Wat wij geloven
Kandidaten in dagorde
voor de verkiezingen
Bijna derde Kamerleden
komt niet terug
Gesprekken over principes met
vooraanstaande kerkelijke figuren
3 januari moet men lijsten inleveren
Sociale E.E.G.-
ministerraad
Nieuwe partijen
Laatste rangeerpaard
gepensioneerd
'r'.' V
DOMINEE VAN DER POEL. WILT U ONS ENKE
LE BIOGRAFISCHE INFORMATIES GEVEN?
Ik ben op 26 april 1909 te Hendrik Ido Ambacht
geboren. Ik volgde geen andere opleiding dan de
lagere school. Mijn vader was boerenknecht, wat
ook mijn beroep werd. Een overeenkomst dus met
Amos van Tekoa. Ik bleef boerenknecht tot 1931.
,«:Ik had een zeer godvrezende moeder. Zij kerkte
.bij de Gereformeerde Gemeenten. De Oud-Gerefor-
meerde gemeenten waren toen nog niet zo groot
in Nederland.
WAS U EVEN VROOM ALS UW MOEDER
Ik was onverschillig en heb het er goddeloos bont
afgebracht. In 1927, op 18-jarige leeftijd dus ,kwam
ik tot bekering. Dat was op 8 november. Tot maart
2928 liep ik in mijn ellendestaat. Ds. Heikoop was
toen nog kandidaat. In die tijd ging voor mij de
deur der hope open. onder de bediening van ds.
Heikoop.
WERD U GELIJK PREDIKER NA UW BEKE
RING?
Nee, dat duurde nog wel even. De Heere kwam
tot mij met de woorden uit Jeremia 1: 7, waaruit
wij werkzaam werden gemaakt tot het predikambt.
U GAAT DUS WEL UIT VAN EEN EXTRA-ORDI
NAIRE ROEPING?
Zeer zeker. Wij worden geroepen tot het herder
schap. Want alle schapen zijn geen herders, én...
alle herders zijn geen schapen. Er zijn heel wat
herders die meer verleiden dan leidenv als u be
grijpt wat ik bedoel
NA UW ROEPING WAS U ZEKER GAUW DOMI
NEE?
Toch niet. Dat duurde wel een jaar of zeven. God
kwam tot mij vanuit Jesaja 41 vanaf vers 11 en
verder. Daar staat ondermeer: Ziet, ik heb u tot
een scherpe, nieuwe dorsslede gesteldin die
tijd was ik los-arbeider .In 1937 zou ik opgaan
voor het curatorium van de Gereformeerde Ge
meenten. Het ging echter niet door, want ik had
een kwestie met de kerkeraad. Er werd toen voor
gesteld de zaak via de classis te laten lopen. Die
weg leek mij te lang en ik begon te preken in vrije
samenkomsten. In november 1937 kwam ik voor
het eerst in Giessendam, waar ik sprak voor de
uitgetredenen van ds. D. Overduin. In 1939 ben ik
aangesloten bij de Oud-Gereformeerden.
TJ HEBT DUS GEEN LANGE STUDIE GEVOLGD
VOOR HET PREDIKANTSCHAP?... OF BEZAT U
SINGULIERE GAVEN?
Bijzondere spreekgaven kon ik bij mijzelf niet
ontdekken. Ik moest het doen en deed het met de
gave des Geestes
HEEFT DE OUD-GEREF. GEM. EIGENLIJK
WEL BESTAANSRECHT TUSSEN DE SYNODA-
LEN EN DE GEREF. GEM. IN NEDERLAND
Er zijn bij de Synodaal Geref. Gem. wel predi
kanten waarmee ik me zou kunnen verenigen,
(b.v. ds. Lamain). Maar er zijn er ook waarmee
lk dat niet kan. Maar bij de Geref. Gem. in Ne
derland zijn ook predikanten, waarmee ik zou kun
nen samenwerken.
HOE STAAT U DAN TEN OPZICHTE VAN DO
MINEE KOK EN DOMINEE MALLAN
Mijn standpunt ligt tussen beider opvattingen in.
LEERT U WEL HET AANBOD VAN GENADE?...
Zeer zeker. Christus zegt: Predik het evange
lie aan alle creaturen. Ik predik allen hetzelfde
evangelie, daar we nog in het heden der genade
zijn. Men weet niet eerder een verworpene te zijn
voor men in de hel is. Hier op aarde is men al
tijd nog in de mogelijkheid van zalig worden.
MEENT GOD ZIJN AANBOD VOOR IEDEREEN
Ik preek het in ieder geval welmenend! Ik weet
niet wie wel of wie niet uitverkoren is. Ik houd
het de Gemeente voor dat de verkiezing een gegunde
genade is, de inwendige roeping een gegeven genade,
de rechtvaardigmaking een vergevende genade, de
heiligmaking een zondendodende genade en de heer-
lijkmaking eindigend in de God aller genade.
DE LAATSTE TIJD ZIJN ER THEOLOGEN DIE
DE ZUIVERHEID VAN DE ERSKINES (IN DE
LEER) IN TWIJFEL TREKKEN. HOE STAAT U
DAAR TEGENOVER?
Je moet wel zeer veel licht menen te hebben om
een aanval te richten op de Erskines. Het waren
Godgeleerden en van God doorleefden.
HET ZAL U BEKEND ZIJN DAT DR. STEEN
BLOK LEERT DAT DE ALGEMENE GENADE
VOORTVLOEIT UIT DE ALGEMENE GOED
HEID GODS EN NIET UIT DE VERDIENSTEN
VAN CHRISTUS' OFFERANDE. IS DIT OOK UW
STANDPUNT?
Er is na de apostelen geen man geweest zo door
licht van de Heilige Geest als Bunyan. Hij
schrijft in: „Keur uit de werken van Bunyan",
tweede deel pag. 83, eerste kolom het volgende:
We lezen in Gen. 8 in het verbond met Noach, dat
God zegt voortaan niet meer alle levende ziel te
slaan, zoals hij gedaan heeft met de zondvloed. Al
le schepselen hebben dus een zeker soort van heil
goed door de dood en het bloed van Christus. En
wel, dat zij het leven en het aanzijn hebben! Want
de oneindige gerechtigheid Gods is zo volmaakt
rechtvaardig, dat zij zonder ene offerande, niet kon
hebben geduld, dat de wereld, nadat de zonde in
de wereld was, staan bleef. Maar terwille van de
zonde zou Hij de wereld, welke Hij gemaakt had,
moeten verderven..." aldus Bunyan. Verder zegt
Bunyan: „Dat nu de mens leeft en de beesten le
ven, is door de offerande van Christus"
DR. STEENBLOK WIL DE BORGTOCHT VAN
CHRISTUS UITERAARD ZO ZUIVER MOGELIJK
VOORSTELLEN, DAAROM STELT HIJ DAT DE
VERWORPENEN GEEN ENKEL DEEL AAN
HET OFFER VAN CHRISTUS KUNNEN HEB
BEN. ZIJN STELLING DAT DAAROM DE ALGE
MENE GENADE, WELKE NIET TOT EEUWIG
HEIL DIENT, UIT EEN ALGEMENE GOEDHEID
GODS MOET VOORTVLOEIEN, IS DUS WEL TE
ARGUMENTEREN! WAT STELT U HIER TE
GENOVER?
Als dr. Steenblok gelijk had, kan ik me niet in
denken waarom de rijke man uit de gelijkenis, geen
water kreeg. Immers, dat moest dan toch moge
lijk zijn buiten de borgtocht van Christus om. Nog
maals, ik sta volkomen achter Bunyan.
WAT IS VOLGENS U DE KERNINHOUD VAN DE
BIJBEL?
De inhoud van de ganse bijbel is: God zoekt de
zondaar.
WELKE WAARDE HEEFT DE DOOP?
Ik zeg niet dat iemand in zijn doodstaat enig
voordeel heeft van de Doop.
IS DAT NIET WAT MAGERTJES?
De Doop is geen voertuig van genade. De Doop
heeft voor mij alleen betekenis als een goddelijke
instelling.
HOE BEZIET U HET H. AVONDMAAL?
Het Avondmaal ls ingezet voor hen die een le
vend lidmaat van Christus zijn en daar enige weet
van hebben. Wij betuigen daarin dat ons leven Hem
in de dood heeft gebracht en Zijn dood ons in het
leven.
DUS IEDER DIE GOD LIEFHEEFT MAG AAN
HET AVONDMAAL?
In Oud-Gereformeerde kringen neemt ds. J. van d er Poel, aan de Veender-
weg te Ede, een vooraanstaande plaats in, getuige de vele verzoeken welke wij
ontvingen om ook hem in deze pastorale-discussie-interviews te betrekken. Ds.
v. d. Poel is een man zonder opsmuk. Hij voelt er weinig voor in het middel
punt van de belangstelling te staan. Na wat heen en weer gepraat, vonden wij
hem toch bereid aan dit vraaggesprek medewerking te verlenen.
„Handelt zachtkens met de jongeling" verzocht hij ons met het oog
daarop, dat hij in zijn leven lichamelijk al heel wat had doorstaan. We be
loofden hem het vuur niet al te na aan de schenen te leggen. Doch in het
verloop van het gesprek bleek dat Ds. v. d. Poel zijn woordje best wist te
doen. Uiteraard moeten van hem geen moderne opvattingen verwacht worden,
hoewel de Pastor van aanleg een opgeruimd karakter heeft met een gemoede
lijke inslag, ondanks zijn grote levensernst! Want de ernst van het leven be
heerst zijn gehele persoonlijkheid. Dat is ontegensprekelijk!
Uiteraard zullen vele lezers, naar hun gevoelen, extreme stellingen aantreffen
in de repliek van deze predikant, maar niemand is verplicht het met „Poel-
Ede" eens te zijn
Degenen die pas de keus hebben gedaan, heb
ben nog voldoende aan de voeding des Woords. Een
beginnende ziel kenmerkt zich hoofdzakelijk door
het bewenen en het vlieden van de zonden. De zon
de is namelijk een giftig zoet. Als men komt tot
kennis van Christus en zijn weldaden, heeft men
recht, en een niet te stuiten begeerte, om aan het
Avondmaal te gaan.
U NOEMT DE ZONDE EEN GIFTIG ZOET.
GEEFT U DAAR EENS EEN VOORBEELD
VAN?
Om een openbare zonde te noemen: de Televisie,
afgekort tot t.v. Deze afkorting betekent voor mij:
T(ot) VerschrikkingT(ot) V(erdwazing)
T(ot) V(erdoemens).
U BENT DUS WEL FERVENT TEGENSTANDER
VAN DE T.V.
Pertinent.
MAAR MET 10 MAART HEBT U MISSCHIEN
BIJ DE BUREN GEKEKEN?
Ik weet dat verschillende tegenstanders van de
t.v., bij de bruiloft van prinses Beatrix en prins
Claus bij hun buren of kennissen gingen kijken.
Dat klopt niet. Ik heb dat toen niet gedaan, en ik
heb het nooit gedaan. En blijf het veroordelen!
U STAAT DUS WAT DAT BETREFT ACHTER DE
SYNODALE PREDIKANT. DS. VERHOEF TE
BARNEVELD?
Voor honderd procent. Als het mogelijk was
voor 250 procent! Eens belde mij een mevrouw of
ik het met Verhoef eens was. Toen gaf ik bo
vengenoemd antwoord. Toen noemde zij mij een
vreselijk mens. Ik vroeg haar: Als iemand bij u
kostganger wordt, moet hij zich dan bij u aanpas
sen (bij de regels van het huis dus) of moet u zich
aan hem aanpassen?... Met haar antwoord tippel
de zjj er aardig in. Daarna vroeg zij mij of het
dan geen schone uitvinding was, waar we God voor
moesten danken. Toen antwoordde ik: Als van
daag of morgen de atoombommen vallen, eveneens
een produkt van de wetenschap, zult u dan ook
God danken?
DEELT U OOK HET STANDPUNT VAN DS.
WISSE TE ELSPEET, INZAKE HET NIET GE
BRUIKEN VAN EEN ANTI-POLIO-SERUM?...
Wij staan op hetzelfde standpunt. We zijn tegen
inenting.
HOE ARGUMENTEERT U DAT?
Vaccinatie is voorzorg. Er mag wel zorg zijn,
maar geen voorzorg!
ALS U UW HUIS VERLAAT, DOET U DAN OOK
NIET UIT VOORZORG DE DEUR OP SLOT?......
Dat doe ik wel, want ik weet dat er anders die
ven kunnen binnenkomen.
DAT MAAKT DUS WEINIG VERSCHIL MET VAC
CINEREN. NIET DAN?...
Bij vaccinatie gaat het over ons lichaam. Jezus
zegt: Wie gezond zijn hebben de medicijnmeester
niet nodig.
WEET U OF U GEZOND BENT? TROUWENS,
JEZUS ZEGT DIT TOCH NIET ALS EEN BE
VEL?
Ik preek elke zondag ellende, verlossing en
dankbaarheid. Maar ik citeer ook Paulus: Hebt gij
gek>of, hebt het voor uzelf. Een ieder zij in zijn
eigen gemoed ten volle verzekerd. In mijn predi
king zeg ik niet dat een ander hetzelfde geloven
kan. ten opzichte van de vaccinatie, als ik.
U STAAT DUS MEER OP HET STANDPUNT
VAN DS. ZWERUS TE NUNSPEET?DIE
ZEGT ONGEVEER HETZELFDE. HIJ IS OOK
EEN GEREF. GEM. SYNODAAL PREDIKANT....
Ik kan door het geloof het vertrouwen hebben
dat mijn kind niet ziek zal worden. Dit geloof
kan en mag ik een ander niet opdringen. Het
standpunt van ds. Zwerus ken ik niet. Wij zijn be
slist tegen alle vaccinatie, dus tegen alle voorzorgs
middelen.
ZOUDT U WILLEN SAMENWERKEN MET AN
DERE KERKEN?...
Als het kon. wel. Maar je kunt niet verenigen
door aan elkaar te plakken. Bij verenigen moet
men het eerst eens worden om één te worden.
WE MOETEN NU ALVAST AAN HET WERK
GAAN OM HET EENS TE WORDEN?...
Als het donker is, moet men geen stappen doen.
want dan stoot men licht zijn hoofd. Momenteel
heerst in alle kerken duisternis. Dus nu geen stap
pen doen!
DAN MAAR LIJDELIJK AFWACHTEN?
Wij vermoeden, dat wanneer de dorsvloer van de
Nederlandse kerken doorwand zal worden, het
weer openbaar zal worden, wie wel en wie niet
van Christus is. Dan zal niet gevraagd worden
van welke kerk men is.
STAAN MOMENTEEL DAN ALLE KERKEN OP
HETZELFDE NIVEAU?...
In geen enkel kerkgenootschap vind ik het lich
ter dan bij ons, waar het óók volslagen duister is.
We liggen allen onder het oordeel.
BENT U T A V. DE H. SCHRIFT, HISTORISCH-
KRITISCH INGESTELD
Ik beschouw de hele bijbel als historisch juist.
En letterlijk geïnspireerd. De Bijbel zit vol goud
ZONDER schuim!
MAAR ER ZIJN TOCH WEL TEGENSTRIJDIG
HEDEN IN DE BIJBEL?
De H. Schrift spreekt zichzelf niet tegen. Dat
wij dit menen is door gebrek aan licht des Gees
tes! De Schrift is helder en klaar, maar wij zijn
verduisterd in ons verstand.
STUDEERT U LANG OP EEN PREEK?
Wat is studeren? Mijn gedachten zijn nacht en
dag met deze dingen doende. Er komt een tekst in
je op en je gaat hem lezen in zijn verband. Rus
tig aan komen dan de gezichtspunten voor de nieu
we preek. In afhankelijkheid van de invloeden des
Geestes.
LEEST U VEEL?
Lezen is mijn lust en mijn leven. Ik 3ta elke
morgen om zes uur op en lees dan tot negen uur.
WAT LEEST U DAN
Altijd Theologische lectuur! In de eerste plaats
Bunyan. Ook Kohlbrugge en Calvijn. De brief van
Luther over Galaten is ook goede kost. Ik mag Lu
ther wel. Die man durfde nog eens woorden als
schurken en boeven te gebruiken. Bunyan heeft m'n
grote liefde. Als ik lees probeer ik de zin te ver
staan, maar ik prent het mij niet in.
SCHRIJFT U UW PREEK UIT?...
Ik neem een blocnote voor rnij en noteer ver
schillende gedachten. Ik neem geen letter mee
naar de kansel. Dat blijft voor mij altijd een
•sprong in het donker. Ik bied mij dan de Here
aan als een leeg vat. dat alleen Hij met Z(jn
Geest kan vullen. Ik ben daar nooit beschaamd
mee uitgekomen.
U KUNT ER DUS WEL IETS VAN?
Ik ben altijd nog maar een beetje aan het oe
fenen
DAT KLINKT WEL BESCHEIDEN. MAAR ALS
EEN COLLEGA DAT EENS VAN U ZEI, ZOÜ U
DAT KUNNEN HEBBEN?t
Om elf uur misschien wel, maar om kwart over
elf waarschijnlijk niet
DAT IS EEN EERLIJK ANTWOORD. U KUNT
DUS NIET ALTIJD TEGEN KRITIEK?
Ik heb zelf wel kritiek op mijn preken, maar ik
ben wel eens geraakt, als een ander mij bekriti
seert, ook al probeer ik dit te verbergen.
U KOMT ZONDER PAPIER OP DE PREEK
STOEL. U MOET DUS IMPROVISEREN. LIGT U
DAT WEL?
Ik houd erg veel van improviseren. Ik maak in
mijn preek wel eens een uitstapje, maar dat kun
nen ze van mij wel hebben.
BEVALT HET U GOED IN EDE?
In Giessendam hebben we het altijd goed ge
had en hier in Ede zeker niet minder. Ede is voor
mij beter dan ik voor Ede.
HOE STOND U IN DE OORLOG TEGENOVER
HET FASCISME?
Ik ben er gelukkig niet in meegesleurd. Inte
gendeel. ik ging in verzet. Ik mag en ik wil er ni
over opscheppen, maar over mijn aandeel in h
verzet hebben verschillende kranten geschreven
deed mee aan clandestiene broodtransporten in
Biesbos.
HOE IS UW HOUDING TEN AANZIEN VAN H
RASSENVRAAGSTUK
Uiteindelijk heeft God scheiding gemaakt tus;
verschillende rassen. Dat gaat dus niet van t
mens uit. Ook de Godsdienstige ontwikkeling is V,
het ene ras anders dan bij het andere. Maar bek
ring is noodzakelijk voor elk.
DAT GEEFT TOCH GEEN RECHT OM TE DIS
CRIMINEREN?
Van politiek weet ik zeer weinig af. Hoe dat
met de apartheidspolitiek zit, kan ik niet be
oordelen. Maar ik geloof wel dat wij daarover een
zijdig worden ingelicht.
HEEFT U DAAR BEWIJZEN VOOR?
Dat niet. Maar het komt me zo voor. Maar zo
als gezegd, ik ben niet bevoegd om er over te oor
delen.
U WEET WEINIG VAN POLITIEK, ZEI U. DOET
U ER OOK WEINIG AAN?
Heel weinig. Niets, eigenlijk!...
MAAR U STEMT TOCH WEL OP EEN PARTIJ
Ik ga nooit stemmen!
BENT U DAAR DAN OP TEGEN?
In diepte wel eigenlijk. Obadja was aan het hof
van Achab niet door stemming, maar door aanstel
ling. De ondergrond van de stembus is revolutie.
U BENT DUS GEEN DEMOCRAAT?...
Zo is het. Ik ben geen voorstander van de de
mooratie. De regering moet regeren bij de gratie
Gods en niet bij de gratie van het volk.
HOE DENKT U OVER DE PROVO'S?
Ik heb daar zeer weinig gedachten over. Ten
goede helemaal niet!
NEEMT U DE STRENGE OUD-GEREF. AMBTS
KLEDINGVOORSCHRIFTEN SECUUR IN ACHT
Ik ga niet in de traditionele, zogenaamde lijbroek
de kansel op. Wel helemaal in het zwart, terwijl
ik 's zondags altijd de hoge hoed draag.,
HOE GROOT IS UW GEMEENTE NU?
Onze gemeente in Ede heeft ongeveer 250 stem
gerechtigde manslidmaten. Het kerkbez k loopt
inmiddels tegen de zevenhonderd.
HEBT U NOG EEN SLOTOPMERKING?
De Heere moch de vervallen hutte van Jacob
nog weer eens komen oprichten door Zijn Woord
en Geest, om bij elkaar te brengen wat bij elkaa
hoort. Naar luidt van het Hogepriesterlijk gebed
uit Joh. 17 waar geschreven staat: Vader, ik wil
dat zij één zijn, gelijk Wij
DOMINEE VAN DER POEL, ONZE WELGE
MEENDE DANK VOOR UW AMICALE MEDE
WERKING AAN DIT GESPREK. GEZIEN DE SI
TUATIE WAARIN U VERKEERT, WAARDEREN
WIJ DIT TEN ZEERSTE.
Lijsttrekker is het Kamerlid P. Jonge
ling. Op de tweede plaats staat de alge
meen secretaris dr. A. J. Verbrugh uit
Dordrecht.
MR. J. TOXOPEUS
zekere lijsttrekker
MR. BEERNINK
blijft C.H.U. aanvoeren
Bij de kiesraad staan 37 partijen in
geschreven, die een kansje bij de ko
mende verkiezingen willen wagen. De
bekendste van de nieuwe partijen is De
mocraten '66. die voldoende aanhang
denken te hebben voor een stuk of 8
zetels. Heden en zondag houdt deze par
tij in Amsterdam oprichtingsvergade
ring.
Wie wil meedoen, moet 1000 gulden
per kieskring betalen. Nederland is ver
deeld in 18 kieskringen, maar veel be
ginnende partijtjes doen maar in één
of enkele kieskringen mee. Wie drie
kwart van de kiesdeler haalt, krijgt
zijn geld terug. De kiesdeler ligt ver
moedelijk iets boven de 44.000, dus een
partij moet ruwweg 33.000 stemmen
halen om de waarborgsom niet te ver
spelen.
BRUSSEL De ministers van Sociale
Zaken van de EEG gaan volgende week
in Brussel, onder leiding van minister
dr. G. M. J. Veldkamp, proberen de sa
menwerking op het gebied van de so
ciale politiek uit het slop te halen. De
vergadering, maandag a.s., wordt de
eerste bijeenkomst van de ministers van
Sociale Zaken in ruim twee jaar. De
lange onderbreking is zowel te wijten
aan de EEG-crisis van vorig jaar, als
aan de grote meningsverschillen die tus
sen de zes regeringen onderling en de
EEG-commissie bestaan over het al dan
niet ontwikkelen van een gemeenschap
pelijke sociale politiek.
UTRECHT. Charly. het laatste
rangeerpaard dat dienst deed bij de
British Railways, is de wei ingestuurd.
Jarenlang heeft hij in Newmarket tot
volle tevredenheid van zijn bazen ge
werkt. Charly's directe superieur en
begeleider, M. S. Lawrence, zal worden
omgeschoold tot stations-assistent.
Charly moet z(jn carrière beëindigen,
omdat het station in Newmarket wordt
gesloten.
MEVROUW MR. J. M. STOFFELS
VAN HAAFTEN
keert niet terug
(Van onze Haagse redactie)
De politieke partijen moeten op 3 januari a.s. de lijsten van kandidaten
voor de Tweede-Kamerverkiezingen inleveren bij de hoofdstembureaus in de
kieskringen, waar zij aan de stembusstrijd deelnemen. De helft van de partijen,
die nu in de Tweede Kamer zijn vertegenwoordigd, heeft de kandidatenlijst al
vastgesteld. De andere zijn er druk mee doende.
PvdA, VVD, CPN, GPV zijn geheel klaar en de Boerenpartij is gereed
op de plaatsen voor „deskundigen" na. Bij de PSP is het nog slechts een kwes
tie van tellen. Het referendum over de kandidaten is gehouden.
De KVP houdt zondag a.s. de groslijst-stemmingen. Zondagavond zijn dan
de definitieve kandidatenlijsten bekend. De AR houdt op 23 en 24 december
een besloten partijconvent, waar de kandidatenlijsten worden vastgesteld.
Bij de CHU krijgen de kandidaten
lijsten vandaag hun beslag. Dan wor
den de acht groepsvergaderingen ge
houden, waarin wordt gestemd over de
advieslijst voor de kandidaatstelling.
Maandag zullen de definitieve lijsten
bekend zijn. De SGP ten slotte houdt
tussen Kerstmis en Nieuwjaar haar
vergadering ter vaststelling van de
kandidatenlijsten.
Bijna eenderde van het aantal Ka
merleden, namelijk 45 van de 150, staat
niet op een direct verkiesbare plaats,
waarbij men uitgaat van de huidige ze
telverdeling. De grootste fractie, die
van de KVP, ondergaat in aantal ook
de grootste vernieuwing, namelijk 16
van de 50 Kamerleden. Slechts een
fractie blijft hetzelfde, maar die telt
dan ook maar één lid: de fractie van
het Gereformeerd Politiek Verbond, be
staande uit de heer Jongeling. De stand
van de kandidaatstelling is op dit ogen
blik als hieronder per partij is aange
geven.
KVP (nu 50 zetels): definitieve lijst
a.s. zondagavond bekend. Volgens de
groslijst keren niet terug de Kamerle
den mevr. Van der Werf- Terpstra,
mej. De Vink, en de heren W. J. An-
driessen, Blaisse, Van Dongen. Droe-
sen. Van Heivoort. Horsmans, De Bek-
ker, Th. Laan, Moorman, Van De
Noort. Van Rijckevorsel, Reestman.
Verdijk en Zwanikken.
Nieuwelingen: mej. Van Balfoort,
mevr. Groensmit- Van Kalken en de
heren Van der Aa, F. H. J. J. Andries-
sen. Boot. Cornelissen, Dusarduijn Her
mes, Hutschemaekers. Janssen, Kros-
se, Meijer en De Meyer; de huidige
ministers mej. Klompé, De Jong en
Luns staan ook op veririesbare plaat
sen.
De KVP 'zal weer wat ministers en
staatssecretarissen aan het kabinet van
na de verkiezingen moeten leveren en
een aantal van hen komt vermoedelijk
uit de Kamer. Kandidaten die na hen
op de lijst staan, komen dan aan bod.
en hierbij kunnen mensen zijn die nu
een kamerzetel hebben. Hetzelfde geldt
voor andere partijen die aan de rege
ring zullen deelnemen.
PvdA (43 zetels): kandidatenlijst op
3 december vastgesteld. Drs. Den Uyl
landelijk lijsttrekker. In elk geval zul
len 10 kamerleden niet terugkeren. Dit
zijn wegens overschrijding van de leef
tijdsgrens van 65 jaar: de heren Bom-
mer, Van der Goes van Naters, Kley-
wegt, Scheps en Vermoten, om andere
reden mej. Schilthuis, en de heren
Baart, Engelsman, Patijn en Van den
Tempel. Niet direct herkiesbaar, maar
wel op een opvolgersplaats, staan de
heren Brandsma, Leibbrandt, Schuite
maker, Van Urk en Wilmans.
Dit betekent, dat 15 zittende Kamer
leden in eerste instantie niet op de
groene bankjes terugkomen. Voor de
socialistische ex-bewindslieden uit het
kabinet-Cals zijn verkiesbare plaatsen
ingeruimd (behalve voor prof. Samkal-
den, die in de Eerste Kamer wil) en
daardoor is er ruimte voor 7 nieuwelin
gen: mevr. Hedy De Boer- d'Ancona
en de heren Dankert, Doelman, Lems.
Masman, Ed van Thijn en Wierenga.
VVD (16 zetels): kandidatenlijst 10
december vastgesteld. Mr. Toxopeus
landelijk lijsttrekker. Niet terugkerende
Kamerleden: mej. Ten Broecke- Hoek
stra. mevr. Stoffels- Van Haaften. en
de heren Corver, Couzv. Kammeraad
en Visser.
Deze zes plaatsen worden ingenomen
door mevr. Veder- Smit en de heren
Keijzer, Koudijs, Koning. De Koster en
Vonhoff.
AR (13 zetels) de ruim duizend kies
verenigingen stemmen voor 23 decem
ber over de advieslijst, die het ver
sterkt centraal comité heeft opgesteld.
De dag voor Kerstmis wordt de kandi-
Velen zal het spijten dat K.V.P.-Kamerlid mr. Blaisse gaat verdwijnen velen
zal het verheugen dat mevr. Van Someren-Downer blijft.
datenlijst definitief vastgesteld. Op de
advieslijst stond no. 1 mr. Biesheuvel,
en no. 2 de heer B. Roolvink.
Twee Kamerleden komen niet terug:
mej. Rutgers en prof. Versteeg. Hun
plaatsen worden volgens de advieslijst
ingenomen door de huidige ministers
Biesheuvel en Diepenhorst.
CHU (13 zetels): heden valt de beslis
sing over de kandidatenlijsten. Op de
advieslijst staat mr. Beernink boven
aan. Een zittend Kamerlid, namelijk
mr. Van Gelder, keert niet terug. Zijn
opvolger volgens de advieslijst wordt
dr. I. N. T. H. Diepenhorst, Staatsse
cretaris voor Ontwikkelingshulp in het
kabinet-Marijnen.
PSP (4 zetels): de procedure voor de
kandidaatstelling verschilt van partij
tot partij. De pacifistisch-socialisten
houden een referendum, vergelijkbaar
met de groslijststemming van de Kvp.
Deze stemming door de leden is in
middels achter de rug en een nijver
partijlid in Arnhem is nu druk aan het
tellen. Maandag hoopt hij klaar te zijn.
Lijsttrekker is in vrijwel alle kieskrin
gen de heer Lankhorst.
De Kamerleden die niet terugkeren
zijn de heren Burggraaf, Slotemaker.
De Bruine en wellicht Bruggeman.
Nieuwelingen in de Tweede Kamer zou
den zijn de heren Van der Lek, Van
der Spek en Wiebenga.
In Zeeland staat de Goesse leraar
Bouman die 30.000 handtekeningen on
der een Viëtnam-petitie verzamelde, op
de zesde plaats na de genoemde kan
didaten en de heer Kemmink. Op de
andere zuidelijke lijsten staat Fons
Hermans als nummer 6 op de lijst.
CPN (4 zetels): de kandidatenlijst is
eind vorige week vastgesteld. Niet te
rugkerende Kamerleden: mevr. v. Om
meren-Averink en de heer Jager. In
hun plaats staan op de centrale lijst
de heren Wolff en Kremer. De heer
Bakker is lijstaanvoerder op de cen
trale lijst.
SGP (3 zetels): de kandidatenlijst is
nog niet vastgesteld. Dominee Mieras
keert niet terug op zijn Kamerzetel, en
ir. Van Dis wil nog niet zeggen wie er
een kans maken als zijn opvolger te
worden gekozen.
Boerenpartij (3 zetels): de kandida
tenlijst is op nummer 6 nog blanco,
evenals op nummer 10 en elk volgende
vijfde plaats. Daar komen namen van
„deskundigen" te staan, zo heeft de
heer Koekoek meegedeeld. De lijst is
verder reeds vastgesteld.
Boer Voogd komt niet terug. Zijn
plaats zal, als het aantal zetels voor de
BP niet vermindert, worden ingenomen
docrr de heer Joh. van de Brake uit El-
speet, tweede voorzitter van de partij.
GVP (1 zetel): De partij met de klein
ste Kamerfractie was de eerste die
haar kandidatenlijst had vastgesteld.
4