Duitse economie over
hoogtepunt heen
Set
Snoezige
Babykleertjes
voordeelpakken
2 x 24 Maggiblokjes
van 1.58
Scheidende WEU-praeses
pleit voor één Europa
Meisje dat „gekleurd"
was moest van school
„Glaasje op''-actie in Benelux
Levenslang voor moord
op 3 rechercheurs
Over de
Opvolger
Groeiend vertrouwen in
zwart-rode regering
reuzen
Carlo Schmid in laatste rede
Geen sprake van komende crisis
Investeringen
Experts
Lonen omhoog
Arbeidsmarkt
Kritiek op Sovjet-
onderwijs
A
A
A
A
A
A
Rassendrama in Zuid-Afrika
Britten in 1971
decimaal
Volkswagen slopt
17 dagen
Zaak-Roberts berecht
mm
DINSDAG 13 DECEMBER 1966
(Van onze correspondent)
BONN
De Westduitse economie is ook dit jaar nog gegroeid, maar het
tempo is aanzienlijk langzamer geworden.
De laatste bloeiperiode begon in de herfst van 1963. Volgens het invloedrijke
economische maandblad „Capital" bereikte zij in de zomer van 1965 haar
hoogtepunt. Zij eindigde in 1966.
Sinds het begin van het jaar is het heuvelafwaarts gegaan om het wat al
te scherpe beeld „bergafwaarts" niet te gebruiken.
Eind vorig jaar hadden de ondernemers gemiddeld nog opdrachten voor
drieënhalve maand. Aan het einde van dit jaar is de ordervoorraad tot 2,8
maand geslonken.
Vele ondernemingen moesten het
aantal wekelijkse werkuren verkor
ten. Overuren worden bijna niet meer
gemaakt. Bij steeds meer firma's is
de produktiecapaciteit niet volledig in
gebruik. De industrie levert sneller
dan ooit tevoren.
Voor zover het „Institut für Wirt-
schaftsforschung" te Hamburg het
kan overzien heeft alleen de oliever-
vrerkende industrie dit jaar nog meer
geproduceerd dan in 1965 namelijk 12
procent in plaats van 10,9. De pro-
duktie der chemische industrie liep
van 11,1 tot 9 procent terug. Er is
ook sprake van achteruitgang bij de
autoindustrie (4 in plaats van 4,2 pro
cent), de textielindustrie (3 in plaats
van 4,1 procent), de levensmiddelen
industrie (3 in plaats van 3,6 pro
cent), de metaalverwerkende indus
trie (1 in plaats van 6.9 procent), de
elektrotechnische industrie (0 in
plaats van 11,4 procent), de metaal
industrie 1 in plaats van plus 0,4
procent) en de machinebouw (0 in
plaats van plus 5,9 procent). Voor
3967 wordt intussen een verdere
achteruitgang der produktie voor
speld.
Niet anders ging het met de in
vesteringen. De olieverwerkende in
dustrie investeerde 34 procent meer,
in plaats van 2 procent in 1965, het
geen wel voornamelijk een gevolg
zal zijn van de bouw van talloze raf
finaderijen in West-Duitsland. Ook de
levensmiddelenindustrie investeerde
méér (7 in plaats van 2 procent).
De investeringen in de chemische
industrie liepen evenwel van 35 tot 4
procent terug, di in de machine-
houw van 29 tot 8 procent, der
elektrotechnische industrie van 13 tot
4 procent, der metaalverwerkende in
dustrie van 18 tot 5 procent, der
bouwvakken van 16 tot 20 procent
der textielindustrie van 18 tot 10
procent, der voertuigenindustrie van
16 tot 4 procent. Ook hier luidt voor
1967 de algemene verwachting: ver
der dalende investeringen.
De toeneming der investeringen,
die in 1965 over de hele linie nog 17
procent bedroegen, is in 1966: 0 pro
cent. In 1967 zal het percentage mis
schien wel tot 8 dalen. Zelfs wan
neer er geld beschikbaar zou zijn
wat wegens het zuinige beleid der
„Bundesbank" niet het geval
ia dan nog zouden de ondernemers
niets willen riskeren, zo meent „Ca
pital".
Dalende produktie, dalende investe
ringen, het zijn duidelijke aanwijzin
gen van een recessie, waarvan de
omvang echter vaak sterk wordt
overdreven. De indruk is wel ge
wekt, dat West-Duitsland voor een
economische crisis zou staan. Die in
druk werd dan nog versterkt door de
desolate toestand, waarin de regering
in Bonn de laatste maanden verkeer
de en door de chaos der staatsfinan
ciën. Sinds de totstandkoming van de
coalitieregering tussen de christen
democraten en de socialisten is het
vertrouwen echter weer gestegen.
De economie en de financiën zijn
in handen gelegd van twee der
sterkste figuren, waarover de CDU-
CSU en de SPD beschikten. De por
tefeuille van Financiën is nu in
handen van CSU-voorzitter Franz-
Joseph Strauss, een man, die
welke bezwaren men ook overigens
tegen hem moge hebben niet te
rugschrikt voor krachtige en ook
impopulaire maatregelen. De eco
nomie wordt geleid door de socia
listische professor in de economie
Karl Schiller, vroeger al minister
van Economische Zaken van de
stad-staten Hamburg en Berlijn.
Strauss en Schiller hebben gezwo
ren ook ondanks principiële tegen
stellingen nauw met elkaar samen
te werken en daaruit kan zeker iets
goeds groeien.
Het is tekenend, dat sinds het op
treden van de nieuwe coalitieregering
meer optimistische geluiden niet al
leen uit Bonn, doch ook uit het be
drijfsleven te horen zijn. De West
duitse beurzen hebben op de toetre
ding van de sociaal-democraten gun
stig gereageerd. Een „zwart-rode co
alitie" is voor het bedrijfsleven blijk
baar geen spook meer. Schiller is een
aanhanger van het systeem-Gal-
braith der „globaal geleide markt
economie", dat vele jongere mana
gers moderner voorkomt dan de iet
wat ouderwets geworden, sterk libe
rale sociale markteconomie van prof.
Ludwig Erhard.
Van prof. Schiller verwacht het be
drijfsleven een minder harde krediet-
politiek en het einde van de restric
ties. Van Franz-Joseph Strauss ver
wachten zij de spoedige opheffing van
de couponbelasting (een belasting van
25 procent op alle dividenden, die
door buitenlanders worden geïncas
seerd) hetgeen dan weer buitenlands
geld het land binnen zal brengen.
Verder een drastische beperking van
de uitgaven ter afwending van een
staatsbankroet.
Maar wonderen kunnen ook prof.
Schiller en Franz-Joseph Strauss in
zo korte tijd namelijk vóór het
einde van het jaar niet meer ver
richten. De begroting-1967, met een
tekort van zes miljard mark, zal een
stuk lapwerk blijven en West-Duits
land zal al blij zijn, wanneer Schiller
en Strauss erin slagen door een hele
reeks stabilisatiemaatregelen dit de
ficit tot ongeveer de helft terug te
brengen.
De lonen zyn ook dit jaar nog
krachtig gestegen. Anderzijds heeft
men voor het eerst in West-Duits
land beleefd, dat de directie van
een ijzergieterij het personeel voor
stelde de tariefionen over de gehe
le linie met tien procent te verla
gen, met als alternatief ontslag van
een deel van het personeel. Het
voorstel werd aangenomen.
Niet altijd zal het mogelijk zijn
binnen de onderneming een dergelijke
regeling te treffen. Het voorbeeld
stemt hoopvol en zal wellicht navol
ging vinden, zeer tot ongenoegen van
de vakverenigingen, die hun popula
riteit en bestaansrecht toch wel voor
namelijk ontlenen aan het gestaag
omhoog schroeven van de lonen.
Ook wat dit betreft blikt men vol
vertrouwen naar de nieuwe regering
te Bonn en naar haar „sterke man
nen". Wellicht gelukt het de socialist
prof. Schiller bij de sterk socialis-
tisch-georiënteerde vakbonden een
„geleide loonpolitiek" door te zetten.
Misschien zijn de vakbonden eerder
bereid te luisteren naar een der hun
nen dan naar een christen-democra
tische minister van Economische Za
ken. Prof. Schiller heeft trouwens nog
de steun van een invloedrijk vakbond
man, namelijk van Georg Leber, de
vroegere voorzitter van de bond van
bouwvakarbeiders, die nu minister
van Verkeer en Waterstaat is gewor
den. En van de christen-democra
tische minister van Arbeid, Hans Kat-
zer, die tot de werknemersvleugel
der cdu behoort en ook in de partij
nogal links staat. Misschien gelukt
het inderdaad deze drie mannen in
het kabinet om in 1967 een matigen
de invloed op de loonpolitiek der vak
bonden uit te oefenen.
Op de arbeidsmarkt kon in 1966 een
zekere aanpassing worden geconsta
teerd. Men merkt dit het duidelijkst
bij de categorie buitenlandse werkne
mers, wier aantal langzaam maar ze
ker daalt. Ook in 1967 zal het met cir
ca één miljoen nog zeer hoog blijven,
aangezien vele takken van het be
drijfsleven het eenvoudig niet zonder
buitenlanders kunnen stellen. Deson
danks zullen in het komende jaar on
geveer 300.000 buitenlanders minder
in de bondsrepubliek werken.
In het algemeen bleef de werkloos
heid in West-Duitsland in 1966 gering.
Van een vermindering der „Vollbe-
schaftigung", dat wil zeggen de prak
tische afwezigheid van werkloos
heid, was nog geen sprake. Ook niet
van het aantal onbezette posten, dat
gemiddeld nog altijd 500.000 bedraagt.
Ook deze cijfers bewijzen, dat on
danks een zekere afvlakking der con
junctuur, in 1967 beslist geen econo
mische crisis in West-Duitsland zal
optreden.
Het jaar 1966 is voor de bondsre
publiek dus niet zo volkomen bevre
digend geweest als de voorafgaande
jaren. In West-Duitsland zijn de ver
schijnselen der lichte recessie in het
algemeen pessimistisch uitgelegd. Dit
is psychologisch begrijpelijk.
De Westduitsers hebben het nog
zelden zo goed gehad als in de ja
ren na de tweede wereldoorlog en
zij begrijpen eigenlijk ook niet,
waaraan zij dat hebben verdiend.
Zij weten, dat iets dergelijks niet
eeuwig kan voortduren, maar zij
hebben tegelijk een ongelooflijke
angst voor een economische crisis.
En als de Duitsers geen echte cri
sis hebben, dan doen zij alsof er
een is.
Zij hebben ook een geweldige vrees
voor inflatie. Niets is de laatste we
ken onverstandiger geweest dan de
uitlating van de verslagen FDP-voor-
zitter, dr. Erich Mende, dat in de ja
ren zeventig een derde sanering van
de markt kan worden verwacht, als
het met de staatsfinanciën verder
gaat als tot dusverre. Overigens: het
was juist de liberale FDP, die sinds
1961 de minister van Financiën had
geleverd aan de kabinetten. Derge
lijke verklaringen hebben op de West
duitse bevolking een desastreuze uit
werking.
Laten wij het hierbij laten. West-
Duitsland heeft het hoogtepunt van
zijn fenomenale economische naoor
logse groei overschreden. Het gaat
het land echter nog altijd zeer goed,
ook al is de groei niet meer zo ge
weldig als in het afgelopen jaar. Voor
een economische crisis behoeft ech
ter, wat West-Duitsland betreft, geen
vrees te bestaan.
MOSKOU De minister van Onder
wijs van de Russische federatie, Mi-
chail Prokofjef, heeft in een rapport
geklaagd over ouderwetse onderwijsme
thoden en verlaging van het gehalte
van zijn scholen. Teveel leerlingen ver
laten de school voortijdig, wat groten
deels te wijten is aan te eenzijdig on
derwijs, meent hij. Scherpe kritiek had
hij op het onderwijs in natuurweten
schappen, terwijl juist dit onderwijs in
het buitenland als een Sovjetrussisch
succes wordt gezien. Hij vindt dat de
kinderen teveel leren van de geschie
denis van de fysica en te weinig van de
fysica zelf. Ook zijn er te weinig kwe
kelingen, voorziet hij een onderwijzers
tekort en zijn inspecteurs van onder
wijs te formalistisch, zegt Prokofjef.
ADVERTENTIE
3
3
3
3
32
3
3 t
3 i
3 l
IC
71
3
3
2£
3
IE
3 E
A
2f£
2£
3
2£
A
2E
2X
3 C
3 t
3
2E
sk
j c
ADVERTENTIE
Een pyamajasje, een luierbroekje met zijdezacht plastic gevoerd
plus een royale trappelzak - alles in hetzelfde vrolijk gedessineerde
zwanendons, prachtige stevige kwaliteit - voor slechts f 7.50 totaal
en 5 Molenaar waardezegels (winkelprijs ƒ11.40).
Stuur uw waardezegels aan: Babyset-actie, Postbus 161, Westzaan.
Vermeld duidelijk uw naam en adres en ook welke kleur u wilt
hebben - rose, bleu of wit. U ontvangt dan een ingevulde giro-
stortingskaart. Binnen 10 dagen na ontvangst van het bedrag krijgt
u de set babykleertjes thuisgestuurd.
Molenaar waardezegels vindt u op alle pakjes Molenaar's Kinder
meel - Rijstebloem, Bordklaar Rijstebloem, Tarwebloem, Smulklaar
Tarwebloem en Kindergries (Molenaar's Kindermeel is als enige
in een assortiment van 5 soorten verkrijgbaar).
2£
3
>2
3 1
2E
A
JE
JE
a e
It
3 E
JE
A
0
PARIJS „Als we de Westeuropese Unie verstevigen, is er hoop. dat Frank
rijk zijn defensie-inspanning wil verbinden met die van de andere landen van
de Westeuropese eenheid. Europese eenheid zou wel eens een beslissende stap
kunnen zijn op de weg naar een eenheid op wereldschaal. Europa aaneensmeden,
betekent ook dat er een samenhang blijft bestaan tussen Europese landen
wier politieke consepties tekenen van verwijdering vertonen".
Aldus pleitend voor een sterke Euro
pese eenheid heeft maandag in Parijs
de Duitse minister voor Bondszaken,
Carlo Schmid, de vergadering van de
assemblee van de Westeuropese Unie
geopend. Schmid, die in een verbonden
Europa een stevige tweede pijler van
het Atlantische bondgenootschap zei te
zien, verheelde overigens niet, dat er
aan Europa's eenwording toch wel het
een en ander ontbreekt. Het meest is
zij geslaagd met de economische ge
meenschap, hoewel deze nog succesrij
ker zou zijn, als ook het Verenigd Ko
ninkrijk aan de EEG zal deelnemen,
aldus Schmid.
Met zijn belangrijke inspanningen op
het gebied van het wetenschappelijk on
derzoek, met zijn industriële hulpbron
nen en met zijn vergevorderde ontwik
keling van de technologie, is het Ver
enigd Koninkrijk in de gelegenheid cnn
JOHANNESBURG Het blanke Zuid-
afrikaanse echtpaar Laing wil bij de re
gering in beroep gaan, tegen een beslis
sing, waarbij z'n elfjarige dochter San
dra als „kleurling" is geclassificeerd en
van een kostschool voor blanken is weg
gestuurd. Haar achttienjarige broer, die
blank is, verblijft nog op die school.
Sandra is echter duidelijk gekleurd en
heeft overwegend Afrikaanse trekken.
Een andere broer is ook blank. De va
der, een Oosttransvaalse garagehouder,
zei tegen journalisten, niet af te weten
van een kleurling-verleden in zijn fami
lie of die van zijn vrouw.
Sandra was in een ziekenhuis voor
blanken geboren en ondanks haar kleur
ling-voorkomen als blanke geregistreerd
en protestants gedoopt.
De minister van Binnenlandse Zaken
had in februari j.l. schriftelijk laten
weten, dat Sandra geherclassificeerd
was als kleurling. Spoedig daarna was
zij van de school in Piet Retief waar
zij drie jaar was geweest weggezon
den en door het schoolhoofd en een po
litieman thuisgebracht. De moeder had
sedertdien meermalen gedreigd zichzelf
en het meisje het leven te zullen bene
men.
Volgens de wettelijke bepalingen in
Zuid-Afrika, moet in geval van twijfel
over iemands voorkomen bij de ras-in
deling rekening gehouden worden met
de omgeving.
Niet-blanken mogen niet in blanke
LONDEN Het Britse ministerie
van Financiën heeft maandag een wit
boek uitgegeven waarin staat dat En
geland in februari 1971 zal overschake
len op een tiendelig Pond Sterling, De
biljetten van een, vijf en tien pond ster
ling zullen in omloop blijven, maar het
biljet van tien shilling zal uit de cir
culatie worden genomen. Het pond zal
worden verdeeld in honderd pence. Er
zullen munten van vijftig, tien, vijf,
twee, een en een halve penny worden
uitgegeven. De juiste datum van om
schakeling is nog niet vastgesteld.
BRUSSEL Wegens het succes In
het afgelopen jaar heeft het Nederlands
Verbond voor Veilig Verkeer het initia
tief genomen, om de actie „glaasje op,
laat je rijden" in 1967 voort te zet
ten in Beneluxverband. In samenwer
king met de zusterorganisaties „Via Se-
cura" in België en „La Sécurité Rou-
tière" in Luxemburg hoopt het verbond
te kunnen bijdragen aan de bestrijding
van de verkeersonveiligheid betreffende
het misbruiken van alcohol.
De drie organisaties hebben besloten
om door middel van het verspreiden
van affiches en raambiljetten aan open
bare vervoersbedrijven de aandacht van
het publiek te vestigen op het gevaar
van alcoholgebruik bij wegverkeer. In
het kader van deze actie zullen de slij
terijen worden voorzien van bierviltjes
met het bekende motto en zullen aan
benzinestations transfers worden uitge
reikt. Het Nederlandse verbond gaf
reeds het goede voorbeeld door de uit
genodigde pers niet op eigen gelegen
heid naar de conferentie in Brussel te
laten rijden, maar per touringcar. Ui
teraard werd het gezelschap onderweg
een glaasje aangeboden.
De secretaris van het Verbond van
Veilig Verkeer, jhr. mr. G. H. van
Hplthe tot Echten, wees tijdens de rij
dende persconferentie op de noodzaak
van praktische samenwerking in groter
verband, vooral omdat geen van de
EEG-landen over voldoende financiële
middelen beschikken om het verkeers-
monster te kunnen bestrijden.
Tenslotte wees hij er nog op dat het
aantal vervolgingen voor drankmis
bruik bij het rijden in Nederland over
het eerst half jaar 1966 in vergelijking
met dezelfde periode in 1965 is afgeno
men van 3574 tot 3496. Dit zou volgens
hem voor een groot deel te danken zijn
aan de door het verbond in Nederland
gevoerde actie „glaasje op".
woongebieden wonen zonder vergunning,
die gewoonlijk voor huisbedienden wordt
gegeven. Maar volgens waarnemers zal
Sandra waarschijnlijk wel bij haar fa
milie mögen blijven, als zij maar naar
een school voor kleurlingen gaat.
4DVF.R I hNTIE
een beslissende bijdrage te leveren
voor een Europa als geheel.
Wij moeten de heer Wilson dan ook
succes toewensen bij zijn tocht langs
de Europese hoofdsteden, aldus de
Duitse minister. Hij sprak er verder
zijn vertrouwen in uit dat, als het En
geland ernst is met zijn wens om toe
te treden tot de EEG, het de moeilijk
heden die 't op de weg daarheen onder
vindt, zal weten op te lossen.
Over hoe Europa er uit zou zien fi
losofeerde minister Schmid aldus: is
ons doel een Europa der vaderlanden,
of een staat Europa, of is het antwoord
misschien iets van een confederatie
halverwege tussen een samenwerking
tussen de staten en de creatie van een
Europese staat?
De defensie-commissie van de West
europese Unie (WEU) heeft een reso
lutie aangenomen waarin er bij de aan
gesloten landen op wordt aangedrongen
hun politieke gedragslijn tegenover
communistisch China met elkaar in
overeenstemming te brengen.
Na opening van de vergadering be
sprak de assemblee drie rapporten:
een over de oprichting van een anti-
duikbotenmacht, een over ontwape
ning en een over de kosten van de
Westelijke defensie-inspanning.
De assemblee hechtte haar goedkeu
ring met 45 stemmen tegen twee aan
't rapport van de Belgische socialist Lu-
cien Radoux, waarin er bij de WEU-
landen op aangedrongen wordt naar
ontwapening te streven zonder het uit
stippelen van een gemeenschappelijke
nucleaire politiek tussen de NAVO-lan-
den in gevaar te brengen.
De Duitse minister, Carlo Schmid,
heeft na de vergadering van de assem
blee geopend te hebben, als voorzitter
afscheid genomen. Het voorzitterschap
dat hij vier jaar bekleed heeft is
niet verenigbaar met zijn huidige mi
nisterschap. Vandaag zal de assemblee
een nieuwe voorzitter kiezen.
WOLFSBURG President Nordhoff
van Volkswagen heeft bekendgemaakt,
dat bij de vijf fabrieken van de maat
schappij alsmede in de fabriek van
Auto-Union In Ingolstadt in het eerste
kwartaal van 1967 gedurende zeventien
dagen niet zal worden gewerkt.
In januari zal de produktie vijf dagen
worden stopgezet en in februari en
maart zes dagen. De economische ont
wikkeling laat het Volkwagenconcern
geen andere keus, aldus Nordhoff. Er
zullen ongeveer 100.000 Volkswagens
minder worden geproduceerd dan nor-
maal.
Over de betaling van de ongeveer
100.000 arbeiders die door deze maatre
gel worden getroffen is nog geen over
eenstemming bereikt met het arbeidsbu
reau en de ondernemingsraad.
LONDEN Harry Roberts (30) en
John Duddy en John Witney die in au
gustus van dit jaar drie Londense po
litiemannen doodschoten, zijn maandag
door een rechtbank in de Britse hoofd
stad tot levenslange gevangenisstraf
veroordeeld. De rechter deed hier de
aanbeveling bij, het drietal niet binnen
80 jaar in vrijheid te stellen (gebruike
lijk is dat in Engeland een tot levens
lang veroordeelde, na twintig jaar vrij
gelaten wordt.)
De drie veroordeelden konden niet
ter dood veroordeeld worden, daar de
doodstraf voor een proefperiode van
vijf jaar is afgeschaft.
De 37-jarige Roberts had zich het
langst voor de politie verborgen weten
te houden. Vorige maand werd hij na
een klopjacht gearresteerd bij een kam
peerplaats 50 kilometer ten noorden
van Londen. Hij heeft bekend twee van
de drie Londense rechercheurs te heb
ben neergeschoten. De 37-jarige Dud
dy en de 36-jarige Witney verklaarden
niet schuldig te zijn aan de moorden.
Zij werden schuldig bevonden aan alle
drie de moorden, terwijl Roberts ook
schuldig werd geacht aan de moord op
de derde politieman, waaraan hij had
verklaard geen schuld te hebben.
Na een half uur beraad, bevond de
jury ieder van de drie verdachten
schuldig aan alle drie moorden en aan
het bezit van vuurwapens met het doel
die te gebruiken ingeval van arrestatie.
Geen *an de drie mannen toonde emo
tie toen het vonnis werd voorgelezen.
Het openbaar ministerie betoogde dat
alle drie mannen gelijkelijk verant
woordelijk waren aan een opzettelijke,
in koelen bloede bedreven moord, om
dat zij alle drie gewapend waren, van
plan waren geweest een misdaad te
plegen en gezamenlijk handelen op het
tijdstip van de schietpartij.
'fmmm - m §p IPPI
fUaar wordt verwacht zal de reorga-
nisatie in de Duitse regering haar
invloed uitstrekken tot de Westberlijn-
se gemeenteraadsverkiezingen die in
maart van het volgend jaar worden
gehouden.
Politieke waarnemers betwijfelen of
de sociaal-democratische partij zon
der Willy Brandt als kandidaat voor het
burgemeerstersambt haar absolute
meerderheid in de gemeenteraad zal
kunnen handhaven.
Op het ogenblik is Brandt minister
van Buitenlandse Zaken. Tijdens de ver
kiezingscampagne zal de partij worden
aangevoerd door Heinrich Albertz, die
onder Brandt loco-burgemeester was.
Zélfs de socialisten geloven niet dat
Albertz hetzelfde aantal stemmen kan
verwerven als Brandt.
Het verlies van een absolute meerder
heid zou echter geen verlies van socia
listische macht behoeven te betekenen.
De socialisten vormen reeds nu samen
met de Vrije Democraten de regering.
U enrich Albertz, de 51-jarige protes
tantse predikant die Willy Brandt
als burgemeester van West-Berlijn op
volgt, heeft tijdens het nazi-bewind in
de gevangenis gezeten.
Aan het eind van de tweede wereld
oorlog verliet hij de kansel van de Evan
gelische Kerk voor een politieke loop
baan. Aanvankelijk lagen zijn bezighe
den op het terrein van de vluchtelingen
hulp maar al spoedig klom hij op tot
loco-burgemeester van West-Berlijn.
Hij schuift naar deze functie op om
in de vacature te voorzien die is ont
staan nadat Brandt vice-kanselier en
minister van Buitenlandse Zaken werd
in het nieuwe Duitse kabinet dat wordt
gevormd door Brandts socialisten en
door de christen-democraten van kanse
lier Kurt Georg Kiesinger.
ertz is wel eens de „Unbequemer"
ïgemakkelijke) politicus genoemd.
L nazi's vonden hem ongemakkelijk,
toen hij nog slechts een jeugdig predi
kant was en in het westen is hij om di
verse redenen eens „de olifant in de
porseleinkast" genoemd.
Kort nadat de tweede wereldoorlog
was uitgebroken, werd Albertz door de
nazi's tot zes maanden gevangenisstraf
veroordeeld, omdat hij vanaf de kansel
zijn beroemde collega Martin Niemöller
had verdedigd die door de nazi's naar
een concentratiekamp was gezonden.
Volgens de beschuldiging was zijn preek
HEINRICH ALBERTZ -
ongemakkelijk
O
„vijandig tegen de staat". Tijdens de
bewuste pro-Niemöller preek zei Albertz
onder meer, dat de kerk zou blijven
voortbestaan zolang er mensen zijn die
de gevangenis willen riskeren bij het
verdedigen van het recht van vrije me
ningsuiting.
Bij zijn vertrek naar de gevangenis
werd hem door heel zijn gemeente uitge
leide gedaan. Albertz zegt nu eerlijk dat
hij zich als jongen voelde aangetrokken
tot de Hitler-Jugend, de jeugdorganisa
tie van de nazi's. Maar zijn oudere
stiefbroer Martin, die al eens minister
is geweest, had hem er van langs gege
ven en hem gezegd „een Albertz kan
nooit een nazi zijn", zo vertelde Al
bertz.
Later diende hij vier jaar in het le
ger en aan het einde van de oorlog
was hij korporaal in Amerikaanse ge
vangenschap. Na de oorlog werd hij
door de Duitse stad Celle aangesteld tot
hoofd van de plaatselijke vluchtelingen-
dienst. In de zomer van 1946 trad hij
toe tot de sociaal-democratische par
tij.
Cinds de laatste gemeenteraadsver
kiezingen van februari 1963 is Al
bertz Brandts loco-burgemeester ge
weest en de Westerse landen hebben
een goede gelegenheid gehad aan hem
te wennen, vooral tijdens de veie ma
len dat Brandt afwezig was in verband
met verkiezingen en voor het vervullen
van andere plichten.
Algemeen is men van mening dat hij
meer van Brandts kwaliteiten kan ge
bruiken, zoals die van bemiddelaar en
vredestichter die geschillen tracht op
te lossen door compromissen en over
eenstemming.
Terwijl Brandt altijd zonder moeite
heeft kunnen samenwerken met het
westen, is een dergelijk beleid voor Al
bertz veel moeilijker. Volgens functio
narissen is er tijdens Brandts afwezig
heid vaak ontoereikende coördinatie ge
weest tussen het gemeentebestuur en de
Westerse bondgenoten. In dergelijke ge
vallen wordt volgens deze zegslieden
in delicate kwesties vaak gehandeld zon
der eerst voldoende de Westerse landen
te hebben geraadpleegd.
Albertz verschilt ook van zijn voor
ganger wat betreft de mogelijkheid tot
het verwerven van stemmen. Het staat
reeds vast, dat de socialisten zonder
Brandt als kandidaat-burgemeester bij
de gemeenteraadsverkiezingen in maart
1967 stemmen zullen verliezen.
De Westberlijnse „Morgenpost" stelde
onlangs: „Het zal voor Albertz moei
lijk woi'den onder de schaduw van
Brandt uit te manoevreren". Het blad
voegde hieraan toe, dat Albertz iemand
is die vaak hardop denkt. „Hij is niet
van het type dat men op het eerste ge
zicht mag. Kortom hij is niet een popu
lair politicus", aldus de Westberlijnse
„Morgenpost".