Israëlische arts werd
steun der bedoeïenen
Links verkiezingspact
in Frankrijk
Rhodesische bankbiljetten in
Duitsland in beslag genomen
Spoedzitting bepleit
over Soekarno
Stalin stuurde Rokossofsky drie
jaar naar een strafkamp
Si
Europese auto veiliger
dan Amerikaanse
Dr. Ben Assa krijgt de
Albert Schweitzer-prijs
VIEUX
HOOFDSCHOTEL
Pionier van Nederlandse afkomst
Op verzoek van Britse regering
Grote kernproef
in V.S.
Idealist
Toverdokters
zeldzaam
zacht
Bijgeloof
Ommekeer
Goed optreden
redde meisje
Executie Duitsers
in Canadese
parlement besproken
Egyptenaar toch
naar huis
Belgisch verkeer
veiliger
Bemanning over
boord gejaagd
Kranten fusie in
België
Indonesisch parlement
Goed voor de huid
het gehele jaar door
Kardinaal Feliin als
bisschop afgetreden
Wilson wil niet
met Smith praten
Volgens beroemde Ralph Nader:
Corruptiegeval
in Bonn
DONDERDAG 22 DECEMBER 1966
(Van onze correspondent)
TEL-AVIV „In een grondige kennis van de bedoeïenen zie ik de sleutel van
onze toekomst.
Als wij ons niet gaan voelen als een deel van het Midden-Oosten, dan hebben
we hier niets te zoeken."
Dat is de mening van de Israëlische arts van Nederlandse afkomst, dr. B. J.
Ben Assa, die op grond van zijn pioniersarbeid onder de bedoeïenen in de
Negeb-woestijn is onderscheiden met de Albert Schweitzer-prijs, die hem op
15 januari te Amsterdam zal worden uitgereikt.
Deze opmerkelijke opvatting van de
internationaal befaamde bedoeïenen
arts past in het politieke programma
van Uri Avneri, de excentrieke hoofd
redacteur van Israëls succesvolle
weekblad „Ha'Olam Haze" („Deze
Wereld"), die een federatie van de
joodse staat met de Arabische wereld
voorstaat en sedert de verkiezingen
van vorig jaar als eenling in het par
lement zit.
Dr. Ben Assa, die destijds in Ne
derland Van Esso heette, te Amster
dam medicijnen studeerde, heeft zich
bijzonder ingespannen voor de medi
sche verzorging van Israëls woestijn
bewoners. Als overtuigd zionist kwam
hij in 1950 naar Israël. „Het is mijn
bedoeling duidelijk te maken dat wij
joden iets voor de bedoeïenen over
hebben, want wij weten wat het bete
kent een minderheid te zijn." Aldus
heeft hij zijn taak in de gloeiende
woestijn opgevat.
Tien jaar achtereen, tot vorig jaar
bereisde de in Israël zeer bekende
arts dag en nacht 1100 vierkante kilo
meter ruig woestijngebied rond de
hoofdstad van de Negeb-woestijn,
Beersheba, waar de ongeveer 20.000
Israëlische bedoeïenen wonen. In die
tien jaar pioniersarbeid werden de
bedoeïenen zijn vrienden. Langzaam
kregen zij vertrouwen in de dynami
sche arts, die in schamele tenten kin
deren vond in opgerolde tapijten, op
deze wijze verstopt door angstige
moeders voor de vreemde dokter, die
hen kwam inenten.
Behalve een vriend werd dr. Ben
Assa ook de vertrouwensman van
de bedoeïenen. Met trots zegt de on
derscheiden arts: „Ik ben de enige
man die de bedoeïenenvrouwen
kent. Het zijn heel aardige, typisch
vrouwelijke wezens die er alleen
maar naar verlangen voortdurend
kinderen te krijgen. Hoewel zij door
hun mannen als vee en ruilwaar
worden beschouwd zijn de vrouwen
toch gelukkig. Ze weten dat ze zich
volledig aan hun mannen dienen te
onderwerpen."
Bij zijn medische werk ondervond
dr. Ben Assa, die goed bedoeïenen-
Arabisch spreekt, zowel de concur
rentie als de steun van de djerwisj,
de toverdokter, die een geheimzinnige
macht over de primitieve, zeer bijge
lovige mensen uitoefent. Dr. Ben As
sa heeft veel respect voor deze dok
ters, die soms ongeneeslijk geachte
zieken genezen. „Het zijn heel goede
psychologen. Gevallen die ik niet aan
kan, stuur ik vaak naar de djerwisj,
die op zijn beurt weer patiënten naar
mij verwijst," zegt hij.
Bij wijze van voorbeeld vertelt hij,
dat zowel hij als artsen en psychia
ters van Israëls grootste ziekenhuis
er niet in slaagden, een zeventienja
rige bedoeïenenjongen, die wilde trou
wen, te genezen van zijn voortdurend
braken. De jongen werd pas beter na
dat hij een vrouwelijke toverdokter
gevraagd had hem te helpen. „Geef
mij je hoofddoek en een gulden, dan
zal ik erop slapen," zei zij. Het eer
ste jaar kon zij hem niet helpen. Een
jaar later sliep zij weer op de hoofd
doek met een gulden. „Nu gaat het,"
verkondigde zij. Zij nam de jongen
mee in haar tent waar ze hem al bla
zend in zijn oor betoverde. Na deze
behandeling was de jongen volgens
dr. Ben Assa „volledig genezen".
Zo herstelde ook een meisje van
ADVERTENTIE
een ongeneeslijk geachte uitslag. De
djerwisj smeerde haar in met urine
van een koe en kruiden en las haar
voor uit de koran. Zeven dagen later
was zij beter. De djerwisj was van
mening, dat het meisje was genezen
omdat zij volledig vertrouwen in hem
had gesteld.
Dr. Ben Assa drong tijdens zijn
werk door in veel bedoeïenengehei
men. Zo worden geestelijk gestoorde
mensen door de bedoeïenen met wol-
venbloed behandeld. Mollen worden
op handen van kleine meisjes ge
slacht, die dan later de eigenschap
zouden bezitten zieke koeien met een
slag op de buik te genezen. Soms is
de hele stam langer dan een week in
de woestijn op zoek naar een mol.
Vrouwen die geen kinderen kunnen
krijgen slachten een schaap en baden
daarna met hun echtgenoot te Jaffo
nabij Tel-Aviv in de Middellandse
Zee.
De bedoeïenen hebben een zeer
originele en uit historisch standpunt
bezien begrijpelijke opvatting van
de staat Israël, die hen reeds acht
tien jaar scheidt van de zwervende
broeders in de omliggende Arabi
sche landen. Dr. Ben Assa kwam
tot de conclusie dat de bedoeïenen
zich eigenlijk als de enige perma
nente bewoners van Israël beschou
wen.
Een bedoeïenensjeik bracht deze
omvatting als volgt onder woorden:
„Wij hebben al heel wat heersers
zien komen en gaan. De Turken, toen
de Engelsen en nu de joden. Wij zul
len wel merken wie en wat er na jul
lie komt."
De Israëlische bedoeïenen worden
intussen door Israël met hun neus op
de twintigste eeuw gedrukt. De bot
sing van het moderne Israël met de
achterlijke levenswijze van de bedoe-
ienen is zo hevig, dat het bestaan van
de woestijnbewoners grondig veran
dert. Zó ingrijpend is deze snelle ont
wikkeling dat dr. Ben Asa gelooft,
dat er over tien jaar in het geheel
geen bedoeïenen meer op kamelen
van bron tot bron door de gloeiende
vlakte zullen trekken.
„De bedoeïenen willen zich op een
vaste plaats vestigen," zegt dr. Ben
Assa. Een tocht door de Negeb-woes
tijn bewijst dit. Hier en daar staan
houten en metalen huisjes midden in
de woestijn die de lage, schamele ten
ten vervangen. Bedoeïenen werken
reeds in de steden als bouwvakarbei
ders, benzinepompbedienden of chauf
feurs. Sommigen keren 's avonds niet
meer naar de stam terug. In tien jaar
woestijriarbeid heeft dr. Ben Assa de
bedoeïenen naar de beschaving zien
groeien.
PARIJS De Franse communisten
en gematigd linkse partijen hebben een
verkiezingsalliantie bekendgemaakt, ge
richt op omverwerping van het bewind
van De Gaulle en drastische vernieu
wing van het binnen- en buitenlands be
leid van Frankrijk.
Het eerste stembuspact van de Fran
se linkse partijen, sedert het in 1936
door socialisten, radicalen en commu
nisten opgerichte „volksfront", werd op
het hoofdkantoor van de communistische
partij aan de pers bekend gemaakt
door partijsecretaris Waldeck Rochet.
De overeenkomst heeft ten doel, een
nederlaag toe te brengen aan de Gaul
listische Unie voor de Nieuwe Repu
bliek (UNR) en haar kleine bondgeno
ten, de onafhankelijke republikeinen, in
de algemene vrekiezingen van maart
a.s. Een stembusoverwinning - die ove
rigens onwaarschijnlijk lijkt zou
stellig een frontale botsing teweegbren
gen tussen de Kamer en president De
Gaulle.
Tijdens de plechtigheid op het com
munistisch hoofdkwartier werd het ak
koord door zowel Rochet als Frangois
Mitterrand, leider van de federatie van
democratisch en socialistisch links
(FGDS), de deelgenoot in de alliantie,
DENVER Tijdens de repetitie voor
Kerstmis gisteren vatte het kostuum
van de elfjarige Susan Sheridan, die
een kerstmannetje uitbeeldde, vlam.
Zij liep schreeuwend de schoolplaats
op en neer terwijl haar medeleerlingen
verstijfd van schrik hulpeloos toekeken.
Brandweercommandant John Horan
zei later, dat het leven van het meisje
werd gespaard door het kordate optre
den van een kloosterzuster, die een van
de leerlingen aanspoorde het meisje te
doen struikelen. Toen snelde zij toe om
het meisje heen en weer te rollen om
de vlammen te doven.
Het slachtoffertje is in het ziekenhuis
opgenomen en maakt het redelijk goed.
Zij heeft brandwonden in de eerste en
tweede graad op haar rug en armen.
OTTAWA. De Canadese minister
van Defensie, de heer P. Hellyer,
heeft woensdag toegegeven, dat het Ca
nadese leger in Nederland destijds ge
weren en een vrachtwagen aan nazi
officieren heeft geleend om twee Duit
se onderduikers terecht te stellen. Dat
gebeurde enige dagen na de capitulatie
in 1945. De minister zei dit in een ver
slag aan het parlement van een on
langs in Duitsland en Nederland inge
steld onderzoek.
De terechtstelling van de twee Duit
sers was, volgens hem, niet onwettig,
omdat de Duitse officieren nog verant
woordelijk waren voor de discipline.
„Het hele incident is zeer betreurens
waardig", zei Hellyer, „maar men wint
er niets mee om deze zaak na 21 jaar
nog af te handelen".
De zaak kwam onlangs aan het licht
in het Westduitse tijdschrift „Der Spie
gel", dat beschreef hoe de 28-jarige
Rainer Beek en de 20-jarige Brund
Dorfer door de Duitse krijgsraad we
gens desertie ter dood werden veroor
deeld.
Hellyer sprak de bewering van „Der
Spiegel" tegen, dat Canadezen zouden
hebben aangedrongen op veroordeling
en terechtstelling. Er waren geen aan
wijzingen gevonden, dat de twee Duit
se deserteurs met de geallieerden had
den samen gewerkt of door de geal
lieerden tot desertie waren aangezet.
De Canadese vrachtwagen werd uit
geleend om het mogelijk te maken,
dat de terechtstelling buiten het kamp
en niet onder de ogen van Canadezen
zou worden uitgevoerd. Pas een dag
later kwamen in het betrokken kamp
instructies binnen, waarbij dergelijke
bevoegdheden voor Duitse officieren
werden beperkt, aldus de minister.
als een mijlpaal in de recente Franse
geschiedenis bestempeld.
Krachtens de overeenkomst zullen de
partijen in de eerste verkiezingsronde
met eigen kandidaten komen. Vervol
gens zullen zij hun sterkte bundelen
achter een enkele linkse kandidaat bij
de herstemming die moet worden ge
houden in districten waar geen kandi
daat in de eerste ronde een absolute
meerderheid verwierf.
In de verklaring wordt openhartig
toegegeven, dat een sterker pact, met
inbegrip van een gemeenschappelijk
program in geval een links kabinet de
macht zou overnemen, de communisten
liever was geweest. De federatie, die
socialistische, radicale en linkse groe
peringen bundelt, wilde daar echter
niet aan.
ROME Een Egyptische natuurkun
dige die vorige week beweerde dat drie
functionarissen van de ambassade van
zijn land in Rome hem tegen zijn wil in
een vliegtuig naar Caïro hadden pogen
te zetten, is toch naar Egypte vertrok
ken. Italiaanse politiemannen begeleid
den hem naar het vliegtuig, maar zeiden
dat de man, de 27-jarige Galal Shafy,
zelf had besloten naar zijn land terug
te reizen.
Shafy wilde niet vertellen waarom hij
dat deed. Op de vraag of hij nog steeds
naar Tripoli in Libië wil gaan, waar
hem een baan is aangeboden, antwoord
de hij: „Er is mij het een en ander be
loofd... wij zullen zien".
BRUSSEL In België is dit jaar
mede dank zij intensievere en strengere
politiecontrole, het aantal verkeersonge
vallen en -slachtoffers voor het eerst in
tien jaar aanzienlijk gedaald. Het ver-
keersongevallencijfer ligt bijna 10.000
lager dan vorig jaar (195.207 tegen
204.906). Het dodencijfer is circa hon
derd lager (1.119 tegen 1.218) en het
aantal zwaar gewonden daalde met ruim
duizend (14.614 tegen 15.666).
Dit heeft de Belgische minister van
Verkeer, Bertrand, op een persconferen
tie in Brussel bekendgemaakt.
De minister verklaarde, dat de Belgi
sche overheid in de onmiddellijke toe
komst alles in het werk zal stellen om
gevaarlijke bestuurders zoveel mogelijk
van de weg te verwijderen door hun het
rijbewijs dat volgend jaar ingevoerd
moet worden) te ontzeggen.
Voorts kondigde hij verscherpt toe
zicht aan op overtreding van de maxi
mumsnelheden en de rijtijden van auto
buschauffeurs.
Het ligt bovendien in de bedoeling
van de Belgische minister, streng toe
zicht in te voeren op rijscholen.
ADVERTENTIE
VLEES
'Smakelijk eten'tip no. 9 van
chef-kok HENRI EKSTEbN:
ROOKWORST!
Doe rookworst in ruim koud water
zonder zout, dat u tegen-de-kook
aanbrengt. Direct daarna de vlam
omlaag om de worst 10 a 12 minu
ten te laten wellen. Dus niet koken!
En niet prikken! Dan blijft 't huidje
heel en al 't vleessap erin. Rook
worst is puur vlees dus rijk aan
eiwitten, vitaminen, mineralen
bouwstoffen voor blakende ge
zondheid!
Pjblikatit van Voorlichtingsbureau Vlees, Vleeswaren en Vieesconserven
SAN JU AN (Porto Rico) De bood
schap was geheimzinnig en beangsti
gend. Een deel er van luidde: „Er is
maar één man aan boord van de Gulf
King V en hij wordt gek".
Na ontvangst van deze boodschap
ging de Amerikaanse kustwacht onmid
dellijk op zoek naar de garnalenboot
Gulf King V uit Texas. Dinsdagavond
laat werd de boot gevonden en de kapi
tein, Ralph Brogdon. uit Freeport,
Texas, in verzekerde bewaring genomen.
De boot werd op sleeptouw genomen
naar de havenplaats Barbados in West-
Indië.
De kustwacht zegt dat de boodschap
afkomstig was van een andere garna-
lenvisser, de Gulf King III. Deze had
met de zusterschepen Gulf King V en
VII samengewerkt op ongeveer 280 mijl
afstand van Barbados.
Kapitein Brogdon is kennelijk geestes
ziek geworden en heeft zijn vijf of zes
bemanningsleden over boord gejaagd.
Deze mensen, afkomstig uit Barba
dos, zwommen naar de andere boten.
BRUSSEL Het Belgische katholie
ke dagblad „La Libre Belgique" (160.
OOO) heeft bekendgemaakt, dat het een
fusie heeft aangegan met het regoniale
katholieke dagblad „Gazette de Liège"
(30.000).
Van 1 januari 1967 af zal „La Libre
Belgique" in de provincie verschijnen
met een supplement getiteld „Gazette
de Liège".
MyNCHEN De Duitse politie heeft
in Münclien en Frankfort ongeveer 25
ton Rhodesische bankbiljetten in beslag
genomen. Uit welingelichte kringen
verluidt, dat 2,2 ton op het vliegveld
van Frankfort dinsdagavond in beslag
genomen werd en de rest bij een parti
culiere drukkerij in Münehen. De
bankbiljetten zijn in opdracht van de
regering in Salisbury in Münehen ge
drukt. Men .houdt het niet voor onmoge
lijk, dat de Duitse justitie ingegrepen
heeft in voorbereidingen voor een Rho
desische valuta-hervorming.
Duitse justitiële functionarissen zeg
gen, dat de actie gerechtvaardigd is,
omdat er twijfel rijst aan de rechtma
tigheid van de opdracht om de bank
biljetten in Münehen te laten drukken
en ook omdat het „namaakgeld" zou
kunnen zijn. Men zal nagaan of het
werkelijk vals geld is en of er juridi
sche gronden zijn om het geld voorgoed
in beslag te nemen. Het Beierse minis
terie van Binnenlandse Zaken acht het
niet uitgesloten ,dat de kwestie tenslot
te een civiel-rechtelijke zaak wordt tus
sen de Bank van Engeland en Rhodesië.
Volgens het persbureau Reuter, heeft
Duitsland ongeveer 28 ton nieuwe bank
biljetten, die bestemd waren voor Rho
desië, in beslag genomen op verzoek
van Engeland. De bankbiljetten, ter
waarde van vele miljoenen ponden ster
ling, zijn gedrukt op last van de Rho
desische Bank.
Van welingelichte Britse zijde is ge
zegd, dat de zaak thans in handen is
van Sir Sydney Caine, gouverneur van
de Rhodesische Reserve-Bank, de enige
bank, die door Engeland als wettig
wordt beschouwd, na de eenzijdige
DJAKARTA Minister van Buiten
landse Zaken Adam Malik heeft aan de
pers verteld, aan het kabinetspresi
dium te hebben voorgesteld het parle
ment in spoedzitting bijeen te roepen
om van president Soekarno rekening en
verantwoording te eisen over zijn be
leid dat het land langs de rand van de
economische afgrond heeft geleid en
het bijna in handen der communisten
heeft gespeeld.
Een spoedzitting van het parlement,
lichtte Malik toe, zou een middel kun
nen zijn om de politieke druk weg te
nemen, die is ontstaan doordat Soekar
no heeft nagelaten de opheldering te ge
ven die het parlement hem in juli had
gevraagd.
Gevraagd naar zijn mening over plan
nen voor een spoedige reis van Soekar
no naar Zuid-Slavië en Egypte, als gast
van Tito en Nasser, zei Malik: „Het
staat de president vrij besprekingen te
voeren met wie dan ook, zolang dat In
donesië niet raakt".
Voor het eerst in twee maanden is
weer door studenten op straat betoogd.
Zij eisten dat Soekarno voor een spe
ciaal militair tribunaal zou verschijnen,
opdat zijn rol in de mislukte commu
nistische coup kan worden vastgesteld.
Woordvoerder van de naar schatting
300 betogers vertelden, dat nog meer
betogingen en dan op grotere schaal
zouden worden gehouden.
De wegen naar het presidentiële pa
leis waren afgezet door tanks en mili
tairen met machinegeweren. Het kwam
echter niet tot een handgemeen.
Generaal Suharto hield een spoedbij-
eenkomst met zijn militaire leiders
over de politieke toestand. Vice-lucht-
maar8chalk Rusmin Nurjadin zei later,
dat de militaire leiders een gezamen
lijke verklaring zullen uitgeven waarin
zij hun standpunt uiteenzetten. Wanneer
de verklaring wordt uitgegeven is niet
bekend.
ADVERTENTIE
Een ander actiefront, dat van de ar
beiders KABI geheten heeft ook
rekening en verantwoording door Soe
karno geëist, zoals het volkscongres al
een half jaar geleden deed. KABI
wil dat generaal Suharto nu een onder
zoek naar het optreden van Soekarno
gelast en dat het volkscongres in spe
ciale zitting wordt bijeengeroepen, al
dus deelde een leider van dit front mee.
KABI wil ook nieuwe betogingen tegen
de president houden.
PAHUTE MESA (Nevada, V.S.)
De kerngeleerden zijn onmiddellijk met
het navorsen van de voorlopige gege
vens begonnen die na het teweeg bren
gen van een van de grootste onder
grondse kernproeven in de geschiedenis
zijn verkregen. Slechts enkele seconden
na de ontploffing, vlogen vliegtuigen
over het proefgebied, dat ongeveer 160
km ten noorden van Las Vegas ligt,
heen om de straling te meten.
Binnen de komende twee dagen zul
len technici van de Amerikaanse kern
energie-commissie de ongeveer 1230
meter diepe schacht binnendringen om
radio-actieve monsters te vergaren.
De kracht van de kernexplosie kwam
overeen met een miljoen ton tnt en was
kennelijk in sterkte gelijk aan de Russi
sche kernproef die in oktober van dit
jaar op het eiland Nova-Zembla werd
ondernomen. Ter vergelijking: de atoom
bom op Hirosjima had een kracht van
20.000 ton Tnt.
PARIJS Kardinaal Feltin heeft van
paus Paulus een op december geda
teerd persoonlijk schrijven ontvangen,
waarin deze instemt met het door de
kardinaal geuite verlangen om van zijn
verantwoordelijkheid als aartsbisschop
van Parijs ontheven te worden. Het
besluit gaat in per 21 december op het
middaguur. Mgr. Pierre Veuillot, co
adjutor met recht van opvolging, wordt
nu aartsbisschop van Parijs.
MOSKOU Maarschalk Konstantin
Rokossofsky, die zijn 70ste verjaardag
vierde en is onderscheiden met de Or
de van Lenin, een van de hoogste on
derscheidingen in Rusland, heeft drie
jaar in een strafgevangenkamp in
Siberië doorgebracht. Zulks is, de dag
waarop ook wijlen Josef Stalin zijn
87ste verjaardag zou hebben gevierd,
officieel door de Russen toegegeven.
Terwijl men Rokossofsky als held
viert, wordt de geboortedag van Stalin
zonder meer genegeerd.
Gebleken is dat de thans ziekelijke
maarschalk, van 1937 tot 1940 waar
schijnlijk op last van Stalin zelf in
Siberië heeft doorgebracht. Toen Stalin
de vaardigheden van Rokossofsky als
veldheer in 1940 dringend nodig, had
liet hij hem vrij en een jaar later
speelde Rokossofsky een belangrijke
rol in de verdediging van Moskou en
werd later bij de slag om Stalingrad
een held, wie de eer te beurt viel
aan de zijde van Georgi Zjoekof, Ber
lijn in te nemen.
Rokossofsky heeft in de slag om Sta
lingrad en in de slag om Berlijn in de
tweede wereldoorlog een belangrijke
rol gespeeld. Na de oorlog was hij
Pools minister van Defensie, tot hij in
1956 uit Polen werd verdreven.
De eerste die openbaar maakte dat
verscheidene Russische veldheren on
der Stalin in verbanning hadden door
gebracht als gevolg van het bloedbad
onder de officieren in de jaren '30,
was ex-premier Kroestsjef op het 20ste
partijcongres in 1956. Op het 22ste par
tijcongres, enkele jaren later, maakte
hij toespelingen over de „gedelegeer
den, die vele jaren in gevangenissen
hadden gesleten, omdat zij „spionnen
van de Duitsers of Engelsen" zouden
zijn geweest".
Hoewel na de val van Kroestsjef het
destalinisatieproces niet meer zo vlotte,
wordt Stalin politiek bezien geenezins
opgehemeld. Russische historici en po
litieke leiders beperken zich tot de
verklaring dat Stalin een goed leider
in oorlogstijd was en zijn deel aan de
overwinning had bijgedragen. Slechts
weinig Russische burgers weten dat het
13 jaar geleden is dat Stalin overleed,
tenzij zij zich de moeite getroosten de
kleine voetnoot op de kalenders te le
zen.
Rokossofsky verheugt zich thans in
een grote publiciteit en in de hoge
functie van inspecteur der strijdkrach
ten.
Rhodesische onafhankelijkheidsver
klaring.
Sir Sydney, die thans in Londen is,
onderhoudt nauw contact met de Duit
se autoriteiten. De Duitse politie-actie
volgt op een bezoek aan Duitsland van
een vertegenwoordiger van Sir Sydney,
die exemplaren van de nieuwe bankbil
jetten onderzocht en uitmaakte, dat zij
nagemaakt waren, omdat zij besteld
waren, door een bank, die door de
Britse regering onwettig is verklaard.
De directie van de drukkerij stelt zich
op het standpunt, dat de bestelling kon
worden aangenomen omdat het om een
zakelijke transactie binnen de perken
van de wet ging. Men wijst er op, dat
de firma al meer dan 120 jaar bank
papier heeft gedrukt voor meer dan 50
landen en dat zich een dergelijk pro
bleem nooit eerder heeft voorgedaan.
De Britse regering had de directeur
van de Bank van Rhodesië ontslagen
toen Smith unilateraal de onafhanke
lijkheid had afgekondigd en de Britten
hadden het hoofdkantoor van de bank
naar Londen verplaatst. Als tegenzet
benoemde Smith een nieuwe directie
van de bank, die tot dusverre op Brits
kapitaal was aangewezen. De nieuwe
bank van Smith bestelde het bankpa
pier bij de Duitse drukkerij.
Politieke waarnemers in Londen zien
in het laten drukken van bankbiljetten
in opdracht van de Rhodesische rege
ring een aanwijzing, dat de regering-
Smith in Salisbury voornemens is de
republiek-Rhodesië uit te roepen.
LONDEN Premier Harold Wilson
heeft verklaard, dat Groot-Brittannië
alle voorstellen om tot een vergelijk te
komen met de rebellenregering in
Rhodesië heeft teruggetrokken en dat
de onderhandelingen niet zullen worden
hervat, pas als een ware meerderheids
regering optreedt kan men weer praten.
„De voorstellen die aan het Illegale
regime in Rhodesië zijn gedaan, zijn
keer op keer afgewezen en derhalve
kunnen zij niet langer als voorstellen
worden beschouwd", aldus premier
Wilson in het Lagerhuis.
Premier Wilson was van mening dat
de Rhodesische premier Ian Smith als
nog een regeling wenst, maar dat het
duidelijk is, dat hij een gevangene is
van enkele racisten, die hebben voorko
men dat hij op de overeenkomst, zoals
die aan boord van de kruiser „Tiger"
was bereikt, zou ingaan.
Wilson was van mening, dat ook Por
tugal de resolutie van de Veiligheids
raad over verplichte sancties tegen Rho
desië zal uitvoeren. De resolutie was
bindend voor alle leden van de V.N. en
Portugal was ook lid van de volkeren
organisatie.
Wilson gaf hiermee antwoord op de
vraag, wat hij van plan was te doen
om een einde te maken aan de oliele
veranties aan Rhodesië via Portugees
gebied in Afrika.
Tvictatoren houden soms van durf
grapjes. Het is bekend dat de z.g
„Rijkspartydagen van Hitler in Neure»
berg" in na-oorlogse munt omgeze^
schatten hebben gekost en dat Musso
lini vele honderdduizenden lires ver
knoeide, om zijn foto, waarop hij met
ontbloot torso stond te oogstten, in
groten getale in Italië te verspreiden.
Als men dan hoort, dat het referen
dum in Spanje, de lieve som van drieën
eenhalf miljoen guldens heeft gekost, is
dat nog niet eens zo'n dure onderne
ming geweest, al is het werkelijk resul
taat maar pover.
jyien zegt, dat de verbazing van het
Franco-regime over het resultaat
echt geweest is.
Van de opgekomen 88 procent der kie
zers, stemde 95 procent met „Ja".
Niettemin is dus nog een goede vijf
tien procent van het Spaanse volk het
openlijk oneens met Franco. En daar is
in deze omstandigheden met de inge
wikkelde stemprocedure om nee te zeg
gen en de boetes bij wegblijven, wel
moed voor nodig.
TAe resultaten liggen grotendeels op se-
cundair en bijkomstig terrein.
De grote vraag, wie Franco zal opvol
gen, blijft nog in de schoot der toekomst
verborgen. Waarschijnlijk weet El Cau-
dillo het zelf ook nog niet percies.
Wel zeker is, dat de door zoveel Span
jaarden gevreesde chaos bij de dood van
de dictator, niet zo groot kan zijn, aan-
FRANCO
Ja, met een r.xaartje
gezien er nu een premier komt, die de
regeringsleider zo nodig bijstaan en
vervangen kan.
Wellicht is hier een weg om aan het
groeiende republikanisme in Spanje te
gemoet te komen en via het premier
schap naar een president te komen.
Niettemin is de kans voor de monar
chie of beter gezegd, een monarchie nog
altrjd groter. Maar Franco laat de pre
tendenten naar de troon maar liever
tegen elkaar, dan tegen hem optreden.
Dat maakt het veel veiliger omdat tot
aan het tijdstip van de keuze, beiden
Franco steunen, in de hoop van hem de
zozeer begeerde troon te erven.
Wezenlijk is de grotere vrijheid voor
de niet-katholieke Spanjaarden. Mede
onder invloed van het Vaticaans Concilie
en zeker nog wel tegen de wil van een
minderheid van het Spaanse episcopaat,
worden andersdenkenden thans meer
dan geduld.
Ook voor de vakbonden komt er, zij
het onder patronaat van de staat, enige
lucht tot adem. Staking, die tot nu toe
hoogverraad was en met de dood kon
worden gestraft, is nu zij het met vele
restricties, toegestaan.
Bovendien wordt een vijfde van de
leden van de „volksvertegenwoordiging"
de Cortes, thans weer gekozen en niet
benoemd.
I-Iet is in Westelijke ogen nog niet veel,
maar tenminste een kleine stap in
de richting van het openbreken van de
politiestaat.
De vraag is het, of de Caudillo dit
uit overtuiging heeft gedaan, dan wel
uit noodzaak om de begeerde aansluiting
bij de E.E.G. en de N.A.V.O. te verkrij
gen. Het laatste is het meest waar
schijnlijk, want op vele punten heeft de
Spaanse dictator telkens laten zien, dat
hij een werkelijke mondigheid van het
Spaanse volk nauwelijks vertrouwt en
de burgeroorlog bij wijze van spreken
nog altijd „in zijn broekzak meedraagt".
Toch mag men de grotere vrijheid, die
toch wel afgedwongen is op wens van
het Spaanse volk, wel toejuichen. Het
houdt de belofte in. van meer.
WASHINGTON Ralph Nader, de
man die een kruistocht voert tegen de
onveilige automobiel, heeft tijdens een
lunch van de nationale persclub ver
klaard, dat vele Europese personen
auto's die in de Verenigde Staten wor
den geïmporteerd, veiliger zijn dan de
Amerikaanse.
Weliswaar praten volgens Nader, som
mige Europese automobielfabrikanten
meer over veiligheid dan dat zij er aan
doen. maar ook is het een feit dat som
mige technische verbeteringen, zoals de
schijfremmen, in West-Europa zijn uit
gedokterd.
Zonder een Brits merk bij name te
noemen, zei Nader dat de Britse wa
gens over het algemeen beter dan de
Amerikaanse zijn wat betreft trek
kracht en remvermogen.
Enkele Duitse wagens werden wel
met name genoemd, gunstig en ongun
stig. Volgens Nader zijn de wagens van
Mercedes Benz in diverse opzichten
prima, maar laat het kevermodel van
Volkswagen veel te wensen over. Hij
noemde deze wagen „een dodelijk in-
sekt", dat even snel inzakt als een Ja
panse lampion en bij zijwind vrijwel
niet te hanteren valt.
Nader voorspelde dat dit Volkswagen
model zou botsen op de nieuwe Ameri
kaanse veiligheidsbepalingen en hij
sprak de hoop uit dat de technici van
Volkswagen van hun directie toestem
ming zouden krijgen de wagen te ver
beteren.
De meeste wagens die in Oost-Euro
pa worden gebouwd zijn, volgens Na
der even onveilig of nog erger dan de
Amerikaanse wagens. Als men ooit een
wagen onstabiel zou mogen noemen,
dan is het wel de grote Tatra, die de
Tsjechen bouwen.
BONN Een voormalig afdelings
hoofd van het Duitse ministerie van De
fensie, Karl Evers, is in staat van be
schuldiging gesteld, omdat hij geld en
geschenken met een gezamenlijke waar
de van bijna 20.000 gulden van een on
derneming in Frankfort zou hebben aan
genomen, in ruil voor een opdracht tot
levering van materiaal voor de lucht
macht. De thans 62-jarige Evers ging
in mei jl. met pensioen. In augustus
werd hij aangehouden.
Er wordt nog onderzocht of Evers
van een andere firma 100.000 mark
(ruim 90.000 gulden) heeft aangenomen.