De anti-raket raket: militair
èn politiek een probleem
Twee honderd ton fruit op
kerstveiling te Lunteren
Opnieuw verband gezocht tussen
roken en longkanker
Miljarden vragend - toch niet afdoende?'
Zaterdag eerste
puzzel-wandeltocht
Onverwachte zege
voor Veenendaal I
Kritiek op samenstelling
dagelijks bestuur van
Produktsehap Pluimvee
Ook wapen in
Amerikaanse
verkiezingsstrijd
Onze militaire
medewerker schrijft
Via Ion moet
aftreden
Maniak vernielde
schilderijen
Weer in Italië
blijft slecht
Concorde en SST
onvoldoende
Bonte kleurenpracht en goede kwaliteit
UITSLAGEN
Rode Garde
bedreigt Mocao
„Dompelstations"
ter bestrijding van
pluimveeziekten
FILTER
Pagina 6
DONDERDAG 8 DECEMBER 1966
Onlangs werd in dit blad een bericht
uit Moskou opgenomen met als
kop: „Russen leggen kordons anti-ra
ket raketten rondom steden". Hier
werd een actueel en enorm militair/
politiek probleem aangestipt en het
ziet er naar uit dat we hierover in het
komende jaar nog heel wat zullen
horen en lezen. Het was de Ameri
kaanse minister McNamara, die begin
november verklaarde over duidelijke
bewijzen te beschikken dat de Sovjet
Unie bezig is een anti-raket-systeem
op te bouwen. Waarschijnlijk betreft
het hier een verdedigingsgordel van
anti-raket raketten rondom Moskou
en Leningrad.
Nu leven wij in West-Europa vrij,
voor het merendeel welvarend en in
vergelijking met andere delen van de
wereld rustig, o.a. dank zij 'n machts
evenwicht tussen het westelijke en
oostelijke blok. In dat machtseven
wicht spelen strategische raketten,
waaronder intercontinentale en vanaf
onderzeeboten af te vuren raketten, 'n
grote rol. Ze vormen een grote vergel
dingsdreiging en zullen dan ook onge
twijfeld zowel van Russische als Ame
rikaanse zijde vooral zijn gericht op
de grote steden in respectievelijk de
Verenigde Staten en Rusland. Immers,
daar vindt men industrieconcentraties,
vele leidinggevende organen op aller
lei gebied en miljoenen mensen. De
wil tot oorlogvoeren kan daar het een
voudigst en het snelst worden gebro
ken. Natuurlijk klinkt dat afschuwe
lijk en mensonwaardig, maar het is 'n
constatering van feiten.
Toch is het wellicht goed in dit ver
band even terug te denken aan de pe
riode na Wereldoorlog II. De Ameri
kanen bezaten toen een absoluut mo
nopolie op het gebied van nucleaire
wapens. Hun (te) snelle eenzijdige ont
wapening, gebaseerd op goodwill en
vertrouwen, verstoorde het conventio
nele machtsevenwicht, daar de Russen
hun legers op volle oorlogssterkte
handhaafden. Deze enorme Russische
legers bleken toen alleen nog afge
schrikt door de dreiging van het Ame
rikaanse atoomwapen. Een gebruik
van dit wapen bracht toen nog weinig
of geen risico met zich mee voor het
Amerikaanse continent, maar toch ge
beurde er niets. Zelfbeheersing en ver
antwoordelijkheidsbesef mogen dus de
Amerikanen op dit gebied beslist niet
worden ontzegd.
Nu, in 1966 echter, leven we in een
tijd waarin de twee grote nucleaire
mogendheden elkaar enkele malen kun
nen vernietigen, waarbij het uiteraard
niet meer belangrijk is of de een dat
bijv. tweemaal kan en de ander vijf
maal. U begrijpt dat een feilloos anti
raket-systeem, in handen van één der
beiden maar gezien het verleden voor
al van de Russen, het evenwicht vol
ledig zou verstoren met alle gevolgen
van dien, ook voor U en mij.
Nu is een anti-raket-systeem beslist
geen nieuw idee. Het moest komen
evenals de vloed komt na de eb en
omgekeerd. Honderden jaren geleden
vocht men met lansen, pieken en
zwaarden en men ging zich, -als men
zich dit kon veroorloven, beveiligen
met harnassen. Met ingewikkelde
werktuigen slingerde men stenen naar
elkaar en er kwamen dikke muren ter
bescherming. Toen na de uitvinding
van het buskruit en de ontwikkeling
van het snelvuurgeweer en vooral de
mitrailleur de soldaat in de grond be
scherming zocht kwam de tank als te
genzet. Dan volgt de strijd tank versus
anti-tank-projectiel, enfin gaat U maar
door. Dat na de stormachtige ontwik
keling van de raket de anti-raket
moest komen was onafwendbaar.
Wanneer we de ontwikkeling van ra
ketten en vliegtuigen sedert We
reldoorlog II eens nader beschouwen,
dan constateren we dat beide steeds
meer naar elkaar toe groeien. Het (ge-
vechts) vliegtuig wordt sneller, langer
en slanker met soms zeer kleine, aan
de achterzijde geplaatste vleugels, die
de afmetingen van de stabilisatie-vin
nen van een raket gaan benaderen. De
raket wordt steeds groter en benadert
met een automatische of geleide bestu
ring het vliegtuig dat in zijn huidige
vorm ook niet meer geheel door men
selijk handelen kan worden bestuurd.
We zouden dus kunnen stellen dat
een raket als het ware een zeer snel
onbemand vliegtuig is.
Het is dus begrijpelijk dat men de
ervaring die is opgedaan bij de ontwik
keling van raketten, tegen vliegtuigen
zal benutten. Deze soort raketten was
noodzakelijk geworden aangezien de
luchtdoelartillerie tegen de hoog- en
snel vliegende vliegtuigen geen enkel
effect meer sorteerde. U herinnert
zich beslist nog wel het boven Russisch
gebied neerschieten van het zeer snelle
en zeer hoog vliegende Amerikaanse
verkenningsvliegtuig, de U-2, door de
Russen. Ook in de oorlog in Vietnam
werden door Russische raketten tegen
vliegtuigen zeer goede resultaten be
haald. Als gevolg van het effectieve
vuur van deze luchtdoelraketten gingen
de Amerikanen er toe over op een zo
danige hoogte te vliegen, dat zij buiten
het bereik kwamen van deze, in het
algemeen met radar geleide raketten.
Op deze lagere hoogte moeten ze ech
ter belangrijke verliezen accepteren,
doordat ze ten offer vallen aan de ook
in ons land toch wel als volledig ver
ouderd beschouwde luchtdoelartillerie.
Een direct succes voor de op hoog
technisch peil staande luchtdoelartille-
Grondopstelling van de Amerikaanse
NIKE-raketten. Het zijn grond-lucht
raketten, bedoeld om vijandelijke
vliegtuigen neer te halen.
rie doch.... een indirect succes voor de
luchtdoelraket.
Nu terug naar de intercontinentale
raketten. Die komen nl. niet laag invlie
gen en indien het waarschuwingssys
teem goed werkt, en dat doet het, moet
het in deze tijd van computers moge
lijk zijn tijdig tegenmaatregelen te ne
men.
Het Amerikaanse Congres drong dan
ook reeds lang geleden bij Mc Namara
aan op een snelle ontwikkeling van een
anti-raket-systeem. Ter illustratie moge
dienen dat het Congres het door Mc
Namara gevraagde geld voor research
en ontwikkeling onvoldoende vond en
daarom ongevraagd 186 miljoen dollar
meer ter beschikking stelde.
Mc Namara weigerde echter tot nu
toe over te gaan tot een anti-raket sys
teem. Hiervoor zijn twee hoofdredenen.
Ten eerste: er zouden enorme investe
ringen moeten plaats vinden en ten
tweede: de Russen zouden met relatief
veel minder kosten dit dure systeem
weer kunnen neutraliseren.
Deze goedkopere neutralisatie zou
dan bestaan uit:
-het afvuren van meerdere raketten op
hetzelfde doel, dus „verzadiging" van
het verdedigingssysteem:
-het aanbrengen van zwaardere atoom
koppen onder het motto, als er één
doorkomt is het doel totaal vernie
tigd;
-het opvoeren van het doordringingsver
mogen, hetgeen inhoudt dat men ra
ketten van grotere omvang ontwerpt,
waarin plaats is voor inbouw van elek
tronische misleidingsapparatuur ter
doorbreking van het anti-raket-sys
teem.
Nu is deze argumentatie natuurlijk
omgekeerd van toepassing op een Rus
sisch anti-raket-systeem en juist in die
richting kondigt Mc Namara maatre
gelen aan. Hij wenst de bekende Pola-
ris-raketten te vervangen door het type
Poseidon. Deze raket heeft een grotere
precisie, vervoert een grotere nucleaire
lading en er is voldoende ruimte over
voor inbouw van misleidingsapparatuur.
Dit Poseidon-project schijnt 2 miljard
dollar te gaan kosten terwijl voor de om-
WASHINGTON Een 27-jarige man
heeft vier schilderijen in het Huis van
Afgevaardigden te Washington met een
schaar bewerkt. Het kostbaarste schil
derij, dat de ondertekening van de
grondwet afbeeldt, werd zwaar bescha
digd. Dit werk, in 1940 geschilderd door
Howard Chandler Christy, wordt op
ruim 120.000,geschat. De onverlaat
is gearresteerd.
BONN De wegens zijn nazi-verle
den omstreden Duitse staatssecretaris
bij het ministerie voor Ontwikkelings
hulp, Friedrich Karl Vialon, gaat met
voorlopig pensioen. De regeringswoord
voerder in Bonn zei woensdag, dat nog
niet is beslist wie hem opvolgt.
Tegen Vialon, die tussen 1942 en '44
chef van de financiële afdeling van het
nazi-rijkscommissariaat „Oostland" in
Riga (Letland) is geweest, is een onder
zoek ingesteld wegens meineed gaande.
Voor een rechtbank in Koblenz had hij
als getuige verklaard, dat hij tijdens
zijn werk in .Riga niets had gehoord
over moorden op Joden, waarop een
aanklacht wegens meineed tegen hem
werd ingediend.
In augustus van dit jaar verschaften
Oostberlijnse advocaten belastend ma
teriaal tegen Vialon aan de Duitse jus
titie, waaruit blijken zou dat Vialon
nauw samengewerkt heeft met de S.S.
bouw van de lanceerinrichtingen der on
derzeeboten nog eens minstens dit be-
bedrag benodigd is. De kosten verbon
den aan een anti-raket-systeem worden
echter geraamd op het ontzagwekken
de bedrag van 50 miljard dollar en in
dit licht gezien is het Poseidon-project
„goedkoop". Nu ligt het voorkómen van
een volgende ongekend kostbare bewa
peningswedloop op dit gebied zeker aan
Mc Namara's gedachten ten grondslag.
In hoeverre hij echter in dit streven
zal slagen is twijfelachtig. Het Congres
kan hem gaan dwingen over te gaan
tot de opbouw van een anti-raket-raket
systeem. Het is zelfs mogelijk dat pre
sident Johnson onder druk van de pu
blieke opinie het initiatief er toe neemt.
Het is bijv. tekenend dat drie dagen
voor Mc Namara's onthulling een Ame
rikaanse particuliere organisatie over
eenkomstige onthullingen over een Rus
sisch anti-raket-raketsysteem deed. De
ze organisatie becijfert dat een Ameri
kaans anti-raket-raketsysteem de levens
van minstens 80 miljoen Amerikanen
kan sparen. Met de verkiezingsstrijd in
het vooruitzicht kunnen ook de Republi
keinen er een verkiezingsstunt van pro
beren te maken, terwijl ook de toene
mende Chinese nucleaire bedreiging haar
invloed zal gaan doen gelden.
Al met al hebben we te maken met
een bijzonder teleurstellende rrtaar mis
schien, historisch en technisch gezien,
onafwendbare ontwikkeling. Gaarne za
gen we de Russen, die dit alles moge
lijk in beweging zetten, hun roebels be
steden aan de verhoging van hun wel
vaart. In een welvaartsstaat zijn gevaar
lijk avonturen bijzonder impopulair,
waar tegenover staat dat als men wei
nig heeft te verliezen men geneigd is
rare dingen te doen.
ROME. De hevige sneeuwval
waardoor dorpen in de Alpen en Apen
nijnen geïsoleerd raakten, is opgehou
den, maar het noorden van Italië was
vanmorgen nog in mist gehuld. In de
rest van het land was het weer opge
klaard met temperaturen rondom het
vriespunt.
Maar het respijt van de stormen die
Italië teisterden sinds de ergste wa
tersnood op 4 november, zal waar
schijnlijk maar van korte duur zijn.
Het meteorologisch instituut verwacht
een nieuwe golf van slecht weer uit
Noord-Frankrijk de komende dagen.
In de Apennijnen ten zuiden van Mo
dena waar de sneeuwval van deze
week de hevigste in 21 jaar wordt ge
noemd, zijn verscheidene dorpen ge
ïsoleerd. In het dorp Zocca bevroor 't
drinkwater in de hoofdleidingen.
ZüRICH Noch de Amerikaanse
projecten voor supersonische passa
giersvliegtuigen (SS's), noch de Brits-
Franse „Concorde" voldoen aan de be
hoeften van Swissair en de Scandinavi
sche luchtvaartmaatschappij SAS, al
dus Swissair-onder-directeur Armin
Baltensweiler.
Volgens Baltensweiler werd hem in
juli door het Amerikaanse bureau voor
de burgerluchtvaart verzocht een oor
deel te geven over de twee Amerikaan
se SS-projecten van Boeing en
Lockheed waarna in samenwerking
met de SA beide ontwerpen samen
met de Concorde door een aantal
Zwitserse deskundigen bestudeerd wer
den.
De uitslag van het onderzoek was dat
de drie vliegtuigen onvoldoende af-
standsbereik hebben.
VEENENDAAL Zaterdag start
vanaf de SKF-kantine aan de Groen-
veldselaan de eerste puzzel-wandel
tocht. De vertrektijd is gesteld op 1.30
uur.
Er zal mogelijk getracht worden de
wandelenthousiasten in groepjes van
drie te laten starten, alhoewel alleen
starten door de organisatoren eveneens
is toegestaan. Inschrijven kan men bij
het startbureau, dat om één uur reeds
geopend is. Wanneer men tenminste
aan drie tochten heeft deelgenomen, zal
een prijs, waarschijnlijk een geschenk
bon uitgereikt worden. In de rust van
de tochten zal warme chocolademelk
verstrekt worden.
De andere tochten zullen plaatsvinden
op 21 januari, 18 februari en 11 maart
1967.
VEENENDAAL Gisterenavond
kwam het eerste team van Sport
school Van de Velde uit tegen
Amersfoort 1. Tegen alle verwach
tingen in verloren de judoka's van
sportschool Boersma van het Veen-
endaalse team rliet 10—7. In de eerste
partij wist Anton van Besselaar te
gen een sterk aanvallende Huffen,
die telkens een eerste armworp in
zette, stand te houden. In de tweede
partij wist Anton v. d. Besselaar te-
schouderworp tegen De Winter in, die
echter niet helemaal lukte. Met een
houdgreep dwong Hans van Manen
tenslotte zijn tegenstander de winst
af, hetgeen zjjn team tien punten op
leverde. In het volgende duel verde
digde Theo Wijnbergen zich vijf mi
nuten lang goed tegen een uitste
kend draaiende Geurtsen. Ook deze
party eindigde onbeslist. Daarna
kwamen voor Veenendaal Rini Klei-
er en voor Amersfoort Hendriks op
de mat. In deze partij liep Amers
foort zeven punten in, daar Rini Klei-
er door zijn tegenstander, die een
worp overnam, onderuit gehaald
werd. Daarmee was de stand 107
in het voordeel van de Veenendalers
gekomen en was het voor Wout Bar-
neveld in de laatste ronde zaak om
deze voorsprong te behouden. Tegen
Kleinstra lukte hem dat door verde
digend vechten inderdaad en de stand
onderging dientengevolge geen ver
anderingen meer. Onverwacht gingen
zo de punten naar Veenendaal.
KESTEREN Vanmiddag vindt in Kesteren de jaarlykse Kerstveiling plaats.
De aanvoer bedraagt dit jaar maar liefst 200.000 kg appels en peren. Deze b(j-
zonder grote hoeveelheid heeft de verwachtingen van de organisatoren ver over
troffen. Gisteravond maakten vele honderden belangstellenden van de gelegenheid
gebruik om het fruit, dat in de veilinghalien stond opgesteld, te bezichtigen,
's Middags hadden reeds enkele scholen, waaronder de lagere land- en tuinbouw
school uit Kesteren, de veiling met een bezoek vereerd. Zowel de jeugd als de
ouderen heeft de bonte kleurenpracht en de goede kwaliteit van het tentoonge
stelde fruit enorm geboeid.
Hans van Manen in duel met De Win
ter. De partij zou door een houdgreep
tenslotte in winst voor de jonge Vee-
nendaler eindigen.
De voorzitter van de Kesterense vei
ling, de heer P. van Westreenen hield
gisteravond in de veilingzaal een korte
toespraak tot de vele aanwezigen en
maakte vervolgens de uitslag bekend
van de aan deze kerstveiling verbon
den wedstrijd om de mooiste fruitaan-
voer.
„Het is niet alleen buiten mistig
maar ook in het zakenleven, met name
in de fruitteelt. Velen vinden met moei
te een weg, anderen raken deze kwijt.
Vooral de fruittelers moeten op het
ogenblik moed en durf hebben om de
goede weg, die zij gaan, te blijven vol
gen", aldus de heer Van Westreenen.
Spreker beschouwde de fruitaanvoer
op de kerstveiling als een staaltje
van durf. „Ik geloof", zei hy,
dat we het geen tentoonstellingsfruit
moeten noemen. Je kunt beter zeggen,
dat er een partij fruit is aangevoerd,
die commercieel nationaal en internati
onaal goed mee kan. De kwaliteit van
het fruit is het resultaat van de zorg,
die de telers er gedurende het gehele
jaar aan hebben besteed. Als men de
ze zorg blijft inzetten, heeft de teelt
een grote ideële betekenis". De heer
Van Westreenen noemde dit van een
enorm belang.
Nadat spreker de uitslag van de wed
strijd bekend had gemaakt, vertoonde
de heer Schepers, directeur van de la
gere land- en tuinbouwschool enkele
kleurendia's, die betrekking hadden op
de onlangs gehouden siertuinwedstrijd
en het fruitcorso in Tiel. De uitslagen
van de wedstrijd in Kesteren, die aan
de kerstveiling in Kesteren was ver
bonden luidt:
Goud rei net ten: 1 B. van Spanje, Eist
(Utr.), 87 punten; 2 Gebr. Van Oort
Eek en Wiel, 83 punten; 3 A. van de
Hatert. Opheusden, 79 punten.
Ingrid Marie: 1 Gebr. Van Setten,
IJzendoom 86 punten; 2 J. Baars. IJzen-
doorn, 76 punten; 3 Stichting „Boom en
Vrucht", Kesteren, 75 punten.
Jonathan: 1 Gebr. Van Oort, Eek en
Wiel, 91 punten: 2 J. G. van Klinken-
berg-Verwoert, Ochten, 82 punten; 3 A.
P. Gaasbeek, Maurik, 78 punten.
Lombartsoalville1 A. C. van Wijk,
Meteren, 88 punten; 2 B. van Doorn,
Eek en Wiel, 82 punten; 3. A. P. Gaas
beek, Maurik 71 punten.
Rode Goudreinetten1 A. C. van
Wijk, Meteren, 90 punten; 2 J. G. van
Klinkenberg, Ochten, 89 punten; 3. Hoo-
gewei, Kesteren, 79 punten.
Jan Steen: 1 Jhr. Feith, Wageningen,
89 punten.
Beurre ai Lucas: 2 C. van Soest, Rot
terdam, 77 punten; 3 G. Redelé, Lien-
den, 74 punten.
Beurre Clairgeau: 2 G. Redelé, Lien-
den, 77 punten.
Beurre Hardy: 3. B. J. van Westree
nen, IJzendoom, 74 punten.
Conference: 2 B. J. van Westreenen,
IJzendoom, 75 punten.
Koningszuur: 2 A. van de Hatert, Op
heusden, 75 punten; 3 G. Albers Lien-
den, 73 punten.
Legipont: 1 Hoogewei, Kesteren, 86
punten.
Lord Lambourne: 2 G. Redelé, Lien-
den, 76 punten.
Maar een klein overzicht van de enor
me hoeveelheid fruit die op de Kerst
veiling te Kesteren is aangevoerd.
LONDEN. Chinese Rode Gardis
ten hebben tijdens een betoging in
Kwangtsjow bij de Portugese enclave
Macao „gezworen" dat ze wraak zullen
nemen voor de Chinese betogers die on
langs bij ongéregeldheden in Macao
gedood werden, aldus bericht het Chi
nese persbureau Nieuw-China.
Aan de betoging in Kwangtsjow
werd deelgenomen door duizenden le
den van de Rode Garde van onderwijs
instellingen in de stad.
UTRECHT De heer D. van Ree,
lid van het algemeen bestuur van het
Produktsehap voor Pluimvee en Eieren
(namens de Algemene Nederlandse Ver
eniging van Eierhandelaren) heeft in
een brief aan de voorzitter van dit pro
duktsehap. de heer H. H. Garrelds,
zyn bezwaar kenbaar gemaakt tegen wat
hij noemt ,,de wel zeer eenzijdige sa
menstelling van het dagelijks bestuur".
In dit dagelijks bestuur werden op 26
oktober de volgende zes leden (drie van
werknemers- en drie van werkgeverszij
de) gekozen: H. Kikkert (Ned. Chr.
Agrarische Bedrijfsbond), P. van Hooff
(Kath. Bond van Personeel in de Han
del), Ch. Nordberg (Aig. Bedrijfsbond
Voedings- en Genotmiddelen), J. M.
Verkuil (namens de boeren en tuinders-
organisaties), J. M. Breukers (Centra
le Vereniging voor de Coöperatieve Han
del) en J. G. M. Moormann (Ned. Ver
eniging tot behartiging van de belangen
van exporteurs, importeurs en groothan
delaren In pluimvee, wild en tamme ko
nijnen). De heer Van Ree verloor zijn
zetel in het dagelijks bestuur, waarin
het aantal plaatsen werd teruggebracht
van negen tot zes. Hij was ook e^n van
de drie kandidaten voor de functie van
plaatsvervangend voorzitter. De heer
Moormann kreeg echter de meeste stem
men.
In zijn brief zegt de heer Van Ree,
dat in het dagelijks bestuur niet alle
maatschappelijke en geestelijke stro
mingen juist vertegenwoordigd zijn.
„Mijn bezwaren tegen de kandidatuur
van de heer Breukers werd zonder meer
van de hand gewezen. Het resultaat is
nu dat de producentenvertegenwoordi
gers hun volle deel gekregen hebben,
hetgeen tevens geldt voor de pluim
veeslachters, en dat voor de eierhandel
iemand (de heer Breukers) uit de coöpe
ratieve bedrijfsvorm werd aangewezen,
die men toch moeiiyk als vertegenwoor
digers van de handel kan beschouwen."
De heer Van Ree constateert, dat in
ons land, waar ruim 80 procent van de
op de markt gebrachte eieren in han
den van de particuliere handel is, in een
orgaan van een publiekrechtelijk li
chaam geen plaats blijkt te zijn voor
een vertegenwoordiger van de handel.
„Deze plaats moet worden ingenomen
voor een coöperator wiens bedrijfsvorm
slechts een minderheidsaandeel in de
omzet van de betrokken bedrijfstak
heeft."
Als dit zo moet blijven, aldus de heer
Van Ree, zal het voor mij heel moei
lijk zijn om aan dit dagelijks bestuur
en tevens aan het bestuur in zijn tota
liteit volledig vertrouwen te schenken.
Het zal ook erg moeilijk worden om hier
voor vertrouwen te vinden bij de geor
ganiseerde eierhandel. Dit vertrouwen
is volgens hem door een „ondoordach
te actie" aan het wankelen gebracht.
De eierhandel voelt zich in een hoek ge
drukt. Als er geen verandering in de
situatie komt zal de heer Van Ree „ter
bevoegder plaatse een officiële klacht in
dienen". Hij hoopt evenwel, dat nog
een revisie kan worden aangebracht in
de samenstelling van het dagelijks be
stuur. Het is hem daarbij om het even.
of dit gebeurt door het terugtreden van
de heer Breukers of door een uitbrei
ding van het dagelijks bestuur.
DEN HAAG De Nederlandse Or
ganisatie van Pluimveehouders en de
Landeiyke Organisatie van Vermeer
deraars gaan regionale dompelstations
oprichten. Broedeieren van pluimvee
zullen daar in een vloeistof kunnen wor
den gedompeld, waarmee men de ziekte
c.r.d. (een ademhalingsziekte) en even
tueel ook andere ziekten onder het
pluimvee hoopt tegen te gaan. Voor het
oprichten en beheer van die stations
gaan de genoemde twee organisaties
een stichting vormen. Het bestuur van
het Landbouwschap heeft de statuten
woensdag goedgekeurd; ook de goed
keuring van het P .yiuktschap voor
Pluimvee en Eieren is nodig. De rijks
overheid fourneert geld voor deze pluim-
veeziektebestrijding.
(Van een „Sunday Times"-
correspondent)
LONDEN Het risico aan long
kanker of chronische bronchitis te
sterven wordt aanzienlijk minder
ais men ophoudt met sigaretten ro
ken of, nog beter, nooit gaat roken.
Dit blijkt uit nieuw epidemiologisch
bewijsmateriaal, dat door de To
bacco Research Council te Londen
is gepubliceerd.
Verscheidene bijzonderheden ter
ondersteuning van deze conclusie zijn
opgenomen in een rapport van een
onderzoek, dat door de Council werd
gefinancierd. In verband met dit on
derzoek zijn de rookgewoontes vai)
de mensen van 35 jaar en ouder die
gedurende 1960-1962 in Noord-Ierland
aan longkanker of bronchitis zijn ge
storven, nader bestudeerd.
Uit het rapport blijkt, dat de sterfte
aan longkanker, zowel bij mannen als
vrouwen, inderdaad met roken ver
band hield. Van de 803 mannen die
aan deze ziekte zijn overleden, waren
84 procent mensen die steeds hadden
gerookt, vier procent niet-rokers en
twaalf procent mensen die op een ze
ker ogenblik met roken waren opge
houden. Van de rokers had 78 procent
alleen sigaretten gerookt, tegenover
zeven procent die zowel sigaretten
als een pijp en sigaren had gerookt
en tien procent die alleen maar een
pijp of sigaren had gerookt. Met de
patiënten van chronische bronchitis
werd een soortgelijke ervaring opge
daan.
Van de mannen die aan longkanker
waren overleden en tot de categorie
sigarettenrokers hadden behoord, had
slechts zestig procent gemiddeld
hoogstens 22 stuks per dag gerookt,
terwijl de resterende veertig procent
23 of meer sigartten per dag had ge
rookt. Van degenen die geen shag
hadden gerookt, had 95 procent al
leen maar sigaretten zonder filter ge
bruikt. Slechts drie procent bleek uit
sluitend sigaretten met filter te heb
ben gerookt.
Tevens bleek, dat longkanker va
ker voorkomt onder mensen in cis
steden dan op het platteland en meer
onder de middengroepen dan oncler
de arbeiders. Ook bleek verband te
kunnen worden aangetoond tussen
longkanker en luchtverontreiniging en
„ochtendhoest" langer dan drie jaar
voor het tijdstip van de dood. Bij
chronische bronchitis traden dezelfde
verschijnselen op.
De sterfte aan longkanker bleek
echter veel meer verband te houden
met de rookgewoonten dan met het
al dan niet optreden van „ochtend-
hoest". Nog geringer was trouwens
de invloed van de woonplaats of het
sociale niveau van de patiënt. Bij de
sterfte aan bronchitis bleek een even
sterk verband te bestaan met de
rookgewoonten als met de woonplaats
en in mindere mate met het sociale
niveau.
Het onderzoek is ingesteld op initia
tief van een ziekenhuis in Zuid-
Af rika.