tenaren werden zwaar beschadigd.
Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
EDE De Inspectrice van de Edese
kinderpolitie is voornemens vanaf 13 de
cember elke dinsdagavond van half 8
tot half negen spreekuur te houden.
beterde machine. Ten tweede: zelfs
al zou Japan voldoende vernuft heb
ben opgebracht om een nieuwe jager
te bouwen, dan was het industrieel niet
in staat geweest hem in een serie van
duizenden of tienduizenden af te le
veren zoals de Amerikanen.
Er was nóg een factor. Zodra de
Amerikanen een eiland veroverden,
riepen zij hun „Seabees" (marine-
constructiebataljons) op om er bin
nen enkele dagen een volledig geoutil
leerd vliegveld aan te leggen. Japan
had niets dat daarop ook maar leek.
Het had in 1942 een reusachtig rijk
veroverd, maar verzuimd het aan de
randen ondoordringbaar te maken.
Al in 1943 werd het rijk aan zijn
periferie aangetast. Te beginnen
met Guadalcanal werden de voor
posten opgerold. De dynamische
veroveraar van 1941-1942 werd snel
een krampachtige verdediger op
talloze geïsoleerde posten, hardnek
kig maar machteloos.
Het einde voor Japan. Op het Ameri
kaanse slagschip Missouri, tekenen
de chefs van de weermachtsonderde
len de caputulatie, Mc Arthur kijkt
toe.
DJAKARTA Omar Dhani, de voor
malige Indonesische luchtmachtbevel
hebber, heeft tijdens zijn proces in Dja
karta gezegd, dat president Soekarno
buiten de mislukte staatsgreep van vo
rig jaar stond. Men had verwacht dat
Dhani, die wordt beschuldigd van me
deplichtigheid aan de communistisch-
geïnspireerde staatsgreep, Soekarno zou
belasten. Hij keerde zich echter met na
druk tegen suggesties, dat Soekarno op
een of andere manier verantwoordelijk
was.
Hij zei van tevoren op de hoogte te
z(jn geweest van de ophanden zijnde
staatsgreep van 1 oktober vorig jaar en
dat hij de samenzweerders heeft gehol
pen.
Dhani zei dat de voormalige brigade
generaal Supardjo hem op de hoogte ge
steld had en dat hij desondanks Supardjo
MOSKOU De Verenigde Staten
hebben geprotesteert tegen de „onge
oorloofde behandeling* van een Ameri
kaans burger, die tijdens zijn reis van
Moskou naar Parijs door de Tsjechi
sche politie is gearresteerd, zo is in de
Russische hoofdstad bekendgemaakt.
Het protest gold de in Tsjecho-Slowa-
kije geboren Amerikaan Vladimir Ka-
zan-Komarek, die vorige maand een
congres in Moskou bijwoonde en op
31 oktober in Praag werd gearresteerd
op beschuldiging van „moord en hoog
verraad".
Kazan-Komarek was van plan naar
Parijs te reizen, doch de nonstopvlucht
met een Russisch vliegtuig werd onder
broken in de Tsjechische hoofdstad.
Amerikaanse autoriteiten die om in
lichtingen omtrent het onderbreken van
de vlucht vroegen, kregen te horen dat
de tussenlanding noodzakelijk was van
wege enige mankementen aan de radar
installatie van het toestel.
MOSKOU Russische walvisvaar
ders hebben een „volstrekt witte pot
vis" gevangen, gefotografeerd en ge
meten en deze „de nakomeling van
Moby Dick" gedoopt, zo meldt Tass.
Voorzover bekend is dit de derde
vangst van een witte walvis. Een werd
vorig jaar door Russische, de tweede
in 1957 door Japanse walvisvaarders
gevangen. De kans op de vangst van
een witte walvis is 1 op 15 tot 20 dui
zend, aldus Tass.
BERLIJN De Oostduitse pers heeft
Westduitse klachten ontkend, als zou
den kerstpaketten uit West-Duitsland in
de DDR worden geconfisqueerd. Post
stukken van en naar Oost-Duitsland,
worden zonder vertraging doorgezon
den. „Dergelijke berichten zijn te wij
ten aan de propaganda", aldus de Oost
duitse berichten.
Het hoofdpostkantoor in West-Berlijn
meldde gisteren, talloze klachten te
hebben ontvangen over kerstzendingen
naar Oost-Duitsland die hun bestem
ming niet hadden bereikt. Er waren
zelfs geruchten dat de Oostduitsers de
paketten in beslag nafnen ten behoeve
van Noord-Viëtnam.
een helikopter ter beschikking stelde,
voor gebruik tijdens de staatsgreep.
Dhani ontkende overigens dat de com
munisten een revolutionaire raad had
den gevormd die in de plaats van de
Indonesische regering zou moeten ko
men.
MADRID Spaanse oppositiegroe
peringen hebben het referendum dat
volgende week wordt gehouden ongel
dig verklaard, omdat hun petitie, waar
in om de vrijheid voor het voeren van
een campagne tegen de nieuwe grond
wet werd gevraagd, is verworpen. De
petitie was ingediend door christen
democraten, socialisten, sociaal-demo
craten en leden van de verboden oppo
sitie, en vroeg verder om uitstel om te
gengestelde meningen te kunnen laten
horen en om toezicht op het stemmen.
Het referendum wordt 14 december ge
houden.
LONDEN. De Britse regering is bereid in te stemmen met sancties tegen
de Rhodesische olie-invoer als de Verenigde Naties zulks verlangen, zo hebben
welingelichte zegslieden in Londen meegedeeld.
Hoewel volgens de zegslieden in de
resolutie niet wordt gesproken over sanc
ties op de Rhodesische olie-invoer, zul
len de Britse afgevaardigden in de Vei
ligheidsraad een beperkte vorm hiervan
toestaan. Het grootste lek in het huidi
ge olie-embargo is volgens functionaris
sen te vinden in de haven van Lorenzo
Marques in Mozambique. In het begin
van dit jaar kreeg de Britse- marine
toestemming van de V.N. om zonodig
krachtig elke tanker met voor Rhodesië
bestemde olie op weg naar Beira een
halt toe te roepen.
De Veiligheidsraad is tegen morgen
23 uur in zitting geroepen, om zich op
Brits verzoek met de kwestie-Rhodesië
bezig te houden.
Ian Smith, leider van de rebellenre-
gering van Rhodesië heeft gezegd nog
altijd te geloven dat de geschillen tus
sen Engeland en Rhodesië kunnen wor
den opgelost, „zonder verlies van waar
digheid aan welke zijde ook".
Smith zei dat „de deur nog altijd open
BONN De inspecteur van de Duit
se luchtmacht, luitenant-generaal Jo
hannes Steinhoff heeft bevolen de ge
hele vloot van 700 Duitse Starfighters
op de grond te houden.
Steinhoff zei dat hij dezé maatregel
had genomen, omdat uit een ongeluk
met een Starfighter op 28 november in
het Eiffelgebergte de mogelijkheid
blijkt dat de toestellen van dit type
een of ander defect hebben dat ze on
veilig in de lucht maakt.
Op 28 november ging bij de Duitse
Volgende week woensdag wordt in
Spanje een nationaal referendum ge
houden. Hier een beeld van het Pers
gebouw op het Callao-plein in Madrid,
dat voorzien is van een gigantisch
aanplakbiljet met de foto van Franco
en de tekst „Franco Ja".
luchtmacht de 65ste Starfighter verlo
ren sedert deze vliegtuigen vijf jaar
geleden operationeel werden.
Steinhoff zei dat een aantal verbete
ringen waren aangebracht in dit type,
dat door de Amerikanen is ontworpen
en voor Duits gebruik in Duitsland
wordt gebouwd. Desniettemin kan de
mogelijkheid van een nog niet gemeld
defect, niet over het hoofd worden ge
zien.
De Starfighter Is vanaf het begin
een probleem voor de Duitsers ge
weest. Het ontbrak de jonge Luftwaffe
aan ervaren piloten en monteurs en bij
gevolg was minstens een op de twee
ongelukken het gevolg van een mense
lijke fout.
Eerder dit jaar werd Kai Uwe Von
Hassel, die toen minister van Defensie
was, in het parlement wegens de Star
fighter bestookt. Op het hoogtepunt
van de crisis, trad de inspecteur van
de luchtmacht, luitenant-generaal Wer
ner Panitzki af. Hij beweerde dat hem
het gezag was onthouden om het pro
bleem aan te pakken.
Voor hij er mee instemde de opvol
ger van Panitzki te worden, eiste en
verkreeg Steinhoff meer gezag.
WENEN Een rechtbank in Wenen
heeft de voormalige concentratiekamp
bewaker Leopold Lanz tot tien jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. De 56-jarige
beklaagde werd schuldig bevonden aan
moorden op Poolse Joden in het nazi
concentratiekamp in het Poolse Kossow.
De jury verklaarde het verweer van
Lanz, dat hij op bevel had gehandeld,
niet ontvankelijk.
OVERLEDEN Ir. Alessandro Mar-
chetti, een van de pioniers van de Ita
liaanse luchtvaart, is op 82-jarige leef
tijd gestorven. Talrijke door hem ont
worpen vliegtuigen zijn voor de oorlog
uitgevoerd onder andere naar Amerika
en Rusland, zoals de bekende Savoia-
Marchetti vliegtuigen.
MOSKOU Vijfentwintig jaar na de
moord op 100.000 Joden door de nazi's,
heeft de Russische regering een ge
denksteen geplaatst bij d e vallei van
Babi Jar.
Volgens berichten uit Kief, niaukt de
steen echter geen -nelding van het feit
dat veerweg de meeste slachtoffers
Joden waren en wordt slechts ver
klaard, dat ter plaatse een monumet
zal verrijzen ter ere van „het Russi
sche volk, slachtoffer van het fascisme
in de jaren van de tijdelijke bezetting
van Klef, 1941-43".
Het uitblijven van erkenning van Ba
bi Jar als scène van één der grootste
misdaden uit de tweede wereldoorlog
heeft in Rusland aanleiding gegeven tot
heftige kritiek en in het buitenland tot
beschuldigigen van officieel anti-semi-
tisme.
In de zomer van 1941 werd het groot
ste deel van de Joodse inwoners van
Kief door de Duitse bezetters in de die
pe vallei met machinegeweren doodge
schoten en ter plaatse begraven.
Na de oorlog werd de plaats door de
autoriteiten niet meer genoemd, maar
zij kreeg weer bekendheid door het ge
dicht „Babi Jar" van Jevgeni Jeftoe-
sjenko, die in 1961 een bezoek aan het
massagraf had gebracht.
Vijf jaar na verschijning van het ge
dicht, dat ook in het buitenland grote
bekendheid kreeg, was er nog niets
veranderd. Babi Jar vormde een onder
deel van een stadspark dat populair is
om zijn gelegenheid voor picknicken.
In de loop der jaren begon de vallei er
uit te zien als een vuilnishoop.
Jeftoesjenko's gedicht had echter zijn
werk gedaan en Babi Jar werd in het
programma van de toeristen opgeno
men en Joden uit het buitenland ma
ken een pelgrimstocht naar het massa
graf.
Ondanks alle bewijzen van het tegen-
de 1 blijft de Russische regering vol
houden dat de Joden slechts een frac
tie van de slachtoffers uitmaakten en
dat de meesten „leden van de commu
nistische partij of patriotten" waren.
Deze houding werd ook getoond tijdens
de onthullingsplechtigheid voor de ge
denksteen, aldus de schaarse persbe
richten.
In aanwezigheid van „duizenden" in
woners van Kief onthulde Anton Pa-
chomof, een stedelijk ambtenaar van
lage rang, de steen, en verscheidene
sprekers herinnerden eraan dat de na
zi's bij Babi Jar „Joden, Russische
krijgsgevangenen en burgers" hadden
gedood, aldus de persberichte
stond voor onderhandelingen" tussen En
geland en Rhodesië. Die deur zou steeds
open blijven voor constructief overleg
met wie ook en op welk tijdstip ook.
De voornaamste reden waarom zijn re
gering de laatste Britse voorstellen had
afgewimpeld, zei Smith, was dat de
Britse regering er op stond dat de re-
gering-Smith haar volmachten zou over
geven. Naar zijn mening kon dit pro
bleem worden opgelost door een com
missie die onbevoordeeld was en geen
verplichtingen had.
Smith was vol wrok tegen premier
Harold Wilson persoonlijk. Deze werd
onvermurwbaar genoemd en volgens
Smith had hij „geen kijk op de situatie
in Rhodesië".
De internationale confederatie van
vrije vakverenigingen heeft een beroep
gedaan op de Verenigde Naties, om
strenge sancties te nemen tegen Rhode
sië. De voorzitter van de confederatie,
Omer Bécu, heeft in een telegram aan
Oe Thant onder meer gezegd: „gezien de
jongste ontwikkelingen rond de kwestie-
Rhodesië vinden wij dat zo snel moge
lijk en zo krachtig mogelijk tegen dat
land moet worden opgetreden onder lei
ding en toezicht van de V.N.'
Tengevolge van de Rhodesische wei
gering op premier Harold Wilsons laat
ste voorstellen in te gaan is het Pond
Sterling onder zware druk komen te
staan op de Londense beurs. Later op
de dag herstelde het Pond Sterling zich.
Tabak, koper en Rhodesische aande
len leden verlies, hoewel er weinig in
werd omgezet.
(Van onze parlementaire redactie).
DEN HAAG De Eerste Kamer
heeft gistermiddag zonder discussie het
wetsontwerp aanvaard, waardoor dege
nen, die uitkering krijgen ingevolge de
A.O.W. en A.W.W. en de Invaliditeits-
rentetrekkers over 1966 een uitkering
van 2 procent zullen krijgen.
De kamer-voorzitter, prof. Mazure,
deelde voorts mee, dat de Senaat 20 en
21 december de algemene politieke be
schouwingen over de rijksbegroting 1967
zal houden en 27 en 28 december de
financiële wetsontwerpen zal behande
len, die volgende week woensdag en
donderdag in de Tweede Kamer aan de
orde komen.
De Eerste Kamer bespreekt uiter
aard alleen die wetsontwerpen die in
de Tweede Kamer zullen worden aan
vaard, zo voegde de voorzitter eraan
toe.
Het zwaar door het ministerie van
Landbouw gesubsidieerde Insti
tuut voor I>andbouwhnishoudkundig On
derzoek (ILO) in Wagenlngen heet
thans Instituut voor Huishoudkundig
Onderzoek (IHO). „Vrij Nederland"
(onafh. soc.) is hiermee ingenomen.
„Na tien jaar werk voor de boerin
nen alleen is men in Wageningen nu
ook bereid te gaan werken in het be«
lang van de twee en driekwart mil
joen andere huisvrouwen in Neder»
land. Eindelijk kregen deze dus vocf
de belasting, die hun echtgenoten b«
talen, iets terug. Want dat er een t»|
ren vol kennis in Wageningen ligt
staat vast. Het gaat er alleen maai
om, dat deze kennis vertaald en is
gebruiksaanwijzingen wordt doorgege
ven aan de huisvrouwen in Neder
land. Zij kunnen er dan véél plezier
aan beleven.
Maar... we lopen weer te hard. U
moet niet verwachten, dat de Wage-
ningse Olympus zich rechtstreeks tcg
de huisvrouwen gaat richten. O neef
De voorlichting zal lopen via het om
derwijs en via de publiciteitsorganen
De gewone dagbladen zullen nu waar
schijnlijk dezelfde bevoorrechte posi
tie krijgen als eerst de agrarisch»
vakbladen.
Voor de arme kinderen op de huis
houdscholen zal het waarschijnlijk
nog ingewikkelder worden. Naast de
voorlichtingsboeken over vlees, die
ten dele met geld van 't Produkschap
voor Vee en Vlees (om propagandis
tische redenen) gefinancierd zijn en
de voorlichtingcursussen, die door
een Leidse instelling op kosten van
de industrie worden gegeven (even
eens om propagandistische redenen)
krijgen de arme zielen nu nog het
„ware woord" uit Wageningen te ver
werken.
Niettemin Is er reden tot vreugde.
In de Wagening9e Ivoren Toren, tot
dusver veilig ingekapseld binnen de
landbouwbelangen, is een barst geko
men. We mogen aannemen, dat de
ex-minister van Economische Zaken,
drs. Den Uyl, en de niet-ex-minister
van Landbouw, mr. Biesheuvel, daar
eendrachtig verantwoordelijk voor
zijn. En, al is het u dan niet zo recht
streeks opgevallen, het kabinet-Cals
heeft toch nog wat goeds voortge
bracht. We wachten nu maar af hoe
ver het scheurtje uit zal groeien tot
een enorme barst. Maar we zijn
blij!"
Prof. Witteveen, de grote economische
deskundige van de V.V.D., heeft een
waarschuwend woord laten horen in
verband met de acute, gevaren, die on
ze economie bedreigen. Het „Friesch
Dagblad" (a.r.) zegt naar aanleiding
hiervan
,De economen zijn tegenwoordig
verbazend knap. Dat geldt in het bij
zonder van professor Witteveen, wij
erkennen het gul. Economen schijnen
een zeer vooruitziende blik te hebben.
Niet dat al hun profetieën in vervul
ling gaan. De topdeskundigen van het
Nationale Planbureau hebben het ka
binet-Cals aan prognoses geholpen,
die er naast waren. Een betalingsba
lans met een voordelig saldo zouden
we dit jaar hebben. Het wordt een te
kort van een miljard.
Nu heeft professor Witteveen wel
heel duidelijke cijfers gegeven. De
arbeiders kunnen een loonsverhoging
hebben van 314 procent. Dat kan nog
net. Maar 4% procent loonsverhoging
betekent dertigduizend werklozen ex
tra, 5y% procent wil zeggen zestigdui
zend werklozen meer, 6y2 procent
leidt tot negentigduizend werklozen
er bij, enz. Het is een rekenkundige
reeks en prof. Witteveen heeft het zo
uitgerekend. Het is knap.
Maar het is precies iets te knap
om indruk te maken. Wie z de cijfers
weet te hanteren, gaat net iets te ver
en ontkracht zijn betoog. Er zijn in
de conjunctuur een groot aantal
factoren die een rol spelen, die el
kaar beïnvloeden, elkaar soms ver
sterken en in andere gevallen elkaar
afbreuk doen. En wie één factor, na
melijk de loonsverhoging, zó nauw
keurig weet te binden aar een reken
kundige reeks van toenemende werk
loosheid, denkt naar onze mening te
simpel en spreekt te zelfverzekerd.
En dat valt meer op, omdat prof.
Witteveen minister van Financiën is
geweest, nog maar kort geleden, en
toen niet in staat bleek de zaak in de
hand te houden. De misère begint
niet bij Vondeling, zij was er al bij
zijn voorganger, en dat was prof.
Witteveen. En wie prof. Witteveen
thans hoort, moet daar toch nog wel
eens aan denken. De professor moet
het ons maar niet kwalijk nemen".
GENèVE Een brief van 17 bladzij
den waarin wordt geprotesteerd tegen
het vervolgen van de kerken door de
staat is in 't geheim in Rusland ver
spreid, zo is in Genève bekend gewor
den.
De Russische kerk in Genève deelde
mee, een afschrift van de brief, die door
12 leden van het bisdom van Kirof was
opgesteld en aan de patriarch in Mos
kou gericht, te hebben ontvangen.
In de brief staat onder meer dat van
1960 tot 1964 bijna 10.000 kerken in Rus
land door de staat zijn gesloten. In
Stalins tij<ï was het dubbele aantal ker
ken nog toegankelijk.
„Het bisdom van Kirof had voor de
revolutie meer dan 500 kerken beschik
baar, in 1959 waren dit nog maar 75
waarbij inbegrepen zeven houten bede
huizen, die gelovigen voor eigen reke
ning hadden gebouwd. Van 1960 tot '64
werden 40 kerken, oftewel 53 procent,
onder druk van de overheid gesloten".
In de brief staat verder dat van alle
kerken die gesloten werden het inte
rieur werd vernield. Ikonen en boeken
werden verbrand en meubels eenvou
digweg gestolen. „Ontelbare kerken
werden geheel vernield".
Protesten hiertegen hielpen slechts in
zoverre dat een kerk die op de lijst
LONDEN Bij Sotheby in Londen is
maandag een 242 jaar oude Stradivarius-
viool geveild voor f 100.000. De koper
van het in 1722 gebouwde instrument is
een zekere „mr. Jacklin".
Een Guarneri uit 1731, werd voor 8800
pond sterling gekocht door Lord Shaf
tesbury.
stond gesloten te worden, die van By-
stritsa in het bisdom Kirof, kon worden
gered.
Plaatselijke autoriteiten pasten ook
„boetes, arrestaties, onwettige veroor
delingen en gevangenisstraffen toe om
de gelovigen te intimideren en bang te
maken", aldus de brief.
De aartsbisschop van de Russisch-or-
thodoxe kerk in Genève heeft een af
schrift van de brief aan de Wereldraad
van kerken gezonden.
VATIKAANSTAD Paus Paulus VI
heeft dinsdag de Nederlandse militairen
die Florence in de dagen na de over
stromingen aan water hebben geholpen,
bedankt voor hun werk.
De Paus deed dit tydens een audiën
tie voor 120 Nederlandse militairen.
In het Frans dankte de Paus hen uit
naam van de getroffen Italianen voor
hun werk, dat hij „een voorbeeld van
werkelijk christelijke naastenliefde"
noemde. De eeuwenoude ervaring in de
strijd tegen de elementen had van de
Nederlanders experts op dit gebied ge
maakt, welke ervaring kostbaar bleek
bij de hulp aan Florence", aldus de
Paus, die de officieren, onderofficieren
en manschappen dankt voor hun „moed.
plichtsbesef en zelfopoffering".
9 Dinsdag hebben twee werklieden
van Publieke Werken het beeldje
van het Amsterdamse Lieverdje weer
op zijn sokkel aan het Spui geplaatst.
Zoals bekend, werd het beeldhouwwerk,
dat het middelpunt is geweest van di
verse happenings. 29 november geroofd
door een groep Groningse studenten.