Eerst de Indonesische
economie
gezond
Soekarno: „datum reis
nog onzeker"
Er kan maar één Amerikaan
de allerbeste zijn!
Positief gesprek in E.E.G.
over Brits lidmaatschap
POLLEN
Paus en Wereldraad:
vrede in Vietnam nodig
Wil
in
Z.-Afrika Smith
andere koers?
Britse gevangenissen zijn „lek
Communistisch gevaar
nog bestaan
blijft
DUET
brandewijn
Zeg
bet met
bloemen
VAN ONZE LEESTAFEL
Generaal Suharto tegen U.PI:
Overeenstemming over Kennedy-Ronde
Rapport commissie-Mountbatten
Met zwavel meer mans
Gezond
OF
MEER
ELEGANT
DAN
DELICATESSE
OF
MEER
DELICATESSE
DAN
ELEGANT
OF
Fijn... die ken Ik
Jordaans kabinet
afgetreden
Soekarno
Voorlichting
Mazelen-epidemie
in Zuid-SIavië
Vluclithelper naar
O.-Berlijn gelokt
Griekenland eerder
naar stembus
van vers fruit
Gratis kerstkrans
met Kerstmis!
OP DE MARKT IS
UW GULDEN EEN DAALDER
WAARDI
Weer brug gescheurd
in Boudewijn-baan
itatnrïa
VRIJDAG 23 DECEMBER 1966
(door Richard I. Stone)
DJAKARTA Zolang de economie van Indonesië niet gezond is en de
politieke atmosfeer in het land vertroebeld blijft, is de mogelijkheid van een
nieuwe staatsgreep niet geheel uitgesloten, zo heeft generaal Suharto verklaard.
Maar het hoofd van de anti-communistische regering ontkende ten stelligste,
dat er enige waarheid zou schuilen in de berichten als zouden de Indonesische
strijdkrachten een nieuwe staatsgreep hebben verijdeld.
„Er is geen enkel bewijs dat deze berichten rechtvaardigt", aldus Suharto.
Generaal Suharto, de „sterke man"
van Indonesië, staat aan het
hoofd van een regering die „een
nieuwe orde" wil vestigen in Indone
sië in zijn functie van voorzitter van
het kabinet maar tevens als minis
ter van de Strijdkrachten en van De
fensie. Bovendien is hy de uitvoerder
van de door president Soekarno aan
hem verleende vergaande volmach
ten. Generaal Suharto heeft United
Press Int. een interview toegestaan,
waarvoor schriftelijk de vragen wa
ren Ingediend. Hieronder wordt het
vraaggesprek weergegeven.
Uit de strekking van fyet betoog van
generaal Suharto, dat hij in antwoord
op de tien schriftelijk ingediende vra
gen hield, valt duidelijk op te maken,
dat hij bereid is aan Indonesië leiding
te blijven geven, indien dat de wens
van het volk is, maar dat hij persoon
lijk de voorkeur geeft aan zijn rang
van generaal in de Indonesische strijd
krachten om een sterke veiligheids
macht te kunnen opbouwen.
Voorts blijkt dat hem er veel aan ge
legen is te regeren in overeenstem
ming met de Indonesische grondwet
van 1945 en dat er bij hem een zekere
mate van weerstand bestaat, tegen het
uitoefenen van gezag volgens „Het
decreet van 11 maart", waarbij hem
door president Soekarno verstrekkende
volmachten werden verleend.
De 45-jarige uit Midden-Java af
komstige mohammedaan, beschouwt 't
opnieuw gezond maken van de econo
mische en politieke structuur in zijn
land als de voornaamste taak waar
voor hij zich ziet geplaatst. Verder is
hij van mening, dat Indonesië een so
cialistische staat moet blijven zonder
Inmenging van buitenaf te dulden.
Op de vraag wat de doelstellingen
van de Indonesische regering op korte
termijn en over een langere periode
zijn, antwoordde hij: „De eerste opga
ve is, vooral met het oog op 5 juli
1968, (wanneer algemene verkiezingen
zullen worden gehouden) te trachten
de economische en politieke stabiliteit
in het land te herstellen, omdat dit 'n
eerste vereiste is om de algemene ver
kiezingen te doen slagen."
Stone: „Welke rol zal het Indonesi
sche leger bij de uitvoering hiervan
spelen
Suharto: „Het zal op de bres staan
om een democratie te vestigen en te
helpen in stand houden, die gegrond
vest is op de zuiverheid van de leer
van de Pantjasila (het Indonesische
beginsel van nationalisme, democratie
„sociale rechtvaardigheid en geloof in
één God) en de Indonesische grondwet
van 1945 en naar vermogen aan de ver
betering van het sociaal-economische
leven bijdragen. De voornaamste ta
ken van de strijdkrachten zullen het
zelfde blijven: een defensie opbouwen
die krachtig genoeg is om het land en
de regering te beschermen."
Stone: „Wat zijn uw persoonlijke
ambities? Zoudt u aan de presidents
verkiezingen in 1968 willen deelnemen
Suharto: „Ik ben een soldaat die
ADVERTENTIE
AMMAN Het Jordaanse kabinet
van premier Wasfi Tell is afgetreden,
maar koning Hoessein heeft Teil onmid
dellijk met de vorming van een nieuwe
regering belast. De premier kwam vori
ge maand onder zware politieke druk te
staan tijdens de heftige anti-regerings
betogingen in verscheidene Westjor-
daanse steden na de Israëlische aanval
op het Jordaanse dorp Sammoe. Zelfs
Egypte en Syrië eisten zijn heengaan,
maar koning Hoessein wees Tells ver
zoek om ontslag af. Wasfi Tell, die be
kend staat als rechtsgericht en anti
communistisch, zal zijn nieuwe kabinet
naar verwachting spoedig gereed heb
ben. Het wordt zijn vierde kabinet sinds
hij in 1962 regeringsleider werd.
zich in dienst heeft gesteld van de
Pantjasila. Mijn persoonlijke ambities
mogen niet mijn taak die ik ten op
zichte van de veiligheid van het land
en het volk op mij heb genomen door
kruisen. De wens van het volk en het
recht zullen uitmaken, hoe ik mijn land
het beste kan dienen. Persoonlijk zou
ik de voorkeur eraan geven leiding aan
het leger te blijven geven en een toon
beeld van fysieke en geestelijke kracht
op het gebied van de veiligheid en de
fensie voor mijn land te worden."
Stone: „Er ddeen onlangs enige be
richten in de pers van de hoofdstad de
ronde, als zouden de Indonesische
strijdkrachten een staatsgreep ver
ijdeld hebben. Moet men er enig ge
loof aan hechten?"
Suharto: „Zolang de economie van
Indonesië niet gezond is en de poli
tieke atmosfeer in het land niet gezui
verd is, zal de situatie door de „Ge-
stapoe-PKI" (de communistische ele
menten die de staatsgreep voorbereid
den) en andere* vijanden van de Pantja
sila uitgebuit worden om dergelijke
provocerende geruchten in omloop te
brengen. Er is 'echter geen enkel bewijs
dat deze berichten rechtvaardigt."
Stone: „Op welke wijze kan Indone
sië zijn economie met succes gezond
maken
Suharto: „Door aan de inflatie een
eind te maken, door de produktie te
vergroten, de infra-structuur van het
land te verbeteren, het volk_ vertrou
wen in de toekomst te schenken. Het
is natuurlijk gemakkelijk om over de
theoretische kant van de zaak te pra
ten, terwijl wij met de praktische uit
werking bezig zijn."
Stone: „Welke functie heeft presi
dent Soekarno In het staatsbestel van
Indonesië momenteel en welke rol >,al
hij in de toekomst volgens uw mening
spelen?"
Suharto: „Nu en in de toekomst zal
het Indonesische volk geen andere rol
spelen, zoals die in de grondwet is
neergelegd en door het volkscongres
is bepaald. Deze rol zal ook door pre
sident Soekarno, nu en in de toekomst
moeten worden gespeeld."
Stone: „In de Indonesische pers is
beweerd dat de Indonesische regering
aan tweeslachtigheid mank gaat. Ge
looft u dat dit waar is?"
Suharto: „Misschien bedoelen zij het
verschil in inzicht over de uitvoering
van de grondwettelijke rechten. Na
tuurlijk kunnen dergelijk ver
schillen zich voordoen en het is de
plicht van allen die bij deze menings
verschillen zijn betrokken deze op te
lossen. Indien een impasse echter niet
kan worden doorbroken, moeten zij die
onder het decreet van 11 maart met
bevoegdheden zijn belast, de weg wij
zen om uit de impasse te geraken."
Stonen: „Ziet u Indonesië een actieve
rol in een of andere regionale veilig
heidsorganisatie of economische organi
satie spelen?"
Suharto: „Het kenmerk van de Indo
nesische buitenlandse politiek is dat zij
onafhankelijk is en actief. Derhalve zal
Indonesië zich niet verplichten tot een
militaire organisatie toe te treden. In
groter verband echter, zal Indonesië al
tijd genegen zijn tot een economische
organisatie toe te treden, waarvan het
streven op wederzijdse hulpverlening
steunt."
Stone: „Bent u van mening dat de
Westerse pers objectieve voorlichting
ten opzichte van Indonesië heeft bedre
ven
Suharto: „Ik geloof van wel, maar
hun nadeel is dat zij de levensbeschou
wing van het Indonesisiche volk niet wil
len of kunnen begrijpen, waardoor situ
aties worden misverstaan. Vooral als
er dan nog een subjectief oordeel be
staat, dat stoelt op kapitalistische of
communistische afkeer."
Stone: „Wat zijn de grootste moeilijk
heden waarmee het Indonesië van van
daag te kampen heeft?"
Suharto: „Het herstel van het sociaal-
economisch leven en de daarmee sa
menhangende zuivering van de politiek
in Indonesië".
DJAKARTA President Soekarno
heeft tegenover de journalisten gezegd,
dat hij, toen hij enige tijd geleden zijn
plan voor een buitenlandse reis bekend
maakte, niet gezegd had dat deze reis
in het eerste kwartaal van het komen
de jaar zou plaats hebben. Op de
vraag welke landen hij zou bezoeken,
antwoordde de president: „Dat hangt af
van de internationale toestand."
BELGRADO - Het dagblad Politika
meldt dat in de streek van Dragas, in
het zuiden van Zuid-SIavië een mazelen
epidemie woedt die 56 kinderen al het
leven heeft gekost.
De getroffen streek omvat 36 dorpen
met in totaal 25.000 inwoners.
De levensstandaard is er laag en er
zijn maar twee gezondheidscentra, maar
vanuit Belgrado is inmiddels medische
hulp gestuurd. Volgens Politika is de
ziekte in november uitgebroken, werden
in de eerste week van december epide
mische proporties bereikt, maar is de
epidemie nu weer op haar retour.
BERLIJN De Oostduitse staats
veiligheidsdienst heeft een in West-
Duitsland wonende vluchteling, met ver
valste brieven naar Oost-Duitsland ge
lokt, waar de man wegens een poging
zijn verloofde via Bulgarije naar het
Westen te smokkelen, tot een gevange
nisstraf van zes-en-een-half jaar werd
veroordeeld.
De anti-communistische commissie
van vrije juristen in West-Berlijn maak
te hierover bijzonderheden bekend. Vol
gens de commissie was de man, die al
naar het Westen was gevlucht, naar
Bulgarije gegaan, om vandaar zijn uit
Oost-Duitsland komende verloofde over
de grens naar Turkije te smokkelen. De
Bulgaarse grensbewaking arresteerde
de vrouw, doch liet de man gaan.
Kort na diens terugkeer in West-
Duitsland, ontving hij brieven, die af
komstig zouden zijn van de vader van
zijn verloofde, waarin hem dringend
werd verzocht als getuige in het proces
tegen het meisje op te treden. Toen hij
op het verzoek inging, werd hfl aan de
grens gearresteerd. Later bleek, dat de
brieven door de Oostduitse veiligheids
dienst waren vervalst. Het meisje was
al tot veertien maanden gevangenisstraf
veroordeeld.
Soekarno zei dit tegen de persverte
genwoordigers die hadden staan wach
ten op nadere mededelingen nadat de be
velhebbers van de strijdkrachten, de
president in diens paleis op de hoogte
waren komen stellen van de gezamen
lijke verklaring der strijdkrachten welke
zoals reeds gemeld de avond tevoren
was uitgegeven en volgens welke „geen
enkele poging om de staatsfilosofie van
„Pantjasila" en de grondwet van 1945
verkeerd uit te leggen, geduld zal wor
den."
Geen der bevelhebbers wilde na het
bezoek van twee uur aan het presiden
tiële paleis in Djakarta commentaar ge
ven. De president zelf die later op de
veranda verscheen en de journalisten
vroeg waarop zij stonden te wachten, zei
dat de bevelhebbers, na de voorlezing
van de verklaring, voor de rest met
hem over enkele dingen hadden ge
sproken. De redenen voor het uitgeven
van de verklaring waren dezelfde als
die voor de gezamenlijke verklaring van
de strijdkrachten van mei jongstleden.
„Goed, dat is dan het standpunt van
de strijdkrachten", aldus Soekarno.
Naar vernomen wordt zal generaal
Suharto, de voorzitter van het kabinets
presidium, er wel voor voelen dat Soe
karno in de nabije toekomst een lange
buitenlandse reis gaat maken, als meer
elegante oplossing voor de huidige pro
blemen, dit in tegenstelling met de me
ning welke zou heersen in invloedrijke
parlementaire kringen, die tegen een
spoedig vertrek van Soekarno zouden
zijn, omdat zij hem voor het gerechts
hof gebracht zouden willen zien.
ADVERTENTIE
Philip Morris wordt om het
internationale niveau van zijn
zuivere melange ook in
Nederland steeds meer gerookt.
20 stuks f 1,50
BRUSSEL De Nederlandse minis
ter van Buitenlandse Zaken mr. J. M.
A. H. Luns heeft in Brussel aan de pers
verteld, dat de ministers van Buitenland
se Zaken van de E.E.G. zeer positieve
besprekingen hebben gehad over het
nieuwe verzoek van Engeland als lid te
worden toegelaten.
„Onze besprekingen waren zeer posi
tief. Niemand toonde een negatieve hou
ding", aldus de Nederlander.
Minister Luns was gastheer aan een
lunchdiscussie over het Britse verzoek.
Aanwezig waren de Franse minister
van Buitenlandse Zaken Maurice Couve
de Murville, de Belgische minister van
Buitenlandse Zaken Pierre Harmei, de
Duitse staatssecretaris voor Buitenland
se Zaken Rolf Lahr en de Italiaanse
staatssecretaris voor Buitenlandse Za
ken Lupis.
Volgens minister Luns, heeft Couvé
verklaard dat de redevoering welke
woensdag in Bonn is gehouden door de
Britse minister- voor Europa. George
Thompson, een grote hulp was. De
lunch werd ook bijgewoond door de
vorzitter van de executieve commissie,
Walter Hallstein en het lid voor de bui
tenlandse betrekkingen, Jean Rey.
Minister Luns zei, dat de verklaring
van Thompson, dat Engeland bereid is
het Verdrag van Rome te aanvaarden,
door alle aanwezigen werd verwelkomd.
Afgesproken is, dat iedere E.E.G. -
hoofdstad de andere zal inlichten over
het resultaat van haar bilaterale bespre
kingen, die in januari zullen beginnen
met premier Harold Wilson en minister
van Buitenlandse Zaken George Brown.
Ook de commissie wil op de hoogte wor
den gehouden.
Minister Luns zei nog, dat gecom
bineerd met de resultaten van de afge
lopen twee dagen (Kennedy - Ronde) het
gesprek hem wat optimisme heeft be
zorgd, waaraan hij dringend behoefte
had. Hij had niet de indruk dat de
Franse houding was afgestemd op de
eigen verkiezingscampagne.
De E.E.G.-raad, bestaande uit minis
ters van Buitenlandse Zaken en minis
ters van Landbouw, is er donderdag in
geslaagd, de nog resterende aanbiedin
gen van de gemeenschap op landbouw
gebied in de Kennedy-Ronde vast te
stellen. Er is nog slechts een openstaand
punt de visserijprodukten. Dat bleek
donderdag nog onoplosbaar. Het zal
weer aan de orde komen als de minis
ters op 11, 12 en 13 januari weer ver
gaderen.
De Italiaanse minister van Buitenland
se Zaken Fanfani, heeft in Parijs mee
gedeeld, dat zijn land de regeringslei
ders van de E.E.G.-partners zal uitno
digen volgend jaar in Rome de viering
van de tiende verjaardag van de onder
tekening der E.E.G. - verdragen bij te
wonen en bij deze gelegenheid een top
conferentie te houden.
ATHENE Toegevend aan de druk
die van verschillende zijden op hem is
uitgeoefend, heeft koning Constantijn
de algemene verkiezingen bijna een jaar
vervroegd uitgeschreven.
De 26-jarige koning heeft Joannis
Paraskevopoelos (64), gouverneur van
de nationale bank, verzocht als premier
van een zakenkabinet de vervroegde
verkiezingen voor te bereiden.
„De nieuwe regering is gemachtigd de
nieuwe algemene verkiezingen voor de
laatste helft van mei 1967 uit te schrij
ven", zo verklaarde de koning in een
radiotoespraak, waarin hij het Griekse
volk opriep voor de verkiezingen een
kalm politiek klimaat te scheppen.
ADVERTENTIE
alsof
ten
engeltje.
specialist
in vruchten
brandewijnen
Aardbeien-, abrikozen-, ker
sen-, sinaasappel-, frambozen-,
en citroenbrandewijn, bessen
jenever en zoete schillen.
Bij Uw slijter - Geen statiegeld.
VATICAANSTAD Paus Paulus VI,
heeft donderdagavond in zijn kerstbood
schap, opnieuw een beroep op de elkaar
bestrijdende partijen in Viëtnam ge
daan, om het komende kerstbestand te
verlengen en vredesonderhandelingen te
beginnen. De oorlog in Viëtnam was
geen onafwendbaar automatisme, maar
veeleer een zaak van de wil der men
sen, die er rechtstreeks bij betrokken
zijn. Het zou voldoende zijn wanneer
gelijktijdig en wederzijds de goede wil
er was. Dan was de oorlog afgelopen en
KAAPSTAD Het invloedryke rege
ringsgezinde Zuidafrikaanse blad „Die
Burger" heeft gesuggereerd, dat Rhode-
sië zijn onafhankelijkheid opgeeft en te
rugkeert naar zyn voormalige koloniale
status. Het blad vraagt zich af of de
eenzijdige afkondiging van de onafhan
kelijkheid niet eerder een belemmering,
dan een bijdrage tot Rhodesië's ontwik
keling betekent en een situatie welke
de beste vrienden van het land in ver
legenheid brengt. (Met „beste vrienden"
worden ongetwijfeld Zuid-Afrika en
Portugal bedoeld).
De politieke correspondent van het
Engelstalige blad „The Star" schrijft,
dat „Die Burger" een mening weergeeft
welke in Zuidafrikaanse regeringskrin
gen veld wint.
De Rhodesische premier, Ian Smith,
heeft op een persconferentie verklaard,
dat zijn regering haar juridische advi
seurs zal raadplegen, alvorens het land
tot een republiek uit te roepen.
„Wij zullen niets voorbarigs doen",
voegde hij eraan toe.
Smith verklaarde evenwel dat het feit
dat de Britse regering de Verenigde
Naties heeft ingeschakeld om sancties
tegen Rhodesië te nemen, zijns inziens,
betekent „dat Rhodesië automatisch uit
het Gemenebest is gestoten".
Het enige dagblad van Salisbury, de
„Rhodesia Herald" is uitgesloten ge
weest van de persconferentie van Ian
Smith, de leider van de blanke minder
heidsregering van Rhodesië.
LONDEN Lord Mountbatton !(66),
een oom van de hertog van Edinburgh
en de laatste vice-koning en gouver
neur-generaal van het voormalige Brits-
Indië, die belast is met het onderzoek
van het Britse gevangeniswezen in ver
band met de ontsnapping van de Rus
sische spion George Blake, zegt in zijn
rapport, dat met spoed een gevangenis
moet worden gebouwd, waaruit nie
mand kan ontsnappen. Volgens het voor
malige hoofd van de Britse defensie-
staf is er op het ogenblik geen gevan
genis, waaruit ontsnapping onmogelijk
is.
Mountbatten begon zijn onderzoek in
deze kwestie twee maanden geleden,
toen de politieke storm naar aanleiding
van de ontsnapping van Blake zijn hoog
tepunt had bereikt. Mountbatten is tot
de conclusie gekomen, dat de gevange
nis waaruit Blake ontsnapte, ernstige
gebreken had met betrekking tot ont
snappingsmogelijkheden.
Verder is de omstandigheid, dat zij
in Londen is gelegen, eveneens ongun
stig omdat hierdoor ontsnapping verge
makkelijkt wordt als de uitbreker een
maal buiten de muren van de gevan
genis is gekomen.
Een ander belangrijk punt is het ge
brek aan gevangenispersoneel. (Blake
ontsnapte tijdens hevige regen op een
zaterdagmorgen toen slechts twee ci
piers belast waren met de bewaking
van meer dan 100 gevangenen). Ook
het onderhoud van de onderhavige ge
vangenis liet veel te wensen over, al
dus het rapport-Mountbatten. Tralies
voor een venster bleken met een trap
te zijn vernield.
Lord Mountbatten stelt daarom voor
een nieuwe gevangenis voor mensen als
Blake op het eiland Wight te laten bou
wen, zekere gevangenisbeambten hoge
re salarissen te geven om meer perso
neel aan te trekken en een speciale in
specteur-generaal te benoemen.
Het aantal ontsnappingen zou volgens
Mountbatten aanmerkelijk kunnen wor
den verminderd, door een betere vei
ligheid rond de buitenmuren. Het rap
port acht dit een betere maatregel dan
het stellen van „een hardvochtig en on
menselijk regiem" of dan alleen maar
bestraffing.
was de vrees voor een wereldbrand be
dwongen. Dan zou de mensheid werke
lijk voortgaan hebben gemaakt in de
richting van een internationale solidari
teit.
In zijn kerstboodschap heeft ook de
Wereldraad van Kerken alle bij de
strijd in Viëtnam betrokken partijen op
geroepen de vijandelijkheden te staken
„die op zijn hoogst tot een nietszeggen
de overwinning" zullen leiden.
„De voortzetting en opvoering van de
oorlog in Viëtnam steken scherp af te
gen de diepe vreugde in deze heilige
tijd", aldus de boodschap die onderte
kend is door de nieuwe secretaris-gene
raal van de raad, de Amerikaan dr.
Eugene Carson Blake, door de voorzit
ter van het centrale comité, Franklin
Clark Fry en door zijn twee vice-voor-
zitters.
De Paus sprak er zijn vreude over
uit, dat de strijd tijdens de kerstdagen
stil komt te liggen. Maar de gehele
mensheid hoopt dat deze wapenstilstand
zal worden verlengd en dat in die perio
de eerlijke onderhandelingen aange
knoopt worden. De goede wil is de sleu
tel tot de vrede, aldus Paus Paulus. De
moeilijkheid was echter dat de autori
teiten aan beide kanten gelijktijdig de
ze sleutel moesten hanteren.
Uit Vaticaanstad wordt vernomen dat
de mogelijkheid niet uitgesloten is dat
Paus Paulus begin 1968 naar Mexico en
Columbia zal gaan, maar dat officieel
nog geen beslissing is genomen.
ADVERTENTIE
Het is een prettige en verheu
gende gedachte, dat dit jaar
iedereen van een bizonder kerst
voordeeltje kan profiteren. Het
heeft niets te maken met een
prijsvraag, maar wel met een
"prUzenvraag", als we het zo
eens mogen zeggen.
De huisvrouw die namelijk zo
verstandig is haar Kerstinkopen
op de markt te doen, merkt dat zij
daarbij zoveel geld spaart, dat er
makkelijk een extra kerst-trak
tatie af kan. Op zo'n manier geeft
zü haar gezin iets cadeau door...
minder geld uit. te geven.
Kopen op de markt. - altijd een ge
zellige bezigheid - is tegen Kerst
mis nog gezelliger. Marktkoop
man en straathandelaar bieden
keus uit honderden artikelen,
waarvan de kwaliteiten als van
ouds zo hoog mogelijk en de
prijzen zo laag mogelijk zijn.
Men hoeft daar geen boom over
op te zetten: de praktijk bewijst
steeds weer, dat kopen op de
markt het voordeligst ls en blijft
want
IVTaar aanleiding van de uitlatingen van
oud-minister Den Uyl over de
aardgasvoorraad onder de Friese bo
dem, wijst de „Haagsehe Courant"
(onafh.) erop dat Groningen reeds
heeft geleerd, dat de aanwezigheid
van het aardgas wel een hulpmiddel is
om het aantrekken van industrie te be
vorderen, maar dat het nog geen wet
van Meden en Perzen is, dat de indus
trie zich zo sterk door de gasluoht laat
lokken om ter plaatse op grote schaal
fabrieken te laten verrijzen. Alleen
wanneer, als in Groningen, gebruik
kan worden gemaakt van speciale ta
rieven voor energie-opwekking ten be*
hoeve van speciale bedrijven, kan ef
bijvoorbeeld een aluminiumfahriek ko«
men.
„Het zou voor de Friezen wat am
ders zijn als het aardgas uit hun ba»
dem van een andere samenstelling
zou blijken te zijn dan het Gronings®
gas. Hoe meer zwavel hoe liever zou
men kunnen zeggen, want zwavel
trekt de chemische industrie aan,
die met grote eenheden moet werken
om tot een lonende exploitatie te
kunnen komen. Alleen al door de
bouw van de omvangrijke, kapitaal-
verslindende installaties, zou een wel
kome aanvulling van de werkgelegen
heid kunnen ontstaan.
Aardgasdeskundigen beschouwen
zwavel als een onreinheid in het gas,
dat zo gauw mogelijk moet worden
verwijderd om corrosie van de pijp
leidingen te voorkomen. De chemici
denken er anders over, want voor
hen is zwavel het begin en het einde
van alle chemie.
Toen in de oudheid de alchemisten
naarstig zochten naar een methode
om goud te maken, was het zwavel
zuur een van hun belangrijkste ingre
diënten. Er konden allerlei tover
kunstjes mee worden verricht en het
gevolg was, dat de arme heksen uit
die dagen door zwaveldamp omhuld
werden afgeschilderd. Zwaveldampen
werden zelfs al uitgestoten door de
draak, welke door Sint Joris moest
worden bestreden.
Met het Groningse aardgas zijn we
in dat opzicht niet zo fortuinlijk ge
weest als de Fransen, die aan de
voet van de Pyreneeën het gasveld
van Lacq ontsloten. Bijna 15 procent
van het gas bestond uit zwaveldamp
en dat moest worden verwijderd uit
het gas alvorens het naar elders kon
worden getransporteerd. Frankrijk
kreeg op slag de beschikking over 'n
zo grote hoeveelheid zwavel, dat men
er haast geen raad mee wist.
De Société Nationale des Pétroles
d'Aquitaine, die als de NAM in Ne
derland het Franse gas moet win
nen, beschikte op een gegeven ogen
blik over een grote hoeveelheid zwa
vel, waar geen afkomen aan was. In
tussen is het verbruik van zwavel
zuur in Frankrijk zodanig geïntensi
veerd door de uitbreiding van de
chemische industrie dat het is toege
nomen van 750.000 ton tot meer dan
1 miljoen ton. Voor het restant van
deproduktie kan afzet worden ge
vonden In een groeiende export.
Door het zwavel is in de vroeger
arme streek tussen Biarritz en Lour-
des als het ware de droom der al
chemisten in vervulling gegaan: er
werd een goudmijn aangeboord, want
de industrie is er letterlijk uit de
grond gestampt.
Daaronder bevinden zich belangrij
ke kunstmestfabrieken, want bijna 'n
tiende van alle in de wereld gewon
nen zwavel wordt gebruikt voor de
vervaardiging van ammonsulfaat.
Het zou daarom belangrijker
zijn geweest als drs. Den Uyl in
plaats van over de hoeveelheid een
tipje van de sluier zou hebben opge
licht van de hoedanigheid van het
aardgas. Met zwavel meer mans,
zou in de melkprovincie kunnen wor
den gezegd. Erg hoopgevend zijn da
vooruitzichten niet, want het voor de
Britse kust opgespoorde aardgas be
vat even weinig zwavel als dat van
de Groningse bel."
BRUSSEL Twee pijlers van een
brug in de Boudewijn-autoweg (de snel-
verkeersweg van Antwerpen naar Luik)
te Paal vertonen scheuren, zo meldt de
„Gazet van Antwerpen". Het betreft
hier de brug die het verkeer van de
weg Diest-Beringen over de autoweg
leidt. In elke pijler is een verticale
scheur ondekt, die ongeveer in het mid
den van de pijler loopt, en er zijn aan
een van de pijlers ook nog kleinere
barsten te zien, aldus dit bericht.
Er schijnt evenwel geen onmiddellijk
gevaar voor instorting te bestaan, ook
al zullen de betrokken diensten de ont
wikkeling van de barsten nauwgezet
volgen. Het aanbrengen van een stalen
band rond de pijlers zou voldoende zijn
om alle gevaar te voorkomen, aldus de
„Gazet van Antwerpen".
(Elders in de Boudewijn-autoweg, nl.
te Pulle, is begin november een brug
ingestort, waarbij verscheidene wa
gens verongelukten en twee doden te
betreuren vielen).
ADVERTENTIE
<3Mt een ürittffcfTFt...
Witte bloemen laten zich mooi com
bineren met het groen van de kerst
takken en het rood van linten er»
hulst. Bloemen maken uw kerstver
siering compleet!
6*stel t\j^'
