„Post op tijd voor Kerstmis en de jaarwisseling!'' Grotendeels nachtwerk Concilie geen breuk maar voortzetting Chinezen met geweld uit zaal gezet wDampo Soekarno prees rebellen Zware gevechten Rode Garde met Ier overleed 29 maal revu revu paktu nu en morgen PTT vraagt, met bet oog op de komende drukte: Syrië naast I.P.C. Kiesinger leed nederlaag VAN ONZE LEESTAFEL Knooppunt Pieken ELISABETH BAS 34 ets. neem er de tijd voor 'fia Paus op herdenkingsdag Olifant maakt goud Bij zitting rood vakverbond Brand in Turkse kazerne: 65 doden Achterkant maan gefotografeerd Kosygin naar huis Dhani zet president te kijk kjuirfr POLITIEK IN NEDERLAND Lees deze en komende weken in REVU waar wij in Nederland aan toe zijn. Stuk zonder swing School en vrije zaterdag VRIJDAG 9 DECEMBER 1966 (Van een onzer redacteuren), brief, die vanmorgen bij u in de bus werd gedaan, of het pakje, dat de postbode in de loop van de och tend aan uw deur heeft afgegeven, is zeer waarschijnlijk pas gistermiddag naar het postkantoor gebracht in de plaats van afzending of daar letterlijk nog te elfder ure ergens, misschien nog wel in een afgelegen straat, in de bus geworpen. Want wat vandaag in een van de 2200 Ruim 20.000 geüniformeerde postbe ambten, bestellers en nog een groot aantal expediteurs, sorteerders en chauf feurs rijn dag en nacht in de weer om deze eigenlijk unieke prestatie mogelijk te maken. Voor een groot deel werken die mensen in de nacht, want van die tien miljoen poststukken komen er zeker acht miljoen in de ochtendbe stelling, waarvan de verwerking in de voorgaande avond en nacht moet ge schieden. Een deel van de overblijven de twee miljoen stukken bestaat uit brieven en drukwerken, die al eerder op de dag zijn aangeboden, maar wat vooral de drukwerken geldt naar een later tijdstip voor behande ling zijn verschoven. Het vervoer over grotere afstanden van poststukken gaat tegenwoordig vrij wel geheel per trein. Daarvoor heeft de P.T.T. meer dan zestig postrijtuigen ter beschikking, waarvan er dertig tot het zogenaamde „getrokken" materieel behoren en drieëndertig in de gestroom lijnde treinen meelopen. Daarboven heeft de P.T.T. sinds september van dit jaar nog 35 motorpostrijtuigen lopen, waaraan naar behoefte postrijtuigen of vrachtwagens, voor postvervoer inge richt, kunnen worden gekoppeld. Voorts kan de P.T.T. ook nog kleinere hoeveel heden post meezenden in de bagage ruimten van de passagierstreinen. Voor al dat postvervoer per trein is Utrecht het knooppunt. Utrecht, ook 't centrum van de Spoorwegen, ligt geo grafisch en spoortechnisch in het mid delpunt van ons land. Dat houdt in dat er in Utrecht ook bijzonder veel post- overladingen plaats hebben. In Utrecht heeft de post 230 treinen per dag te bedienen. Het hoogtepunt van de activiteiten heeft 's avonds en 's nachts plaats, wanneer de motorpost rijtuigen naar negen richtingen vertrek ken. De laatste krachtsinspanning wordt door ruim 100 man P.T.T.-personeel ver richt omstreeks één uur in de nacht, als na de motorpostrijtuigen nog nachtpost treinen van Utrecht uit het hele land in rijden. Van maandag tot en met vrijdag wordt een deel van de post in de per sonentreinen, die in de middag en avond rijden, meegegeven. Dan volgen in de avonduren drie ritten vanuit Utrecht naar alle richtingen per motorrijtuig. Men maakt daarmee zoals men bij de post zegt drie „slagen". De dienst wordt dan afgesloten met het nachtposttrein- DAMASCUS De Syrische regering heeft officieel de inbeslagneming be kendgemaakt van bezittingen van de Iraq Petroleum Company, omdat de maatschappij niet voldaan heeft aan de Syrische eis tot verhoging van de vergoedingen die de IPC Syrië betaalt voor het gebruik van het deel van haar Oliepijpleiding dat over Syrisch grondgebied loopt. Tegelijk zijn de nieuwe royalty's vastgesteld die de in Londen gevestigde IPC moet betalen voor het vervoer en de export van olie door Syrië. De bezittingen van de maatschappij bestaan uit 480 kilometer pijpleiding, pompstations, kantoren en kunstinstal laties bij Baniaf. Er zijn achtentwin tig Europeanen betrokken bij het on derhoud en de exploitatie van het Syri sche deel der pijpleiding. In totaal heeft de IPC in Syrië 4.881 werkne mers. Het hoofdkantoor van de IPC in Londen heeft het nieuws over de be slaglegging het eerst vernomen van de persbureaus. Een woordvoerder zei dat geen commentaar zal worden gegeven voor meer bijzonderheden bekend zijn. Nederlandse steden en dorpen, die een eigen postkantoor met een besteldienst hebben, op de post wordt gedaan, is, op een enkele uitzondering na, heus de volgende dag wel op de plaats van bestemming en bij de geadresseerde thuis. Die correct bezorgde brief is dan een van de tien miljoen poststukken geweest, die gisteren verzonden werden en dat pakketje was er maar een van de circa 65.000, die dag-in-dag-uit door de P.T.T. verwerkt worden. week voor de postbehandeling over ver schillende dagen worden uitgesmeerd in overleg met drukkers en uitgevers. Het uitzoeken en sorteren van de post in een van de zestig postrijtuigen, die de P.T.T. in de treinen laat mee lopen. ennet. Dat Is een dienst, die loopt van ongeveer één uur tot circa vijf uur in de ochtend. Alleen in de nachtposttreinen wordt de post nog gesorteerd en bewerkt. De post, die met de vroegere treinen mee gaat, is veelal al op de diverse postkan toren gesorteerd. De ervaring heeft geleerd, dat tussen 5 en 7 uur 's avonds de meeste post wordt aangeboden. Die post wordt dus in de avond en nacht verwerkt. De we kelijks verschijnende periodieken kon den na invoering van de vijfdaagse werk- Tooh blijven er nog altijd enige pie ken, die zowel de P.T.T. als de Spoor wegen iedere keer weer veel hoofdbre kens kosten. Dat is de Sint Nicolaas- piek, die overigens door iedere postman met plezier wordt verwerkt. Dit jaar heeft men er een week over kunnen doen om ieder zijn pakje op tijd thuis te bezorgen: de maandag lag gunstig. Maar de grote zorg vormt nog altijd de kerst- en nieuwjaarscorrespondentie, gepaard gaande met een groot aanbod van pakjes tegen Kerstmis. De P.T.T. is tegen deze piek de strijd begonnen, niet door het publiek te beletten iets te versturen, maar door vroegtijdige ter post bezorging te propageren. Dit jaar heeft de P.T.T. er zo'n klei ne zestig mille tegenaan gegooid om die vroegtijdige bezorging van post en paketten te populariseren. Er zijn kor te televisiefilmpjes gemaakt, er werd in de bladen geadverteerd, op de post kantoren werden stroken aangeplakt met de tekst,, Post op tijd" en zelfs de boek handelaren werden bij de actie inge schakeld. Bij 250 boekwinkels zal men dus een opwekking kunnen lezen om tijdig kerst kaarten te kopen en te posten. Dit laat ste betekent ook voor de winkelier een meer gelijkmatige verkoop van zijn kaarten. „Post op tijd", is dit jaar de leus, waaronder in de komende weken het publiek wordt aangespoord zijn post niet te bewaren tot de laatste dagen voor Kerstmis. „We willen de mensen gaar ne teleurstellingen besparen, vooral met deze dagen. Maar dan moet ook ieder een meewerken om het ons mogelijk te maken de post tijdig te kunnen ver werken", zegt men bij de P.T.T. ADVERT ENTIb VATICAANSTAD Paus Paulus ;heeft in zijn preek tijdens de donder dag in de Sint Pieter opgedragen mis op de eerste verjaardag van de sluiting van het tweede Vaticaanse Concilie, een waarschuwing op twee punten ten aanzien van genoemd concilie geuit. Ten eerste moest men er niet van uitgaan, zei hij, dat het tweede Vati caanse Concilie een breuk met de tra ditie van kerkelijke leer en tucht be tekende „als ware het iets nieuws te vergelijken met een revolutionaire ont dekking, een emancipatie waardoor men zich in staat zou achten een nieu we en willekeurige interpretatie aan 't katholieke dogma te geven... en aan het katholieke leven nieuwe en onge matigde uitdrukkingen van aan de geest der wereld ontleende gevoelens". ADVERTENTIE Flessen, retorten. Blub-blub hier. Borrel-borrel daar. Zoeken, zoeken. En dan ineens Zijn slurf gaat omhoog. Hij rent het lab uit, dol van vreugde. Triomfantelijk klinkt het getrompetter door de straten van Schiedam. Puur goud, gemaakt door een Olifant. In een plechtige plechtigheid werd het Olifant Vieux genoemd. Proost SOFIA De grote meerderheid van de 50 naties die in de Bulgaarse hoofd stad Sofia aan de 16de zitting van de door de communisten beheerste wereld federatie van vakverenigingen (WFTU) deelnemen, heeft de gedelegeerden van communistisch China van verdere deel neming aan de zitting uitgesloten, na dat de Chinezen de zitting herhaalde malen hadden gestoord, de Sovjet-Unie hadden aangevallen en de afhandeling van de agenda hadden vertraagd. Albanië, communistisch China, Noord en Zuid-Viëtnam, Noord Korea, Roeme nië, Venezuela en Cuba waren de eni ge tegenstanders van het voorstel de Chinezen er uit te zetten. Han Si Ja, leider van de Chinese de legatie, had een reces van twee uur vanmiddag veroorzaakt, toen hij zijn aanvallen op de Sovjetleiders hervatte. ADVERTENTIE B^B'j VERKOUDHEDEN Ifcg>TC«CHfCWT VOOR VADER. MOEDER EN KIND Secretaris-generaal Louis Salliant stel de voor alle Chinezen behalve Han Si Ja er uit te zetten. Onmiddellijk betrad de gedelegeer de van Albanië het podium, om te pro testeren. De Chinees volgde zijn voor beeld en beiden weigerden ruimte te maken voor de volgende spreker. Zij moesten met geweld worden verwijderd. Een aantal gedelegeerden hielp de voorzitter de met hun armen maaiende Albanezen en Chinezen van het podium te trekken. De afgevaardigde van Albanië kondig de aan dat als het voorstel werd aange nomen, zijn delegatie zich uit de zitting zou terugtrekken. Albanië en China hadden de zitting al eerder veel last bezorgd. Het begon al bij de bespreking van de agenda j.l. dinsdag en op elke volgende vergade ring kwamen er vertragingen en ver dagingen doordat de Chinezen dit con gres een forum voor anti-Russische propaganda wilden maken en zich al leen maar met geweld van het spre kerspodium lieten verwijderen. Geen enkele Albanees of Chinees ver scheen op de vergadering van vanavond. De stemming was daar nu rustig. „De waarde van het concilie", aldus de Paus, „bestaat juist in haar bijdrage aan de voortzetting van het leven der kerk. Het veroorzaakt geen breuk in het kerkelijk leven, misvormt of ont dekt het niet, maar versterkt het, ont wikkelt het, verbetert het en vult het aan." Voorts zou het verkeerd zijn, aldus de Paus, geen waardering te hebben voor „de geweldige rijkdom van de leringen van het concilie en de provi dentiële en overvloedige middelen voor vernieuwing die het ons biedt." Men moest het concilie eerder zien als een begin dan als een voltooiing. BONN -Het nieuwe Duitse kabinet heeft donderdag na amper anderhalf uur debat zijn eerste nederlaag gele den. Een artikel van het wetsontwerp voor een financieringswet, die de eco nomische rentelast van de landbouw, ter hoogte van 140 miljoen mark, op 't bedrijfsleven zou afwentelen, werd met 214 tegen 152 stemmen en vijf onthou dingen verworpen. De vertegenwoordi gers van de middenstand en de land bouw stelden zich gezamenlijk tegen over de wetten op belastingverande ring en financiering, die het grote te kort op de begroting 1967 moeten weg werken. De betrokken wetsontwerpen waren reeds door de voormalige regering in gediend maar intussen door parlements commissie aanmerkelijk vei'anderd. Bij de debatten waren ook oud-kanse lier Adenauer en zijn opvolger Erhard aanwezig. Deskundigen menen dat de voorge stelde maatregelen het tekort niet op heffen, er zou dan nog steeds drie mil jard tekort blijven. De vorige Duitse regering is op 27 oktober gestruikeld omdat de liberalen belastingverho ging van de hand wezen. Het derde perron van het Centraal Station te Utrecht, zo omstreeks één uur in de nacht. De reizigers liggen allang onder de wol en de N.S. heeft aan hen geen kind meer. Maar de Post heeft bezit van het perron ge nomen. Daar worden nu de laatste posttreinen geladen met stapels post zakken, die vanuit het stationspost kantoor met tientallen het perron op worden gereden. ISTANBOEL Nabij de Oostturkse stad Erzoeroem is een felle brand uit gebroken in een infanterie-kazerne. De brand, die ontstond door ontploffing van een gaskachel, veroorzaakte de in storting van het dak op in paniek ge raakte troepen. Volgens militaire autoriteiten zijn 65 soldaten gedood en meer dan 100 ge wond. De ontploffing had plaats ln de kwar tieren van het stafregiment van het Turkse derde leger in het dorp Dumloe, dichtbij Erzoeroem, de grootste stad in oostelijk Turkije. Volgens functionarissen ontstond een ontploffing en daarop een grote brand toen een soldaat ee gaskachel trachtte aan te steken. Binnen enkele ogenblik ken stond het kazernegebouw in lichter laaie en het vuur verspreidde zich naar een aangrenzend magazijn. De door het vuur ingesloten soldaten raakten in paniek bij hun pogingen aan de brand te ontkomen. WASHINGTON Het Space Agency in Washington heeft bijzonder mooie foto's gepubliceerd die door de maansa- telliet „Orbiter-II" genomen zijn en aantonen dat de mysterieuze achterkant van de maan verschilt van de „ver trouwde" naar de aarde gerichte voor kant. Zowel Russische als Amerikaanse maansatellieten hebben foto's van de achterkant van de maan gemaakt, maar die welke door Orbiter-2 zijn ge nomen, zijn de beste naar omvang en detail. Parijs Premier Kosygin van de Sovjet-Unie is vandaag, na een bezoek van acht dagen aan Frankrijk, naar zijn land teruggekeerd. DJAKARTA Ruim veertien maanden na de mislukte staatsgreep van oktober 1965 worden momenteel de sluiers opgelicht die sedertdien de ware gebeurtenis sen op coupdag hebben verhuld. In een hel-verliclite zaal die als rechtszaal dient voor het bijzondere militaire tribunaal, staat een van de leiders van de staatsgreep terecht. De sterk ver magerde 42-jarige luchtmaarschalk Omar Dhani, die zich middels een dagorder in het kamp van de opstandelingen plaatste, onthulde dezer dagen het een en ander over de houding van president Soekarno. Dhani, die kort na de staatsgreep een vluchtig bezoek aan Nederland bracht om daarna onder te duiken in Parijs en Cambodja, zegt zich in zijn denken en handelen te hebben gericht naar de opi nies van het staatshoofd, met inbegrip van diens ideeën omtrent „Nasakom" (samenwerking tussen de nationalisten, de religieuze groeperingen en de com munisten Minder dan honderd aanwezigen in de rechtszaal in het „Bappenas" (natio naal planbureau)-gebouw aan de defti ge Imam Bondjol-Boulevard waren ge tuige van de verklaringen van Dhani, die vertelde, hoe Soekarno ongeveer een uur na het in een droge put werpen van het zesde en laatste slachtoffer van de generaalsmoord door de rode opstan delingen per Volkswagen op de luchtba sis Halim (12 km buiten Djakarta) was gearriveerd. Ongeveer een km verwij derd van de berucht geworden „kroko- dilleput" had de president vernomen van de „ontvoering" der generaals al dus Dhani. Hij ontkende dat Soekarno reeds toen van de moord wetenschap had, maar zei later dat de president had verklaard dat er „geen bloed meer mocht vloeien". In plaats van direct opdracht te geven naar de generaals of hun graf te zoe ken, begaf de president zich in een wijdlopige beschouwing over wereldre voluties in het algemeen en die van In donesië in het bijzonder, aldus Dhani's getuigenis. Soekarno was kort daarna verscheidene uren gaan slapen in een gebouw op de luchtbasis, dat voor hem in gereedheid was gebracht, terwijl el ders de opstandelingen hun positie trachtten te consolideren. In de ochtenduren had Soekarno op dezelfde basis in het bijzijn van kop stukken van de opstand een hunner-, brigade-generaal Supardjo, een prijzend schouderklopje gegeven. „Het was me een raadsel dat de president geen op- MOSKOU Zeker 31 mensen zijn 't vorige weekeinde volgens het Russi sche persbureau Tass in China gesneu veld in gevechten tussen de tieners van de Rode Garde en arbeiders. In Woe Si, in het oosten van het land, vie len 13 man, meest arbeiders, en in Tsjoeng King in het westen elf. In Sjanghai hebben rode gardisten ge vochten niet personeel van een krant. Zeven mensen lieten het leven. Alle» bij elkaar werden bijna 400 mensen ge wond. In Woe Si, aldus Tass, zijn de ar beiders door het gemeentebestuur tegen de gardisten gemobiliseerd. In Sjang hai verweet de garde het blad, dat het aan de kant stond van het plaatselijke partijbestuur. Een correspondent van het Russische blad „Nieuwe tijden" die onlangs Chi na bezocht, schrijft dat hij in een Pe- kingse kleuterschool kinderen van drie jaar in koor heeft horen nazeggen: „Voorzitter is de rode zon in ons hart. Pappa en mamma zijn lief, maar nie mand is liever dan voorzitter Mao". Volgens Tass zijn er steeds meer aanwijzingen die erop duiden dat de plaatselijke communistische partijbe sturen met geweld de „Rode Garde" trachten te keren, ondanks de steun die het centrale comité van de Chine se communistische partij aan de „Ro de Garde" verleent. Alle gevechten had den zondag jl. plaats. In Tsjoetsin werden 11 personen ge dood en 200 gewond bij een massale veldslag tussen leden van de rode gar de en arbeiders. BELFAST Een groep hartspecialisten is er ongeveer een jaar geleden in ge slaagd een man te redden die in twee dagen tijd 29 keer „overleed", zo is in Bel fast bekendgemaakt. De patiënt, de 64-jarige James McAllister, hoopt binnenkort weer aan het werk te gaan. Aangenomen wordt dat het geval op het gebied van het opnieuw tot leven wekken van het hart, uniek is. Volgens de specialisten in het koningin Victoria-ziekenhuis te Belfast, werd McAllister na een hartaanval aangesloten op een elektrische hartslagopwekker. Het apparaat hield er na drie dagen echter plotseling mee op, als gevolg waar van het hart kwam stil te staan. Hierna werd de hulp ingeroepen van een groep hartspecialisten om hem te behandelen met elektrische schokken van hoge spanning. Het ljart begon inder daad weer te kloppen. Dezelfde behandeling moest de volgende twee dagen 28 keer worden herhaald omdat McAllisters hart met tussenpozen kwam stil te staan. „Het is heerljjk te leven", zei McAllister. „Ik heb de dood in de ogen gezien en ik wist het. Ik heh totaal niet gemerkt dat ik er tussenuit ben geweest maar Ik had alleen maar het vage gevoel dat ik wegebde", zo vertelde hij. In Oesi werden 13 personen, hoofd zakelijk arbeiders gedood en 180 ge wond toen arbeiders, door het plaatse lijke partijbestuur opgetrommeld, het partijhoofdkwartier tegen overname door „revolutionaire studenten" wilden behoeden. dracht gaf hem te arresteren", zei Dha ni met vermoeide stem. Uit Dhani's getuigenis zou blijken dat de president geen enkele emotie heeft getoond toen het hem duidelijk moest zijn geworden dat de zes ontvoerde ge neraals allen vermoord waren. Buiten landse waarnemers hellen dan ook steeds meer over tot de mening dat de president wel degelijk van te voren is ingelicht over plannen omtrent het „in dammen van de macht van de gene raals". De waarnemers betwijfelen, of de president niet kan hebben voorzien, dat het niet tot ontvoeren alleen beperkt kon blijven wegens de diepe wederzijd se haat tussen leger en P.K.I. Voordat president Soekarno zijn jon ge Japanese vrouw Ratna Sari Dewi uit „Hotel Indonesia" liet halen en zich tegen middernacht met haar in haar woning aan de rand van Djakarta te rugtrok, had hij aan het slot van een toespraak tot een Congres van technici in het sportstadion gezegd: „Ga nu al len rustig naar huis. Ikzelf heb nog en kele zeer belangrijke zaken te regelen. Misschien zal ik daarmee tot diep in de nacht bezig zijn". Menigeen ziet in de ze woorden een aanwijzing dat de pre sident van te voren wist wat er op de eerste oktober 1965 te gebeuren stond. Dhani, die de indruk scheen te willen maken door de president en zijn ideeën te zijn misleid, deed niettemin een be roep op het tribunaal niet de schuld op Soekarno te schuiven. „Ik aanvaard volledig alle aansprakelijkheid voor mijn aandeel in de coup. Laat in de middag van 1 oktober liet generaal Suharto weten dat hij van plan was het hoofdkwartier van de op standelingen, waar Soekarno zich nog steeds bevond, stormenderhand te be zetten. De prominenten, die door Soe karno naar Halim waren gedirigeerd, zochten toen een veilig heenkomen. Het staatshoofd zelf vroeg verscheidene ma len aan Dhani waarheen hij hem zou willen brengen. „Naar Djokja op Mid- den-Java", had Dhani na samenspraak met andere coupleiders gezegd. De pre sident bevond zich al in een auto op weg naar het luchtmachtvliegtuig toen de tweede plaatsvervangende premier, de bejaarde dr. Leimena, de president over wist te halen niet naar Djokja (dat twee dagen door de rebellen bezet werd gehouden), maar-- naar zijn zo merverblijf in Bogor te gaan. ADVERTENTIE o,.i Nederland als de nood aan de man komt er doorheen te helpen. Dat is nog maar één (misschien zelfs grappig) REVU-feitje uit de grote wetenschappelijke enquête waarin vele belangrijke vragen aan de orde komen. Het gaat om onze democratie. Vragen die de politieke gevoelens in ons land tekenen, krijgen een verrassend en onweerleg baar antwoord. REVU geeft uw eigen mening uw eerlijke uitspraak uw harde oordeel over o.a. deze problemen: Heeft de kiezer nog iets in te brengen? Hebben wij vertrouwen in de mannen aan de top? Is onze politiek wel open genoeg? Zijn kamerleden wel vo/ksvertegenwoordigers? losse nummers 55 cent In een Amsterdamse krant stond on- 1 lang» de volgende advertentie: „Wan ted: hip natelt je, dat kinky genoeg is om onze kantine in full swing te houden." Vertaald betekent dit: „Ben je een vrien delijk meisje van ongeveer 16-18 jaar, dat pittig genoeg is om in onze kantine te assisteren?" Naar aanleiding hiervan merkt de „Provinciale Zeeuwse Cou rant" (onafh.) op: „Kort na de oorlog heerste er ln Nederland een epidemie van Engelse ziekte, iedereen gebruikte Engelse woorden. We hebben de indruk dat het een tijd wat minder is geweest, al bleef de invloed van de Anglo-Ameri- kaanse wereld groot. Op dit ogenblik zijn we weer sterk aan het internatio naliseren mede tengevolge van ver schijnselen als grammofoonplaten (al een „singeltje" gekocht?), tv en voor al ook de reclame. Maar ook in allerlei andere kringen is er sprake van een toenemende ge woonte het Nederlands te voorzien van allerlei Engelse uitdrukkingen. Men moet maar eens opletten hoe vaak men tegenwoordig hoort zeggen: „Dat is een clevere kerel" in de zin: een intel ligente vent. Opvallend ook. dat dit Engelse woord een Nederlandse ver buiging krijgt, hetgeen er op zou wij zen, dat het hier al volkomen inge burgerd zou zijn. Nog 'n woord dat men de laatste tijd voortdurend hoort opduiken, ia 't Engelse „stress". Iemand vertelde ons, dat hij onlangs 'n vergadering had bijgewoond, waar in de deelnemers voortdurend uitroe pen slaakten in de geest van „Daar moeten we eens een extra-sress aan geven". Thuisgekomen ben ik het eerst maar eens gaan opzoeken, zei onze zegsman, „m'n Engels is name lijk nogal sleets." Hij had toen ge merkt, dat zijn mede-vergaderaars ge woon „nadruk" hadden bedoeld. Eigenlijk is het met dat hippe na teltje en de stress een en dezelfde zaak. Een bepaalde groep creëert een taalgebruik in dit geval met Engel se woorden dat docr de andere le den van de groep niet alleen onmiddel lijk wordt begrepen, maar tevens eer band schept. Wanneer tieners zich var hun hippe taal bedienen, scheppen zr namelijk een eigen wereld, ja een ei gen klasse. De lieden, die zo clevei zijn en graag hier en daar met stress werken, doen echter precies hetzelfde: ze scheppen een sfeer van wij-weten-wat-we-bedoelen-wij horen bij-elkaar. Dit taalgebruik, behorend bij een bepaalde groep, komt in de hele wereld voor en is met name vor Engeland op een nogal onbarmharti ge manier uiteengerafeld een jaar of tien geleden door Nancy Mitford. De Britse aristocratie hield er een taalgebruik op na, dat zij aanduidde als U-words (Upper Classwords) in tegenstelling tot die van de „minder beschaafden", die er Non-U-words op na zouden houden. Taalverschillen zijn vaak sociale verschillen, zo kon men uit haar betoog afleiden. Dat is op zichzelf nog wel begrijpelijk, tot op zekere hoogte zelfs onvermijdelijk. Maar niet onvermijdelijk lijkt ons 't verminken van het Nederlands door dit mengen (we hadden bijna geno teerd: bijmixen) van allerlei Engelse woorden in het Nederlands. Moet 'n kantine nu heus in „full swing" wor den gehouden? Moeten we nu echt ergens „push" achter zetten of voor ..stress" zorgen? Kan er niet ge switcht worden naar beter Neder lands? Misschien zijn we niet „cle ver" genoeg om dit taalgebruik op de juiste waarde te schatten. Jammer, op een beetje van dat clevere hadden we nog gehoopt: we zijn namelijk te oud om nog hip te zijn. En over kin ky praten we maar helemaal niet. Geen swing genoeg, geen full swing." rote sectoren van het onderwijs zijn de laatste jaren overgegaan op de vrije zaterdag en ook op de middelbare scholen gaan steeds meer stemmen op, die pleiten voor een vijf daagse schoolweek. Ruim 60 procent van de Rooms-Katholieke leraren, die deel hebben genomen aan een enquête over deze kwestie, hebben zich uitge sproken vóór de vrije zaterdag. Mis schien is de vijfdaagse schoolweek ook bij het VHMO, maatschappelijk gezien, op de duur niet tegen te houden. Of zij onderwijskundig gezien wenselijk I», blijft een grote vraag, zo meent „De Tijd" (R.-K.). „Het rapport, dat een commissie van de Katholieke lerarenvereniging over deze zaak heeft uitgebracht, glijdt over de moeilijkheden, die de invoering van de vrije zaterdag voor de leerlingen mee zal brengen, wel erg gemakkelijk. De lessen van de zaterdag zouden verschuiven naar de andere dagen van de week; 's avonds moet er dus voor één les meer huls- werk gemaakt worden. De scholen hebben nu al vaak de neiging de huiswerktijd optimistischer te schat ten dan hij is en straks komt er dan nog een verzwaring van het huiswerk bij. Het lerarenrapport behandelt dit punt in de trant van „ach, dat redt men wel" en de leerlingen, die het niet redden, moeten maar wat meer in het weekend doen. Men ontkomt moeilijk aan de indruk, dat een deel van de moeilijkheden op de leerlingen wordt afgewenteld. Een ongelukkige uitspraak in het rapport, is, dat bij de verkorting van de lessen voor de meer algemene vorming geen tijd meer zal zijn. „Aan deze nadelige consequentie valt niet te ontkomen." We geloven er, eerlijk gezegd, niets van, dat met die vijf vervallende minuten nu ook de alge mene vorming zou verdwijnen. Van mensen, die pedagogisch werkzaam zijn, zou men echter niet verwachten, dat zij in alle ernst een nieuw sys teem voorstellen, waarbij volgens hun zeggen de algemene vorming maar opgeofferd moet worden. Psychologisch maakt men ook een slechte beurt door de regeling van de arbeidsvoorwaarden der leraren te vergelijken met die van de bouwvak arbeiders en het bankpersoneel. De bouwvakkers hebben toch ook een vijfdaagse werkweek gekregen ter wijl er woningnood heerste en de banken hebben er ook niet naar ge vraagd of het de particulier uitkwam dat zij op zaterdag dicht gingen. We hebben nog altijd het idee, dat het geven van onderwijs van een andere orde is. Het probleem van een vijfdaagse schoolweek voor het middelbaar on derwijs is niet weg te wuiven, dat is duidelijk. Maar eveneens is duidelijk dat de pedagogische kant van deze zaak een grondiger behandeling ver dient dan hij in het rapport van de lerarencommissie gekregen heeft. Bij dit rapport past een bekende kantte kening van wijlen de heer Tilanus: „Moet dat nu zo?"

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1966 | | pagina 7